ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No.5129. Dingsdag 10 September 1872. 29steJaarg\
Gedurende de 2de helft der maand Julij 1872, zjjn
door het Postkantoor te Zierikzee verzonden de navol
gende brieven waarvan de personen op de adressen
vermeld, ter plaatse van bestemming niet bekend zjju:
I. KOSTERMAN te Halteren.
A. MALANDER te Rotterdam.
W. DEKKER te Wormerveer.
Yau de Hulpkantoren
G. OTTEN te Groot-Arewijn.
Zonnemaire.
WILLEM van ESSENVELD te Zwijndrechl.
Bekendmaking.
De BURGEMEESTER van Zierikzee maakt bekend
dat liet Moiul- eu Klaauwzeer zich heeft
geopenbaard bij het rundvee van de landbouwers
CORNELIS GERARDUS GILDEN en CORN, bij de
VA ATE, alsmede bij de Schapen van den landbouwer
D. BEVELANDER.
Met verwijzing naar vroegere bekendmakingen, her
innert bjj in het byzonder aan de daarbij gedane
waarschuwingtegen het gebruik van vleesch eu zuivel
van door Mond- en Klaauwzeer aangetast vee.
Zierikzee, den 7 September 1872.
B. C. CAU.
OPROEPING.
VROEDVROUW.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee roepen bjj deze op allen die in aanmerking
wenschen te komen voor de betrekking van VROED
VROUW waaraan eene jaarwedde uit de gemeentekas
is verbonden van twee honderd gulden
zich met overlegging van stukken bij gezegelde port-
viij in te zenden adressenten spoedigste te wenden
tot het gemeentebestuur van Zierikzee.
Zierikzee den 28 Augustus 1872.
De Burgemeester en Wethouders,
B. C CAU.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen.
Almelo, 5 Sept. Twenthe kenmerkt zich tegen
woordig wel door een oproerigen geestwant naauwe-
ljjks is op de eene plaats de rust hersteld of op de
andere wordt zjj weer verstoord. Zoo ontvingen wij
heden avond het berigtdat erop het naburige Vrie-
zenveen ernstige ongereldheden hadden plaats gehad
door de fabriekarbeidersdie den arbeid hadden ge
staakt omdat zij meer loon wilden verdienen. Ón-
middeljjk is een gedeelte van de alhier gestationeerde
huzaren heengezonden tot handhaving der orde.
7 Sept. Uit Vriezenveen wordt nader gemeld, dat
de ongeregeldheden een ernstig karakter aannemen.
In den afgeloopen nacht verjoeg de boerenbevolking,
met geweren gewapendhet detachement huzaren. Bij
den Burgemeester zijn de glasruiten vernield.
6 Sept. Woensdag werd voor de
arrondissenients-rechlbauk alhier behandeldde zaak van den
conducteur E. B. F. Dikkensden dief der aangeteekende
brieven en pakjes. 19 getuigen werden gehoord. De beklaagde
deed een omstandig verhaal van het gebeurde.
Hij deelde mede dat hij Ie Harmeienwaar het kermis was
en de trein op een andere moest wachten, die 20 minuten
later kwam gelegenheid had gehad om met eenige kennissen
„de kermis" op te gaan en „verscheidene glazen bier en ook
eenige bittertjes had gebruikt," waardoor hij in een min of
meer opgewonden toestand was geraakt.
Toen de trein van Hnrmelen vertrokken was, had hijdie alleen
belast was met het vervoer van goederen voor de ex-peditie
van Qeud en Loos, toevallig het brievenpak ontdekt en daar
de brieveu en pakjes met geldswaarde, zich toegeëigend. Hoe
hy er toe gekomen is, begrijpt hij zelf niet; evenmin is hij
er vno bewust, de zegels van de pakketten te hebben verbroken.
Toen hij de hnnd in de brieveuzak stakheeft hij alleen de
papieren omslagen der pakketten verscheurd zonder bemerkt
te hebben dat ze met zegels waren gesloten. Telkens doet de
herinnering aan vrouw en kinderen, die hij even als zichzelven
zoo diep ougelukkig heeft gemaakt, hem iu luide snikken
uilbarsten. Hij geeft op, eene goede betrekking gehad te heb
ben in dienst van van Gend en Loosdaar hij ƒ2.25 per
dag verdiende. Een conducteur van denzelfden trein die reeds
8 jaar met hem bevriend was en van aandoening uauwelijks
spreken konverklaardedat hij wel had opgemerkt, dat
Dikkens eenigszins gejaagd en opgewonden en geheel anders
dan gewoonlijk was, en dan wel reeds vóór dat de trein Har-
melen had bereikt; hy constateerde voorts, dat de brievenzakken
zooals gewoonlijk waren nedergelegd in een bagagewagen eQ zon
der geleide werden vervoerd; Dikkens wa9 dan ook volstrekt niet
met het toezicht belast.
Na het plegen van het feit (zoo verhaalde de bekl. verder)
19 hij medegereisd tot Rotterdamen van daar den volgenden
dag over Breda naar Brussel, vanwaar hij wederom naar Breda
is teruggekeerdaltijd nog als conducteur der expeditie van
Gend en Loos. Hier echter is de angst, die hij reeds van den
beginno koesterde, toegenomen, zoodat hij zoowel de diaman
ten als de bankbiljettendie hij niet bij zich durfde houden,
heeft begraven aan de Valkenberg eu die plaats met een steeD
gedekt, opdat hij die later zou kunuen terugvinden. Daarna
heeft hij nog eeu week gereisd in zijne betrekking. Na verloop
van dien tijd, toen er meer over de zaak werd gesproken,
en bij bemerkte dat men hem verdacht hield werd hij zóó
bevreesd voor ontdekking, dat hij besloot de wjjk te nemen
naar Londen. Na te Breda de ontvreemde gelden weder te
hebben opgegravenis hij naar Parijs vertrokkendaar hij
meende dan niet ver van Londen verwijderd te zijn. Te Pa
rijs heeft hij plaats genomen naar Londen. Bij zijn vertrek
uit Calais met de boot naar Dover, werd hem zijn naam
gevraagddien hij naar waarheid opgaf. Op de boot bekroop
hem dieotengevolge zoodanig de vreesdat men reeds naar
Dover zou kunnen hebben getelegrafeerddat hij bet pakje
waarin de diamanten en 40 bankbiljetten van ƒ1000 in zee
wierp, zoodat hij p. m. ƒ5000 overhield. Te Dover echter
werd zyn vrees niet verwezenlijkt; hij ging naar Londen en
bleef in die stad „die hij dacht dat tweemaal zoo groot was als
Amsterdammaar die wel 100 maal zoo groot isgedurende
5 dagen rondzwerven, zonder huisvesting, zonder een woord
Engelsch te verslaan en dikwijU zonder eten, daar hij zich
uiet verstaanbaar wist te maken. In wanhoop kocht hij een
pistool, om zich van het leven te beroovenheJgeen hij thans
betreurd niet gedaan te hebben. Een beambte bij een der vele
stations, die toevallig een weinig Dnitsch verstond en aan wien
hij zijn verlangen te kennen gaf om naar Amerika te gaan
beduidde hem dat hij dan eerst naar Liverpool moest reizen eo
vandaar verder per stoomschip. Hij nam derhalve plaats naar
Liverpool, waar hy weder in denzelfden ellcndigen toestand ver
keerde als te LonJen. Dagen en nachten achtereen zwierf hij
rond, tot hij eindelijk een nachtkwartier vond, waar hij zijn
intrek nam en waar hij den volgenden dag door Mr. van
Doesburg, commissaris van politie te Amsterdam werd gevonden
De bijzonderheden zijner arrestatie, hoe hij zich liet over
reden om vrijwillig mede naar Holland terug te komen, heb
ben wij imlertijd reed9 medegedeeld. l)e president, en ook
de ledeo der reglbank, trokken cenigzin9 in twijfel, de waar
heid van zyn opgaven, vooral ook zooveel betreft het over
boord werpen der diamauten eu bankbiljettenzij meenden
ook, dat uit al zijuc haudelingeu pleit, dat de bekl. wel de
gelijk niet overleg de diefstal had gepleegd. Ernstig werd hij
aangemaand om de volle waarheid te zeggen en ziju gemoed
te ontlaaien, waardoor de mogelijkheid bestond om de geledeue
schade te herstellen. De beklaagde hield voldat hij de ge-
heele waarheid had gezegd en dat „al moest hij op het oogen-
blik sterven" hij uiet anders kon-- zeggen dan hij had gedaan.
Mr. P. Verloren van Themaat, substituut-officier van Ju
stitie, zal Diugsdag a. s. ten 1 ure ziju requisitoir nemen,
Als gevolg van den diefstal van den gewezen
conducteur Dikkensworden alle paketten met gelds
waardendie langs de spoorlijnen verzouden worden,
door een beambte van de posteryen vergezeld. Dit ge
schiedt thans reeds.
's Graveuhage7 Sept. De gisteren avond
gehouden vergadering van het Congres der Internationale
was zeer druk bezocht door Haagsche werklieden.
Nadat door burger van der Houtlid der Hollandsche
afdeeliug uit Amsterdam op heftige wijze het Haagsche
Dagblad werd veroordeeld waarin de Internationale op
alle mogelijke wijze was zwart gemaaktwerd voor
lezing gedaan van de artt. 2 en 6 der statuten die in
de geheime zitting waren aangenomen.
Intusschen was het publiek hoe langer boe meer de
zaal ingedrongen en werden het gedruisch en het ge
drang steeds sterkerzoodat burger van der Hout het
noodig oordeelde een krachtig beroep te doen op bet
publiek, om de beraadslaging niet te sloren, juist by
zulk een belangrijk onderwerp als nu behandeld zou
worden namelijk om den arbeidersstaud te verheffen
tot eene politieke klasse. Van de zijde van het publiek
wordt deze aanmaning begroet met een „Oranje boven"
„Weg met de Internationale„A bas le Commune."
De Voorzitter opent nu de discussie over het volgende
punt van behandeling
„Er bestaat behoefte het vegt der arbeidende klasse
te grondvesten als politieke klasse tegenover de magt
der bevoorregte klasse.
„Deze politieke coustitueering van het proletariaat is
onmisbaar voor den triomf der sociale revolutiedie
ten doel heeft de afschaffing der klassen en hare pri
vilegiën en monopolie.
„Het is de eerste pligt van het proletariaat den Btrjjd
tegen de bezitters voort te zetten en de politieke magt
in banden te krijgen."
Over dit puuc werd breedvoerig gesproken door de
burgers Vaillant en Hepnerwelke beiden het voorstel
verdedigden.
Intusschen nam het ramoer onder het publiek telkens
grootere proportiëo aan. De leden van het congres waren
reeds zoo beleefd geweest, voor het telkens toenemend
publiek ruimte te maken door bun kring te verkleinen,
maar telkens moest van der Hout of een der Vlaamsche
vertalers het publiek tot orde en rust aanmanen.
Toen het ramoer wederom hevig werdeischte een
der leden de sluiting der zittingdaar hij niet tegen
de wanden der zaal wilde doodgedrukt worden. De leden
zolven kannen elkander niet langer verstaan. Men wil
het uur bepalen van de volgende zitting; men kan er
niet toe geraken. Het gedruisch neemt toe. De zitting
wordt gesloten en de. Vlaamsche vertolket-B verzoeken
dringend het publiek de zaal te ontruimen.
Het publiek blijft echter staanmén begint te
schreeuwenle fluitente sissen te zingen. Daar
weerklinkt het Wien Neerlandsch bloed. „Hoeden afl"
wordt er geroepen. De leden van het Congres zijn
verpligt aan dien wensch gevolg te gevenmaar heffen
nu ook op hun beurt de Marseillaise aan wederom
beantwoord door het publiek met het Wilhelmus.
De verwarring is onbeschrijfelijken na een lang
verwijl gelukt het eindelijk allen niet zonder krachts
inspanning uit do zaal en op straat te komen om daar
ieder zijns weegs te gaanzonder dat men te weten
is gekomen het uur der volgende openbare zitting,
Zoo hebben op ongekunstelde wjjze de Haagsche werk
lieden hun gevoelen doen kennen over de beginselen
der Internationale.
8 Sept. Omtrent de gisteren avond gehouden laatste
zitting van het Congres kan nog korteljjk het volgende
worden gemeld
De Voorzitter deelde mededat in geheime zitting
besloten was, dat de Algemeene Raad voor 1872/73 zijn
zetel zal hebben te New-Yorken dat die Raad tevens
bevoegdheid zal hebben zich drie leden toe te voegen
die in Noord-Amerika wonen. Voorts is besloten dat het
volgende Congres in Zwitserland zal gehouden worden
Vervolgens werd door onderscheidene spiekers de be
ginselen en het doel der Internationale nogmaals uiteen
gezet. Volgens hen heeft de vereeniging alleen ten doel
de arbeidende klasse een beter lot te verzekeren. Zij
wil dat doel bereiken door herziening der werkuren en
verhooging van loon.
Burger van der Hout zegt dat werkstakingen zijn ten
nadeele van allen maatschappij, werkman en fabrikant.
Hij keurt alle geweld af, maar beveelt naauwe aaneen
sluiting ten sterkste aanwaarbij burger Vadme ook
wilde dat zich die klassen voegde, welke zeer karig
beloond worden als b, v. brievenbestellers spoorweg-
conducteurs pohtie-agenten eoz.
De zitting werd daarna gesloten nadat de Voorzitter
had medegedeelddat morgen (Zondag) te Amsterdam
eene groote meeting zal worden gehouden.
Het Congres is hiermede geëindigd.
Schoonhoven 6 Sept. Een pseudo-boschjes-
man die zich zeer vreemd had toegetakeld en zelfs
gloeijend ijzer over zijne ruwe huid durfde strijken
kreeg hier op de kermis twist met zijn baas die hem
aan de ligtgeloovigen liet zien. De ontevreden »wilde"
maakte nu aan de zaamgevloeide menigte bekenddat
bij een gewoon mensch uit Middelburg was. De politie
moest hem in bescherming nemen tegen de bedrogen
nieuwsgierigen en deed den baas met zyne tent ook
spoedig verhuizen.
's Boscli4 Sept. In den nacht van den 28
Augustus is te Hapsnabij Boxmeer, bij den lr.nd-
bouwer Mathijs Hubers een brutale diefstal gepleegd.
De dieven hebben zich door middel van een touw door
den schoorsteen binnengelatenvervolgens de sleutels
genomen uit de vrouwenzakken die op een stoel lagen
en daarmede alle kasten geopend en al het geld (een
knipbeursje met ƒ40) en goud daaruit ontvreemd. Zij
hebben zich verder verwijderd door do voordeur, die
met drie grendels gesloten was. Niemand der huisge-
nooten (vader, zoon en twee dochters) had iets gemerkt
van dezen diefstalwaarbjj zooveel kasten en deuren
geopend zijn.
Wolf aartsdijk7 Sept. Voor de betrekking
van hoofdonderwijzer aan de nieuw op te rigten school
te Oud Sabbingein deze gemeentehadden zich gis
teren bereids 18 sollicitanten aangemeldmaar voor
die van hulponderwijzer aan deze school, nog niemand.
Ellenieet, 5 Sept. Bij Raadsbesluit van den
27 Aug. jl. is de jaarwedde van den hoofdonderwijzer
dezer gemeente weder met ƒ50 verhoogd, en dus nu
gebragt op 700 in te gaan met 1 Jan. 1873.
Zierikzee, 7 Sept. De drie oud-leerlicgen onzer
hoogere burgerschool, die onlangs met gunstigen uitslag
't eind-examen deden, hebben, ten blijk hunner dank
baarheid aan de leeraren, ter versiering van de docen
tenkamer, eene zeer fraaije buste van Thorbecke
geschonken, benevens een brief en hunne photographi-
sche portretten.
Aan de bevelhebbers iD de militaire afdeelingen
heeft de Minister van Oorlog kennis gegeven dat bjj
met de te Rotterdam gevestigde directie der stoomboot
Stad Brouwershaven eene overeenkomst heeft aangegaan
voor het vervoer van militairen van Brouwershaven
naar Rotterdam en tusschengelegen plaatsen en omge
keerd. Er kunnen in den gewonen dienst in ééns worden
vervoerd 250 man of 125 man en 25 paarden.
Met den aanvang van de winterdienst voor de
staats-spoorwegenop 1 Nov. aanstaandezal tevens
de spoorweg van Middelburg naar Vhssingen voor het
publiek verkeer geopend worden.
Uit de sollicitanten naar de Christel. Nationale
school te Alblasserdamis benoemd tot hoofdonder
wijzer, de heer J. Sittonvan Rotterdam.
Met zekerheid deelt men aan de GronCourant
mededat de heer Daniël Chantepie de la Saussage
theol. doet. en sedert 1862 pred bij de Nederd. Herv.
gemeente te Rotterdam, benoemd is tot hoogleeraar in
de godgeleerdheid aan de hoogescbool te Groningen.
De benoeming van mejufv. H. van Akenvan
Rotterdamtot hoofdonderwijzeres aan de Christel,
bewaarschool te Oostburg, is door deze aangenomen.
Tot brievengaarder te Aardenburg ia benoemd de
heer J. J. Vrolijkin plaats van G. P. Roos.
Met ingang van den 15 dezer zal een rijkstele
graaf kantoor met beperkte dagdienst te IJzendjjke
geopend worden.
De Middelburgsche haven is Maandag, den 9 dezer,
ter hoogte van Kleverskerke afgesloten eu sedert heeft
het licht aan den mond dier haven uitgediend de vaart
van eu naar Middelburg geschiedt thans door de nieuwe
sluizen te Veere.
Voor de vacante betrekking van hoofdonderwijzer
in de gemeente Zuilichem (Gelderland) worden solli
citanten opgeroepen op een tractement van 450 gulden.
Zou men daar niet begrijpen dat dit een loon isden
arbeid des onderwijzers onwaardig? Voor die te Ter
Breggeeene buurt in de gemeente Hillégersberg
(Z.-Holland)en wel eene school volgens art. 20 wordt
dan toch nog eene bezoldiging van 500 gl. uitgeloofd.
Als iets buitengewoons meldt men dat een in
woner uit Groningen binnen den tjjd van zeven jaren
vader werd van negen kinderen en in dien tijd drie
maal is gehuwd. Elke vrouw schonk hem voor de eerste
maal tweelingen. Zes dezer kinderen zyn echter over
leden zoodat hy zich op dit oogenblik met zyne
deide vrouw nog in het bezit van een drietal spruiten
verheugt.
Bij de menigvuldige berigtendie thans nopens
ziekte onder 't rundvee door de dagbladen worden op
genomen herinneren wij onzen lezers dat in 1620 het
Landschap" Drenthe geteisterd werd door eene vrjj
algemeene ziekte, de gal genaamd en heerschende onder
het vee en de paarden.
Aan die ziekte stierven 2500 paardenruim 10,000
rundereu en 50,000 6chapen.
Pater HyacinU heeftgeljjk de Times meldt
op Dingsdag den 3 dezer te Londen zijn huwelyk laten
voltrekken. Zyne echtgenoot heet Emelie Jane Rutter-
field, wed. van Edwin Ruthoen Merivan, uit de Ver.
Staten van N.-Amerika.
Japan zal weldra niet alleen zyne spoorwegen
maar ook zyne gaz-verlichting hebben. Intusschen heb
ben de tegenstanders der hervormingen" niet nagelaten
eene aardbeving, die op 3 July plaats vond en de
verschijning van de cholera, als bljjken van af keuring
op al die nieuwigheden op te vatten en uit te leggen.
Gemengde berigton.
Van een bóeren-knecht onder Colijnsplaat wordt er gezegd,
dat hij zooveel slokjes Diet moest drinken, op dat liij zijn
flesch anijs zou kunnen betalen en ziju meisje niet in haar
beurs behoefde te schieten.
Dus, pas beter op uw geld,
Daar is men toch op gesteld,
En wil dat toch niet meer doen,
Anders krijgt gij nooit een zoen.
Te Borssele wordteen boeren-knecht geraden, geen molenaarB-
meid voor den gek ie houden, waar hij zooveel moeite voor
gedaan heeft om haar vast te krijgen. In Schotland wordt
een man en eene vrouw vervolgd, omdat zy hunne kinderen
die onecht warenvoor echt hadden aangegeventerwijl zij
Diet gehuwd zijn. Zij meenden echter ter goeder trouw dat
zij een huwelijk hadden gesloten, maar zij hadden geen geld
om een geestelijke te betalen voor het inzegenen van hun hu
welijk. Zij namen toen ieder een handvol meelwierpen het
op een tusschen hun beiden geplaatst bord, knielden oeder
met het gelaat naar elkander gerigt, ten leeken dat zy tot
hun dood beiden één zouden ïijn. Nadat zij dit op den bijbel
bezworen, hadden zij als man en vrouw geleefd cd nooit geen
twist gehad. De Schrijver over de honden san eene We
duwe te Brouwershaven, wordt vriendelijk verzocht do honden
van die vrouw te koopen, of een' kooper daarvoor aan te
wijzen; die dieren hebben waarde en de diep beklagenswaar
dige weduwe met 5 kinderen, wier man nog slechts 5 weken
geleden haar ontviel, heeft daaraan meer, dan haar naamloos
le grieven. De heer Thiers kreeg onlangs een nieuwe rok
te huis, die wat te lang wa9. De rok behoeft niet terug ge
zonden te worden, zeide de heer Thiers in tegenwoordigheid
van zijne vrouw en twee jufvrouwen van gezelschaper kan
hier wel een 80 duim vaa afgenomen worden. In den loop
van den avond vindt mevrouw Thiers een ledig uurtje om
de rok wat in te korten, en zij deed alzoo. Eene jufvrouw
daarvan niets wetende, doet dezelfde operatie, en de andere
dame doet 'a morgens hetzelfde. Hij is al in orderoepen de
drie dames te gelijk, en was in plaat9 van 30 duim, 90 duim
ingekort. De heer Thiers heeft dus een rok die drie maal af
gesneden en nog te kort is. - De bijeenkomst te Berlijn
der drie keizers, zal ook wordeD bijgewoond door onderschei
dene Duilsche vorsten. Nu wil de koning van Wurtemburg wel
als de koning van Beijeren komt, maar die heeft er geen zin in.
Het zal er wemelen van vorsten die wat zullen kosten.
»Ik zal nog sterven van verdriet als ik geen mevrouw zal
worden genoemd," zegt eene jufvrouw le Sint-Maartensdyk
tegen haren echtvriend: „Geduld! geduld," zegt mijnheer,
salles niet gelijk, gij zyt nu al jufvrouw, en gij hebt om
gang met mevrouwen, en als nu de meiden maar beginnen
u mevrouw te noemen, dan zal dat van zelf wel komen. Hond
maar moedik zal de meid wel eens wat geveD om te be
ginnen u mevrouw te noemen." Te Kruiningen is een jong
mensch zoo kaal van de Goessche kermis gekomen, dat hij
overal uitgelagcheo wordt, terwijl men zegt:
Koosjel wilt gij kermis houden,
Breng wat centen dan bijeen,
Want zoo plat bij Trien te komen,
Loopt gij wis een blaauwe scheen.
De zoon van een smid te Poortvliet is zoo verblyd dat
hij aan Het verkeeren is, dat hij zegt:
Ik heb een meisje met veel geld
En daar ben ik op gesteld;
Zy is niet mooi, dat is wel waar.
Maar wy voegen bij elkaftr.
Ingezonden stukken.
DE KERMIS
met zijn gewoel en gejoel is wederom verschenen
en hoewel officieel reeds geëindigdbegint zy toch
eigenlijk thans eerst.
Tal van amusementen worden wederom gevonden
op de Zierikzeeeche Kermis. Vooreerst noemen wij
de Rotterdamsche tooneellisten onder directie van den
heer Louis Bouwmeester. De voorstellingen tot dusvet re
door dit gezelschap gegeven bewjjzen reeds meer dan
genoeg dat een bezoek in de fraaije Schouwburg-loge
dubbel het geld waardig is en van harte wonschen
wij dat de volgende voorstellingen met een zeer druk
bezoek vereerd zullen wordeneu de directeur alzoo
voor zyne groote kosten om Zierikzee met een goed
tooneelgezelschap te bezoeken ruimschoots zal worden
beloond.
De Heeren Zantvoorl en van Veen, hebben wederom
gewedijverd in het engageeren van flinke gezelschappen
onder directie der oude en gunstig bekende comieken
Gustav Stein en Eduard Bamberg. Maakt bij den heer
Zantvoorl het Tyroler-Alpen-Zangersgezelschap eeu
verrassenden indrukhet Operetten-Gezelschap by den
heer van Veen handhaaft zijnen ouden roembeide
gezelschappen hebben hunne uitmuntende gymnastiekers,
zoodat een bezoek bij die heeren zeer aan te bevelen is.
Onder de spellen verdient eene eerste vermelding de
tent van den heer Coppejans, waar een gepast genot
kan genoten worden. Een goed bezet orchest maakt
reeds dadelijk een aangeDaruen indruk, die door de
kunstige toeren van den heer Geilert, nog verhoogd
word. De toeren op een dun en slap jjzerdraad kunnen
niet anders dan bewondering wekken. Ook de buiten
gewone dressuur van den hond Moustapha is bewonde-
riugwekkenden zoo men verder de uitgebreide voor
stelling by woont, zal men moeteu erkennen, dat de
kunstreis door de wereld inderdaad belangwekkend en
leerzaam is.
De voorstellingen der geleerde hondjes Norma en
Leliein de tent van Sporkkunnen ons doen zien
boe ver oefening hit redelooze dier kan brengen eu
vol bewondering ziet men die diertjes kaart- en domino
spelen en rekenkundige voorstellen oplossen. Zy zjjn
een bezoek ten volle waard.
De overige tentjes zjjn het spel van Ledderom waar
men zich het genoegen verschaffen kan met eenige
ballen naar vorstelijke personen te werpenen zoo men
ze raaktontvangt men een geschenk voortseenige
gezigten uit den tachtigjarigen oorlqgtwee dames,
waarvan de een dik en de ander dun is ft gebeurt meer)
en eindelyk de Degen- en Wapenslikker en de on-
verbrandbare vrouw, die met hare handen en voeten
gloeijend yzer smeedt! Waartoe dit nuttig is begrypen
wy evenwel niet.
Voeg hierbij nu eenige carrousels en een aantal wafel-,
koek-, galauterie- en andere kramen en men zal niet
behoeven te klagen dat er op de Zierikzeesche kermis
niet te genieten valt.
Een Kermisbezoeker,
ZEEUWSCHE
Licht- en Schaduwbeelden.
X.
Goed onderwijs is in de eerste plaats een staatsbelang.
Dat de wetgever dit begrepen heeft bljjkt hieruit
dat de wet zorg moet dragen dat allerwege in Neder
land voldoend lager onderwjjs gegeven worde; dat
het ook blykt uit de wetsbepaling dat de gemeenten
op ééoe uitzondering na zelve in de kosten hebben te
voorzien kunnen wij maar niet vatten.
Wij zien hierin eene groote tegenstrijdigheid eene
ongerijmdheid die juist het meest op de armste ge
meenten drukt.
Was de staat even vast overtuigd van het belang van
goed onderwijs als van een goed leger, bjj zou de
kosten van het eerste over alle ingezetenen verdeelen
even als van het laatste.
Onzes inziens vervult de staat thans tegenover de
gemeenten de rol van een huisvader, die tegen zyne
onmondige kinderen zegt: ik wil zorgen dat gy
goed gevoed wordt en daarom moet gy zelf maar zien
hoe gy aan den kost komt I
Dat dergelijke vaderzorg nog andere gevoelens dan
van dankbaarheid wektblykt te Amsterdamwaar
zy niet verhinderen kan dat nog altjjd honderden en
honderden kinders tot Btraatslypers worden opgeleid
omdat er geene voldoende ruimte in de schoollokalen is.
Eene soortgeljjke zorg als voor het onderwjjs bezielde
den wetgever tegenover de onderwijzers; hun trakte
ment zou minstens 400 zyn. Soortgelijke oorzaak,
soortgelijk gevolg I
In Drenthe hebben 72 van de 150 onderwyzers, dus
bjj na de helftminder dan f 400.
Verschrikkelijk 1 Die arme onderwyzershoe
kunnen zy met mogeljjkheid fatsoenljjk leven 1
Zij moeten wel honger ijjden.
't Is waarmaar zegt dan ookmet 't oog op Am
sterdam: Verschrikkelijk! Die arme knapen en meisjes
zy moeten wel opgroeien voor tucht- en ontuchthuis 1
De maatschappij heeft plichten tegenover de onder
wyzers maar dan toch ook aan de jeugd.
Of ware 't beter dat het in Drenthe was als in
Amsterdam
Men bedenke hoe die arme en dun bevolkte pro
vincie op drie bunders nauw één bewoner telten hoe
des ondanks of liever juist daardoor het getal hoofd
onderwijzers dat in Zeeland nog met twee overtreft,
terwjjl hier het cjjfer der bunders en bewoners nage
noeg hetzelfde is.
De verre afstanden van de hoofddorpen maken een
groot aantal buurtscholen noodzakeljjkmaar 't is de
meeste gemeenten finantieel onmogelyk de diensten der
onderwyzers ook maar met het minimum bij de wet
te beloonen, even als het meerdere Zeeuwsche gemeenten
ondoenlijk zyn zou hare onderwjjzerstraktementen nog
belangrjjk op te voeren. Men oordeele 1
De dagbladen gaven ons onlangs een vergelijkenden
staat van wat onze grootste steden zoo al jaarljjks
uitgeven voor het onderwjjsberekend per hoofd naar
het aantal inwoners.
Deventer met zjjne inrichting voor hooger en meerdere
inrichtingen voor middelbaar onderwjjs stond bovenaan
't bedrag was 3,per hoofd.
De naastvolgende stad besteedt daarvoor nog geen
ƒ2, Utrecht, zoo 'k me niet vergis, ruim 60 cents.
Nu overtreft het draagvermogen eener stad zeker
dat eeuer Drentsche gemeente en ook van onze platte-
landsche Zeeuwsche, die wel rjjk heeten en waarin
doorgaans ook wel rijke landbouwers wonen, maar bjj
welke men niet mag voorbijzien dat die boeren dan
ook alles doen moeten.
Buiten een Bruinisse en zeer enkele andere dorpen
vind men er geen gegoede burgerstand en de arbeiders
kunnen maar zelden voor iets anders dan den eersten
nooddruft zorgen.
En zie! Wat nu de rjjkste steden uitgeven voor
alle onderwjjs, dat wordt, per boofd berekend, verre
overtroffen door wat besteed wordt aan 't eenvoudig
lager onderwjjs in menig Drentsch gehucht en Zeeuwsch
dorpje, ook al ontvangt de hoofd-hulponderwyzer ginds
slechts een honderd rijksdaalders bezoldiging of al be
hoort de hoofdonderwijzer hier tot de minimum-lyders.
'tZou onmogeljjk zijn zoo dat gehucht of dit dorpje
geen onderdeel van eene gemeente ware, nu komt het
sterkere deel het zwakkere te hulp, en, 'tis waar, de
sterkeren zyn daar om de zwakkeren te steunen.
Mochten de hooge regeering en provinciale besturen
dit begrypenKomt dan de wetsverandering waarop
door onderwijzers-corporatiën en het „Nut" wordt aan
gedrongen, en het minimum wordt tot 700 opgevoerd,
dan zal zulks niet alleen de onderwyzers maar ook het
onderwjjs baten kunnen.
Doch dan ook niet met de eene band teruggenomen
wat met de andere wordt aangebodendan ook eene
onbekrompene toepassing van het beginsel van subsidie
als bjj het middelbaar onderwjjs, dat troetelkind van
onzen tyd.
