ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 2995.
Zaturdag 21 October 1871.
Meu abonneert zioh:
In Nederlaud bij de Uitgever»
DE LOOZE WAALE,
Hoek van de J^huitbaveu, B, No. 94,
en bij aJle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Ainerika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat M'cbwao
AhotiiianientH-PfyH:
Voor 3 maandenJ 1,80.
Franco per post, in Ncdarl&nd- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 2,50.
V erschynt:
DiugsdagDonderdag en Zaturdag.
Atlverteiitiën:
10 cent per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend
Dienstaauvragen 80 cent u contant en franco aan liet Bureau.
De iuzendiug der Advertentiën kan geschieden
Maandag, Woensdag en Vrijdag, uiterlijk tot des voormiddag» 10 ure
On gof rüukecr<l
1» i* i e -v o is >v o r <1 e ii
et n u ii g e ii o in e n.
Kennisgeving.
Vaststelling suppletoir lcoliioi* «Ier
lioobleiyife belasting.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
rikzee maken bekenddat bet suppletoir kohier der
hoofdelijke belastiug van deze gemeente, over hetloo-
pende dienstjaar, op heden door hen voorloopig ia
vastgesteld en van den 23sten dezer tot den 6den No
vember a. s., ter lezing voor een ieder op de secretarie
der gemeente zal liggen zullende ieder aangeslagene,
binuen dien tyd tegen zijn aanslag bjj den Gemeen
teraad bezwaren kunnen inbrengen bjj verzoekschrift
op ongezegeld papieringevolge de wet.
Ziekikzee, den 18 October 1871.
De Burgemeester en Wethouders,
B. C. CAU.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Geen stoomvaart naar Amerika.
Woensdagden elfden Octoberheeft de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal een besluit genomen dat allen,
wien de bloei dezer provincie ter harte gaatzeker
met groot leedwezen zal hebben vervuld. In weerwil
dat alle deskundigen èn de zee-officier Jansen in zjjue
uitmuntende brochure: de Brug over den Oceaan, èn
zelfa de oud-minister van Koloniën Fransen van de Putte
in de Tweede Kamer de regtstreeksche stoomvaartver
binding met Amerika noodzakeljjk achtten in weêrwil,
dat zij volmondig erkenden dat Vlissingen bet door
de natuur aangewezen beat gelegen uitgangspunt voor
zoodanige verbinding behoorde te zjjn heeft de Kamer
begrepen met 44 tegen 22 stemmen het voorstel van
de beeren 's JacobTak Stieltjes en de Bruijn Kops
tot het verleenen van Staats-subsidie aan dit werk te
moeten afwjjzen.
Mogen onze groote koopsteden, nnjjverig op de ont
wikkeling welke Vlissingen zoude te gemoet gaan
wanneer bet ontwerp tot wet ware verheven zich over
deze beslissing verhljjdenwjj heseffen die vreugde
volkomen maar wij zna daarover ia rouw gedompeld.
Wij kunnen het gevoel van jammerdat zich van ons
meester maakte bjj 't vernemen van dit noodlottig berigt
niet onderdrukken wij gevoelen diep, dat door dit be
sluit aan den handel en do njjverhoid van ons gansche
land een zware, misschien onherstelbare elag wordt
toegebragt. Want al laden wjj ook den Bclijjn op ons
van wrevel over de miskenning van een onloochenbaar
groot provinciaal belang, wjj drjjveu het belang van
ons gewest niet zóóverom de algemcene belangen
des lauds uit bet oog te verliezen. Wjj betreuren de
gevallen beslissing vooral in het algemeen Rjjksbelang
in ons oog is door die beslissing aan 't gansche Vader
land onberekenbaar nadeel toegebragt.
Men kent de qaaestie. Het eerste denkbeeld van den
heer Jansen was al dadel(jkdat eene onderneming
zou worden opgerigt, in staat om te concurreren met
de bestaande ljjnen van Bremen en Hambnrg om daar
door den stroom van goederen en landverhuizers uit
Midden-Europa over onze havens te leiden. Hn wilde
daarvoor booten van groot charter gebruiken die aan-
vankeljjk éénmaalvervolgens tweomaal 's maands en
eindeljjk 6enmaal 's weeks zonden varen en waarvan de
snelheid zou toenemen bjj de vermenigvuldiging van
haar aantal. Hjj koos Vlissingen als punt van uitgang
zoowel wegens de uitstekende boedanigheden dier baven
als wegens haar uiterst gunstige ligging. Eerst wilde
hjj Vlissingen met Norfoficlater met New-York ver
binden. Voor deze onderneming vroeg bjj der Rege
ring een subsidie van 6 ton gedurende 10 jaren maai
de Regering weigerde. De Koninklijke Nederlandsche
Stoomboot-maatschappjj maakte een ander plan open
baar. Zij wilde de stoomvaart tot stand brengen zonder
subsidie van den Staat. Zjj wilde varen van Vlissingen
op New-York met groote booten die op ongeregelde
dagen zouden vertrekken en minder snelheid zonden
bezitten dan die welke door kapitein Jansen waren
voorgesteld. Zjj meende door hare uitgebreide betrek
kingen deze onderneming te kunnen steunen en het
verliesdat zij aanvankelijk waarschijnlijk zou leiden,
te kunnen dekken. Ter vergrooting van haar kapitaal
schreef zjj eene leening nit van vjjf millioen gulden
deze som werd echter slechts voor de helft volteekend.
Een plan van veel kleiner omvang kwam intusschen
te Rotterdam tot rjjpheid. Men wilde daar eene onder
neming oprigtendie met twee kleine bootenwelke
op ongeregelde dagen zouden vertrekkenzon varen
van Rotterdam op New-York. Er wasmeende men
genoeg vertierom znlk eene vaart te voeden en men
zou die later kannen uitbreiden tot een geregelden
dienst met groote schepen. Ook Rotterdam vroeg geen
Staats-subsidie en bragt een kapitaal bjjeen van 9 ton,
waarmede het zich voorstelde met den aanvang van
1872 de vaart te openen. In weêrwil van het Rotter-
damsche plan bleef de heer Jansen aan zjjn denkbeeld
vasthouden eu bleven de leden'der kamer, die bet
initiatief hadden genomen hun voorstel handhaven.
Wanneer wij nu aandachtig letten op de beraadsla
gingen van Maandag tot Woensdag jl. in de Tweede
Kamer der Staten-Generaal gevoerddan kunnen wij
niet genoeg onze bevreemding betuigen over de geval
len beslissing. Op welke gronden is 't voorstel afge
stemd Voornamelijk op drie gronden een economisclien
grond een commerciëlen grond een financiëlen grond.
De economische grond. Men meendedat het niet
op den weg lag van den Staatsubsidie te verschaf
fen aan eene onderneming van bjjzondere njjverheid en
men meende tevensdat de Staat daartoe te minder
vrjjheid had omdat de subsidiewelke de voorstellers
verlangden zou strekken tot onderdrukking van eene
particuliere ondernemingwelke zich te Rotterdam had
gevestigd.
Welke waarde aan dit motief te hechten Allo staat
huishoudkundigen van naam komen hierin overeen dat
de Staat volkomen geregtigd is onder zekere omstan
digheden de nijverheid door het verleenen van subsi
die op te beuren en te hulp te komen. Dii&r waar
particuliere krachten te kort schieten dóArwaar 't
ondernemingen geldt van zoo grooten omvang, dat zjj
het draagvermogen der bijzondere nijverheid overschrij
den en van zoo groote nuttigheid, dat zij in 'talge
meen belang dringend worden gevorderd dó&r is wel
degeljjk do Staat geregtigd aan een groot nationaal
handelsbelang ondersteuning te verleenen. De aanleg
van openbare werken is eene zaak van algemeen volks
belang eu de Staatdie dien aanleg bevordertdoet
niet recht aan enkelen maar aan allen. De handel is
de grondslag van 's volks welvaart, eu de Staat is in
zekere gevallen niet alleen bevoegdmaar zelfs verpligt
het volk door tjjdelyke hulp in staat te stellen m'euwo
bronnen van handel te openen. Is dit in 't algemeen»
waardan bljjft de vraag over of dit beginsel uitzon
dering moest ljjden in dit geval, nu te Rotterdam de
bjjzondere njjverheid zich de zaak heeft aangetrokken.
Immersdterwaar de particuliere njjverheid zelve
handelend optreedt, doet de Staat wèl zich te ont
houden. Maar het Rotterdamsche plan kon met dat van
Vlissingen niet in één adem worden genoemd. De
verbinding Vlissingen—New-York wilde met Bremen
en Hamburg concurreren die zich reeds een groot aan
deel hebbeu toegeëigend van het vervoer dat over ons
land behoorde te geschieden de verbinding Vlissiugen-
New-York wilde groote booten in zee brengen die
geregeld zouden uitvaren die zekerheid zonden ople
veren voor de veilige en tjjdige overkomst van passa-
fiers en goederendie lager vrachten konden bere-
enen die landverhuizers en brievenvervoer geregeld
herwaarts zouden lokken. Hoe kou nu deze verbinding,
op groote schaal iDgerigtvergeleken worden bjj de
miniatuur-verbinding (geenszins een geregelde dienst)
die men to Rotterdam beoogde? Hoe kon eene ver
binding die rekening nam met de toekomstop geljjke
lijn worden gesteld met eene verbindingdie zich uit
sluitend hot tegenwoordige vervoer wilde toeëigeneu V
Het economisch bezwaar had dus in onze oogen niet
de minste waardede wotonschap verzet er zich niet
tegendat onzo sluimerende handel eindeljjk eens uit
den doodslaap worde opgewekt.
Wat nu te denken van het commerciële bezwaar,
het eonigowaaraan de heer Fransen van de Putte hechtte,
en zolfs zóózeer hechtte, dat hjj alléén om die reden
aan het voorstel zjjno stem onthield? Waarop kwam
dat bezwaar neder? Er bostond geene zekerheid van
welslagende mogelijkheid bestond dat het gold was
in het water goworponhot gold geene verbinding
maar eene proej' van eene verbinding. Doch kau niet
hetzelfde bezwaar togen iedere Staate-subeidiewaar
't openbare werken goldt worden aangevoerd Heb
ben de Staten-Generaal niet ontzettende nitgnven over
gehad voor de verbetering van de waterwegen der beide
koopstedenzonder dat tot dusver eeuigzins gebleken
is, dat die wegen aan hunne bestemming zullen be
antwoorden 1 Heeft niet in 1863 de Minister Thorbcckc
de doorgraving van Holland op zjjn smalst >ocn
proef' genoemd, unanr een proef, die men moest
wagen V' Welnuook deze proef had moeten worden
gewnagd niet Om Vlissingen genoegen te doen maar
om ons land niet langer achter to doen staan bjj En
geland cn Duitschlanddie den spot drjjven niet onzo
kleinstoedsche zuinigheidwnar 't geldt partjj te trek
ken van do voordeelen die de natuur ons zelve heeft
aangewezen. Dozo proef had moeten worden gewaagd
om ook ons land aan to sluiten aan do Nieuwe Wereld,
die steeds vooruitgaat en om ook ons volk rjjker te
maken zjjno geestkracht op te wekken zjjne toekomst
te verzekerenwant in uitbreiding van handelsverkeer
(behoeft bet aan Nederland herinnerd te worden ligt
het geheim van de grootheid on den rjjkdom van een
land. En als do proef ware misluktzeg ons hoo-
velo raillioenen Engeland hooft opgeofferd voor groot-
sche telegrnaf-ondernemingen of stoomvaart-verbindin
gen al zjjn ze niet dadelijk gelukt on zeg onshoovole
millioencn Nederland opgeofferd heeft voor mislukte
defensie-plannen I
Van het Jinantiële bezwaar kuunon wjj zwygen. De
heeron Stieltjes, 's Jacob en van de Putte hebben de
volkomone ongegrondheid daarvan aangetoond. Ons
landdat thans acht millioen voor herstel van water
wegen uitgeeft, zou nog niet finantiëel op deu rand
van den afgrond zjjn gebragfwannoer jnarljjksin de
eerste tien jaren voor eeno nationale zaak nog zes ton
meer waren uitgegeven I
Ongelukkig land welks Staatslieden zich niet door
een helderen blik in de toekomst onderscheiden, maar
enkel vragen naar dadelijk voordeel I
De kortzigtigheid der Staatslieden is de ondergaDg
van een land.
Nieuwstijdingen.
JFmuftrijft.
Pnvijs, 18 Oct. Do Courrier Diplomatique gelooft,
dat de heer Thiors heden de ratificatiën der verdragen
naar Berljjn zendt.
De zes departementen die ontruimd worden zullen
neutraal verklaard worden volgens de financiële con
ventie. De Fransche troepen zullen ze niet bezetten
voordat hot vierde halve milliard betaald is.
19 Oct. Het Journal Ofjiciel zegt dat van 11 tot
15 dezer de militaire rogtbanken 740 bevelen tot in
vrijheidstelling heeft gegeven en 91 vonnissen heeft
gewezen. Tot don 16den October zjjn 8910 personen
in vrjjheid gesteld.
Men meldt dat de Fransche consul-generaal te New-
York die beschuldigd word van zjjn ambt misbruikt
te hebben voor knoejjerijenvrijgesproken is.
In Parijs wordt eene vereeniging opgcrigt, welke
zich onder de bevolking van liet gansche land en vooral
onder de arbeidende volksklasse zal trachten te ver
breiden, om er den verderfelijken invloed der Inter
nationale tegen te werken. Zij heet »de Vereeniging
der vrienden van vooruitgang door orde en doorarbeid",
ontzegt zich alle bemooijing met politieke aangelegen
heden en wordt door een aantal mannen van naam
en aanzien voorgestaan en openljjk aanbevolen.
Te Parijs ig een geschrift in het licht verschenen onder
goedkeuring vun den vicsris-generaal van het diocees van La-
val waarin uitvoerig beschreven wordt de verschijning van de
maagd Maria op den I7en January II. ten kwartier vóór ze3
uroboven de woning van Cu9tin LecoIe Pontmain op de
grenzen van Brctngne. Drie aren laag is tij daar zigtbnar ge
weest. Onder hare voeten las men op een groot wit veld in
gonden letteren: Bidt, mijne kinderen, God zal n verhooren
binnen weinig tijds," en daaronder: „Mijn zoon laat zich ver
teederen." Vóór hare verdwijning werden vier waskaarsen ont
stoken door eeno ster, die vao ooder hare voeten kwam.
Daarna bedekte een wille sluyer hare gedaante en verdween
zij.
Het boekjo bevat bet getnigenis van vijf kinderen waar
van het oudste twaalf jaar en het jongste zes en een halfjaar
is. Sedert deze gebeurtenis, volgens F XJniversrijn er vele
knoken te Pontmaiu genezen alsmede ongeloovigen bekeerd.
Twee dagen na het wonder werd de vrede tusschen Frank
rijk en Pruisseu gesloten en de ingezetenen verlost van het
dreigeud vooruitzigt dut de Duitschers zouden komen.
5Du itsthinufr.
Borljjn18 Oct. De conventie van 12 dezer tot
ontruiming van Fransch grondgebiedenz. bepaalt
onder meer dat de departementen AisneAubeCóte
d'Or, Haute SommeDoubs en Jura zullen worden
ontruimd. Binnen veertien dagen na de ratificatie zullen
de overige bezettingstroepen tot op 50,000 man moeten
verminderd zjjn. Frankrijk verbindt zich het vierde
halve milliard en 150 millioen intrest te betalen vau
15 January tot 1 Mei 1872 in veertiendaagsclie termjjnen.
Bljjft die betaling achterwegedan wordt bet ontruimde
grondgebied weder bezet. Het bljjft middelerwijl een
soort neutraal gebied waar Frankrjjk slechts zóóveel
krjjgsvolk mag doen verbljjven als noodig is voor de
handhaving der openbare orde. De ratificatie moet
binnen acht dogen plaats hebben.
MnJnx, 18 Oct. Ongeveer 1000 arbeiders aan de
Hessi8che Lud wigsspoorweg hebben den arbeid gestaakt.
Zjj vorderen 25 percent verhooging van loon. Het be
stuur bood als ultimatum eene verhooging van 15percent.
500 werklieden der lcderfabrieken hebben geweigerd
den arbeid" voort te zetten. Z{j trachtten gisteren avond
door geweld ben die het werk voortzetten tot arbeid-
stuking to noodzaken. De policie trad tusschenbeidon
on moest van de wapenen gebrnik maken. De militaire
hulp is tot handhaving der orde gerequireerd.
Een ia tvoner vin Leipzig heeft een machine uitgevonden
die, ils zy oreral in gebruik komt, eeu bron van voortdu
rende tweespalt zal wezen. Dit ioscgieusc werktuig drasgt den
naam van „plarifoge", hetgeen zooveel als regenverdrijver moet
beteckeofo. Het bestaat uil ceo reek» blaasbalgen, die door
stoomkracht bewogen, op ceo ateüiadje, boog in de lacht ge
plaatst worden. Zoodra de regenwolken in aantogt zijn en men
droog weèr begeert, wordt de machine in beweging gcatcld,
en blaaat zij al dio wolken bioncn zekereo omtrek weg.
Voor ruim 16 jaron word te Frankfort, door een
Franschman, bjj eeno hom bekende familie, een aantal
koffers achtcrgelnten. met verzoek die ten zjjnen behoeve
to bewaron totdat hg zou |erugkeeren. Gedurende vele
jaren word aan dit verlangen, en men onderstelt met
do meeste zorg, voldaan in 1867 verliet do bedoelde
familie do stad en stolde de koffers in handen van een
konkenmoid, die vele jaren liaar had gediend en in wie
men het volate vertrouwen stelde. Verscheidene jaren
heeft zjj op hare wjjze voor de koffors gewaakt, geljjk
dezer dagon aan het licht is gekomen.
Voor een paar dagen namelijk heeft een Fransch
advocaat, voorzien van de vereischte volmagt, enz., de
koffers opgeCischt, dio ticb nog ten huize van do voor
malige keukenmeid der oorspronkelijke bewaarders be
vonden bjj het onderzoek bleek het, dat zjj alle, met
uitzondering van eene enkele, waren geledigd. In oen
geheime ladewaarvan de gemagtigde do verborgen
sluiting kendo, bevond zich een groote schat aan pa
pieren van waarde, bankbiljetten, enz., welke op die
wjjze zjjn bewaard gebleven voor regthebbenden. De
trouwo bewaarders van den schat zjjn onverwjjld in
hechtenis genomen.
23clgie.
Zondag is tc Antwerpen aangekomen de transatlantische
stoomboot de Pu]/erdie de dienst zal doen tusschen de Bel
gische havenstad cn Nienw-York. Het vaartuig wordt zeer
geprezen om zync afmetingenzijn bouw en zijne iorigling
mnBr vooral om zijne snelle vaart. Het heeft de reis van
Liverpool naar Bombay gemaakt in 32 dagen co die van Lon
den naar Calcutta in 41 dagen.
Men leest in de Union de Charleroi:
Eco landbouwer in een naburige gemeente, die gedurende
de butste aardappelziekte, had opgemerktdat een z/jner vrien
den, een Iccrlooyer, niet het minste nadeel door die ziekte
aan zijn' aardappeloogst ondervond, kwam op het denkbeeld
om van deze opmerking partij te trekken. Bjj het pooten dor
aardappelen wierp hij in elk gat waarin een aardappel gelegd
werd een handjevol rnn. De aits/ag was, dat die gedeelten
van zjjn land, waar hij rnn had aangewend, geheel van de
riekte verschoond waren gebleven, terwijl de ovcrigo velden
zwaar door het kwaad werden geteisterd. Hjj verzekert, dat
de aardappelen dio men onder run voor den winter oplegt,
voor het kwaad beschot blyven.
flcbcrlnttb.
Maastricht, 17 Oct. Alhier heeft een droevig
ongeluk plaats gehad. Men zal zich herinneren dat
eenigen tjjd geleden een kind onder het spelen van
blindemannetje in het kanaal gevallen en jamraerljjk
verdronken is. Sedert dien tjjd had het geestvermogen
der moeder, zijnde de weduwe Leblanc, onder den invloed
der droefheid, welke haar dit ongeluk veroorzaakte,
aanmerkelijk geleden. Vrijdag nacht stond zjj op en
verliet ongemerkt hare woning. Den volgenden ochtend
vond men baar ljjk in hel kanaal, ter zelfde plaatse
waar het zoo zeer door haar betreurde kind was ver
ongelukt.
Zondag-morgen werd in een der achterbuurten te
Maastricht gevonden een kindje van ongeveer zes weken.
In afwachting dat de ontaarde moeder zal worden ont
dekt, is bet wicht van stadswege uitbesteed.
Helmond, 15 Oct. Het onvoorziglig omgaan met
vuurwapenen, hetwelk reeds menig ongeluk veroorzaakte, heeft
hier weder een slagtoffer geëischt. M. R. oud 27 jaar, en P. B.,
oud 19 jaar, beiden alhier gisteren op jagt zijnde in een
bosch der becren Wessclmnnheeft eerstgenoemde, door het
geweer met den loop naar zich toegekeerd tc dragen by het
springen over een sloothet volle schot in den buik bekomen
en zich zoodanig verwonddat de ingowanden naar bniten
drongen en hy heden morgen overleed.
GriiveiiIiHg'o, 17 Oct. Door den burgemee
ster i9 beden op do gebruikelijke plaatsen aangeslagen
een publicatie, waarby herinuerd wordt aan de artt.
289 en volgende der algemeene politie-verordening,
waarbij 3 dagen gevangenis bedreigd wordt tegen hen
die op de aannmutog der politie weigeren om uiteen
te gaanwanneer er zamenscholing plaats heeft, waar
door de openbare orde verstoord wordt.
♦De aanleiding tot dezo publicatie is, dat eeu aantal
aankomende jongens uit den minderen stand reeds sedert
dagen weder schreeuwende en rumoerende de stad door
trekken, rich tegen de politie verzettenwanneer deze
aan die wanordelijkheid een einde maakt eu do oudsten
der bende arresteert. Gisteren avond badden weder
dergelijke wauordeijjke optogten plaats en weder werden
eenigen krachtens art. 289 en volg. op het politie-
bureel gebragt, toen de geheele bende zich voor het
bureel verzamelde, schreouweude en joelende en de pas
sage belemmerende. En terwijl dat plaats vond had
zich in een ander deel der stad, aan de Maurits-kade
en in de Parkstraat, weder een bende gevormd, die,
daar aan zichzelve overgelaten, de baldadigheid zoover
dreef om hier en daar, onder anderen bij den minister
van Bcrese en den heer Boddaert, glasruiten in te wer
pen. De rustverstoorders hebbeu daarmede het bewys
geleverd, dat in dit geval althans niet gezegd kau
wordendat de politie met te weinig door de vingers
te zien de rustverstoring verergert. Juist in de stille
buurt van het Willemspark, vóórdat de politie van de
aauwezigheid dier bende aldaar kennis had, hebben de
levenmakers de ergste baldadigheden gepleegd, en zich
zelfs aan de eigendommen der burgers vergrepen. Wjj
hopen dan ook, dat de politie de orde in dit opzigt
streng zal handhaven.
Dergeljjke rustverstoringen gaan nog steeds op reke
ning van do >jongens van de teekenschool", die een
voudig vau de les komende gezamenljjk rondwandelen.
Zelfs al ware dit een verontschuldiging, zoo kou
zy thans niet gelden. De knapen, of jonge mannen,
die thans zich vermaken met rustverstoring en verzet
tegen de verorderingenverzamelen zich daartoe opzet
telijk op afgelegen punten. Hun doel is rustverstoring
en niets anders.
»Naar wy vernemenzullen van heden avond af de
rondgaande posten der agenten tnlryker zjjn dan ge
woonlijk, zoodat de noodige arrestatiën niet door het
verzet der bende te zeer kunnen bemoejjlykt worden.
Bottciilain, 18 Oct. Met groote kracht worden
de werken aan de spoorbrugpylers in de Niouwe Maas
voortgezet. De middelste pijler is reeds bjjna geheel
voltooid, terwjjl de tweede en vierde reeds voor twee
maanden geheel afgewerkt waren. Ook de eerste pjjler
(altyd gerekend van de zyde van Feyenoord af) is zoover
gevorderd, dat er gegronde hoop bestaat om vóór het
vriezend weder het metselen zal belettenalle pylers
te kunnen opleveren.
Zierilcv.ee, 20 October.
In de vergadering van den Dykraad van den Ca-
lamiteusen polder Burgh en Westland, op 28 October
1871 gehouden, zjjn op de voordragtstateu voor het
Djjksbestuur geplaatst, te weten
voor de betrekking van Voorzitter, de heeren C. L.
Gast, J. M. de Glopper en M. Bolle L.Lz.;
voor de betrekking van Leden:
1.° do heeren W. Bejje, 1. van Zujjen en A. van Lillo.
2.° do heeren G. A. de Kater, M. Dalebout en N. de Kater.
De leden der Eerste Kamer zjjn bijeengeroepen
tegen Woensdag 25 dezer.
Er zjjn 180 van de 250 te HellevoetsluiB gedeta
cheerde zeemilitiens met onbepaald verlof naar hunne
haardsteden vertrokken.
Do Kerkelijke Cl. deelt een aanschrijving mede
van de synode der nederl. herv. kerk aan de kerkeraden.
ten doel hebbende hunne aandacht to vestigen »op de
byzondere behoefte aan godsdienstige verzorging, die er
bestaat onder don arbeidenden Btand."
De Synode gaat uit van de beschouwing, dat betgeen
baar in bet lot en de stemming van het volk verontrust,
het gevolg is van een reeks van oorzaken, die ver buiten
bet bereik liggen van hetgeen men zou kunnen en
willen doen om het lot van den arbeider te verzachten
en bern op den regten weg te leiden en te bewaren.
De sociale quaestio van dezen tjjd is niet opgekomen
door eenigen zedclyken achteruitgang in bet volksleven,
maar zjj is de natuurljjke vrucht van de geheele oui-
keering, die in den loop dezer eeuw, in het leven der
volken heeft plaats gehad.
De Synode is overtuigd dat, al moet die »socialc
qaaestie" hare eigene, natuurlijke oplossing vinden, toch
do uitkomst, waartoe zjj zal leiden, mede afhankelijk
zal zjjn van den zedelijk godsdionstigen zin ouder het
volk. Zij gelooft, dat in de maatschappelijke orde de
zedelijke wereldorde de heerschappij voert en daarom
ook in de maatschappelijke verwikkelingen de zedelyko
magten tot een hoilzame oplossing kunnen en moeten
medewerken. In die overtuiging verlangt zy dat men
zich de godsdienstige verzorging vooral van den arbeiden
den stand zal aantrekken. Veel wordt daarvoor gedaan,
maar bjj de waardeering van al deze pogingen, acht de
Synode het niet overbodig, aan do Kerkeraden der
vaderlandsche gemeenten in overweging te geven, of zy
in bun werkkring niet nog byzondere middelen zouden
kunnen aanwenden, om de zedeljjk godsdienstige be
langen by deu arbeidenden stand te bevorderen.
Het is moeilyk daarvoor algemeene regelen te geven,
bjj de verschillende behoeften die bier en elders bestaan.
Op het platteland zal men waarschijnlijk een anderen
weg moeten inslaan dan in de groote steden en op elke
plaats zal men zich moeten rigten naar de eigenaardige
gelegenheid en omstandigheden. Waar het gevoegeljjk
kon geschieden, zou men de proef kunnen nemen met
zamenkomsten alleen voor mannen op een geschikt uur
voor den arbeider, waarin de maatschappelijke vraag
stukken uit een godsdienstig oogpunt werden behandeld
men zou bekwame staathuishoudkundigen kunnen uit-
noodigen om over de onderwerpen te spreken voor het
Volk; elders zou men belangstellende gemeenteleden
kuuneu opwekken om den arbeider op te zoeken en
hem te dienon van goeden raad; ook de verspreiding
van degeljjko volkslectuur zou in aanmerking kunneu
komen. Zoo zyn er verschillende middelen, waarvan
de keuze en het gebruik het best aan de wysheid der
Kerkeraden blyffc overgelaten,
♦Wy geven zegt de Synode verder daarin geen
voorschriften, wy wenschen alleen, dat onze Vaderland
sche Kerk toone een hart te hebben voor den nood dezer
tijden en trouw volbrenge wat zjj zou vermogen, om
aan hel volk, in dagen van zooveel spanning en ver
leiding, den steun van godsdienst en zedelykkeid te
geven. Gij zult ons niet misverstaan en onze woorden
niet opvatten alsof wjj den werkman alleen lijdelijke
berusting wilden prediken onder zyn drukkeud lol. Wy
hopen vurig, dat de tegenwoordige zorgen tot een wezen
lijke verbetering in den toestand van de arbeidende
klasse mogen leiden en juist daarom zouden wy die
klasse willen leeren begrypen, wat de bron is der meeste
volksellende en wat de voorwaarde is van wezenlyk
