ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 5551
Zaturdag 5 Januari] 1874.
5GsteJaarg.
BEKENDMAKING.
Nieuwstijdingen.
Jiy&nj*.
■JFranttrtjjft."
Verschijnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prijs per 3 maanden is 1,30franco per post /1,60.
ADVERTENTIËN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden.
Door het POSTKANTOOR to Zierikzee zjjn over de
tweede helft der maand November 1873, verzonden de
navolgende brieven, geadresseerd aan personen, wier
namen op hot adres vermeldter plaatse van bestem
ming onbekend zjjn
Een aan de KONINK te Broutuershaven.
G. de ZEEUW te Dordrecht.
J. v. I). GRAAF te 's Gravesande.
A. van NEUREN te Wemeldingen.
Van het Hulpkantoor BRUINISSE.
Een aan HONSCHAVO te Amsterdam.
Van het Hulpkantoor KEllKWERVE.
Een aan M. PORIOT te Utrecht.
DE GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND,
doen te weten, dat door de Staten dier provincie, in
hunne vergadering van den 7den November jongstle
den, is vastgesteld hetgeen volgt:
De fêtateu der provincie Zeelaud
B S-S L u l iWW'
Artikel 7 van het reglemeot op bet gobruik van de pro
vinciale steigers in Zeeland, vastgesteld bij besluit van 9 Jolij
1852, Provinciaal blad n°. 109, wordt ingetrokken en ver
vangen door de volgende artikelen:
Art. 7. Van alle, met welke vaartuigen ook nan de steigers
toegebragte schade, zal door den ontvanger, gaarder of pachter
onmiddellijk procesverbaal worden opgemaakt; welk procesver
baal behalve de beschrijving van de schade zal moeten Sc
honden de vermelding van de omstandigheden onder welke
de achadevaring heeft plaats gehad; en de aanwijzing van het
vaartuig waarmede de schade veroorzaakt is. Het wordt den
bevelvoerder, schipper of eigenaar van het vaartuig, waarmedo
de achadevaring geschied is, tor mede onderteekening aange
boden, en, bij weigering of afwezigheid, wordt hiervan in het
procesverbaal melding gemaakt.
Art. 7his. De schade zal vervolgens, zoo spoedig doenlijk
door den in het ressort dienstdoenden Ingenieur of anderen
ambtenaar van den Waterstaat, zoo mogelijk, gezamenlijk met
dengeen door wiens schuld of nalatigheid zij veroorznakt is,
worden opgenomeu en de schadevergoeding worden begroot,
bij een procesverbaalhetwelk te gelijk met dat wegens de
achadevaring, door tusschenkom9t van den Hoofd-Ingenienr van
den Waterstaat, met dïen9 advies, aan Gedeputeerde Staten
wordt ingezonden, die van een en ander een afschrift of uit
treksel doen toekomen aan den ondernemer van de stoom-
bootdien9t, den schipper of eigenaar van het vaartuig, door
hetwelk de 9chade is tocgebragtmet uitnoodiging zich, binnen
een door Gedeputeerde Staten te stellen termijn, te verklaren
of hij bereid is de begroote schadevergoeding, of zoodanig ander
bedrag als z\j in billijkheid zallen bepalen te voldoen.
Bij gebreke van zoodanige verklaring of bij weigering wordt
de; toegebragt" !sngs 'dén gewonen weg van regten vor-
hanld.
Art. 7ter. Wanneer, bij bereidverklaring tot het voldoen
der schadevergoeding, geschil ontstaat over het deswege ver
schuldigde bedrag, wordt dit geschil aan de beslissing vaD
drie scheidslieden onderworpen van welken één door Gede
puteerde Stalen, één door den ondernemer, schipper of eige
naar, en de derde, op verzoek der meest gereede partij, door
den kantonregler te Middelburg, wordt benoemd,
In de akte van compromisbedoeld bij art. 623 van het
wetboek van burgerlijke regtsvordering wordt dezen scheids
lieden de bevoegdheid toegekend, als goede mannen-, nerar 'bil
lijkheid en zonder vorm van proces uitspraak te doen; doch
onder gehoudenheid, om partijen in de gelegenheid te stellen,
desverkiezende, hunne beweringen of verdediging mondeling of
schriftelijk in te brengen.
Weigert de tegenpartij het door Gedeputeerde Staten op te
maken compromis te onderteekenen: of blijft zij nalatig binnen
den geatelden termijn een scheidsman te benoemen, dan wordt
het geschil aan de kennisneming van den gewonen regter
onderworpen.
alsmede dat het voormelde besluit is goedgekeurd
bij Zijner Majesteitsbesluit vauden lsten dezer,n°.21.
En zal dit besluit worden geplaatst in het Provin
ciaal blad, en door de zorg der gemeentebesturen, da
delijk op ontvangst worden afgekondigd en aangeplakt
in al de gemeenten dezer provincie.
Middelburg, den 12den December 1873.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
R. W. van LIJNDEN, Voorzitter.
BUTEUX, Griffier.
Vrijdag morgen tusschen 5 en 6 uur in den ochtend
heeft op de Tyne een vreeseljjk voorval plaats gehad.
De stoomboot Gipsy Queen verliet op dien tijd, bjj
stikdonker weer de nieuwe kade te Northsields met
een aantal werklieden aan boord die op verschillende
ligters op de Tyne hun dageljjksch werk gingen ver
vullen. Met eeu 50tal personen aan boordop ver
schillende landingsplaatsen van de rivier opgenomen
stoomde de boot verder tot op de hoogte van de
Northumberland Docks waar men op een wrak stootte
hoewel daarop een seinlicht branddemeende de stuur
man dat de boot er toch wel over kon maar de
schok volgde en aan stuurboordzijde ontstond daardoor
een groot lek in de boot. Het vaartuig begon onmid-
delijk te zinken met stroomen liep het water binnen.
Zjj die tegenwoordigheid van geest geDoeg bezaten
sprongenvan ladders en andere voorwerpen voorzien
over boordin anderhalve minuut zonk de boot.
De meeste der mannen die in het water waren ge
sprongen hielden elkaar vast en zonken gezamenlijk
naar de diepte, terwjjl men hun hulpgeschrei op verren
afstand kon hooren. Zestien menschen werden door twee
booten gered, maar daar het onheil op een eenzaam
gedeelte van de rivier gebeurdezou het toch moei-
jeljjk geweest zjjn voor andere vaartuigen hulp te ver-
leenen.
Vijf minnten later was van de geheele boot niets
meer te zien.
Vier mannen redden zich door zich aan den schoor
steen vast te houden tot eeu der beide booten hen
bereikt had; een ander werd gered door den New
foundlander van den kapitein, die zelf omkwam, oven
als de machinist en de stoker. In het geheel werden
28 personen gered.
Met zekerheid kan 't voorspeld worden, dat, in
den loop van 'tjaar 1874, in Engeland omstreeks
17,000 personen een geweldigen dood zallen sterveD,
hetzjj door spoorweg- of myn-accidenten, door ver
drinken, moord of anderezins.
Dezo zekerheid wordt verkregen nit de volgende
cyfers: In 1864 kwamen op noodlottige wijze in
Engeland 17,018 menschen om; in 1865 17,374; in
1866 16,915; in 1867 16,866; in 1868 16,968; in 1869
16,497; in 1870 16,593: en in 1871 16,933. Gemid
deld dus eone kleine 17,000.
- Voor de politie-regtbank te Londen stond dezer
dagen teregt zekere Abraham Hogetoran een Neder
lander aangeklaagd van het verduisteren van diamanten
en andere juweelen ter waarde van 8000 pd. et. en
het gemeenschappelijk eigendom van den beklaagde en
deu heer Raapdiamanthandelaar te Clerkenwell.*
Tusschen de beide genoemde personen was den 9den
April een overeenkomst geslotenvolgens welke de
beklaagde vergezeld van den zoon van Raap naar de-
Kaap zou gaan om daar ruwe diamant te koopen ze
aan Raap naar Londen te zenden, die zo zou 9lypen
en zetten. Zij zouden daarop weer aan beklaagde naar
de Kaap toegezonden worden om ze daar te verkoopen
die dan de opbrengst met zjjn compagnon te Londen
zou verrekenen. Dit ging goed tot July jl.toen be
klaagde schroef, dat hij voornemens was, weer naar
de diamantvelden te gaan om de laatst uit Londen
ontvangen diamanten te verkoopen maar dat bij niet
verwachttedat die verkoop met het oog op de lage
markt, zeer voordeelig zou zyn.
Na dien tijd werd niets meer van hem gehoord v
en Ruap schreef hem daarop den 4 Decembertoen
hjj kort daarna hoorde dat de beklaagde zich aan
boord bevond van de Walmer Castlëdie te Liverpool
was aangekomen. Zaturdag na Kerstmis had daarop te
Liverpool de arrestatie van Hogetoran plaatshjj had
twee passagierskaarten by zicheon van Havre naar
New-York en de ander van Liverpool naar New-York
"beiden op naam van Bernard Harvey.
Omtrent het beleg van Carthagena wordt geschreven
dat de insurgeuteu gebruik makende van de veelvul
dige afwezigheid van het Spaansch eskadervan do
zeezijde zich op nieuw vau leeftogt hebbeu voorzien,
ook van de landzijde weten zij provisie binnen te
krijgendaar de iusluiting van de vesting door de
republikeinsche troepen nog zeer onvolkomen is. De
belegeraars zijn nog niet digt genoeg tot do vesting
genaderd om met vrucht van de mortieren gebruik te
kunnen maken.
De iusurgenten hebben geen cavalerieweshalve hot
zeer moeyelyk en gevaarlijk voor hen is om de posi-
tiëu der republikeinen buiten do draagwjjJte van de
kanonnen op de wallen aan te vallen dat zij er echtor
in slagen de belegeraars afbreuk te doenblijkt uit
de ligte Krupp kanonoen, die zij by hun uitvallen op den
vyand veroveren en met zich voeren.
De nieuwe opperbevelhebber van bet belegerings
kamp generaal Lopez Dorainguez zal waarschijnlijk
eerstdaags een algemeene en welligt beslissende bestor
ming beproeven.
Een vorscbribkeljjk accident heeft den 25sten plaats
gehad. Verscheiden projectielen van do Armstrong-
kanonnen zyn in de belegerings-battery Ferriol ont
ploft waardoor 20 officieren en soldaten werden gedood.
Madrid31 Dec. Naar verzekerd wordt, heeft
te Carthagena een hevige brand gewoed die geëindigd
is met"'ê'êM ontploffing. Men gelooft dat eeD fregat in
de lacht is gesprongen.
"Versailles31 Dec. De Nationale Vergadering
heeft heden na het goedkeuren van nieuwe belastingen,
ten bedrage van omstreeks 80 millioen besloten tot
8 Januarij uitéén te gaan. Na dit korte recès zal de
wet op het benoemen der maires aan de orde worden
gesteld.
De ellende in Parjjs is grooter dan in een der jaren
na. den oorlog. Tegen Kerstmis en Nieuwjaar-doet do
kleinhandel de beste zaken van 't geheele jaar, thans
wordt het door de winkeliers ingeslagen goed niet ver
kocht, zoodat do banken van leening 't werk haast
niet afkunnen. De ongelukkigen moeten zich van alle
overbodige zaken ontdoen, om hunne verplichtingen na
te komen en ook na die opoffering zyn nog velen ge
noodzaakt zich in staat vau faillissement te laten ver
klaren. Daarbij komt dat vele fabrieken gedeeltelijk
stil staan, zoodat duizende bekwame werklieden geen
werk hebben. Behalve de onzekerheid in het land zelf,
waar men geen zaken aandurft, omdat men vreest dat
een of andere staatkundige party een coup de main zal
wagen, is de Amorikaansche crisis van grooten invloed
op deze stagnatie in de zaken. Parjjs had een belang
rijk débouché in de "Vereenigde Staten, maar in den
laatsten tjjd bleven de bestellingen achterwege.
Te Viucennes is Maandagmorgen een verschrik
kelijk ongeluk gebeurddat aan acht vrouwen en
meisjes het leven heeft gekost terwjjl een verminkt is
twee anderen ernstig gewond zyn. In een fabriek van
slaghoedjes voor kioderpistooltjes heeft eone ontploffing
het geheele gebouw uit elkaar doen springen. Gelukkig
waren er op dat vroege uur hot was half acht
nog slechts elf werksters in een uur later zou de ramp
30 slagtoffere hebben gemaakt. Ook do omliggende
gebouwen hebben ernstig te ljjden gehad. Het bljjkt
ook hierbjj weerdat de eigenaar der fabriek het niet
noodig had geoordeeld ora alle bij de wet voorgeschreven
formaliteiten in acht te nemen.
Te Parijs is een Spnan9che markie9 overleden, die bij
testament 100,000 francs vermaakt heeft aan den man die
10 dagen met zijn lijkkist in den grafkelder wil doorbrengen.
Wanneer hij eens slechts schijndood geweest ware, dan zon hij
wanneer hij aan de wanden vnn de kist klopte, althans gehoor
kunnen vinden en gered worden. Men vraagt echter hoe do
administratie der begraafplaatsen over deze zonderlinge testa
mentaire beschikking zal denken.
jptutgthlatrt.
Te Berljjn is op den tweeden Kerstdag in een
der drukste stratende Commandantenstrassede8
middags in een open winkel de tabakshandelaar Schune-
man vermoordtoen hy een oogenblik alleen was en
zyn bediende had uitgezonden om zyn middagmaal te
halen. Er kwam in den winkel iemand die een thaler
in betaling gaf en toen de winkelier zich boog om dion
te wisselenwerden hem door genoemden persoon onder
scheidene messteken toegebragt. De moordenaar nam
al het voorhandene geld mede.
sUciciriiMtJ),
Schiedam, 30 Dec, Hedeu ochtend heeft een vrees-
selijk ongeluk plaats gehad bij het laden van jeneverstukken
door de Rotterdamsche pakschuit, doordien de paal met den
ijzeren ring, waardoor de schoot ging, uit den grond sprong,
het jeneverstuk zonder stunr in de schuit gleed en op twee
schippers-knechts te land kwam waardoor aan één arm en
been werd gebroken en de ander inwendig zwaar gekneusd
werd. Zij zijn niet buiten levensgevaar.
Dorclreclit31 Dec. Naar wjj vernemen heeft
Z. M. den Koning aan den heer J. J. B. J. Bouvg
alhier, voor zjjne Glasbuigerij en Stoom-Glassljjperjj
vergunning verleend tot het voeren van hel Koninklyke
Wapen.
Middelburg1, 30 Dec. In de heden gehouden
vergadering van den Gemeenteraad werd o. a. aan de
orde gesteld een voorstel van burgemeester en wet
houders om den gemeentebouwmeeBter eene gratificatie
van ƒ1000 toe te kennen wegens vorrigte buitengewone
werkzaamheden. Dit voorstel, dat reeds geruimen tjjd
geleden was ingediend, heeft vrjj wat sensatie gemaakt
en zekere spanning verwekt tusschen den burgemeester
en eonige leden van den gemeenteraad. Door; de com
missie van fabricage is over dat voorstel een zeer on
gunstig rapport uitgebragtwaarin zij verscheidene
werkzaamheden van den gemeentebouwmeester aan
eene scherpe critiok onderwerpt en adviseert tot eene
afwyzende beschikking. Do Burgemeester echter heeft
als voorzitter van genoemde commissiezich met dat
rapport niet vereenigd maar eene afzonderlijke nota
ingediend tot verdediging van den gemeentebouwmeester.
Na eene vry scherpe discussie kwam het voorstel in
stemming. De stemmen staaktenzoodat later eene
beslissing zal moéten worden genomen.
Van den Minister van Binnenlandscho Zaken is een
brief ingekomen houdende berigtdat de commissie
belast met het onderzoek naar den toestand der zee
sluizen te Veere, een rapport uitgebragt en voorstellen
gedaan heeft, waardoor, naar hare meening, het daaraan
bestaande gebrek kan worden hersteld. Tot uitvoering
der daartoe vereischte werken is reeds eene overeen
komst gesloten met den aannemer van Wyngaarden.
Zierïltzee2 Jan. Z. M. heeft benoemd tot
havenmeester aan het N.-Holl. kanaal en zjjne havens
C. II.'Klintthans havenmeester aan het kanaal door
Zuid-Beveland tot havenmeester aan het kanaal door
Znid-Beveland A. D. Brinkerinkthans sluismeester
waarnemend havenmeester aan het kanaal door Voorne,
te Hellevoetsluis.
Door den minister van oorlog zynvolgens de
N. Gor. Ct., strenge verbodsbepalingen uitgevaardigd,
om de militairen tot andere dan de voor ben bestemde
diensten te bezigen en van de soldaten kindermeisjes
te maken.
Do centrale commissie te Amsterdam voor het
kiudergeschenk aan den Koning heeft een schrijven
aan de arrondissements-comilés verzonden, waarin wordt
medegedeeld, dat zjj zich tot verschillende kunstkenners
o. a. tot den heer Ch.- RochuBsen gewend heeft, en dat
tengevolge van zjjn advies de heer F. Stracké, hoog
leeraar aan de Rjjks-Academie van Beeldende Kunsten
te Amsterdam, een ontwerp znl modelleeren, waarvan
later een afbeelding aan het oordeel der comités zal
worden onderworpen. Het denkbeeld is: een zilveren
gedenkstuk, voorzien van een uurwerk.
De eigenaars van steenkolenmijnen beginnen verlegen te
geraken. De voorraad kolen aan de mijnen in Engeland, België
en Doitschlnnd wordt zoo groot en de afzet vermindert voort
durend zoodat er ernstig aan 't verminderen van den kunst
matig opgedreven prijs moet gedacht worden. Engeland is
reed9 voorgegaan en België, dat veel aan Frankrijk leverde,
moest volgen; reeds is daar den mijnwerkers aangezegd den
arbeid to staken of zich tevreden te stellen met een vermin
dering vao 15 percent op bun loon. Met het oog op den
opgestapelden voorraad, hebben zij zonder morren het laatste
gekozen.
Met het oog op die omstandigheden zijn de mijn-eigenaars
van Rijnland en Wcstphalen bijeengekomen om over eene
verlaging van den prijs te beraadslagen, 't Bleek op die ver
gadering dat woinig of geen contracten voor 1874 waren ge
sloten zoodat in de grootste oozekerheid moest voortgewerkt
typrdan en de kans op aanzienlijke verliezenbij enormen
voorraaTriêvefae geei» aangenaam nitzigt. Men gewent zoo
gemakkelijk aan de gouden dagen ed-ït moeijeliik zich daarna
met de zilveren of somtijds ijzeren tevrèdërf~fekJ|b:"eD- Uit
bleek ook nu weder; men kon niet tot een flinkeu
besluiten en de vergadering giag uiteen, zonder een tarief te
hebben vastgesteld. Ieder zal nu voor zich zelf handeleu, maar
ééne zaak 9laat vast: onze huismoeders zoowel als fabrijkauten
kunnen er op rekenen dat de tegenwoordige kolenprijs niet
meer kan gehandhaafd worden.
De heer P. J. R. Laan „ontvlugt krankzinnig-
verklaarde", schrijft uit Antwerpen in het Haagsche
Dagblad, dat hij, ofschoon in Nederland krankzinnig
verklaard door zijn „halve familiedoor twee regt-
banken en 5 a 6 doctoren", in België van die kwaal
vrjj verklaard is door bekwame doctoren en hoofden
van krankzinnigengestichten en door de justitie."
De heer L. wil zich echter niet over zijn eigen onregt
beklagendoch hjj beweert dat er èn in het krank
zinnigengesticht te Utrecht èn in dat van Meereuberg
personen zjjn „die er niet bohoorenomdat zjj ten
deele niet krankzinnig zyn ten deele in zoo geringe
mate, dat zij onschadeljjk zijn voor de maatschappjj."
Hierop vestigt de heer L. de aandacht van het publiek.
Kerknieuws.
Aangenomen het beroep naar de Evang. Luth. ge
meente te Zierikzeedoor Ds. J. A. Michelsenpred.
te '8 Hertogenbosch.
Beroepen te Zoutelande ds. B. A. van Deursen, pred.
te Gellicum.
Gemengde berigten.
To Herking is eene dochter vun eeu diaken zoo verliefd
op haar vrijer, dat zjj hem een belangrijk kersge9chenk heeft
gegeven, en de gek nam het aan. Eene bóeren-dienstmeid
te HerkiDg wordt verzocht, zich niet te veel tegen aoderc
meisjes nit te laten, daar zjj zich nog zal verpraten, en dan
zal zij nooit verpast raken. Te Veere moest een bakker
geen praatjes uitstrooijen van iemand, want dat zijn maar valache
streken, die geen voordeel aanbrengen voor den trog. De
gemeenteraad te BoLward is geweldig tegen hot openbaar on
derwijs en weigert in de vacature van een hulponderwijzer te
voorzien, waar groote behoefte aan beslaat, terwjjl bet aan geen
geld ontbreekt. Te Deventer worden van gemeentewege de
woningen van minvermogenden gereinigd en schoongemaakt, tot
groot gemak van de bewoners, en die achadeljjk voor de
gezondheid zijnvoor onbewoonbaar verklaard. Aan de
armen der Hervormde gemeente te Kampen zijn verleden week
1000 hemden uitgedeeld, benevens eeno groote hoeveelheid
turf. Zeker jongmensch te X. werd den volgenden Nieuw
jaars-raad gegeven: Doe geen meisje leed, en bedenk dat
uw moeder ook een meisje is geweest. Zie uzelven voor te
rein aan om n te verontreinigen, en bedenk dat gij uw lig-
chanm uw leven door gebruiken moet. Wees daarom zninig
met uw ligchaam en ook met dat van anderen. Als een mensch
20 jaar is geworden gaat hij aan zjjnc regten begioneo te
deoken en aan politiek te doen. Verzet u daar een weinig
tegen, en doe er vooreerst nog maar niet veel aan't is maar
tijd verknoeijen, en gij zult er later genoeg van te doen krijgen.
Overvalt u dus eene vlaag van landerigheid over de orde der
diDgen die verkeerd 9chijnt in nwe oogenprobeer dan een
ander sigaar en ga wandelen of naar den hoefsmid kijken
als hij een jong paard de eerste jjzers moet aanleggen dat
ia oen heel werk om leerzaam aan te zien want een jong
mensch moet ook goed beslagen worden om goed door de
wereld te komen. Wees voorzigtig met uw vertrouwen en
met uw beurs. Heb veel vrienden; dat is op uwe jaren niet
te beletten; maar zoek toch vlijtig naar één goed vriend
on als gij dien gevonden hebt, hond u dan daarbij.
Ingezonden stukken.
Mijnheer de Redacteur I
Van alle kanten gaan tegenwoordig klachten op
over de lage bezoldiging van ambtenaren en dat er
onder deze, voor een zeker deel verdienstelyko mede
burgers verscheidene zyn die gebrek lyden valt niet
te ontkennen. Dat ieder zooveel mogelyk medewerkt
om dat te horstellenis billyk.
Toch meen ik dat men voorzichtig moet zyn bjj
het luisteren naar die klachtenwant ook onder ons
boeren winkeliers ambachtslieden herbergiers enz.
is er menigeen die lang niet eiken middag een runderrib
op de tafel heeftja, gjj zoowel als ikkunt er zeker
verscheidene van die lui opnoemen die moeite hebben
om zich den smaak van rundvleesch te berinneren.
En wanneer men dan toch die ontzaggeljjke hoop
sollicitanten ziet, die zich opdoen voor een baantje
van ƒ500 of ƒ600, dan zou men toch moeten zeggen
dat het aan hot groote ruif nog zoo kwaad niet is.
Toch is het voor sommigen daar kwaad bitter
kwaad! Ja ik geloof zelfs te kunnen beweren, dat
men de zoogenoemde fatsoenlyke armoedevooral
onder de ambtenaren moet zoeken.
Do rede daarvan ligt voor een groot deel daariu
dat de ambtenaar werkt voor eene vaste jaarwedde
die ja door bevordering wel wat verboogen kan maar
zoo zeldzaam verhoogt in dezelfde rede als de behoeften
van den ambtenaar en zyn gezin toenemen. In mjjn
oog moet hot leven van eene vaste jaarwedde iets
verschrikkelijks zijn. Geef mij dit jaar ƒ600 inkomen
en ik zal toekomengeef my een volgend/ 1000
en ik zal ook toekomen zonder dat gy kunt zeggen
dat ik ééne cent onnuttig besteed heb; en woldra zal
ik zoo gewoon worden om ƒ1000 'sjaars te verteren
dat ilc een soort van armoede zal gevoelen als ik
slechts ƒ100 minder ontvang.
Dat '.s zoo niet, bij den vryen arbeider.Een schipper,
een geneeskundigeeen kruidenier heeft jaren dat
zyne verdiensten honderden guldeus uit elkander loopen.
Hij weet te voren dat zyn bedrjjf dat mede brengt
en dat dwingt hem om bedachtzaam te zjjn met zjjne
uitgaven. Het verleden jaar was zoo slecht en dit jaar
was zoo uitstekend voordeelig, ziet, hij voelt van
hoeveel belang het is nu niet alles te gebruiken en
niet slechts te sparen maar ook met de overwinst van
zijn voordeelig jaar zóó om te springen dat het hem
rente oplevert; hjj doet er een voordeeligen inslag
medelaat eene uitgestelde herstelling doenkoopt
er eene dorsch- of zaaimachine voor, enz. enz,
Dat doet de ambtenaar nieten dat kan hij ook
bezwaarljjk doenwant hjj heeft geen bedrijf waarin
hjj zyne winst kan steken. Maar hjj zou een deel zijuer
jaarwedde kunnen kapitaliseren en op rente zetten.
Er zijn ja, sommige ambtenaren die dat doen, en
ook doen kunnen maar daartoe behoort zóóveel zelf-
beheersching dat slechts een mioderdeel daartoe komt.
Eenmaal heeft de ambtenaar eene zekere schaal van
leven aangenomen en die schaal was ingerigt naar
zijn individueel begrip van „fatsoen;" daarvan te moeteD
afgaan brengt hem tot die betrekkelijke armoededie
bem de handen omhoog doet steken en uitroepen
verhoog myn traktement!
Zeg mij wat jaagt toch zoovele sollicitanten naar
het groote ruif, als het dan daar zoo kwaacl is?
Wel jaom de waarheid te zeggen ook wel wat
het „fatsoen." Weet u. Een ambt moot al heel min
zjjn of men is er Mjjnheer mee Mijnheer de tele
graphist, Mynheer de officier, ju zelfs Mijnheer
de commies of adjunct-commies of Mynheer de rijks
veldwachter. Want weet u zoo achter de tooubank
te staan en daar s'il vons plait to spelen voor 1 '/2 cent
saffraanof op zoo'n schip in alle weer en wind aan
't roer te staanof in zoo'n bier- of wjjnkelder rond
te scharrelen tusschen tonnen kruiken en flesschen
met een linnen schortje voor, dat vinden wjj niet
fatsoenljjkdaarvoor schryven wij een te nette hand en
^kunnen wjj te vlug lezenboveudien kennen wjj eeii
beetjêen een snufje Duitschen hebben wij
van onzomoeciS£«eleerd een buiging te maken tegen
onzen meerderehÜ z,ch verwaardigt ons aau te
spreken en van onz&ü^j!*^?r eens te vloeken
tegen onzen mindere, aïs'uy nee óiR'niéirMar
maakt.
Ziet, met zulke kwaliteiten zon het toch niet voegen
met eon schootsvel naast de schaafbank te staantot
over onze knieën in de schavelingen en in het hout
zaagsel. Neen dan liever ambtenaar. Als men dan naar
een fatsoenlijk meisje gaat om haar ten huwelijk to
vragendan kan men als papa vraagt„vriendje wat
doe je voor den kost zijn aanstelling nit den zak
halen en zeggen „kijk aanstaande papa ik ben Rijks
ambtenaar en heb a"lle jaar zooveel te verteren."
Ziedaar eon der redeuen waarom het groote ruif
zoo trektvader en moeder en de ooms en tantes
zyn het daarover al vrij wel eens.
Maar er zyn nog andere dingen, waarmede de jonge
lui in de ambtenaarsfuik gelokt worden.
Weot dat er een groot getal ambten zjju tot wior
uitoefening al zeer weinig inspanning gevorderd wordt
althans waarbjj men het zich al weinig moejjeljjker
behoeft te maken dan men wil. Men heeft zyne in
struction en als men die volgt dan heeft men zijn plicht
gedaan en als men zijn plicht gedaan heeftdan heeft
de chef van dienst niets te zeggen on kan men zich
gerust te slapen leggen. Wat al militairen kauton-
rechterBinspecteursopzienersdirecteurs enz. enz.
zjjn er,die eigenlyktoch slechts bitter weiniguitvoeren,
wat al burgemeesterswethouders, secretarissen kom-
missarissen referendarissen en andere arissen meerdie
eigenlyk gezegd alleen in de wieg schynen gelegd te zijn
om hun uaam oneindige malen op het papier te kladden.
Niemand is er onder onsof by kent één of meer van
zulke naamzetmachines.
Geheel anders is het met den nijveren man, ja zelfs
met den rentenier. Hun bedryf en hun belang vordert
aanhoudend toezicht, telkens weerkeerende zorg, ge
durig overleg en nimmer rustende waakzaamheid. Hun
zyn de plichten die ze te vervullen hebben, niet by
instructie voorgeschrevenmaar des te zwaarder drukken
ze op hunne Behouders en des te strenger worden zij
gestraft voor ieder verzuim.
Intu8schen veroorzaakt een en anderdat de toevloed
van dezulken die van 't groot ruif willen etenout-
zachelyk groot blyft. En daar waar nu zooveel lief
hebbers zyn voor postjes en baantjes, zyn er ligtelyk
ook velen die voor een klein loon willen werken.
Is het derhalve wel zulk eeu groot wonder dat de
hoogere en lagere regeeringscollegiën geene hooge jaar
wedden geven als zij het werk voor geringere kunnen
gedaan krijgen Als u of ik naar den winkel gaan
waar goedkooper verkocht wordt dan in andere win
kels vragen wy dan aan den winkeliergoede man
schiet er nu wel iets voor u over, nu g|j zoo goedkoop
verkoopt, zult gy en uw gezin nu geen gebrek gaan
lyden by uwe lage pryzen Als wij dat vraagden zou
de man zeker wel van ons denken dat wjj niet wel
in 't hoofd waren.
Welnu't is niet anders met de ambtenaren. Vóór
zjj hun ambt aanvaarden weten zjj op welk eene
jaarwedde zjj te rekenen hebbenzjj moeten weten
voor hoeveel zjj hunne verdiensten verkoopen kunnen
en zoo lang er nog zoovelen gevonden worden, genegen
om voor een zekere som te willen werkenkan men
ook degenen die posten te begeven hebben niet kwaljjk
nemen dat ze één uit don overvloed van sollicitanten
kiezendie met de toegezegde jaarwedde tevredeu i9.
Met dat al zjjn er toch ook ambtenaren die werkelijk
de maatschappij gewichtige diensten bewyzen. Het is
van 't grootste gewicht voor ioderen staatsburgerde
zoodanigen op to merken, naar waarde te schatten en
hen wel te onderscheiden van die groote menigte ledig-
gatgers die maar al te gemakkeljjk aan den avond
komen. Dat ieder burger zooveel in zjjn vermogen is
medewerkt om de eerstbedoelden zóó te bezoldigen dat
zjj lust en liefde voor hun ambt hebben, is evenzeer
plicht en belangals dat ieder al bet mogeljjke doet
om het getal der laatsten te doen afnemen.
JUSTUS.
