ZIERIKZEESCM NIEUWSBODE.
Dirigsdag 51 December 1878.
-
No 4099.
55s,p Jaarg.
Verschijnt DINGSDAGDONDERDAG en ZATÜRDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
BEKENDMAKING.
OPHEFFING DEO BEPËItkING
VAN HET MET VOERTUIGEN BERIJDEN VAN
KUNSTWEGEN.
De BURGEMEESTER dor gomeoute Zierikzee
Maakt bekend dat bet op den 16den dezer door
hem aangekondigde verbod van het met voertnigeo
berjjden der kunstwegen in dezu provincieter open
bare dienst bestemd, en in onderhoud bjj do provincie,
gemeenten, waterschappen of bijzondere ligcbumen en
personen ingevolge de door Gedepnteerde Staten ge
maakte bepaling,
BUITTEN WERKING TREEDT
met tnsscben den 29sten en den
30sten dezer.
Gedaan te Zierikzee den 28 December 1878.
De Burgemeester voornoemd,
J. MAURITSZ GANDKB.HEIJDE1L
Nieuwstijdingen.
Gtnrrtkii.
Het stelen van ljjken is in Amerika tegenwoordig
aan de orde van den dag. Meestal willen de daders op
die wjjze aan de nagelaten betrekkingen geld afpersen.
Onder p.nderen bleek het dat dit de drjjfveer was voor
voor het stelen van het ljjk van den müliooair Stewart,
waarvan wjj onlangs melding maakten. Dikwjjls is
echter ook wraakzucht de aanleiding tot de af'schnwe-
Ijjke daad. Van de talrjjke nieuwe voorvallen van
lijkenroof deelen wjj alleen het volgende medoIn het
dorp Chester Cross Roads werden onlangs twee lijken
tegeljjk van het kerkhof aldaar geroofd. Onder de
medepligtigen noemde men zekeren geneesheer en een
student. Het eene ljjkdat van eene oude eenigzins
corpulente damewerd zelfs met behulp van paarden
uit het graf gesleeptvervolgens in een zak gepakt
en weggevoerd Uit Hampden wordt berigtdat aldaar
drie ljjken een paar maanden geleden, in dén nacht,
door onverlaten uit de graven werden genomen. Ook
ditmaal was een van de schuldigen eeu geneesheer.
Deze deed naar men meent to weten eeu der Ijjken
dat van een vleescbbonwerin den zakroet do woor
den «Ik heb genoeg van hem gekocht t'aaua zal ik
zjjn vleesch een9 verkoopen."
Algemeen koestert men den wenschdat aan dezen
toestand door zwaro straffen oen einde zal worden
gemaakt.
Rusland.
Een verschrikkelijk spoorwegongeluk had dezer dagen
plaats op de lijn tussehen Rostow en Vladikafad. Een
personentrein, uit twee en twintig rjjtnigen bestaande,
is van een hoogte van 15 meter gevallen. De machi
nisten de conducteurs en achttien reizigers werden
gedoodonder deze laatsten bevonden zich generaal
Hientzo en eenige andere officieren en beambten uit
het Kankasns-gebergte. Bovendien worden nog acht
en dertig personen ernstig gewond.
Sng«l«nï>.
Ten noorden van Aberdeen zjjn op 23 dezer 14
treinen icgesueenwd en onder deze bevonden zich slechts
3 goederentreinen. De massa sneeuw in die streek van
Schotland gevallen was zóó verbazend grootdat bjj
menschon beugenis geen tweedo voorbeeld daarvan
kon worden aangewezen.
In het arsenaal van Woolwich had Maandag kort
vóór middernacht een vreeseljjke ontploffing plaats in
een gebouwtje, waar granaten vervaardigd werden. Vier
werklieden werden gekwetst, waarvan drie zeer gevaar-
ljjk. De ontploffing was zóó hevigdat het dak van
het gebouw wegslingerde. Dank zjj de dikke muren en
aarden wallen, die de werkplaatsen van elkander schei
den bepaalde de schade zich tot de ruimte, waarbinnen
het ongeluk voorviel. De oorzaak i9 nog onbekend.
De granaten werden voor de AfghaaDscbe expeditie
gemaakt.
Weenen, 27 Dec. Het «Tagblatt" zegt, dat er
geruchten loopen over een aanslag te Godöllöwaar
de Keizer de Keizerin en de Kroonprins de feestdagen
doorbragten. Een feit ia het, dat verscheiden hooge
beambten der rijkspolitie aldaar zjjn aangekomen, dat
de gendarmerie er versterkt is en dat do omgeving van
hot kasteel te Godöllö bewaakt woïdt. Men beweert
dat er vermoeden bestond tegen een door de politie
gesignaleerden Saksiechen schilder, die in de omgeving
ronddoolde en nu spoorloos verdwenen is.
iFmtntUijjft.
De Fransche bladen zjjn vol van een vreeaelijk
drama, dat te Parjjs rne Vintimille heeft plaats ge
grepen. Daar woonde op de vierde verdieping zekere
heer Filliette met zijne vrouw, Hjj was geëmploj'oerde
op een wisselkantoor, zij gaf pianoles. Zij leefden ge
lukkig zamen en zagen weinig menschen behalve een
jong menschvriend van den heer des huizesdie er
zeer veel kwam.
Sedert Zondagmiddag waren beiden niet uitgegaan
Maandag en Dingsdag bemerkte men niets van hen
Woensdagochtend deed uien de deur openbreken en
toen vond men drie ljjken.
Bjj het bed lag mevr. Filiettehalf gekleed naast
haar de echtgenoot in een bloedplas. In het aangrenzend
vertrek voor de piano de vriend des huizes, door twee
kogels getroffen. Men vond een revolver met zes loopen,
waarmcö Filiette, blijkbaar uit gegronde jaloerschhoid,
zjjn vrouw en zjjn vriend en daarna zichzelf gedood heeft.
In de gemeente Chapolle-Moche beeft oen vrees-
seljjke gebeurtenis plaats gegrepen.
Twee en vijftig kinderen uit de school komende
maakten een gij)baan op den vjjver van bet kasteel.
Het jjs kon die vracht niet dragen en bezweekacht
en veertig der kleinen geraakten te tvater en onder
het jjs. Allen verdronken.
Üüefrcriiinfc.
Amsterdam 28 Dec. Zekere C. werd nn ruim
3 jaren geleden in staat van faillissement verklaard
't scheen dat zjjne zaken in zeer verwarden toestand
waren en dat er voor do schuldeischers niets zou over
schieten. Een strafvervolging werd ingesteld en C.
vertrok naar 'fc buitenland. Inmiddels werd hjj door
een erfenis in staat gesteld zjjne schulden ten volle te
kwjjten.
Dezer dagen zjjne familie alhier willendo bezoeken,
werd hjj echter in hechtenis genomenzoodat hjj
ofschoon 100 pCt. hebbende betan ld, waarschjjoljjk nog
ter zake van bedriegeljjke bankbreuk zal moeten te-
regtstaan.
üingsdagoebtead barstte vlak boven Amsterdam
een onweersbui los. De bui was zeer spoedig voorbij
gedreven zoodat slechts twee donderslagen werden
gehoord.
Het opmerkeljjke hierbjj wits, dat het licht zich eerst
vertoonde in eeu ronde roode schjjf, zooals de zoo achter
een nevel. Plotseling barstte deze in verschillende stra
len uiteen, waarop onmiddellijk een donderslag volgde;
Het onweder ging van hagel vergezeld.
's Gravcuhage 28 Deo. Voor het Geregtahof
alhier stond gisteren teregt zekere M. M.landbouwer
te Wisaenkurkebe-chuldigd van poging tot moedwil-
iigen doodslag zjjner huisvrouw. De beschuldigde was
vroeger een zeer welgesteld landbouwer eu had met
zjjne eerste vrouw, die hom niet minder dan zeventien
kinderen BCho'ok, gelukkig geleefd. Na den dood zjjuer
vrouw hertrouwde hy eu met zjjn tweede vrouw was
de verhouding minder gunstig. De voornaamste oorzaak
hiervan was dat de beschuldigde zich in de laatste
jaren voortdurend aan misbruik van sterken drauk
schuldig maakte en dun in beschonken toestand zjjn
vrouw af en toe te ljjf wilde. Vrjjwillig had hjj huar
het beheer hunner geldmiddelen afgestaandoch wan
neer-trom dair gnld Voor jeuev'cr weigtrae, dah ging
hjj erg te keer. Ruim twee jaren geleden bod de vrouw
met haar goed de echteljjke woning verlatenzooals
zjj beweerdedoor baar man daaruit verjaagd zjjnde.
Na dien tjjd wa9 de verhouding nog ongunstiger ge
worden en in den avond van 4 October jl. kwam bet
tot eene losbarsting. De twist ontstond toen doordat
de vrouw vergeten hf\{l de belasting te betalen, hetgeen
haar man haar verzocht had. Hjj geraakte toen in zoo
hevige woededat hjj eenige groote messen greep on
onder hot uitspreken van do woorden »wil ik hot nu
eous doen" op haar aanviel. Eerst wierp hjj haar met
het hoofd tegen den muur toen bragt hg haar met
eeu der messen in don hals eenige sneden too en ver-
volgons wierp hjj haar op den grond, terwijl hjj met
de knieën op haar ging liggen. In die positie werd bjj
bevonden door eene buurvrouwdio mot behulp van
een der kinderen hem van zjjne vrouw aftrok.
De wonden waren zeer onbeduidend en binuen drie
dagen was de vrouw genezen. In instructie bokende de
beschuldigde het voornomen te hebben gehad, om baar
te dooden doch gisteren ter teregtzitting was zjjne
bekentenis minder pertinent.
Do adv.-gen. mr. van der Hoeven, achtte de poging
tot doodslng wettig on overtuigend bewezen, nietulleen
door wat deo 4den October voorviolmaar ook door
allerlei vrougore daden en gezegden vau den besch.
Som tjjds legde hjjte ben gaandeood elugtmes in
zjjn bereik en vroeg dan luidof het wol scherp ge
noeg zou zjjn. De beschuldigde was een govaarljjko
dronkaard en behoorde zwaar geBtraft te worden. Der
halve requireerde het O. M. uiet minder dun 12 jaar
tuchthuisstraf.
De verdedigermr. J. IJ. Borgsma trachtte in een
breedvoerige pleitrede aan te toonendat de beschul
digde geene poging tot doodsla.; had gepleegd maar
nietH anders dan eene moedwillige verwonding. Ook
de voorstelling door hot O. M.van den-persoon des
beschuldigden gegevenwas veel te ongunstig. Een
groot deel der schuld lag ook uan de vrouw dio een
twistziek karakter had on zeer achjjnvroom was. Op
deze gronden vertrouwde pleiter, dut het Hof zjjn cliënt
aan niets dan moedwillige verwonding zou schuldig
verklaren
De uitspraak in doze vermelden wjj later,
'hï Grarenhiige, 30 Dec. Van wel onderrigto
zjjde vernemen wij eenige bijzonderheden omtrent den
inbond der voordrngt van een belasting op de kapi
talen in portefeuille, die eerlang aan de Staten-Gene-
raal zal worden voorgelegd.
Met den Ion Maart van elk jaar zal men een op
gave moeten doen van deze bezittingen, hetzjj door
een opgave vun het kapitaal in een geldsom uitge
drukt betzjj in eon gespecificeerde vermelding van
effecten, actiën, obligation, enz. zelvon, in welk laatste
geval de ontvaugor de kapitaalberekeniug opmaakt.
Hiervan zal aanvankeljjk één percent worden ge
heven maar dewjjl hot bedrag dezer belasting als een
sluitpost van de begrooting van middelen kan worden
beschouwd, is do percentage telken jare voor verhoo
ging vatbaar,
Vrjjgesteld zullen alleen zjjn de kapitalen van ƒ100
en daar beneden.
Men doet zjjn aangifte onder aanbod van een eed
telkens zullen eenige porsonen uit hen, die aangifte
hebben gedaan, worden aangewezen om den eed af te
leggen.
Verzuimde aangiften worden gestraft met opklim
mende geldboeten en eindeljjk mot gevangenis.
Dorclreolit;, 27 Dec. Eergisterennamiddag heeft
alhier een treffend ongeluk plaats gehad. De te Dub
beldam woonachtige landbouwer S. reed met narre-
slede en paard langs den Singel in de rigting naar den
Noordendgk. In die slede waren vier dochters van S.
fezeten en achterop ter zjjde had eon 19jarigo jongeling
J. J. E. genaamdplaats genomen. Op de hoogte
van den Singel, tussehen den Vrieseweg en don Sint-
Jorisweg, werd do slede van achteren aangereden door
eene tweede narreslede, waarvan het paard zonder be
stuurder in woeste vaart aan hot hollen was. Door
deo schok werden S. en genoemde jongeling van de
narreslede goworpen en geraakte de laatste onder de
tweede narreslede tengevolge waarvan hjj nog een
eind wegs moet zijn medegesleept en zoo ernstig aan
het hoofd verwond geraakte dat hjj bewusteloos op
den weg bleef liggen. Het bleek bjj geneeskundig on
derzoek al spoedig dat de jongeling was overleden.
Drie der dochters van den landbouwer S. was het
onmiddelijk na de aam-jjding gelukt uit de narreslede
te geraken. S. echter, die nog zoo lang mogeljjk zijn
paard bij de leidsels had ingehouden was het niet
mogelijk geweest dit langer vol te houden, zoodat hjj
gonoodzaakt was de leidsels los te latenwaarop ook
zjjn paard aan het hollen geraakte, terwjji nog steeds
eene zjjner dochters in de narresledo gezeten was. In
de nabijheid dor Hallingelaan is dit paard met de slede
in de sloot geraakt en hot meisje door hulp vau ao-
deren uit bet water gored.
Uit een ingesteld onderzoek is geblekendat bet
paard der tweede slede, bestuurd wordende door den
aan het 's Gravendcelsche veer woonachtigen d. V., aan
den Paralelweg nabij het station van het gefluit eener
passeerende locomotief geschrikt is en dientengevolge
op hol is gegaan zoodat d. V. van de slede gevallen
en ligtolijk aan het hoofd verwond is geraakt.
Westlcap<»lle, 28 Dec. 't Was heden de eerste
maal, dat we hier het voorregt haddon eene landbouw-
voordr.'igt. te hooren bonden. Dat dit op prijs werd
gesteld bleek uit de tatrjjke opkomst: ruim tweehon
derd personen waren tegenwoordig. Als spreker trad
op de gunstig bekende heer G. A. Vorstermau van Oye
uit Aardenburgdie als altjjd zjjne hoorders wist te
boegen met eene kernachtige improvisatie over het
voederen van kocjjen en kalveren. In de luide toe
juichingen van het publiek lag bljjkbaar het verlangen
opgesloten dat dezo eerste voordragt spoedig door een
tweede moge gevolgd worden.
27 Dec. Gisterenavond ten on
geveer half negen, kwam alhier berigt dat te Domburg
ongeregeldbcdou waren voorgevallenten gevolge der
toepassing van de verordening op het sluiten der her
bergen. Daar tevens assistentie verzocht werd zjjn
onmiddellijk een drietal rijksveldwachters per rjjtuig
en een viertal bereden marechaussées daarheen ver
trokken.
Heden berigt men dat zich de ongeregeldheden niet
herhaald hebbenmaar dat er toch zekere spanning
bljjft bestaan.
Gisteren is Dr. A. A. Fokker alhier begraven.
Sinds 21 Oct. 1865 was de overledene inspecteur voor
het geneeskundig staatstoez'gt in Zeeland. Door den
heer Lnti, predikant bjj de Waalschfi gemeente, werden,
namens eene deputatie van het Zeeuwsch Genootschap
der Wetenschappende bekwaamheden en verdiensten
en vooral ook de beminneljjke hoedanigheden in het
karakter van den overledene in herinnering gbbragt.
Zjjne toespraak werd beantwoordt door den boer
Dr. A. P. Fokker, hoogleeraar in de medische faculteit
te Groningen, die als oudste zoon, namens de familie,
voor de eer, den overledene bewezen, bedankt*.
Door Dr. H. A. de Jongh is met ingang van 1
Januarij e. k. eervol ontslag als gemeente-geneesheer
^.Ihiftr aangevraagd.
Middelburg;, 28 Dec. Heden middag omstreeks
3 uren, vermaakten zich een aantal jongens met paard-
spelen op het bolwerk tussehen do Seis- en Noord
barrière alhier. Eenige hunner begaven zich op de
vest, met dat gevolg dat een vjjftal door het jjs vielen.
Een hunner, D. geheeten, werd door zjjne kameraadjes
gered, terwjji een tweede, do B. genaamd, met groote
moeite gered werd door A. Jansen, die zicb op een,
intuHscheD gehaalden ladder op het jjs begaf en daarbjj
geholpen werd door H. TimmermanC. Degens en
E. L. Kamernians. Daar deze jongen niettegenstaande
zjjn koud bad, do tegenwoordigheid van geest had te
roepen»er zjjn er nog drie in," stoldon de genoemde
personen alle pogingen in bot werk om ook de overige
jongens te redden, doch, niettegenstaande twee hunner
spoedig van onder het jjs werden opgehaald, konden
de levensgeesten, ondanks de daartoe door dr. de Jongh
on den boor Pichal aangewende pogingen, niet worden
opgewekt. Do dordo, die ruim con kwartier later werd
opgehaald, kon evenmin in het leven worden terug
geroepen. Do verdronkenen zjjn P. J. de Manck
A. Knjjper en J. Kempe, allo drie 9 jaren oud.
Het hartverscheurend tooneel dat in do woning van
den beer Kuiler, waar do ljjken waren ingobragt, voor
viel toen de ouders hunne kinderen herkenden, laat
zich niet beschrjjven.
Twee der ljjken werden naar de ouderlgke woning,
het derde naar het gasthuis vervoord.
Tor Neuzen26 Dec. Morgen avond wordt
hier oeno vergadering van ingezetenon gehouden tot
hot bommen van middelen om het nadeel, dat die ge
meente dreigt door do opheffing van hot garnizoen
aldaarzoo mogeljjk to voorkomen. De som welke het
garnizoen or verteert wordt op ongeveer 40,000 geschat.
Goes 27 Dcc. Do raad dezer gemeente heeft in
zjjn laatste vergadering een belangrjjk besluit genomen
De Bank van Leening aldaar werkt met eon kapitaal
van 12500. dat naar het oordeel barer directie
eigendom der instelling is. De financiëole commissie
uit don raad heeft daarnaar eon onderzoek ingesteld
en is op grond dorkresolutie van de Staten van Hol
land en Zeeland vRn 17 Nov. 1578, maar vooral op
grond van eon bfestuit der magistratuur van Goes
'van 2 Fobrnarjjt 1771 tot do conclusie gekomen,
dat gemeld kapitaal aan deze gemeente behoort.
Er was toch toen bepaalddo Bank van Leening «ge
heel over to nerfi«n voor rekening van de stad" en
werden de stadsdirectenren geautoriseerd »om onder
derselvor handteokon en dat van een der heeren secre
tarissen dezer stad zoodanige capitalen te negotieeren,
als tot dit fonds benoodigd zullen wezen, dio capitalen
onderscheiden van andere obligntën ten laste van de
stad loopende, door bjjvoeginge dat desolvo tot gehroik
van de Bank van Loeninge zijn gencgoticerd." De ge
meenteraad voreenigdo zich thans met bet gevoelen der
commissie en besloot bet kapitaal te brengen op den
staat der goederen, die naar het burgerljjk regt eigen
dom dor gemeente zjjn.
Zierilizpe, 29 Dec. Op don 20 dezer werd bij
de Israëlitische gemeeente alhier ingewjjd een prachtige
koperen luchtergeschonken door de leden van het
Israëlitisch Begrafenis-genootschap. Deze luchter is ver
vaardigd door onzen stadgenoot J. Romboutt, koper
slager, die bjj deze gelegenheid op nieuw het bewjjs heeft
geleverd in den volsten zin des woords meester in zjjn
vak te zjjn.
Op de voordragt voor hoofdonderwijzer te Noord-
gouwo zijn gebragt do beeron Van de Garde, te Grjjps-
kerke Tiiitelte ZevenaarVerhage te Nieuwland
en Kohier te Groede.
Door Z. M. is aan M. Bax, met 1 Febr. a. s. eor"
vol ontslag verleend als notaris te Bergen-op-Zoom.
Tot gemeente-veldwachter te Bodegraven is be
noemd C. Verpoorton, Brigadier-titulair te Coljjnsplaat.
Er hadden zich 162 sollicitanten aangemeld.
Storraberigt van de «New-York Herald":
Stormachtig weder kan verwacht worden op do Noord
en Middel-Atlantische kusten van Europa tot op het
einde der eerste week van Jannarjj. Op de Noordscbo,
Britsche en Fransche kusten tnsscben 28 December en
3 Januarjj kannen hevige westeljjke stormen, vergezeld
van regen, sneeuw en koude, verwacht worden.
De »Staat8-Courant" bevat een Koninklijk besluit
waarbij bepaald wordt dat bij den kantoordienst der
postergen en telegrafie ook vrouwen en meisjes aan
gesteld kunnen wordenbjj den postd. alsdirectrice,
comm., snrnumer., brieveDgaardster, adsiatent en klerk
en bjj den telegraafdienst als directrice, onderdirectrice,
telegrafist, klerk, adsiatent en leerling. Die aanstelling
geschiedt onder gelijke voorwaarden en bepalingen als
voor de beambten der beide diensten zjjn vastgesteld,
met de beperkingdat geen vrouweljjke beambten op
een hoogere bezoldiging dan van duizend gulden 's jaars
zullen worden benoemd en dat haar aantal beneden
het een derde van het aantal manneljjke beambten
van gelijke rangen zal bljjvön.
TELEGRAMMEN.
Komstantinopel29 December.
Het Egyptische ministerie heeft besloten tot ophef
fing van alle privilegiën in zake de grondbelasting.
Men hoopt dat hierdoor de jaarljjkscbe inkomsten mot
70,000 pond sterling zullen vermeerderd worden.
Rotterdam30 December.
Meekrap. De aanbiedingen waren heden zeer
klein en de afdoening alzoo onbeduidend.
Kerknfeuwpi.
Beroepen te Ronesse en Noordwelle de Cand. W. A,
v. d. Scheer.
Gemengde Berlgten.
Te S. wordt de dochter van een djjkbaas in haar eigen
belang verzocht hare tong wat in toom te houden,
vooral van dien jongen, welke haar met de soiréo heeft
tehuis gebragt. Men zou zulks dan ook niet verwach
ten vau een meisje, die nog al fatsoenlijk wil zijn.
Een pikdraad te M. bemoeit zich verschrikkelijk
veel met het beroepen van een dominé. Maar hjj zegt.'
dat het hem niets hindert wie er kooit, nis hij inaar
voorzien is van een aantal kanarievogels, die schoenen
en laarzen dragen, dan is het voor hem geen nadeel.
Eene boerendochter te E. wordt aangeraden zooveel
snaps niet te hebben van een zeker meisje, waar niets
van te zeggen valt, daar zjj ïd groote moeite zal komen.
Te wordt een jouge vlasbaas in zjjn eigen be-
laDg aangeraden des avonds zoo laat uiet bjj een
zeker moisje te staan praten. Daar hij haar echter
alleen niet durft te bezoeken, zal er van-trouwen
zeker niets komen, terwjji zij er nog al haast bjj heeft.
Dat bedeelden of armlastigen openlijk bjj adver
tentie in de courant hunnen dank Getuigen voor bot
hun verstrekte, vond indertjjd nog al bij menigeen
opzienmaar wat moet uien thans gaan zeggen, nu
ook de plaatsvervangers of rempla^anten en nummer-
verwisselaars voor de nationale militie per advertentie
ook hunnen dank uitspreken voor d* prompte afbe
taling van het hen toekomende geld volgenB contract V
In het 5de district van Zeeland heeft het gecirculeerd,
Te.N, wordt te koop aangeboden. Een iweebee-
nige garnaal. Te bevragen iederen werkdag van "s mor
gens 8 ure tot 's avonds 5 ure op den Zaud. achterweg.
Iugezondeu Stukkeu.
Haagsche Brieven.
dek Haag 26 December.
De Tweede Kamer is naar huis, de Eerste ie ook
naar huis (om op 9 Januari 1879 de begrootiog
voor 1879 te behandelen), eu de wintersneeuw heeft
allen gloed in de aderen onzer redenaren doen atollen-
De heer Dullert beeft er eer vunhjj had aangeno
men in vier weken tjjds alle begrootingen te doen af
handelen. Het is gebeurd. IntusBchen zjjn er zeer
vreemde zaken voorgevallen.
Bjj de begrootiog voor buitenlaodsoho zaken werden
allee behandeld behalve de buitenlandsche zaken men
sprak er over avarg-grosBe, executie vun burgerljjke
vonnissen en andere dorgeljjke zakenwaarvan do
Minister nog nooit iets gehoord had en waarover hjj
dan ook maar wijsseljjk zweeg.
Bjj de begrooting voor justitie werd langdurig gespro
ken over do zaak der proceseion, eene zaak, waarover
men meenen mogt, dat ditmaal niets zou zjjn gezegd
(omdat deze zaak thans aanhangig is bjj den Hoogen
Raad, die daarover op 10 Januari zal oordeelen), maar
bjjna alle de punten, die in bet Voorloopig Versla™
waren aangeroerd, werden ontweken.
Bjj de begrooting voor binncnlaodsche zaken dedon
zich deze merkwaardige verschijnselen voor, dat 'e mi
nisters eigen party eene motie vooi-telde wegens do
opheffing van de afdeeling der stat; tick, dut do
Minister de commissie vau adviseurs voor de kunst te
vuur en te zwaar verdedigde, ofschoon hjj daarvoor
zelf een post op de begrooting bad gebragt, eu dat
dezelfde Minister het hoofd boog voor een umendement
van zjjn vriend, don hoor do Jong, omdat eene som
van J 85,000, die de Minister had voorgesteld tot
herstel dor monumenten vun architectuur, niet toegelicht
was. De Minister liet zich dit verwjjt aanleunen, of
schoon hjj zolf in zjjue Memorie vun Beantw. den post
zoo breedvoerig mogeljjk had toegelicht.
Bjj do begrooting voor do finantion deed zich dit onge
wone verschjjnael voordat over 'e lands finantion
geen woord werd gerept, maar dat daarentegen veel,
zeer veel werd gesproken over de verhouding van
Kerk en Staat, en speciaal over de verhouding van
den Staat tegenover de gemeenten der Ned. Hervormde
Kerk. Wèl een bewjjs, dat dc tegenwoordige aanra
king tussehen Kerk eu Staat bjj ons tc lande.„gccue
andere is dan eene finanticle.
Bjj de begrooting voor Oorlog werd geheel onver
wachts, en alléén op verzoek van den heer Sandberg,
de tweede afdeeling der krijgsschool van dc begrooting
afgevoerdtoevallig juist datgene, wat door de des
kundigen het moest noodzakeljjk wordt geacht. Voor
eene reeds bestaande en georganiseerde inrigting wei
gerde men do gelden, niet, omdat die inrigting niet
steunt op de wet, maar omdat de Minister lacht
nietde eene helft van de school in eene andere
gemeente vestigt dan de andere. Voor het overige
werden bjj deze begrooting geene militaire onderwerpen
behandeld, omdat de Minister van Oorlog ziek is en
blijft en alle in de laatste weken verbreide geruchten
omtrent zijn herstel, zoo als alle valsche geruchten
«op misverstand" berustten.
Bjj de begrooting voor de Marine deed zich de bjj-
zonderheid voor, dat de gebeele begrootiog in een uur
tjjds werd afgehandeld, in weerwil dat de Kamer ten
vorigen jare had verklaard voortaan op de onderdeelon
der «Marine" duchtig te zullen toezien, en nog een
andere bjjzonderheid was, dat het eenige amendement,
dat op deze begrooting werd voorgesteld (hot amen
dement van de Putto) tot afvoering der verhooging
van de tractementen der luitenants 2e klasse met
overgroote meerderheid werd afgestemd. Sedert is de
heer vaD de Putte ongesteld geworden, zoodat bjj de
vierde week der begrootingsdiscussien niet heeft kunnen
bgwonen.
Bij do begrooting voor Waterstaat, Handol en Nij
verheid heeft men deze vreemdsoortigheid kunnen
waarnemen, dat juist op die begrooting volgens den
heer Wintgens, het meest kon worden bezuinigd, ter
wijl slechts één amendement tot verlaging word voor
gesteld, en zelfs dit ééoe niet word aangenomen. De
Kamer emdigdo met op de hoogste begrootiog verhoo
gingen toe te staan.
Dezo begrooting duurde drie volle dagen, met inbe
grip der spoorwegbegrooting, en der onteigeningswet
voor de lijn Stavoren—Leeuwarden. Bjj laat.stgemelde
onteigeoiogswel deed zich do eigenaardigheid voor,
dat dezelfde Minister, die in den zomor LJlst boven
Bolswavd prefereerdein den winter weêr aan Bols-
ward boven IJlst de voorkeur gaf. Bjj de begrooting
zelve werd men door de zonderlinge^ vertooning ver
rast, dat, terwjji men in de afdecliügen toch vooral
had gewaarschuwd tegen den nauleg- van openbare
weiken, alle amendementen, die de strekking hadden
om posten te schrappen voor meer of minder belang
rijke waterstaatswerken verworpen werden, eu zelfs
de som van 105,000 werd toegestaan voor den Oude-
landschen Zeedjjk achter Ouddorp (eerste termjjn van
een werk groot 5 ton).
De begrooting voor koloniën op hare beurt leverde
deze eigenaardigheid op, dat ook over de koloniën geen
woord werd gerept dan dat de Minister alléén werd
bestormd door eene vraag van den heer van der Hoe
ven, hoe het nu eigenlijk stond met do intrekking van
art. 2 no. 27 van het inlandsch politie-reglement,
waarbjj, zoo als men weet, den industriëelen op Java
het regt is toegekend te vorderen, dat de inlandsche
arbeiders, die hnn contract opzeggen, worden gestraft
en dat de Minister, die reeds drie weken te voren had
gezegddat hjj zich haasten zou in deze zaak de
gewigtige beslissing te nomen, na verloop van drie
weken hetzelfde nog eens zeide, met medodeeling alleen,
dat hjj voornemens was den Koning voor te dragen
dat reglement te wijzigen
Eindelijk kon vnen bij do behandeling van de Wet
op de Middelen in dc avomhitting van 21 December
i
