Z1ËR1KZEËSCHE NIEEWSRORË.
l\o.5750.
55steJaarg.
Donderdag 21 September 1876.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prjje per 8 maanden is 1,30, franco per post 1,60.
ADVERTENTIÈN 10 Cts. per regel, kannen niterlpk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 nre bezorgd worden.
De Troonrede.
Indien men kennis neemt van de redewaarmede de
Koning jl. Maandag do vergadering der Staten-Generaal
wederom heeft geopendzou men waarljjk meenen, dat
onze politieke toestand niets te wenscheu overlieten
dat er met het Ministerie waarvan de Koning omringd
isin het afgeloopen jaar niets is voorgevallen.
Van de langdurige politieke crisis zwjjgb de troonrede,
maar de sluitingsredeeen paar dagen te voren door
den Minister van Binnenlandsche Zaken uitgesproken
bragt haar in herinnering »Na rjjp beraad en ernstig
onderzoek van den toestand" sprak de Minister
heeft het Z. M. den Koning behaagd het ontslag van
het kabioet te weigeren." Op het constitutionele van
die mededeeling valtwat ook het Vaderland bewere
niets af te dingen. Eerst dan ware zjj minder consti
tutioneel te achten indien de Ministers uitsluitend ge
sproken hadden van hun eigen aanblijven.' Maar. hoe
brood men de constitutionele beginselen opvatte zóóver
zal men toch wel niet willen gaan de Ministers te
verbieden te berigten dat de Koning het ontslag, door
hen gevraagdheeft gelieven te weigeren. Nu moge
men aannemen dat de woorden »rjjp beraad en érnstig
onderzoek" eigenlijk overtollig zjjn, en van do minder
eerbiedige gedachte uitgaanals zou de Koning zulk
eone gewigtige beslissing neuien zonder rjjp beraad en
zonder ernstig onderzoek doch de toevoeging dezer
woorden schgnt eene verontschuldiging te moeten be
vatten voor den langen duur der ministeriëele crisis.
Een constitutioneel misdrjjf is daarin echter niet gelogen.
In deze onschuldige woorden kunnen wjj toch geenszins
tnsschen de regelen door (zoo als het Vaderland doet)
de bedoeling lezen dat het Ministerie daarmede alleen
heoft willen zeggen »dat de wil des Konings do reden
is dat in het nieuwe zittingjaar het kabinet-Heemskerk
weder achter de groene tpfel zal plaats nemen," De
Ministers kunnen door deze phrase niet hebben willen
te kennen geven datwat ook de Koning besliste, zij
niet verantwoordelijk zouden zjjn voor hnn aanblgven.
Eerst zoo zjj zich bjj de adres-discussie op die woorden
als een argument voor hun aanblgven wilden beroepen,
zouden zg inconstitutioneel handelen.
En nu de troonrede.
Zg is dit jaar een goed stukwanneer men uitsluitend
acht geeft op vorm en stglmaar dit is voor ons niet
het voornaamste. La forme emporle le fond is eene
spreukdie in regten moge geldenzjj beheorscht niet
do staatkunde. De troonrede is echter ook een goed
stukwanneer men let op haren inhoud. Zjj bevat veel,
dat opwektbemoedigt, al moge dan ook onze politieke
toestand veel te woaschen overlaten.
Wie zal niet met levendige belangstelling hebben
vernomen dat 'a Koninga betrekkingen met de vreemde
mogendheden van zeer vriendscbappeljjken aard zjjn
geblevendat de landbouw in een bloegoDden toestand
verkeertde longziekte onder het vee vermindertde
oogst der meeste veldvruchten (en dat in weerwil eener
langdurige droogte) als zeer voldoende mag worden
beschouwd
Wie vernam niet eveneens met bgzonder genoegen
de gunstige mededeelingen omtrent den toestand onzer
geldmiddelenonbedriegeljjk teeken van steeds toene
mend algemeen welvaren, omtrent den bevredigenden
toestand in do Indische gewesten buiten hot noorden
van Sumatra), omtrent de algeheele afschaffing van
de slavernjj onder de inlanders op Sumatra's Westkust;
omtrent don roemdien onze kunBtngvorheid on
waterbouwkunde op de wereld-tentoonstelling in Noord-
Amerika voortdurend iDOOgaten
Het valt niet te loochenendat al deze berigten
vooral dio omtrent den algomeenen toestand van den
landbouw (bron van alle weivaart), ons tot groote tevre
denheid stemmen en dat wjjwaar wjj van al deze
tjjdingen kennis nemen geen regt hebben de troonredo
een onbeteekenend stuk te noemen,
Maar niet onverdeeld is ónze bewondering en onze
tevredenheid. Wjj zgn geneigd achter menigon volzin
een veelzeggend vraagteeken te plaatsen een vraagtee-
ken dat tot ernstig nadenkon opwekt.
De oorlog met Atchin is nog steeds de groote zwarte
wolkdie 's Kónings aanspraken jaarlgks omfloerst.
Drie jaren geleden heette het, na de mislukking dor
eerste expeditieDe noodige voorzieningen zijn en worden
genomenten einde den strjjd te lande met kracht te
kannen hervatten.Sedort heeft Z M. reeds driemalen
de Staten-Generaal geopend, en wat wg na vernemen
is: >In de Overzeesche bezittingen wordt nog steeds
buitengewone inspanning gevorderd ter bevestiging van
Ons gezag in hot noorden van Sumatra. Eischte die
strjjd vele en kostbare menschenleveflsook daar kwjjten
vloot on leger zich steeds met volharding van hun pligt."
Wat hebben nu al die pogingen tot hervatting van
den strjjd in de laatste jaren aangewend mogen baten?
Welke uitzigten bestaan erdat wjj dit volkdat
hardnekkig tegenstand bljjft biedeneenmaal aan ons
zullon onderwerpen En zoo 't geschieddezal de
winst, dan verkregen, »de vele en kostbare" offers
waard zjjn wolke wjj tot het verkrijgen dier uitkomst
zullen hebben gebragt Hoogst belangstellend zgn wjj
omtrent de vermoedelijke uitkomsten der buitengewone
krachtsinspanning nader te worden ingelicht.
Een andere teleurstelling. Wie had zich niet gevleid,
in deze Troonrede te vernemon dat de verwikkelingen
met Venezuela wareq opgelost De dagbladen deelden
dezer dogen mededat Venezuela de Midas had terug
gegeven wolk schip 't onregtvaardig had bemngtigd.
Vermoedelijk hebben wjj afstand moeten doen van de
eischendoor onze Regering gesteld en die niet alle
met het volkenregt streng overeenstemden. De pers
heeft op verzoek van den Minister van Buitenlandsche
Zaken over den tweeden oorlogdie ons bedreigde, nu
bjjkans een jaar gezwegen. Maar nu al wat wjj omtrent
doze zaak uit de Troonrede vernamenzich tot eeno
»hoop" bepaalt, zelfs niet tot een vertrouwen", nu
gelooven wjj dat het tjjd wordt de Regering ernstig
en in het openbaar te interpelleren omtront onze ver
houding met Venezuela. Wjj wenschen volstrekt geen
twee oorlogen te geljjk te voerenmaar aan den
anderen kant zouden wjj noch gaarne ODzer natie de
smet zien aangedaanaan den leiband te looflen van
de snoevende eischen der Veneznelaanache regering
noch aan onze landgenooten op Curasao het onregt, om
door hare eigenduukeljjke maatregelen onzen handel
aldaar geheel to Diet te doen. Bjj deze zaak van Vone
znela is niet alleen de vraag van vrede of oorlog
maar ook de vraag van onze waardigheid betrokken.
Nog enkelo vraagteekenen. »De toestand der finan-
tiën .is gunstig" maar zóó gunstigdat thans
geene buitengewone maatregelen zouden moeten worden
genomen én in de toekomst geeno krachtige voorziening
»Op de versterking Onzer (wij voegen er bjjonzer)
levende strijdkrachten bljjft Myn aandacht gevestigd",
maar waarom de toezegging van nieuwe militaire wets
ontwerpen in de sluitingarede en niet in de troonrede
opgenomen Geschiedde dit misschienom bjj de
behandeling van het adres van antwoord omtrent dit
pnnt discussie te smoren?
»De herziening der kieswet is noodig...." wil dat
zeggon»gjj hebtMjjne Heerenin bet aanstaande
zitting-jaar geene weder-indiening der kiestabel te ver
wachten. Onze Regering heeft daaronder in het afge
loopen jaar reeds meer dan voldoende gezucht." En
zoo werkeljjk do Regering voorloopig afziet van de
weder-indiening der kiestabelzou dit wel zeer consti
tutioneel kunnen heeten
»Het wetsontwerp op het lager ouderwijs zal U weldra
bereikeD," Deze mededeeling klinkt zeker zeer verras
send. Werkeljjk is dit ontwerp weinige dagen vóór de
sluiting der zitting aan den Raad van State gezonden
en. werkeljjk gaf ook deze mededeeling de Regering
eene uitmuntende aanleiding ditmaal *over openbaar en
bijzonder onderwgs" in de Troonrede te zwygen. Maar
op welke beginselen is dit nieuwe ontwerp gegrond?
Moet onder »weldra" misschien worden verstaan de
dag van de openbare behandeling vao.de afdeeling
Onderwijs van Hoofdstuk V (Binuenlandsche Kaken)
Zoo jahad weldra ook in verband met eene vroegere
ministerieele toezeggingniet veel vroeger moeten
komen
»Het belang des handels eischt nadere regeling van
het muntwezenook voor Indië." Maar wordt zjj ook
gecischt door het belang onzer geldmiddelen En welke
bres zal dezo nadere regeling in den »gunstigen" toe
stand van uwe finantiën openen?
Wij zonden nog veel meer kunnen vragen èn met
betrekking tot de waarhedendie ons omtrent de
toestanden in West-Indië worden medegedeeld èn met
betrekking tot do droogmaking der Zuiderzee waarvan
de Koning reeds twee jaren geleden een begin aankon
digde en waarvan- deze troonrede zwjjgtèn met betrek
king tot de pogingenwelke door de Regering niet
worden aangewend of aangekondigd tot verbetering van
den stoffeljjken toestand der volksklasse
Dochzoo de Koning de vergadering dor Staten-
Genoraal geopend verklaardewjj verklaren dit artikel
gesloten.
Nieuwstijdingen.
Smertfi«.
In de vorige maand had in the Far West een geval
plaats dat de Amerikaansche toestanden leert ken
nen. De Colorade-C^ntroalspoorwegeen tak van den
Centraal-Pacificspoorweg, was in geldeljjke verlegenheid
gekomen en daarom zou op den IC Augustus door het
geregt oen kassier benoemd wordenom de inkom
sten ten bate der crediteuren in ontvangst te nemen.
Daartoe moest de president van het geregt, Stone
genaamd ovorkomen bjj reisde dus naar Boulder-
city met den trein dor genoemde Maatechappü. Dat
de actionarissen niet zeer verheugd waren bjj hot
vooruitzigk dat do inkomsten dor Maatschappjj in
beslag zouden genomen worden ten bate dor crediteuren,
laat zich begrgpen en die ontevredenheid bleek daaruit,
dat de trein bjj de aankomst te Bouldercity door ge
wapende lieden omringd word, die allo andere passa
giers met vrede lietenmaar zich meester maakten
van den regter Stone dien zjj eerst over het geborgto
naar Golden-city en vervolgeos naar Denver wegvoerden.
De gouverneur van Colorado ontbood twee kompagnien
van militie-soldaten, onder wier beschutting oen plaats
vervangend regter de toregtzitting waarnam en voort
zette lot de terugkomst van den eersten regter. Tevens
word er eeno bclooning van 80000 dollars uitgeloofd
op de aanhouding van do schuldigen. Het gelakte
Stone inmiddels te Denver zich aan de magt zjjner
aanranders te onttrokkenwier genoegen over don
welgolukten aanslag maar zeer kort duurde.
New-Yorlt2 Sopt. Reeds vroeger is gewaar
schuwd tegen de ondoordachte overkomst van vele
golukzookendo landverhuizersdoch indien men wist
hoo treurig do toestand van het werkvolk hier tegen
woordig is zou velen zoker alle last tot landverhuizing
vergaan. Het getal der op dit oogonblik in de stad
New-York zonder werk rondloopcndo manneljjke dag
werkers wordt op goede gronden begroot op vjjftig
duizend. Reeds hebben talrjjko vergaderingen en op-
togton plaat9 gebod en zjjn onderscheiden verzoek
schriften om arbeid door commissies dier workliedon
aan de verschillende outoriteiten en stedelijke ambte
naren ingediondmaar de voornitzigten zjjn nog geen
haarbreed gunstiger goworden. Al do door die work
liedon tot dusver gehouden bjjeenkomston en genomen
maatregelen hebben zicb gekenmerkt door volmaakte
orde en rnsthetwelk te meer tot hun eer verstrekt,
als men nagaatdat do armoede dier werklieden on
hunner huisgezinnen bg den dag vermeerdert cn hot
niot te voorzien iswanneer daaraan oen einde zal
komen.
Bovendien zjjn er op dit oogonblik te New-York
minstons tienduizend vronweljjke handwerksters zonder
eenigen arbeidwaardoor ook dat middel om in do
bohoeften van vele gezinnen te voorzien afgosnedon is.
Wolligt is er geen landwaar do vrouw er zich meer
op toelegt om reeds vroegtijdig in haar behoeften of
die der van haar at hankelgke personen te voofzion
dan Amerika. Des te sterker dus wordt thans het
nadeol van den stilstand ook van dit middel van bo-
atnan gevoeldwelke alleen aan de traagheid van den
handel on liet ontbreken van ordérs voor allo soorten
van fabriokgoederen moet worden toegeschreven. Hot
is waarljjk te hopendat hierin spoedig een gunstige
wending moge komen.
begaf zich waarschjjnljjk ter ruste. Daar de wind oos-
teljjk was was men hem weldra uit het gezigt.
Spanje.
Jïloortoegtn.
In het dagblad van Christianaand wordt medegedeeld
dat do scheepskapitein C. Jönnesen, voerende hot bark
schip Claraop zijne reis van New-York den 7
Augustus, des middags ten 5 ure op 40 gr. N.B., 42
gr. O.L. een bootje met maat on zeil in hot gezigt
kreeg waarop hij terstond liet sturen. Het bootje
dat den naam droeg van Bethel, was 15 a 16 voet lang,
4'/j it 5 voet breed, met een kort voor- en achterdek,
van zeer dunne planken gebouwdzoodat het door 3
s\ 4 man kon gedragen worden. Daarin was een per
soon gezeten uit Zweden afkomstig zich noemende
Carl Matsoudie opgaf dat hjj den 7 July uit New-
York gezeild was, om naar Engeland over te steken.
Op de vraag van den kapitein of hjj zgn bootje niot
op het scheepsdek wilde doen plaatsen en mede naar
Europa varenantwoordde hg zgno reis te willen
vervolgen daar zgn togt anders zou mislukken, dien
hjj ondernomen had om de constructie onzeewaardig
heid zjjner boot te beproeven. Voorts verhaalde bjj
met de zeevaart geheel onbekend te zjjn; hjj wist alleon
altjjd naar het oosten te uioeteu zeilen als de wind
hot toeliet. Tegen den avond stak hjj een lantaarn
aan die hjj aan den top zjjner mast hing, vervolgens
streek hg het zbilspreidde een geolied zeil over de
boot uit, waaronder hjj zicb te slapen lag. Langs den
mast was een ventilatiebuis aaugebragt. Kort te voren
had hjj een zwaren storm ondergaan waardoor een
deel zjjner proviand bedorven werd en over boord go-
worpen moest worden. Later was hjj door een der
Bremer sfcoombooien die op New-York varen, weder
van proviand voorzien. Daar zgn kooktoestel onbruik
baar geworden was, moest hg zich van warm eten
onthouden. Voor zjjn drinken gebruikte hjj thee die
in koud water werd afgetrokken. Ofschoon zjjn toestand
dus niet benijdenswaardig voorkwamverkeerde hg
toch in eene opgeruimde stemming.
Na op de Clara wat gegeten te hebbenwerd hjj
van nieuwe proviand en andere kleine zaken voorzien,
klom weder in zjjne boot afnam de zoilon in en
Madrid16 Sept. De Koning heeft, heden voor
gezeten bg de plegtigheid van de heropening der ge-
regtshoven Hjj heeft eene redevooring gehouden
waarin o. a. bet volgende voorkomtBy verschillende
gelegenheden heb ik mjju vurig verlangen to kennen
gegeven dat de vredeverkregen ten koste van zoo
veel bloed en ellendewierd gevolgd door een tjjdvak
van vermeerdering der volkswelvaart, door een vrucht-
dragenden arbeid en van beslechting der moejjeJjjke
vraagstukken onzer wedergeboorte. Ik wensch u bjj
dezo mjjne innige overtuiging te bevestigen dat de
grondslagen dezer reorganisatie vóór alles zgn eerbied
voor de wet e* loyale toepassing van het regt. Ik
wensch dat het'regt geljjk zg voor allen, zelfs voor
mjj. (Toejuiching],
De Koning herinnerde vervolgens het rampspoedige
tjjdvak van Hendrik IV van Spanje en de maatschap-
poljjke geneesmiddelen door Ferdinand V en Isabella
Ia Cattolice aangewend en gaf de hoop te kennen dat
de Spaan8cbe magistratuur de ware vrjjheid zal weten te
verzekeren bestaande in de eerbiediging van wederzijd-
scbe regten. Hy wordt door het vaste vertrouwen be
zield»dat de Voorzienigheid en het leger den open
bare vrede zullen verzekeren en datnu de burger
lijke verdeeldheden hebben opgehoudeu Spanje een
tjjdvak van vrede, regtvaardigheid en arbeidzaamheid
is ingetreden."
Deze rede werd met zigtbare ingenomenheid aange
hoord.
IC,
Vrjjdag jl. zou de twintigjarige Mathildo Rugerner
te Luik, in het hnwelgk treden. Donderdagavond stond
de bruid op de eerste verdieping harer woning in de
passage Lomonnier aan het venster tegen de balustrade
geleundtoen deze plotseling bezweek en het jonge
meisje, het evenwigt verliezende, naar beneden stortte
en het hoofd tegen het plaveisel verbrjjzelde. De oudere
en do bruidegom schoten toe om haar op te helpen
doek de dood was oogenblikkeljjk geweeBt.
Volgens statistieke opgaven kunnen in België
42% der bevolking noch lezen noch achqjren.
Slcïrcrlnnfc.
19 Sept. Sedert Vrgdag-avond
i«_ de rust hier ter stede niet gestoord geworden. Er
zjjn Zaturdag avond slechts acht personen gearresteerd,
waaronder drie huzaren.
Do burgemeester heeft het verbod, waarbjj de sluiting
der tapperyen van 's avonds 8 uur tot 's morgens 8 uur
bevolen werdingetrokken. De overige proclamation
bljjvon van kracht.
Gisteren en eergisteren kon men verscheiden dronken
schutters lange de Btraten zien dwalen.
Maandag-avond ie een optogt van circa 300 personen,
waaronder plus minus 50 schoolkinderen, zingende den
Nieuwendjjk gepasseerddoch op aanmaning van een
dienaar van politie uit elkander gegaan. Aan het
hoofdbureau en de sectie-bureaux zgn dien avond
detachementen opgetrokken ter sterkte van een halve
kompagnie, doch aes nachts ten 3 ure rukten xjj weder in.
Ook Zondag-avond bebbon van do militairen, die te
Amsterdam orde en rust zjjn komen handhaven, oenige
op onderscheidene plaatsen, o. ft op de Lauriergracht,
aanleiding gegeven tot straatrumoer Kleine vechtpar-
tjjon dronkcnmAnstooneeleu min aangename bejege-
gingen van burgers werden bun ten laste gelegd.
'k Grnv«i»l»iiar«>, 18 Sopt. Een paar verloofden
haddon gisterenavond ongenoegenzjj keerden niet near
bun woningen terug en heden morgen vond mén in do
vaart aan den Noordwal voorwerpen die deden ver
moeden dat zjj zich hadden verdronken. Heden avond
is dit, wat het meisje, een 18jarige deern, betreft, be
vestigd haar ljjk is aan genoemden wal opgovischt cn
door de politio naar hot gasthuis vervoerd. Het ljjk
van den jongeling, een koopman in petroleum, is nog
niet gevonden.
'«Gravenhttge, 19 Sopt. De Tweede Kamer
heeft heden namiddag ten 1% uur bare zitting geopend,
onder het tjjdeljjk presidium van den heer De Bieberstein
als oudste lid. Öadeljjk is overgegaan tot het opmaken
van een drietal candidaten voor hot voorzitterschap.
De uitslag was, dat gekozen zjjn tot eersten candidaat
do heer Dullert met 66 van de 69 stemmentot tweeden
candidaat de heer Storm van 's Gravesandcmet 37
stemmen tegen 28 op den heer Merschert van Vollenhoven
tot derden candidaat de heer Cremers, mot 36 stemmen
tegen 30 op den heer Luyben.
De ljjst zal aan den KoniDg worden aangeboden.
Schoonhoven 14 Sept. Op den 6den Aug.
jl. heeft bjj de Israëlietieche gemeente alhier de perio
dieke verkiezing plaats gevonden voor een dor twee
kerkmeesters waaruit het bestuur dier gemeente best aat
en wiens tjjd van aftrediDg met het einde van dit jaar
vervalt. Aan die verkiezing hadden 31 stemgerechtig
den deelgenomenmaar bjj de opening der stembus
waarbjj bjjna alle stemmers tegenwoordig waren, kwamen
34 stembiljetten te voorschjjn. Het stombureau bestond
uit do twee fungeerende kerkmeesters met nog één
geassumeerden kiezer. De voorzitter van het stembureau
(de belanghebbende periodieke candidaat) verklaarde de
stemming voor nietig, er, naar men almede verneemt,
bjjvoegendedat er alanu geene nieuwe verkiezing zou
uitgeschreven worden en de tegenwoordige kerkmeesters
aldns zouden big ven voortregeerenZeventien tegen
woordig zjjnde kiezers protesteerden hiertegen. In ieder
geval verlangden dezedat de stembiljetten geopend
en.overluid voorgelezen zouden worden, wel. bewust,
dat zjj voor een anderou dan den togenwoordigen kerk
meester geBtemd hadden. Het protost werd aangenomen,
maar de stembiljetten werden niet geopendintegen
deel de voorzitter vouwde ze dicht en de drie leden
zetten ieder zgn zegel op den omslag der biljetten
in deze zich aan bet verlangen van den voorzitter
onderwerpende Alstoen protesteorden die zeventien
kiezers hiertegen bjj don breeden kerkeraad (Israëlie-
tische hoofdsynagoge te Rotterdam)die bevaldat
de stembiljettenwelke inmiddels onder den voorzitter
van het stembureau verbleven waren zouden geopend
on overluid voorgelezen worden en zulks ten overstaan
van een gedelegeerde uit Rotterdam waartoe de secre
taris van de Israëlietieche hoofdsynagoge werd aange
wezen. Den 27sten Aug. beeft die opening plaats
gevonden waarbjj alweder de protesteerende kiezers
tegenwoordig waren. Op den aft,redenden kerkmeester
waren juist zooveel stemmen uitgebracht als noodig om
aan het bestuur te bljjv9n en slechts 14 stemmen op
den nieuwen candidaat. Hierop volgde een nieuw on-
stuiming protest van de zjjde van het zeventiental
kiezers, die ondereede wildon verklaren, dat zij op den
nieuwen en niot op den ouden candidaat gestemd hadden,
en dat zjj begrepen dat er drie billetlon hunner partij
verdwenen waren. Dit nam niet weg dat de voorzitter
van het stembureauin vereeniging mot den gedele
geerde uit Rotterdam den nftredenden kerkmeester
als gekozen bleef proclatneoren waarop een der be
doelde 17 kiezers zicb naar de tafel, waarop hot pakot
etembilletten lag, begaf, het opnam en er zich in
allerjjl mede naar buiten spoedde waar een agent van
politie geposteerd waswien hg het pakket ter hand
stelde en zicb daarop met dezen onmiddelgk naar den
burgemeester van Schoonhoven begaf, die zich naar
men verneemt, terstond deze netelige zaak hoeft aan
getrokken en het, gebeurde ter kennisBO van den officier
van Justitie te Rotterdam hoeft gebracht of alsnog zou
brengen.
ZoeliHOud, 17 Sept. Over de resultaten der
jftgt valt hier niet te klagen. Het aantal hazen is
aanzienlgk meerder dan het vorige jaar en patrijzen wor
den in menigte aangetroffen; De jagers keeren dan ook
telkenmale wel voorzien huiswaarts, zeer aanmoedigend
en om de liefhebberjj tot de jagt gaande te houden.
-— Heeft het regenachtige weder de landbouwwerk-
zaamheden vertraagd thans nu het weer vaster be
gint te wordenis men daarmede op nieuw begonnen
en is men op vele plaatsen met roojjen der late aard
appelen aan den gang. Do uitkomst is zeer bevredigend,
op sommige perceelen buitengewoon. Dp prjjs is vast;
voor ƒ2.10 worden de meesten verkocht.
AXwïtfielfjurfcj18 Sept. Id den afgeloopen
nacht heeft de vrouw van deD stadswerker v N. alhier
door verdrinking een eind aan haar leven gemaakt.
Zjj was 62 jaar oud en leed in den laatsten tjjd aan
zwaarmoedigheid als gevolg eener typhus-ziekte, waar
aan zjj vroeger geloden heeft. Te 4 uren heeft zjj haal
bed en vervolgens haar woning verlaten, ecbynt zij in
de nabgheid van de Segeerstraat in de kaai gesprongen
te zjjD. Toen haar man de voordeur hoorde openen ie
hg opgestaan en zijne vrouw nageloopen, zouder haar
evenwel te vinden. Een paar uren later werd haar
ljjk op eenigen afstand van daar, bjj de Nieuwstraat,
opgevischt. Het mogt den heer Janeen wiens hulp
als geneeskundige werd ingeroepen, niet gelukken de
levenegeesten weder op te wekkeo.
19 Sept. In den namiddag van
gisteren wilden drie ingezetenen zich vermaken mot in
het kanaal te zeilen. Zjj bezigden daartoe de groote
boot van een der driemastschepen van de firma van
Zejjlen en Decker alhier. Eerst bevonden zich in do
boot de heeren A.van beroep schipperen de Z.
vroeger eveneens schipper, doch thans koffiehuishouder.
Later voegde zich bjj hen de heer v. d. H., voormalig
stuurman in de groote vaart, thans handelaar in brand
stoffen. Naauweljjks was laatstgenoemde eenige minuten
in het vaartuig, of een krachtige windvlaag, deed het
zoodanig slingeren dat de ballast zich verplaatstede
boot dientengevolge kantelde en de genoemde heeren
allen in het water vielen.
De gewezen stuurman was de eenige die zwemmen
kondo beide anderen verstaan die kunst niet cn liepen
dus groot gevaar van in het kanaaldat zeer broed
'en diep isbet leven te verliezen. Allen werden
echter gered door kapt. Blauw van een der aan de
loskade liggende sleepbooten die hen in oen bootje
opnam. Allen kwamen met don schrik en een nat pak vrg.
Mejufvrouw H. E. van Hielehnlponderwjjzcres
op de school voor gewoon- en meer uitgebreid lager
onderwjjs voor meisjes van xnej. S. Jl. W. Klaar alhier,
is benoemd tot onderwgzereB aan do nieuw op te rigten
industrieschool voor meisjes te 's Gravenhage.
Goes, 18 Sept. De gemoentebegrooting is in den
raad ingediend en wjj zullen dus woldra de finanliecle
discussiè'n krjjgen die ja»rinks terug keeren en meestal
het bekende betreffen en behandelen. De leening voor
de herbouwing van het gasthuis is volgeteekend en
aan dezo boog noodige zaak zal aldus de hand kunnen
foslagen worden. Wjj laten niet onopgemerktdat
aar nu voor do gevorderde ƒ35,000 geteckend isnog
zeer onlangsik meen 27,000 voor de vernieuwing
van het sociëteitsgebouw werd ingeschreven. Toch was
het noodigdat nog eers en nog eens hot publiek tot
deelneming werd opgewekt en door rentebelofte gelokt,
maar bjj deze laatste leening is men zónder naderen
aandrang toegetreden. De vraag rjjst of het was omdat
men dc eene zaak secuurder meende dan de andere
dan wel dat men liever do treurenden als de juichenden
tegemoet kwam. Bg geene van de leeningen werd meer
ingeschreven dan gevraagd was. Men ruake daaruit
echter niet opdat slechte het bepaald voreischte
kapitaal hier aanwezig is. Wjj geloovendat er voor
beel wat meer had kunnen ingeschreven worden. Maar
in kleine plaatsen wordt men gemakljjk nagerekend en
valt het niet moeilijk op te sporen wie de deelnemers
zgn. En dat wil men niet. Do openbaarheid is wol aan
de orde en wordt door sommigen zeer aangeprezen
maar daarom wil men zelf mot zjjne geldzaken nog niet
openbaar zijn. Voorzichtigheid gebiedt wat laag hij den
weg te bljjven. Wjj kunnen het niet geheel misprjjzon,
als het maar niet leidtzooals wel eens gebeurttot
benadeeling van hen die niets te verbergen hebben en
die daarom wel eens meenen verongelijkt te zjjnals
de gegoeden inefc hun onbekend kapitaal aan lasten of
verzwaring van dezen kannen ontkomen.
Zf oi-iltjEoe20 Sept. Met genoegen deolcn wg
mede, dat onze stadgenoot, de hoer O. A. de Looze
op de Haagsche tentoonstelling van pluimgedierte eene
verzilverde bronzen medaille heeft verkregen voor de
door hem geëxposeerde kippen en op de tentoonstelling
te Rotterdam een bronzen medaille.
-- Volgens achterstaande annonce, zal het Gezelschap
van den beer Coppcjans gedurende de kermis te Tholen
eenige voorstellingen geven. Wjj vertrouwen dat hem
aldaar ook hetzelfde drukke bozoek zal ten deel vallen,
hetwelk hij nog onlangs te Ziorikzee en te Goes mogt
genieten en dat hg dan ook ten volle verdientzoodat
wjj alle verdere aanbeveling geheel overbodig achten,
De Standaard deelt omtront den toestand van
Dr. A. Kuyper mede dat zjjn volkomen herstelzoo
wel intellectueel als physiekspoedig te wachten ia
en dat bjj zelf geen bezwaar zou maken om binnen
kort zgn arbeid te hervatten. Daar de geneesheeren
echter nog op uitstel aandringen, zal zgn terugkomst
in Nederland niet in October plaats hebben, doch kan
deze »binnen een niet al te ver verwjjderd tjjdstip"
te gemoet gezien worden.
De hulponderwijzer Tuttel, geboortig van Zierikzec,
aan de openbare school te Katendrecbt zal zjjne be
trekking aldaar met 1 Nov. e. k. verlatenals benoemd
tot privaat-onderwjjzer te Duiven in Gelderland ter
opleiding van een tweetal jongelingen voor de late lel.
eener Hoogore Burgerschool.
Tot hoofdonderwijzer aan de openbare school te
Nieuwe Tongeis benoemd de heer W. Cramerhulp
onderwijzer te Hellevoetsluis.
Bjj Z. M. besluit van den II dezer, no. 27, is aan
de gemeente Goes een Rijkssubsidie verleend van
1667 voor de middelbare meisjesschoolden 1 dezer
aldaar geopend, voor 1876.
Voor de aanstaande najaar-examens hebben zich
in het lste district van Zuid-Holland 101 adspiranten
aangemeld, die 103 acten vragen.
Door den commissaris van politie te Tiel zjjn bg
vorschillende bakkers en graanhandelaars aldaar allerlei
soorten van bloem in beslag genomenom te onder
zoeken in hoever die bloem vervalscht wordt ingevoerd.
Uit Huisduinen wordt berigt, dat Vrjjdag en
Zaturdag eenige Engelschon aldaar geweest, zgnom
door duikers hot gestrande stoomschip »König Wil.