ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 5919.
54s,eJaarg.
Xaturdag 27 October 1877.
Verschijnt DINGSDAGDONDERDAG en ZATDRDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
BEKENDMAKING.
Algemeeue Schouwing op de
Vloedplankeii.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
rikzee
Gelet op art. 8 der Verordeninghoudende maat
regelen tegen de gevolgen van hooge vloeden binnen
deze gemeente,
Maken bekenddat de bjj dat artikel bedoelde
algemeene Schouwing op de vloedplankenmet alleB
wat daartoe behoort, zal worden gehouden op Woens
dag den 31 October aanstaande, aan
te vangen te 12 uur des middags.
Zjj herinneren de belanghebbenden aan het Voor
schrift der Verordening, dot de vloedplanlien
of kistingen alsdan moeten zyu bui-
tengebragt en geplaatst.
Ziebikzee, den 17 October 1877.
De Burgemeester en Wethouders
J. MAURITSZ GANDERHEIJDEN.
De Secretaris
J. P. N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen
2wfoi«,
Batavia19 Sept. De geweldige droogte en
hitte blijven over geheel Java aanhouden en stijging
van de rijstprijzen is daarvan het natuurlijke gevolg.
Ook in Britsch-Indië heerscht droogte, zoodat de hon
gersnood stijgende blijft. In China vreeat men mede
voor gebrek. Het Siamcesche gouvernement heeft in
verband met de slechte vooruitzichten voor den oogst
een besluit uitgevaardigdwaarbjj de uitvoer van rijst
voor een jaar verboden wordtin te gaan met 20
dezer. Wanneer men in aanmerking neemt dat in 1876
van Bangkok 483,711 picols rijst naar Java werden
uitgevoerddan is de toekomst wat het gewone voe
dingsmiddel voor den Javaan betreftverre van roos
kleurig. Daarbij komt dat de gouvernementskoffiecul-
tuur met kracht wordt uitgebreid, waardoor de teelt
der voedingsmiddelen wordt geschaad.
Êlnteïifttt.
Onder de Mormonen in Utah begint yerdeeldbeid te
heerschenv Men spreekt van een aanstaande scheiding.
David Smith, zoon van den eersten Profeet, en de zoon
van Brigham-Young staan vjjandig tegenover elkander,
en de laatste zou 't voornemen hebben in Zuid-Cali-
fornic een nieuw Sion te stichten.
Het dorp High Blantyre, nabjj Glasgow, werd Maan
dag in rouw gedompeld door eene ontzettende ramp.
In de kolenmijn van de firma Dixon en Co. waren op
't gewone unr 233 mannen en knapen afgedaald. Kort
daarna werd uit de diepte de dreunende slag verno
men van eene geweldige ontploffing; een dikke zwarte
rook steeg uit den mond der mijn omhoogen daax
't bleek dat al de toestellen om van beneden naar
boven te komen vernield waren, zoo bleef er nauwelijks
een zweem van hoop op 't levensbehoud der werklieden.
Als een loopend vuur verspreidde zich 't treurige nieuws
door den omtrek, en weldra verdrongen zich rondom den
rookenden afgrond honderde jammerende vrouwen en
kinderen. Ook kloeke mannendie met levensgevaar
afdaalden in de met stiklucht gevulde diepte. Het
eerste wat zjj boven bragtea, was een nog levend werk-
man. Deze man verhaalde dat hjj arbeidende was bij de
schachttoen hg de ontploffing hoorde, was hg naar
beneden gegaan, en had den bodem bestrooid gevonden
met lgken. Nu werden tot zesmaal toe telkens te
vergeefs, pogingefi aangewend om den bodem dermjjn
te bereiken de stikdamp dwong telkens de mannen
tot terugkeeren. Eindelgknadat men door het in
gieten van water een luchtstroom had doen ontstaan,
die de atmosfeer in de schacht een weinig had ver-
verscht, slaagde men er in den bodem der mijn te be
reiden. Men bragt keer op keer slechts lgken naar boven,
die voor 't meerendeel onkenbaar waren, zóó bad 't vuur
ze gezengd en de Bcbok ze verminkt. Bljjkbaar bad een
geweldige doch oogenblikkeljjke dood al dezeongeluk-
kigen overvallen, 't Was ook maar al te duidelijk
dat 't aantal gespaard geblevenen (zoo er waren) slechts
luttel zou kunnen zjjn. Inderdaad, van de 233 werk
lieden die in de mgn waron afgedaald, zjjn er slechts
een twintigtal nog levend naar boven gebragt. Maar
hoe dan nog levendHalf verstikt, zwart verzengd,
bedekt met brandwondenkneuzingen en modder.
Een paar bliezen den adem uit in spjjt van alle kunst
middelen. Anderen liggen nog in een toestand van
verdooving. Slechts enkelen uit de 233die 't geluk
hadden van te arbeiden digt bjj de opening dor schacht,
of iu afgesloten gewelvenkonden ongedeerd huis
waarts gaan.
Te Londen hebben sinds eenige weken de met
selaars het werk gestaaktomdat zjj niet tevreden
zgn met het, trouwens vrg hooge loon. De aannemers,
vooral zg die reeds groote werken onder handen had
den hebben aan hun eischen niet toegegeven doch
werkvolk van elders ontboden. Uit Italië, Duitschland
en Amerika zgn er gaandeweg een groot aantal aan
gekomen, doch de Engelsche metselaars verzetten zich
daartegen en willen de vreemdelingen dwingen weder
huiswaarts te keeren. De Italiaansche zijn zoodanig
mishandeld, dat zjj er hard aan denken om aan dezen
dwang toe te geven. De Duitsche en Amerikaansche
houden echter vol en hebben de bescherming der
politie ingeroepen.
•De betrekkingen tusschen Tnrkjje en Griekenland
worden zeer gespannon. De grieven der Turken zijn
1°. dat do bovenmatige wapening van Griekenland
de verwachtingen der Thessaliërs en Epiroten opwekt;
2°. dat de Grieksche wervers vrjjwilligers in de aan
Turkije onderworpen gewesten aanwerven
3°. dat de Grieksche dagbladenook de officieele
zeer vijandig tegen Turkije gezind zjjn;
4°. dat met toelating der Grieksche regeering pan-
hellenische comité's in Griekenland werkzaam zgn, om
oproer onder de in,Turkge wonende Grieken aan te
stoken
5°. dat in Griekenland vrjjacharen georganiseerd
'worden, die oproer in Thessalië en Epirus moeten ver
wekken.
Als dit niet ophoudtzal Turkjje heb kwaad met
wortel en tak uitroeijen.
Deze grieven zjjn door het Engelsche Ministerie metj
i begeleidende verwjjtende missive aan het Grieksche
^Gouvernement medegedeeld.
I Hierop heeft de minister Trikoupis geantwoord
[Dat Griekenland zich in staat van verdediging moet
lellen. Dat de wervers van vrgwilligers geen agenten
a do Grieksche regeering zgnmaar dat zjj regt
iftom vrjjwilligere aan te nemen. Ook andere
ropeesche mogendheden doen hetzelfde.
pe Grieksche regeering ondersteunt de panhellenische
Tute"s niet, maar belet, dat zij vjjandige daden tegen
[tiende mogendheden verrigten.
De Grieksche militaire magt op de grenzen verhin
dert hot overgaan van gewapende vrjjscharen uit Grie
kenland op Turksch grondgebied.
De Grieksche dagbladpers is niet vrjjmoediger dan
de Engelsche. De Grondwet heeft de drukpers vrg
verklaard.
De ontevredenheid in de door Grieken bewoonde
Turksche provinciën is niet veroorzaakt door opstoking
uit Griekenland, maar door de mishandeling der aldaar
gelegerde ongeregelde troepen. Griekenland heeft regt
zich te beklagendat het een leger op de grenzen
moet onderhouden, om die barbaren te verhinderen in
Griekenland te vallen.
Indien de Turken over Griekenland te klagen hebben,
moeten zjj zich direct tot de Grieksche regeering wen
den, niet door middel van Engeland want Griekenland
is eene onafhankeljjke mogendheid.
ütttlie.
Rome24 Oct. Uit goede bron wordt gemeld
dat op het Vatikaan door sommige kardinalen pogingen
in het werk worden gesteld, om den Paus over te halen,
mgr. Ledochowski als zjjn opvolger op den pauseljjken
stoel aan te wjjzen. Tot dusver vinden die pogingen
echter nog tegenstand.
SPwUstlvlttnfc.
Alweer een annexatie van Duitschland-, waar zeker
Bismarck wel op de een of andere wjjze de hand in heeft;
ditmaal geldt het Italiaansch grondgebiedAan de
Times wordtnl. uit Rome geschreven De Duitsche
gezant, de heer v. Kendell, begaf zich met een aantal
zjjner landslieden naar Olevano om namens het Duitsche
rjjk bezit te nemen van een stukje land. Olevano is
een kleine stadongeveer 15 mjjlen van Balmontone,
het vierde station op den weg van Rome naar Napels.
In de nabjjheid dier plaats bevindt zich een oud bosch
van eenigo morgen omvang, waarin zich eenige der
fraaiste oxemplaron van den altijd groenen eik bevin
den die in de wereld bekend zijn. Dit bosch was een
der lievelingsplekjes voor de kunstenaars in Rome,
vooral wegens de schilderachtige vormen van eenige
der eerwaardige boomen. De eigenaarsdie in dit
district wonen haddeu besloten het bosch te kappen,
en de grond te bebouwen. Toen dit ter oore van de
schilders kwambesloot een hunnereen kunstenaar
uit Dresdenhet boschje aan te koopen. Toen hg
daarin slaagdedroeg hg den eigendom over aan het
Duitsche rjjk, onder voorwaarde, dat dit ter wille van
de kunstten eeuwigen dage voor het boschje zou
zorgen. Het Duitsche rijk heeft welwillend die op-
dragt aanvaard en zoo gebeurde hetdat de Duitsche
gezant bezit kwam nemen van Italiaanschen grond.
t e,
Verleden Vrjjdag-avond heeft te Brussel een ver
schrikkelijk ongeluk plaats gehad in de boekdrukkerij
van den heer Guyot.
Een der werkliedenzekere Theodoor Verstraeten
werd tengevolge zjjner verregaande onvoorzigtigheid
het hoofd afgesneden. Die werkmanconducteur der
Btoomsnelpersen, was bezig met het gereedmaken van
eene der persen, welke dienen moest voor het drukken
van een dagblad, toen eensklaps het oliefleschje, bestemd
tot het smeren van het raderwerk, aan zijne hand
ontsnapte en in den put viel onder de pers. De werk
man wilde, zich bukkende, het fleschje oprapen, zonder
acht te geven op het zich heen en weder bewegende
raderwerk het pand van zgn linnen vest geraakte
aan een der wielen vaat en sleepte den conducteur
mede in den put onder de per3het hoofd stiet tegen
eene staaf, terwjjl het ligchaam bij de kleederen werd
medegesleurd en alzoo letterlijk in een oogwenk ont
hoofd was. De ongelukkige was getrouwd en vader
van veel kinderen. Twee zjjner zonen werken in die
zelfde boekdrukkerjj.
ilefcerltttcfc.
Zwolle, 23 Oct. Een inwoner dezer gemeente
gaf reeds sedert eenige dagen bljjken, niet meer bjj
het hoofd te zjjn, op verschillende wjjzen, zoo door
het verkeerd verrigten van zjjn handwerk (hjj was
klompenmaker) als door zich bjj de redactie van een
onzer nieuwsbladen uit te geven voor dichter enz.
Gisterenochtend vroeg was hij op zgn land bezig om
te zaaien, hetwelk de aandacht zijner buren trok, die
hem over zjjne vreemde handelwijze aansprekende,
bedreigd werden met doodslag, zoodat ze teruggingen;
in den loop van den ochtend werd de man razend
en toen is in het algemeen belang de hulp der politie
gevraagd, die er in slaagde hem over te brengen naar
het politiebureau, van waar hg naar het passantenhuis
is gebragt.
Kampen23 Oct. In den morgen van gisteren
had op de stoom-stroopapierfabriek alhier, een treurig
ODgeval plaats, dat indirect weer het gevolg is van
misbruik van sterken drank. Een der werklieden toch
van de fabriek, die anders gewoonlijk aan de anjj ma
chine werkzaam is, werd wegens dronkenschap verwij
derd, zoodat diens werk nu door een ander moest
verrigt worden. Die taak werd onder toezigt van den
meesterknecht opgedragen aan Wichert Zwanepol.
Het toeval echter wilde, dat kort daarop van eene
andere machine de riem brak, zoodat de meesterknecht,
om daarin te voorzien, zich een oogenblik moest ver
wijderen, niet evenwel zonder voor zjjn vertrek den
raad te geven de machine zoolang te laten stilstaan,
1<ot hjj zou teruggekeerd zjjn. Nauwljjks had hjj zich
echter verwijderd of hij vernam een vreesljjk gegil, en
toen hjj bjj de sDjjmachine terug kwam, vond hg daar
den knecht deerlijk verminkt aan den arm tusschen de
machine. De ongelukkige, een oppassend huisvader,
is terstond naar de infirmerie overgebragt, en onmid-
doljjk heeft de amputatie van de regterarm tot op
drie duim afstand van de elleboogsvouw plaats gehad.
Er bestaat hoopdat hjj in het leven zal kunnen
bljjven.
INieu wodiep24 Oct. De laatste ongeregeld
heden aan het Marine Instituut alhier weder voorge
vallen tengevolge van de handelingen van de oudste
joDgelui tegenover de jongste adelborsten hebben weder
het droevig gevolg gehad dat twee jongelieden die
over enkele maanden waarschjjnlijk den officiersrang
zouden hebbenverworvenvan hot Instituut zjjn
verwjjderd.
Yoor die jongelieden is dit zeker een strenge straf
en niet minder voor de ouders. Er was eerst sprake
van een zestalwie 't ergste boven het hoofd hing.
Men heeft zelfs nu weder zooveel mogelg'k met indul
gentie willen handelen en tot tweemaal too is de zaak
door eene speciale commissie onderzocht. Zulk een
onderzoek is altjjd zeer moejjelgk. Dragen nu de meest
schuldigen den last van hun euveldaad men moet het
billjjken dat de Minister zoowel als de commandant
van het instituut met de grootste voorzigtigheid hebben
willen handelen. Men mag tevens de hoop voeden
datnu maatregelen zijn beraamddie in 't vervolg
zullen voorkomen dat wat eerst slechts brooddronken
heid isdoor jeugdigen overmoed zoover wordt ge
dreven dat zulke strenge straffen er helaas op moeten
volgen.
's Gravenhage, 24 Oct. Ter correctioneele
teregtzitting van het Geregtshof alhier op gisteren is
behandeld de zaak van J. G., herbergier te Brouwers
haven. Deze persoon, zeggende voornemens te zjjn met
zekere 18-jarige jonge dochter" aldaar in het huweljjk
te treden, heeft haar overgehaald, om, reeds vóór dat
hunne echtverbintenis zou zijn gesloten tot hem te
komenéén woning met hem te betrekkenen geheel
als man en vrouw te zamen te leven. De politie te
Brouwershavenblijkbaar geen voorstander van het
vrjje huwelijkalthans niet van het al te vrjje
bewaakte, beluisterde, begluurde en stoorde nachten
achtereen de gelieven, hetgeen J. G., naar het schjjnt,
zóó begon te hinderendat hjj het bedoelde meisje
eenvoudig zgn woning weder deed ontruimen. Onder-
tusschen schijnt de nadere en meer intieme kennis
making met de jonge dochter hem tot andere gedachten
te hebben gebragt. Althans van een huweljjk is verder
geen sprake meer geweest.
Hg werd wegens deze feiten aangeklaagd ter zake
van feiteljjk vergrjjp tegen de zeden door het bevor
deren en opwekken van de ongebondenheid en onzo-
deljjkheid van bovenbedoeld meisje. De Regtbank te
Zierikzoe achtte evenwel het door hem gepleegde feit
niet' strafbaar, op grond dat niet zou zijn gebleken
dat de beklaagde van het bevorderen dor onzedelijk
heid, in den zin van art. 334 C. P. zgn werk maakte.
Tegen deze uitspraak kwam de officier van justitie in
hooger beroep.
Nadat door den raadsheer mr. Raedt van Oldenbar-
neveld de in deze zaak opgemaakte processen-verbaal
waron voorgelezen en verder rapport was nifcgebragt
hield de advocaat-generaal mr. van der Hoeven de
aanklagt vol. Mitsdien word vernietiging van het von
nis a quo, een veroordeeling van den beklaagde tot 14
dagen cellulaire gevangenisstraf en ontzegging van
voogdij enz. gerequireerd.
Uitspraak a. s. Dingsdag.
"Vliissfneren 24 Oct. De maatschappjj Zeeland
zal in de nabjjheid der plaats van afvaart harer stoom
schepen een abattoir oprigten, om geslagt vee naar En
geland te kunnen vervoeren.
Door den minister van financiën is vergunning ver
leend hiertoe voorloopig van een der groote loodsen
nabjj de nieuwe havens gebruik te maken.
23 Oct. Naar men verneemt, zal
de nieuwe Rijkskweekschool voor onderwijzers alhier
met 1 November a. b. geopend worden.
Haamstede, 25 Oct-. De gewone najaarsbees
tenmarkt alhier zal worden gehouden op Dingsdag
30 Oct. a. s. Heeren landbouwers worden hiermede
opgewekt van hunne belangstelling in die aloude
instelling te doen blijken, inzonderheid door het aan
de ljjn brengen van puik vee, ten einde daardoor den
kooplust van gegadigden op te wekken.
Zierikzee 26 October.
De bruto-opbrengst der uitvoeringdoor de Ameri
kaansche jubilé-zangers te Goes gegeven, bedraagt,
met inbegrip der collecte, ƒ516,02,
Men Rchrjjft aan de Leidsche Ct.De Zeeuwsche
boeren spelen dit jaar weder een goede kaart met den
aardappelniettegenstaande er in Zeeland wel een
derde minder is gerooid dan anders. Reeds vroegtjjdig
ontstond er vraag naar het product, vooral toen elders
de ziekte groote verwoesting onder den vroegen aar
dappel aanrigtte. Nu er de handel algemeen ia, want
bjjna uitsluitend is de aandacht op den Zeeuwschen
aardappel gevestigdkomt ook het buitenland er ont-
zaggeljjko koopen doen. Zoo zijn er o. a. 80,000 heet.
verscheeptbestemd naar men meldtvoor Britsch-
Indie. Bij gevolg is de prjjs zeer hoog; zelfs is hij
Bedert het beruchte jaar 1845 niet zoo geweest als thans
en het zal er niet bjj big ven. Ook andere streken
beginnen zich nu naar de Zeeuwsche markt te neigen.
In eene heidestreek in ons vaderland verhuisde
onlangs een arm boerengezin 3/4 uur verder. De kat
had eenige dagen te voren 5 jongen ter wereld gebragt.
De boerin wilde graag één jong katje meenemen, maar
de anderen Verdrinken kon niet, omdat er geen
water op de hei was. Doodslaan mogt niet. Zg liet de
4 ongelukkige jongen in het nest liggen. Eet gezin
vertrok met do moeder en het jong naar de nieuwe
steê. Maar wat zag men den volgenden morgen? De
kat had hare 4 andore jongen des nachtB behoorljjk van
de oude naar de nieuwe steê overgebragt.
De hevige storm uit het westen, welke verleden
week vooral in Engeland zooveel nadeel teweegbragt
was eenige dagen te voren uit Amerika aangekondigd.
Nu komt een nieuwe voorspelling uitNew-York. Een
storm, waarschjjnljjk van zeer hevigen aard, zal de
Engelsche kust den 27aten October bereiken. Zware
rukwinden van zuidoost naar noordoost zullen heerschen
op den Atlantischen Oceaangevaarljjk voor schepen
die op weg zgn naar Amerikaansche havens ten noor
den van 35 graden breedte.
Kerlrnieuws.
Door het kiescollege der Herv. gem. te Haamstede is in
zjjne vergadering van 24 Oct. jl. met algemeene stem
men beroep uitgebragt op den Weleerw. heer W. J.
Oudegeestpredikant te Vljjmen(N.-Brabant.)
Ds. G. van GoorJ.Lz.te Oud-Beijerlandheeft
bedankt voor het beroep naar Dirksland.
Gemengde Berigten.
iMen kan wel zien," zegt men te P., shoe amicaal
het toegaat, nu Frans lid is geworden van eene ver-
eeniging, waarvan Jan ook lid is. Ook aan Arjaan
kan men zien dat het hem welgaat, nu hjj wat grooter
menschen te eten krjjgt als vroeger, toen het maar
bitter schraal bjj hem was." Eene boerendienstmeid
aan den hoogen zoom onder R. wordt verzocht, haar
mond wat digt te houden van jongens waar niets;van
te zeggen valt. Maar als Jan haar zoo druk bljjft be
zoeken, dan zal bet met haar ook wel elf uur kannen
worden, dat de vrouw maar niet bevalt, want dan kan
zjj 's morgens niet vroeg genoeg uit haar bed.
Een dametje te Oost. moest zich niet verbeelden dat
alle jongens zin in haar hebben, want er is niemand
die iets van haar wil weten. Zg zal haren ouden
Pieter weer maar moeten op gaan zoeken, dan heeft
zjj toch wat om zich te vermaken. Het kleine naald
riddertje te B. wordt verzocht, zoo niet te zïtteü lag-
chen in de kerk, daar dat niet past voor een man op
zjjne jaren. Een schoenmakersknecht te A. is zoo
bljj dat hg eono schippersdochter in de fuik heeft"
gekregen dat hg er des nachts niet van kan slapen,
en over dag er bjjna niet van kan werken.
Doch vroeger had hjj wel gedacht,
Dat meisje vast te krijgen,
Maar nooit bad hjj dat zoo gewacht,
Dat zg het niet zou zwjjgen.
Een 9choenmakersdochter te A. moest des Zondags
's avonds zoo niet loopen praten met de dochter van
een wagenmaker over de jongens want dat zou van
ae jaarmarkt wel tegen kunnen loopen en dan, o
wat eon spjjt- De dienstmeid uit het veerhuis te
B. wordt aangeraden, haar babbeltong wat in toom te
houden, want door al haar praten bljjvon de menschen
maar uit de herberg, terwjjl zij door al haar praten
geen dienst kan krjjgen. - Twee meisjes onder Sint.
moesten zulke verbeelding niet van zich hebben, en
de menschen wat vriendelijker behandelen als die bjj
hen komen, en vooral kooplui. Te Aradorf, in het
groothertog Luxemburg hebben, bjj het verkiezen van
een lid van don raad, van de 62 kiezers, drie wezen
stemmen, zoodat er met de drie leden van het stem
bureau zes kiezers waren, en van die zes stembiljetten,
waren er nog drie in blanco. Dus is dit raadslid ge
kozen mot drie stemmen van de 62 kiezers.
Ingezonden stukken.
Antwerpsehe Brieven.
V.
(Slot).
In mjjn vorige gaf ik een welverdienden lof aan
mjjne Antwerpsehe stadgenooten van wege hun zin
voor de schoone kunstik wenschte dat ik zoo onbe
paald prjjzen kon als belangstellende in letteren en
letterkunde. Wel zjjn de tegenwoordige dagen in dat
opzicht beter dan de vorigenmaar het is nog verre
verwjjderd van het ideaaldat men ten dezen aan een
volk stellen mag.
Antwerpen ziet den kring zjjner letterkundigen voort
durend uitbreidenmaar het kan zich niet beroemen
dat hun arbeid wordt gewaardeerd. Gelukkig dat zjj
die de schoone taak hebben aanvaard, het volk zooveel
mogeljjk in het goede spoof te leiden met volharden
den ijver voortwerken en den moed niet opgeven
want al is ons volk niet hüïsoljjk en van ernstige studie
meer afkeerig, het kan niet anders of, wanneer de
oatwikkeling toeneemt en de geest zich vrg verheffen
kandan zal ook de smaak voor lectuurvoor letter
kunde en poëzie toenemen. Het behoeft wel niet meer
gezegddat eene noodlottige macht bij ons te lande
stelselmatig alle geestesverlichting tegenhoudt en dat
onze voorvechters met geduchte vjjanden te doen hebben.
Het clericale element zou hier niet zoo veel invloed
kunnen uitoefenenindien het volk meer onderzocht
nadacht on las. Thans zien wjj het treurige verschjjnsel
dat men öf zich blindelings aan de fanatieke overheer-
sching onderwerptöf zich daarvan losrukt om tot een
volslagen nihilisme te vervallen. Dat alles kan slechts
op den langen weg beter worden. Er wordt vooral
hier ter stede veel voor het onderwjjs gedaan en vele
onderwjjzers onderscheiden zich door eon meer vrjje
geestesrichting. Als eens dat onderwjjs vruchten draagt
zal eene geheele omwenteling daaruit noodwendig
voortkomen die in het geheele volksleven zich zal doen
gevoelen. Maar dat ligt nog in een ver verschiette
verder omdat de tegenwerking niet zal ophouden. Wjj
mogen vaststaan in het vertrouwen op de eindeljjke
zegepraal van het licht en in zoover den loop der
dingen met gerustheid afwachten maar 't is niet te
zeggen wat nog aan dien gewenschten morgen zal
moeten voorafgaan en wij doen verstandiggeloof ik
als wij ons geene illusie maken van een snellen voort
gang en een ophanden zjjnde overwinning. Maar laat
mij den schjjn niet op mjj ladeudat ik pessimist ben
en liever op een en ander wjjzendat als gelukkig
teeken des tjjds mag aangemerkt wordeD.
Reeds wees ik er op dat Antwerpen vele letterkun
digen telt. Db Geuzenbeweging heeft hun aantal nog
vermeerderd en het is inderdaad verbljjdend op te
merkendat vele jonge schrjjvors en dichters zich
vooral bevljjtigen tot het volk te spreken. Ik wil liefst
geene namen noemen want ik zou niet gaarne iemand
vergeten of den schjjn van vleierjj op mij laden. Maar
dit mag gezegd worden datals men in aanmerking
neemtdat Antwerpen een handelsstad is on geene
geleerden van professie teltzooals GentBrussel en
andere plaatsende letterkunde hier vele beoefenaars
telt, die hun tijd tusschen handel en studie verdoelen;
vooral de Vlaamsche letterkunde heeft in den laataten
tijd grooter uitbreiding verkregen en het is opmerkelgk
dat men zich te meer daarop toelegt, naarmate den
afkeer van den Fransehen geest toeneemt. De voort
brengselen der Noord-Nederlandsche letterkunde worden
hiei even als de schrjjvers gekend en gewaardeerd en
oefenen op de richting onzer Vlaamsche schrjjvers een
heslissenden invloed uit. Er is hier menige kring die
zich bepaald ten doel stelt naar het goede voorbeeld
der Noordeljjke broeders zich te vormen en men kan
gerust zeggendat dezemeer misschien dan zij zelve
weteneen stoot gegeven hebbendie nog voortdu
rend en hoogst gelukkig werkt.
Het mag echter niet worden ontkenddat daartegen
over een ander verschjjnsel wordt waargenomen waar
over men zich terecht verwonderen zal. In onze
beschaafde kringen openbaart zich weinig ingenomen
heid met dien ontluikenden lust voor letterkundige
studio. Als een bewjjs daarvoor kan gelden dat de
afdeeling van den kunstenaarsbond (cercle artistique)
die daaraan gewjjd is hare conferentien druk bezocht
ziet, als zjj in het Fransch maar zeer schaarschals
zjj in het Vlaamsch gegeven worden. Welke geniën er
ook optredenzoo zij niet in het Fransch spreken
kunnen zjj geen overvloed van hoorders trekken. Mis-
sohien werkt het vooroordeel daartoe mede. De fashio
nable wereld meent nog altjjd dat het Vlaamsch de
volkstaal iswaarvan zg zich niet mag bedienen en ik
moet ër bjj voegenin die wereld zgn nog velen, die
deze taal niet verstaan. Over dit laatste verwondere
men zich niet. In de scholen toch werd steeds uitslui
tend Fransch geleerd. Eerst in den allerlaatsten tjjd
begint het Vlaamsch zelfs in de Vlaamsche gewosten
tot zgn recht te komen. Het spreekt van zelf dat de
Vlaamsche litteratuur aan een groot deel ten eenenmale
vreemd blijven moet. Tegenover deze waarheid staat
bet feitdat er veel voor het volk gedaan en door het
volk op prjjs gesteld wordt. Ik wil alleen maar wjjzen
op de werkzaamheid van het Willemsfondsdie inder
daad voorbeeldig is. Wekeljjksop iederen Zondag
zorgt het voor volksvoordragfcendie nu eenB door
zang, dan door muziek, soms door beiden worden afge
wisseld. Wat men bjj u te lande niet gemaklijk zou
gedaan krjjgenis bier zonder moeite gelukt. Men
vereenigt op den middageene zeer groote schare, zóó
grootdat meermalen het locaal ze niet omvatten kan,
en deze luistert met gespannen aandachtmet kenneljjk
genot, naar voorlezingen over geschiedkundige of sociale
onderwerpen. De voorlezingendie meestal gedrukt-
wordenvinden grooten aftrek en men heeft hier niet
te doen met eene voorbjjgaande opgewektheiddie al
ras tot verslapping overslaatintegendeel de hoorders
bljjvon steeds even trouw en even belangstellend opko
men en moge daarvan niet aanstonds voel vrucht
worden gezien het kan niet anders of het goede zaad
dat er wordt gestrooid moet vrucht dragen. De volks
geest ontwaakt en wordt veredelt en het opkomend
geslacht op een vroeger ongekende baan geleiddie
eenmaal de pogingen van dezen tjjd zal doen zegenen.
Wij verwachten ook veel goeds van een vermeerderde
leeslustdie opgewekt wordt door geschriftenjuist
voor ons volk berekend. Ik noem alleen maar de romans
van Consciencedie bij meer andere zeker deze ver
dienste hebbendat zjjaan ons volksleven ontleend
worden begrepen en met genoegen gelezen. De meeste
romans- of Dovellenschrijvers volgen zgn voorbeeld en
bewegen zich op hetzelfde gebied. Daardoor ontstaat
wel eene zekere eentoonigheidmaar voor andere lec
tuur zou men ons volk nog niet kunnen krjjgen. Ook
in dezen moet de beschaving veel uitwerken en geluk
kig dat deze wederkeerig door het lezen van flinke
geschri ften bevorderd wordfc. Als ik ten slotte een parallel
trekken zal tusschen Noord en Zuiddan komt het mg
voor dat het volk bjj U vooiuit ia in het lezen, zonder
daarmede te bewerendat het bg voorkeur wat goed
is, leest, maar ik zie bg .ons de teekenen van een
ontwakend levenwaardoor onze Antwerpenaars wel
eens den voorraDg konden verkrijgen. Hier ontworstelde
mén zich aan een jukwaaronder men bij Ubg toe
neming bukt. En moge ook de Belgische aard nimmer
dien ernst, of liever die deftigheid aannemen, die bij
U kenmerk is ik houd voor zeker dat het meer losse
en vrije bjj ons bet volk, als het eenmaal zgn sprong
neemt, veel sneller vooruit zal streven dan in Noord-
Nederland geschieden kan. ZEELANDUS.
Finantiëel Overzigt.
De afgeloopen week kenmerkte zich bjjna onafge
broken door rijzing der meeste effecten.
Deze gunstige verandering kan vooreerst verklaard
worden door den afloop der verkiezingen in Frankrijk
en ten andere door de overwinning der Russische legers
in Azië, waarin vele de voorbode zagen van een Bpoe-
digen vrede of althans een wapenstilstand. Ofschoon
die verwachting wel niet zal worden vervuld, ïb hot
een feit dat beide gebeurtenissen een gunstigen invloed
uitoefenen op de beurs.
Natuurlijk profiteerden de Russische fond
sen daarvan het meeat, die zeer veel vooruitgingen.
De hoofdsoorten, nl. de obligatiën 1872, '73 en '75
stegen niet minder dan circa 2'/s pCt., terwjjl de ove
rige soorten naar verhouding wonnen.
Op de verschillende beurzen was veel kooplust voor
deze fondsen, vooral te Berljjn, doch ook op onze
markt was de handel levendig, vooral in de oblig. 5de
serie, die na 513/< te zjjn geweest, a 55 pCt. sloten.
Oostenryksche fondsen volgden in de
willige stemming, waarbjj vooral de Metallieken ver
beterden, die l'/i a l3/-» pCt. stegen.
In Turkeu was zeer weinig handel. De koersen
hielden zich echter tameljjk goed.
De speculatie in het buitenland heeft steeds het oog
gevestigd op dit fonds, omdat men verwacht dat na
den oorlog eene Tarksche conversie zal worden tot
stand gebragt. Het best is echter voorzigtig te zgn,
zoolang men niet weet wat de toekomst zal opleveren.
Spaausche fondsen verheugden zich voort
durend in gunstige stemming. Zoowel te Londen als te
Parjjs waren de koersen dagelijks iets hooger, daar men
vertrouwen stelt in de voornemens van den minister
van financiën in Spanje, om het evenwigt op de be
grooting te herstellen.
Portugezen slaagden er in, het jongst geleden
verlies weder in te halen.
Ook Egyptenaren zgn eenige procenten voor
uitgegaan waarvoor evenwel geene bijzondere reden
is op te geven en alleen tengevolge de algemeen gun
stige stemming der Parjjsche beurs ontstond.
In Zuid-Anierikaansche fondsen was
de markt flauw en verlaten. In Peruanen en Mexicanen
was in het geheel geen affaire, waardoor zjj circa l/t
pCt. verloren. Slechts Columbianen en Venezuelanen
bedongen hoogere prjjzen.
Nederlandsoho fondsen waren vast ge
stemd en alle soorten sloten hooger in prjjs
In locale waarden was zeer geringen omzet,
waardoor de meeste soorten eenig verlies leden. Aand.
Jlotterd. Handelsver eenig ing en dito Stoomvaartmaalsch.
Zeeland waren gedrukt en 2 pCt. lager, terwjjl de 47s
pCt. oblig. Boxtel—Wezel, die reeds tot 30 gestegen
waren, a 211/2 pCt. aangeboden werden.
In do meeste Russisehe Spoorweg-
waarden was de affaire gering, zoomede in de
overige Europesche Spoorwegwaarden. In Russische
premieleeniiigen was eenïgen omzet, bepaal
delijk voor Berljjnsche rekening, waardoor deze circa
8 pCt. stegen.
De Amerikaansche spoorwegmarkt
was gedurende de jóngst verloopen week niet zoo
algemeen gunBtig geBtemd als in den jongsten tjjd.
Prijscourant der EfTeoten.
Amstbbdam, 25 October 1877.
Laagste Hoogste
Nederland. Cert. N. W. Schuld
dito dito
dito dito 4
Stad Amsterdam3
Stad Rotterdam 3
Gemeente Crediet 3
Hongarije. Goudleening 1876 5
Staatsleening 1870
Oostenrijk. Obl. Papier Mei/Nov. 5
dito dito Febr./Aug. 5
dito Zilver Jan./Juljj 5
dito dito April/Oct. 5
dito Goud4
Fr.-Oost. Spw. Obl. 3
Portugal. Obl. Buitenl. 1853/1869 3
dito dito 1876 6
Rusland. Ob. Hope&C°. 1798/1815 5
Cert. Inscbr. 6e ser. 1855 5
Obligatiën 1864 1000 5
dito dito 100 5
dito 1866 1000 5
dito 1872 cons, of 50—100 5
dito 1860 2e Leen. 100 47,
dito 1875cons.rë50—100 47,
Obl.-Leening 1867/69 4
Gr. Sprw. Maats. Aand. 5
dito Hypoth. Obl. 47-
dito dito dito 4
Chark.-Azow Obl. pd. 100 5
Jelez-Griasi dito5
Losowo-Sew. dito ƒ1000 5
Poti-Tiflis dito 1000 5
dito dito pd. 100 5
Riaschk-Wiasma Aand. 5
Sbanje. Obl. Buitenland 1867/74 1
Obl, Buitenland 1876 2
Binnenl. Esc. 5000-10,000 1
dito Esc. 100-2000 1
dito 18762
Turkije, Obl. Alg. Scli. 1865 5
dito 1863/65 6
dito 1869 6
Vereenigde Staten. Obl. 1876 47.
dito 1864 5
dito 1871 5
dito 1861/64. 6
dito 1865 Jan./Juli 6
Peru. Obl. Leening 18706
dito dito 18725
koers. I koers.
27s! 63'VJ 64
767a
1007a
997-
1017»
100'/,
101'/.
55'/,
53'/.
53'/,,
55'/,
61'/,
50'/,,
96
92'/,
72'/,
84'/,
74'/,
78'/,
68'/,
66"/,.
103
81'/,
74
80
78'/»
56»/.
12'/,,
24"/,,
9'/,.
101'/,
103
105
533/g
537»
567.0
567m
637a
613A
507a
73
847s
8474
753/a
733/«
693/8
67 s/lt
817.
127»
267s
113Ji
2413/io
_813/is
97»
DE OORLOG.
Het Turksche Regerings-orgaan ,1 dat eerst de
gevangenneming van 30 bataillons van Moakhtar.pacha
bjj Aladscha erkend had beweert thans dat deze zich
voor het meerendeel verstrooid hebben en vermoedelijk
binnen kortqn tjjd in staat zullen zjjn om zich weder
met het leger te vereenigen.
De Londensche Standard behelst berigten uit
Plewna en Sofia waaraan het volgende ontleend is.
Binnen Plewna is weinig veranderd sedert den 12den
Septembertoen de Turken de twee redoutes op den
weg naar Lowatz op generaal Skoboleff heroverden.
Wel is de vjjand met zjjne loopgraven in de onmidde-
ljjke nabjjheid dor tweede redoute van Grivica gekomen,
maar zelfs indien hjj deze veroverde, zou zjjne winst
zeer gering zgn daar dan nog drie andere redoutes te
veroveren zjjn en de Turken meer binnenwaarts eene
tweede linie van verschansingen hebben aangelegd,'die
even sterk als de eerste is. De gezondheidstoestand en
do stemming der Turksche troepen zgn voortreffelgk.
In de stad Plewna heerscht volkomen orde en aan
voorraad heeft het nooit ontbroken. Het brood alleen
"was dikwjjis schaarschomdat er niet genoeg molens
zjjn on ook het voeder voor paarden en ossen was
dikwijls ontoereikend. Het hoofdkwartier staat met
alle verschansingen in telegrafische verbinding en de
dienst wordt overal uitstekend vervuld. Het vjjandelijke
geschutvuur is vrg onschadeljjb. De aanvallen der