/IMtlk/IISdll NIEUWSBODE.
No. 4126.
55sle Jaarg.
Dingsdag 4 Maart 1879.
Verschijnt DINGSDAG DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden* is 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags lOlure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Nationale Militie.
BEKEN DM A KI N G.
Dè BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
rikzee
Gelet op art. 150 der Wet van 19 Augustus 1861
(Staatsblad no. 72), noodigen de Lotelicgeo die ver
langen bij de ZEEMILITIE te dienenuit,
zich tot dat einde vóór l April e. k. ter Secretarie
dezer gemeente aan te melden.
Zierikzee den 3 Maart 1879.
De Burqemeester en Wethouders
J. MAURITSZ GANDERHE1JDEN.
De Secretaris
J. P. N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen.
£ïmertfe«.
De jaarljjbsche verhuring van plaatsen in de
Flymoutbberk te Brooklyn, New-York, waar de heer
Ward Beecher predikt, heeft voor 1879 een som van
ƒ100,000 opgebragt. Iu de laatste 25 jaren was de
gezamenljjke opbrengst meer dan 2,380,000. Wie tien
miDuten voor den aaovang van den dienst niet op zijn
plaats is, verliest er voor dien keer het regt op.
De »East Saginaw Herald" meldt, dat in den
omtrek van Vestaburgtwee broeders wonen, James en
Proctor Sbepard goheeten, waarvan de een vader is van
22 en de andere van 23 kinderen. Een andere broeder,
woonachtig in Ionia county, is de vader van 27 kindo
ren. De moedor der Shepards heeft 9 paar tweelingen
tor wereld gebracht en in het geheel 27 kinderen.
De jjsbrug aan den voet van den Niagara-val,
waarvan voor eenigon tjjd melding werd gemaakt is
door den heer Andrew Wallace te paard overgegaan
en zelfs besteeg hjj een soort van jjsberg, by die brug
ontstaan. Honderden toeschouwers woonden het waag
stuk by dat ten gevolge van een enkelen misBtap on-
vermjjdeljjk met den dood van ruiter en paard zou
geëindigd zijn.
Punch karakteriseert in zjjn voorlaatste nommer niet
onaardig de nieuwe inoeyelykboidwelke Engeland
zich met den KafFor-oorlog op den hals heeft gehaald.
Door een moeras slechte tijden geheetenschrydt met
moeite voorwaarts de stier Engeland zwaar beladen
als hjj is met ce'n Rus een Afghaan een Turkeen
bedriegelyken bank-directeur en een ontevreden werk
man. Er is óp den rug van hot dier dan ook uog slechts
ééa klein plaatsje open, m-iar daarop wipt met veel
gratie eon Zoeloe-Kaffer, met den uitroep: Juist nog
een plaatsje voor mij
jpiewemttftUm.
Kopenhaffou26 Febr. Ten gevolge van de
massa's sneeuw, die in do laatste dagen gevallen zyn,
}8 in geheel Denemarken het spoorwegverkeer gestaakt
moeten wordcD. De aankomst van posten was heden
niet te verwachten.
Aeberlgnb.
Nieuw-Felt «In1 Maait, Den 9 January jl.
zeilde het alhier thuis behooreude schip de Spruit
kapt, de Jongelangs de kust van Braziliëop de
hoogte van Fernambucop. m. 8 injjl van land. Om
trent 8 uur de3 morgens werd een akelig jammcrge-
schrei vernomen. Bij onderzoek ontdekte men by den
achterepiegol aan stuurboord een vlot of wrak, waaraan
zich een man hield vastgeklemd, terwijl een ander aan
bakboordzjjdo- dit zwemmende trachtte te bereiken.
De Spruit liep echter eene vaart van 6 mjjlen en snelde
voort, zoodat men de schipbreukelingen al spoedig uit
het oog bad verloren. Zoodra mogeljjk werd het schip
om de zuid gewend en koerde men terug naar de plaats
des onheils, doch kwam helaas, een kabellengte bene
denwinds van het wrak, zoodat toen alle hoop om de
ongelukkigen te redden werd afgesneden. Toch gaf men
den moed niet op en zocht zooveel mogelyk in hunne
nabjjbeid te blyven daar men door do duisternis tot
Ijjdeljjk wachten was gedwongen.
Eiudelyk brak de dag aan. De sloep word uitgezet
en de edele bemaDniog mogfc de voldoening smaken
een der twee Braziliaansche visscbers aau oen gewissen
dood te ontrukken doch ook slechts één, daar van den
andor geen spoor was te ontdekkendie ongetwijfeld
reeds zijn graf in de diepte had gevonden. De ge
redde, die mededeelde dat bun boot was overzeild en
daaraan die ramp was to wjjten, werd, na goed ver
pleegd te zyn, nog dien dag op een visschersvaartuig over
geplaatst om naar de zynen weder te keeren de Spruit
dankbaar naoogende, die weder den steven had gewend
en koers zette naar het vaderland.
Rottei*<lï»n»1 Maart. Gisterenavond is alhier
de effectenmakelaar de Jorgh uit zjjne woning naardecel-
lulaire gevangenis overgebragt. Waarschynlyk staat
die inhechtenisneming in verband met de zaak van den
commissionair Gevers Deynoot. Sedert lang bad de
gearresteerde zyne zaken aan zyn zoon overgedaan.
In de laatste dagen ziet men door deze stad een
net karretje ryden met eeu groote koffiokan er op en
oen opschrift Koffie voor drie centen de kop." Der-
geljjke koffiewagentjos zyn zeer geschikt om menigen
werkman van een borrel terug te houden om hem
liever een warm kop koffie te doen nemen.
Goes 9 28 Febr. In de hedon gehouden vergade
ring van ingelanden van den Goeschen polder is beslo
ten dit jaar over te gaan tot de oprigting van een
stoomgemaal van 15 paatdenkracht, teneinde den polder
van het overtollige water vrjj te houden.
Dit goede voorbeelddoor een polder van slechts
380 bunders oppervlakte gegeven zal naar men ver
trouwen mag niet zonder navolging blyven by degroo-
^ere polders in den omtrek.
Wemeldinge, 1 Maart. Tengevolge het over-
lyden van den heer M. N. de Broekertgenees- en
verloskundige dozer gemeentois in diens plaats tjjde-
lyk benoemd de heer H. K. Persant Snoep te Kapelle.
Alhier breiden de mazelen zich meer en meer uit
doch tot heden niet epidemisch.
Zïerilïsseo1 Maart. Heden hield de heer Mar
let zyne derde voord ragt alhier in dit saisoeD en be
sloot daarmede zjjn cursus over de zuivelbereiding. Hot
onderwerpdat de gevierde Spreker thans voor een
talrjjk publiek behandelde was do vervaardiging van
boter en magere kaas.
De heer Marlet erkendo dat de zuivelvraag nog altyd
eene zeer moeilyk op te lossen kwestie is. Hjj besprak
de verschillende stelsels van afkoelingafroommg
karningbehandeling der boter nadat zjj van de karn
is gekomen zoutbereiding onz.en toonde by ieder
dezer punten aan hoe men zich niet moet verlaten op
de berigten van elders gonomen proeven, maar door
zelf-onderzoek moet weten wat ons dienstig is. Bij dit
vak vooral komt wetenschappelijke opleiding tc pasj
opdat men wete teal men doet, waarom men het doet
en welke resultaten het kan opleveren.
De vervaardiging van magere kaas achtte de heer
Marlet ten hoogste geschikt voor deze provincie. Proe
ven daarmede genomen en door hom aanschouwd en
later ook genotenhebben hem in die overtuiging
bevestigd. Spreker ging de kaasbereiding natoonde
aan de verschillende vereischten tot het verkrygen van
goede kaasals goede voeding van het veebehan-
deling dor molktemperatuur van het stremselhoe
veelheid stremsel(maar bovenal de kwaliteit van de
leb of stremsel) zoutvermengingde persing der kaas
en eindelijk de rijpkamer.
Eene leerryke voordragt mogt deze bepaald genoemd
worden vooral in deze streek waarhelaas! nog zoo
weinig aan de boter- en kaas-industrie wordt gedaan
en wjj beStnen den wen9ch des Sprekers dat daarmede 1
althans proeven zouden genomen worden proeven,
gesteund door de wetenschap, gesteund door de ecva-
ringen elders opgedaan maar tevens proeven dio ge- I
baseerd zjjn op practische ervaringen in het zuivel-
bedrjjf.
In den tegenwoordigen tjjd nu de landbouwer te i
worstelen heelt met concurrentie op ieder gebied, zoo
wel in meekrap granen als vee moet de wetenschap
hem den weg banen tot nieuwe hulpbconuen hjj
moet trachten zich nieuwe inkomsten te verschaffen
als de oude wegvallen doch daarbjj zich ten pligt
BtelleD om zuivere, onvervalschte waar te leveren, wat
tot nog toe in de boter- en kaashandel niet altyd het geval
is. En indien hij dat doet dan vindt hy ook door
regtstreeksche handelsrelatiënaltijd eene markt voor
zyne artikelen.
In de beide volgende voordragten zal de heer Marlet
de paardenfokkerij behandelen.
Men schryft ons uit Middelburg
De loting voor de nationale militie in deze provin
cie is nog niet geheel afgeloopendaar binnen eenige
weken naar men verneemtP. M., boerenknecht in
de gemeento Biervlietnog voor de militieraad alhier
verschijnen moetom afzonderlijk te lotendaar hij
abusievelijk geen oproepingsbrief ontvangen had om
intjjds aan de loting op 26 February te IJzendijke deel
te nemen.
De heer J C. Bollegeb. te Haamstedeis door
de Geneeskundige Staatscommissie bevorderd tot arts.
De »St.-Ct." bevat het Kon. besluit, betreffende
do ligting der nationale militie van het jaar 1879
daarbij is bepaald dat de ligting der militie van dit
jaar bedraagt 11,000 man, waarvan 600 voor de dienst
ter zee te bestemmen.
Het aandeel der provincie Zeeland, waar 1594 per
sonen zyn ingeschreven, bedraagt 527 man.
Honderd elf veroordeelingen werden Donderdag
door den kantonregtor te VHago uitgesproken wegens
openbare dronkenschap. Eene vrouw was daaronder
voor de 27sto maal
Reeds een en andermaal werd ook door ons mel
ding gemaakt van de daling der pryzen van don grond
die in het Noorden dos lands reeds 500 a 600 per
bunder gemiddeld bedraagt.
Hetzelfde verschijnsel deed zich dezer dagen te Axel
voor by de verkooping eener hofstede met woonhuis en
landerijengroot 34 heet. 48 aren 78 cent. In 1873
werd deze hofstede aangekocht voor 1110 per 44 ares
56 cent. (het Gentsch gemet) zonder de onkosten ad
10 pCt. en thans werd zy verkocht tegen ƒ740 per
zelfde maatmakende op do geheelo koopsom een
verschil van bijna 32,000,
De Minister van Financiën heeft aan de onderschei
dene provinciale inspecteurs der directe belastingen
enz. by resolutie van den 8en dezer no. 40 verzocht
de ontvangers der directe belastingen in hunne inspectie
aan te bevolen om geen bevel tot inlegering ter invor-
i dering van 's Rijks directe belastingen uit te vaardigen,
dan na zich vooraf overtuigd te hebben, dat de be-
lastingschuldige voldoende gegoed is om den garnisaire
van het noodige te voorzien.
De heer mr. D. van Eek heeft een brief van
j daukboluiging gerigt aan hot Comité, belast met de
aanbieding van het huldebljjk, den genoemden afge-
j vaardigde bjj zjjn 30-jarig jubilé geschonken. Voor
den heer v. E. had dit geschenk te meer waarde, om-
dat ook politieke tegenstanders er aan hadden deelge
nomen. Hierin ziet hij het bewjjs dat hij juist is
j begrepen. Tot toelichting zegt de heer van Eek het
i volgende
Rigting moet rusten op beginselen, doch wordt ge-
ateijnd door porsoneD. VertrouweD op en invloed van
de dragers van de beginselen zyn wederom noodig tot
steun van de rigting.
Hoe nu te handelen als men botsing meent te be-
speuren tusschen zjjn politieke geloofsgenooten en het
beginsel
Ik voor mjj geloof aan de noodzakelykheid van
partjjen.
j Niemand heeft meer dan ik gestreefd om in de
Tweede Kamer partyvorming tot stand te brengeu
i en waar ik mogt, heb ik altoos aan de paitjj, waartoe
i ik behoor, mjjn steun verleend. Maar partjjen moeten
zyn om de beginselen, niet de beginselen om de party.
I Daarom heb ik er nooit aan getwyfeld om wat ik
voor waar hield in bescherming te nemen, ook al mogt
I ik daardoor soms in stryd komen met politieke ge1-
I loofsgenooten,
i Te Kampen bestaat het plan een der negen-en-
negentig boerenerven op 't Kampereiland die in liet
aanstaande voorjaar zullen verpacht worden tot mo
delhoeve, hoofdzakelijk voor zuivelbereiding in te rigten.
De heer W. Slui9 te Beemster zal uit-genoodigd worden
derwaarts te komenteneinde het gemeentebestuur
omtrent die zaak voor te lichten. Tevens zullen bjj
's Rjjkslandbouwschool te Wageningen inlichtingen
worden ingewonnen.
Uit Zuid-Bejjorland wordt gemelddat na het
overlyden van den heer van der Linden, aan het hoofd
der openbare school een kweekeling staatbjjgestaan
door een timmermansknecht.
Naar men verneemt zal zich te Ylissingen eerlang
eene Engelsche maatschappij vestigen met het doel
om levend en geslagt vee bestemd voor Duitschland,
regtstreeks uit Amerika tot verder vervoer, naar Viis-
siDgen over te brengen. Aanvankelyk zullen tot dat
einde twee groote booten in de vaart gobragt worden.
De heer Adriaan Zandijkvan 18241865 hoofd
onderwijzer aan de openb. school te Fort Bath is als
gepensioneerde den 21 Febr. jl. te Lith in N. Brabant,
ruim 86 jaar oud zjjndeoverleden.
Een les voor dames. Eenige dagen geleden is aan
eene dame in de vestibule van het postkantoor te 's Hage
haar portemonnaie die zy in den zak van haar man
tel geborgen had en welke plus minus 120 inhield
ontrold.
Te 's-Bosch is uit Boxtel gevankelijk binnenge-
bragt de persoon L. W.wegens aanranding in hot
open veld van een elfjarig meisje. De beschuldigde
heeft reeds meermalen kennis gemaakt met de justitie
omtrent misdrjjven tegen de zedeljjkheidhy heeft
eene vrouw en drie kinderen.
Als een bewjjs, hoe sterk het zoogenaamde »vas-
tenavondhouden" in den geest der Bosschenaren ligt
deelt »de Noordbrabantere' mede dat op één dag Diet
minder dan vijftig horloges in de Bank van Leening
zyn gebragt
Een stichtelijke voorbereiding
TELEGRAMMEN.
Lomlon 3 Maart.
De laatste versterkingen zjjn naar de Kaap vertrokken.
Engeland en Frankrijk verlangen van den Onderko
ning van Egyptedat hjj Nubar-pacha minister late
zoolang het nieuwe regeeringa-9yateom de proef heeft
doorstaan.
Rotterdam3 Maart.
Meekrap. De stand van het artikel is nagenoeg
onveranderd. Tot vorige pryzen zjjn kleine partijtjes
afgedaan.
Kerknieuws.
Bedankt voor het beroep naar Axel door Ds. Loots
van Willemstad.
Ds. H. Cramer, pred. bij de Chr. Geref. gem. te Cam-
perland is beroepen bjj die gemeente te Puttershoek.
Te Arnemuiden reeds vacant sedert 25 Oct. 1874
is beroepen Da. C. de Wildepred. te Schiedam, en te
Grjjpskcrke sinds 5 Nov. 1876;vaceerende, Da. M. M.
de Lintpred. te Ottorloo.
Beroepen te Middelharnis Dr. W. van Lingen, pred.
te Neede ,<*5o bevorens te Schore c. a.
Ds. J. P. Nonhebeigeb. te Est in Gelderlandpred.
te Heemae 23 April 1854, te Vaassen 1857 en te Mid
delburg sinds 1862, hoopt 6 April a. s. zijn 25-jarigen
Evangeliedienst te. herdenken.
Ingezonden Stiilclceii.
Beschouwingen over de wjjze,
waarop men in een Meestoof Sui
kerbieten zou kunnen droogen
medegedeeld in de Vergadering van het Departement
van Nijverheid van Januari 11.
Tegenwoordig leest men geen couraDt uit deze streken
of men vindt er iets in, over de verhouding van den
landbouwer, die suikerbieten verbouwt, tot den fabri
kant. Daarom is het nu de tjjd om een proces tor
sprake to brengen, waardoor de landbouwer onafhan
kelijker van den fabrikant wordt, nl. door de suiker
bieten althans gedeelteljjk vooraf te droogen. Dothans
stilstaande meestoveD, zouden daartoe in te richten zjjn.
Voor ik de wjjze van droogen kan uiteenzetten moet
met een enkel woord de chemische samenstelling der
suikerbieten en de wjjze, waarop de suiker daar uit
bereid wordt, besproken worden. De suikerbieten be
vatten gemiddeld
80 °/0 water
10 °/0 suiker
10 °/(l andere stoften.
Onder die »andere stoffen" zyn er eenigen, die een
belangrjjke rol spelen bjj de bereiding der suiker nl.
de eiwitstoffen en plantenzurendeze moeten uit het
sap, verkregen 't zjj door uitloogeD, 't zij door persen,
verwjjderd worden voor men dit kan afdampen om de
suiker te laten kristalliseeren. Men verwjjdert die
stoffen in de fabrieken door het sap met kalk te koken.
Door de hitte worden de eiwitstoften neergeslagen
door de kalk de plantenzuren in onoplosbare verbin
dingen overgevoerd. De kalk, dio in overmaat toege
voegd wordt, speelt nog een andere rolzij verbindt
zich met de suiker, tot suikerkalk. Deze suikerkalk
is veel oplosbaarder dan de suiker zelve. De sappen
worden nu sgeearbonateerd"d. w. zeggen door door
voering van koolzuur wordt de suikerkalk ontleed en
tevens wordt de te veel toegevoegde kalk overgevoerd
in onoplosbare koolzure kalk.
De oplossing wordt nu gefiltreerd. Hierdoor worden
de, in sappen aanwezige, onoplosbare stoffen verwjjderd
n.m. het gestolde eiwit, de verbindingen van de kalk
met de plantenzuren, de koolzure kalk etc. Hot zoo
gezuiverde sap wordt nu ontkleurd en in de zoogen.
vacuumpannen ter kristallisatie ingedampt. De ge
kristalliseerde suiker wordt van de aanhangende stroop
bevrijd en dan in den handel gebracht.
Laten we nu nagaan, hetgeen er gebeuren zal bjj
het droogen der bieten.
Gaat men de fijn gesneden bieten zonder er iets aan
toe te voegen droogen, dan zullen de aanwezige plan
tenzuren de suiker althans gedeelteljjk overvoeren in
ODkristalliseeroare druivensuiker. Om dit te voorkomen,
bleek het mjj, uit daarover genomen proeven, dat het
voldoende is om 1/30 van het gewicht der natte peën
aan kalk toe te voegeD. Bjj de drooging van de met
kalk gemengde peën blijft de suiker onveranderd. Men
houdt bjj dio drooging ODgeveer 20 °/0 van het gewicht
der natte peën overde gedroogde bevatten dan onge
veer 50 Buiker. De zoo gedroogde peën kunnen
bewaard worden zoolang men maar wilzonder dat
de suiker veranderingen ondergaat, terwjjl de onge-
droogde peën bjj bewaring langzamerhand in waarde
verminderen.
In de fabrieken behoeft men dit prodnkt slechts in
de diffusieketels met water te laten uittrekken, om
dadeljjk een suikeroplossing te verkrjjgeh. De suiker
lost dan dadeljjk op als suikerkalk. Het uitlooginjp-
proces zal bjj gebruik der gedroogde peën waarschijnlijk
langer durendan bij gebruik der natte. Het sap
wordt dan op de gewone wjjze »gecarbonateerd"ge
filtreerd en na ontkleuring door de koolfilters ter kris
tallisatie ingedampt.
Na aldus de wjjze van droogen, die men toepassen
moet, besproken te hebben, kan ik nu overgaan tot
de bespreking van de wjjze, waarop de thans, buiten
gebruik zynde mcestoveD daartoe ingericht kunnen
worden.
Men moet daarby natuurljjk onderscheid maken of
die inrichting op den duur dienen moet of dat zjj slechts
een enkele maal bjj wjjze van proefneming moet wer
ken. In de eerste plaats bespreek ik de wjjze waarop
een meestoof ingericht zou moeten wordeD, als zjj
telken jare zou moeten dienen voor het droogen der
bieten. Daar de meeste meestoven op dezelfde wjjze
gebouwd zjjn, zal in 't algemeen wat, voor één meestoof
geldt voor de anderen ook doorgaan.
De bieten moeten eerst gewasschen en dan gesnedeD
wordeD. Men zou daartoe het be3t het lokaal in
kunnen richten waar de maalsteenen zich thans bevinden.
De maaltoe9tel zou men moeten verwjjderen en daarvoor
in de plaats stellen een waBchmolen en een snjjmachine.
Vermoedelijk zal de stoommachine van 7 paardenkracht
voldoende zjjn, om die beide toestellen te dry ven.
Voor de waschmachine moet er tevens een pomp
aangebracht wordeD die het noodige water opvoert.
De suikerbieten, die op het erf voorlopig opgesta
peld liggen, worden in de waschmachine gebracht. Nadat
ze daar van de aanhangende aarde enz. bevrjjd zijn,
worden ze in de snjjmachine geworpen. Het fijne
snjjdBel valt er onder uit in een ronde bak, waarin ze
door een roerder met de noodige hoeveelheid kalle
wordt vermengd. Van daar wordt het met kalk
gemengde snjjdeel door een Jakobsladder, die door de
machine bewogen wordt, of door een andere inrichting
naar boven iü den toren gevoerd. In den toren is een
drooginriebting gemaakt, waardoor men groote hoe
veelheden water kan verdampen. Iu plaats van do
verbrandingsgassen (rook) direkt in den toren te voe
ren, zooals thans veelal hot geval is, moeten die gaan
door buizen, die door den toren liggen, want de
verbrandingsgassen, waaronder koolzuur en zwavelig-
zuur zjjn, zouden nadeelig werken op de te droogen
peën zij inogen dus niet met de peën in aanraking
komen.
Deze drooginrichting bestaat in hoofdzaak uit doeken
zonder eind, waardoor de snjjdsels telkens van de eene
kant vaD den toren naar de ander gebracht worden,
terwjjl ze langzaam dalen. Daar de lucht van onderen
in den toren gemakkelyk kan komen en daarin verwarmd
wordtzal er een geduchte trek in den toren zjjn.
Door de verwarming en door de groote hoeveelheid
lucht, die over de in dunne lagen op de doeken uit
gespreide snjjdsels strjjkt, zullen de snjjdsels op hun
weg door den toron snel gedroogd worden. Door öf
meer doeken aan te brengen öf de doeken langzamer
te laton bewegeü, zal men het altyd zoo kunnen rege
len, dat de snjjdsels bjj één doorgang door den toren
voldoende gedroogd zjjn. Zijn de snjjdsels zoo laDgzaam
dalende beneden in den toren gekomen, dan worden
ze in droogen toestand in vaten of zakken verpakt om
verzonden te worden.
Dergelijke droogtoestellen als ik zoo even beschreef,
maar waarbij door de buizen in plaats van de ver
brandingsgassen, stoom circuleert, worden in de aard
appelmeelfabrieken in de provincie Groningen algemeen
met succeB gebezigd voor het droogen van het halfnatte
aardappelmeel. Mocht het in de praktjjk bljjkendat
er bezwaren verbonden waren aan het gebruik van
buizen, waardoor de rook circuleert, dan zou men die
buizen ook door atoom kunDen verwarmen.
Daar de bieten bjj dit proces Blechts bjj het wasschen
met hot zilte water, dat hier meestal alleen te verkry
gen ia, in aanraking komen kan er 'geen schadeljjke
inwerking plaats hebben van het zout op de suiker.
Voor een proefneming zou men volgens HH. Fabri
kanten ongeveer 100,000 kilo peen moeten droogen
die moeten in een betrekkelijk korten tyd gesneden
worden. M. i. zou het daarom verkiezeljjk zjjn om
daartoe een machinale inrichting voor wasschen en
snjjden daar te stellenbeter dan om die bewerking
door handenarbeid te doen plaats hebben. Men zou
een waschmolensnjjmachine en waterpomp moeten
aanschaffen benevens het noodige drjjfwerk.
Voor de meestoof het »Hart" zou men daartoe circa
ƒ1000 moeten bestedeowanneer men alles van de
kleinste soort neemt. Het droogen zou kunnen geschie
den in den toren, die in die stoof met buizen verwarmd
wordt. Men zal dan natuurljjk langer moeten droogen,
dan wanneer de toren op dé door mjj beschreven wjjze,
daarvoor ingericht is. Uit die gedroogde peën zal men
dan in een fabriek suiker moeten bereiden om te zien,
hoe de peën zich dan gedragen. De kosten van droogen
zullen in dit geval meer moeten bedragen, dan anders
het geval zal zjjn.
Kon men met een fabrikant een overeenkomst slui
ten dat die de peën gratis afstond voor die proef
maar dat men alleen de suiker, die minder uit de ge
droogde peën verkregen wordt, dan uit een even groote
hoeveelheid verschen, betaalde, dan zou men zulk een
proefneming op de voorgestelde wijze voor ongeveer
1500 kunnen doen. Door zulk een proefneming zou dan
uitgemaakt worden wat de maximum bosten van droo
ging zyn en welke waarde het verkregen produkt voor
den fabrikant heeft. Van de verhouding tusschen de
koBten van droogen en de meerdere waardedie da
gedroogde peën boven de verache hebbenzal het
afhangen of deze methode van drooging levensvatbaar
is, ja dan neen.
Nemen wjj voor een oogenblik aan, dat die proefne
ming het gewenschte resultaat oplevert; d. i. dat de
kosten van drooging minder bedragen dan de meerdere
waarde der gedroogde peëndan zal dit droogings-
proces voor den landbouwer de. volgende voordeelen
opleveren.
1. Veel landbouwers, die nu geen bieten bunnen ver
bouwen omdat hunne landeryen te ver van een geschikt
veer verwijderd zyn, zullen het dan gemakkelyk bunnen
doen, daar het transport daarheen dan veel gemakke
lijker i9en op een voor den landbouwer geschikter
tyd valt.
2. Kan men de gedroogde bieten bewarentot dat
men een billyke prijs, kan bedingen en behoeft ze bjj
den oogst niet onmiddeljjk te verkoopen. Het wordt
meer een handelsartikel als ieder ander, waarvan de
prjjs bepaald wordt door de verhouding van vraag tot
aanbod.
3. Zullen de gedroogde bieten voor den fabrikant
meer waarde kebbeD, en zal deze er dus een hoogeren
prjjs voor kunnen besteden.
Voor den fabrikant zullen de gedroogde bieten moer
waarde hebben, dan de versche en dit wel om de vol
gende redenen
1Wordt het transport van de plaats vanwaar ze
verscheept worden tot de fabriek minder kostbaar.
2. Kunnen de fabrikanten het geheele jaar doorwer
ken kunnen dus meer produceerenen behoeven du9
in zulk een korten tyd hun winst niet te maken.
3. Zal men uit de met balk gedroogde bieten goed-
kooper suiker kunnen maken dan uit natten. Immers
door uitloogiDg der gedroogde bieten, die 50 °/0 9_uiber
bevatten zal men geconcentreerder sappen verkrygen,
die het verdampen niet behoeven en waaruit dus niet
zulke groote hoeveelheden water moet verwjjderd wor
den. Mon heeft dus minder bolenverbruib.
Behalve die direkto voordeelen voor de landbouwers,
zal ook het ontstaan van zulk een industrie slechts
gunstig bunnen werken op de algemeene welvaart van
Schouwen enDuiveland. Daardoor toch zulleD vele
njjvere handen 's winters arbeid kunnen vinden.
Als meD de groote voordeelen in aanmerking neemt,
die zulk een industrie zou kunnen opleveren dan is
het m. i. wenachelyb, dat de commissie van landbouw,
het nemen van zulk een proef zooveel mogelyk bevordere.
Dr. W. D. GRATAMA.
Deze beschouwingen zyn gesteld in handen der com
missie voor landbouw ter fine van rapport. Dit rapport
is uitgebragt in de Vergadering van 26 Febr. 11. en zal
in het volgend nummer dezer courant worden opge
nomen.
ZEETIJDING VAN ZIERIKZEE.
BINNENGEKOMEN:
2 Maart. Nederl. Barkschip Rotterdam," kapt. Dik,
van Tjilatjap naar Rotterdam.
glfebettentiën.
t* Voorspoedig bevallen van eene Doelïter,
M. M. VERMAAS, echtgenoote van
Zierikzee, 2 Maart 1879. W. A. CASHOEK Wz.
Heden overleed tot onze diepe droefheid, ons
veel geliefd zoontje DINGENIS, in den ouderdom van
17 jaar en 3 maanden.
Bruinisse, M. vax der HAVE.
28 February 1879. W. van der HAVE,
geb. Kort.
