ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No 4023.
54s,cJaarg.
Donderdag 4 Ju lij 1878
Verschijnt DINGSDAGDONDERDAG en ZATURDAG. De prije per 3 maanden is 1,30 franco per post
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel,-Runnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote
1,60.
letters worden naar plaatsruimte berekend.
Verslag van de Gemeente1877.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
riksei verwittigen de ingezetenen, dat bet jaarljjksob
Verilag van den toestand dezer gemeente over 1877,
thans in druk verkrijgbaar is gesteld tegen 50 cent per
exemplaar, ter Secretarie dezer gemeente.
Zibhikzxe, den 29 Junjj 1878.
De Bargemeester en Wethouder».
J. MAURITSZ GANDERHE1JDEN.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Veiling van Tiende-Vruchten.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zit-
ritzee brengen ter kennia van belanghebbenden dat
do openbare- veiling der Tiende-Vruohteu
aankomende deze gemeente voor den jare en oogst van
1878 zal plaats hebben op Donderdag den 18 July e. k.,
des voormiddag» te 10 unrop het Raudhnis dezer
Gemeente.
ZraanatB, den 29 Jnnjj 1878.
De Burgemeester en Wethouders
J. MAURITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris,
J. P N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen,
fithin».
Aangaande de verwoestingden 1 Mei te Canton
aangerigt door een orkaanverneomt men dat de
commissie tot opneming der schade heeft berigtdat
bet aantal geheel verwoeste huizen 2312 en dat der
beschadigde 1081 is. Een aantal van 200 vaartuigen is
vergaan. Onder de vernielde woningen zjjn 25 verbrand.
Hoeveel meoscbea waren omgekomen was niet na te
gaanmaar men schatte hun aantal op meer dan
Ds. Taylor, te Sandlake bjj New-York, hield onlangs
eeno preekwelke aan duidelijkheid zeker niets te
weoschen overliet. Hp besteeg den kansel en sprak
»Hot kerkbestuur heeft mg geen salaris uitbetaald,
op mgce vertoogen geen acht geslagen en volstrekt
goene poging gedaan om zjjne verpligtingen jegens
mg na te komen. Ik ben daardoor diep in schulden
geraakton gevoel geen lust om langer voor niet te
preeken. Ik verklaar bjj dezen das den kansel vacant,
tot dat God in Zgne genade u een zielverzorger zendt,
die in staat is van de lucht te leven, en met eigen
hand vervaardigde kleederen te dragen."
föngelanb.
Men verwacht in Engeland het bezoek eoner dame,
wier bagage een bgzondere bewaking vordert. Het is
de vrouw van een der vjjt directeuren van do Cali-
fornische bankzg bezit volgons de Amerikaanscbo
bladen de kostbaarste jaweclenverzameling van allo
Amerikaansche vrouwen. Aan den verslaggever vao
een blad was het vergund den vonkelenden schat to
ziener waren inderdaad sieraden bg die een oog-
verblindenden glans afwierpon; io een gouden gordel
bevinden zich 850 diamanten een chatelaine bevat
er 1793; een tiara van diamanten beeft in hot midden
een groote zwarte parel, die alleen 5000dollars kostte.
Een halsketting van groote stecnen heeft een waar
de van 76000 dollars de middelste diamant van dezo
ketting weegt 10 karaat: bjj do overige 240 zjjn or
van 3 tot 8 karaat. Op oen haarspeld zit een vlinder
waarvan het ligchaatn uit een lange geelachtig witte
parel bestaatde vlaagels zjjn ait diamanten en robjjnen
«amengesteld enkele losse diamanten in deze verzame
ling wegen elf en een halve karaat.
lAttslattb.
Waarscbjjnljjk zal do Gregoriaansche tjjdrckeniog
door dit Rjjk worden aangenomen, waardoor hot ver
schil van dagtelling, als thaos 12 dagen bjj ons vooruit
zjjnde zal ophouden. De Rnseiscbe Rand van State en
de Ministers gebrnikton reeds sedert eeoigon tjjd bjj
dubbele dagteekeningdo oude on do nieuwe tjjd-
rekeniog.
Honstnntlnopel, 1 Juljj. De Regering is on
voldaan over Karatheodori Pacba. De grootvizier Safvot
Facha zal waarschjjoljjk met definitieve instructies naar
Berljjn vertrokken. Baker Pacba heeft ontslag genomen
en wordt door Feiri Pac'aa vervangen.
De Turken bereiden zich op eeno vernieuwing der
vjjandeljjkheden voor, daar zjj besloten hebben goen
genoegen te nemen met de besluiten van het Congres
ten aanzien van Bulgarije, Bosnië on de Herzegowioa.
De vjjandeljjke gevoelens tusschen Turkjje en Grie
kenland nemen toe,
Blgkens de Blatter ftir OesundheidspjUge bedraagt
het aantal personen, die tengevolge van het gobrnik
dor vleeschspjjzeo op het zangersfeest te Klötooin
het Zwitsersche kanton Zurich ziek zjjn geworden
ruim 400. Allen Ijjden aan onderlgfs-typbus. Behalvo
dit hoeft het gebeurde nog een ander treurig gevolg
gehadnameljjk dat in alle logementen in de stad
Zurich alle reizigersalsof er eene besmettelijke ziekte
ware uitgebrokon ten spoedigste zjjn vertrokken en
alle bestellingen van kamers zjjn opgezegdzoodat
daar tor plaatse waar anders in dit saizoen een groot
aantal touristen en familiën aankomen tegenwoordig
geen vreemdelingen zjjn. Er zjjn echter in de stad
slechts acht ljjders en geen daarvan is overleden.
©witstklawb.
De overtuiging, dat het congres slechts bjjeen is
gekomon om een te voren vaat plan tot uitvoering te
brengonwordt than9 openljjk uitgesproken. Het is
doideljjk, zegt de >Neue freio Presse," dat het lot van
Turkjje reeds lang voor het memorandum van Berljjn
in de conferentie van Konstantinopel was vastgesteld,
en om tot de verwezenlijking daarvan te get&kco, moest
Rusland aan de Porte den oorlog verklaren Dadat de
opstand in Bosnië en de Herzegowina door Ooatenrjjkecbe
en Russische intriges kunstmatig was aangemoedigd.
Graaf Andrassy heeft aanvankelgk getracht de Porte
te bewegen, dat zg zelve zou vragen om de bezetting
van Bosnië en de Herzegowina. Zjj heeft dit niot ge
daan toen heeft bjj getracht goedwillig hare toestem
ming te ontlokken zjj weigerde eindeljjk werd de
bezetting op het Congres nitgesprokon als noodzakeljjk
in het belang van den Europeschen vredeen het
krachtige protest van Turkjjedat ernstige gevolgen
van een zoodanig besluit vreestwordt slechts beant
woord door een scherpe teregtwjjzing. Men moet aan
nemen, dat eg, die op bet Congres de groote mogendheden
vertegenwoordigen, althans handelen in de overtuiging,
dat zjj de belangen van hun eigen land op de beste
wjjw behartigen maar hen to beschouwen als verde
digers en handhavers van de groote beginselen van
humaniteit en volkentegt, is oomoguljjk.
aületurlnnïr.
Leblflii1 Juljj. Zaturdag eu gisteren hadden
hier twee treffende ongelukken plaats. Uit een der
voornaamste standen gingen Zaturdag de kinderen
varen met een bootje dat aan hunne buitenplaat»
behoord. Ondor de jongelui was ook een meisje van
19 jaren Aan de Haarlemmertrekvaart ligt een hout
zaagmolen en toen de jongelui daar aankwamen om
eens aan ta leggen, begouneu zjj over die balken te loo-
pen, die daar in de vaart liggen, en juist die waarop het
meisje liep kantelde, zjj viel te water, geraakte onder
het groote houtvlot en verdronk.
Het andere geval dat gisteren gebeurde, waren vier
jongens uit den fatsoeoljjken stand. Zjj waren aan
t roeijen in bet singel water, tg geraakten aan bet
wriggelen, de boot kantelde en sloeg om, waardoor een
van de vier bet slachtoffer werd en verdronk.
Als een aardigheid kan medegedeeld worden, dat
bjj de verbazende hitte die wjj gehad hebbeneen der
studenten een bordje beeft laten schilderenwaarop
te lezen stond >Hier sljjpt men schaatsen"; hg heeft
vervolgens dit bjj een smid aan de muur gespijkerd.
Grnvculmge2 Joljj. De Tweede Kamer
zette heden het Onderwjjs-debat voort. Na verwerping
der amendementen van de heeren v. tl. Kaaij Afackay
eu Moentwerd art. 8 der regering met eene kleine
wgziging op voorstel van den heer Verheijen aan*
geuomeu-
Een voorstel van de heeren Wybengac. i. (15 leden)
om van nu af Zaturdags ook zitting te houden is
verworpcu met 49 tegen 24 stemmen.
Bg Kon. besluit van 29 Juujj jl., is Zr. Ms.
Minister vao Marinede kapitein-ter-zee jhr. H. O.
Wicbers tgdelgk belast met de waarneming van het
beheor van het departement van Oorlog, ter vervanging
van boogstdeszelfs Minister van Oorlog die door ziekte
in de wuarneming zjjner betrekking wordt verhinderd.
Bjj het departement van Koloniën isjvan den Gou
verneur-Generaal vao Nederlaudsch ladië bet volgende
berigt ontvangen per telegram van 29 Jung:
Terwjjl de gouverneur van Atjeh met troepen naar
Gedoong was zjjn talrjjke vjjandeljjke benden in Le-
poeng en de IV Moekim gevallen. Zg hebben de passen
van UlitaroeoBeradoen en Blangkallan bezetde
bevolking beroofd woningen verbrand en onze ver
sterkingen beschoten. Den 23on Junjj is de Gouverneur
mot twee bataljons infanterie en met artillerie van
Gedoeng teruggekeerd. Zware coloones zjjo van Kotta
Radja uitgezonden om onze posten in do IV Moekim
te approvisionceeren. Zg* forceerden do kloof van
Beradoen en daarbjj werden aan onze zjjdo 4 man ge
dood, en 4 officieren en 45 minderen gewond. Do vjjaud
vorsterkto zich in bot gebergte; de bevolking der IX
Moekim is gevlucht.
Vao Java zjjn de twoo bataljons ter versterking naar
Atjeh gezonden, torwjjl eon derde zou volgon.
Itotterdanif 2 Juljj. Hedeu ochtend vond oen
dienstmeisje do kamer eener ia de Sophiastraat alleen
wonende vrouw voor wie zjj van tjjd tot tjjd eenige
boodschappen deed, gesloten. Bjj het openen der deut
word de vrouw met verkoold bovenligchaam op den
rug liggende op don grond gevonden.
Do vrouw, die gebrekkig is, scbjjnt voor het een ot
ander doel een lucifer ontstoken te hebben en doarbjj
in brand geraakt te zjjn, terwgl zjj door baar gebrek-
kigen toestand geon hulp zal hebben kunnen inroepen.
DlrUolniid1 Juljj. Een groot verlies heeft
deze gemeente geleden in hot plotseling ovcrljjden op
23 Junjj jl. te Brielle van den verdienstelijken hoofd
onderwijzer, don hoer C. Montebandie gedurende
zjjoon SOjarigen scbooldienst zich hoogst geacht en
bemind gemaakt had. Ook zgne kinderendie bg
oudorloos achterliet, alsmede zjjoe oudors en zuster,
wier eenigo zoon en broeder bj) was, betreuren zeer
zjjn gomis.
28 Jong. Eindeljjk heeft de go-
meentoraad alhier boalist in zake de toekenning van
de 50.000 subsidio aan don beer van Leeuwen. De
commissio uit den raad adviseerde tot de uitbetaling
der som, tengevolge waarvan dienovereenkomstig werd
besloten.
Camperlniid1 July. Als een waarschuwend
voorbeeld wordt het volgende medegedeeld
Heden namiddag ten half vjjf ure keerden de ge
meente-veldwachter en den brievengaarder van hun
dienstwerk huiswaarts, toen »jj onder weg een school
knaap, oud 7 jaren, hangende vonden met zjjn voet
in do reet van eon boom en met het hoofd naar be
neden. De knaap verkeerde reeds io bewustoloozen
toestand en zou voorzekor zjjn klimmen met den dood
hebben moeten bckoopen, indieo genoemdo personen
daar niot voorbjj gekomen waren en hem uit zgne
moeiljjke positie verlost.
Goes2 Juljj. De agitatie tegen het ontwerp
van wet op het onderwjjs is ook hier in vollen gang,
schoon meo er niot veel van bomerkt- Er zjjn tweo
vergaderingen gehouden en nu zjjn er bidstonden ge
organiseerd ten einde zoo mogeljjk de menschen
wakker te maken en voor het petitionnement te win-
ueo. Zonder die kunstmiddelen zou er zeker niet veel
van komen en indien er na al wat bandteekeningen
op het te stellen adres verworven worden, zal het wel
zyo dat daartoe nlle andere consideratiëo hebben
medegewerkt als de overtuiging dat men petitionneeren
moet. In de laatsto vergadering was bet voorstel
gedaan dat predikanten met bet adres zouden rond-
loopen om handteebeningon te winnen. Deze toonden
zich daartoe echter niet gezind en men kan het vrjj
voor hot meest gewigtige besluit der vergadering hou
den, dit aan anderen opdroeg om zich met die taak te
belasten daar zjj zich niet weinig gecompromitteerd
zou hebben als zjj het dwaze plan gevolgd was, waar
door boveA alle bedenking werd gesteld, dat mon door
onbetameude middelen tot zgo doel wenscht te komen.
In de afgeloopen week is de garancine-fabriek ver
kocht; wat er van worden zal is bjj het publiek nog
onbekend, maar zeker is, dat wjj met leedwezen haar
zien verdwjjnen. Wel was er niets meer van te hopen
als garancine-fabriek, maar men hoopte steeds, dat er
iets anders zou kunnen bedacht worden, om van deze
achoone gebouwen partjj to trokken in bet belang ook
van ODze arbeidende klassen. Wjj zullen nog bljjven
hopen, maar kunnen niet nalaten ons leedwezen uit te
drukken dat een tak van njjvorheid afgebroken is
die op het platte land en in de steden zoovele banden
werk verschafte. Het acbjjnt wel dat er nog geen
antwoord kan gevonden wordon op de prjjsvraagwat
er geschieden kan om onze zinkende stad weder op to
heffen, en baar eonig nieuw leven te geven, na de zware
slagen, die haar in de laatste jaren werdeo toegebragt.
Voor het oogenblik doen zich de gevolgen daarvan
nog niet in al bun omvang govoolen, maar langzamer
hand zullen zg zich wel meer gaan vertooneo.
W<>1 fuartn<lyii, 1 July. Ten gevolge van eene
oproepinguitgegaan van den kerkeraadzoowel der
Hervormde als der Chrieteljjk Gereformeerde gemeente,
bad gisteren avond in het kerkgebouw der Hervormden
eene samenkomst plaatsonder de leiding van ds. F.
Hageten einde zich aan te sluiten bjj het alom be
raamde volks-petitionnement. Z.Ew. opende de bjjeen-
komat met gebed na vooraf te hebben laten zingen
Pa. 25 6, las vervolgens Psalm 62 voor, en ontwikkelde
daarna het doel der belegde vergaderingom ook uit
deze gemeente de bezwardD tegen het Dieuwe ontwerp
van Wet op het lager onderwgs kenbaar te maken
en, bjj eventueele aanneming van deze Wet, eene petitie
aan Z. M. den Koning op te zenden, waarvan de inhoud
werd voorgelezen. Van de vrjj talryk aanwezigen, tra
den nu achtervolgens nagenoeg al de bjjeenzjjnde mans
personen tot de tafel toewaar gelegenheid gegeven
werd tot het onderteekenen van do petitie. Dat niet
alleen vaders van huisgezinnen, als belangstellenden in
godsdienstig schoolonderwijs zich als onderteekenaars
aanmelden maar ook velen van wie dit regtetreeks
niet kan gezegd wordenverwekte onwillekeurig den
indruk, dat niet weinigen uit zucht tot navolging gedre
ven werden, om ook hunne namen op het adres te doeQ
prjjkon. Van de vrouwen, die aanwezig waren, traden
er eindeljjk ook nog een vjjftal toe om te teekenen
waartoe vermoedeljjk nog wel meer de begeerte koes
terden bjj aldien zjj zich slechts in staat gevoeld
hadden tot het stellen van hare naamteekening. Nadat
met deze handeling een geruime tjjd verloopen was,
deed ds. H. H. Middel eene ter zake passende toe
spraak en sloot de bjjeenkomst met dankgebedna
vooraf te hebben laten zingen Ps. 72 7.
Io navolging van Yersekehoopt menook
hiervooreerst op kleine schaaleene proefneming
te doen met do oester-cultuurwaartoebg de
openbare verpachting op 27 Mei jl. te Middelburg
van het vaarwater »de Zandkreelt" voor de vangst
en teelt van schelpdieren 2 perceelen zjjn toegewezen
aan 7 personen in gemeenschap te weten de heeren
Mr. O. P- Lenshoek, C. van DammeJr., M. West-
Btrate, Mz.M. Valkier, Jz. en J. Voorbejjtel. allen
uit deze gemeente, en D. en K. Bakker, vader en
zoon, te 's Gravenpolder. Het bestuur van deze ver-
eeniging welke den naam draagt van Woljaarttdijkt-
Oeiter-cultuurbestaat aitK. Bakkervoorzitter
C. van Damme Jz.vioe-voorzitterM. We6tstrate, Mz,
secretaris en Jac. van DammeCe. penningmeester
terwjjl N. Valkier Jz.tot opiigter is benoemd. Moge
deze onderneming waarmede weldra een begin staat
gemaakt le worden gewenschte voordeelen voor de
deelhebbers aanbrengen niet minder strekke zjj meer
en meer ten bate van don arbeidenden standwelke
daarin schadeloosstelling moge vinden voor het gemis
in de vervallen meekrap-reederjj,
Ziorlkzoe, 3 July.
Gevallen regen aan 'a Rjjks Kustlicht te West-
Scbouwen (Westerban van Haamstede)van 31 Mei
tot 30 Junjj, 35 mm. of 3500 HL. op de Hectare.
De Ooster- en Westerban ontvingen in 9 regendagen
6,510,000 HL.
Bjj minister*! eöle beschikking vaD den 29sten
Jung jl.no. 25, zjjn de chefs der korpsen gemag-
tigd, aan de miliciens der ligting van 1875, naafloop
der najaarsoefeningen vergunning te verleenen om
zich in 't huweljjk te begeven. Do miliciens die om
eeno of andere reden aan die oefeningen geen deel
behoeven te nemen, kunnoo die vergunning al dadeljjk
verkrjjgen.
Bjj het regiment grenadiers en jagers, de acht
regimeuton infanterie, de vier regimenten huzaren en
de kompagniën hospitaal-soldaten zjjn do milicien-ver
lofgangers dor ligting van 1875 onder de wapenen
geroepen van 7 Augustus a. s. tot 14 September daar
aanvolgende.
Uit het gemeente-verslag over 1877 van Schiedam
bljjktdat de uitvoer van jenever was 46,967 HL.in
1876 zjjn 54,560 HL. uitgevoerd.
Naar men ons meldt, zjjn do processiën naar Ke
velaar op Pruisisch grondgebied verboden.
Te Berkel was men in de vorige week bg een
landbouwer met eene gras-maai machine aan het m&njjen,
toen men plotseling tegen eene po&l stootte zoodat
het werktuig het ondorstcn boven tuimelde, en de
bestuurder vrjj onzacht tegen den grond geworpen
werd. Bjj onderzoek vond men nog drie palen welke
natuurljjk uit wraakzuchtdoor een of meer arbeiders
io do weide waren geslagen. De daglooners in deze
streken zjjn over bet algemeen voor het in gebruik
komen van machioeriën zeer ontsticht.
Onlangs is in den Rozendaalschen Vliet een dien-
keling gevonden. Het onderzoek naar de herkomst
heeft Dog tot geen resultaat geleid. Eene vrouw uit
Raamsdonk die sinds acht maanden haar man ver
mistte, dacht in hem aanvankelgk haar man te zullen
herkennen. Bjj nadere aanwgting en onderzoek bleek,
dat zjj zich vergiste, en zeer teleurgesteld ging zjj
huiswaarts, want zg wildo hortrouwen.
Te Alkmaar nam dezer dagen eon man bjj een
winkelier een ham weg, die aan de denrpost was op
gehangen. Bedaard stapte hg toen den winkel binnen,
deed den winkelier voorkomen en vroeg hem 't ham
metje eens te wegen. Aan zjjn verzoek "werd voldaan,
en hg kreeg ten antwoorddat de ham een gewicht
vertegenwoordigde van 10 kilogram. Op zjjn vraag
aan den winkelier hoeveel hjj verschuldigd was, kreeg
hg ten antwoord «Niets, ga je gang maar." Natuurljjk
verkeerde de winkelier in de meeoing, dat do man 't
weegloon wou betalen en niet dat hjj een hammetje
cadeau maakte.
Kerlmlouw».
Beroepen te BarneveldDs. J. Kromsigtpred. te
Gemengde Borigtei».
Twee meisjeB te Z. worden onder bet oog gebragt,
dat zjj 's avonds zoo laat zich niet moeten ophouden
met eenige jongens van hot stoombootjewant het is
eene onmogelyko zaak als zjj dat voortbljjven doen, dat
hun goeden naam en fatsoen stand kan big ven houden.
Hot vlugge Jannetje van een winkelier te O., mag
nu vrjj van een ander sprekendaar zjj nu op een
gansje zit, en veel kans heeft om binnen kort met een
sneltrein mede te etoomen, te meer daar zoo een reisje
niet algemeen is. De menschen die haar kennen, staan
er dan ook volkomen over verslagenmaar als men
wat slim en wat gaauw is, ach ja, dan kan men nog
al ligt cons een groot en goed vischje in het net vangen.
«Wel, wel!" zegt iemand met weinig verstand te
O.«ik heb altjjd gerekend op eene dochter van
Weltevredenonder O.maar het is mislukt." Daar
hg toch een meisje wil hebbenis hjj na maar aan
het verkeeren mot eene boerenmeid van 30 jaren
zoodat het nu wel zeer spoedig van trouwen zal komen.
Eene dienstmeid te Sch. wordt dringend verzocht,
haar babbeltong wat in toom te houden van een jongen
waar geen mensch, dus ook zjj niets van zeggen kan.
Te N. wordt eene Vereeniging verzocht, wat meer
boekjeB en tractaatjes aan to schaffoD. Het schip dat
met die artikelen geladen is geweestis met goed
succes gelost, en ligt na voor eene nieuwe lading klnnr.
Haagsehe Brieven.
den Haag, 80 Juni.
Warme «zwoele" dagen, zoo als de heer Kappejjne
sprak; »Ewoel" in de natuur; »zwoel" in de politiek.
Men wil, dat de maand Juni in geen twintig jaren zoo
warm was als ditmaalwjj hebben 90° Fahreoteit
gehad in de schaduwalles smelt weg voor de zon,
behalve de zon zelve. Uit mededoogen voor de reeds
door de warmte geprikkelde gemoederen onthouden
ons de dagbladen beleefdelijk a) de bjjzonderheden van
de gevallen van veldarbeiders, die door een zonnesteek
of door het overvloedig gebruik van verkoelende dranken
onverwacht het a&rdeche leven met het eeuwige moe
ten verwisselen.
In weérwil van die »smeltende" warmte, geljjk de
Haag ache uitdrukking luidt, denkt de Koning ernstig
aaD troawen en is nu de Tweede Kamer reeds sedert
veertien dagen onafgebroken bezig met de behandeling
van het wetsontwerp op het lager onderwgs. De Kauier
is_ iedere week vijf dagen bjjeenvan de tien, dat zjj
bjjeen was, heeft zjj acht gewjjd aan de algemeene be
raadslagingen en zich ongestoord aan 't genot van rede
voeren overgegeven, minder om de overtuiging van
anderen te vestigen, dan om eigen overtuiging uit te
vieren. Sedert twee dagen is zjj met de behandeling
der artikelen bezig en in die twee dagen (tien volle
uren arbeid») heeft zjj drie, zegge drie artikelen afge
daan, en is zjj in het vierde bljjven steken, want de
stemmen hebben gestaakt over een amendement vun
den heer van den Berch van Heemstede, dat de strek
king heeft om de bgzondere (kerkeljjke) scholen van
den band van het hygiënisch toezigt te ontheffen,
dien de Minister Kappejjne (in het belang der openbare
gezondheid) aan die scholen wil opleggen. Dut over
dit amendement de stemmen hebben fcunnen staken, is
haast ongeloofljjk. Dat liberale leden van goeden klaDk
zich hebben laten verleiden vóór dit amendement te
stemmen, ia schier onverklaarbaar. Misschien zal men
bewerenhet is eene beperking van de vrjjheid van
ODderwjjswanneer de Regering voorschriften geeft
omtrent de inrigting der localen in bet belang der
openbare gezondheidvoorschriften, die auD bet
by'zonder onderwjjs geld kosten. Toegegevendat ie
eene beperking, maar dat is dan eene beperking, welke
art. 194 der Grondwet gewild, voorgeschreven heeft. En,
als wjj niet de stemlgat met eigeu oogen hadden ge
zien, zouden wjj niet geloofd hebben, dat onderscheiden
liberale loden, die toen alleen op hun beginsel en niet
op de beginselen nar» anderen te letten hadden, met
den heer van den Berch zouden hebben meégestemd.
Onderscheidene ledeD (meest liberale) hadden reeds
de zitting verlaten om den Zaturdag in den kring
hunner familie door te brengen reden te meer, die
de liberale ledendie niet door de spoorfluit worden
beheersebt, nopen moeBt op hun post te bljjven, en
niet te Btemmen in strjjd met hunne beginselen. De
hygiëne op de bgzondere scholen is ook staatszorg, en
de Regering is verpligt toe te zien, dat ook de in
rigting van de loculen dier scholen geschiede met
inachtneming van de eiechen der openbare gezondheid.
Nu zal zeker, wanneer deze brief geplaatst wordt, het
amendement van den heer van den Berch reeds ver
worpen zjjnmaar ik acht het pligt, ook voor het
vervolg, er op te wjjzen dat men van odzc party mag
vorderen, ten eerete. dat hare leden niet bjj belangryke
stemmingen afwezig zjjn ten andere, dat zjj stemmen
volgens hunne eigen overtuiging en niet volgens die
van anderen.
De Koning denkt aan trouwen, zeide ik. Waarom
niet? Het rouwjaar is om; het buitengoed te Rjjswjjk
is verkocht; Z. M. Bint een eenzaam loven. In de
laatste veertien dogen deden verschillende berigten in
de dagbladen de ronde»de Koning gaat trouwen
de Koning gaat niet trouwen." Eene eerdie ons
burger-menschen, niot ten deel valtwie noemt daarvan
notitie, of wjj woduwnaren willen bljjven of hertrou
wen Een van beiden behoort tot de noodwendighe
den voor hen, die eenmaal gehuwd zjjn geweest.
De AmttCour. rakelde het berigt weêr op »de Ko
ning gaat wel trouwen." Per me licet of in 't Hollandsch
»mjj wel." Doch let op de Arnh. Cl. weet er
ook iets vanhet is nn geene Zweedscho vorstin meoT,
van meer dan veertig jareD, die zich door Z. M. eigen
schappen van hoofd od hart aangetrokken gevoelt.
De Arnh. Cl. weet het. Zjj schreef een paar dagen
geleden dat zjj zich vergissen, die beweerden dat
er sprake was »van een huweljjk van Z. M. den
KoniDg met eene Zweedsche prinsesde 48-jarige
Erinses Eugenie, schoonzuster van wjjlen KoniDgin
ouise van Zweden, dochter van prins Frederik." Do
Arnh. Ct. gelooft niet, dat die naam de ware is, en
wil niet zoo onbescheiden zjjn, om te zeggen wat zjj
weet. Alleen zegt zjjvestig de blikken op P&rjjs;
van daar komt uwe Koningin." Maar te Parjjs kan
men licht verdwalendddr woont o. a. eene beminne
lijke, liefhebbende weduwe, de ex-Koningin Isabella
van Spanje. Moeten wg het oog richten naar haar
Wjj zjjn te bedeesd Hare Vroegere Majesteit mocht
ons dit kwaljjk nemen. Kort en goedmg i6 ter oore
gekomen (en ik ben onbesoheiden genoeg om te zeggen
wat ik hoorde), dat Z. M. het oog zou hobboa gevestigd
op eene in waarheid liebentwürdige prinses, de dochter
van den zoo even ontslapen Koning van Hannover.
Een deel van haar leven wjjdde deze prinses aan de
verzorging van haren blinden vaderHare Hoogheid
zou misschien bereid worden bevonden te gedoogen,
dat hare liefdestralon zich verspreiden over den avond
stond van een Nederlaodschen vorst. Natuurljjk kan
ik echter voor de waarheid van dit berigt niet instaan.
Zal ik u nu alles verbalen wat in do Tweede Kamer
nu reeds sedert veertien dagen voorvalt? Welke
staatsburger in Nederland draagt daarvan geen kennis?
Onze groote dagbladen, onze bladen van onderwgs,
onze kleine couranten brengen het publiek zoo spoe
dig op de hoogte van hetgeen er op het Binnenhof
voorvalt, dat ik mjj wel wachton zal u oud nieuws te
schryven. Vergun mjj over de parlementaire wel
sprekendheid die in de laatste veertien dagen in
stroomen over het Nederlandsche volk is uitgegoten,
slechts één woord. Viel rag de taak van keurder van
parlementaire welsprekendheid te beurt, (liefst van
regeringswege aangesteld en bezoldigd), dan zou ik den
eersten prjjs, ia goud uit te betalen, willen toekennen
aan den Minister vau Binnenlandscbe Zaken, den heer
Kappeyno, wiens rode op den zevenden dag der discus
sie (tor beantwoording van 27 redevoeringen, die zes
dagen innamen) een meesterstuk van oratorisch talent
en parlementaire tact mag worden genoemd. Ik zou
den tweeden prjjs (even alsof het eene harddraverij
goldis 't parlementaire worstelperk dan eigenIjjk
wat anders den zilveren prjjs willen verdeden tus
schen enkele leden der gedisciplineerde partjj, de heeren
van der Hoevon on Barge on enkele leden der «ondeel
bare" liberale partjj, de heeren Moens, Godefroi, Cre-
mers en Borgesius. Ik zou noch aan den heer Wint-
gens, den eersten redenaar van het debat, die over
alles sprak behalve over hot wetsontwerp, noch aan
den heer Bastert, de type van een middenman, die
tusschen de ontwerpen Heemskerk en Kappejjne niet
Zooals bckeud isis dat amendement werkelijk
hoewel mei kleine meerderheidin de zitting i
verworpen. (Ran.)