ZIERIkZEESCHE NIEUWSBODE
Zaturdag 12 Augustus 1871.
M<»»i aDoniieort xi0)1;
Iu Nederland bij de Uitgevers
DE LOOZE WAALE,
Hock van de Schuithaveu, B, No. 04,
en bij alle Boekhandelaren eu Postdirecteuren.
In Noord-Amerika bij J. QUINTUS, te Graud Rapids, Staat Michigui
Alton i
Voor 3 maanden
exs ts*Pr\j i!
co per post, iu Nederland
Noord-Amerika, franco New-York
/«,3Ü.
- 1,60.
V erselt jjnt:
Dingsdug, Donderdag en Zaturdag.
Artvertentiën:
10 cent per gewone regel.
GltOOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend
Dienstauuvragen SO cent a contant en franco aan het Bureau.
De inzeuding dor Advertentiën kan geschieden
Maandag, Woensdag eu Vrijdag, uiterlijk tot des voormiddags 10 ure
Ou y elraulteord e brieven w o r <1 o n
niet aungenonieii.
No.2963.
Kiezersvereenigingen.
n.
>De kiezersvereenigingen zyn wel geene iiristocruti-
schama ar toch oligarchische vereenigingen."
Wat ia oligarchie? Dat is een Griekseh woord het
welk in bet Hollaodsch vertaaldzeggen wil»eene
regering van weinigen." Zoo was onze republiek in de
zeventiende eeuw niet eene «socialemaar eene •oli
garchische" republiek.
Gesteld, het was juist, dat de kiesvereenigingeu eene
oligarchie uitmaakten zou oligarchie dan niet nog vry
wat beter zyn dan anarchie? Eene regeriug van wei
nigen niet te verkiezen boven volstrekte regeringloosheid?
Maar zyn kiezersvereenigingen inderdaad vereenigin-
gen van kleine minderheden.
Zn kunnen het zyn maar in den regel zyn zy het niet.
Wij kennen kiezersvereenigingen van drie en vier honderd
leden in plaatsen waar niet meer dan vyftien honderd
kiezers zjjn voor den gemeenteraad. Zjjn dat nu oli
garchische kiezersvereenigingen
Maar goed; er zjjn kiesverenigingen, die uit een klein
getal leden bestaan. Is dat zulk een groot kwaad?
Heeft niet de Arnhernsche courant zich het felst ver
klaard tegen verlaging van den census omdat de kies
bevoegdheid afhangt van eigenschappen welke niet bjj
ieder burger des volks kunnen worden ondersteld van
bekwaamheid, zelfstandigheid, gezond oordeel, enz.?
Indien kiezersvereenigingen bestemd zjjn op de ver
kiezingen invloed uit te oefenen zal men dan niet
meer vertrouwen stellen in kiezersvereenigingen die des
noods oligarchisch zjjn maar wier leden door het maat
schappelijk standpuntdat zjj innemen vertrouwen
inboezemen dan in enkele kiezers die zich noemen
•Maar zjj regeren de meerderheid."
Ziedaar de voornaamste grief, welke tegen de kiezers
vereenigingen wordt aangevoerd. Het schjjnt nu een
maal mode te zjjn te beweren dat de kiezersvoreeni-
gingen de vrjjheid der verkiezingen belemmeren.
Het Weekblad voor de Burgerlijke Administratie no.
1155 heeft die mode gevolgd en veroorlooft zich zelfs
de vry aanmatigende beschuldigingdat hy die de
tegenwoordige kiezersvereenigingen en hare werking
goedkeurtwel van zaakkennis en van praktischcn blik
geheel ontbloot moet zjjn omdat deze kiezersvereeni
gingen zoo als zjj zjjn ingerigt en zoo als zjj werkon,
aan de kiesverrigting een onberekenbnar nadeel doen."
Op gevaar af van als onkundig en onpractisch te
worden beschouwd moeten wjj verklaren dat wjj de
beschuldiging alsof «Ie kiezorsvereenigingen ccnigen
dwang opleggen aan de kiezersniet deelen.
De kiezers leden eener kiezersvereenigingbljjven
volkomen vry te stemmen zoo als zjj dat wenachen,
Er zjjn kiezersvereenigingen die eene onderteekoning
vorderen van hare statuten. Maar waartoe? Om ge
tuigenis af te leggen van overeenstemming mot do begin
selen dier vereenigingen. Maar zelfs die ouderteekening
beneemt de vrjjheid van stemmen in geen enkel opzicht.
Ja maarzegt men als de kiezorsvereenigingen baron
kandidaat hebben gestold dan zal toch één dier kan
didaten de meerderheid op zich erlangen of in herstem
ming komenmen wordt dus niet regtstreeks maar
zijdelings genoodzaakt den kandidaat zjjner vereoniging
te stemmen.
Geheel juist is die beschouwing niet; do jongste ver
kiezing voor de Tweede Kamer te Amersfoort en de
jongste gemeenteraadsverkiezingen te Arnhem hebben
aangetoond dat men voor eene herstemming in aan
merking kan komenzonder dat men door eenige
kiezersvereeniging kandidaat is gesteld.
Maar in den regel wordt de kandidaat van één der
kiezersvereenigingen gekozen. Is dat nti zoo verkeerd
Voorzeker de werking der kiezersvereenigingen is in
vele opzichten gebrekkig, maar zóó gebrekkig is zjj
niet, of men overtuigt zich vooraf, of do kandidaat
voor de openbare betrekking de noodigo bekwaamheid
bezit en of bjj de beginselon der kiezersvereeniging is
toegedaan Waarom zou men dan niet liever de over
winning van dien kandidaat, die den meestcn gevallig
was bevorderen al is bjj niet met ieder der kiezers
vertrouweljjk gemeenzaam dan een stem uitbrengen op
een vriend of buurman Het kiezen toch is eene poli
tieke daad on geene vriendschapsdienst.
Men vergete toch vooral niet, dat de meeste ver
kiezingen een strjjd van beginselen, en niet van personen
bedoelen. Gold het alleen de vraag, welke persoon ge
schikt werd geacht om eene openbare betrekking, in
den regel een eer-ambt te bekleeden dan zouden do
kiezersvereenigingen minder noodzakeljjk zjjn. Men zou
aan de speeltafel, in sociëteit en herberg, kunnen be
slissen wie men stemmen zon. Wat kwaad dat dan
de sociëteitde Gezelligheid haren kandidaat bad de
sociëteitde Zon weêr een ander, bet koffijhuisde
Witte Raaf weêr een ander, en de heiberg: In het
Kraantje al wederom een ander? Maar bjj de meeste
verkiezingen geldt het een strjjd van beginselenen
men kan dus niet zeggen de minderheid regeert de
meerderheid, maar uien moet zeggen: de beginselen van
deze of gene kiesvereeniging bepalen de keuze. l)ie
kandidaat zal altjjd de meeste kans van slagen hebben,
die aanbevolen wordt door de wegens de populariteit
barer beginselen meest invloedrijke kiesvereeniging.
•Het benoemen van kandidaten in de kiezersvereeni
gingen geschiedt niet met algemeene stemmenmaar
soms met de meerderheid van ééne enkele stem."
Wat schade? Op die wijze wordt de strijd tusschen
gelykgezinde kandidaten reeds in den boezem der kie
zersvereeniging beslist en de zegeprnal van het beginsel
verzekerd. De kandidaatdie in de kiezersvereeniging
het onderspit moest delven, zal bjj eene volgende ver
kiezing vermoedeljjk weder in aanmerking komen. Het
regt der meerderheid is nu eenmaal de grondslag van
iedere staats-instelling, van ieder politiek besluit, van
iedere parlementaire beslissing. En of nu de meerderheid
behaald is met honderd stemmen of met ééne stem
maakt geen verschil.
Eerst dan zon van belemmering der vrjjheid sprake
kuDnen zjjn, wanneer de vrjjheid van beraadslaging in
de kiezorsvereenigingen op eenige wjjze aan banden
werd gelegd, of de toegang tot die vereenigingen voor
eenigen kiezer versperd. Maar noch het vorderen van
eene verklaring van toetreding tot de beginselen der
kiezersvereeniging, noch het vorderen van eene geringe
contributie tot bestrjjding van de noodzakeljjke kosten
van aanbeveling der kandidaten zijn naar onze meeniDg
als zoodanige belemmeringen te beschouwen.
En wat wil nu de Arnh. Cour. in de plaats stellen
der kiesvereenigingeu? Aanbevelingen van 20 of 25
kiezers, die zich persoonlijk borg stellen voor de deug
delijkheid der keuze? Maar zjjn deze dan thans uitge
sloten? Indien de Arnh. Cour. zooveel meer vertrouwen
stelt in deze persoonlijke borgstelling dan in de aanbe
veling van het Bestuur, welnu! de kiezersvereenigingeu
belemmeren ook die vrjjheid van aanbeveling uief, on
verschillig of zjj afkomstig is van eenigevan vele
kiezers, van kiezers, die zich noemen of die zich niet
noemen? De onderteekende aanbevelingen zjjn in den
jongsten tjjd meer en meer in zwang gekomenzjj
beslaan halve bladzjjdeo soms in de Haarlemsche Courant.
Maar waarom zou het ééne middel van voorlichting het
andere behoeven uit te sluiten?
Kiezersvereeuigingea zjjn het werktuig van het eigen
belang en het laddertje om naar boven te komen."
Ziedaar eene verdachtmaking, die niets bewjjst. Het
zelfde kan men zeggen van onderteekende aanbeveling,
van iedere optreding in het publiek. Ieder, die langs
den openbaren weg timmert, staat, vooral in Nederland,
aan eene reeks van oordeelvellingen bloot. Dochal
ware in de zaak der verkiezingen eenig eigeubelang in
het spel, is dit dan altjjd onheilig vuor? Is het dan
zulk een laakbaar eigenbelang, om wanneer men de
kracht in zich gevoelt in het algemeen belang nuttig
(e zijn, op ecriyke wjjze, door woord en daad, daarnaar
to streven? Is het ongepast, lauga den regton weg, to
trachten vooruit te komen?
•Kiezersvereenigingen oefeneu geen erkend gezag
uit." Waarom? Omdat zjj zich eigeiimugtig opwerpen.
Maar hetzelfde kan men vau de dugbladen, kan men
van de Arnh. Cour. getuigen. Ook deze oefeoen geen
erkend gezag uit. Ook de dagbladen werpen zich op
om de openbare tneeniug voor te lichten. En nu gebeurt
juist met do kiesverenigingen wat met de dagbladen
gebeurt. Vinden zjj in do gemeente, waar zjj bestaan,
weêrklank, erlangen zjj invloed, dan bljjven zjj voort
leven, en anders gaan zij te niet. Kiezersvereenigingeu
on dagbladen die aan geene behoefte voldoen sterven
aan do tering.
De kiezersvereei igingen zjjn de oorzaak van de ge
ringe opkomst dor kiezers bjj de verkiezing."
Waarom De onpartijdige kiezers komen niet op.
Dragen de kiezersvereenigingen daarvan de schuld
Volstrekt niet. Het is juist de onpartijdigheid, de on
verschilligheid der kiezersdie daarvan do schuld draagt.
Kiezers die constitutioneel Ontwikkeld zjjn zjj»» niet
onpartjjdig; zy kiezen party zjj nluit.-n zich nan zjj
reiken elkander de hand om de overwinning hunner
beginselen te bevorderen.
De kiezersvereenigingen niet, do kiezers hebben schuld.
Nieuwstijdingen.
€)o0t-2itbuit.
De eene executie van soldaten tot ons leger ludioo-
rende volgt op de andere. Den 22sten Junjj is te Ba
tavia een inlandach fuselierHamat genaamdeen
Boeginees, wegens feiteljjke insubordinatie gefusilleerd.
Noemen wij het een allerongelukkigst verschijnsel
dat zulke execution in den lantstflu tjjd 7.00 dikwjjls
voorkomen de omstandigheden waaronder Hnmet ter
dood veroordeeld is, maken den indruk nog pjjnljjkcr.
Me» doelt ons mododat officierooonder wie de
mnn gediend heeft en die zelfs wegens hunne gestreng
heid in de handhaving van de tucht bekend zjjn Hamat
een stil en oppassend soldnat noemen.
Bezig zjjnde met poetsen word hjj gesard door een
inlnndscb korporaaldie hem te kennen gaf dat hjj een
minnehandel met Hamnt's vrouw had weten aan te
knoopen. De Boeginees verdroeg die beleediging; maar
toen de korporaal zoover ging heiu een klap toe te
dienen stoof de man in razende wocdo opgreep een
wapen en legde den korporaal neder. Een Europeesch
sergeant trad hem daarop in den weg en ook deze
werd door hem in die vlaag van ziedende drift neder-
gelegd. Provocatie heeft ongotwjjfeld plaats gehad.
Het antwoord op hot request om gratie bleef drie
maanden uit. Gedurende al dien tjjd zweefde de onge
lukkige tusschen hoop en vrees.
Tot gisteren zjjn pogingen aangewend om gratie le
verkrjjgen te vergeefsch. De Gouverneur-Generaal heeft
gemeend »zjjn plicht" te doen door hot bevel tot exe
cutie te geven.
Knielende en geblindoekt onderging Hamat zyn vonnis.
JFrawDrtjU,
Vorsnilles8 Aug. Achttien beschuldigden,
allen aanvoerders der Commune, staan, zooals men
weetteregt voor den derden brjjgsraad alhierwaar
van de eerste zitting gisteren begonnen is. Het audi
torium was weinig talrjjken zeer kalm. Onder de
getuigen waren een twintigtal beschuldigden uit de
gevangenis te Satorydie later op hunne beurt ver
hoord zullen worden. Aan 't hoofd der beschuldigden
trnden Ferré en Assi. Beiden hadden 'tair van jonge
dandies keurig gekleed lngchend, en, ondanks 't ver-
bljjf in den kerker blozend van gezondheid. In laatst
genoemd opzigt maken Paschal Grousset en Courbet
uitzonderingendeze twee zijn in de gevangenis
zeer zigtbaar vermagerd en veranderd. De voorzitter
is de beer Merlinofficier hjj de artillerieeen zeer
gedistingeerd man en een bekwaam regtsgelecrde. De
advocaten waren allen op bun posten sommigen hunner
wisselden handdrukken met de beschuldigden.
Na de inleidende vormeljjkhedenwerd overgegaan
tot lezing van de verslagen omtrent elk der beschul
digden.
In de tweede zittingop heden heeft de beschul
digde Ferré getracht de Commune te verdedigen. Toen
dit hem door den Voorzitter verboden werdbetuigde
hijte zullen volharden in zjjn stelsel van zwjjgen op
alle vragen die hem mogten gedaan worden.
Hierop begon het eigenljjke verhoor van Ferré. Hij
ontkende bevel te hebben gegeven tot 't inbrandsteken
van 'tministerie van Financiën. De eerste getuige,
tegen Ferré geboord wa9 een kantoorklerkdie om
trent den brand alles mededeelde wat hjj wist en wat
we trouwens allen weten. Een geschreven orderdoor
een andere getuige getoondwerd door Ferré verklaard
niet van zjjne hand te zjjn. Andere getuigen verklaarden
Ferré bjj 'tin vlam zetten van verschillende gebouwen
eeu actieve rol te hebben zien spelen.
De abbé Féron gaf een verhaal van de stappen die
gedaan zyn om den aartsbisschop Darboy te redden.
Andere getuigen bragten ernstige feiten tegen Ferré
te berde; zoo verklaarde een hunner, dat Ferré de
prefectuur van politie in brand gestoken had en ver
boden bad de in de prefectuur opgesloten gevangenen
ie bevrijden. De zitting duurt voort.
Ferré en Assy nemen een onbeschaamde houding aan.
9 Aug. In de zitting van den krygsraad van beden
werd Assi verhoord.
Hy sprak op zeer trotschen toonhjj verklaarde
dat de nationale garde aangevallen werd op 18 Maart,
zoodat deze het regt had zich te verdedigenbjj ver
dedigde de executie van de gyzelaars.
Het besluit dat de Nationale Vergadering beeft ge
nomen om ter bespoediging van de processen tegen
de Parjjsche opstandelingenhet aantal krjjgsraden te
brengen op 15 en dat der rapporteurs op 100, keurt
de Siècle wel goed maar het vindt dien maatregel niet
voldoende. De instructie heeft reeds meer dan twee maan
den geduurden nog zjjn er 24000 gevangenen die
geen enkel verhoor hebben ondergaan. In 't geheel
zjjn tot dusver maar 9000 personen ondervraagd en
volledig is de zaak van slechts 4000 personen geïnstru
eerd. Er valt alzoo nog ontzettend veel te doen. Elke
officiermet de instructie belastzal zich gemiddeld
met de zaak van 230 beklaagden moeten bezig honden-
Dat is te veel. Op die wjjs kan men onmogeljjk tot
eene spoedige afdoening komen en hoezeer dit noodig is,
kan daaruit bljjken dat tot nu toe van de ondervraagden
de helft, als onschuldig, in vrjjheid is gesteld. Volgens dieu
maatstaf kan men aannemen dat onder de 24000 be
klaagden die nog geen verhoor hebben ondergaan
12,000 burgers onschuldig zullen worden bevonden
betzjj dat ze bet slagtoffer waren van lasterljjke aan
tijgingen of ven overdreven jj ver der politie, of van
dwaling. Het Ijjden dier menscken mag alzoo niet
nodelooos verlengd worden.
De spanning in de bezette Fransche departementen
tusschen de bevolking en de Duitsche militairen neemt
steeds toe en leidt hier en daar tot bloedige botsingen.
Zoo werd te Poligny een Pruisch soldaat hjj het spoor
wegstation opgehangen gevonden en werden des avonds
van donzelfdea dag geweerschoten gelost op uhlanen,
waarvan de een werd gedood en do andere zwaar ge
kwetst. Deze misdaden wekten bjj de Duitsche mili
tairen zucht naar weerwraak op en straatgevechten
waren daarvan de gevolgenwa&rbjj een twintigtal
personen werden gewond.
Zulke botsingen zullen er meer voorkomen indien
de bezetting door do Duitschers nog lung moot voort
duren. De bevolking is do tegenwoordigheid van den
vjjnnd meer dan moede. Men spreekt dan ook van
maatregelen, door de Fransche regering te neinon om
de afbetaling der oorlogsschatting en hjjgerolg het vertrek
der Duitschers te bespoedigen.
To Purjjs werd verzekerddat do Duitschers binnen
ach» dagen do departementen van de Seine, Oiso, Seine-
et-Marno zullen ontruimen. Daarmede stemt overeen
een berigt uit Berljjn volgens hetwelk Frankrjjk binnen
kort den derden termjjn der oorlogeschatting zal betalen
en ten gevolge daarvan de Duitsche bezetting zal inge
krompen worden tot Champagne en Belfort.
Duitathltinb.
Tot heden is het aantal vermiste militairen nog
bjjzondor groot, niettegenstaande geone pogingen onbe
proefd zjjn gelaten, om hen 7.00 mogeljjkop te sporen.
Do Franschen verklaren, zoo leest men in het jongste
nommer der Kölnitchc Ztg., dat gedurende de dagen
van het dictatorschap des hoeren Gnmbetta, zoo weinig
aanteekeningen zjjn gehouden aangaande hetgeen is
geschied, dat destjjds in alle takken van bestuur een
zoo schromeljjke verwarring beeft geheerscht, dat het
onderzoek naar hetgeen is gebeurd met krijgsgevangenen,
bjj voorbeeldsomtjjds hoogst bezwaarlük zoo niet on
mogelijk is geworden. In hoever dit alles juist is laat
zich niet ligteljjk bcoordeelen, maar thans bljjkt, dat
de Duitsche regering berigten heeft gekregen uit Algorië,
waaruit bljjkt, dat een aantal Duitsche krijgsgevangenen
naar dat werelddeel is overgevoerd en aldaar gedwongen
is in de gelederen der Fransche troepen tegen de Ara
bische horden te strjjdcn.
Zoodra de regering kennis had gekregen van die feiten,
heeft zjj onverwjjld de noodige vertoogen bjj het Fransche
gouvernement ingediend. Men verwacht, men hoopt,
zegt het blad, dat op die wjjze vele vermisten zullen te-
rugkeeren.
Er is berigt ontvangendat te Parijs dagelijks ccn groot
aanlal Klïnsser» cij Lotharingen bij het Duit ach gezantschap
aanvraag doen om paspoorten of vrijen overtogt naar hun
vaderland. Alleen op den dag der afzending van dit berigt
hadden er zich ruim 70 aangemeld. Al die personen waren
bij hunne aankomst tc Parijs met den uitbundigsten bijval
ontvangen, in triomf langs de Boulevards onder de herhaalde
kreten Vive V Alsace I Five la LorraineI rondgevoerd, doch
daarbij was hel gebleven. Men had hen verder eenvoudig aan hun
lot overgelatenzoodat de meeaten reeds blijde waren den kost
te kunnen verdienen met straatvegentcrwyl de anderen in
de bitterste armoede rondzwierven, Geen wonder dat tij naar
huis terug verlangen; en het spreekt van zelf, Jat de Duitsche
autoriteit tracht hun dit gemakkelijk te maken daar dit het
beste middel is om hen voor zich tc winnennu zij zich
toch vrijwillig onder het Doitsch bestuur hebben gesteld.
Mebetlnnb.
Deventer 8 Aug. Gisteren overleed alhier een
kindje aan da pokken. Do vader bad uit vrees zijne
betrekking te verliezen waardoor hjj met de zijnon
geheel broodeloos zou worden geen geneeskundige hulp
ingeroepen en had daarvan ook geen aangifte bjj het
gemeentebestuur gedaan. Toen men het huis binnen
trad bemerkte men dftt de vrouw reeds voor eenigen
tjjd door die ziekte was aangetast en dat ook haar geene
geneeskundige hulp was verleend. De vrouw scheen
echter weder aan do beterhand te zyn. Heden is weder
in datzelfde huisgezin een kind door die ziekte aange
tast en ook reed9 bezweken. Tegen het hoofd van het
gezin is proces-verbaal opgemaaktter zake vnn het
in gebreke bljjven van het doen van aangifte bjj het
gemeentebestuur van het uitbreken eener epidemische
ziekte in zjjn gezin.
Nieuweiliep, 7 Aug. Voor een pan r dagen
werd een marinier door de agenten van politie in arrest
genomen en voorloopig opgesloten in een hunner wacht
huizen. Den volgenden morgen tón vier uren verlieten
de agenten en nachtwaebts, als naar gewoonte het wacht
huis, de deur achter zich sluitende. Het schjjnt onzen
gevangen man verdroten te hebben dut men hem zoo
alleen in zjjne cel achterliet; altbanB hij was terstond
op middelen ter ontvluchting bedacht. Hjj wist zich
door bet privaat zjjner gevangenis in dat der agenten
te wringen, daaruit kwam hjj in den gang en zoo ver
volgens in de wachtkamer; daar stiet bjj een ruit in
en klom door die naauwe opeuing naar buiten.
Terstond begaf hjj zich nu naar het wachtschip. Jam
mer dat de man, na het gelukken van zulk een vernuftig
en delicaat middel, om zjjne vrjjheid terug te krygen,
aan boord op nieuw in arrest werd gezet, niet om ge
desinfecteerd te wordeu, maar omdat hjj een broek van
een zeemilicien had aangepast en verzuimd had die terug
te geven en zulke verzuimen worden aan boord der
marine-schepen hoogst ernstig opgenomen. Dat is teregt
•aan wal gekomen en nog verdronken."
Aim»tef(lani, 8 Aug. Woensdag 16 Augustus e. k.
tul voor hel provincial! geregtsliof alhier worden bchnudeld een
opligtiug, gepaard met valschheid in onderhiiudschc geschriften,
die men ouder de merkwaardige handelingen van die soort kan
rekenen.
Een zekere Johanu Egty of Egli, geboren (e Oürnten, bij Zurich,
heeft zich namelijk in 1869 en 1870, hier ter steile voorge
daan als Alfred baron von Liebcustcin. Ouder dien naam en
onder allerlei bedriegelijke voorwendselen en verhalen is hel
hem gelukt van een winkelier alhier een bedrag van circa
f 4000 eu vau een medicina doctor dito van ongeveer ƒ700
meester le worden. Hjj zou namelijk, volgens opgaven van gc-
luigeu, den wiukclier met zijne vrouw en twee dochters op ecu
avond gedurende de kermis van 1669, in hel Csfé Chaulani op
hel Amslelvcld hebben ontmoet en daarop aan het adres van ecu
der dochters, een paar dagen danrna, eeu zeer fiju brieje hebben
doen toekomen, geteekend »Alfrcd baron v. Liebtuslein Iu dal
briefje zou hij deu toegang tot des winkeliers woning hebben
verzocht, daarbij opgevende, dat hij door dal ineisje zoodanig
was getroffen, omdat zij zooveel overeeukomst had mul ecu
vroegere bemiude.
De winkelier had zich daarop naar het logement De Oude
Graaf' hegeven, waar de zoogeuaamde baron logeerde. Toen
hij hem niet t'huis trof liet hij zijn naamkaartje achter. De
quasi baron vervoegde fielt dienselfden «vond aan zijne woning
en wist zoodanig le praten, dal de wiukelicr geen bezwaar vond
hem den toegang lot zjjn familiekring le geveu. Hij had name
lijk verklaard voor plcitier op reis (e zijn eu een tante te
brzitleu, wonende te Poiaewitz nabij Pcsth, genaamd mevrouw
von Tettendorf, welke hem jaarljjkt circa 80,000 franken aau
realen remitteerde, 's Mans voorkomen, de hoogo slaat dien hij
scheen te voeren eu verschillende zijner handelingen maakten
zijn beweren zoo aannemelijk, dat zelfs een zeer ontwikkeld
geneesheer mede dnarvan de dupe werd. Toen de beschuldigde
zich voldoende vertrouwen had weteu tc verschaffen gaf hij d n
winkelier te kennen, dal hy een wissel vau zijn vriend baron
von Hulow uit Muncbcu had geaccepteerd cu dal hjj dienten
gevolge oumiddcljjk op reis moest, zoodat men hem tuet ecu
leeniug van ƒ130 bijzonder zou verpliglen. Het geld werd
door den winkelier verstrekt, die zoowel in zjjn titel al» voor
naam gedrag zooveel vertrouwen stelde, dat hij later niet aarzelde
hem veel meerder gelden te leenen en zelfs eene rekening tan
ƒ722 aan den logementhouder uit den Docleu voor hem le
betalen.
Dat vertrouwen was nog versterkt door dat, in December 1869
door van Gcnd Loos bij hem een pakket was bezorgd aan
het adres van baron v, Licbcnstein, hetwelk hjj dcr.cn, bij zijne
terugkomst in January 1870, heeft aangeboden. Iu dat pakket
bleek een aum vau 2500 franken iu goud geld aanwezig le
zijn, hetgeen de quasi baroo den winkelier in bewaring gaf,
omdat hij toen, volgena zijo zeggen, dat geld niet behoefde.
In Jnnuarij 1870 hnd hij voorgegeven uil Italic le zijn terug
gekeerd met ccn iogenicur, die zich Cavanna noemde. Deze
zou een stoomperspomp hebben uitgevonden, waarmede hjj eenige
niiliiocncfi zou kunnen verdienen. De beschuldigde is met dien
Cavanna naar 's Gravenhngc vertrokken, ten einde over die uil
vinding oen onderhoud te hebben roet den minister van marine.
In het Dagblad van 's Qravcnhage stond deslyds vermeld, dal
baron von Licbcnstein en Cavanna door deu miuistcr waren
ontvangen en deze waarschijnlijk ecu schip ter hunner diepositie
zou stellen, om die machine te onderzoeken. De beschuldigde
zond zijn kassier (den winkelier) een exemplaar van dal dagblad
eu wist daarop van hem geld te krijgen voor een reis uoar
Parjjs, wegens beweerde onderhandelingen met hel Fransche
gouvernement.
Alles zou worden terugbetaald uil eerlang vau zjjne tante
tc ontvangen rcmiscB.
De door den winkelier hem geleeude gelden en voor hem
gedane uitschotten bedroegen le zamen de somma van 5536,88,
waarvan in tusschen de bovenvermelde 2500 franken eu een
gezonden wissel van 1000 franken moeten worden afgetrokken,
aoodat per slot van rekening de beschuldigde hem ƒ3882,20
schuldig bleef. Daarvan niets terugbekomende, besloot de winkelier
een nader onderzoek naar zijn persoon en beweringen ïd lo stellen
en heeft hij een deel der gelden voorgeschoten lot een reis naar
Pcsth, door den doctor met den qoasi-baron tot dat einde onderno
men. Tot Weenen zijn zij zamengereisd. DAar is de beschuldigde
den dokier ontsnapt, doch met behnlp der polilie door hem
teruggevonden. De Oostenrijkschc regeering heeft hcra aan de
Nedcrlandschc uitgeleverd, toen zijne verschillende beweringen
logenachtig waren gebleken. Uil do verklaringen vau den dokter
resulteert 0. a. dat hij den beschuldigde onder den aangonomen
naam van baron Alfred v. Liebenstciu in October 1869 had
leeren kennen. Deze had hem medegedeeld, dat hy herwaart*
zou komen met een Itnliaanscben ingenieur, genaamd Cavanna,
welke ccn hydrometer zou hebben uitgevonden tot vervanging
van «loom. Ia Jnaumij 1870 zijn beide werkcljjk alhier aau-
gekomen.
De dokier meende na onderzoek der zaak dal de uitvinding
op alechte grondslagen berustte. Toen beide personen deu ini-
nisler van innrinc daarover hadden gesproken, wilden zij zich
naar Frankrijk begeven, ten cittdc by de maatschappij Océanie,-
gevestigd te Havre, pogingen aan le wenden, oin de bedoelde
machine in toepassing tc brengen. Aangezien zij ook na ir aan
leiding von een tusschen Cavanna en hem gesloten contract
vertrouwen in den beschuldigde stelden, hebben de doctor vu
de winkelier hem naar Parijs vergezeld, waarvan zij zijn terug
gekeerd onder don indruk dulOavnium v. Licbcnstein had bedrogen.
De laatste toch gaf op, dat de eerste hem had verlaten en ver
klaarde naar Italië lo zullen gaan, ten einde Cavanna aldaar (c
vervolgen. De doctor had den qunsi-baron le Pnrijs getracht
aan hel versland Ie brengen, dal dc machine niet deugde. Hjj
had intusschen in den beschuldigde zooveel vertrouwen, dal hij een
door deze» geacccpleerden wissel, groot ƒ300, en hem nog
andere gelden voorschoot, tot aankoop van verschillende voor
werpen, ten bedrage van ƒ400. Beschuldigde betaalde gedurende
zijn verblijf hier Ier slede in July 1870 300 danrvuii terug.
In October 1870 ontbood hij den doctor naar Keulen, bij eeu
dépêche, waarin hij voorgaf door ccn apoplexie le zijn getroffen.
Hjj ging derwaarts en bragl beschuldigde vaudnur iiaiir Amsterdam.