Z1ERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No» 5772, Zaturdag II November 1876 55steJaarg,
"Verscbjjnfc DING SD AG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prfjs per 3 maanden ie 1,30, franco per poet 1,60.
ADVERTENTIÉN 10 Cts. per regel, kunnen niterlgk tot des Maandags', Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden.
Een feeder vraagstuk.
In"het Oetober-nummer van de VragendeTijde komt
eene studie voor van den heer v. Houten over do be-
volkingsleer. Dat artikel heeft veel deugdzame veront
waardiging gewekt. De heer v. Houten had al veel
op zyn rekening, maar nu ia het nog erger geworden.
Het Handelsblad heelt den heer v. Houten voorgesteld
als leverende een pleidooi voor ontuchtige mannen.
Op hot Protestantenbond word de theorie des heoren
v. Houten plat" het oprapen niet waard" genoemd.
In het Wageningsch Weekblad van 11. Zaterdag wordt
het eenvoudig aan den volke mot zoovele woorden ge
zegd dat de heer v. Houten do »vrjje liefde" verdedigt
en dat de Hervormde kerk ook nog wel zal komen om
de »typen v. Houten" te erkennen en als zeven
klapper op den vuurpjjl dat de ware mannen van
vooruitgang de commune-helden van 1871 zyn.
Het schynt ons toe dat men niet met den ooodigen
ernst het belangrijk artikel van den heer v. Houten
heeft gelezen. Wy bevelen in de eerste plaats zulks
onzen lezers sterk aan. Dan zullen zy met ons tot de
overtuiging komendat de aantijgingen boven bedoeld,
onverdiend zyn en dat de heer v. Houten in stede
van onzen smaad onzen dank verdient.
Wy noemen het vraagstuk omtrent de toename der
bevolking een teederomdat de zaken die men ge
woonlijk niet tot een onderwerp van discussie maakt
hierby ter sprake komen moeten. Zulk een vraagstuk
moet dus niet met ruwe handen worden aangevat. En
dit heeft de heer v. Houten dan ook niet gedaan. Hjj
heeft op kalme wjjzo de zaak besproken on voorzoker
zal zijne studie Diet vergeefs zijn geschied.
Wy moeten niet vergeten dat in onze tegenwoordige
maatschappij een aantal valscho toestanden bestaan.
De ontucht wordt er niet minder op dan vroegereen
aantal mannen blyven voorbedachtelpk ongehuwddo
meeste huwelijken worden gesloten zonder liefdede
wet maakt eene echtscheiding alleen in enkele gevallen
mogeljjk. Het een staat met het ander in het nauwste
verband. Vergeefs zal men dit ontkennen. Wjj moeten
de zaak die het hier betreft onder de oogen zien, want
het geldt hier niet alleen eea staathuishoudkundig
vraagstuk van het hoogste gewichthet raakt ons allen,
het betreft het geluk en de toekomst van duizenden.
De heer van Houtenin stede een pleidooi voor
ontuchtige mannen te leverenbeschouwt terecht het
huwelyk als do hoeksteen der moderne maatschappij.
In oudere tjjdenin weinig 'bevolkte streken zou on
getwijfeld de veelwjjverjj de hoeksteen der maatschappij
zyn. Dit leeren ons trouwens de gewyde oorkonden.
Thans echter is het huwelijk van ééne vrouw mot één
man de basis van onze maatschappij.
»Do drieëenheidmanvrouw en kind" aldus
schryft de heer vau Houten »is de cel der maat
schappij. Waar zy uiteenvalt, ia hot verval der geheule
maatschappij niet tegen te gaan. Wanneer de man
alleen staat en zjjne inkomsten uitsluitend voor eigen
genot aanwendt; wanneer by zjjne geslachtsbevrediging
zoekt by do eerste de bestedie hom voor een oogen-
blik aantrekt; wanneer dus het volgend geslacht bestaat
uit kinderenuit dt-rgelyke ontmoetingen tegen don
wensch der ouders geboren en door de moeder over
gelaten aan nourrices of aan het vondelinghuisdan
gaan de zedeljjku krachten en eigenschappen verloren
zonder welko gecne maatschappij dunrzaara in stand
kan blyven."
Zoo is het. Maar evenzeer i9 hot waar dat op echt-
genooten niet de plicht runt zooveel mogelijk kinderen
te krjjgen. Dit ia het groote punt in mr. v. Houten's
betoog dat aanstoot geeft. Hjj wjjst er op dat do
Parjjscbe vrouwen niet meer dan twee of drie kinderen
krygen en dat hot ook onder ons bereik ligt dat voor
beeld te volgen. Als men echter mot aandacht over
weegt wat de schryver mededeelt omtrent de ontzngljjk
groote menigte kinderen die slechts geboren worden
om spoedig daarna te stervendan zal men de juist
heid van den raad beginnen op to merken. Er ontstaat
op de tegenwoordige wijze een geslacht van monschen
met halve menschenkracbt.
»Dit kan," zegt de schryver >natuurlyk hen niet
schelen, die het om de bevolking run oen hemel hier
namaals te doen is. Voor de toekomstige hemelbe
woners komt het er niet op aan, of zjj lang of kort
op de aarde vertoefd hebbenon of zjj al dan niet
krachtig en gezond zjjn geweest Maar voor hen, die
op aardo gaarne wat minder ellende en droefheid
zagen is het van hot hoogste gewicht dit togen te
gaan en den oorsprong van dit kwaad op te sporen
en te bestryden."
Reeds dit ééne oogpunt zcu de zaak de overwe
ging waard zyn. Dat er nog heel wat meer oog
punten zjjn waaruit deze aangelegenheid beschouwd
kan worden, biervan overtuige men zich door de lezing
van het vertoog zelf. Ons doel mot dit artikel is
slechts er met al den ernst, dion de zaak verdient, de
aandacht op te vestigen.
Vrijheid van echtscheiding ook dit is een gewich
tige zaak, die de heer v. Houten aanmerkt. Inderdaad,
het ia waar wat hy zegtvroeger gaven de wetten
den man het recht zjjne vrouw te verstooten. Thans
echter heeft de vrouw geljjbe rechten. Thans kan de
vrghcid van echtscheiding toegestaan worden.
Wij hebben hierbij slechts ééne opmerking te voegen.
Vele vrouwen gaan werkeljjk gebukt onder het ondra
gelijk juk van een huwelijk dat zy niet uit liefde
maar uit berekening sloten. Toch zouden zjj den keten
niet willen verbroken omdat zij dan honger zouden
moeten lyden. Dat is een hoofdpunt. Even zeker als
het is dat er duizende huwelijken worden gesloten om
dat het meisje moet onderhouden worden eu zich zelf
niet onderhouden kan even zeker werkt die zelfde
oorzaak de ontucht in de hand.
De dure plicht van iederen ouder om te zorgen dat
zijne dochter voor zich zelven even goed haar brood
kan verdienen als de joogens dat mettertyd moeten
zal door het overdenken van het belangrijk doch teeder
vraagstuk der bevolkingsleer slechts to sterker gaan
wegeD. Dit achten wjj niot het minste voordeel.
Nieuwstijdingen.
Sint» tralie*
H. M. de koningin van het eiland Madagascar heeft
onlangs eene bekendmaking uitgevaardigd welke in
hoofdzaak het volgende behelst
»IkRanovalomanjak.-ibij de gratie Gods en den wil
mjjn8 volks Koningin van Madagascar, verdedigende
de wetten van mijn koningrijkheb dit aan u mijne
onderdanen te zeggen
•God heeft mjj dit land en dit koningrijk gegeven,
en wat do ium betreftO mjjne onderdanen gij en Ik
zjjn overeengekomen dat die drank niet verkocht zal
worden in Antanarivo en in de andere districten waar-
omtrent wij overeenkwamendat aldaar geen rum zou
verkocht worden*
Daarom breng ik U dit nogmaals in herinnering,
waul de rum doet kwaad aan uw ligchaam maakt u
arm en uwe vrouwen en kinderen ongelukkig zjj maakt
de wjjzen dwaas on de dwazen nog onzinniger. Ook
maakt ze dat het volk de wetten van het koningrjjk
niet vreest,
Maar voornamelijk maakt ze mjjne onderdanen sohul-
dig tegenover God. Uit dit alles blykt, dat de rum j
eene slechte zaak is om in Antanarivo te gebruiken
want wanneer het volk des nachts onder den invloed I
van den drank verkeert, begint het te vechten en
elkander met steenen te werpen, en dat alles zonder
redeD.
•Daarom vraag ik uo mijn volkwaarom bemint
gjj den drank? Maar ik zeg u dat handel in goede
dingenwaarmede gij geld kunt verdienenmy zeer
verheugd maakt, o mjjn volk! Dit is derhalve wat ik j
u te zeggen heb.
•Wanneer gy handel drjjft in rum of anderen daarin
laat handelen, hier te Antanarivo of elders in de bedoelde
districten dan zal ik overeenkomstig do wetten die I
wjj vroeger hebben gemaaktu als schuldig beschou
wen want ik ben er niet bevreesd voor hier in mjjn
koningrjjk wetten te maken tot uw wel zyn.
Daarom zeg ik u dat, wanneer er menschen zijn
die mjjne wetten breken ik hen zal moeten straften.
Is dit niet zoo, o mjjn volk? Dit zegt RaDOvaloman-
jakakoningin van Madagascar."
Sffrifcit.
Aan een particuliere correspondentie uit de Kaapstad
aan het HU. ontleeneu wy
Men legt in den Oranje-Vrjjstaat veel belangstelling j
voor de Transwaal aan den dag en er is sprake van i
do oprigtiog van een korps vrijwilligers, onder den naam j
van »vrystaat8che jagers," ter beschikking van president i
Burgers te stellen.
De tjjdingen uit de Transvaal zjjn niet ongunstig.
De geringe magtdie in de nabyheid van SecocoeDi's
stad is geposteerd schynt al reeds in staat hem in
toom te houden en als het zich bevestigt, dat in het
land der Zoeloes een burgerkrijg onder de verschillende
stammen is uitgebroken, dan verdwjjnt het gevaar voor
een inval van die zjjde grootelyks en zal men SecocOeni
wel geheel tot reden weten te brengen.
President Burgers heeft bljjkbaar ten doel den oorlog
voort te zettenen de noodige sommen zyn daarvoor
aangevraagd. Men is voornemens die voor eon gedeelte
door belastingen te dekken en do tegenkanting daar
tegen is veel verzwakt.
Men begint zich in do Transvaal met de verkiezing
van een president bezig to houden. Onder de y veraars
tegen de herkiezing van den heer Burgers bevindt zich
da. Lion Cachet. Als andere kandidaten worden ge-
noomd de heerenReitz, hoofdregtor in den Vrijstaat,
procureur Tennantvoorzitter van ons Huis van Wet
geving. Doch het is bniten kjjf, dat de heer Burgers
een groote party voor zich heeften dat pogingen
om hem verantwoordelijk te stellen voor het gedeel
telijk mislukken van den togt tegen de Kaffers, ver
ijdeld zjjn daar zelfs tegenstanders bobben moeten
erkennendat de schuld daarvan niet aan bem ligt.
&tneTih<t.
New-Yorfj8 Nov. Tilden is tot. President
gekozen met een grooter meerderheid dan de democra
ten hadden verwacht. De democratische party heeft
in do democratische Staten grooto voordcelen behaald
en maakt ook aanspraak op do overwinning in Missis
sippi en Wisconsin.
De candidaten der republikeinen waren Hiyes en
Whccler dio der democraten Tilden en Hendricks. Do
nieuwbenoemde President troodtvolgens de wetten des
lands eerst op 4 Maart in functie en wordt op dien
dag plegtig in het Witte Huis to Washington gein-
Btallecrd. Tot dion dag is zjjn titelPresident elect.
Welke gevaren den zeevaarder aan dco ruwen
noordelijken nardtop dreigen kan weder bljjken uit de
berigten die tot ons komen b- treffende 't verongeluk
ken enner Amoriknansche walviseb-vloot nubjj de Beb-
ring-straat Luidons do inndedeclingen van de over land
ontsnapte manschappen, lag deze vloot in Augustus jl.
nabjj kaap Barrow den noordwestoljjkon uithoek vnn
Alaska. Reeds vóór 't bereiken van dio Kaap was een
der schepen door 't jjs verbrijzeld. In de tweede helft
der maand dreef een sterke noordoostewind ontzagge
lijke ijsbergen tegen Amerika's noordkust aan zoodat
de schepen niet snel genoeg kunnende ontvlugten
geheel beklemd raakten tusschen en op de vlottende
massa'szonder mogelijkheid om zich los to werken.
Daarna kwam een zuidwestenwind dio ijsbergen en
echopen zamen van de kust afstuwdo 't Noorden in.
Met wanhopige inspanning slaagden cenigc manschap
pen er in juist nog vóór 't to laat was van de schepen
af te komen aan den wal. Zjj zogen de magteloos
tusschen 't jjs beklemde vaartuigenmot allen die er
nog op warensnel noordoostwaarts wegdrijven. Op
de redding der opvarenden (een zestig man) valt niet
te hopen tenzij by geluk de wind weer plotseling
gekeerd mogt wezen.
@ng«lttnb
Het treurig lotdat een deel dor bemanning van
bet Engeiscbe Bcbip Nnn Raphael onderging ia thans
door het Engelsch Mininistorio van Koloniën aan de
betrekkingen medegedeeld.
Op reis van Liverpool nnar Valparaïso geraakte het
schip op 4 January op 33 graden Zuiderbreedte en
70 gr. W. lengte in brand. De bemanning verliet in
twee booten bet schip. Na 26 dngen op zee te hebben
rondgedreven, werd een dor booten, waarin elf personen,
door de Yorkshire gezien. Dat schip bragt het elftal
behouden te Gravesend. Do andere boot, waarin de
kapitein, zijne vronw en zeven man van do equipage,
landde op het eiland Hort.; bij Tierva del Fuego.
Op dit onherbergzaam eiland leefden de ongelukbigen
nog zes zeven weken, toen de laatste mondvoorraad
was opgeteerd. Eerst op 22 April bragten eenigo Indi
anen te Oosthovia berigt, dat zjj op genoemd eiland
negen van gebrek omgekomen personen hadden ge
vonden. Een zendeling, Bridges genaamd, begaf zich
daarop, vergezeld van eenige personen, naar de bewuste
plaats, waar zjj op 18 Mei aankwamen. Ongeveer mid
den op het eiland vond Bridges negen in ontbinding
verkeerende lijken, waaronder dat eener vrouw. ZeveD
lijken werden herkend. Do kapitein^heette Mac-Adam;
men vond bij hem een brief aan zjjn zoon. Het einde
van den brief was op den disten dag van 't verblyf
op 't eiland geschreven. Do kapitein was toen nage
noeg blind.
Budapest. 5 Nov Men verzekert hier, dat
Engeland aan de Mogendheden een plan heeft aange
boden t,ot het bijeenroepen eener conferentie. Het
9telt voor haar to Konstantinopel te houden. Elke
mogendheid zou er op vertegenwoordigd worden door
haren ambassadeur cn door een bijzonder afgevaardigde, i
Tot dusver schijntbuiten Engeland geone andere
mogendheid het initiatief voor een dergelijk voorstel
genomen to bobben.
In de nabijheid van Rjjssel heeft een vreeselyk on
geluk plaats gehad. Een rijtuig, waarin zes personen
gezeten waren, werd, terwjjl bot een overweg passeerde
door een trein vernield allo zes personen verloren by
i dit ongeluk het leven.
Markies de Précalaeeen Fransch edelman 85
jaar oudzal dezer dagen te Parys in het huwelyk
treden met mojufvrouw Valentine Hubert, eene dame
van 18 lentes.
't Aantal geboorten vermindert in Fraokryk gaan
deweg. Terwjjl in Nederland in 1872 op de honderd
vrouwen tusschen 15 en 45 jaar ruim 35 geboorten per
jaar voorkwamen, was dit cyfer in Frankrjjk maar 18.
Eenige welwillende Parjjzenaars trachten hierin ver
andering te brengen en wel op deze wjjzezy besloten
aaD elk hunner werkliedenbjj de geboorte van een
kind, 150 francs uit te keeren en daarby nog 50 francs
te voegen als de moeder het kind zelve zoogt.
Dat is roept men eeno premie op het va
derschap
Pnrij», 8 Nov. Hanas meldt, dat de Engelscho
gezant te Konstantinopel de Porte bekend heeft gc-
maakt met de voorstellen betreffende de Conferentie
die Engeland aan de Mogendheden heeft gedaan. Naar
men verzekerthebben die voorstellen tot grondslag
het behoud van do integriteit van het Ottomannischc
gebied met eeno administratieve autonomie voor de
verschillende gewesten geljjk lord Derby reeds had
voorgesteld en zoodanig geformuleerddat Rusland of
Turkije tegenvoorstellen kan doen. De Porte zal hierop
j eerst antwoorden, als zij bekend zal zjjn geworden m^t
i het antwoord der Mogendheden. Oostenrijk heeft oiii-
j cieus dezelfde denkbeelden ontwikkeld als Engeland.
1 Men gelooft dat Frankrjjk en Italië een reserve zullen
in acht nementotdat zjj volkomen de inzigtcn van
Rusland zullen kennen. Waarscbynlyk zullen er eenige
dogen verloopen, vóórdat Ruslands antwoord verzonden
zal wordenaangezien de Czaar niet vóór aanstaanden
Maandag te St.-Petersburg terug verwacht wordt.
^uitécklanh.
De Post bevat een berigt, hetwelk in Duitschland
stellig een zeer onaangenamen indruk zal maken, volgens
do Weser-Zeitung. De Engeiscbe regering heeft namelijk
een versterking aan de oostkust van Helgoland doen
opwerpen en deze bewapend met twee 12- en twee
-18-ponders. Het zware kaliber dezer stukken geschut
strekt ten bewyze, dat het hier niet geldt het nemen
van maatregelen om signaalschoten te kunnen doen
maar wel degelyk het aanleggen van een verstrekt punt,
dat ter bescherming zal moeten strekken van de reedo
en tot een etonnpunt, ingeval aldaar een oorlogsvloot
mogt stationeoren.
Wel mag worden aangenomen dat deze maatregel
niet is genomen met het oog op Duitschland; men zal
daarby van de mogelijkheid eener bote'iDg met Rusland
zyn uitgegaan zoo redeneert het blad Intusschen is
het niet minder waar, dat hot voor Duitschland do
onaangename herinnering opwekt aan de onbevoegde
handelwijze, welke Engeland in het bezit heeft doen
komen van dat eiland, nu bet aldaar in do onmiddelyke
nabyheid der mondingen van Elbe en Weser verster
kingen aanlegt! Zoolang de Engeiscbe regering als het
ware slechts nominal gezag voerde over dit eiland
kan hot in bet oog van Duitschland doorgaan voor een
neutraal gebied, hetgeen volstrekt niet meer bet geval
kan zjjn, nu die vreemde Staat van dit rotseiland eon
versterkt punt heeft gemaakt.
De lucbtscbinper Ralp Stott vertoeft met zjjne
vliegmacbino nog altyd in Berljjnmaar stijgt maar
niet op. Hy had 0511 flinke aanbieding gekregen van
de directie van hot Schloss Weiesor.fee doch de ondor-
bandolingon sfuitten af op zjjn eisch dat de directie
dio voor allo aankondigingen enz. zou zorgenook
yórinolddo dat hjjStott.het publiek vier oandoelen
in zjjne uitvinding voor 1000 p. at. ter overname bood.
Deze aandeden zouden regt geven op oen twintigste
van ht bedrag, hetwelk de uitvinding bjj verkoop
zou opleveren cn dit. bedrag zou nooit minder dan
6 millioen zjjn
Do directie weigerde zich met dergelijke aankondi
ging in te laten voordat de vliegman opgestegen was
of althans voordat het Ministerie van Oorlog zwart op
wit had verklaarddat hot de proeven zou bywoncu.
De directie vreesde namelijkzich in de oogen van
iedereen bespotIdjjk te maken en ook duchtte bet dat,
bjj mislukking het publiek tot vernieling zou overgaan
Van zjjn kant wil Stott nu weer 1000 p. et van de
directie van het Schloss Weissensee, voordat, hjj de
hoogte ingaat, en als dat niet gebeurt«tijgt bij niet in
Berlijn op, maar gaat eerst over het. Kanaal vliegen.
Wjj geven de uiteenzetting vnn de quacstie, zooals
wjj haar in de Duitsche bladen vindonmaar zeer
begrjjpclylr vinden wjj bnar niet, en ook niet zeer
geschikt om veel vertrouwen op te wekken voor Mr.
Stott en zjjne vinding.
Uit Passan wordt aan do N. Nachrichlcn gemeld
dat in hot aldaar nabijgelegen RehschalD een Bcjjer-
Bche Louizo Lateau ia ontmaskerd. Dit meisjeeene
boerendochter, had reeds sinds jaren den schijn weten
aan te nemen alsof zjj aan handen en voeten bloed
uitzweette op dezelfde plekken waaraan Christ 113 aan
het kruis was genageld. Aan dit bedrog, hetwelk ook
uit een financieel oogpunt geen onvruchtbare speculatie
schijnt te zijn geweest, is thans een einde gemaakt-
Op Zaturdag 29 October verscheen ten haren huizo
eene regterljjke Commissiebestaande uit de heeren
Fischer, hoofd van het Districtshestuur, cn den ge
neesheer Bottler, welke laatstena onderzoek met een
optisch instrument, constateerde; dat het zoogenaamde
bloedzweeton werd teweeggebragt door middel van in-
prikking met oene fijne nanld en dat cr lidteekenen
aanwezig waren van dergelyke wonden, die op dezelfde
wijze toegebragt doch later geheeld waren.
Üiüelgte.
Dezer dagen had in de gemeente Taintegnies een
grooto ramp plaats, een droevige tegenhangster van
het ongeluk in het hotel Holdschmidt. to Antwerpen
voorgevallen. Vier personen, ceu metselaar, zjjne vrouw
en kindbenevens de zuster van den werkmanvond
men in hun woning verstikt.
Verleden Zaturdag had men een groot kolenvuur
ontstoken in een nieuw gebouwden bakoventen
einde dezen te doen droogen en na verleden Zondagavond
eene nieuwe hoeveelheid steenkolen in den oven te
hebben gelegd, schoof de werkman, alvorens naar bed
to gaandoor een ongehoorde onvoorzichtigheid do
schoorsteenplaat digt.
Gedurende den nacht vervulde een dikke en over
vloedige rook het huis cn de slaapkamers
Den volgenden morgen begaf zich een werkman naai
de woning der echtelieden doch daar de deur niet
geopend werd en hjj een ongeluk vermoeddeverbrij
zelde bij een vensterruit en trad alzoo binnen. Do vier
ongelukkigon gaven schier geen teeken van leven meer.
Hjj riep om hulp en door de goede zorgen van don
I geneesheer Henrydie onmiddelijk was toegesneld
j slaagde men er in do vrouwde schoonzuster en het
kind in het leven terug te roepen. Men koestert een
i flaauwe hoop insgclyks het leven van den man te
kunnen redden.
Vreemd is het dat een bond, die zich in de kamer
bevond, niets heeft geleden van den verstikkenden rook.
Don 4den November was het driehonderd jaar go-
loden dat do Spanjaarden te Antwerpen huishielden
I °P d® gruweljjke wijsdie in de geschiedenis als de
Spaansche furie gehoekt staat. Na drie eeuwen is de
herinnering hieraan niet verloroD gegaan. De Antwerp-
i sche gemeenteraad heeft in een zaal van het raadhuis op
voorstel van den heer Cupérus een gedenksteen doen
plaatsen met het volgende opschrift (in de Franscbe
j taal)
Den 4 November 1576
onder de regeeriDg van Philips H
wierp zich
het Spaansche garnizoen der citadel
1 geholpen door andere troepen in SpaanscheD dienst,
en door eeDige verraders
zonder de minste uitdaging van den kant der bevolking
op de stad Antwerpen
het leverde haar over
na oen krachtige verdediging der burgerjj
gedurende vele dagen
aan plundering en moord;
het verbrandde het stadhuis
en ook het grootsto deel der stad
en vermoordde meer dan 10,000 inwoners,
waaronder
den schout Van Varnick
den burgemeester Jan Van der Meeren
den schepen Jan Van "de Werve
Gèrard des Pommeraulx
en Nicolaas van Beucbout
Het volk en later de geschiodenis
hebben aan deze gruwelen den naam van
DE SPAANSCHE FURIE
gegeven.
Op last van den gemeenteraad
is deze steen hier geplaatst
den 4 November 1876.
In tegenwoordigheid van den raad van schepenen en
het grootste gedeelte van den gemeenteraad, is Zater
dag deze gedenksteen onthuld De heer Cupérus schet
ste in do Vlaamsche taal het feitdat een der som
berste blftdzjjden oplevert in de geschiedenis der
Nederlandsche beroerten.
34eb«rltinb.
I>oos!»U»ore;li7 Nov. Men zegt, dat by de alhier
gehouden najaarsmaiktop "Woensdag 1 dezer, een
incident plaats bad, dat voor anderen tot leering kan
strekken. Een boer verkocht een eenwinter (kleine koe)
voor een prjjsvan ƒ50. Bjj de levering werd hy betaalt
met vjjf gouden tientjes. In een winkel een van deze
willende uitgeven, maakte de winkelier de opmerking,
dat hy het voor 1 cent niet doen kon. De boer ont
waarde mot schrik, dat hy vjjf nieuwe koperen centen
voor zjjne koe ontvangen had. Koopman met koe
waren gevlogen en zullen moeyeljjk te ontdekken zyn,
daar de boer gc-ene nadere aanwjjzing doen kan. Zeker
is er voor vjjf cent nog nimmer een koe geleverd. Als
tegenhanger dient, dat heden in een bakkerswinkel
door eene boerin voor 12 centen brood werd verkocht.
De eerljjke bakkersvrouw maakte haat attent, dat zjj
oen goud tientje voor con cent wilde geven. Dankbaar
stak de boerin het goudstuk weer in haar zak.
Ani8ter<lnini 8 Nov. Zondag-middag is i;i den
tuin van »De eenhonderd Roe", aan den Haarlemmerweg
een vrjj druk bezochte tweede volksvergadering gehou
den onder leiding van den bekenden K. Ris.
Volgens de Tijd ontbrak het ook ditmaal niet aan
heftige en ongemanierde uitvallen tegen den persoon des
burgemeesters, de leden van den raad, de politie enz.
Door het comité waren twee missives aan Z. M. den
koning toegezonden met verzoek om audiëntiedocb
op geen van beide was antwoord gekomen. Een brief
1 aan den burgemeester was ongeopend weder aan den
afzender bezorgd, alsof de burgemeester door het enve-
1 loppe had heen gezien De brieven aan den koning
I waren zoo men meende, door den een of ander onder-
Bcbejjtanders had Z. M. ze wel doen beantwoorden.
Het comité had alsnu een formeele plainte opgesteld
tegen den hoofdschuldige van de ongeregeldheden" in
de kermisweekjhr. Mr. den Tex. Deze akte werd by
i acclamatie aangenomen en zal by den procureur-gene
raal dos konings worden ingediend. Een der aanwezigen
meende echter, dat dit niet helpen zou, »daar de beelo
dit-eu-dat9chc boel toch onder één hoedje speelde".
Verschillende personen, die in dc kermisdagen gewond
zjjndeelden hun wedervaron medeterwijl ook do
weduwe en de vier kinderen van den mandie door
een bajonetsteek gedood is, aan de vergadering werden
voorgesteld. Voor dezen word oen collecte gebonden,
I De commissaris van politie in de 5. sectiedo heer
Steenbergen was op het terrein aanwezig. Men schynt
voornemens te zjjn dergelijke vergaderingen meermalen
to houden.
'8 Gravenliage, 9 Nov. Het geregtshof alhier
deed heden uitspraak in eene zaak, waarin vroeger
oene tweede oproeping was bevolende eene beschul
digde werd weerspannig verklaard aan de wet; de
andere D. v. O.die zich thans in hechtenis bevond
erkende ten volle dat zy op 24 en 25 July 11. zich
den toegang had verschaft tot de woning van li. Bokken
te Ouwerkerk, door het hangslot mot een harer Bleutele
te openenwaarna zjj op die beide dagen uit een
aldaar aanwezig spanen doosje een som van vier guldon
had ontvreemd.
Onder aanneming van verzachtende omstandigheden,
veroordeelde het Hof haar tot 6 maanden correctioneele
gevangenisstraf.
Mnaistrïolit7 Nov. In de zitting der Prov.
Staten van Limburg van heden is door het lid den
heer de Rjjk, het voorstel gedaan,om onderhandelin
gen aan te knoopen met de provinciale besturen in
Zeeland en Noord-Brabant, over het graven van een
kanaal, dat Vlissingen met do Zuid-Willemsvaart ver
bindt. Dit kanaal zou loopen langs Vlissingen Mid
delburg GoesBergen-op-Zoom BredaTilburg
Eindhoven en Venlo. Het voorstel is naar de afdeelin-
gen verzonden.
Gocdereerte, 8 Nov. Het wrak van het
9choenorschip PouVguen is heden in publieke veiling
verkocht voor 1700.
Men zegtdat een hoogaartsgeladen met bescha
digde tarwe uit bovengenoemd schip, heden avond voor
de baven is gezonken, en dat de schipper en een jongentje
van dertien ijaar zjjn verdronken.
Oostburg6 Nov. Dezer dagen heeft Pieter
Wesdorpgemeenteveldwachter en onbezoldigd rijks
veldwachter alhier van den Burgemeester dezer ge
meente ton geschenke gekregen een zeer fraajje revolver,
als een bewjjs van tevredenheid over zijn kloekmoedig
en beleidvol gedrag, op den 11 October jl. alhier aan
den dag gelegd bjj de aanhouding en gevangenzetting
van den zeer bernebten Izaab Timmerman op het
oogenblik dat deze nog in hevige opgowondonheid of
overspanning verkeerdo over den grnwpljjken moord
weinig tijds te voren door hem op zjjne eigene huis
vrouw gepleegd
Zierilrzeo10 November.
Dezer dagen wevd by een veehouder to Leiden
een uitmuntende koe kwjjnende on stierf kort daarna.
Veronderstellende dat het beest iets schadelijks had
gegetenwerd het geopendwaarvan de uitslag was
dat meu in de maag of zouter vond 630 groote en
kleine spelden en nasiden benevens een grooto stop-
