ZIEBIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 3444.
5Isle «faarg.
Dingsdag 29 September 1874.
J&pstw}«.
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is ƒ1,30, franco per post ƒ1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden.
N ieu wstij dingen.
De handel in petroleum. De eenmaal zoo bloeijende
handel in dit artikel is in den laatsten tijd sterk
achteruitgegaan. Elkejnieuwe mail brengt eén Jo'ostijdig.
De laatste was wel, dat de groote firma Sonneborn Co.,
te New-Yorkdie zich vooral met den uitvoer van petro
leum bezig hield en te Hamburg haar filiaal heeft,
haar betaligen moest stakenmet een passief van doll.
500,000. De hoop, dat eindelijk hooger prijzen voor
het artikel zouden worden besteedis tot dusver niet
ver wezenlij let en er bestaat hoegenaamd geen vooruitzigt,
dat hierin beterschap komen zal. Op 15 Sept. 1870
was de prijs te Hamburg nog 22,12 op 15 Sept. '71
18,25; op 15 Sept, '72 19,69; op 15 Sept. '73 14,80
en op 13 Sept. '74 9,80 Rink. Er is blijkbaar over
productie en strikes en dergelijke kunstmiddeltjes meer
kunnen deze slechts tijdelijk neutraliseeren. De negen
bronnen der Unie produceeren thans meer dan 50,000
barrels per dag, een hoeveelheid, welke de consumtie
verre overtreft.
Thans zijn de Duitsche en andere Europeesclie entre
pots opgevuld met petroleum en er bestaat zulk een
voorraad, dat op verbetering in de marktwaarde inde
eerste jaren niet te rekenen valt. De consumtie neemt
ca. 30 pCt. per jaar toe, terwyl de productie in korten
tyd 100 pCt. vermeerderde.
Een leerzame strijd had onlangs plaats te Wel
lington in Shropshire (Engeland) tusschen vleeschver-
bruikers en de slagers. In die plaats even als allerwege
hadden de slagers het monopolie in handen, en deden
daarom hun best den prijs van het vleesch zeer hoog
te houden. Het publiek morde, doch dit hielp weinig
vleesch moest er toch zijn. Voor twee jaar evenwel
kwamen de arbeidende klassen uit Wellington en een
paar naburige plaatsen overeen de vleeschprijzen te
doen dalen, en het gelukte ten deele. Zjj verklaarden
namelijk aan de slagers, dat zij geen vleesch zouden
koopen, voordat de prijzen zouden zyn verlaagd. Het
viel hun wel hard, doch zij hielden vol, tot eindelijk
de slagers toegaven. Na dien tijd evenwel stegen de
prijzen van lieverlede, en het oude tarief was spoedig
weer bereikt. Op zekeren marktdag evenwel kwam
een slager van buiten de stad, opende een winkel en
verkocht het vleesch voor 2 a 3 stuivers minder dan
zijne collega's, en zag zijn winkel spoedig leeg. De
slagers te Wellington, ontevreden op dien indringer",
noemden zijne affaire een vleeschhandel van verdronken
schapen, oude koeijen enz. De man evenwel ging stil
zijn gang. Het publiek bevond, dat de waar goed was
en telkens, wanneer hij kwam, werd zijn winkel als
't ware bestormd. Nu besloten zijne vijanden geweld
te gebruiken,en dreigden hem te mishandelen, de
eerste maal dat hij zou durven terug komen. Dit was
der arbeidende klasse te veel. Zij vormden eene com
missie, die een demonstratie zou houden ten gunste
van goedkoop vleesch. De slager uit de naburige stad
werd bij zijne aankomst aan het station afgewacht en
onder begeleiding van een hoop volks met muziek naai
zij n winkel gebragt. Men gaf hem eene goede verza
meling slagers-gereedschappen ten geschenke en zijne
beide tonnen vleesch waren in een oogenblik verkocht.
Men verbeelde zich 't verdriet der stedelijke slagers,
na zulk een volkomen nederlaag! Indien eenige onder
nemende slagers een dergelijke proef in andere steden
wilden nemen (en dit zou ook ten onzent kunnen toe
gepast worden) zouden zij ongetwijfeld even veel voor
spoed ondervinden.
Madrid, 23 Sept. Driehonderd gendarmes en 200
douaniers hebben uit Jativa 2000 Carlisten verdreven,
die de brug van Albaida, spoorwegen en telegraafdraden
hadden vernield. Onder de Carlisten in Biscaye heerscht
veel oneenigheid; velen verlaton de gelederen en ver
zoeken amnestie.
Als men de verschillende ligtingen in Spanje bij-
eentrektdan moesten thans 300,000 man onder de
wapenen zijn. De Carlisten hebben hoogstens 70,000
man. Indien er geld was om de republikeiusche troe
pen te betalendan zouden de laatsten spoedig uiteen
gejaagd zijnmaar de Regerings-troepen-, die in 't veld
staan en behoorlijk gevoed en betaald wordenzijn
minder sterk dan de Carlistendaaraan wordt het aar
zelen en wagten toegeschreven.
Hoe veilig het tegenwoordig in sommige deelen van
Italië is, blijkt uit het feit, dat de reizigers op
den spoorweg tusschen Livorno en Rome van Civita
Vecchia tot Livorno alle stations door troepen bezet
vinden. Als oorzaak daarvan deelt men mede, dat
de Regering vijf groote dépots van misdadigers in
Grossetto enz.heeft opgerigt. In ieder dezer dépots
vind men van 500 tot 1000 misdadigers. Zij worden
gebezigd tot droogmaking van de moerassen van Tos
cane. Over dag moeten zij tegen een kleine belooning
werken en gedurende dien tijd worden hun de ijzers
afgenomen. Tegen den avond legt men de ijzers weder
aan en brengt men hen weder naar de gevangenis
maar ten spijt van alle waakzaamheid gelukt het dage
lijks eenige der boeven te ontsnappendie zich tot
benden vereenigen en den omtrek zoo onveilig maken
dat men bezorgd is voor de veiligheid van de treinen.
Het volgende werpt een eigenaardig licht over het
karakter der roovers in Sicilië:
In den nacht van den llden werd tusschen Valle-
lunga en Alia, vlak bij Fontana Murata, de diligence
uit Caltasinetta door een dozijn welgewapende roovers
aangehouden. Al de passagiers moesten uitstijgen en,
op straffe van onmiddellijken dood, plat op den grond
gaan liggen, ten einde zich in dat postuur bedaard
van alles to laten berooven. Nu was er onder hen oen
kanunnik. Naauwelijks hadden de bandieten .dien ber
merkt, of zij haastten zich om hem te doen opstaan
vervolgens naderde de hoofdman hem met allen eerbied
cn verzocht hem zijn heiligen zegen over de bende.
De arme pater, die aan al zijn leden beefde als een riet,
kon geen woord uitbrengen. De angst had hem de tong
vastgesnoerd, maar de roovers dachten, dat het onwil
was, en daarom legde de hoofdman, zonder vérdere
pligtplegingen, zijn karabijn op den ongelukkige aan
en sprak laconischzegen ons, of sterf!" Deze woorden
gaven den kanunnik op eens zijn spraakvermogen terug
en, met al de zalving die in hem was, zegende hij
de schurken. Deze gingen daarop aan het werk, blijk
baar met verruimde borsten. Een voor een werden.de
reizigers uitgeschud de kanunnik zoo goed als de
rest: ook hjj moest zijn horloge en zijn beurs afgeven.
Die operatie verrigt zijnde, namen de bandieten afscheid,
lieten de diligence verder trekken en verdwenen in het
bosch, met de kalme voldoening van lieden, die na een
goed volbragt dagwerk huiswaarts keeren."
JFimwfirtjjjt.
r*ar\jN23 Sept. De krijgsraad van Marseille
heeft tot vijftien jaar dwangarbeid veroordeeld een
persoon, beschuldigd van op don 5den dezer onwettig
iemand te hebben gearresteerd, die overleden is ten
gevolge van de mishandelingen, waaraan hij bij zijne
arrestatie heeft blootgestaan.
In den Acclimatatie-tuin te Parijs heeft een gevecht
plaats gehad tusschen den jongen olifant Tobie en de
giraffe. De olifant, een der raakste dierenwandelt des
morgens vrij rond met een aapals cornakop zyn
neken brengt dan bezoeken aan zijne lotgenooten.
Den 19den dezer trad hij ook voor de eerste maal de
omheining binnen, waarachter de giraffe met hare jon
gen leeft. De wachters waren op het oogenblik afwezig.
Nauwelijks wordt de giraffe hem gewaar of, ter ver
dediging van haar jongen, die achter haar zijn verscho
len, snelt zij op den olifant los, trapt hem en werpt
hem omver; de ongelukkige, cornac gaf een bewijs van
zijn instinkt. Langs den langen hals van den kameel-
pardel klom hij in een oogwenk naar boven en begon
zijn vijand woedend to bijtenwat deze nog meer aan
hitste. Toen de wachters te hulp snelden, lag de
olifant badende in zijn bloed, terwijl de kwaadaardige
beten van den aap, gevaarlijke wonden aan de giraffe
hadden toegebragt. Beiden zijn naar de «infirmerie"
gebragt.
De voor de royalistische en republikeinsche partij
vermakelijke twist tusschen de ex-Keizerin en Prins
Napoleon neemt grooter omvang dan de eerste wel
bedoeld zal hebben, toen zij haren neef openlijk den
oorlog verklaarde. Prins Napoleon wordt dezer dagen
te Parijs verwacht en zal daar, naar men wil, een ge
schrift openbaar maken, waarin de echtgenoot van
Napoleon Hl op vreesselijke wijze wordt gecompromit
teerd. Daarin zal niet alleen worden uiteengezet de
rampzalige invloed die de «Spaansche" op de Staatkunde
en het lot van Frankrijk heeft uitgeoefend, maar ook
de geschiedenis van haar huwelijk met Napoleon Hl
in alle bijzonderheden en zelfs hare vorige levensge
schiedenis zal er omstandig in worden verhaald.
Prins Napoleon maakte met de ex-Keizerin kennis in
Madrid tijdens hij daar gezant was. Later stelde hij
haar den Keizer voor, echter met geheel andere bedoelin
gen dan haar op den Keizerlijken troon te plaatsen.
De perziken-oogst in de omstreken van Montreuil
is dit jaar zoo overvloedig, dat de opbrengst er van
op niet minder dan 2 niilHoen franken geschat wordt.
De teelt dezer vrucht wordt daar op groote schaal
gedreven. Een 600tal kweekers hebben in den afgeloopen
zomer ongeveer 60 millioen perziken geplukt. De
meesten gaan naar Parijs, waar eiken morgen een half
millioen perziken aan de markt gebragt worden. Men
heeft dit jaar eene nieuwe soort in den handel gebragt,
welke als een wonder van kweekerij beschouwd wordt,
daar zij niet minder dan 35 centimeter omvang heeft.
Het congres van brood- en banketbakkers te Berlyn
zal zóó talrijk worden bezocht, dat men bijna geen
raad weet om de menigte van inzendingen voor de
daarbij te houden tentoonstelling behoorlijk te plaatsen.
Het geheel belooft regt lekker te worden.
De «Bank- und Hand.-Zeitung" deelt in haar
jongst ontvangen nommer een berigt mede uit Breslau,
hetwelk aldus luidt: Heden 22 dezer heeft te dezer
stede de eerste lijkverbranding plaats gehad. Vele
autoriteiten, geneeskundigen en andere belangstellenden
waren daarbij tegenwoordig. De verbranding heeft
plaats gehad in de stedelijke gasfabriek. Binnen één
uur was het lijk, dat eener bejaarde vrohw, tot stof
verbrand.
De horlogemaker Klemmt, te Liebenthalheeft
de Pruissische regeering het model aangeboden van
een door hem uitgevonden toestel om luchtschepen in
alle rigtingen te doen bewegenonverschillig bij welken
windzelfs tegen den wind in.
Tevens verzocht hij, dat hem de kosten voor de con
structie in het groot zouden worden gewaarborgd.
Daar de regeeringjhieromtrent tot voorwaarde stelde,
den toestel eerst door een commissie te doen onder
zoeken heeft hij de onderhandeling afgebroken en zich
tot de Fransche regeering gewend.
Wanneer men hem ook dddr geen onvoorwaardelijk
vertrouwen schenkt, zal hij trachten in Engeland zyn
doel te hereiken.
u*
Tc Brussel wordt ook al geklaagd over de duurte
van het brood. Terwijl door het grootste gedeelte dei-
bakkers te Parijs het brood wordt verkocht voor 37'/2
centime het küo, moet men te Brussel 56 centimes
per kilo betalen.
Kampen, 26 Sept. Den 23en dezer werd uit het
Rechterdiep onder deze gemeente opgevischt het lijk
van eene vijftienjarige knaap uit deze stad, die naar
men wil zich zoude verdronken hebben wegens de
ellendige behandeling die hij van zyn vader en stief
moeder ondervond, die hem, zoo men zegt, het noodige
voedsel onthielden en dit gemis door prügel aanvulden.
Wat hiervan zij is ons onbekend, maar zooveel is zeker,
dat toen in den avond van dien dag het lijk van den
knaap uit het stadziekenhuis naar de ouderlijke woning
werd overgebragt, honderden menschen zich verzameld
hadden voor het huis, en het aan kreten van veront
waardiging en bedreigingen tegen de ouders niet ontbrak.
De politie voorkwam evenwel dadelijkheden. De
ouders zyn personen in hun stand in goeden doen.
Den volgenden avond was er voor de woning dier
ouders wederom eene groote verzameling meest siga
renmakers bijeengekomen, die allerlei kreten aanhieven
en waarbij door onbekenden eenige glasruiten werden
ingeworpen.
Gisterenmiddag om twee uur werd het lijk begraven,
alleen gevolgd door den vader, gezeten in een rijtuig,
onder geleide van eenige politieagenten en eene groote
volksmenigte, 's Avonds hadden weder telkens oploopen
bij het huis plaats, dat echter door de politie was
afgezet. Heden- morgen te 11 ure is het huisgezin
onder geleide van een massa toeschouwers <lio op ver
schillende wijze hunne verontwaardiging te kennen
gaven, naar Amsterdam vertrokken, nadat de heer
Boele dén ontaarden vader (Louis Blom genaamd) uit
zijne dienst had ontslagen.
Amstei-dam25 Sept. Gisteren namiddag ten
half vijf ure is de heer Godard weder met zijn lucht
ballon opgestegen. Twee passagiers maakten de reis
mede. Door de windrigting werd de ballon ook thans
over de Zuidei'zee gedreven en daalde des avonds ten
half 10 ure bij Zuidbroek in Groningen neder. Een
weg van 38uur gaans was alzoo in 5 uren afgelegd.
De luchtballon «Ie Météore" had oorspronkelijk ten
dool dienst te doen bij het beleg van Parijs. Als echte
Franschen stelden de heer en mevrouw Godard er een
eer indoor de zamenstelling van dit luchtgevaarte
het hunne bij te dragen tot ontzet van Frankrijks
hoofdstad. Le Météore heeft echter nimmer dienst
gedaanomdat juist na de voltooijing een wapenstil
stand getroffen werd.
De ballon heeft een diameter van 13,185 meter, een
omvang van 41-,49 en een oppervlakte van 516,12 meter.
Hy bevat 1,200,098 liters gas en is gemaakt uit 36
banen. "Wanneer de ballon gevuld iswordt hij van
onderen opengelaten, opdat het overtollige gas er uit
ontsnappen kan.
Een hoeveelheidvoldoende om den ballon te vullen
blijft er altijd in en dringt natuurlijk steeds naar boven.
Verder bevindt zich geheel bovenaan een klep, waaraan
een touw bevestigd isdat door den ballon heen in het
zoogenaamde schuitje uitkomt. Die klep wordt geopend,
wanneer de luchtschipper begrijpt dat hij dalen moet.
Het geheele gevaarte wordt omvat door een net van
ongeveer tien duizend mazen en aan dit net zijn 32
koorden vastgemaakt, die aan even zoovele klossen be
vestigd zyn van den ringdie de mand aan den ballon
verbindt. Acht zware kabels geven eindelijk nog den
noodigen steun aan dezen mand (een eenvoudige wasch-
mand van het grootste kaliber, met twee bankjes ex-
in gevlochten) terwijl verscheidene reddingstoestellen
benevens een anker haar aan den buitenkant versieren.
Bovendien behoort tot het materieel van den lucht
reiziger nog een hoogte-meter, waarmee hij kan bepalen
hoeveel meters hij zich boven de aarde bevindt.
In de Alkmaarsche Crt. leest men het volgende
ingezonden stukje.
In vele plaatsen slaat het vleesch bij de lagere prij
zen der koeyen af, te Alkmaar nog niet. Zou het niet
kunnen? Laat ons eens zien. Een flinke koe koopt
men tegenwoordig voor ƒ280, hoogstens ƒ300: veilig
heidshalve stellen wij ƒ325. Schoon aan de haak weegt
die koe 765 halve kilo's. 70 Halve kilo's haas, muis
jes en biefstuk a 65 c. geven 45,50de overige 695
halve kilo's a 50 c., ƒ347,50; de kop, tong en pooten,
ƒ4, te zamen ƒ397 (het losse vet laten wij voor memorie
qn de huid voor de belasting.) Alzoo behaald de slager
op den koopprijs 72 winst, of zooveel meer als die
prijs tegenwoordig is. En bedenkt mendat er slagers
zijn die, behalve de kalveren, 5 a 7 koeijen in de 14
dagen slagtendan is het na te gaan dat zij ieder
gerekend dat de kalveren, knechtsloonpatent enz.
betalen 250 per week, en zelfs bij rijzing der vee-
prijzen met 20 pc. nog 200 per week verdienen. Geen
wonder dan ook, dat zulk een slagersbaas zooals
onlangs een notaris vertelde zich niet kan bemoeijen
met het uitzetten van zijn geld op kleine hypotheekjes,
daar slechts groote zijn aandacht verdienen. Maar even
min is het te verwonderen dat de verbruikers zich de
vraag voorstellen, of zij niet door samenwerking in
staat zouden zijn, zich zeiven en het algemeen van
goedkooper vleesch te voorzien, en bovendien nog eene
behoorlijke rente te maken van het geld, dat zy tot
doel beschikbaar stelden.
's Gravenliage25 Sept. Gisteren avond
omstreeks 7 urehad in de Nieuwe Havenstraat een
voorval plaats dat de treurigste gevolgen had kunnen
na zich sleepen. Een knaapje van ongeveer 4 jaar
had het ongeluk omterwijl de moeder even afwezig
wasuit een op tafel staande petroleumflesch te snoe
pen. Het gevolg hiervan was dat het kind de hevigste
benaauwdheden kreeg en zijn gelaat een zwartachtige
tint aannam. Door onmiddellijk toegediende genees
middelen is men er in geslaagdhet kind buiten ge
vaar te brengen.
Heden namiddag ten 3 ure, heeft de Minister
van Financiën de Staatsbegrootiug aangeboden met
eene financieele rede. Daaruit blijkt, dat alle tekorten
van vroegere diensten gedekt zijn en de diensten van
'73 en '74 ruime overschotten hebben. De middelen
van '74 hebben opgebragt 5 mill., boven de raming.
Niettegenstaande den jaarlijkschen spoorwegaanleg zijn
de uitgifte van schatkistbiljetten onnoodig geweest.
De begrooting van 1875 is lü millioen hooger geraamd
dan die van 1874, wegens meerderen spoorwegaanleg
l'/2 millioen, Marine; 2 millioen, Oorlog; 5 millioen,
tot uitvoering der|vestingwet en andere vermeerderingen.
De middelen matig geraamd op 1023/4 millioen, waar
onder een bijdrage ad 4 millioen uit de Indische
overschotten.
Tot sluiting der begrooting werd machtiging gevraagd
voor de uitgifte van, zoo noodig, schatkistbiljetten ad
7 '/s milioen, welke echter, daar er 41 millioen in kas
is, waarschijnlijk niet zullen benoodigd zijn.
Met het oog op de belangrijke uitgaven m 't vervolg
voor spoor- en waterwegen, droogmaking Zuiderzee
enz. blijft de Regeering vooralsnog de bestaande belas
tingen handhaven.
Vlissingen, 25 Sept. Gisteren is hier eindelijk
weer eens een stoomschip binnengekomen, dat in onze
prachtige, maar helaas, tot heden bijna altijd ledige
havens heeft gelost. Het was de «Orconera," geladen
met ijzererts, bestemd naar Duitschlandhet zal dezer
dagen wederom, met spoorstaven geladen, van hier
vertrekken. Het behoort aan de firma de Grooff.
Door dezen laatste, secretaris der maatschappij tot
exploitatie van terreinen te Vlissingen, is dezer dagen
een grootsch plan ingediend bij den raad, tot bijbouwing
eener nieuwe wijk aan de Noordzijde der stad, nabij
de stationsbrug. Dit plan omvat het bouwen van ver
scheidene breede chausseés, elk van twee rijen boomen
voorzien,, die allen uitloopen op eene rotonde in het
middelpunt der wijk aangelegd verder den aanleg van
een park aan de noordzijde der nieuwe stad, het aan
leggen van een grooten ryweg, enz.
De maatschappij biedt den gemeenteraad aan den
kosteloozen afstand van grond, benoodigd voor den
aanleg der straten en pleinen, mits de gemeente voorzie
in de riolering, bestrating en verligting.
Met belangstelling zien wij de debatten over dit
voorstel in den gemeenteraad te gemoet. Het fraai
ontwerp van het plan en het hooge belang dat de ge
meente daarbij heeft, maken het zeer vex-klaarbaar dat
de beslissing van den gemeenteraad met de meeste
belangstelling wordt verbeid. Naar ik verneem zullen
weldra plans van de nieuwe stad in den handel ver
krijgbaar worden gesteld.
De ligging der terreinen is uitstekend in de onmid-
delijko nabijheid van havens, kanaal en stations.
Het eenige bezwaar, wat men er misschien tegen
zou kunnen hebben, is dat de afstand der nieuwe en
oude stad betrekkelijk nog al groot zou zijn en dus
dat enkelen bevreesd zouden zyn dat hun pei-ceelen in
de oude stad er door in waarde zouden verminderen.
Ik voor mij geloof echter dat de uitbreiding der stad,
in plaats van de waarde der bestaande perceeleu te ver-
minderen, deze eerder zal doen stijgen, zelfs al werd
de oude stad door de nieiiwe geheel overschaduwd;
terwijl ik bovendien bevreesd ben, dat als de handelaren,
die zich hier willen vestigen, geen huizen vinden die
meer in de nabyheid gelegen zijn van de havens dan
de woningen binnen de gemeente, zij liever Middelburg
zullen kiezen als plaats voor hun domicilie en zich be
palen tot het houden hunner kantoren alhier. Volgens
het voorstel van L. de Grooff c. s. zal iedereen hier
een goede woning vinden in de onmiddelyke nabijheid
van de havens.
Middelburg25 Sept. In de geldleening van
ƒ150,000, uitgeschreven bij besluit der Staten van Zee
land van 4 Nov. 1869 tot verbetering der middelen
van gemeenschap in deze provincie, waarvan reeds een
bedrag van ƒ60,000 is te gelde gemaakt, was thans
voor renteloozc voorschotten, ter verbetering van wegen,
weder de inschrijving opengesteld voor 47 aandeelen,
elk van ƒ1000. Gisterenuamiddag is de bus geopend
en bleek dat is ingeschreven voor 245 aandeelen, door
dertien vei-schillende inschrijvers.
Als curiositeit verdient het welligt vermelding, dat
een landbouwer uit Veere heeft ingeschreven voor twee
aandeelen, te betalen met '/8 pCt. hooger, dan het
bedrag der hoogste inschrijving. Jammer voor dien
liefhebber, dat zoodanige inschrijving, waarbij de som
verzwegen wordt, niet geldig is.
Zierilissee, 26 Sept. Z. M. heeft herbenoemd
tot griffier van het kantongeregt alhier Mr. J. A. Bollo.
Als een bewijs van buitengewone groeikracht in
in dezen tijd des jaars deelen wy mede dat zich aan
de kastanjeboomen op de Nieuwe Haven alhier we
derom vele bloesems vertoonen.
Op de aanbevelingslijst voor een lid in den Hoogen
Raadter voorziening iu de vacatureontstaan door
het eervol ontslag van Mr. J. HeemskerkAz.komt
als eerste candidaat voor Mr. M. F. Lantslieerraads
heer in het Hof van Zeeland.
De 9de algemeene vergadering der onderwijzers-
vereeniging in het 6de schooldistrict van Zeeland
nwelke door het bestuur bepaald was op den 29 dezer
!te Neuzenis uitgesteld tot het volgende jaardoor
gebrek aan belangstelling by het onderwijzend personeel
in het land van Hulst.
Het Staatsblad No. 130 bevat de wet van 19 Sep
tember 1874houdende maatregelen tot het tegengaan
van overmatigen arbeid en verwaarloozing van kinderen.
Die wet luidt als volgt:
Art. 1. Het is verboden kinderen beneden 12 jaren
in dienst te nemen of in dienst te hebben.
Art. 2. Het verbod van art. 1 is niet toepasselijk
op huisselijke en persoonlijke diensten en op veldarbeid.
Art. 3. Wegens overtreding van art. 1 zijn aanspra
kelijk de hoofden of bestuurders der ondernemingen,
in of bij welke het kind in dienst is bevonden.
Heeft de indienstneming plaats gehad buiten weten
van de by het vorig lid aansprakelijk gestelden, en
bewijzen deze, dat zij de overtreding, onmiddelijk na
daarvan kennis te hebben bekomen, hebben doen op
houden dan wordt degene aansprakelijk gestelddie
het kind in dienst heeft genomen.
Art. 4. Overtreding van art. 1 wordt gestraft met
geldboete van ƒ3 tot ƒ25 en gevangenisstraf van 1 tot
3 dagen, te zamen of afzonderlijk.
Bij herhaling van overtreding binnen een jaar na eene
vroegere veroordeeling wordt altijd gevangenisstraf toe-
TELEGRAM.
's Gravenhage, 28 September.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
't Adres van antwoord op de Troonrede is heden ,na
eenige discussie over enkele paragraphen, met algemeene
stemmen aangenomen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft aan de
Kamer meegedeeld, dat hy, na afdoening der nieuwe
wet op 't hooger onderwijs, wijzigingen wenscht voor le
stellen in de wet op lager onderwijs, 's Ministers over
tuiging is niet, dat daartoe wijziging der grondwet
noodig is (gelijk men weet is dit zeer bepaaldelijk de
meening van Mr. Groen van Prinslerer); wel gelooft de
Minister, dat de openbare school bruikbaar en toeganke
lijk -moet zijn voor allen. De Minister van Financiën,
verklaart, dat de intrekking van 't ontwerp tot afschaffing
van den zeépaccjjns" niet belet, later meer algemeene
maatregelen tot verbetering der inkomsten aan de Kamer
voor te stellen. Nog doet de Minister van Binnen
landsche Zaken mededeeling van 'tplan der regeering
ter indiening van een wetsontwerp in zake nieuwe spoor
banen. Echter kan de Minister daaromtrent nog niet
in détails treden, evenmin als hij bijzonderheden kan
mededeelen omtrent het plan van droogmaking der
Zuiderzee.
Ook de Minister van Koloniën heeft zijne plannen
omtrent nieuwe spoorwegen, 't Wetsontwerp tot deu
aanleg van spoorwegen op Java zal namelijk eerlang
naar den Raad van State worden verzonden en kan
dan spoedig de Kamer bereiken. Na deze mededeelin-
gen zal de Kamer hare werkzaamheden in de afdee-
liugen aanvangen
Kerk nieu ws.
Ds. R. O. C. Aitlonpred. te Stavenisse, heeft hét
beroep naar Oosterwyk aangenomen.
De Koninklijke goedkeuring is" verleend aan de
statuten der Gereformeerde gemeente te Bruinisse.
Te Domburgreeds vacant sinds Mei 1872is een
17de beroep gedaanen nu wel op Ds. J. W. Lem ,Jz.,
pred. te St.-Pancras en bevorens te Wilhelminadorp.
Ds. L. Tinholtpred. te Koudumen vroeger te
Wissekerkein N.-Bevelandheeft bedankt voor het
beroep naar Idsegahuizen c. a.
Ingezonden stukken.
Exploitatie der Gemeente-
Gasfabriek.
Het dagelijks bestuur dezer gemeente deed een goed
werk, toen het in het gemeenteverslag over 1873 deed
afdrukken het zeer gedetailleerde, en blijkbaar met veel
zorg opgemaakte verslag der Commissie, wegens de exploi
tatie der Gasfabriek over dat jaar. Thans vooral is dit
verslag dubbel welkom, nu wy weldra in den gemeente
raad discussien hebben te wachten over het al dan niet
wenschelijke om den prijs van het gas, die den lsten
Nov. 1873 met 2 Cts. per kub. Met. werd verhoogd, thans
te verlagen; daardoor toch is men thans in de gelegen
heid gesteld deze zaak ook eens publiek te bespreken,
het genoemde verslag eens nader te bezien en te onder
zoeken of het wenschelijk is, dat de raad tot verlaging-
overga.
Wij zeggen wenschelijk en bedoelen daarmede niet
alleen het financieëel belang der exploitatie, in dien zin,
zooals de opvolgende gas-commissien hebben gemeend
hare taak te moeten opvatten, maar ook in dien zin,
dat het beginsel worde gehuldigddat èn gemeente èn
particulier denzelfden prijs betalen, met dien verstande
altijd, dat aan groote verbruikers eenige korting worde
toegestaan, op de wijze, zooals reeds bij art. 8 der
voorwaarden voor particulier verbruik (krachtens raads
besluit van 31 Maart I860) is bepaald.
Het financieel resultaat der exploitatie is zeer gunstig
te noemen. De fabriek heeft gekost aan inrichting,
uitbreiding, verbetering, enzƒ86,899,61
terwijl er reeds een avans is gemaakt en
gekapitaliseerd, in vermindering dier kosten
van inrichting, enz. grootƒ42,859,16
zoodat de fabriek een debet aanwijst van 44,040,45
Dit resultaat is meer dan bevredigendwant de fabriek
met den aankleve van dien, heeft ontegenzeggelijk, veel
meer waarde.
Met het onderzoek wat de gemeente en wat do par
ticulieren voor het gas betaalden, kunnen wy niet zoo
kort zijn. De bijlagen, aan het verslag over 1873 toe
gevoegd, geven ons bouwstoffen te over om dit onder
zoek zeer nauwkeurig te maken. Al dadelijk moeten
wij ons leedwezen betuigen, dat de heer Blom, die in
de raadsvergadering vau 29 October 1873 te kennen
gaf, dat hij altyd veel vertrouwen heeft gehad in de
becijferingen van den heer Labrijn, doch die toen niet.
