ZIERIKZEËSCHE MEI WSI16DE.
I\o.5107.
28steJaarg.
Zaturdag 20 Julij 1872.
De Stoomvaart-Maatscliappij
„N ederland."
Het i9 reeds zestien jaren geledendatop voorstel
van den toenmaligeu Minister van Binnenlandsche
Zaken Dr. G. Simonseene commissie werd benoemd
om te onderzoeken den invloed dien de voorgenomen
doorgraving der landengte van Suez op den algemeenen
wereldhandel zou hebben en het belangdat er in
gelegen zou zijn de aaudacht van den handel en de
reederijen in Nederland te vestigen op de te verwachten
veranderingen. Deze commissie uit deskundigen zamen-
gesteld bragt den 11 January 1859 een zeer uitgebreid
en merkwaardig verslag uiteen verslag van blij
vende waarde. Vele wenken in dit verslag voorkomende,
zyn sedert gevolgd; teregt zag de commissie vooral
in, dat de opening van den nieuwen weg naarNeder-
landsch-Indië door het kanaal van Suez noodweudig
den stoom op den voorgrond moest brengen en het
zeilvermogen naar den achtergrond dringen. In die
dagen werd nog veel gedacht en gesproken over het
annbrengen van hulp-stoomvermogen aan zeilschepen,
maar dit denkbeeld vindt weinig verdedigers meer en
algemeen wordt het denkbeeld aangenomen dat men
moet hobbcn öf zeilschepen öf stoomschepenen dat
de laatste op weg zyn de eerste meer en meer te ver
dringen.
Heeft Nederland zich de tien jaren te nutte gemaakt
die tusschen de verschijning van het verslag der bedoelde
commissie en de opening van het Suez-kanaal verliepen
om op dit gebied met andere handeldrjjvende natiën te
kunnen concurreren Op welke wijze heeft de bijzondere
ondernemingsgeest van Nederland zich voorbereidom
zoo niet op het einde van 1869dan toch in den aan
vang van 1870 met de andere natiën door het Suez-
kanaal te stoomeu Hoe heeft Nederlanddat door
zjjne ryke overzeesche bezittingen en zijne veelvuldige
relatiën met Indië meer dan eenige andere Staat belang
had bij dezen kortoren waterweg, (die den afstand
tusschen het moederland en zijne koloniën met 3000
zeemijlen zou verkorten) van die verandering gebruik
gemaakt? Het antwoord op deze vragen is beschamend.
Terwijl in negen jaren (1860 tot 1869) het aantal stoom
schepen in Groot-Brittannië van 2000 tot 2944 en in
Frankrjjk van 314 tot 420 was aangegroeid was het
by ons van 45 op 43 verminderd en slechts met één
vermeerderd.
Eindeljjk scheen de openbare meening wakker te zjjn
geschud. In January 1870 vormde zich eene commissie
tot bevordering van nationale stoomvaart op Neder-
landsch-Indië. Wy zouden dus niet geheel en al als
het hinkende paard achteraan komen. Het vooruitzigt
werd geopend dat nu werkelijk het kleine aantal onzer
zeeBtoom8chepen met een viertal krachtige grootsche
stoombooten zou vermeerderd worden. Vier,om te
beginnenlater zouden er meerdere komen. En wie
twyfelde nog aan de soliditeit der onderneming? De
commissie had zich gevormd onder de bescherming van
Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden.
Maarzooals met alle groote ondernemingen in ons
land, en zooals vooral met groote nationale onderne
mingen het geval isde zaak wilde niet erg vlotten.
Het prospectus was mild. Daarbij werd niet minder dan
16 percent dividend aan de aandeelhouders voorge
spiegeld. Milder kon het wel niet. En dan kwam nog
een vermomde subsidie van RijkswegeVan Rijkswege
werd (tot uit. December 1874) aan de Maatschappij
verzekerd een jaarljjkscb vervoer van 4800 last Java-
productentot eene minimum vracht van ƒ97,50 per
last. Ziehier geen onaanzienljjk voordeelÉn tochin
weerwil van een aanlokkelijk prospectus en van een
Rege ring9-subsidiewas op den derden dag der in
schrijving de leening nog niet volgeteekend Wat was
daarvan de reden De reden was dezedat bet gold
eene nieuwe zaak, en dat men in Nederland zeer hui
verig is om gelden te steken in nieuwe zaken. Als het
nieuwe fondsen waren dan was het wat anders. Maar
handels- en nijverheids- ondernemingen zijn immers
niet zoo solied als fondsen.
Met 15 Mei 1871 zou de dienst geopend worden en
achtereenvolgens zouden nog drie andere schepen in
de vaart worden gebragt. Al die schepen moesten in
den vreemde worden gebouwd. In Engeland kon men
bouwen Schepen die de reis in 41 dagen zullen vol
brengen schepen die de minste steenkolen gebruiken
schepenvolkomen tegen de reis bestandWat wist
men daar van in Nederland af En wat gebeurde?
Het eerste stoomschip (Willem III) werd veel later op
stapel gezet dan was overeengekomenvan daar moest
de lading met zulk eene overhaasting geschieden dat
daaraan voor een groot deel wordt toegeschreven de
ramp die dit schip is overkomen. Ook de inrigting
der schepen liet volgens onpartijdige getuigen veel te
wenschen over de hutten waren te klein de ventilatie
onvoldoendede salon 9lecht geplaatstenz.
Er scheen een noodlot te rusten op deze nationale
zaak. Het eerste stoomschip verbranddehet tweede
en derde verloren herhaaldelijk hunne schroefbladen
de maatschappij leed aanzienlyke geldelijke verliezen,
en van daardat de aandacht der aandeelhouders niet
alleenmaar de publieke aandacht zeer gevestigd was
op de buitengewone algemeene vergaderingwelke den
25 Maart van dit jaar te Amsterdam zou worden ge
houden. De voorstellendie aan de aandeelhouders
werden gedaan waren van tweeërlei aard vooreerst
wijziging der statuten en in de tweede plaats het sluiten
eener leening, groot ƒ3,500,000. De vergadering dei-
aandeelhouders was zóó als iedere vergadering der aan
deelhouders in den regel iseene aandachtige lijdzame
vergadering. Een der aandeelhouders heeft zich aan
die lydzaamheid geërgerd in eene brochuredezer
dagen te 's Hage verschenen. Intusschen gelooven wij
dat de aandeelhouders gehandeld hebben en gestemd
hebben zóó als zij behoorden te handelen en te stemmen.
Door den heer Fransen van de Puttethans Minister
van Koloniën werd namelijk het conciliante voorstel
gedaan om slechts enkele artikels der gewijzigde sta
tuten te behandelen en eene commissie té benoemen
om over de verdere veranderingen in de statuten de
aandeelhouders in eene nadere vergadering voor te lichten.
En inderdaad waartoe zou het nuttig zijn geweestde
gansche Directie der Stoomvaart-Maatschappij tot aftre
ding te nopen Had niet de heer Boelen reed9 zijn ontslag
genomen als Directeur Wij erkennen het gaarne; er zyn
feilen begaan ook in deze zaak. Ook hier heeft het
ontbroken aan de noodige kennisaau de vereischte
zucht tot bezuiniging. Er zyn zelfs ergerlijke misbrui
ken gepleegder is ter wille van één persoon eene
voor de aandeelhouders nadeelige overeenkomst geslo
ten. Maar ging het aan een veroordeelend vonnis te
strykenalvorens het verslag van de benoemde com
missie zal zijn ontvangen Waartoe is het noodig
grieven op te halen en door tal van recriminatiën het
crediet der jeugdige maatschappij te benadeelen een
credietdat zij zoozeer schijnt te behoeven
Alle groote zaken hebben met moeijelykheden te
kampenen de ervaring is ook in de stoomvaart de
beste leermeesteres. De aandeelhouders verdienen dus
veeleer lof dau blaamdat zij getoond hebben het
belang der zaak niet aan persoonlijke teleurstelling te
hebben willen opofferen. Wij wachten dus het rapport
der commissie met de meeste belangstelling af. Ook
over al de feilen en tekortkomingen van deze maat
schappij moet het volle licht schijnen. Men behoort
aan de aandeelhouders niets te verhelen. Maar aan den
anderen kant moet men alle krachten inspannen om de
zaak zelve te schragen (bezuiniging in de Directie zal
één der middelen zijn tot ondersteuning), en om te
voorkomendat de bezwarenwaarmede deze nationale
zaak tot dusver te kampen hadzich mogteu herhalen.
Geeue geheimzinnigheid bij het Bestuur maar ook
geene tegenwerking bij het publiek De exploitatie der
Staatsspoorwegen heeft ook benarde oogenblikken door
leefd. Door aaneensluiting en zamenwerking zijn die
moeyelijkheden verdwenen. Wij hebben de vaste over-
tuigirg, dat ook de stoomvaart-maatschappij Nederland
alle finantiële en technische moeyelijkheden zal te boveu
komen wanneer allen elkander de hand reiken, en van
het natiouale dezer onderneming overtuigd zijn
Nieuwstijdingen.
Volgens de berigten uit Britsch-Indië zou het
daar in de maand Junij verschrikkelijk warm zijn ge
weest. Reeds des morgens teekende do thermometer 90°F,
terwijl men door het zwoel weder 's nachts niet slapen
kon. Nu en dan viel er wel wat regen doch de mous-
8on waarnaar men reikhalzend uitzag kwam niet door
cn het bleef even warm. Vooral iu de vallei der Ganges
in Madras en in de omstreken van Bombay en Bengalen
was de hitte ondragelyk. Het vee bezweek bij honder
den stuks en menigeen kwam door een zonnestraal
of bezwijming aan zijn eiude. In verscheidene districten
had men groot gebrek aan water en kwamen de armen
bijna vau dorst om.
Men leest in het Fransche Blad Chartenlais:
»Een driedubbele moord, gevolgd dooreen zelfmoord,
is in den nacht van den 6en dezer in het departement
Chez Quilletgemeente Moulidars (Charente) gepleegd.
In een der huizen van deze woonde een gezinbe
staande uit vier personen: Franjois Arodeau, 53 jaren
oud zijne vrouw, zijn schoonmoeder Marie Roy en zyn
schoonzoon Jean Mounier, 26 jaar oud. Deze laatste,
die een ongesplitst aandeel had in een stukje grond
dat voor gemeenschappelijke rekening werd bebouwd
en daarover eene woordenwisseling met Arodeau had
gehad, had besloten een boedelscheiding te provoceren
en van hem te vertrekken. Sedert den dag dat Arodeau
met de voornemens van zjjnen schoonzoon bekend was
geworden, droeg hij hem een doodelijken haat toe en
had hy tegen hem de meest geweldige bedreigingen
geuit. En niet minder woedend was hij op de beide
vrouwen, die meer dan eens hadden beproefd zijn verzet
tegen de boedelscheiding te overwinnen. Het voornemen
tot de misdaad werd meer en meer rijp in hem, en
was weldra tegen zjjne geheele familie gerigt. Zaturdag
6 Julij tegen middernacht stond hy in stilte op en ging
naar beneden in de keuken waar Mounier en zijne
74jarige schoonmoeder sliepen. Arodeau, het eerst zjjne
wraak willende koelen op den ongelukkigen jongen
manging naar diens bed en joeg hem een kogel door
de hersens; daarna wierp hij zich op zijne schoonmoeder
en bragt haar met een mes een steek in het onderlijf
toe. En dit was nog niet alles. Zijne eigene vrouw,
door het rumoer wakker gewordenging spoedig naar
beneden en kwam erg verschrikt in de keukenwaar
haar man het bloedbad aangerigt had. Deze liep op
haar toe en bragt haar met een pook zulke hevige slagen
toe, dat zij als het derde slagtoffer zjjner woede aan
zijne voeten neerviel. Dadelijk daarop sloeg hij zijne
door misdaad bezoedelde handen aan zich zeivenhij
ging naar den zolder en schoot zich door het hart.
Eenige uren later blies hy den laatsten adem uit. De
oude vrouw was bijna oogenblikkelyk gestorven. Jean
Mounier, hoewel zeer ernstig gekwetst en niet buiten
gevaar, leeft nog; vrouw Arodeau schijnt geen ernstige
verwonding te hebben bekomen."
jPttUsrhlaitb.
Berljjn 17 Julij. Uit Kaiserslautern is berigt ontvangen,
dat Mousgr. Loos, Aartsbi99cbop der Oud-Bisschoppelijke Clerezy,
te Utrechtvergezeld vau pastoor van Vlooten gisteren avood
door het Oud-Katholiek Comité feestelijk is ontvangen onder
het luiden der klokken en het lossen van kanonschoten. Hij
heeft zich langs de versierde straten naar de Ond-Katholieke
Kerk begevennlwaar een Te Detem werd gezongenwaarna
hij den zegen over de gemeente uitsprak. Heden voormiddag
houdt hij ecoe godsdienstoefening waarin hij de plegtigheid
van het H. Vormsel zal verrichten.
Volgens de Rheinische Zeitung hebben ook eenige Jezuï-
ten te Keulen cn uit het klooster Marin-Laach paspoorten
aangevraagd, sommigen naar Nederland, anderen naar Spanje
en Amerika, terwijl naar men zegt dat enkele paters zich als
particulieren in Duitschland zullen vestigeu.
Door den agent Georg Leffson te Frankfort a/M.
werd onlangs in de dagbladen geannonceerd dat hij
op den 24sten Julij a. s. dienstmeisjes van 16 tot 35
jaar voor de som van vijf thaler en jonge mannen van
16 tot 40 jaar voor tien thaler, alsook huisgezinnen
tegen een zeer lage prijzen naar Australië zou expe-
diëeren.
Bij onderzoek heeft de hoofdcommissaris van politie
te Frankfort de heer von Madai bevonden dat, die
uitzendingen zouden geschieden naar Nieuw-Zeeland
en Queensland, maar dat bovenvermelde Bora geenszins
den passageprijs vertegenwoordigt. Dit geld zou niet
meer zijn dan een soort van entrée in mindering van
de vrachtpenningen, voor welke men wordt gecrediteerd
tegen onderteekening van een acceptatiegesteld op
naam van het bestuur van Nieuw-Zeeland of Queens
land. In dit stuk verbindt men zich het volle bedrag
der schuld binnen den tjjJ van twee jaren terug te
betalen. De heer von Madai heeft gemeend alle landver
huizers voor die opligtery ernstig te moeten waarschuweu.
Te Oldenburg heeft een sergeant eeu rekruut uit
scherts opgehangen, omdat deze buitengewoon dom
was. Toen men Da een paar sekonden den strop weder
doorsneedgaf de gehangene geen teeken van leven
meer en moest men geneeskundige hulp inroepen. De
sergeant is gedeserteerd, uit vrees voor de gevolgen,
welke deze daad voor hem hebben zou.
M-cberlitnb.
TJtx-eclit17 July. In de heden alhier gehouden
algemeene vergadering van belangstellenden in de
vereering van wijlen mr. J. R. Thorbecke zijn de vol
gende voorstellen aangenomen Het oprigten van een
standbeeld van den overledene te 's Gravenhagehet
plaatsen van een gedenkteeken op zyn graf aldaar;
aankoop van het huis door Thorbecke te 's Gravenhage
bewoond om dit aan zijne kinderen ten geschenke aan
te biedeneindelyk het aanbod van Zwolle om een
gedenksteen te doen metselen in 't geboortehuis van
Thorbecke aldaar.
■Woixlrieliom» 14 Julij. Gisterenavond omstreeks
10l/„ urenis de bliksem geslagen in de bouwmans-
schuur der buitenplaats »het Kraaiveld toebehoorende
aan den heer L. Hanedoeskunstschilder. In een
oogenblik stonden schuurbouwmanswoning en heeren
huizing in lichtelaaye vlam. Door behulp der brandspuit
en de flinke houding der spuitgasten is het gelukt,
n.og een gedeelte der huizing te bewarenterwijl het
eenige nabystaande huis (zijude de tuinmanswoning)
geheel ongedeerd is gebleven. Het grootste gedeelte
van den inboedel is vernield benevens een rjjk gevulde
graanzolder en eeu aanzienlyke voorraad hooi. Een
kalf kwam mede in de vlammen om.
Persoonlijke ongelukken zyn hierbij niet te betreuren
hoewel de bouwman en zijn gezin reeds te bed waren
en nog bij tijds door den lieer Hanedoes en diens tuin
man gewaarschuwd werden.
Van eene andere zijde wordt nog gemelddat ver
scheiden kostbare schilderstukken bjj dezen brand zyn
verloren gegaan.
's Gravenhage, 17 Julij. Gisteren morgen ten
5 ure vonden eenige ambachtslieden alhier, die zich
naar hun werk aan het Kanaal begaven, op de Hooikade
een dameshoed ,op straacwaarin een papier was be
vestigd met de woorden»Zoekt en gij zult vinden."
Na geruimen tijd te vergeefs te hebben gezochtzag
eindelijk een hunner iets op het water drijvenen
weldra bragten zij op die plek het lyk van eene dame
aan wal, die, naar haar kleeding te oordeelen, tot den
gegoeden stand behoorde en waarschijnlijk zich eerst
eenige oogenbljkken geleden van het leven had beroofd.
Geneeskundige' hulp was niet bij de hand. Het lyk der
ongelukkige is door de werklieden in handen der politie
achtergelaten. Uit bij de ongelukkige gevonden briefjes
bleek, dat zij een 25jarige modiste was, genaamd M. R.,
laatst woonachtig te 's Hertogenboschuit wanhoop
was zij tot zelfmoord gekomen; haar minnaar, die voor
eenige weken wegens diefstal in het Politieblad onder
de gesignaleerden voorkwam, had de stad en haar ver
laten.
De turf- en kolendragera te 's Gravenhage hebben 't werk
gestaakt, omdat han 20 h 25 pet. loonsverhooging werd ge
weigerd. Zij hebben besloten niet weder aan 't werk te gaan
voor al hunne eischen zjjn ingewilligd. In schikking willen
zij niet treden.
Vlissingen15 Julij. Een der beido stoomkra-
nen welke aan den rand van de dokhaven zyn ge
plaatst tot het lossen van zware materialen voor de
8poorwegwerken is heden omgekanteld en met een
donderend geweld op het dek der stoomboot Jeannette
gestort; de machinist had nog de tegenwoordigheid
van geest zich door een flinken sprong te redden en
de werklieden hadden zich juist er van onder verwij
derd. Het gevaartehetwelk waarschijnlijk te ligt was
geballast, woog circa 5 last en heeft aanmerkelijke
schade aan de stoomboot toegebragt.
16 July. Gisteren avond wachtte de echtgenoote
van den heer L. R. alhier te vergeefs op de tehuis
komst van haar zevenjarig zoontje, hetwelk zich op
de kermis met zijne kameraden vermaakte. Na den
geheelen nacht vruchteloos zoeken, werd zyn pet heden
morgen drijvende in de haven gevonden zoodat men
moet onderstellen dat het kind verdronken is. Het lijkje
is tot nog toe niet gevonden.
St.-Pliilipslaiid ,15 July. Heden had in den
onder deze gemeente behoorende Anna-Jacoba-Polder
een belangryk feest plaatster herinnering aan het
25jarig bestaan van gemelden polder.
De bedijker en eigenaar de heer W. F. del Campo,
gen. Camp, oud-majoor-ingenieur, bood zijnen opzigtera
en bazen een feestmaal aanen stelde de ingezetenen
in de gelegenheid zich door ringrijdenmastklimmen
enz. te vermaken. Ook de schooljeugd werd door hem
niet vergeten.
Onder begunstiging van schoon weder werd het feest
met illuminatie en vuurwerk besloten. De deelneming
aau het feest was algemeen. De heer del Campo mogt
het genoegen smaken om zoo velendie gedurende een
reeks van jaren in hem hun werkgever en weldoener
vondenin vreugde om zich heen te zien.
Zierikzee19 Julij.
Men deelt 't volgend uittreksel uit een brief van een
passagier van het stoomschip P™ van Oranje mede:
Marseille, den 8 July 1872.
»Na den 18 Junij met gerepareerde schroef bladen het onher
bergzame Aden, alwaar wij den 289ten Mei met verlies van alle
schroefbladen waren aangekomen, verlaten te hebben, hadden wij
de enorme teleurstelling ze in het kanaal van Suez spoedig weder
te verliezen, waarom wij naar Port Saïd werden gesleept. De
stoomboot Prins Hendrik had echter de daargedepooeerde schroef
bladen medegenomen. Intusschen ontving men het berigt per
telegram, dat andere bladen van Glasgow verzonden waren;
22 dagen zou die reparatie nog moeten aanloopen. Wij besloten
dus met de Fransche mailboot deB Me99ageries Imperiales, le Tage,
Zondag 30 Junij naar Marseille te vertrekken. Heden 8 July
in den namiddag zijn we aldaar gearriveerd. Hoewel zeer afgemat
door de verschroeiende valwinden te Aden gedurende 17 achtereen
volgende dagen, bij eene warmte van 93°104° Fahrenheit, ge
nieten wij eindelijk de zoo lang verlangde rust, want den 27 April
vertrokken wij reeds van Soerabaija en zijn nu al 70 dagen
cn train, en dat is nu een zoogenaamde mailreis, die veel geld
en vooral onze gezondheid kost, want men behoeft onze ver
magerde gezichten maar aan te zien, om daarover een bedroevend
vonnis te vellen. De koude is hier in de Middellandsche zee
een welkome verandering, en toen wij gisteren 9traat Bonifacius
doorstoomden, doortintelde ons weder voor het eersteen energiek
gevoel, wat in de warmte zoo zelden gebeurt; gelukkig zullen
wij spoedig door de fri99che landwind weer bijkomen. Wij gaan
nu met kleine dogrijzen door Frankrijk via Lyon en Parijs
naar Brussel."
Volgens den Standaard zijn door den brand te Amster
dam vier en vijftig huisgezinoen, met honderd vier en veer
tig kinderen in meerder of minder mate benadeeld. Hiervan
waren 25 gezinnen niet geassureerd. Van deze laatsten hebben
er 9 alles verloren, 10 bjjna alles, en konden slechts 6 een
gedeelte van hun zeer beschadigden inboedel redden. Onder
de geassureerde gezinnen zijn er 13 wier inboedel geheel ver
brand is; de overigen hebben niets dan een klein gedeelte
van hun inboedel kunnen redden.
Zaturdag jl.'s namiddags, zat de landman DeB.,
wonende op oen eenzaam gelegen landhoeve, ruim een
halfuur van Tiel, met zijn 9 kindereneen oude vrouw
van 70 jaren en een dieustmeid, in een niet zeer groote
huiskamer. De vreeselijke bliksemstralen en donderslagen
vervulden allen met ang9t en schrik. De bliksem sloeg in
den schoorsteen van het huisvertrek, maakte eenige gaten
in den muur, scheurde een stuk hout af, wierp verschil
lende borden en andere voorwerpen op den grond in
duizend stukken, vervulde geheel het vertrek als met
vuur, keerde daarna door den schoorsteen terug, ver
brijzelde van dezen een gedeelte als ook eenige dak
pannen en toch bleven alle personen ongedeerd.
Ds. W. Diemerpredikant bij de Christ. Gerefor.
gemeente te Alphen, heeftdeze week de gevangenisstraf
van twee dagen ondergaan, omdat hij een echtpaar van
Woubrugge, drie dagen nadat het huwelijk burgerlyk
voltrokken was, kerkelijk heeft ingezegendzonder
vooraf de huwelijksakte te hebben gezien.
In een brief uit Brielle aan het Leidsche Dagblad
leest men het volgende omtrent de Gorkumsche mar
telaren.
Bekend is het, dat toen de Watergeuzen den lsten
April 1572 den Briel veroverd hadden, vele andere
steden van de Spanjaarden afvielen en de zyde des
Prinsen kozen. De Watergeuzen deden veroverings-
togten. Zij verrasten, onder aanvoering van Mariuus
Brand, Gorkum. Doch de bezetting en met haar de
geestelijkheid, begaven zich in het goed versterkte
kasteel, in de hoop op ontzet uit Utrecht. Dat ontzet
kwam niet, en het kasteel moest zich overgeven. Een
bepaalde voorwaarde wa9, dat de geestelijken niet
mishandeld zouden worden. Toch geschiedde dit. Reeds
te Gorkum werden zij op alle mogeljjke wijzen gesard.
Eindelijk liet Lumey ze opeischen. Zjj werden naar
Brielle vervoerd en daar ondervraagd. Hun werd de
keus gelaten tusschen den dood of verandering van
godsdienst. Van de 21 geesteljjken werden slechts 2
afvallig; de 19 andereu bleven bij hun geloof volharden
en werden daarom den 9den Julij 1572 in eene schuur
nabjj Brielle opgehangen.
Eenige jaren geleden zijn de Gorkumsche martelaars
heilig verklaard en sinds dien tyd komen hier elk
jaar in Julij bedevaartgangers naar de graven dier
martelaren. Deze zijn begraven opeen weiland, waarop
zich een put bevindtaan wiens water genezei.de kracht
wordt toegeschreven, en die »de heilige put" wordt
genoemd. De bedevaartgangers gaan dan allen naar
het weilandwaar zij om den put liggen te bidden
en zich een kruikje water daaruit trachteu te ver
schaffen. Verleden Zondag begonneu de feesten; 400
bedevaartgangers kwamen toen hier.
Dingsdag was de voorname dag. Toen was het juist
300 jaar geleden, dat de Gorkumsche martelaars werden
ter dood gebragt. Reeds vroegtydig in den morgen
bragten extra-booten een tal van bedevaartgangers aan.
Op zeer stille wijze werd het feest gevierd en werd
hoegenaamd geen aanleiding gegeven tot ergernis van
andersdenkenden. In de beste orde is de dag voorby-
Óob Woensdag en Donderdag kwamenbegunstigd
door heerlyk zomerweer, verscheideneputgangerseven-
zoo hedenen naar ik verneem zullen de martelaars
feesten tot 24 Julij duren.
Feestviering te Zierikzee.
17 en 18 «Juli.
Voor we eeaige woorden wijden aan de feestelijkheden, die
bovenstaande dagen ons opleverdendoet het ons goed nog
met eeu enkel woord ons verslag van het feest op Dinsdag te
kunnen aanvullen. Onwillekeurig hebben we onder den diepen
indruk, dien de redevoering van den heer Gillot op ons maakte,
en getroffen door het prachtige slot der feestcantate, vergeten
een schoon deel von de laatste te vermelden, 't Is het „Wil
helmus van Nassouwe" waarvan de melodie zeer verdienstelijk
werd gezongen door de leerlingen der zangschool van den heer
Karremanbij welke melodie do manuenzangvereeniging en
het orgel accompagnement leverden. Dat het oude Geuzenlied,
waaraan de feestredenaar zijn tekst ontleende, door de schare
met genoegen werd aangehoord en dat menige hals zich te
vergeefs rekte om de kleine zangers in 'toog te krijgen, laat
zich begrijpen. We kunnen hiervan niet afstappen zonder nog
een enkele opmerking neer te schrijven. Ze is deze: dat we
het tot een geluk voor Zierikzee, dat wil zeggon voor het volk,
zouden rekenen, nis het mannenkoor dat in de kerk zich zoo
uitmuntend van zijn taak kweet, onder de leiding van zijn
kundigen Directeur, besluiten mocht om meermalen, kosteloos
of tegen een matig entrée zijn stadgenooten van alle Btanden
en vooral die van deu minderen stand in de gelegenheid te
stellen tot het genieten van kunstgenot. Andere plaatsen, zelfs
dorpen, hebben daarmee reeds lang een begin gemaakt en de
ervaring heeft ons de hooge waarde vau zulke volksuitvoerin
gen op prijs leeren stellen. We geven dat plan ter overwe
ging aan.
Aan de kollektie opschriftendie we Dinsdag verzameld
hebbenontbreken nog zeer velemeer of minder poëtische
ontboezemingen en hoewel het ons ondoenlijk is om alles te
noteeren kunnen we niet nalaten oog deze op te nomen, die
we op de Nieuwe Haven gevonden hebben:
Oranje en
der Vaderen
moedt en bee
bevrijden
door Gods hulp
Zierikzee;
en deze twee:
Prins willem van Oranje.
Oranje vest ons staatsbestuur
Te midden van het oorlogsvuur.
Jacob Simonsz. de Rijk.
Ik heb het mijne toegebracht
Voor tydgenoot en nageslacht.
De woning, waarvoor we deze coupletten vondeu, wordt be-
wooudmeenen wedoor den heerdie in den optocht den
persoon van J. S. de Rijk vertegenwoordigde.
Zoo ook heeft de heer Blois van Treslong voor zijn woning in
de Nieuwe Bogerdstraatdit vers geplaatst
Den Brielwaar ik het licht aanschouwde
Werd door den vijand wreed verdrukt,
De macht, waarop ik steeds vertrouwde,
Heeft haar den Spanjaard weêr ontrukt.
Zijde eerste parel aan mijn kroou
Smaakt na drie eeuwen nog het loon
Zij toch werd door Zijn gunst verkregen
Wat meuscheomacht zich ook verzet
Niet een die ooit Gods wil belet.
Willem van Blois van Treslong.
Op de Oude Haven vonden we voor een woning de buste
van den Vader des Vaderlandsomkranst met groen en daar
onder in sierlijke letters deze woorden
hulde aan den grondlegger van neerland8 vrijheid.
Gaan we nu nog even na wat er te genieten viel op Woensdag
17 Juli. Het muziekkorps van den heer Henri Pusch gaf
's morgens op het feestterrein in de fraaie teut een Matinéo
die aan de omwononden en wandelaars veel genoegen deed.
Veel hoorders kon zegerekend naar de omstandigheden
niet trekken. De meestcn toch hadden iets te verrichtenom
's avonds wederom met volle teugen te kunnen genieten. Van
dat morgenconcert moeten we nog een nummer aanstippen
dat we den vorigen avond op het water ook gehoord hadden
en dat ons zoo aangenaam in de ooren klonk. We bedoelen
een Fantazie op 't Wilhelmus, Allerprachtigst is dat stuk
Woensdag-avond nogmaals uitgevoerd en 't applaudissement van
het intelïectueele gedeelte der hoorders bewees dat het zeer
beviel.
Iu den tyd tusschen die twee uitvoeringen op Woensdag
hebben we het muziekkorps gehoord op onze straten waar het
een optocht voor giog, die bestond uit de Watergeuzen vau
den vorigen dag en eenige andero schippersgezellen. Met de
leden der feestcommissie aan 't hoofd werd hier en daar een
ovatie gebracht. Alles liep iu de beste orde af.
Daarna werden de lichten ontstoken in de vele straten
die den vorigen avondhetgeen zeer verstandig wasniet
geïllumineerd hadden. Wederom trokken scharen burgers langs
de woningen om overal een oog te slaan. Wre zouden enkele
straten kunnen opnoemen waar de verlichting allerprachtigst
waso. a. op den Damin de Korte S(.-JausBtraatin de
Verreuieuwstraathet Maalstraatje het Vischslop, de St.-Domus-
atraat maar we zullen daarmee niet voortgaan want overal
was wat te zienniet eene straBt waar niet hier of daar eeu
rood of blauw schijnsel u in 't oog kaatste. Zierikzee was
wederom in feestdosniet minder mooi dan den vorigen
avood omdat nu alles zich niet bepaalde tot een terrein.
Donderdag 18 dezer gaf de Sociëteit „Tot Nut cn Genoegen"
in het Parklust eene Matinee en Soirée Musicalowaarmedo
het feest als het ware besloten werd. De prachtige avond
stond deed duizenden naar onze schoonc wandeling stroomen,
waarvan een gedeelte voor dezen nvond aU feestterrein was
in beslag genomen. Het terrein was smaakvol a la giorno ver
licht hetwelk een prachtig effect opleverde. Het muziekkorps
van het 5de reg. infanterie kweet zich hier wederom uit
muntend van zijne taak en verschafte aan de vele honderden
die zich op het terrein bevonden een recht aangenamen avond.
Nog een woord ten slotte.
Zierikzee heeft feest gevierd. Het heeft dat gedaan zooals
misschien geen enkele 9tad iu ous Vaderland dat heeft kunnen
doen. Hier was geeu tweedrachtgeen partijhaat te vinden.
De band der broederliefde had zich gestrengeld om het gansche
volk eu door geen enkele omstandigheid is de vrede verstoord.