ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 4021.
54ste Jaarg*.
Zaturdag 29 Junij 1878.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATÜRDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regelkunnen uiterlijk tot des MaandagsWoensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Door het Postkantoor te Zierikzee zjjn gedurende
de tweede helft der maand Mei 1878 de navol
gende brieven verzouden aan personenwier namen
op het adres vermeld, ter plaatse van bestemming
onbekend zijn ,als
H. ROEDOEKralingen.
P. ROEDOE Kralingen.
D. van de VELDE, Noordrecht.
Wed. M. TRIJSSELAAR, Rotterdam.
W. BEVELANDER. Tholen.
B. GELIJNSE Rietland.
STRANDVONDERIJ.
De BURGEMEESTER van Zierikzee roept bij deze
voor de derde maal ter reclame op, regthebbenden
op een FUST inhoudende WIJN, ge
merkt D G no. 11 in zee geviacht en op 13 April by
hem aangebragt.
Afkondiging.
Het HOOFD van het Gemeentebestuur te Zierikzee
maakt bekend dat door den heer Provincialen Inspec
teur der Directe Belastingen te Middelburg is execu
toir verklaard het kohier voor de belasting
op l»ot Personeel dezer gemeentedienstjaar
187*/791 (wijk D)dat op heden aan don heer Ontvan
ger der Directe Belastingen alhier wordt ter hand
gesteld ter invorderingen dat ieder verpligt is zjjn
aanslag op den by de wet bepaalden voet te voldoen.
Zierikzee, den 28 Junjj 1878.
MOENS, Weth. l.-B.
Algemeen Overzicht.
Het Congres zal zeer lang duren. Dat is de weinig
vertroostende verzekering die de laatste dagen ons
gedurig herhalen en die menigeenverlangeude iets
van de uitkomst te weten zuchten doet. Men is er
wel aan gewoondat dergelijke diplomatieke onder
handelingen niet spoedig afloopenmaar 't is toch
natuurlyk, dat ieder, die den vrede begeert en niet
gerust isvoor die een volkomen beslag heeftonge
duldig wordt eu de heerou van het Congres eens zou
willen aanstooten om toch voort te maken. Nu eens
zegt men dat de Turksche afgevaardigden de zaak op
de lange baan schuiven dan weder beweert men, dat
allerlei incidenteels quaestien de zaak ophonden. Zeker
is het dat niemaad iets met zekerheid kao zeggen
dan alleen ditdat de heeren de zaak nog al op han
gemak opnemen en slechts korte bijeenkomsten houden.
Rumenie wil ook al deol aan de beraadslagingen ne
men ea zoodoende wordt de tjjd versleten zonder dat
de hoofdzaak in behandeling komt. Wachten. In dat i
eene woord lost zich voor het oogenblik alles op, bjj
de strikte geheimhouding, die dour de leden van het
Congres in acht wordt genomen. Misschien bereiden
zij aan Europa eene verrassingzoo al niet door eene
snelle, dan toch door eene bevredigende oplossing. Alles
toch wyst er voortdurend henen dat men geen vcee3
meer voor oorlog behoeft te koesteren. En dat is dus
genoeg. Wjj gunnen de Congresleden, dat zjj op hun
gemak alles bepraten en beschrijven, als zjj ons maar
eindeljjk komen zeggen dat de zwaarden voor goed
in de schede gaan.
In Turkije zelf is het nog zoo mooi niet. De
Russen honden wel de gemoederen in bedwangmaar
hunne tegenwoordigheid in de onmiddellijke nabybeid
van Goostantinopel geeft nog al eens aanleiding tot
botsingen. Toch is het niet te verwachten dat zjj voor
eerst zullen wegtrekken, nu zjj er eenmaal binnen zjjn,
maar misschien heeft dat ook eene goede zjjde, omdat
de Sultan daardoor gemakljjkor zal bewogen worden
toe te stemmen in do voorwaardendie men hem
stellen zal.
In de andere rjjken van Europa treden langzamer
hand andere quaestien meer op den voirgrond, deels
omdat men het Oostersche vraagstuk moede wordt
deels vooral omdat men zich overtuigd houdt, dat het
good zal eindigen. Zoo is men in Prultusou met
de sociaal-democraten bezig, die, sedert do beide aan
slagen op het leven van den Keizer, worden vorvolgd.
Een bloot vermoeden is genoeg om iemand eene on
aangename ontmoeting te bezorgon en de arrestatien
houden nog voortdurend aan, minder omdat men daar
door licht over de moordaanslagen zoekt te verkrjjgen
dan omdat men daardoor hoopt een schrik onder die
niet ten onrecht gevreesden te brengen. Natuurljjk is
er door gaasch Duitscbland geen sprake van de ver
kiezingen, zonder dat men daaraan de sociale quaestie
verbindt. Men zegt dat er onderhandelingen worden
gevoerd tusschen de Duitsche Katholiekenja zelfs
tusschen het Vaticaau en de Koizerljjke regeering. De
Katholieken zouden hunnen steun bjj de vei kiezingen
hebben toegezegd onder voorwaarde dat de Meiwetten
zonden ingetrokken worden. Het laat zich begrjjpen
dat aan dit laatste niet wordt gedacht en dat dus vaa
het voorgestelde verbond Diet veel zal komen. De UI-
tramontanen zonden als zjj hun zin konden krjjgen
geen onaardigen slag slaan en het meermalen geuite
vermoeden, dat zij niet vreemd zonden geweest zjjn aan
het gebeurde met den Keizer, wordt daardoor wel
eenigszins versterkt. Mocht er eonige waarheid in ge-
legeD zjjn, dan zou het veel meer zorg voor de toekomst I
geven dan de meestgegronde bewijzen dat een paar i
sociaal democratenin hunne heethoofdigheidto ver
waren gegaan.
Dat intusschen dè vrees voor dit menschenraa niet
minder wordt on men al verder voortgaat in hunne I
bestrijding, bljjkt onder anderen daaruit dat in Ueie-
ren de fabrikanten en industrieelen alle werklieden
ontslaan die zij van sociaal-democratische gevoelens
verdenken. Ook dat middel belooft weinig goeds, want j
bet behoort tot die maatregelen, die schijnbaar afdoende
zjjo, maar meer strekken om het kwaad te verplaatsen,
dan om het weg te Demen.
Het £2u£?elsiiclie Parlement biald zich in de laatste j
dagen mot eon vraagstuk bezig, dat ook al aan de orde i
van den dag is maar niet veel verder komt. Geljjk
telken jare werd ook thans weder het voorstel gedaan
aau de vrouwen het stemrecht te verleenen. Maar even
als vroeger werd het ook nu met eene belangrijke
meerderheid afgestemdnadat er lang over gepraat
maar niets nieuws gezegd was. Men brengt de zaak
gedurig op nieuw op bet tapijt, hopende dat de aan
houder zal winnen. Maar moge ook de stemming
eenigszins kalmer zjjn omtrent de gewenschte oplossing,
het is niet te voorzien, dat men gemakljjk slagen zal
en de liefhebbers zullen nog wel eens met hun voor
stel voor den dag kunnen komen.
De JFransolieii geven zich, als altjjd, met groote
gemakljjkheid aan feestvieren over, ofschoon rond hen
en in eigen boezem veel is dat tot ernst stemmen
moest. De tentoonstelling leidt voortdurend de aandacht
a? en verschaft aan Parjjs een buitengewoon vertier.
Om nog wat meer op te vroljjken heeft de President
der Republiek in de vorige week, ter gelegenheid van
bet bezoek van de Schah van Porzie eene groote wa
penschouwing gehouden in het veld wan Mars. Er waren
35000 man troepen vereenigd en algemeen was men
van oordeel, dat zjj veel beter manoeuvreerden dan in
vroegere jnreo. Met het oog op alle mogeljjke even
tualiteiten is dat zeker verbljjdond, maar het zal voor
Frankrijk toch beter zyn als het leger, door stilzitten
dat alles weder kan afloeren dan dat het geroepen worde
spoedig van practische bekwaamheid te doen bljjken.
De familie van den overleden Koning van Hanover
kan maar niet besluiten zjjn lijk in Duitschlaod te
laten begraven. Men meent daariD te zien, dat zjj nog
altjjd bate rechten op de kroon blyft handhaven. Maar
zy doet dit dan zeer tot hare schade. Want zoolang
zjj niet verklaart daarvan af te zien blyft de Pruis-
sische regeering in het bezit van de 16 millioen thaler,
die indertijd aan den Koning van Hanover onttrokken
zjjntot dat hjj voor de noodzakelijkheid het hoofd
zou hebben gebogen. Het laat zich daarom begrjjpen,
dat men in Pruisson voor dien tegenstand der familie
van Koning George tameljjk onverschillig is.
Het nieuwe ministerie in is tot stand
gebragt, reeds voor eenige dagen Men is het eens dat
bekwame mannen gekozen zyn en dat men van hen iets
goeds kan verwachten, wanneer de party maar aaneen
gesloten bljjft die het kabinet in de kamer moet steu
nen. Vier van hen zjjo afgevaardigden die wegens
hunne nieuwe betrekkingen, als zoodanig aftreden. Er
zal dus eerlang te Gent, Doornik, Bergen eu Luik eene
verkiezing moeten plaats hebben maar men vleit zich,
dat de nieuwe ministers zonder moeite zullen worden
herkozen. Waarscbynlyk nog in deze maand zullen de
kamers bijeengeroepen worden en zal de Koning zelf
de zitting openen en het programma van het nieuwe
ministerie mededeelen. Sommigen beweren dat de
provinciale staten zullen ontbonden worden, ten einde
deze lichamen ook volgens de nienwe wjjze van stem
men zouden worden samengesteld.
Men blijft het den Dieuwen Paus nog al lastig
makon. Zekere party zou hem gaarne tot ingrijpende
maatregelen overhalen en daar hjj hiertoe niet te
vinden ismeeDt men doch het is bjjna te onge-
rjjmd om te golooven dat hem zon worden voor
gesteld, de weroldljjke macht van den H. Stoel tot een
kerkelijk dogma te verhetfen. Dat er zyn die dit wen-
schen kan men gemakljjk aannemen maar er zullen
er te Rome wel zjjndie schranderder dan hunne
voortvarende broeders begrjjpen, dat geen middel beter
zijn zou om do oogec van vele Katholieken voor de
buitensporigheden der jjveiaara te openen, 't Zou ove
rigens vrjj onschnldig zjja de menigte iets te laten
beljjdeo wat niet bestaat, ten ware men er eene poging
in zag om het fanatisme op te wekken en daardoor
snoode bedoelingen te bereiken.
Nieuwstijdingen.
Koustmitluopel 23 Juni. Sedert zes weken
hebben de Rassen '16 schepen met zieken naar Rusland
gezonden. Thans zoeken zjj nieuwe schepen doch de
reeders willen dezo niet afstaan uit vrees voor besmet
ting.
Koiüstnutiiiopel, 26 Junjj. De Russen voeren
groote bewegingen uit tot concentratie hunner strijd
krachten en zjjn op alle gebeurlijkheden voorbereid.
Zy organiseoren een leger van 50000 Bulgaren. De
RusseD geven den indruk van oorlogzuchtig to zjjn.
^Portugal,
De Li8saboDsche bladen zjjn volgeos de »Potit
Mar9oillaia" vol bijzonderheden betreffende de ontdek
king van eene fabriok van valsche Portugesche bank-
biljetten. De graaf de Penamacor, bebooronde tot den
hoogsten en oudsten adel des landsis govangen ge
nomen. In zijn paleis heeft do politie, door zekere
vermoedens goloideon volledig stol werktuigen voor I
het vervaardigen van valsch gold aangetroffen en tevens
eene menigte valscho biljetten van 20,000 rois elk in
beslag genomen, sommigen nog onvoltooid, andere ge
reed om in omloop te worden gebragt. De edele graaf
heeft zelf nog moer biljetten aangewezen die by in
zjjne buitenplaats te Peoaverde bjj Cintra bewaarde.
Hjj is 36 jaar oud zjjne vrouw, van oogemeone schoon
heid is de dochter van den burggraaf do Nogueira
de Gama, kamerheer dos Keizers van Brazilië, en be
vindt zich sedert twee maanden met bare kinderen te
Parjjs. De gevangenneming van de Penamacor, die
de aanzienlijkste familiën des lands ten zijnent ontving,
hoeft natnurljjk eone geweldige opschudding veroorzaakt.
JFranferijfe.
Het groote feest van 30 Juny houdt roeds een ge
deelte der Parijsche burgery bezigmaar de officieels
toebereidselen tot dit feest zyn toch veel bedrijviger.
In de arbeiderswijken toont men nog niet veel sym
pathie voor do zaak. In het 20ste kwartier zal een
soort van kermis met volksspelen on illuminatie plaats
hebben. Maar ook dezo feestelijkheid gaat meer uit
van het ministerie van Binnenlandsche Zaken dan van
de bewoners dier wijk. De schitterendste afdeeling
der feesten zal ongetwjjfeld zijn het vuurwerk, dat
op Montmartre zal ontstoken worden. In het tweede
en derde kwartier hebben de handolsmannen de orga- i
nisatie der feestelijkheden op zich genomen. Daar
znllen wagens mot muzikanten in verschillend kostuum
roDdrjjden en eerebogen worden opgerigt In het Bois
de Boulogne zullen do allées door 10,000 ballons ver
licht worden en de groote vjjver door 2000 electrische
vlammen. Een soort van gondelfeest zal op het meer
plaats hebben. Concerten in den tuin lier Tuilerien
en op het Trocaderovuurwerk bij de Barrière du
Tröoe en op de Place de lTtalie en een serenade
met fakkelicht zullen het feest volledig maken. Dat
het veel oorspronkelijks zal biedenblykt nog niet
geljjk reeds uit deze opgaaf blijkt. Het grootscbe zal
het moeten onderscheiden. Het geheel zal bjjzonder
veel geljjken op de feesten van 15 Augustas, vóór
1870. Ook, en te regt, zjjn de vroegere illuminatie-
toestellen weder gebruikt.
De prjjzen, welke men in Parjjs dnrft vragen,
overtreffen alles wat tot dnsver voorkwam. Zestien
personen, die in een restaurant gesoupeerd hadden,
ontvingen een rekening van 9103 franc. De waard,
geïnterpelleerd, was zoo genadig 5103 fr. op de reke
ning te laten vallen en stelde zich met 4000 fr.
tevreden.
Den Schali van Porzië werd, met een gevolg van
personen en eenige bedienden, 14000 fr. in rekening
gebragt voor een verbljjf van twee dagen te Fontaine-
bleau.
De reizigers behoeven zich echter niet ongerust te
maken, er zyn hotels en kamera tot betrekkeljjk matige
prjjzen te bekomen.
5jj had zich den vorigen dag met het kind
van een brug in het water geworpen en eer er redding
opdaagde waren beide verdronken.
De vrouw waa tot deze wanhopende daad gebragt
door het gedrag van haar man die zich overgaf aan
dan drank en niet alleen niet in haar onderhoud voor
zag maar haar dwoDg af te staan wat zjj door haar
vljjt verdiende. Bovendien mishandelde hjj haaren
geen kans ziende haar kind het noodige te verschaffen
besloot de ongelukkige een eind aan haar leven en
dat van de kleine te maken
De man volgde de lyken als eerste rouwdrager en
een talrjjke menigte volgde den ljjkstoet. Toen de
begrafenis was afgeloopoD en de stoet terugkeerde,
uitte zich de verontwaardiging der menigte, die de
lynchwet op den moordenaar van zyn vrouw en kind
toepaste. Deerljjk werd hjj toegetakeld en slechts met
moeite gelukte het zyn leven althans te redden.
Jlelgie.
0«itscjilanï».
De »National-Zeitung maakte dezer dagen melding
van een raadselachtige gebeurtenis. Een bediende van
een confiseur te Dresden bevond zich sedert eenige uren
to Borljjn en joeg zich een kogel door het hoofd. Bij
het onderzoek van het ljjk, vond men brieven, door den
zelfmoordenaar aan zijn oudersbroeders en zusters
gerigt, waar hjj hun o. a. mededeelde, dat hem te Dres
den een kaartje heimeljjk was ter hand gesteldhet
welk deze woorden bevatte: Binnen 30 uren moet gjj
een ljjk zyn" (dit kaartje werd bij hem gevonden.)
Terstond hierop begaf bjj zich naar Berljjn, alwaar hjj
de daad volvoerde.
Het bewuste kaartje bevindt zich in handen der
justitie.
In het laatst dor vorige week had te Potsdam een
treurige begrafenis-plegtigheid plaats. Het wa9 een
jonge vrouw met haar eenig kindje die ten grave werd
Het Hof van cassatie heeft het arrestwaarbjj de
medepligtigen in de zaak^,Langrand verwezen zjjn
naar het Hof van asslsses, vernietigd en met die uit
spraak een diepen indruk bjj bet publiek teweegge-
bragt. De tien jaren, dio aan de instructie zyu besteed, 1
de 400,000 frank aan onkosten, die ten laste komen
van de schatkist, zjjn wel geschikt om indruk te maken
op het publiek. Er is ongetwjjfeld iets spjjtigs in
dat een zoo lange en kostbare instructie tot niets heeft
geleid, en de vraag rjjst als van zelf, of de instructie
goed is geleidof zjj aao bekwamer handen toever
trouwd, niet een andere uitkomst had opgeleverd.
Eene wreöde poging tot moord heeft Zaturdag jl. te
9 aren, nabjj de Brugschepoort te Gent plaats gehad.
De vrouw van den vlceschhouwer De Wispelaere
wonende Zuidkaai no. 23, was alleen te huis en hield j
zich met baar werk bezig, toen een buur, zekere
Lippens, koopman in steenkolen, binnenkwam Na de
vrouw aangesproken en zich verzekerd te hebben, dat
baar man afwezig was, trok hjj eenen hamer onder
zjjne kleederen uit en bragt er baar vier zware slagen
mede op het hoofd toe. Daar hot slagtoffer onder dien
laffen aanval niet bezweek, greep de móorden&ar haar
bjj de keel en wierp huar op den grond, met hot
inzicht haar te worgen. De noodkreten, door de on
gelukkige geslaakt, werden door de buren gehoord en
deze kwamen toegeloopendoor de politic-Agenten
vergezeld. De moordenaar nam nu de vlugt, doch werd
al spoedig aangehouden. De erge toestand der ge
kwetste vrouw laat weioig hoop over op genezing.
Hot scbjjnt dat de beweegreden die de moordenaar
hoeft aangedreven, oene oneenigheid is, die tusschen
hem en de familio De Wispelaere bestond.
jHckcrlank.
Ziitplicn 26 Junjj. Op de stoomboot die gis
terenavond van Deventer alhier aankwam, bleef bjj de
aankomst de stoker plotseling dood. Bjj geneeskundig
onderzoek bleek, dat de man door groote hitte gestor
ven was
Amsterdam 26 JuDjj. Het geregtshof alhier,
heelt bedon Willem Carel graaf van Rechteren Limpurg,
oud-burgemeester van Niouwkoop vrygosproken van de
hem te lasto gelegde poging tot moord op zjjn opvol
ger. Hot hof neett nameljjk overwogen, dat, ofschoon
hot lossen van twee schoten in de slnapkamer van den
Burgemeester wettig en overtuigend is bewezen, zulks
niet het geval is met de bedoeling om te dooden.
Het bot heeft hem evenwol schuldig verklaard aan
moedwilligo verbreking van afsluiting waardoor geen
schade van boven de 100 is veroorzaakt, eo hem
deswege veroordeeld tot een cellulaire govangenisslraf
van 6 maanden en betaling eeoer geldboete van 25.
Vermits wegens dat feit geen preventieve hechtenis
veroorloofd is gelastte het hof zjjne onmiddeljjke in-
vryheiüAatelling.
Naar wjj vernemen, zou beden ten kantore van
een bankier een persoon zjjn aangehouden die bet
geld voor eenige (20) Russische certificaten 1862 kwam
balen, die hjj ter verkoop had gezonden. De nummers
waren gewjjtigd door do 0 in 6 of 9 te veranderen,
wat de firma ontdekte. Men meent dus de daders van
den diefstal op 2 Juny 1877 gepleegd op bet Bpoor
te tjjn. Anderen, die zulko stukken mogton ontvangen,
behooren op hun hoede te zyn.
's* Gruvenhage, 25 Junjj. Bjj het Departe
ment van Kolooiën is het navolgende teiegrapbisch
berigt van don Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-
Indië ontvangen dato 24 Junjj
Wegens dagcljjkscho aanvallen op Edi zyn troepen
gezonden naar Gedoeng, Na hevige gevechten werden
sterke stelliogea door ons geoouien. Wjj hadden 14
dooden waaronder 2 luitenantsca 79 gewonnen
waaronder eveneens 2 luitenants. De vjjand kreeg 750
dooden en gewonden in óóo versterking liet hy 180
dooden achterwaaronder vooruame hoofden. Na die
gevechten heeft het hoofd van Gedoeng afstand gedaan
van zjjn gezag ten behoeve van zijn eoon die zich
persoonljjk is komen onderwerpen."
Tot toelichting van dit telegram wordt hier aange-
teekend dat het landschap waar onze troepen een 1
zoo voorbeeldeloozen tegenstand ontmoetten en een zoo
buitengewoon succes behaalden behoort tot het ne
gental landschappen die te zatnen het bondgenootschap
van P&aei-Kerti vormen. Tweehoofden van die streek,
bestuur voerende te Blangmch en te Moelinghebben
zich in 1874 aan het Nederlaodsch gezag onderworpen.
De overige hoofden hebben in den laatsten tijd geen
slechte gezindheid aan den dag gelegdbehalve de
bestuurder van Gedoeng aangaande wiens vjjandige
plannen onze autoriteiten reeds sinds geruimen tyd
herhaaldelijk verontrustende berigten ontvingen.
's Gravenhage, 27 Juny. (Tweede Kamer).
Voortzetting der onderwjjswot. De beraadslaging over
de artikelen is aangevangen. Voor artikel 1 was een
nieuw artikel door de heer van Wassenaar voorgesteld,
omvattende 8 punten, over welke de wettelijke regeling
van het lager ondorwijs, zich uitstrekt en vooral om
den onderwjjzer der byzondere school rjjkstractement
toe te kennen. De voorsteller en do heer Schimmel-
pennïnck ti. d. Oije verdedigden het, als bevattende eea
minimum der cischen hnnnerzjjdsen als verzoenend
amendement. De minister van Binnenlandsche Zaken
en de heer t>. d. Loeff bestreden het, als niet ernstig
overdacht, vooral ten aanzien van toekenning van
rijksuitkeering aan ieder onderwjjzer die gedurende
één jaar aan 30 leerlingen onderwjjs had gegeven. Het
amendement werd verworpen met 56 tegen 13 stemmen.
Daarna kwam art. 1 van het ontwerp aan de orde.
De heer van Nispen verklaarde daarop geen amende
ment voor te stellenbjj den bepaalden onwil in de
Kamer gebleken om het beginsel van do ge9ubsidieërd
bjjzondere school te erkennen. Ook werd met 42 tegen
31 stemmen verworpen het amendementvan der Kaai),
om het geven van buisoDderwys niet te binden aan
bepaalde plaats. Art. 1 daarna onveranderd goedgekeurd.
He totaal der by de Tweede Kamer ingekomen
adressen van Katholieken bedraagt, voor zoover ons
thans bekend ishet cijfer van 992 met 143,73
handteekeningen.
Bterv Ii*»t26 Junjj. Onlangs sprak onze pre
dikant, ds. AJ. Meerburg Snarenbergoene rede uit
naar aanleiding van het twee en een halve eeuwfeest
van de Hervormde gemeente to dezer plaats. Na de
vermolding, hoe het Christendom spoedig in deze streken
(o. a. door Eligiu9 te Oostburg) iDgang vond hoe op
het laatst der 16de eeuw, bjj den feilen tegenstand
van het katholicisme, onze gemeente zich in het genot
der kerkhervorming inogt verheugen deelde hy meer
in s bjjzonder medehoe nadat de combinatie met
Ter-Neu2en en Vreemdyke (de laatstgenoemd» door
overstroomiog in 1608) was opgeheven io 1628 een
afzonderljjke predikant voor Biervliet, met name Isaiik
P. Smalius werd aangesteld, die tot hiertoe 16 opvol
gers had. Met nog enkele merkwaardigheden aan deze
plaats verbondeD (o a. het by zonder deel, dat de burgery
bad aan de krnistogten) en met opwekking tot een
liefdevol krachtsbetoon tegenover het roomsch-katho-
licisme onzer 'dagen, eindigde de spreker zjjee rede.
Een aandachtig gehoor bewees de belangstelling der
talrjjke aanwezigen.
Goet»,- 25 Juny. Voor de tweede maal werd hier
gisteren het klavier der volkeconscientie" bespeeld,
maar ook nu was de uitslag niet schitterend ea bleek
opaieaw, dat bet beraamde petitionnement, wel verre
vun de uitdrukking van een diepgevoelde volkswensch
te zjjn, niet anders zijn zal dan de vrucht eener kunst
matig verkregen opwinding. Een tachtig personen waren
in de bjjzondere school vereenigd en werden docr den pre
dikant der afgescheiden gemeente alhier met het doel'
der zamenkomst bekend gemaakt. Het was noodig
dat dit geschiedde, want men had de vergadering slechts
vluchtig te overzien om zich te overtuigen dat het
meerendeel behoorde tot h»u die doorgaans weinig
kennis nemen van wat er omgaat op publiek gebied.
Zjj zouden dan ook waarsehjjnljjk niet gekomen zyn
indien zjj niet den vorigen Zondag van de verschillende
kansels genoodigd of gedrongen waren.
Uit d» discussie bleek, dat men al eens een proef
genomen had met een verzoekschrift, waarop men ech
ter uit stad on eiland, niet meer dan 184 handtee'ie-
ningen verkregen had. De slotsom der vrjj gerekte en
onbeduidende discussie, die niets Dieuws aan den dag
bragt, maar slechts variatiën gaf op het thema der
bekende onjuistheden, was, dat men andermaal een
smeekschrift zou opstellenmet opruiming van het
eerste, en dit ter teekening aanbieden, waartoe onder
anderen de predikant Winckol, van '6 Gravenpolder,
het gebruik der consistorie-kamer aanbood. Zondert
men de weinigen uit, die de vergadering hadden be
legd en hier als agitaleure optraden, dan kan men
gerust zeggendat de belangstelling zeer gering en
het enthousiasme nul was.
Zlerilwzco28 Juny. Omtrent bet thans afge
broken wordende Herv. Diaconie-Armengesticbtont-
leenen wjj het volgende aan v. d. Aa, Aardr. Woorden
boek van Nederland.
»Aan de noord zjjde van de Hooge Molenstraat
word eorst in 1673 op kosten en onder het bewind
van de Diaconie-armeo, voor allo ouderlooze kinderen,
die de vercischten misten om in het weeshuis te wor
den opgenomen, ingerigt een »Armon-Kinderhuis". In
1786 werd het vergroot. In 1796, in een weeshuis voor
kinderen van R. K. ouders veranderdword het in
1811, toen de kinderen uit dat huis, bjj overeenkomst
tusschen do Regenten en hot Stadsbestuurin het
Burgerweeshuis" werden overgebragt, tot eene «Mili
taire Kazerne" geschikt, en woder later in een Hos
pitaal" veranderd. Na do gezegende ommekeer van
zaken, in 1813, heeft men getracht, dit oude gebouw
voor afbraak te verkoopon doch dit niet gelukt zjjnde,
is het door het Hervormd Diaconie-Armbestuur aange
kocht, tot huisvesting van arme en behoeftige lieden,
welke door die gemeente uit haar afzonderlijk Armen-
fonds onderbonden, en alwaar een aantal dier lieden
werkzaam gehouden worden, met Ret brejjen van visch-
netton waarvan do inkomsten ook gedeeltelijk tot
onderhoud dier behoeftigen en voor kleeding worden
bestemd."
Bjj het onlangs gehouden examen van postambte
naren in de telegraaidicnst is o. a. geslaagd de Heer
de Smit, werkzaam op het Post- en Telegraafkan
toor alhier.
Bjj de op gisteren door het Bestuur van het
Waterschap Schouwen gehoudene aanbesteding van het
op nieuw bedelven der Waterleidingen langs den Sljjk-,
den Groenen- on den Westmoerweg tusschen Moriaans-
hoofd en den ringdjjkbjj Oud-Ellemeet en langs den
Groeocnweg tusschen den Elkerzecschen weg en Brjj- I
dorpein 6 perceeleovolgens bestek no. 60by
enkele inschrijving zjjo aannemers geworden van bet
le porc.haak v. d. Panne te Duivendjjko 680,80.
4e 896,88.
6o - 459,-.
2e Simon Betuigen 900,—,
3e - 300,—.
5e Jan Pondse Kerkworve - 625,
Op den avond van Woensdag den 26sten dezer,
ton zes en een half uur, overleed in den ouderdom
van ruim zeventig jaar, de waardige Doctor Jan Ni-
colaas Boom.
Den 20sten Maart 1832 te Leiden tot Medicina
Doctor bevorderd vestigde hy zich in den loop van
dat jaar te Zierikzee, alwaar bjj, tot kort voor zjjne
ziekte en dauropgevolgd ovorljjden zjjne betrekking
als Geneesheer, met voorbeeldeloozo trouw, jjver en j
naauwgezetheid vervulde.
Waren vele teleurstellingen en sommiger miskenning i
zyn droevig levensdeelnederig van gemoed was het
bezoeken der armen zyn grootste genoegen, zyn edelste
levenstaak.
Hjj vatte de betrokking van Gemeente-Geneesheer
op als don vriend der aTmen.
Gedurende zijne ziektetoen hjj gevoelde dat hjj
de betrekking van Gemeente-Geneesheer, niet meer,
naar den wensch van zyn. hart, zoude kunnen vervullen,
vroeg hjj zyn ontslag.
Hy was te kiosch van gevoel, om, zjjnen vriend
Doctor J. K. de Bruijne, die hem langen tyd, als een
trouwhartig vriend in de vervulling dier betrekking
had bjjgestaan langer dan hoogst noodig was naar
zjjne meening, daarmede te bemoejjelyken.
Bjj het nederleggen van zjjne betrekking van Genees
heer boorde men van alle kanten stemmen opgaan van
leedgevoel en gemis en betreurden het bovenal de
armen, dat hjj hun Geneesheer, hun vriend,han raads
man niet langer koode zyn.
Het raogt hem niet te beurt vallen de kroone der
oere van zyn vyftigjarig dienstwerk te zien op het
hoofd gezet.
Algemeen geacht, algemeen geliefd, laat hjj bjj zijne
vrienden en bekenden onder alle klassen der maat
schappijde dankbare herinnering na van het goede
door hem verrigt.
En zoo lange deugd en braafheid en edele pligta-
betrachting nog woorden van boteekenis en geeno
jjdelo klanken zullen zyn gewordenzullen zjjne tjjd-
genboten hem niet vergeten en den lof zjjner edele
hoedanigheden bjj het nageslacht doen overgaan.
Zjjne vrienden verliezen in hem een trouw vriend
zijne betrekkingen een zorgvol en liefdevol echtgenoot
en vader.
Naar wy vernemen is dezer dagen onder de ge
meente Onwerkerk in Dniveland een veld-arbeider
tengevolge der hitte overleden. De ongelukkige laat
eene weduwe en vier kinderen achter.
Te Breda is Woensdagmiddag de bliksem geslagen
in den schoorsteen der cantinovando klooster-kazerne.
Vier soldatendie zaten to domineoron, vielen van
schrik achterover, docb er word geen schade aangorigt.
Het volgend ongeluk had Woensdag niet ver van
Sneok plaats: Een .jongman, ineen bootje gezeten, ver
zocht aan de voorbijvarende Workumer stoomboot een
touwtje, om zich daarmede te laten opslepen. Hot werd
hem toegestaandoch terwjjl hjj het om den mast
wilde slaanwerd hy er door meegesleurd, viel te
water en verdronk. Alle pogingen om hem te redden
mislukten.
Io een bosch nabjj Deventer heeft men het ljjk
van eeD onbekend man aan een boom hangende gevon
den met een flesch jenever bjj zich.
Er zyn dit jaar veel meer grasmaaiers nit Prnisen
naar ons land gekomen dan in jaren het geval was,
hetgeen wordt toegeschreven aan de mindere drukte
in du fabrieken alsook aan de geringe sterkte van
het staande leger aldaar. Hoewel er hier te lande
zeer veel hooigras gegroeid is kan het wel zjjn dat
die vele buitenlandsche grasmaaiers minder goede zaken
maken dan voorheen te meer daar de grasmaaima-
ehiues reeds in Holland io verschillende streken veel
gebruikt worden.
»Het Vaderland" behelsde dezer dagen het vol-
j gende belaogrjjke berigt: >De oud-katholieke Synode
te Bonn besloot met 25 tegen 22 stemmen dat het
aangaan van een huwelyk door oen geestelijke, van
sub-diaken of opklimmend, geoorloofd zal zjjn.
Gemengde Berigten.
Iemand te Sinte-P. wordt aangeradengeen twee
meisjes te laten uitbellen, waar niets van te zeggen
valt. Het ware beter dat er op andere zaken gelet
werd, dat zou hem wat verstandiger en beter staan.
Te T. wordt iemand verzocht wanneer het weer
feest is, een meisje zoo niet af te ranselen, daar by
anders zelf kans heeft om afgeranseld te worden.
Een meisje te W. wordt aangeraden, haar bab
beltong wat in toom te houden en niet rondventen dat
zjj een timmermanszoon kan krjjgen, maar die jongen
is wel wyzer om zyn eigen met haar op te houden.
Te H. vraagt men of een armmeester in den kerk
bank mag bljjven zitten, omdat hjj des Zondag» tuin
werk verrigt? Buitendien valt er op zyn gedrag nogal
veel aan te merken, dat toch niet voor armmeester past.
Toen de Montenegrjjnschen vertegenwoordiger te
Weeoen kwam, zag hy voor het eerst slaapwaggons,
en nam er terstond een in beslag, waarna hjj met
zjjne zware, vuile ruiterslaarzen in bed stapte. De
conducteur zeido dat het verboden was, daar te slapen.
»Ik ben de vertegenwoordiger van Montenegro, laat
my slapenechaapskop 5" De conducteur wist geen
raad, en dacht om bet keurige beddengoed en de
beslikte laarzen Eindeljjk zeide hjj dat het in Oosten-
ryk nog al schikken zou, maar in Pruissen het volstrekt
niet werd toegestaan. »Als dat zoo is," bromde bjj,
trek dan mjjo laarzen maar uit." Nu was het doel
toch nog bereiktcn de gezant sliep en snorkte als
een varken. Toen hjj te Berlyo kwam, nam hjj plaats
aan de table d' hóte in zyu hotel, om te vernemen
waarom het in Pruissen verboden is met hoed en
laarzen in bed te leggen. Daar hjj vernam dat zulks
bij geen wet verboden was, was hjj woedend, terwjjl do
anderen lachte, en op het laatst lachte hjj ook mede.
In Limburg gaat het met het petitionneeren al
wondorljjk toe. Te Houthem liet de pastoor door een
koorknaap eenige personen in de sacristie roepen en
liet hen daar teekenen. Daarna werd de koster er op
uitgestuurdkinderen te laten teekenen, terwjjl de
meesten van hen niet wisten wat zjj teekenden.
Ook te Grubbenvorst heeft de veldwachter twee
dagen langmet oen adres de gemeente afgeloopen.
Elders heette bet adres van den bisschop af te komen,
en v^areo de eenvoudige menscben iu de stellige mee-
ningdat er weer een kollossalo aanslag tegen het
geloof op til was. Zelfs de onderwyzers durfden het
niet nalaten de hand op te vatten, om te teekenen.
Te Parjjs worden do kinderen op de armenscholen,
eens in de maand door geneesbeeren bezocht en die
genen die ongesteld zjjn, worden kosteloos behandeld
Ingezonden stukken.
De Bijbel op schoolt
Bjj hot lozen van het ingezonden art. in den N.Bode
van jl. Dingsdag, no. 4019, kwamen mjj eenige opmer
kingen voor den geest, welke ik meen niet te Hingen
terughouden.
Dat de Bjjbel goed zoude zyn op eene dorpsschool,
maar niet in plaatsen, waar onderwys gegeven wordt
in de wiskunde en andere wetenschajipeljjke vakken,
kan ik geenszins toegeven. Mijns bedunkens, mis
kent men de waarde van den Bjjbel, door dien tot een
leer- of leesboek op de school te verlagen. De Bjjbel
past op geene enkele school, als de bevatting van
kinderen te boven gaande. Daarenboven kan er bjj de
neutraliteit van de openbare school ook geen sprake
zyn van het gebruik van deo Bjjbel. De openbare
school kan noch mag dienen tot onderwijs in den gods
dienst; maar dit belet niet, dat bet onderwjjs, aldaar
gegeven, niet godsdienstig zou mogen zjjn. Integendeel,
als de wet eischt, dat bet onderwys dienstbaar moet
zijn aan de opleiding tot alle Christeljjke en maat
schappelijke deiigden dan behoort bet wel volstrekt
van een godsdionsligen tint doortrokken te zijn. En
als men nu meer en meer bemerkt, dat de neutraliteit
op de openbare- school zoo verre gedreven wordt, dat
er geen zweem van godsdienst meer te bespeuren zjj
dat er uitsluitend gestreefd wordt naar de ontwikkeling
van het verstand, met achterlating van de godsdien
stige vorming van het hart, dan is bet wel geens
zins te bevreemden, dat er zooveel af keerigheid van de
openbare school ontstaat; dat er tal van Christeljjke
scholen verrjjzeu en dat er zoo gereedelijk handtee
keningen te bekomen zyn tot petitionnement, nu er
eea nieuw ontwerp van wet op het onderwys in behan
deling is.
De Grondwet behoeft niet te worden herzien, even
min als do Bjjbel. Om de bestaande partijen te be
vredigen, dient er slocbts van beide zijdeu toegegeven
te worden. De tegenstanders der openbare school moe
ten hun verlangen naar godsdienstig onderwys Diet
overdrjjven door het vorderen van den Bijbel op school,
welke daar volstrekt niet behoort; maar dan moeten
ook daarentegen de voorstanders inzien, dat er met
het onderwys in alle vakken tevens godsdienstzin be
hoort aangekweekt te worden wil men» niet alleen
verstandige, maar teveDs deugdzame burgers voor de
maatschappy vormen. Zoo lang er dus geene toena
dering op dit punt plaats grjjpt, zal de bestaande Btrijd
hoe langer zoo heftiger worden.
Hoezeer ik nu den schrjjver van het voornoemde
art. geenszins wil beschuldigen van spotzucht met
den Bjjbel, zoo schjjnt hjj zich toch eene min gepaste
beoordeeling te veroorloovon van dit onschatbare Book.
De Bjjbel kan niet dieneD, om daaruit natuurkennis
op" to zamelen. De gowjjde scbryvers hebben zich op
dit punt uitgedrukt, zoo als de zaken zich aan het
oog voordoengeljjk dit nog ten huidigen dage ge
schiedt, mot te sproken van de opkomst en den onder
gang der zon, wat toch in strjjd is met hetgeen de
natuurkunde ons leert van de dagelijkscbe omwente
ling der aarde. Eveneens zou inon do uitdrukking in
Hand. 27 27, waar gezegd wordt, dat de schepelingen
vermoeddendat hun eenig land naderde, als eene
ongerjjmdheid kunnen aanhalen, terwjjl onze zeelieden
nog voortdurend zulk eene uitdrukking bezigen. En
wat de aanhaling uit Pa. 104 5 betreft, waar sprake
is van een rusten der aarde op hare grondvesten,
daargelaten, of de Psalmdichter zich de aardbol ook
niet, gelyk het schjjnt, als een platte nchjjf voorsteldde,
