ZlERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 5944.
Dingsdag 25 December '1877.
54ste Jaarg'.
B E R I G T.
K E N N I S G Ë^I N G
Nieuwstijdingen.
tSnjjclttitïr.
JFrstiiferijfe,
SDtutsriilitub
De Telephon.
Verschijnt DINGSDAG-, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,40, franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags vooruiiddags 10 ure bezorgd worden.
Wegena het KERSTFEEST zal do Nieuwsbode
op aanstaanden Woensdag-avond niet woeden uitge
geven.
NATIONALE MILITIE.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge
meente Zierikzee.
Gelet hebbende op do bestaande wetteljjke bepalingen
betrekkelijk de Nationale Militie
Brengen bjj deze ter kennis van een iegeljjk die zulks
zoude moge aangaan
dat het register, tot inschrijving van alie mannelijke
ingezetenen welke op den len January aanstaande hun 19e
jaar zullen zijn ingetreden, dat zjjn diegenen welke in
1859 zyn geboren, zal gereed leggen op de gemeente-se
cretarie van den le tot en met den 31 en January 1878, van
des voorraiddags 10 tot des namiddags 4 uur
dat voor ingezeten wordt gehouden
1°. hjj, wiens vader, of, is deze overleden, wiens moeder,
of zyn beide overleden, wiens voogd ingezeten is vol
gens darwet van den 28en July 1850 (Staatsblad no.
44);
2°. hy, die, geen ouders of voogd hebbende, gedurende
de laatste achttien maandenvoorafgaande aan den
len January van het jaar waarin hij zich moet laten
inachrjjven, in Nederland verblyf hield
3". hy, van wiens ouders de langstlevende ingezeten was,
al is zyn voogd geen ingezeten, mits hy binnen het
Rjjk verblyf houd
dat niet voor ingezeten wordt gehouden de vreemde
ling, behoorende tot eenen Staat, waar de Nederlander
niet aan de verpligte krijgsdienst is onderworpen, of waar
ten aanzien der dienstpligtigheid het beginsel van weder-
keerigheid is aangenomen (art. 15 der wet van den 19
Augustus 1861 (Staatsblad no. 72);
dat hy, die eerst na het intreden van zyn 19e jaar, doch
vóór het volbrengen van zyn 20e ingezeten wordt, verpligfc
is zich zoodra dit plaats heeftter inschry ving aan te ge
ven by Burgemeester en Wethouders der gemeente, waar
de inschry ving volgens art. 16 moet geschieden (art. 20
der wet)
dat voor de militie niet wordtingeschreven
1°. de in een vreemd Rjjk achtergebleven zoon van een
ingezeten, die geen Nederlander is
2°. de in een vreemd Ryk verblyf houdende ouderlooze
zoon van een vreemdeling al is zyn voogd ingezeten
(art. 17 der wet)
dat de inschry ving geschiedt
1°. van een ongehuwde in de gemeente, waar do vader,
of, is deze overleden, de moeder, of, zyn beiden over
leden, de voogd woont
2°. van een gehuwde en van een weduwnaar, in de ge
meente waar hjj woont
3°. van hem die geen vader, moeder of voogd heeft of
door dezen is achtergelaten, of wiens voogd buiten
'b lands gevestigd ie, in de gemeente waar hy woont
4°. van den buiten 's lands wonenden zoon van een Neder
lander, die ter zake van 's lands dienst in een vreemd
land woont, in de gemeente, waar zyn vader of voogd
het laatst in Nederland gewoond heeft (art. 16 der
wet)
dat elk, die volgens art, 15 behoort te worden inge
schreven verpligt is zich daartoe by Burgemeester on
Wethouders ter boven aangegeven plaatse en binnen den
daar bepaalden tjjd aan te geven, en dat by diens onge
steldheid, afwezigheid of ontstentenis zyn vader, of, is
deze overleden, zjjne moeder, of, zyn beiden overleden
zyn voogd tot het doen van die aangifte verpligt is (art.
18 der wet).
Belanghebbenden worden mitsdien dringend aange
maand aan de op hun rustende verpligting te voldoen en
wordt hun ten overvloede onder de aandacht gebragt dat
by bovengemelde wet onder meer iB bepaald
dat mot boete van25 tot ƒ100 wordt gestraft deover-
treding van art. 18 en dat by elke veroordeeling tot boete
tevens door den regtor wordt bepaald, dat, indien daaraan
niet is voldaan binnen twee maanden na dat de veroor
deelde tot betaling is aangemaand; de boete door gevan
genisstraf van ten hoogste tien maanden zal worden
vervangen.
En opdat niemand ten deze onwetendheid zoude kun
nen voorwenden, zal deze ter voldoening aan de bepaling
van art. 19 der wet van den 19en Augustus 1861 (Staats
blad no. 72), voor de tweede maal worden aangeplakt,
waar zulks binnen deze gemeente te doen gebruikeljjk is.
Zierikzee, den 19 December 1877.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. MAÜRITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Aaagifte-biljetten van «len liootVle-
lyken omslag, dienstjaar 1878.
De BURGEMEESTER on WETHOUDERS van Zie
rikzee,
Gezien art. 1 der Verordening op de invordering van
eenen boofdeljjken omslag in deze gemeente van den
17den October 1865
Maken' bekend dat de aansrijfte-bil jetteu voor
die belasting voor het jaar 1878 vóór den 15e January
e. k. zullen worden uitgereikt aan de huizen der
ingezetenendie vermoed worden in de termen dier
belasting te vallen en dat die biljetten binnen
veertien dagen na de dagteekening der uitreiking
tegen regu, zullen worden teruggehaald.
Zij herinneren voorts de belastingschuldigen, die by
de uitreiking rnogten zijn overgeslagenaan hunne
verpligting, om binnen vier weken na deze kennisgeving,
een biljet ter Gemeente-Secretarie af te halen.
Zierikzee den 24 December 1877.
De Burgemeester en Wethouders,
3. MAÜRITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
De thans ontvangen berigten uit Batavia van den
16den November klagen nog steeds over de droogte.
Reeds 138 dagen lang was de hoofdplaats verstoken van
regen. Mogt men echter op de verschynBelen afgaan,
dan was het einde der ellende naby te Buitenzorg
te Depok en ook op plaatsen nog digler by Batavia
gelegen viel overvloedig regen.
Men leest in de Penang Gazette van den 29sten
SeptemberDo berigten uit Atcbin zyn byzonder gun
stig voor de Hollanders. De radjas van Samalangan
en Merdoe hebben zich onderworpen en thans hebben
alle staten van eenig gewigt op do Noord-, West- en
Oostkust bet Nederlandsch gezag erkend. Het is waar,
cilKhuu wodor goblokkcerd wordt teDgevoIge van
de diibboJEïnnigre houding- ran dea rsxdj&h die een der
eersten geweest ia om zich te onderwerpen. Algemeen
ia men van gevoelendat de voorbaande taak der
militaire magt thans voleindigd is en dat nu nog aan
j burgerlyk gezag do taak bijjft opgelegd om de
betrekkingen mot de Atchineezen te bevestigen.
Volgens verschillende berigten wordt het Engelsch
Parlement vroegtydig bijeengeroepen, ten einde de noo-
dige credieteri aan te vragen tot aankoop van Egypte,
waartoe het voornemen by de Regeering zou bestaan.
Algemeen wordt het plan in Engeland toegejuicht.
Eene andere vraag i9 het echter höe do groote mo
gendheden over dit plannetje zullen denken, waarvoor
het vrije verkeer door het kanaal van Suez het voor
naamste motief zal wezen.
Engeland schynt te vreezen dat by eene eventuele
oplossing der Oostersche kwestie oen gedeelte van Tur-
kjje onder de heerschappij van Rusland zou komen
waardoor dit ryk ook het oppergebied over Egypte
verkreegen alzoo Engeland's belangen gevaar liepen.
Gelukt het plandan zal Engeland misschien de
verdere beschikking over het lot van Turkjje wel willen
overlaten aan RuslandDuitschland en Oostenrijk, die
dan onderling dat zaakje wel ia orde zullen krjjgeD.
Potersburg:21 Dec. De Golos van heden
bevat een artikel over de vervroegde byeenroeping van
het Britscho Parlement, en de vermoedelijke maatrege
len van het Engeleche Kabinet. Het artikel sluit met
de verklaring dat Rusland zonder vrees den uitslag
dezer_maatregelen kan afwachten, en rustig kan voort
gaan met het begonnen werk, in de vaste overtuiging
dat geene Britsche intrige Rusland zal kunnen dwatB-
boomen.
Petersburg, 22 Dec.. De Keizer aller Russen
is hedenvoormiddag hier aangekomen. Hy werd aan
het station ontvangen door de leden der keizerlijke
familiedeputation uit den Rijksraad en den Senaat
verscheidene hooggeplaatste ambtenaren en militairen,
en eene tallooze menigtewelke hem met geestdrift
toejuichte.
Yan af Junjj 1876 tot Junjj 1877 werden te Parjjs
40494 wettige en 14164 onwettige kinderen geboren
vau deze laatston werden 3195 erkend.
Uit Kassei, de hoofdstad der provincie Hessen-Nas-
sau, wordt gemeld, dat ruim de helft der inwoners van
het dorp Niederzwehron aan het ziekbed is gekluisterd.
Allen lyden zy aan ééne en dezelfde ziekte, namelyk
trichinote. Een slagter, aldaar gevestigd, heeft varkens
geslagt die zwaar leden aan trichinen, de keur
meester van het dorp had de varkens geschouwd en
geen verdacht verschijnsel waargenomen. De ziekte
heeft weldra een zóó boosaardig karakter aangenomen,
dat velen daaraan reedB zyn bezweken. De roekelooze
slagter zal geregteljjk worden vervolgd.
In het dorp Lauthausen liet eene vrouwterwjjl
zy haar man eten ging brengenvier kleine kinderen
tehuis alleen achter. Eenigo ©ogenblikken later be
merkten de buren een sterke brandlucht en na de deur
opengebroken te hebben bleek hetdat de kinderen
vuur uit den haard hadden gehaald en alzoo het bed
in brand was geraakt. Drie der kinderen waren reeds
gestiktterwyl vrees bestaat dat men ook hot vierde
niet in het leven zal behouden.
Eenige dagen geleden stierf te Berlyn een oude
damedie sedert jaren alleen met een dieDBtbode
leefde en oen schoothondje, Titi, had, waaraan zy zeer
gehecht was, doch dat de dienstbode niet best lyden
kon. Om nu zeker te zyn dat haar lieveling na haar
dood goed behandeld werd, heeft zy haar geheele vrjj
aaDzieriljjk vermogen zoodanig vastgesteld dat haar
dienstbode' er het vruchtgebruik van geniet, zoolang
het hondje leeft; doch zoodra het beestje sterft komt
het vermogen aan een verren neef en krygt de dienst
bode slechts een matige lijfrente. Zeker geen slecht
middel om zeker te zjjn dat er goed voor Titi gezorgd
zal worden 1
Z-wolle21 Dec. Donderdag 13 dezer is, voor
de correctioneele regtbank alhier een zaak behandeld, die
weder obd bijdrage levert hoedanig het bjjgeloof nog
ten platte lande heerscht. Een koopman in manufac
turen ventte met zyn waar in de buurtschap Slagharen,
gemeente Ambt Hardenberg, toen hjj door eene vrouw
in huis werd geroepen; hy dacht daar iets te kunnen
verkoopen, doch was gansch verbluft, toen twee vrou
wen hare zuigelingen vertoonden, welke kinderen zy
beweerden dat hjj betooverd had; de verontwaardigde
en jtoornige moeders geboden hem op staanden voet
die kinderen te onttooveren, en om haar bovelen klem
bjj te zettenzou eene vrouw hem by de keel gevat
hebben en de andere met een mes in de hand gedreigd
hebben hem te zullen doorsteken. Of de koopman al
beweerde volstrekt niet te kunnen tooveren, het baatte
hem nietde vrouwen werden hoe langer hoe kwader,
totdat de man eindelijk toegaf en zeidedat hy voor
de kinderen zoude biddenhij maakte daarop het tee-
ken des kruises op de voorhoofden en borsten der kin
deren en bad dat ze door de hulp van Yader, Zoon
en Heiligen Geest mogten genezen. Hierdoor waren
de moeders voldaan en zij gaven den toovenaar vrij
heid om te vertrekken, die daarvan onverwijld gebruik
maakte. Evenwel heeft hjj van deze aanranding aan
gifte gedaan en stonden de beide moeders teregt wegens
mishandeling. Het Openbaar Ministerie requireerdo
schuldigverklaring en veroordeeling van elk der beklaag
den tot drie dagen eenzame opsluiting. De beide
aangeklaagden zijn echter gisteren uit gebrek aan bewjjs
vrjjgesproken.
AniHtordain21 Dec. Eene gehuwde vrouw
heeft diefstal gepleegd, alleen met het doel in de ge
vangenis te gerakenten einde bevrjjd te zyn van de
mishandelingen van haar aan dronkenschap verslaafden
mandie zelf niets verdiende en het weinigedat do
arme vrouw met dekenstikken kon by een brengen, haar
afperste.
Een heer had zyn winterjas in een koffiehuis
opgehangen. Een ander bezoeker was zoo vrjj geweest
zjjne hand in een der zakken dier jas te steken en
bjj toeval was een meer-schuimen sigarenpjjp aan zjjn
viDgers bljjven kleven. Hjj verkocht do pyp voor 2,50
aan iemand, die hem ten geschenke gaf aan een bekende
van den bestolene, zoodat de dief niet lang onbekend
bleef.
Een jeugdig paardat zich dezen middag door
den ambtenaar van den burgerljjken stand in het
echtgareel had doen binden en zich daarna, ouder ge
woontein de traditioneele huwelykskoetshier .een
oude vigelante met een echten rosinant bespannen,
liet rondrjjden, kreeg het op den Damrak bjj de Oude-
brug deerljjk to kwaad. De koetsier, die trotsch op
den bok pareerde, in de meening dat hy in dit paar
Cesar in zyn geluk voer, was heel wat verbaasd, toen
hjj het rinkinken hoorde van de glazen zjjner koets.
Hy hield het fiere ros in, dat spoedig tot staan was
gebragt, en bad daarna beel wat moeite om de onstui
mige gemoederen tot bedaren te brengen.
Al hot moois van feestvieren, was er af. Bruid en
bruidegom badden elkander de duidelijkste bewjjzen
gegeven dat zjj in Hymen's schuitje zeeziek waren ge
worden en toen op onzachte wjjze in aanraking waren
gekomen. De een had een blauw oog, de ander een
bebloede kaak, en de gladde, geoliede haren, voor kor
ten tjjd nog zoo zwierig en net, hingen neder, als een
korenveld waarover een orkaan was gegaan. Evenwel
zonder de politie wist de koetsier als de vrederechter
de zaak te beëindigen. Men ging in de naastbjjzynde
kroegzette er een borrel op (de koetsier pikte
ook een graantje) en 't ging in galop weer voort.
'g» Gravenhage, 22 Dec. Voor het geregts-
hof alhier is gisteren en heden een strafzaak behandeld,
zóoals men er vaak in Fransche bladen leest, maar
gelukkig zelden voor onze règtors worden gebragt.
Een 40jarig landbouwer van Waddinxveen stoud te
regt onder verdenking zjjn 36jarige vrouw metratten-
kruid te hebben vergiftigd. Veertien jaar had hjj met
baar in beste verhouding geleefd, maar. toen kwam er
een verkoeling door een zestienjarige dienstbode. In
Febr. jl. overleed de vrouw na een korte ziekte en
toen verdenking rees en het lijk was opgegraven,
word in maag en ingewanden arsenicum gevonden.
De man beweert, dat hjj wel op raad zjjner vrouw
rattenkruid had gekochtomdat zy last vau ratten
hadden maar het, voor hy thuis kwam, had wegge
worpen, daar hjj er een afkeer van had. Hy gelooft,
dat zyn vrouw uit eigenbeweging vergif heeft genomen.
De dienstbode verklaarde rondweg, dat zy de oorzaak
was geweest van de tweed ragt in het huisgezin eh
steeds gehoopt had de plaats harer meesteres in te
nemen. Na den dood van deze, werd inderdaad tot
het huweljjk besloten, maar zy trok zich terug op het
vermoeden, dat de man haat reeds nrzyn genegenheid
door zyn nieuwe dienstbode vervangen had
Uit het getuigenverhoor bleek vooreerst dat de be
klaagde zich by een apotheker te Gouda 20 cents
rattenkruit had aangeschaft, zoo hjj zeide om Bchapen
te wasschenvervolgens dat hjj door den geesteljjke,
die verklaarde nimmer gebruik te mogen maken van
hetgeen hy uit de biecht vernomen had, geweigerd
was hoogtjjd te houden en eindelijk dat hij tegen de
rijksveldwachters, die hem aangezegd haddon bjj de
opgraving van hot lijk zjjner vrouw tegenwoordig te
zyn do eerste persoon was die over vergiftiging in
het algemeen sprak, daarbjj voegende dat bjj met dui
zend eeden bezweren kon wanneer er vergif in het
ljjk zjjner vrouw gevonden werddaaraan geheel on
schuldig te zyn.
Hot Openbaar Ministerie achtte het feit voldoende
bewezen en requireerdo eene veroordeeling tot levens
lange tuchthuisstraf.
Heden was het woord aan den verdediger Mr. van
Buren Sr.uit Rotterdam diena uiteenzetting der
feiteljjke omstandigheden en onderzoek van den loop
der instructie en het getuigenverhoortot de slotsom
kwam, dat geen twijfel mogelijk is, of de vrouw uit
wanhoop zichzelve het rattenkruit heeft toegediend. Hjj
geloofde dus niet, dat de straf, door het Openb. Min.
geischtaan den beschuldigde zou kunnen worden op
gelegd en zag met volle vertrouwen het oordeel van
het Hof tegemoet.
De uitspraak is bepaald op aanstaanden Zaturdag
des namiddagB ten half drie ure.
'ts Gravenhngrc22 Dec. De Eerste Kamer
is hedenna aanneming van al de hoofdstukken der
Staatsbegrootingop reces gescheiden.
De Kiestabel zal bjj de eerstvolgende gelegenheid in
de afdeelingen onderzocht en in January a. s. worden
behandeld.
Biervliet22 Dec. Donderdag nacht is in den
Pieterspolder by een landbouwer een massa boter ont
vreemd uit den kelder. By diens buurman wilde men
eveneens in den kelder dringenen had men reeds
jjzeron staven uitgebroken doch hy schoot er met zyn
revolver op af, waarop men overhaast, op deD loop ging.
Hengstdijk, 22 Dec. Door don gemeenteraad
ismet algemeene stemmen op 1 natot hoofdonder
wijzer aan de openbare school benoemd de heer Ade Vol
der, hulponderwijzer te Hoogland bjj Amersfoort.
22 Dec. Bjj de plaats gehad
hebbende aanbesteding van eenige materialen door het
polderbestuur van Walcheren was voor de levering
van straatklinkers do minste inschryver, de heer H.
C. van den Ende van Zierikzee voor 3760.
Ovezande22 Deo. Na vergeefs aangewende
pogingen tot het bekomen van een hulponderwijzeris
nu tot kweokeling benoemd op de openbare school
alhierde jongeling Petrus Jacobus Vinckte dezer
plaats woneude.
Oo»te**1an<l23 Dec. Door den Gemeenteraad
is dé jaarwedde van den hoofdonderwijzerdie thans
600 en eene jaarljjksche toelage van 100 bedraagt,,
met den aanvang van 't volgende jaar op ƒ750 gebragt.
Dreïsolior23 Dec. Door de rederijkerskamer
•Bellamy" alhier is ter beschikking voor de School
bibliotheek gesteld de opbrengst harer opvoering van
14 December 21.na aftrek der onvermjjdeljjke onkos
ten de som van 23,25.
Zieriltzee21 Dec. De eerste landbouw-voor-
dragt in dezen wiüter had heden alhier plaats.
Nadat de Voorzitter dezer afdeeling der Maatscb.
v. Landbouw, de heer B. G.y. d. Have, de vergade
ring had medegedeeld dat zij tot haar genoegen wederom
in staat was geweest den heer Marlet uit 'te noodigen
tot het houden dier voordragten en deze zich bereid
verklaard had, verzocht een der aanwezigen het woord
om namens de leden dezer afdeeling dank te brengen
aan het bestuur voor het geDoegeD dat voorzèker allen
hadden om andermaal den geachteu Spreker in dit
saisoen te mogen hooren.
De heer Marlet begon zijne toespraak met herinne
ring hoe hjj den vorigen winter had gesproken over
Akkerbouw en VeehoudiDg, terwyl bij zich voor dezen
cursus had ten doel gesteld om zijne hoorders meer
bepaald te wyzen op een gezond landbouwstelsel, dat
wil zeggen dat ieder landbouwer meer en meer moet
weten welke behoeften zyn grond heeft, dat hjj daartoe
wetenschappelijke en praefcisebe van zijn bodem moet
trachten te verwerven en door aanwending van kapi
taal, hetzy in geld hetzjj in arbeid, op de meest doel
matige wjjze aangewend, de opbrengst van dien bodem
moet trachten te vermeerderen.
In den loop zjjner rede gaf hy tal van nut
tige wenken hierop betrekking hebbende. De bodem
is eene fabriek; even als ieder ander fabrikant, moet
de landbouwer weten wat in die fabriek noodig is om
dezelve met voordeel te drjjvon. Daartoa is natuurlijk
kennis der hulpmiddelen noodig, hior meststoffen, daar
diepere grondbewerking, elders ^waterafleidingdoch
dit alles moet uitloopen op ééa doel, nameljjk om met
de minste kosten de meeste voordeelen- te verwerven.
En hoe het thans met den landbouw gelegen is, bewijst
voornamolyk de roofbouw, die op groote schaal in ver
schillende vormen wordt toegepast. Men wil uit den
grond halen wat men er niet in brengt en daardoor ver
armt dezelve. De landbouwer moet weten waaruit
zyn grond bestaat, wat dezelve ontbreekt en die hulp
middelen kiezen, die dat geven waaraan de grond be
hoefte heeft. Kunstmeststoffen zyn goeddoch de
voorkeur verdient elke soort afzonderlijk en niet gemengd
te gebruiken; mengsels verdienen afkeuring, omdatdezelve
öf aan het eene te veel óf aan het andere te weinig
geven. Veehouding kan voor den lan«ibouwer goed ton
dienste komen, doch daarbjj- moet hjj niet alleen op
mest- ook op vleeachfabricatie letten. De edelste
soorten geven de beBte productie en om die te verkrij
gen is samenwerking van bet hoogste gewigt.
In »ferachtbouw" zeide Spreker, zit de bron van
welvaart voor den landbouw. Het doel moet zyn niet
alleen om de bebouwde landen uit to breiden maar
om uit dezelfde oppervlakte het meeBte voordeel te
halen. Aaneengesloten landerjjen rondom de hoeve is
voordeel voor den landbouwer; dit kan verkregen
worden door onderlinge ruil. Een bezwaar daartegen
zjjn de hooge kosten van overdragt, doch indien de
landbouwer zich meer in de maatschappij deed gelden,
indien hjj zich meer inliet met publieke zaken en
alzoo meer publieke magt werd, dan jcon ook door
een algemeene klacht getracht worden die kosten van
overdracht te verminderen.
Ton slotte vestigde Spreker de aandacht op het
bedroevende feit, dat by het onlangs opgerigte nieuw
ministerie voor Waterstaat enz. de- Landbouw, die
hoofdbron van Nëêrlands welvaren, geheel vergeten
was. Hij hoopte dat deze grieve door een algemeen
potitionement van den Nederlandschen'landbouw mogt
worden herBteld.
De heer Marlet zal in den loop van dezen winter
nog vier voordragteu houdenterwyl op verzoek aan
den heer Vors/.erman van Oijen mede een leesbeurt ia
afgestaan.
De gewone driemaandelykBche vergadering van
onderwjjzers in het 2de schooldistrict van Zeeland had
heden alhier plaatsonder voorzitterschap van don
schoolopzienerMr. Schneiders van Greiffenswerth.
Na behandeling der huishoudelijke zaken waarbjj
luide klagteu werden geheven over het tjjdroovende en
waarscbjjnljjk weinig vruchtdragende werk der school
verzuim-statistiek gaf de heer J. Kasteleinhoofdon
derwijzer in Ned. Indië, eene boejjeode schets van het
lager onderwijs' aldaarwaardoor velen thans beter be
kend zyn met den toestand van het schoolwezen in
Indië en waarvoor hij den welverdienden dank dor
vergadering verwierf.
Vervolgens gaf Dr. P. Schuringaleeraar aan de
H. B. S. alhier, eene zeer duidelyke Omschryving en
verklaring van den telephon.
De heer G. J. D, Mountergeboren te Zierikzee,
is den 22 dezer aan de Rjjks Universiteit te Leiden be
vorderd tot doctor in de wis- en natuurkundige we
tenschappon na verdedigingvan zjjn proefschrift
meetkundige beschouwing van de methode Lagrange
ter bepaling van de afzonderlijke oplossingen van
differentiaal-vergelijkingen door middel van één of meer
integraal-vergelijkingen.
Aan 's rjjks muDt te Utrecht is men druk bezig
met de aanmunting der nieuwe ééncentstukkon; wokeljjks
wordt voor ongeveer 15,000 afgewerkt. Met het slaan
der halve-centstukken zal men waarschynlyk niet vóór
February beginnen. Een lokaal aan de munt is inge-
rigt voor den arrondissomentsbetaalmeester, om te
dienen voor depot der nieuwe pasmunt.
Met bezorgdheid wordt voortdurend uitgezien
naar berigten omtrent het ijzeren stoomschip •Fries
land", kapitein A. Bikdat behalve oen rjjke lading,
ook een aantal passagiers aan boord haddieuit
Indië komende, zoo lang reeds door vrienden en bloed
verwanten werden verwacht. Was die bezorgdheid
reeds groot door het feit dat men sedert de afreis van
Gibraltar op 4 dezer niets meer van de >Friesland"
vernamterwijl het bekend was dat het schip in de
Middellandsche Zee reeds veel van zware stormen had
geledenzjj sloeg tot angst over toen uit Engeland
do treurige tijding per telegram in Amsterdam werd
ontvangenFriesland supposed goneparts of wrecks
found (Friesland waarschijnlijk vergaan gedeelten van
het wrak gevonden.) Nog bestaat er echter geen
zekerheid Omtrent het lot van dezen Nederlandachen
bodem en mag men dus bljjven hopen op gunstiger
berigten.
Bjj de afreis nit Indië bevonden zich de navolgende
passagiers aan boord van het schip: majoor van Son
en 3 kinderen, luitenant van Batenburg, Schuylenberg,
SteinmetzLa Gordt DilliéLaroux en vrouw, Yreea
van Nahuysvrouw en 3 kinderenEvansHoucker,
E. Tofield, mej. Capell25 onderofficieren en 24 mili
tairen de equipage bestond uit 19 schepelingen, terwjjl
de lading als volgt was zamengesteld24943 baloo
koffie, 1042 balen tabak, 560 balen peper, 1695 kisten
tbee, 66 kisten indigo, 59 kisten noten, 43 kisten foelie,
20 kisten gom Benjamin20 kisten sigaren6934
blokken tin, 6031 bossen rotting.
Uit Kruiningen is verzonden een van ongeveer
40 handteekeningen voorzien request aan den Minister
van Waterstaat, Handel en Nijverheid, tot aanvraag
om een postkantoor.
Te Dubbeldam is weder eeDS door een hartver
scheurend tooneol bewezen, hoe gevaarljjk 't is, kleine
kinderen alleen met lucifers in hun bereik te laten.
Door de moeder alleen thui9 gelaten, ging een 3jarig
kind met lucifers spelen en deed de kleoren van zjjn ljarig
zusje vlam vatten; door de ernstige brandwonden en
de daarop gevolgde stuipen overleed de arme kleine
den volgenden nacht.
In de nabyheid van Eindhoven ontmoette een jager
twee hazen die in 8chuinscho rigting tegen elkander
inliepen. Hij wachtte tot de dieren vlak bjj elkaar
waren en had toen het gelnk ze in één schot neêr te
DE OORLOG.
Plotseling komt het berigt, dat Suleiman-pacha met
10,000 man van het Donau-leger te Konatantinopel is
aangekomenom van daar onmiddellyk de reis naar
Adrianopel voort te zetten. De Turken geven alzoo den
tegenstand ten noorden van den Balkan opom al
hunne beschikbare krachten aan te wenden om het voort
rukken der Rnssen in Rumelië tegen te houden. In de
vier vestingen RustschukSilistriaSchumla en Varna
hebben zjj voldoende garnizoenen achtergelaten.
In deze terugtrekkende beweging zjjn zy door het
weer zeer begunstigddoordien de hergen hoog met
sneeuw en ys bedekt zyn en zy alzoo niet verontrust
konden worden door de Russen onder generaal Gourkho.
Voor Erzeram schijnen de Russen met grootemoei-
ljjkheden te kampen te hebben en reeds moeten zy het
pian tot bestorming hebben opgegeven.
Kerknieuws.
Aanstaanden Woensdag, den 26 Dec.des voormid-
dags te tien utehoopt de heer van Lamzweerde Schalier
te Noordgouwe zjjne afscheidsrede te houden.
Door het Collegie van Notabelen te Wolfaartsdjjk
is- de heer J. Noteboom als kerkvoogd herbenoemd.
De Cand. Simon Frederik Westrik Jr.beroepen te
Wilhelminadorphad het beroep naar Ter Aar reeds
aangenomen.
Hét 16de beroep bjj de sinds 14 Nov, 1875 vacante
gemeente te Bath en Rilland is aangenomen door den
Cand. Jacobus Schuurmans Stekhoven die bedankt beeft
voor Willige-Langerak en tevens voor het 6de beroep
te Schore c. a.
Beroepenbjj de Chr. Geref. gem. te Coljjnsplaat, Ds
G. Loste Bergum.
Volgens »de Standaard" zou Dr. Ktiyper voor het beroep
naar Oosbhem bedankt hebben wegens den gescbokten
staat van zijne gezondheid, niet wegens de afwezigheid
van een telegraaf-burean.
Gemeng;«le Berigten.
To Z. wordt oen kleermaker verzocht het -geld terug te
geven aan zijne oude meid, dat zou hem wat moojjer staan
dan met gebreide pantoffeltjes naar zyn winkel te gaan
Te C. moest een jongmeDsch zoo geen kwaad ver
spreiden van eenige jonge meisjes waar niets van te
zeggen valt. Beter ware het dat hjj dat maar liet
Eono vrachtrijders-vrouw met hare dochters te H
wordoo aaogeradeD hmrae babbeltongen wat in toom
te bonden en de. avond, laat zoo niet over het dorn
te loopen tot hinder der burendaar zii dat «wnS
wel afgeleerd zullen worden. -1 Te moest eeü
jongen zich niet verbeelden dat de dochter van een
kantenier zooveel met hem op heeft, want men weet
zeer goed wat zjj van hem zegt, dat niet veel goeds
is. Eene vrouw te C. wordt aangeraden hare doch
ters maar in een glazen kastje te zetten, dan kunnfen
de jongens haar niet zien, of anders moeèten zjj maar
nonnen worden. Te B, is do dochter van eene
weduwe zoo verzot op de zoon van een melk-
boertjje dat zij er 's nachts niet van kan slapen en
toch wil de jongen niets van haar weten. Eene
boerenmeid te K. gaat de jongens bu zelf opzoeken,
en tracht hem te lokken met eenige giften om toch
maar by do pret te zyn, als het hoogdag is. Wat zjj
dus met haar mond Diet kan doendat zal zij zoeken
te doen met haar hand door hem eenig geld te geven.
De zoon van een zakken-verhuurder te Sint-.... is
zoo verliefd op een meisje dat hjj reeds al driemaal
heeft gevraagdterwyl er een ander mede zal door
gaan. De dochters van eene vrouw te "W. moesten
hunne moeder zoolang niet laten wachten en de deur
niet gesloten houden als zjj des Zondags uit de kerk
komt, om dan de jongens de achterdeur uit te laten.
Dus meisjes wil dat sluiten laten,
Want het zal u toch niet baten.
En als zy daar lang moet staan,
Dan zal 't vrijen zyn gedaan.
Eene bakkers-dochter en eene dienstmeid te C. moes
ten zoo hoogmoedig niet zyn, want de menschen haten
hen daarvoor en zjj zullen zoodoende nooit aan den man
komendaar er maar weinigen zyn die zooveel kannen
verdienen als die dames voor zich zeiven noodig heb
ben. Eene arbeidersvrouw te W. moest zoo hard niet
Bchreyen als haar man niet te huis komt, want hy kan
haar toch niet hooren. Te Sint zegt een dametje
tegen haren vryer: >Druk op den molen, druk in huis
als de baas uit het rijden isdat is onmogeljjk vol te
houden." Een joDgmensch te K. wordt aangeraden
zich zoo hoogmoedig niet te gedragen en te bedenken
dat hjj van alle menschen moet leven. Maar hoogmoed
komt voor den val.
Dus pikdraad van het Kamperland
Gebruikt toch beter uw verstand
En wil bjj uw leest maar bljjven,
Dan verkrijgt gjj meerder schjjven.
Ingezonden tstulclcen.
Gisteren en heden zyn, voor zoover wjj weten voor
het eerstook hier ter stede proeven genomen met den
telephon.
Den telephon of vèr-spreker", dat geheimzinnige
werktuigwaarover in de laatste weken zoo vele be
richten van elders tot ons kwamen. Wat is daten
hoe en waardoor heeft zijne werking plaats?
In uitwendig voorkomen en gebruik is het instru
ment niet zeer moeielyk te beschryven. Twee meer of
minder ver van elkander verwijderde plaatsen zjjn
onderling verbonden door twee met katoen of zyda
omsponnen draden. Aan de einden daarvan bevindt
zich op elk der twee stations een houten koker, waarin
van bpven eene bekervormige opening door welke men
niets ziet dan een dun vliesjo In deze opening nu
spreekt men beurtelingsof luistert naar hetgeen op
't andere station gesproken wordten ziedaar alles.
Dat isziedaar alles voor hemdie niet naar de
verklaring vorscht; die slechts vraagt naar het hoe,
niet naar 't waardoor
Eene uitvinding echter als dezewelke zelfs die van
den telegraaf ver overtrefteu ruimer grenzen en een
nieuw veld opent voor het edelste vermogen des men
schen het spraakvermogenzulk eene verrassende
viDdiDg is van dien aarddat zij zelfs den minst
nadenkende dwingt tot de vraaghoe is dkt toch
mogeljjk en hoe komt dat toch Het is hier niet de
plaats om op die vraag anders dan met een paar
woorden te antwoorden. Het geluid bestaat uit tril
lingen. Deze trillingen, aan het vliesje medegedeeld,
brengen daardoor eene klos koperdraad met jjzeren kern
in trillende beweging. Door den invloed van een dicht
daarbjj geplaatsten magneet, wordt nu in dat draad
bjj elke trilling een elektrische, zoogenaamde »in-
ductie"-stroom opgewekt. Deze stroom wordt door de
draden overgebracht naar 'tandere station, en dóór
wordtomgekeerd de klos door den magneet meer en
minder aangetrokkennaar mate der afwisselingen in
den electriachen toestand. Trillingengeheel overeen
komstig met die op 't eerste stationworden dus op
't tweede gemaakt door kloskern en daaraan ver
bonden vliesjedeze trillingen na zijn geluid en wor
den duB gehoord. En daar toonklank en buiging der
stem slechts afhangen van aantal en aard der trillin
gen, worden op die wys niet alleen woorden juist
overgebrachtmaar zelfs de stem van den spreker is
te herkennen. Vooral de stem eener spreekster, want
de hoogere vrouwenstemmen worden lichter horkend
dan die der mannen.
Deze korte verklaring zjj hier voldoende. Er komen
bjj het werktuig nog meer byzonderheden te paszoo
als het versterken door middel van een galvanisch
elementbjj grooteren afstandbet gemak by duur
zaam gebruik verschaft door eene electrische bol
waarbjj eveneens een element of battery noodig is enz.,
allen zaken waaromtrent men inlichting kan vragen
aan een wetenschappeljjk persoon in het vakwaar dit
werktuig te huis behoort, d. i. de natuurkunde. Dr.
Schuringaalhier aan de Hoogere Burgerschool met
het onderwys der Natuurkunde belastdie geljjk nie
mand kan verwonderen zich terstond tot het verkrygen
er van de meest mogelijke moeite gegeven heeft, heeft
sedert een paar dagen een telephon in zyn beziten naar
wjj vernemen moeten de aanvankelyk door hem geno
men proeven uitstekend voldaan hebben en een verras
senden en ietwat tooverachtigen indruk geven. Voor
proeven op grootere schaal, op de Hoogere Burgerschool
te nemen t is nog niet alles in gereedheid daar bjj
1 overgang door de lucht en op grooteren afstand alles
met zorg moet worden ingerichten alles in het oog
I geboudenwat bjj de wetenschappelijke deskundigen
I als dienstig of schadeljjk bekend is. De heer Schuringa
hoopt weldra daarmede gereed te komen en in den
loop dezer week de belangstellenden tot bjjwoning uit
te noodigen. Inmiddels is hg reeds nu bereid om aan
dezulken ten zynen huize op iets kleinere schaal de
I werking te doen zien.
j Eindelyk de telephon heeft eene goede toekomst
on zal waarschynlyk weldra door velen tot gemak of
genoegen worden aangelegd en gebruikt. Wjj kunnen
daaromtrent ook nog de verzekering geven dat
Dr. Schuringa bereid is en zich beschikbaar steltom
allen die zich dezen toestel willen aanschaffen tot de
verkryging plaatsing en doelmatige behandeling van
goede werktuigen voor te lichten en behulpzaam te zyn.
Zierikzee, 24 December 1877. X.
Burgerljjlie Stand te Zierikzee.
13 Dec. Een zoon van A. Viersma en T. J. van der
Maa9. 17 dito. Een zoon van J. Th. Arnold en H.
de Haan. Een zoon van L. van den Boogerd en J.
de Glopper. 18 dito. Eene dochter van D. Hage en
N. Visser.
overleden.
.14 Dec. P. Septer, oud 46 j., man van J. M. Koop
man. T. Kujjper, oud 86 3., weduwe van E. Baak.
15 dito. H. van Schelven, oud 53 j., jd. 16 dito.
A. S. Bethe. oud 10 m., d. 20^dito. M. Wiltson, oud
circa 5 j., d.
