ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
IVo. 5458. Zaturdag 51 October 1874. 51sleJaarg.
Verschijnt DENGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prys per 3 maanden is ƒ1,30, franco per post ƒ1,60.
AD'VER TENT IËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden.
DU BRIEF VAN GENERAAL VAN SWIETEN.
Hoogst merkwaardig mag de brief genoemd worden,
dien de generaal van Swieten heeft geschreven in ant
woord op het in het jongste Gi'ds-nummêr opgenomen
oordeel van generaal Knoop over de tweede expeditie
tegen Atchin. Die brief is geschreven in den Hinken,
waren krijgsmanstoon noemt de zaken bij haren naam
versmaadt allen omhaal; is blijkbaar ingegeven door
een innig besef van zuivere pligtsbetrachting. De ge
neraal van Swieten staat, het is vanalgemeene bekendheid,
in den laatsten tijd bloot aan de meest onverdiende
aanvallen. Niet alleen partijzucht, ook naijver schiet
voortdurend zijne pijlen af op den edelen man, die in
den avond van zijn leven eene welverdiende rust, de
genoegens van een huisselijken kring vaarwel zeide om,
op de roepstem der Regering, zich op nieuw aan het
hoofd der Indische krpgsmagt te plaatsen. De tweede
expeditie is niet met schitterenden uitslag bekroond,
ofschoon wij ontwijfelbaar een succes hebben behaald.
Maar het niet te loochenen feit, dat alle wenschen niet
zijn bekroond, alle verwachtingen niet zijn vervuld, is
door de vijanden der voormalige Regering en door de
benijders van den generaal van Sioieten als een gretig
middel aangegrepen om èn de expeditie èn haren hoogst
bekwamen, kalmen aanvoerder te miskennen en te
verguizen. Misschien ligt de grondfout van die mis
kenning wel in een misslag der vorige Regering;
misschien is de vinnige critiek, welke de generaal van
Swieten moet verduren, minder het gevolg van het
matige succes, door ons behaald, dan van de matelooze,
aan dweepzucht grenzende vriendschap, die een deel
van het leger aan generaal Verspijclc toedraagt. Het
zenden van een officier in ruste uit Nederland naar
Indië wordt slechts dan gerechtvaardigd, indien zich in
Indië het gemis van een uitnemend opperbevelhebber
doet gevoelen. Dit was hier niet het geval. Daaraan
behoort de tegen-ingenomendheid van vele officieren
uit het Indische leger te worden toegeschreven. In de
harde beoordeeling van den persoon van van Swieten
ligt eene overdreven bewondering van de onmiskenbare
verdiensten van Verspijclc. En toch zal niemand be
weren, dat de uitslag der tweede expeditie een andere
zou zijn geweest, indien aan generaal Verspijck het
opperbeleid ware opgedragen geworden. De vijand zou
even_ dapper gevochten hebben en de ongeloofelijke
moeijelijkheden van het terrein zouden even groot zijn
geweest.
Heeft nu generaal Knoop zich aan dit harde oordeel
van de bewonderaars van generaal Verspijck aange
sloten? Van een zoo onpartijdig en regtschapen man
als generaal Knoop kon dit niet worden verwacht.
Deze uitstekende militaire "schrijver en onmiskenbare
zaakkundigeheeft in de Gids het volgende oordeel
over de tweede expeditie tegen Atchin uitgesproken:
»dat zij niet is mislukt, doch ook slechts ten halve is
gelukt." Dit oordeel was pertinent, maar welwillend.
Aangenamer voor -den generaal van Swieten voorzeker,
dan een ander oordeel, dezer dagen in de eenzijdige
Arnhemsche Courant uitgesproken^Generaal van Swieten
heeft zich in de krachten en gezindheid van zijne
tegenpartij vergist." Generaal Knoop erkent dus een
gedeeltelijk succes. Generaal van Swieten verzet zich
tegen dit oordeel en betoogt, dat wij een volkomen
succes hebben behaald, al is, helaas! de oorlog nog
niet geëindigd.
De brief van generaal van Swieten heeft den episto-
lairen vorm; bij is geene leerrede en geene pleitrede
hij verdeelt zich dus niet in deelen en onderdeelen.
En toch is het niet moeijelyk uit de regtvaardiging
de drie hoofdpunten van beschuldiging op te delven
die door den kloeken generaal, even vaardig met de
pen als met den degen zegevierend worden wederlegd.
Een eerste hoofdpunt van aanklagt (wij bedoelen de
aanklagt der openbare meeningtot oppervlakkig
oordeelen geneigd) wasdat de generaal niet aan - de
hem gedane opdragt had voldaandat hij zelf had
verklaard niet te zullen terugkeeren alvorens de At-
chinezen tot onderwerpiug te hebben gebragtdat Dij
in één woordden oorlog niet had beëindigd.
Dit punt wordt met glans beantwoord. Uit de no
tulen der militaire conferentien leidt de schrijver af,
dat het doel der tweede expeditie geen ander is ge
weest >dan met 5 6000 man de kraton in te nemen
en daardoor vasten voet in Atchin te verkrijgen en de
achterblijvende bezetting in veilige gemeenschap te
houden met de zee." Dit doel is volkomen bereikt.
Wat de generaal zou gewenscht hebben is eene andere
vraag. De vraag is alleenwelke zijne opdragt was
Maar men heeft beweertdat de generaal van Swieten
de opdragt had een tractaat met den Sultan te sluiten.
Aan die opdragt is niet voldaan. Geen wonderOmdat
aan die opdragt niet kon worden voldaan; omdat het
even onmogelijk is een Sultan gevangen te nemen, die
sterft en een tractaat te sluiten met een woesten volks
hoop als het is om met de vingers den hemel aan te
raken. De omstandigheden zijn hier sterker geweest
dan de besluiten der militaire raadsvergadëringen en
de wenschen van generaal van Swieten. Die omstandig
heden zijn in zóóverre voor ons ongunstig geweest.
In een ander opzigt waren zij echter voor ons hoogst
gunstig. Terwijl generaal van Swieten slechts de op
dragt had een tractaat van vrede met den Sultan te
sluiten heeft hijtoen vrede onmogelijk washet rijk
van Atchin bij het gebied van Nederlandsch-Indie inge
lijfd. »Dit was" schrijft de generaal »niet in
het staatkundig programma van den oorlog opgenomen.
De instructie wassluiten van een tractaat en hand
having van de integriteit van het rijk. Maar de om
standigheden hebben toegelaten verder te gaan en het
land bij Nederlandsch-Indie in te lijven. Hierdoor zal
in de toekomst beter dan door het sluiten van een
tractaat en de handhaving van de integriteit des rijks
onder een Sultanaan het staatkundige oogmerk van
den oorlog Atchin te brengen in de richting der
beschaafde staten voldaan worden en daardoor vele
moeielijkheden worden voorkomenterwijl het ons
meester van geheel Sumatra zal hebben gemaakt."
Ziedaar één der grootste voordeelen der tweede expe
ditie. En zal men daartegen nu aanvoerendat die
annexatie van Atchin voor ons juist de bron van groote
moeijelijkheden zal wordendat zij in de toekomst
voor ons eer een nadeel dan een voordeel zal zijn
dan hebben wij toch regt daartegenover do vraag te
stellenwaarom de annexatie van Bali en Bonivan
de kusten van Borneo wèl altijd als overwinningen
door ons zijn beschouwden waarom alleen de annexatie
van Atchin als eene bron van jammeren zou moeten
worden aangemerkt? Juist de gematigdheid die wij
ten toon spreiden zalnaar het ons voorkomtden
vijand tot zachtmoedigheid stemmen.
Een tweede hoofdpunt van aanklagt is bij het opper
vlakkige publiek »de ledige kraton." Als de generaal
nog maar een kraton met de hoofdmagt der At chinezen
bemagtigd had en die hoofdmagt gevangen had geno
men Dat zou nog een voordeel zijn geweestMaar
zóóveel drukte en beweging voor een ledige kraton
Voor het eerst is het ons thansuit den brief van
generaal van Swietenhelder geworden dat het nemen
van den ledigen kraton eene noodzakelijkheid is geweest,
al ware dan ook de vijand spoediger tot staan gebragt
indien hy den kraton niet had ontruimd. Uit de be
schrijving tochdie generaal van Swieten geeft omtrent
de ongeloofelijke inspanning onzer troepen om den
kratonnadat hij genomen wasin verdedigbaren toe
stand te brengenblijkt dat die kraton ontbloot was
van alle verdedigings- en alle levensmiddelen. De kraton
bevond zich in den meest desolaten toestandzoodat
het te begrijpen isdat de vijand aan de vlugt de
voorkeur schonk boven eene hopelooze verdediging en
insluiting. Wat had nu generaal van Swieten moeten
doen Den vlugtenden vijand in de bergen vervolgen
hij had er met al zijne troepen een zekeren dood ge
vonden en in dit onbekende en ongezonde terrein zou
hij zijn ingesloten en uitgehongerdwant alle gemeen
schap met de zee zou afgesneden zijn. Het is een eerste
regel van krijgskunstden vijand niet te volgen op den
weg, dien hij aangeeft, maar hem te lokken in eigen
hinderlagen. Door de taktiek van den niet alleen
ontruimden, maar van alle verdedigingsmiddelen ont-
blooten kraton tot een sterk bolwerk te makenis de
vestiging van ons gezag in Atchin op zekerder wijze
bevorderd dan door met eene geringe krijgsmagt een
overmagtigen en overmoedigen vijand in de bergen te
vervolgen.
En nu staat het derde punt van aanklagt juist hiermede
in verband. Men verwijt den generaaldat hijna de
inneming van den kratonniet meer offensief is te
werk gegaan. De generaal heeft het beproefdmaar
hij is voor de ondervinding teruggedeinsd. De onder
vinding had hem het geringe nut dier offensieve be
wegingen leeren inzien. »De gevechten van 12 en 15
February hadden aan het oogmerk niet voldaanomdat
wij niet in staat waren het veroverde terrein bezet te houden
zonder tekort te doen aan de uitvoering van het
hoofdobjectden kraton in geduchten staat van tegen
weer te brengen." Deze woorden die wij onderstreepen
verdienen met zorg te worden behartigd.
Ja zoo wij twintigdertigveertig duizend man
hadden gehadEen Pélissier een Bazaine zou met de
grootste onstuimigheid den vijand hebben aangevallen.
De eene onbesuisdheid zou de andere hebben opgevolgd.
Hij zou dorpen, kampongs hebben verbrand, geplunderd
gemoordhet land in eene woestenij herschapenhij
zou de tempels en moskeeën van den geloovigen
Muselmau in de asch hebben gelegd; hij zou zijne
overwinning hebben gevierd door een tooneel van on
beschrijfelijke wreedheid en onmenschelijkheid.
Dat nu konden wij niet en dat mogten wij niet.
Ziedaar het schoonste gedeelte in den indrukwelckenden
brief van den generaal. Wij konden het nietwant
dergelijke triomfen zijn in onbekende streken tegenover
ruweonbeschaafde volksmassa's met geen zes duizend
man te behalen. Wij mogten het nietomdat het gemis
eener schitterende overwinning minder zwaar bij ons
mag wegen dan dat van onzen naam als beschaafde
mogendheid. Wij zouden Atchin willen beschaven en
wij zouden aanvangen het uit te moorden
Generaal van Swieten schrijft
»Ik stel er roem in, dat in dezen oorlog geen bloed
nutteloos vergoten is en dat hij met humaniteit is ge
voerd. Het geheele Nederlandsche volk kan zeggen
dat geen enkele smet van wreedheidwoestheid of
vernieling aan onze wapenen kleeft. Ik meen, dat dit
voor de eer van ons volk niet zonder waarde is."
Daardoor heeft generaal van Sioielen zich vereeuwigd.
Daardoor heeft liij in een tijddat het ruw geweld
tegen niets terugdeinst, onzen naam als beschaafde
mogendheid gered! Wij danken hem voor zijne regt
vaardiging maar voor deze zinsnede het meest
Nieuwstijdingen.
De Daily News bevat het volgend telegram uit
Romein dato 26 Oct.De Paus heeft van Keizer
Wilhelm een antwoord ontvangen op zijne klagten
betreffende de vervolgingen, waaraan de Kerk in
Duitschland is blootgesteld. De Keizer zegt dat Duitsch-
land alle pogingen in het werk stelt om met de Kerk
in vrede te leven, maar dat zij verpligt is den Staat
te beschermen tegen de geweldige aanvallen en de
zamenspanning van de Katholieke geestelijkheid.
Het Engelsche weekblad the Jewish World deelt
mede, dat een circulaire is rondgezonden aan de ver
schillende Russische spoorwegmaatschappijen, waarin
de aanstelling verboden wordt van Joden als beambten
van den spoorweg of als telegrafisten. Tevens geeft de
regeering last alle Joodsche beambten te ontslaan en
in hun plaats lieden van een anderen godsdienst aan
te stellen.
Indien dit berigt bevestigd wordt, ware een strike
van Joodsche bankiers, die het geld steeds bijeenbrengen
waarvoor Rusland zijn spoorwegen bouwt, niet ongepast.
Zoo de heeren Rothschild het voorbeeld gaven en alle
bankiers de handen ineensloegen, zouden de kapitalisten
den alleenheerscher een allerbelangwekkendste les van
verdraagzaamheid kunnen geven.
JFtfiWïtidjjll.
Te Parijs is een zuigeling van 14 dagendie door
den vader en de moeder voor eenige oogenblikken in
de kamer alleen gelaten was, door twee pagegaai! en
letterlijk verscheurd. De kwaadaardige beesten hadden
daartoe de traliën van hun kooi verbrijzeld en werden
door de ontstelde ouders gevonden, zittende op den
rand van het wiegje, terwijl zij hun vreeselijk vernie
lingswerk verrigtten.
Het behoeft bijna geen vermelding, dat de dieren
door den vader, in het eerste oogenblik van woede,
gedood werden.
Te Bordeaux zijn drie fiesschen wijn van 1793
verkocht voor 1800 francs. De koopers zijn rijke
Engelschen.
Als een gevolg van den oorlog van 1870, in
Frankrijkzijn de wolvendie zich vroeger in de bos-
schen in het noorden des lands ophielden opgeschrikt
door de kanonnades en het geweervuurnaar andere
streken verhuisd en thans vindt men zo zelfs in het
zuiden van Frankrijkwaar zij vroeger bijna onbekend
waren. Eenige dagen geleden is een lOjarig meisje te
la Rochette door een wolf verscheurd en gedeeltelijk
verslonden. Toen men het ondier kort daarna doodde,
werden nog overblijfselen van het hoofd des kinds in
de maag van den wolf gevonden.
Het Parijsche observatorium voorspelt een vroegen
en strengen winter met veelvuldige sneeuwbuijen van
den löden November tot na den 15den January. 'tls
niet te hopen
3t«Uc.
Met betrekking tot Garibaldi wordt melding gemaakt
van een brief, door den heer Alexander Ross, een uit
stekend Amerikaausch geneeskundige, in de New-York
Tribune geplaatst. In dezen brief wordt gemeld, dat
Garibaldi zich in zeer netelige financiëele omstandig
heden bevindt, zoodat hij zich zelfs de hoogst noodige
levensbehoeften niet kan aanschaffen. De heer Ross
roept de talrijke vrienden, welke Garibaldi in de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika bezit, op, om door
hunne bijdragen de laatste levensjaren van den generaal
te verzachten. Op een brief van den heer Ross heeft
Garibaldi geantwoord, dat hij gaarne van die hulp
gebruik zal maken.
Men meldt, dat een ander Amerikaan, John Anderson
genaamd, aan Garibaldi heeft geschreven, om hem te
verzoeken een jaargeld van 5000 fr. aan te nemen.
Beriyn, 28 Oct. Het voorloopig onderzoek in de
zaak von Arnim is gisteren afgeloopen. Omtrent het
feit der verduistering van dépêches kan bij het verder
onderzoek geen twijfel meer bestaan. Von Arnim is
dus uit den kerker ontslagen. Hij is van plan tot
herstel van gezondheid zich naar Nizza te begeven.
Volgens de bladen zou hij honderdduizend thaler cautie
hebben moeten stellen.
Z"vrolle, 27 Oct. De Raad heêft besloten den
prijs van het gas te stellen op 10 cent den kubieken
meter (dat is 20 pCt. minder dan nu) en in het vol
gend jaar ƒ6000 van de schuld der gasfabriek af te
lossen.
Zwolle27 Oct. Op de staatslijn tusschen Zutfen
en Zwolle is gisteren een curieus feit gebeurd. Een
12tal runderen werden te Zutfen ingeladenbestemd
voor Heerenveen, om in den grooten veestal alhier te
overnachten. By aankomst van den trein waren de 12
viervoetige reizigers verdwenen. De deur van den wag
gon was losgeraakt en hoe wonderlijkde 12 gevan
genen zijn er onder het rijden uitgesprongen zonder
letsel. De heer Leinweber is dadelijk met een slager
op reis gegaan en vond de deserteurs onder Deventer,
Olst en Wijhe en bragt ze gisteren avond behouden
in den stal.
Niouwediep, 27 Oct. Zooals we reeds meld
den, is 't met het bij Huisduinen gestrandde stoomschip
König Wilhelm tijdens den jongsten storm niet beter
geworden. Het is van zijn drie zware kabels losge
slagen en, zich nu niet meer aan banden gevoelende,
.hooger tegen de duinen opgeschoven. Dat gaf dadelijk
gelegenheid aan het woelzieke zand, om de diepe
gleut aan te vullen, welke men om het schip gebag
gerd had. De dam of dijk rondom die gleuf, uit meer
dan 15 duizend zakken zand gemaakt, was ook niet
tegen de zware golfslag bestand, en de zakken liggen
nu overal langs het stand verspreid, of onder het zand
bedolven, 't Is eene ware ruïne langs 't strand. Het
achterschip van de König Wilhelm zit, tengevolge van
een bekomen lek, vol water. De zandploeg zit groo-
tendeels onder het zand, en toch is de Engelschman
het nog maar niet eens met de meeste zaakkundigen,
dat de König Wilhelm aan het Huisduiner-strand haar
graf zal vinden.
Utrecht, 27 Oct. Het plan van dr N. Mouthaan
tot oprigting eene cooperative vleeschhouwerij is vol
komen gelukt. In plaats van 100 hebben nagenoeg 200
huisgezinnenvoor het meerendeel uit den gegoeden
standaan zijne oproeping gehoor gegeven en zich
aaneengesloten. Het uit de deelhebbers benoemde be
stuur van 13 personen heeft met een slagter eene over
eenkomst gesloten, om het beste vleesch te leveren
tegen den laagst mogelijken prijs, maandelijks door
het bestuur vast te stellen. Ieder deelhebber geeft een
renteloos voorschot van ƒ10, dat bij aan het einde van
het jaar naar verkiezing kan teruggekomen ofbij
voortzetting der zaak, kan blüven geven. Daar het ge
heele beheer en toezigt kosteloos geschieden, én de
slagter bij het te verwachten groote debiet met eene
geringe winst kan volstaan, is dit deeenig goede weg
om het vleesch tegen den laagst mogelijken prjjs te
bekomen. Binnen den tijd van ééne maand is dit plan
tot uitvoering gekomenwant met 1 Nov. e. k. zal het
vleesch aan de deelhebbers geleverd worden. Hieruit
blijkt wat eendragtig zamenwerken vermag, indien maar
eenige energieke mannen zich aan hoofd stellen.
Gravenhage, 28 Oct. Uit het voorloopig
verslag van de Tweede Kamer over Hoofdstuk I der
Staatsbegrooting voor 1875 blijkt, dat onderscheidene
leden verklaarden de optreding van het tegenwoordig
Ministerie niet met ingenomenheid te hebben gezien.
Waardoor vroegen zy is die optreding geregt-
vaardigd Men -was niet overtuigd, dat tusschen de
leden van het bewind homogeniteit bestaat. Op een
geheel ander standpunt plaatste zich de meerderheid.
De meeste leden verklaarden een afwachtende houding
tegenover dit Kabinet te zullen aannemen en de voor
te Btellen maatregelen en de te volgen gedragslijn aan
's lands belang te zullen toetsen. Enkele leden betuigden
hunne ingenomendheid met het bewind volgens hen
heeft het Kabinet aanspraak op de dankbaarheid der
natie, omdat het niet geaarzeld heeft in buitengewone
en moeijelijke omstandigheden zetels in te nemen. De
meerderheid der afdeelingen was derhalve, hetzij met
meer, hetzy met minder vertrouwen, in het Ministerie
vervuld, doch in elk geval geenszins vijandig tegen
het bewind gestemd, maar de meerderheid in twee af
deelingen verbond aan haren steun éen uitdrukkelijke
voorwaarde, en wel betrekkelijk de houding der Re
geering tegenover de kerkelijke rigtingen. Men had
daarbij de voorgenomen verandering der onderwijswet
in het oog.
Het finantiëel beleid der Regeering ontmoette by
zeer vele leden ernstig bezwaar. Tijdelijke belegging
van gereed kasgeld werd algemeen toegejuicht; alge
meen was men overtuigd, dat de pligt der Regeering
medebragt op voorziening bedacht te zijn.
Dirksland, 27 Oct. In de vergadering van
Stemgeregtigde Ingelanden van den Polder Dirksland
van den 23 dezer, werd op nieuw ter sprake gebragt
het vernauwen van slooten en innemen van grond door
deu Voorzitter.
Het bleek, dat na de laatst gehouden vergadering
de zaak niet alleen niet was teruggebragt in vorigen
staat maar dat integendeel met de grondaanwinning
was doorgegaan.
Na langdurige discussien werd met eene meerderheid
van 130 stemmen besloten:
Van het voorgevallene kennis te geven aan de Ge
deputeerde Staten der provincie Zuid-Holland,
daarbij te verklaren:
»dat naar het oordeel van Ingelanden de Voorzitter
zich heeft schuldig gemaakt aan aanhoudend en verre
gaand pligtverzuim"
en de toepassing te verzoeken van art. 96 van het
Algemeen Polderreglement, door den Voorzitter te
schorsen of aan den Koning tot ontslag voor te dragen.
Heille, 27 Oct. Bij besluit van Gedeputeerde
Staten van Zeeland moet alhier voor 1 January 1876
eene school geopend worden.
Voormalig vierde district van Zee
land 26 Oct. In de gerooide aardappelen openbaart
zich de ziekte op een schrikbarende wijzevooral onder
de roode soorten; partijen o. a. van 40 50 hecto
liters, begin October gerooid en die toen nog schijn
baar gezond warenzijn nu reeds totaal bedorven.
Het is te vreezen dat bij een bijna totaal gebrek aan
het voornaamste volksvoedselde arbeidende klasse
hier een kwaden winter te gemoet gaat.
In het Sluisch weekblad leest men het volgende
»Met de middelen van personen-vervoer in ons dis
trict is het allertreurigst gesteld. Wij hebben dit
vroeger aangetoond, wij hebben een weg aangewezen
>om tot verbetering te komen, alles vruchteloos! Hoe
*het reizend publiek thans overgegeven is aan de wille-
>keur der voerlieden moge blyken uit het feit, dat
>een reiziger, Vrijdag 16 October, voor een dicht rij
tuig met één paard bespannenaan de wed. van
»Leeuwe te Breskens, tic» gulden moest betalen om
»naar Aardenburg vervoerd te worden. De afstand be-
draagt ten hoogste 3'/2 uur.
»De kwitantie is aan ons bureau aanwezig."
Redactie.
Groede28 Oct. Een boerenzoon te Kadzand
heeft zich dezen morgen van het leven beroofddoor
zich met een mes de keel af te snyden.
Te IJzendijke is Zondag 11. een kind door op een
egge te klimmenin de tanden van dit werktuig ge
vallen en aan de gevolgen overleden.
Veer©, 27 Oct. De gemeenteraad heeft, in plaats
van Ds. J. Strehler, die als wethouder zijn ontslag heeft
genomen, als zoodanig benoemd de heer L. v. d. Staal.
Goes, 27 Oct. De Raad heeft in zijn vergadering
van gisteren avond de gemeentebegrooting voor 1875
behandeld en aangenomen tot een totaal bedrag in
ontvangsten en uitgaven van ƒ91,264,22. Daardoor is
tevens beslist dat eene keibestrating zal worden gelegd
langs den Ganzenpoortsingel van uit de stad naar den
stationsweg. De financieele commissie had wel gead
viseerd dit werk nog een jaar uit te stellen, maar de
wethouder Fransen van de Putte heeft met zooveel
kracht de noodzakelijkheid van de bestrating aangetoond,
dat de betrekkelijke post met algemeene stemmen op
de begrooting behouden bleef.
Gï-oes29 Oct. By de plaats gehad hebbende ver
kiezing van een lid in den gemeenteraad zijn ingele
verd 216 stembiljetten van de 397 kiezers. Daarvan
verkregen de heeren jhr. mr. J. J. Pompe van Meerder-
voort 74, G. van der Iioék 64 en H. E. de Bruijn 60
stemmen. Tusschen beide eerstgenoemde heeren moet
al^oo eene herstemming plaats hebben.
ATCHIN.
Aan de laatstelijk ontvangen Java-berigten, loopende
tot 12 Sept., ontleenen wij het volgende:
Omtrent de troepen in Atchin zegt de Java-bode:
De gezondheidstoestand der troepen verbetert langza
merhand, de betere voeding draagt daartoe het meest
by. Aan vermakelijkheden en gezellig verkeer kan nog
niet worden gedacht. De burgerij van Batavia heeft 2
billarten, eenige muziekinstrumenten en orgels gezonden,
doch deze zijn nog niet ontpakt. Er is te veel te doen
om alsnog aan zulke zaken te denken. Een officiers-
societeit is nog niet opgerigt.
De oorlogscorrespondent van de Penang Gazette
sohrijft over den toestand van ons leger: In verschei
dene van hunne kleinere buiten den kraton gelegen
versterkingen zijn de Hollandsche troepen, die daar
het garnizoen vormen, soms dagen en nachten achtereen
onder de wapenen, wat hun ziekten niet weinig ver
meerdert. De toestand van het geheele leger is inderdaad
een die medelijden wekt De houding van het
leger over het algemeen en van de officieren in 't bij
zonder is boven allen lof verheven en een veel grooter
beloouing waard dan in den laatsten tyd is te beurt
gevallen aan hun bovenmenschelyke pogingen om het
doel te bereiken, waartoe zy zijn uitgezonden.
Kerknieuws.
Beroepen te Oosterland de heer J. G. Bruining, Can d
bij het Prov. kerkbestuur van Utrecht.
Ds. F. W. N. Hugenholtz, pred. by de Herv. gem.
te Zierikzee, heeft toezegging van beroep ontvangen
naar Zandpoort.
Ds. van Goens, pred. te Serooskerke (Schouwen) is
beroepen te Ems (Gelderl.)
Naar wij vernemen heeft de meerderheid der Pro
vinciale Kerkbesturen het ontwerp-besluit der Synode,
waardoor geen aannemeling bij het doen van beljjdenis
om het verschil van leer zou kunnen afgewezen worden,
afgestemd, en is dit artikel alzoo verworpen.
Aan Ds. L. van Maanen, pred. te Oud-Vossemeer, is
door een aanzienlijk aantal gemeenteleden een geschenk
aangeboden, bij gelegenheid van zyn bedanken voor
het beroep naar Giessen-Nieuwkerk.
Bedankt voor het beroep naar Uitwijk c. a. door
Ds. G. O. W. van Geijtenbeekpred. te Scherpenisse.
Gemengde herlgten.
De feestvierders te Herkingen worden verzocht, zich
wat fatsoenlijker te gedragen als zy op Zondag van
een bal komen, daar men zulks van velen niet zoude
verwachten, en vooral niet van de dames die zoo fijn
zijn. Twee gekken te Waarde hebben hunne scheenen
zoo blaauw geloopen bij twee dames te Kapelle dat
men denkt dat zij met den Goesschen toondag nog
niet beter zullen zijn; en:
Dat is raar,
Doch 't is waar,
Dat zij nu met open oogen,
Door die dames zyn bedrogen.
Voor een schilder te West. zou het beter zijn dat
hij wat meer uit de kroeg bleef, eu zijn vak wat beter
leerde, dat voor zijn meisje aangenamer zou zyn, terwijl
hij nu zijn paspoort wel zal lmjgenhoe lang hy er
ook mede heeft verkeerd. Het meisje denkt ook dat
het beter is, half gekeerd als heel gedwaald. »Als
ik wist dat het mij met den Goesschen toondag gaap
zouzooals het mij gegaan is met de Goessche kermis,"
zegt eene planters-dochter te Baarlandj»dan zou ik
de kosten wel sparen om naar Goes te rijdenwant
Ik stond toen lang te wachten
Geduldig als een hond
Of zy geen glaasje bragten,
Met lekkers voor mijn mond.
Ik zag mijn kameraden
Reeds springen op de baan
En ik moest blijven zitten
Want niemand zag my aan.
Een boeren-knecht te Kapelle moest zooveel onwaar
heden niet rondvententegen eene getrouwde vrouw
want hy zal zyn doel toch niet bereiken.
Dus man met uw verbleekt gezigt,
En met uw valsche streken
Verbeter eerst uw eigen doen,
En ziet eerst dan uw gebreken.
Een Goessche kiezer had zyn stembiljet aldus in
gevuld:
Wie raadslid wordt is mij om 't even
Maar als 'k den Raad een raad mag geven
Dan is het, dat zij om zich ziet,
Wat elders en wat hier geschiedt.
Daar is men stildaar leeft men vrij
Hier zucht de arme burgery
De lasten zijn hier al te zwaar
Geloof dit en verander 't maar;
Wees orthodox of liberaal
Maar scheer uw schapen niet zoo kaal.
I. te Veere moest er zoo niet op roemen dat hij zijn
buurmeisje zoo voor den gek gehouden heeft want
in plaats van zooveel meisjes te krijgenals hy maar
hebben wilzal er niet één voor hem overschieten
als die een ander niet hebben wil. Betje en Keetje
te Zierikzee worden aangeraden, des avonds zoo laat
niet langs de straat te doopenwant zy kunnen toch
niet krijgen, dien zij zoeken.
