ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 5105.
29sleJaarg.
Donderdag 28 November 1872.
WAARSCHUWING
W. J. S. J. BLOM,
W. J. S. J. BLOM.
Wij
ijziging der Jagtwet.
Nieuwstijdingen.
Sbtïrtje.
®w
jffilcbcvlanb.
aan ACHTERSTALLINGEN in de betaling van IIooP>
dolijken Omslag' en IIoiKlonbelasting
der Gemeente Zierikzeetot aanzuiTcring; der
vorschencn termijnen en zulks ter voorkoming van
onkosten.
Zierikzee, De Gemeente-Ontvanger,
November 187'2. M. F. van den THÖORN.
Aan de Kiezers.
Och! waren alle menschen wijs
En wilden daarbjj wel
Doez' aarde waar' een paradijs
Nu is ze vaak een hel.
Onwillekeurig kwamen deze woorden ons te binnen
toen wo ons neerzolteu om voor het laatst U op te
wekken aanstaanden Vrijdag Uwe stem uit te brengen
op den Hoer
die, wat er ook gezegd en geschreven is, zijne candi-
datuur ernstig blijft handhaven.
Wij hebbenzooals ieder bekend isonzen Candidaat
op eerlijke wijze en door wettige middelen aanbevolen
namelijk door het geschreven woord dat voor iederdie
het willeesbaar is. Wij hebben geen enkele poging
aangewend om in het geheim of op minder loijale wijze
stemmen te werven. Hot algemeen belang gaat ons boven
particuliere belangen. Eerst toen we zagen hoe er door
andoren gewerkt werd om hun Candidaat te doen
zegevieren toen hebben we een scherp woord go-
schreven om dat alios aan de kaak te stellen en aller
oogen te openen.
Een scherp woord dat ons zeiven leed deed dat ook
anderen leed deed. Het ware wel te weuschen dat
dat scherpe woord niet noodig was geweest. En het
zou niet noodig geweest zijn als bij do Verkiezing alles
richtig toegingals ieder met open vizier streed. Maar
de waarheidal is ze soms scherp on bitter, is ze daarom
minder waar? De vorm, waarin dat sclierpo woord
gekleed was, moge den een minder behagen dan den
andermaar de inhoud er van is niet wedevlegd en
kan ook niet wcderlegd wordon. Wij nemen er dan ook
niets van terug. De waarheid zal toch eiudelijk trium-
feeren.
Toont dat, Kiezers, ook op aanstaanden Vrijdag.
Getrouw ter stembus opgegaan niet vergeten dat het
plicht is gebruik te maken van een recht.
Het denkende gedeelte der kiesgerechtigde burgerij beeft
ons reeds getuigenis gegeven want onze Candidaat
had de meeste stemmen. Dat het nogmaals spreke en
beslisse 1
Wij herhalen het vroeger gezegde: Wio Uwer vrjj
en onafhankelijk is en wil zijn, wie zelf van zijn
kiesrecht, gebruik toil maken hij brenge zijne stem uit
op onzen Candidaat diewat er ook gezegd en ge
schreven ie zijne Gandidaluur ernstig blijft handhaven
op den Heer
Iu de zittiDg der Tweede Kamer der Staten-Generaal
van 20 November word door de hecren van Kerkwijk
Idzerda eu Gratamaeen amendement voorgesteld
ten einde een besluit der Kamer uit te lokken tot
wijziging der jagtwet.
Do heer van Kerkwijk zeide o. a.volgens het ge
drukte verslag in het Bijblad
Reeds herhaaldelijk is gesproken over het wenacholijke
tot wijziging der jagtwetzoodat ik slechts kort het
amendemeut zal toelichten. De jagtwet is niets anders
dan een overblijfsel uit de middeneeuwen en van de
heerlijke regten eene bevoorregting van enkele rijke
lieden om zich een genot te verschaffen ten koste van
de landbouwers. De landbouw wordt door de jagtwet
benadeeld en in do tegenwoordige tijden van reglvaar-
digheid en billijkheid komt oen dergelijke toestand
niet te pas. Ik erken dat or enkele lieden zijndie
niet voor buu genot, maar voor hunne kostwinning
jagen maar juist dat jagen doet dikwijls het meeste
nadeel aan den landbouw. Ook erken ik, dat het wild
eene bron van voedsel oplevertdat niet te versmaden
is, en vooral voor de liefhebbers een groot genot is
maar als volksvoedsel heeft het geen de minste be-
teekenis. Men moot toch wel bedenken dat het wild
niet van de lucht leeftmaar dat het graan en ander
voedsel gebruikt. Wanneer men dat voedsel van het
wild nu kon geven aan andere beesten dan zou dit
voor de volksvoeding voordeeliger zyn en de landbouwer
zou ook meer graan van zijn akker oogsten.
Bij de laatste vaststelling der jagtwet is er reeds op
gewezen dat die wet in strijd is met hot Burgerlijk
Wetboek.
Art. 641 van het Burgerlijk Wetboek zegt: „Het
regt, om zich het wild of de visschen toe te eigenen
behoortbij uitsluitingaan den eigenaar van den
grondwaarop zich het wildof van hot water
waarin zich do visschen bevinden behoudens de regten
door derden verkregen waarvan zij tegenwoordig het
genot hebbenen onverminderd do wetten en veror
deningen op dat stuk aauwezig."
De Minister van Justitie van der Brugghen, die zulk
een ruim aandeel heeft gehad in de vaststelling van
die weterkende zelfs dat de jagtwet in strijd was
met art. 641 Burgerlijk Wetboek en wist niets anders
te zeggen tot verdediging der jagtwet, dan: wacht
met de afschaffing van de jagtwet tot dat er geen
klasse van menschen moer gevonden wordt die groot
vermaak schept in het schieten van wild. Nu heb ik
veel eerbied voor do nagedachtenis van dien Minister,
maar om zoo lang te wachten komt mij een weinig
overdreven voor.
Wanneer ik spreek van de jagtwet gelieve men er
wel aan te denken dat ik de jagt zeer onderscheid van
de visscherjj. De bepalingen op de jagt en vi9scherij
zgn in ééue wet vercenigd en toch is er een groot
onderscheid tusschen de vischerij en de jagt.
Meer en meer begint men in te zien dat de vis
scherij is een tak van volksvoedsel en dat men daarom
het vermeerderen van de visschen zooveel mogelijk moet
bevorderen. Daarenboven doet het visschen weinig of
geen nadeel aan den landbouw, terwijl dit met het
jagen wel het geval ia.
Hot wild is niet,9 anders dan een zeker Boort van
dierendie men in do wet met den naam van wild
heeft bestempelden daarom door den landeigenaar
niet mogen gedood worden. De laudbonwer moet toe
zien dat de landbouw door dat soort van gedierte wordt
benadeeld terwijl bij er weinig of niots aan kau doen.
Volgens myne zienswijze moet de landbouwer het regt
hebben om het wild dat op zijn land is te dooden.
Dieren die zijn bcdrjjf benadeelen moet bij niet be
hoeven te ontzien. Volgens de tegenwoordige wet heeft
de landbouwer alleen het regt om dat gedierte weg
te doen door dooding wanneer hij een jagtacte heeft,
maar ook dan nog alleen slechts gedurende zekere
tijden vau het jaar. Het koopen van het jagtregt helpt
hem nietwant daardoor krjjgt hij het regt nog niet
het wild te dooden. Het spreekt van zelf dat wanneer
ik aan ieder eigeuaar van land het regt wil geven om
het wild daarop te doodenik niet weg wil nemen het
regt uat derden hebben op de jagt op sommige landerijen.
Behalve nadeelig voor den landbouw, is de jagt nog
zeer nadeelig voor de zedelijkheid.
Bij ons volk zien de meesten er geen bezwaar in om
zoo als men dit iu liet dagelijksche leven noemt, te
stroopeu. En toch hoeft do wet zulk eone handeling
strafbaar gemaakt; daardoor komen zeer velen in den
lande in aanraking met de justitie eu door die gedurige
aanraking met de justitie verliezen zij den eerbied voor
do justitie en deu 6chrik die volstrekt noodig zijn. Uit
do opgaven die bjj voorbeeld iu 1868 aau de Kamer zijn
verschaftblijkt dat 3630 veroordeelingen hebben plaats
geluid wegens jagtdelicten en 715 transactiën.
Wat is dan de reden dat men de jagtwet in stand
zou houden. Is hot voordeel voor de schatkist? In
geenen deele. Wanneer men deze begrooting nagaat
ziet men dat de opbrengst van de jagt en visscherjj
ƒ115,000 bedraagt. Daarvan kan men rekenen ongeveer
50,000 voor de visscherij die ik in stand wenscli te
houden. Uit de artt. 21 en 22 blijkt dat de kosten van
toezigt ƒ95,000 bedragen; geheel naauwkeurig kan ik
bet echter niet opgeven omdat in art. 22 de kosten van
kloeding niet zijn gespecificeerd en ik niet weet wat
aan de gewone veldwachters en wat aan de gewone
opzigters van de jagt en visscherij wordt" ten koste
gelegd voor kleediug. Wanneer mijn wenscli dat de
jagtwet worde herzien wordt ingewilligd dau zal men
toch om in harmonie te blijven met art. 641 van het
Burgerlijk Wetboek, dienen te bepalen wat men in het
vervolg door wijd zal gelieven te verstaan. Men zal
eene straf moeten vaststellen voor hen die met een
geweer loopen of die het wild schieten op grond van
een ander. Bovenal zal art. 3 van de jagtwet, dat
onder andereu regelt de wijze van afkoop van het jagt
regt behooren herzien te worden want zooals dit nu
bestaat is het voor het grootste getal landeigenaren
bijna onmogelijk om het jagtregt af te koopen.
Ik erken dat op den vorm van het amendement veel
is af te dingen het doel is niets anders dan den wenscli
uit te spreken dat de jagtwet worde herzien in den
geest, zooals ik zulks heb aangegeven. Wil men de
jagtwet in stand houden dan kan men zich achter deu
vorm verschuilen en alle jagtliefhebbersvoorstanders
van heerlijke regten en andere privelegien hebben een
goed voorwendsel tot tegenstemmen.
De heer Begram bestrood "het amendement om den
vorm en het ontijdige.
De Minister van Justitie was tegen het amendement,
maar verklaarde spoedig eene wet 'op de visscherij te
zullen indienen en als die. aangenomen waseene
wijziging der jagtwet te zullen voorstellen.
Do heer Oldenhuis Gratama weerlegde de aangevoerde
bezwaren.
De heer Storm van 's Graoesandc kwam tegen het
amendement op.
De heer Idzerda constateerde, dat niemand opgekomen
was tegen het beginsel van het amendementmaar dat,
daar de Minister had te kennen gegevendat hij eeno
wijziging der jagtwet zou voorstellen het dool van de
voorstellers was bereikteu zij dus het amendement
introkken.
Bat avia 17 Oct. In het Mail-Overzigt van het B. II.
leest men:
Het laatste berigt uit Deli is een telegram van 2 dezer
inhoudende de tijdingdat de versterkte stelling der Batuks
bij Laoe Totah na een kort gevecht door onze troepen is
genomen. De vijand is gevlngt met achterlating van twee stukken
geschut. Ann onze zijde was zelf geen enkele gewonde. Het
verlies des vijands was onbekend. Van dc twee oproerige daloes
is lot dusver geen sprake meer; en het blijkt nu zonneklaar
dal het aanbod der Bntaka om hen uit te leveren niets anders
is geweest als een list om tijd te winnenten einde zich te
kunnen versterken. Men heeft van sommige vorsten wel eens
gezegd, dat zij niets geleerd hadden, doeli het zijn niet alleen
vorsten van wie men zoo iels beweren kan. Telkens en telkens
worden wij door den sluwen inboorling misleid want in
welk opzigt bij beneden ons moge staan in list en sluwheid
overtreft hij ons ver en telkeus weer beginnen wij lot onzo
sehade en schande te geloovcn aan zijn goede trouw. Had
men in den beginne gedaan wat men thans doetde loop van
zaken zon waarschijnlijk een geheel andere zijn geworden.
In Philadelphia is de sterfte onder de paarden zoo
groot, dat thans alle wagens, zelfs de tramways, door
menschen worden getrokken. Yoor deze laatste zjjn
twaalf mau gespannen en de tarieven voor hen die
er gebruik van maken, zijn verdubbeld.
In het stadje Mennelinckin de Russische provincie
Ufawoonde een molenaar met zijn huisgezin. Eenigen
tijd geleden werden zij des avonds door drie Tartaren
overvallen, die hen eerst onder de hevigste martelingen
noodzaakten te zeggen waar hun geld geborgen was
en hen daarna door bijlslagen ter dood bragten met
uitzondering van een meisjedat zij gebonden in een
hoek lieten liggen. De moordenaars maakten zich daarna
van alles meester wat waarde hadeu zetten zich toen
nog niet bebloede handen en kleederentegenover het
van pijn en angst kermende meisje nederom te eten
en te drinken. Eindeljjk werd een der snoodaards het
kermen van 't meisje moedeen om er een einde aan
te makenbegoot hij haar geheel met kokend water.
Middelerwijl was echter de zoon van den molenaar uit
het naaste dorp te huis gekomen. Deze ziet door het
venster wat er gebeurd is en zonder zijne tegenwoor
digheid van geest te verliezen haalt hij uit een schuurtje
een zwaar breekijzer en vat daarmede post aan de deur
waar hijdoor do duisternis beschermd de moordenaars
afwacht. Twee hunner werden toen zij de deur uit
kwamen geveld door de krachtige slagen van den
woedenden aanvaller, terwijl ook do derde na eenigo
worstelingdoor hem werd dood geslagen.Daarop het
huis binnengaandevond do zoon de misvormde lijken
zijner ouders terwijl ook de wonden vau 't meisje zoo
lievig waren dat zij geen herstel deden verwachten.
Aan eene particuliere correspondentie uit Kiel
ontleenen wij het volgende: Door den zwaven storm
zijn niet alleen Kiel en zjjn omgeving, maar is de geheele
Noordkust door de zee overstroomd. Do huizen nabij
de haven zijn tot aan de eerste verdieping met water
gevuld, zoodat de wagens door bootjes vervangen zijn. i
In bet naburige visschersdorp Ellerbeek zijn de meeste j
huizen weggespoeld. Nagenoeg 200 menschen, die zich j
op boomen gered hadden, vonden den dood in de golven,
daar de storm de boomen ontwortelde en de vloed ze
wegspoelde. Op het oogenblik, dat ik alles overzag,
wat de golven medevoerden, klopte een vriend mij op
den schouder en zeide ontzet: »Zie dit droevige schouw
spel toch eens aan I" Eene oude vrouw namelijk, zich
krampachtig aan haar bed vastklemmende, werd door
het water medegevoerd en vóór de aanwezige matrozen
haar hulp konden verleenen had, een groote golf haar
opgenomen en de zee haar verslonden. Verder zagen
wjj drjjven 43 schapen, 67 vnrkeDs, een piaoo-forte,
een oude omnibus, gioote stukken van schepen, een
wngen met brood, balen tabak, meubilaire en andere
goederen van allerlei aard, zelfs tooneelspeelers-costumes
uit de geheel onder water staande Schwiegerstra9se.
Opmerkelijk was 't groote aantal visschgn uit de meeren
iu den omtrek, die door het zeewater gedood en aange
spoeld werden. Aan de haven zijn groote steenen en
geheele stukken grond weggeslagen. Do schade aan een
eu ander veroorzaakt is aanzienlijk,
Het ongunstige weder van eonige dagen geleden zalnaar men
vreest, ongelukkige gevolgen hebben voor de arme bevolking
van Ierland. Er bestaat geen kans turf binnen tc halen cn kolen
worden reeds met 3 p. st. de ton betaald. Hooi is cr bijna niet
voorbanden, en het stroo en de haver, die men er vindt, hebben
haast geen waarde. Op gansche veldeu is't gras niet gemaaid
en waar men het heeft afgesuedenj moest het dikwijls blijven
liggen en verrotten. Men vreest, dnt de zelfde hoeveelheid die
anders gewoonlijk voor2'/2 tot 3 pond wordt verkocht, thans
wel tot een prijs van 9 pd. zal stijgen.
Een brief uit Genua bevat aardige bijzonderheden
omtrent do avonturen van een Hollandsch meisjedat
als jongen verkleeddienst genomen had aan boord
van de bark Eskdale, van Hartlepool. De eigenaar en
de kapitein van het schip, toen op de reede van Shields
liggende, bemerkende dat de jonge knaap vlug en be
hendig was, namen hem aan als jongen, voor een tijdvak
van drie jaren. Gedurende de reis van Shields naar
Genua gedroeg hij zich zeer goed, verrigtte alle werk
zaamheden en klom in de masten met de vlugheid van
een aap.
Men had volstrekt geen vermoeden omtrent haar
geslachttot den dag na de aankomst van het schip
te Genua. De matrozen ontdekten het feit en maakten
er deu kapitein mede bekend. De kleine kajuitsjongen(l)
werd bij den kapitein geroepen en bekende weldra dat
zij zich als jongen verkleed had.
Men begaf zich naar den consul; het contract, waarbij
zij zich voor drie jaar als jongen had verhuurd, werd
verbroken, doch de Hollandsche werd onmiddellijk ge-
engageerd als keukenmeid op het schip voor de terugreis.
Na acht dagen en nachten onophoudelijk te hebben
gewerkt, is mon er in geslaagd in de Pelsallmyü de
lijken te vindon van de arbeidersdie men wist dat
niet door het water bereikt waren. Het vermoeden heeft
zich bevestigddat de ODgelukkigen gestikt zjjn door
bedorven lucht; waarschijuljjk hebben zjj weinig geloden,
men vond de 19 lijken tegen elkander aangedrongen
aan de uiterste grens van den mijngang.
Ai'nlaem, 25 Nov. Donderdag a. zal voor liet prov. gc-
reglshof alhier behandeld worden de zaak van Jan vbd Druten
beschuldigd van moord op zijn dochtertje gepleegd.
Aan de acte van beaohuldiging ontleenen wij het volgende
In de maaud April deze» jaars overleed do vrouw van den
beschuldigde.
Gedurende de eerste maanden dnarua werd zijn huishouding
waargeuomea door zijne buurvrouw, Johanna Kuilijes, echtgenoot
van Johnunes Jacobus Bouwmantoen echter in het midden
van deu afgeloopen zomer eenig verschil tnsscheu heu outstond cd
zij zich dientengevolge aan die zorg oDttrok, werden twee zijner
kinderen, zijne beide dochtertjes Ida vier jaren en Theodora
Maria, vijf jaren oud, iu den kost besteed bij Evcrdina van
Kerkhof, weduwe van Evert Mulder wonende op hel Geldersch
Spijker onder Arnhem ten huize van welke vrouw hij zelf nu
eu dan op zolder deD uacht doorbragt. Den nacht vaD den 30sten
op den 3Isten Augustus II. deed hij dat niet en eerst in den
namiddag van laatstgemclden dag zag de weduwe Miilder hem terug,
Bij haar tehuiskomstdes namiddags om half vijf, vond zij
hem op een bank zitten voor haar huis met zijne twee meisjes.
Hij verzocht haar de kinderen gereed te makenomdat hij ze
wilde brengen bij eene weduwe achter de Sabelspoormuur;
met wie hij zeide te gaan trouwen. Vrouw Mulder maakte zwa
righeid en verklaarde, dat zij ze nog een veertien dagen
wen»chte te hóuden; ook het. jong9te kiod Ida verlangde te
blijven en te gano slapen. Hij wilde evenwel daar Diet van
hooren weshalve aan zijn begeerte werd voldaan; de kinderen
werden klaar gemaakt on aan hem medegegeven.
Door de stad waar hij in dc \Vielakker9teeg, de rigting
volgende naar de Koepelkerkonder anderen nog is waargc-
nomeu door Johannes Mulder, den zoon van meergenoemde
weduwe, begaf hij zich met zijne kindertjes naar de tapperij
van Johanna Hainweduwe van Ilendrikus Johannes Gradns
Dnainsin de Vijf Zinnen, om eeuige borrels te driuken cn
vau daar by het vallen van den avond naar Ooderlangs. Daar
ter plaatse van de petroleum-loods by den zoogenaamdcD Has
pel liep bij met de kinderen naar de zijde van de rivier
nnm eerst het jongste meisje Idn op, en wierp haar in den
Rijnvervolgens haar zusje Theodora Maria en wierp haar
eveoeeus in het wafer. Ida verdween terstond in deu 3troom,
maar Theodorawelke toevallig niet zoover als Ida was tc-
regtgekomenwist zich hoewel ze reeds iu het water lag
aan een tak van het rijshoutstaande langs de rivierte
grijpen en naar boven te komen en is, bij het slaken van
den noodkreet »vader", door den beschuldigde verder opge
trokken en vervolgens medegevoerd naar de buurt van de wo
ning van vrouw Mulder. Op eene plaats gekomen, waar zij
dat huis zien kon, heeft hij haar neergezet, gelast om te
hnis komende, te zeggen: „dat vader en Daatje weg waren;
dat zij in de beek waren verdronken," cn heeft hij zich uit
de voeten gemaakt. Het kind 19 naar haar kosthuis terugge
gaan, en daar kwart voor tien uur ongeveer druipnat aan
gekomen. Hare verpleegster omarmende heeft zij haar ver
haald: «vader heeft ons in het water gegooid; mijn zusje ie
verdronkenmijn vader is cr ook in gevallen en ik ben er
weer uitgekropen door mij aan een tak vast te houden."
Het lijkje van Ida van Drnten is in den morgen van I
Sept. nabij Wageningen uit den Rijn oggevischt cn door de
weduwe Mulder en Beenen als haar lijkje herkend.
Middelburg;, 25 Nov. Concessionarissen van de
diligence-dienst tusschen Middelburg en Vlissingen heb
ben bekend gemaakt dat die dienst met 1 Dec. a. s.
zal worden gestaakt.
"Wolfaartsd\jl<, 27 Nov. Ten einde, gedurende
het winter-seizoen, een dringende belemmering voor
velen in het kerkgaan op te heffen, hebben Kerkvoogden
der Herv. gemeente alhier in het kerkgebouw thans
2 circuleer-kagchels, met cokes gestookt, doen plaatsen,
welke een gelijkmatige warmte verspreiden.
Ouwerkerlt26 Nov. Verleden Donderdag gaf
de sedert kort hier gevestigde rederijkers-Kamer Nut
tige uitspanning" hare eerste voorstelling. Een vrij groot
aantal personen uit deze en uit naburige gemeenten
woonden de opvoering bij, waarvan met regt mag gezegd
worden, dat zij aller verwachting voldaan, die van velen
zelfs overtroffen heeft. Wanneer men toch in aanmerking
neemt, dat de kamer alleen bestaat uit personen tot
den werkenden stand behooren de, dan moet men zich
verwonderen over de inspanning en de opoffering dei-
leden, waarvan de meesten na moeitevollen dagelijk-
schen arbeid tijd en lu9t vinden, zich voor te bereiden
met het doel, aan menigeen een genoegelijken avond
te verschaffen. Eu hierin zijn de leden, zooals wij zeiden,
naar wensch geslaagd.
Jammer echter dat het lokaal, waarin de opvoering
gegeven werd, niet ruimer is. De kleine zaal, hoe opge
propt zij ook was, kon niet allen bevatten, die gewenscht
hadden de voorstelling bjj te wonen. Niet minder te
bejammeren was het, dat er in dit kleine lokaal geene
behoorlijke bediening was, hoeveel men in dergelijke ge
vallen ook moet toegeven. Niet alleen dat bet publiek
zulks eischt, de leden der kamer verdienen inzonder
heid eene flinke behandeling. Indien er mogelijkheid
toe bestond, ware het zeer to wensclien, dat zij bij
volgende gelegenheden hunne voorstellingen in een beter
en geschikter gebouw konden geven. Het is daarom
niet te hopen, dat deze redenen oorzaak mochten zijn
van verslapping in hunne werkzaamheden, veeleer gaan
zjj voort hunne krachten te wijden :.an het doel dat
zij zich voofstelleu. Gewis zullen zij daardoor veler
goedkeuring verwerven.
Zieriitasee, 27 Nov. Van de 172 kiesgeregtigdeu
leverden 82 hunne stembiljetten in bij de heden plaats
gehad hebbende verkiezing van drie leden iii de Kamer
van Koophandel en Fabrieken alhier, ten gevolge dei-
periodieke aftreding dor Hoeren Jhr. J. L. de Jonge
D. Q. Mulock Houwer en O. van der Vliet Dz., waar
van de beide eersten verzocht hadden niet in aanmer
king te komen.
Gekozen zijn de Heeren C. van der Vliet Dz. met 61,
J. W. V. la Brand met 47 on P. O. Olivier met 45
stemmen. Voorts verkregen de HH. A. Buijze Mz. 35,
J. Ochtman Joliz. 24 en M. C. de Crane Jr. 21 stem
men terwijl de overige op verschillende personen
verdeeld waren.
Onder het opschrift „Onderwijzersèllende" schrijft
de heer T. H. van Beyma thoe Kingma, schoolopziener
te Heerenveen, in de Monitor het volgende:
„Zooeven kom ik te huis van een schoolbezoek, dat
mij dan toch zoodanig heeft aangegrepeudat ik tot
Nederland het „wee u"! moet uitroepen.
Verbeeld u, ik kwam klokslag 9 uur bij de school.
De onderwijzer, gekleed of niet gekleeddat is min
der, zonder fraajje kleederen kan men leven
ontving mij hartelijk en leidde mij in de schooleen
net gebouw, gevuld met 24 kinderen. Hij vroeg mjj,
wat ik verkoos. Het gewone antwoord: „ga eenvoudig
uw gang; doe alsof ik er niet ben", volgde de man op,
eu, hoe iB het mogelijk? de man gaf een aller
liefst, opwekkend onderwijs voor 300 's jaars, zonder
meer.
Na schooltjjd zoude ik dadelijk verder gaan, ach,
had ik het maar gedaandoch ik nam helaasde
uitnoodiging aanom bij hem binnen te komen en
vond daar eene vrouw, schamel, schamel gekleed,
twee kinderen handen en beenen niet kunneude ge
bruiken door kliergezwellenellende en armoede ten
top, zoo erg als ik het zelden heb aangetroffen.
Daar stond ik schier als een gevangene. Wat hier
te doen? Levertraan voor de kinderen, maar een
flesch wat baatte deze? Kleederen voor vrouw en kin
deren, maar welke: onder- of bovenkleederen Een
dokter voor de ziek liggende kinderen? De dokters
rekening van het vorige jaar was nog onbetaald hoe
hem dus te krijgen? Troost, ja welke? Versterkend
voedsel, maar van waar? Ja, daar stond ik, de
steun, de raadgever, volgens de wet.
Hoe is bet mogeljjk, dacht ik, dat die man, zooeven
in de school zoo flink, zoo opgewekt voor en bjj de
kinderen, daar in huis nederzinkt in die kommervolle
ellende Hjj verklaarde mij geen uitkomst te weten
en met een brekend hart zich geweld aan te moeten
doen om dat opwekkend onderwijs eiken dag vol te
houden.
Inderdaad, men kent de ellende van vele onderwijzers
in Nederland niet; want dan kon het zoo niet zijn eu
blijven.
"VVilt gij zamelen voor dit gezin? Ik weet geen ander
middel.
Waarom dan zijn naam verzwegen De armoede is
eerlijk: Hjj is Camstra, hoofdonderwijzer te Langedijke,
gemeente Oost Stellingwerf, provincie Friesland."
Zaturdagmorgen heeft op het fort Honswijk een
treffend ongeluk plaats gehad. Bjj het ledigen van
granaten is er een gesprongen waarbij de korporaal M.
doodelijk gewond en den kanonnier v. cl. A. beide armen
verbryzeld werden. Op het bekomen berigt is te Utrecht
de eerstaanwezende officier van gezondheiddokter
Weteling, met nog 2 officieren van gezondheid onmid
dellijk naar de plaats van hetouheil gegaau oin bijstand
te verleenen. De korporaal is korten tijd daarna over
leden en des avonds met den kanonnier naar het hospi
taal aldaar overgebragt, waar den laatste beide voorarmen
zijn geamputeerd. Naar men verneemt, is zijn toestand
naar omstandigheden wel.
Voor een paar dagen bevond zich te Beerta een jeugdig
koopman in blikgoederon. B. K.van Winschoten cn werd
onderweg door een commies staande gehouden die evenwel
niet wist of hij was ventende dan of hij die goederen ergens
moe9t bezorgen. Onzen jongen koopman naauwelijks l'tjaren
oud, werd door den bedoelden commies een „patent" afgevraagd.
De jongen zeide heel eenvoudig: een patent meneer, wat is
dat? Zoo gij geen patent vertoond moet gij mede naar hut
kantoor: doch onze jongen zette heel bedaard zijn „kiep"
waariu hij de goederen hadop den grond. De commies
gelaste hem de kiep weer op te nemen en hem Daar het kantoor
te volgen, doch de jongen antwoordde droogjes „a9 dei kiepe
noa 't kantoor mout droag hom cr dan zolfs henwnnl ik dou
't niet." De commies nam do kiep op deu rug als een
echte koopman in blikgoederen. Ieder staarde hem lagchend
na tot hij aan het tolhuis te Nieuw-Beerta kwam, waar hij
vier zijner ambts-broeders vond. Hier werd de goede vangst
besproken en de jongen op nienw in een verhoor genomen
over 't patent. Nn wat praten over de groote 9traf die hij had
te wachten en verbeurdverklaring zijner goederenzeide dc
joDgen eindelijk: Och, meDeer ik heb zoon stok papier in
de bnnrtse dat kenjo wel reis in zeio, of dat ook 'n patent
is." En jawel de zaak werd in orde bevonden. Den koopman
werden zijn goederen teruggegevenen hij ontslagen van alle
geregtelijke vervolging. Onze handelaar in blikgoederen nnm
zijn kiep weer op den rug zeggende: meneer ik dank joe wel
die ie mien kiep zoo wied droagen hebben, ik mos toch disse
kant oet.
Kerknieuws.
Ds. II van Grielhuijsen (vroeger te Poortvliet en te
N.-Tonge), thans pred. te Oudega, c. a.heeft zijn
28ste beroep ontvangen en wel nu naar Schoonrewoevd.
Ds. H. BaxDz.pred. te Poortvlietdie reeds 41
beroepen ontvinggedurende zijne 19jarige kerkelijke
loopbaan heeft bedankt voor Hengeloen alzoo 37
beroepen afgewezen.
Bij de beroeping te Waarde in Z.-Bevelaiid van den
kand. C. B. Oorthuijs die dit beroep heeft aangenomen
is bet predikants-tracteinent uit de kerkelijke fondsen
met 174 verhoogd en alzoo nu op 1000 gebragt.
Bedankt voor het beroep naar Kruiningen door Ds.
B. A. de Jong te Boven-Bardinxveld.
Gemengde berigrteii.
De gemeenteraad te 'sGravenhage heeft het voorstel om de
kermis af te schaffen met eene groote meerderheid verwor
pen. Men kan wel losbandig zijn al is liet geen kermis, en
vooral in den Hang. P. Regout te Maastricht heeft nnn de
St. Servaaskerk een vensterraam in gebrand glos geschonken,
waarop zich portretten van 21 vermaarde bisschoppon bevin
den cn heeft voor zich ook een plaatsje behouden geknield
zittende op eeu bidstoeltje cn gekleed met een witten mantel.
Het is een zeer vermogend man die vroeger groote aanbie
dingen heeft gedaan om van Brouwershaven een spoorweg lot
Maastricht te doen leggen. De Italiaanschc regeering heeft
aan den pau9 zeven millioen aangeboden om die aau dc
noodlijdenden door de overstrooming te schenken volgens zijn
goedvinden. De paus was daar eerst zeer mede ingenomen
