ZIËBIKZËËSËHË NIEUWSBODE.
No. 5455.
5isle Jaarg.
Dingsdag 8 September 1874.
Nieuwstijdingen.
Jfrawfeïijft.
A T C H I N.
Verschijnt DINOSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30franco per post 1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden.
In het Noorden van Engeland en Schotland heeft
Woensdag in den namiddag een buitengewoon hevig
onweder gewoed, met vreesselijke regen- en hagelbuijen.
Verscheidene personen hebben er het leven bij verloren
en op vele plaatsen is de bliksem ingeslagen, zonder
echter veel schade te berokkenen. Te Rochdale en te
Vork stonden vele straten in een oogwenk onder water
uithangborden en vensterluiken werden er door de
stormvlaag afgerukt. Ook op zee was het zeer onstuimig.
Madrid2 Sept. De Iberia verzekert uit goede"
bron, dat de onderhandelingen betreffende de vervallen
coupons in goeden gang zijn om tot een bevredigend
resultaat te leiden.
't Schijnt, dat men van lieverlede op de hoogte komt,
hoe Bazaine is gevlugt; alle partijen hebben gelijk,
hjj iB door een poortje uit het fort gegaan, maar heeft
toch een touw gebruikt. Buiten het fort loopt een
pad naar de plaats waar de boot wachtte, die bemand
was door matrozen van de Baron Ricasoli. Daar echter
een schildwacht bij dit pad geplaatst is, was er niet
aan te denken om er gebruik van te maken en Bazaine
klom de steile rots af, terwijl de oneffenheden zijne
voeten steun gaven. Hij hield zich daarbij aan een
touw vast, dat door de Overste VRlette was vastgehecht
en waarschijnlijk (door hem werd bewaakt. Toen hij
eenmaal in de door de rotsen gevormde bogt was aan
gekomen, kon hij bedaard in de daar op hem wachtende
boot stappen. Dat de vrouw van den Maarschalk een
boot huurde, geschiedde alleen om de verdenking van
de medepligtigen af te leiden. Zoo luidt het officieel
verslag van de commissie van onderzoek. Men ziet
daaruit, dat de vlugt toch avontuurlijk genoeg was en
niet zonder gevaar. Ware het touw boven niet goed
bevestigd geweest of vastgehoudendan had de Maar
schalk er waarschijnlijk 't leven bij ingeschoten.
De Regeering aarzelt om den Overste Villette voor
den regter te brengen, omdat zij vreest dat hij zal
worden vrijgesproken. De bewijzendie de Regeering
tegen hem in handen heeft, zjjn alzoo niet bijzonder
krachtig.
Te Vincennes heeft een vreesselijke brand gewoed,
die een aantal slagtoffers maakte. Het vuur open
baarde zich in een bergplaats van verfstoffen, lakken,
vernissen en olie, onder een trap. De benedenverdieping
werd door een rijtuigschilder bewoond. De vlammen,
door de genoemde uiterst brandbare stoffen snel gevoed,
speelden weldra door het geheele huis eb sneden aan de
dertig bewoners der bovenverdiepingen den uitweg af.
Hartbrekend was het angstgeschrei, dat zich allerwege
deed hooren. Een der bewoners knoopte twee bedde-
lakens aan elkander, maakte ze vast aan een vensterhaak
en poogde zich zoo, met zijn zoontje in de armen, te
redden. Toen hij ongeveer tot op acht voet van den grond
gedaald was, scheuren de lakens af en hij stort neder.
De pogingen die hij in zijnen val deed om zijn kind nog
te beschermen, waren oorzaak dat hij nog vreeselijker
verwond werd, dan anders welligt het geval zou geweest
zijn. De radelooze vrouw, die met een ander kind ge
reed stond hem te volgen, verloor het verstand op het
oogenblik dat zjj, met de vlammen achter zich, aan het
open raam stond, en man en kind zag vallen. Zij
schreeuwde en wierp het kind omlaag. Het werd door
konderde armen opgevangen. Zij zelve stortte zich
radeloos uit het venster, en brak beide beenen. Een
kind van vijf jaren was nog achtergebleven. Vader en
moeder hadden de beide jongsten, het eene was
nog slechts drie maanden oud, het eerst willen
redden en de handen naar de meest hulpeloozen uitge
stoken. Naauweljjks hebben zij van him achtergebleven
kind gerept, of een der omstanders snelt door rook en
vlammen het brandend huis binnen, en bereikte het
vertrek. Hij kwam nog in tijds. Het meisje lag midden
op den vloer, terwijl de vlammen zolder en wanden
verteerden, geknield en bad in haren doodsnood over
luid het Onze Vader. Het gelukte den moedigen redder
met het kind behouden uit den vuurpoel te komen,
maar hij was letterlijk met brandwonden overdekt;
zjjn gelaa.t en zijne handen waren verschroeid. De naam
van dien moedigen en edelmoedigen redder is onbekend
gebleven. Een andere bewoonster, wier kamer ook in
volle vlam stond, zocht mede een uitweg door het raam,
klom er uit en bleef met de handen aan de venster
bank in de ijle ruimte hangen. In dien toestand be
reikten haar de vlammenen verschroeiden haar
het hoofd en den boezem. Het gelukte van beneden
haar te naderen. Zij werd gered, maar afgrijsselijk be
zeerd, en zal vermoedelijk aan de bekomen brandwonden
sterven. Verscheidene bewoners, die minder gedeerd
ontkomen zijn, verkeeren echter in geheel verkeerden
geestestoestand, en het is te vreezen dat meer dan een
krankzinnig blijven zal. Verscheidene zijn geheel idiotisch
geworden van den doorgestanen angst. Als ware zooveel
ijsselijkheid niet genoeg, bestaat er alle grond van ver
moeden, ja bijna zekerheid, dat de brand uit wraak
gesticht is door eene vrouw, eene bewoonster die uit
het huis gezet was, en aan verschillende personen
gezegd had zich daarmee te zullen wreken. Zij is in
hechtenis genomen.
Vijf personen, Nederlandsche onderdanen, zijn
zoo melden de Parijsche bladen in den nacht van
Maandag op Dingsdag in hechtenis genomen bij hunne
aankomst op het station van den spoorweg van Orleans.
Die personen verklaarden uit Spanje te komen, waar
zij als vrijwilligers bij de Carlisten hadden gediend, en
dat zij naar hun land terugkeerden omdat men hen
niet betaalde. Daar zij geen papieren bij zich hadden,
zijn zij in verzekerde bewaring gehouden.
Bij de oplating van een luchtballon te Oranje in
Vaucluse op 11. Maandag, heeft eene gebeurtenis plaats
gehaddie de tallooze toeschouwers met ontzetting ver
vulde. Toen de luchtballon naar de hoogte steeg, bleef
een der werklieden, die haar hadden gehouden, met zijn
voet hangen in de touwen en werd, het hoofd naar
onderentot op honderden ellen hoogte medegesleept.
Een kreet van schrik ging uit de menigte op en ver
scheidene dames "vielen in zwijm. Onderaan den ballon
was een trapeze bevestigd, waarin zekere Blondeau
zjjne kunsten zou verrigten. Toen hij iemand boven
zich hangen zag, was zijn eerstebeweging zich inde
touwen te hijschen, om te voorkomen dat deze hem
door zijn val verpletterde of medesleepte, maar toen
hij den man hoorde zuchten: mjjne vrouw, mijne kin
deren!" toen vergat hij het gevaar; plaatste zich over
eind op zijn trapezezette zijn hoofd tegen de lendenen
van den in doodsgevaar verkeerendesprak dezen voort
durend moed interwijl hij hem toeriepdat hij zich
met de handen aan de touwen moest vastklemmen.
Hij rukte nu bij herhaling met kracht aan de koorden
en dank zij aan deze bewegingen en aan de grootere
zwaarte dan waarop de ballon was berekend, daalde
deze na verloop van eenigen tijd en kwamen de beide
mannen weder op den grond.
Posen, 4- Sept. De directeur van politie alhier,
heeft aan de priores van het Karmeliterklooster bekend
gemaakt, dat de buitenlandsche nonnen binnen drie
dagen het land moeten verlaten. De priores is bij den
Minister in hooger beroep gekomen en heeft uitstel
verkregen.
Meppel4 Sept. Eene seinwachteres aan den
Staatsspoorweg is heden ochtend nabij het station
alhier door den treindie van Zwolle kwamaange
reden. Toen de trein reeds in 't gezigt waswaagde
zij het van de rails eenige boomtakkendie door den
zwaren storm in den afgeloopen nacht daarop waren
gewaaidte verwijderen. Hoewel de machinist dadelijk
stopte, is de vrouw toch ernstig gekwetst, zoodat zij
in deerniswaardigen toestand verkeerten men weinig
hoop heeft op behoud van haar leven.
Hoorn4 Sept. Hoewel het vee thanszoowel
op de markt alhier als te Purmerendgoedkooper is dan
eenige maanden geledenblijft nog steeds het vleesch
zijn hoogen prijs behoudenteregt klaagt men hier en
elders daaroveren beweert mendat het vleesch-
minstens 10 cents per half kilogram lager Icon verkocht
wordenen dat dan nog de vleeschhouwers goede
winsten zouden maken. Ook de schapen zijn niet minder
dan 12 a 13 gulden lager in prijs dan vroegeren toch
blijft ook het schapenvleesch duuren dus voor den
arbeider en den kiemen burger niet te verkrijgen.
Haarlem, 4 Sept. Eergisteremniddag te 4 uur
heeft eene hevige ontploffing van buskruit plaats gehad
in den winkel van den geweermaker A. Libosan, in de
Zijlstraat alhier. De zoon was bezig met het maken
en vullen met kruit van patronen. De vader en een
persoon, genaamd H. G. J. Sarlet, die bij het vervaar
digen tegenwoordig warenhebben aan de handen
brandwonden bekomen en het gezicht en hoofd van
Sarlet waren bijna onkenbaar zwart geworden. De
zoon echter is op verschrikkelijke wijze in het gezigt,
aan de armen en handen verbrand en moest naar het
gasthuis worden overgebragt. De kozijnen, ramen en
winkelkasten zijn bijna totaal verpletterd en de in den
winkel voorhanden zijnde voorwerpen werden op straat
geworpen.
Omtrent deze ontploffing wordt nog geschreven, dat
de balken van het plafond zijn opgeligt en zelfs eenige
pannen op het dak werden losgeslagen, terwijl ook aan
de overzijde der straat (aan beide zijden, daar het huis
in kwestie een hoekhuis is) ruiten gebroken zijn, o. a.
een groote spiegelruit bij den heer F. L. Kist, wet
houder dezer gemeente.
De toestand van den heer Libosan is hoogst zorge
lijk; minstens zal het een geruimen tijd duren eer hij
het gebruik van al zijn ledematen, vooral van zijn
oogen, terug heeft, terwijl ook Sarlet, hoewel in minder
hevige mate, toch verschillende zware brandwonden
heeft bekomen.
Ooltgensplaat; 2 Sept. Bij den landbouwer
A. "W". van Kempen alhier, heeft men de laaghartigheid
begaan, in de weide een paard nagenoeg den hals af
te snijden. Ware de snede een weinig lager geweest,
dan zou volgens verklaring van den veearts de wonde
doodelijk geweest zijn. 't Is te hopen, dat de dader
van dat misdrijf weldra opgespoord worde.
Gr voed e, 4 Sept. Op 12 Mei 11. (Kroningsfeest)
werden alhier twee kinderen geboren. Eén van hen
kreeg de namen van den Koning. Weinige dagen
daarna stierf de moeder van dit kind. Dezer dagen
ontving de vader door de bemoejjingen van een onzer
ingezetehen van Z. M. een vorstelijke gift.
Mï<ï<lelt>ni.*ef s 5 Sept. Gisteren werd voor het
prov. geregtshof in Zeeland behandeld de zaak van
E. P. van Durenvan Tholenbeschuldigd van aanslag
op de eerbaarheid van minderjarige meisjes.
Het hof heeft den beklaagde wegens gebrek aan bewijs
vrijgesproken.
Met ingang van 7 Sept. e. k., is Mr. J. W. Lasonder
benoemd tot leeraar aan de Rijks hoogere burgerschool
alhier.
Heer Areiulskerke, 4 Sept. Een jongen,
die boven in eene boerenschuur eenige werkzaamheden
verrigtehad het ongeluk met het slagtersmesdat
hij in de hand hieldnaar beneden te vallenzóódat
dit hem even boven den oogappel bijna een vingerlengte
in het voorhoofd drong. Het mes was krom gebogen
toen het er uitkwam. De jongen verkeert voortdurend
in bewusteloozen toestand. Men vreest voor Ret behoud
van zjjn leven.
Zierïkzee5 Sept. Aan onze Hoogere Burger
school werd dezer dagen den nieuwen cursus geopend
met 57 leerlingenwaarvan 16 voor enkele vakken.
Onder het genoemde getal leerlingen zijn 15 uit andere
Behalve de hoofdonderwijzers, die bereids in dit
jaar gedachtenis vierden, nl. J. Schilleman te Sluiskille
(gem. Neuzen) den 13 Febr. van zijne 25jarige-M.
van der Est te Renesse den 16 Maart van zjjne 40jarige-
en A. Gouka te Middelburg den 1 Julij mede van zjjne
40-jarige dienst, zoo hopen eerlang in onze provincie
ook nog de volgende hoofdonderwijzers de vervulling
hunner 25-jarige ambtsbetrekking te gedenken, als
F. Th. Luypen te Hoofdplaat, W. K. Hoffman te Haam
stede en J. van Gassen te Ossenisse, respectievelijk
sedert 15 Sept., 1 Nov. en 3 Nov. 1849 in functie.
In Zeeland is de Commissie voor het afnemen
van het najaars-examen, aanvangende op 7 Oct. e. k.
van Candidaten voor akten van lager en meer uitgebreid
lager onderwijs aldus zamengesteld"Voorzitter, de
Inspecteur C. M. van Visvliet; Leden: de Schoolop
zieners, in het le dist. Mr. J. C. Piclcé3e distr.
Jkr. Mi'- G. L. Scliorer5e distr. Ds. H. Q. Janssen
en 6e distr. II. A. A. Baron Collot d'Escury. Plaats
vervangers de schoolopzieners in het 2e en 4e district.
De Nederlandsche consul te Roubaix (in het
Noorden van Frankrijk aan de zeekust) schrijft in
zijn jaarlijksch verslag betreffende den handel daar ter
plaatse het volgende over de meekrap-cultuur
Door verscheidene Zeeuwsche landbouwers en koop
lieden is mij inlichting gevraagd omtrent het gebruik
dat in onze fabrieken gemaakt wordt van de meekrap
en over de toekomst dezer plant. Mijne onderzoekingen
bij de voornaamste fabrikanten alhier hebben tot het
volgend resultaat geleid.. De fijne kleurstoffen welke
uit aniline bereid worden en nagenoeg alle kleurscha,-
keeringen doorloopendaaronder ook het hoogrood
(ponceau)dat van de meekrap vervaardigd wordt,
verdringen meer en meer de plantaardige verfstoffen,
die kleuren opleveren welke wel degelijker, maar niet
zoo helder en ffxsch zijn als de aniline-vprven. Deze
laatsten hebben meest alle een groot gebrek, namelijk
dat zij zich niet zoo goed houden; doch de wetenschap
brengt daarin dagelijks verbetering; zij doet de prijzen
lager worden en spoort verschillende middelen op om
de kiemen bljjvender te maken. Als men hierin een
maal ten aanzien der roode kleuren geslaagd is, en
de fabrikanten gelooven dit doel weldra te zullen
bereiken, dan zal de meekrap voor goed verdrongen
zijnomdat zij minder in hoedanigheid en hooger in
prijs i9.
De heer II. de Koek, med. dr., neemt 't, hoewel
tot de Christ. Geref. Kerk behoorende, in een orgaan
dier Kerk, de Wekstem, voor de lij ken verbranding op.
Hij vindt er niets onbjjbelsch, noch onchristelijks in en
acht haar voor de volksgezondheid heilrijk.
In den laatsten tijd neemt het vervaardigen en
in circulatie brengen van valsche munt weer zeer toe.
Meestal bepaalt zich dit tot guldens en halve guldens,
doch in enkele gevallen wordt ook een rijksdaalder
aangetroffen. Het is in den regel gemakkelijk te ont
dekken dat een geldstuk valsch iszoowel aan de
kleur en den klank, als daaraan dat voor het meerendeel
de letters in het randschrift ontbreken.
Toch is de nabootsing in haar soort als werk niet
onverdienstelijk te noemenen getuigt zij van bedreven
heid van de hand des makers. Aan het stuk, dat in
de afgeloopen week uit Lopik aan het munt-college te
Utrecht gezonden werd, ontbrak niets dan een gedeelte
van het randschrift. Het ware zeker wensehelijk, dat
het publiek naauwlettend toezag bij de ontvangst van
geld, daar de autoriteiten, in weerwil van de ijverigste
nasporingende daders niet kunnen ontdekken. Wel
meent men er zeker van te zijn datde valsche munt
te Amsterdam vervaardigd wordt.
Te Arnhem hebben de vleeschhouwers den prijs
van het vleesch tien cent per Nedpd. afgeslagen.
Te Ouderkerk en te Nieuwerkerk op den IJssel
wonen de zes gebroeders en gezusters Opschoor, die te
zamen 459 jaren tellen. Cornelis telt 70, Jan 75,
Hendrik 76, Abram 78, Elisabeth 79 en Aaltje 81 jaren.
Een Regeringstelegram dd. 4 dezermeldt de ont
vangst door den Gouverneur-Generaal van een telegram
uit Atchinvan kolonel Pel.
Den 24 Augustus werd door vuur uit de zuiderface
de veiligheid in Kottaradja verzekerd. Toekoe Machmoed,
die 't bewind voert in Patty(noordelijk gedeelte West
kust) bezegelde in Kottaradja de onderwerpingsakte.
Den 25 Augustus was de vijand zeer rustig, vooral
in den omtrek van Kottaradja.
Den 3 September werd in Patty de Nederlandsche
vlag geheschen.
Volgens berigt van den commandant der maritime
middelen geschiedde hetzelfde in Kloewang (mede ge
legen in noordelijk gedeelte Westkust.)
•Op de noordoostkust onderhandelde Djoloh over de
onderwerping, terwijl ook Langsar blijken van toena
dering gaf.
Kerknieuws.
Beroepen te Wemeldinge, Ds. D. P. M. Huet, pred.
te Dirksland.
De Gereformeerde gemeente te Goes, door wijlen Ds.
H. J. Budding gesticht, en nu sedert 3 jaar geleid dooi
den Evangelist D. B. van Smalen, is thans weder van
eenen wettigen Leeraar voorzien, naar dien op Zondag
30 Aug. jl. laastgenoemde tot Predikant bevestigd is
door Ds. Wedemeijer uit 'sHage, met Coloss. 4 17,
's nam. zijne intrede doende met 2 Cor. ,4 5.
Bij de Doopsgezinde gem. te Ouddorp is het beroep
aangenomen door Ds. H. Koekebakker Jr., Pred. bij die
gem. te Waal op Texel.
Ds. J. E. Steenbakker Morylion loysenPred. te
Oud-Beijerland, is beroepen te Broek op Langendijk.
Bedankt voor het beroep naar 's HeerenhoekJdoor
Ds. P. K. Dommisse, te Oostburg.
Beroepen te Krabbendjjke Ds. E. E. Gewin, pred.
te Abcoude.
Beroepen bij de Chr. Geref. gem. te Middelhamis,
Ds. M. Keulemans, te Middelburg.
Bedankt voor het beroep naar de Chr. Geref. gem.
te Westbroek, door Ds. H. A. Jonkman, te Kruiningen.
Gemengde berigten.
Een heerschap te Oudelande wordt aangeraden, zoo
veel niet by eene zekere vrouw te loopen, want het
loopt in het oog. Eene schilders-dochter te Kapelle
en een gekweekte bóeren-knecht te Biezelinge, moesten
zoo niet op elkander kijven als het kermis is, want
dat geeft maar verwarring voor anderen en de pret
gaat weg. Te St. Maartensdijk wordt eene dienstmeid
aangeradenzich zoo zot niet aan te stellen als zjj
boodschappen doet, met gekke jongens, want de jufvrouw
zal haar wegjagen. De nieuwe brandweer te Amster
dam schijnt bij het gepeupel maar niet te bevallen,
althans toen er voor eenige dagen brand was, zijn er
veel baldadigheden gepleegd. Op de slangen _werd er
getrapt en spottend hoorde men lagchen, terwijl er vele
geredde goederen werden vernield. Zelfs werd er een
brandspuitslang om een paal geslagen, waarop een
aantal mannen stonden te dansen om het watergeven
te beletten. Met veel moeite werd het volk, dat zeer
beschonken was, uiteen gedreven. Het gemeentebe
stuur van Brussel heeft de kermis afgeschaft; in vele
straten was een vlag halver stok en omfloerd uitgestoken,
waaronder ook pauselijke vlaggen waren. Verscheidene
immortellenkransen waren op de gevels der herbergen
aangebragt, die met spottende opschriften prijkten.
Brieven met rouwranden werden er verspreid, waarin
het volgende voorkwamWij hebben de eer u kennis
te geven van het smartelijk verlies dat ons getroffen
heeft door den dood van Mevrouw Kermis, overleden
den 24 Aug. 1874, na een lang en smartvol sterfbed,
verstoken van alle genademiddelen, en zonder dat er
eene enkele mis voor is gedaan. De kermis is dood,
dat wjj haar beweenen en rouw over haar dragen tot
hare wederopstanding toe'. De lijkplegtigheden zullen
plaats hebben op 31 Aug. met luister en treurmuziek."
»Ach!" zegt de dochter van een wagenmaker te
W., »wat ben ik met de Goessche kermis toch bedrogen
uitgevallen met den smidik had op hem gerekend,
maar dat was mis, hij kwam niet. Maar moeder zegt:
dat het beter zoo is als met mijne andere zuster, want
altjjd maar vloeken en vechten met uw man, dat is
ook geen pretje."
Want die niet goed kan blijven,
Met haren eigen man,_
Moet altijd toch maar kijven,
Daar weet men alles van.
Dus dochter, wil maar zwijgen,
Gjj zult er wel een krijgen,
Al is het juist geen smid,
Waar toch niet veel bij zit.
Maria en Sientje te Hoede, worden verzocht, geen
fatsoenlijke mensclien uit te zitten lagchen, als deze
eene visite komen maken, want dat staat zoo mooi
niet. Eene schoenmakers-dochter te Zuidland zal
met de aanstaande kennis ook een jas dragen, want
zij wil niet minder zijn dan Kaatje.
Maar meisje daarom is het niet,
Dat gy een jas gaat dragen,
Maar 'tis om Huip, als hjj u ziet,
U dan ten dans zal vragen.
Een vrachtenaars-zoon te Heinkenszand wordt aan
geraden, als hij des Zondags avonds naar Goes gaat,
bij zijne kameraden te blijven, en zjjn oude meid niet
op te zoeken, die hem toch maar voor den gek houdt.
»Wat ben ik blij dat ilc een vrijer heb," zegt eene
renteniers-meid te Yerselce, »want zonder jongen te
loopen, is toch maar vervelend. Hjj is wel wat jong,
maar hjj zal wel ouder worden."
"V" ersoheidenheid.
EEN NEDERLANDSCHE UITVINDING.
Het is ons een waar genoegende algemeene aan
dacht te mogen vestigen op eene uitvinding die naar
het ons voorkomtbestemd is in sedert lang gevoelde
behoeften te voorzien.
De Hr. P. van Gelder, korenmolenaar te Vrijenban,
is er in geslaagddoor toestellen geheel van zijne
vindingaan zjjn molen die regelmatigheid van be
weging te verzekerenwaarnaar bij windmolens tot nog
toe te vergeefs gezocht werd en waaraan vooral bij
wind-korenmolens zulk een groote behoefte bestaat.
Doch niet alleen de regelmatigheid, ook de veiligheid'
van den molen wordt door de nieuwe inrigting geheel
verzekerd.
De molen toch reeft of, zoo als de gebruikelijke
term islegt hare zeilen in of uil, al naarmate de wind
meer of minder hevig isen dit binnen zoo weinig
tjjdsdat bjj een opkomenden windstoot de zeilen zijn
weggenomen alvorens er gevaar heeft kunnen ontstaan.
Het behoeft wel niet gezegd te worden, dat het
molen-bedrjjf door deze uitvinding een aanzienlyke
aanwinst doetwant het is wel bekend dat soortgeljjke
inrigtingen, tot nog toe gemaakt, op den duur niet
hebben voldaan.
Wjj hebben daarom opzettelijk gewacht met van
deze nieuwe uitvinding melding te makenomdat wjj
bjj deze mededeeling wenschten te kunnen berigten
of de inrigting op den duur voldeedal dan neen.
Zjj is thans meer dan een half jaar aan het werk
geweest, tot volkomen voldoening van den eigenaar
en zjjn medewerkend personeelen iederdie den weg
van Delft naar Pjjnacker langs komtkan zich trouwens
met eigen oogen overtuigendat de zeilen aan den
molen »den Aker"-voortdurend in-of uitgelegd worden
naar mate de wind toe- of afneemtzonder dat eenige
menschenhand zich daarmede bezig houdt.
Het meest eigenaardige van deze uitvinding isdat
zjj op alle bestaande molens kan worden toegepast,
en in dit opzigt maakt zjj een gunstig onderscheid met
andere uitvindingen in soortgelijke rigtingdie allen
een geheele verbouwing van den molen vereischten.
Doch behalve regelmatigheid in de beweging en
veiligheid in werkinggeeft deze uitvinding nog een
belangrijk voordeel.
Men kan en de uitvinder heeft dit in zjjn molen
toegepast de wieken breeder maken, en dus meer
zeil voeren, zoodat de molen nog werken kan met slappe
winden, waarbjj vroeger moest worden stilgestaan.
Bjj de gewone windmolens kan men dit niet wagen,
omdat daarmeê gevaar zou verbonden zjjn.
De zelfwerkende inrigting tot het reven der zeilen,
door den heer van Gelder uitgevonden en toegepast,
geeft, zelfs met breedere wieken, eiken waarborg van
zekerheid, want zoodra de wind uitschiet, ziet men de
zeilen zich zeiven inleggen en, wanneer de wind in
hevigheid bljjft toenemen, gaat het inleggen voort tot
het geheele zeil is weggenomen.
Bjj deze inrigting is tevens aangebracht een verbe
terde vang en een zeer eenvoudige inrigting tot het
verlrrujjen van den molen, waardoor de molenaar ont
heven wordt van het gevaarlijke en moeitevolle werk
om de molen voortdurend op den wind te stellen.
Door het verstellen van één hefboom kan de molenaar
den molen zich zelf laten bewegen naar regts of naar
links en, zoodra de juiste stand bereikt is, wordt de
toestel uit het werk geligt en staat de molen onwrik
baar vast.
Zeer te wenschen is het, dat deze uitvinding in ons
land meer algemeen bekend worde, want hoe nuttig
ook de stoom als beweegkracht moge zjjn, de wind
molen zal in ons vlakke land altyd wel hare regten
behouden en minstgenomen een zeer te waardeeren
hulp-vermogen bljjven leveren.
Delft, 28 Augustus 1874.
A. HUËT.
Leeraar aan de Polytechnische School.
H SSjarige Echtvereenigïng- I
®i van jf>
H. RINGELBERG
M. de VRIEZE.
H Duivendijke, 5 September 1874. |j
fêj Hunne dankbare kinderen.
e—se—96=
SSjarige Echtvereeniging
van
TONIS KOOIJMAN
en
NEELTJE BLOM.
Duivendijke, 7 September 1874.
Hunne dankbare kinderen.
Voorspoedig bevallen van een' welgeschapen
Zoon, C. J. van de LINDE, Echtgenoot van
Brouwershaven, W. VERSTEEG.
6 September 1874.
A. VERTON—van Nieuwenhuijzen is bevallen
van een Meisje.
Zonnemaire, 7 September 1874.
Algemeene kennisgeving.
Heden overleed na een kortstondig ljjdeu
onze Moeder en Behuwd-Moeder ELIZABETH STRUIK,
wed. P. Scholing, in den ouderdom van bijna 85 jaren.
Zierïkzee, Uit naam der kinderen,
4 September 1874. C. de VOS en Zusters.
Heden overleed tot mjjne groote droefheid
na een langdurig lijden, mjjne geliefde Echtgenoote
Mejufvrouw JOHANNA MARIA van der ZANDEin
den ouderdom van 66 jaren.
Zierïkzee, P. C. LANDSKNEGT.
5 September i874.
Eenige kennisgeving.
Ons lief driejarig dochtertje JACOBA over
wie wjj reeds ruim drie weken in sorg wareneen
sorgwaarin velen hartelijk deeldenwerd óns heden
nacht ontnomen.
Zierïkzee, F. W. N. HUGENHOLTZ.
7 September 1874. H. C. F. HUGENHOLTZ,
van gogh.
De Heer en Mevrouw J E S P E R S betuigen
hunnen oprechten dank voor de belangstel
ling bjj de geboorte van huü eerste kind.
Goes, 7 September 1874.
