z.,
l\o. 2710.
L
ÊTT
Zaturdag 18 December 1809.
m
u
DE LOOZE WAALE.
26s,e tfanri»'.
A
Nieuwstijdingen.
cht
ütalu.
I De Paus verscheen aan l^et hoofd der Kardinalen
Uil «ftcriant.
jn, neeu
aan t
curate e
MIT,
arkoetsie
/IllUkZIISCIIi; MIIWSIIOIM.
Men abonneert zich:
In Nederland bij de Uitgevers
Hoek van de Schuithaven, B, No. 94,
en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren
Tn Noord-Amerika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Miehigar
Brieven en Ingezondcnc Stukken franco.
Abonnements-Prij s:
Voor 3 maanden1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Ainerika, franco New-York - 3,90.
Verschij nt:
Dingsdag, Do. lerdag en Zaturdag.
A <1 v e r t o n t i o n
10 cent per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend.
Adverteutiën voor den werkenden stand a 30 Cents.
Bekendmakingen van ondertrouw of huwelijk a 40 Cents;
dito van 25- of 50jarige Echtvcrecniging it 50 Cents it contant
en franco aan het Bureau.
De inzending der Adverteutiën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
I
LIEU 1
den
Door middel van inklimming en binnen-
braak zijn GESTOLEN de navolgende
Voorwerpen
I 1 gouden Kropslot met 4 strengen roode
bloedkralen;
1 «li to met 5 strengen zwarte Gitten;
1 paar gouden Ooi*l>clloii met lovera»;
1 gouden breed 4 of 5 strepen, de randen
gekanteld in den vorm van kraaltjes; 1 «lito met
plantje in het midden; 1 «lito, breed 4 of 5
strepen, een plaatje in het midden;
1 zilveren Knip met scheiding.
De Officier van Justitie te Zierikzee noodigt iedereen,
die daaromtrent eenige inlichting kan geven, uit, bij
hem aangifte te doen. p p AU LUS
Door het Postkantoor te Tholenis gedurende de
eerste helft der maand November jl. verzonden de
navolgende brief, waarvan de persoon ter plaatse op
het adres vernield onbekend was
een aan de GROUNE, te Oud-Strijen.
en te
te «1<
ÏS <1.
Of-te.
is over
welk
wa
door it
r boon
overig'
hooger
.attrei
anco.
kwad
oe
God
eslaa
e W:
»iar:
m h
T
ll Omtrent de opening van het Oecumenisch Concilie
^■op 8 December jl. geeft de Monde nog de volgende
bijzonderheden
De plechtigheid werd door -het weder niet begunstigd
de regen viel in stroomen en er woei een koude wind.
I Hierdoor hebbende schoone illuminatien, concert-uit-
J voeringen en militaire paraden, die op Woensdag en
Donderdag moesten plaats hebben, geen voortgang gehad,
en zijn tevens vele reizigers en vreemdelingen uit de
omstreken van Rome belet tot de Eeuwige Stad op te
trekken. Desniettegenstaande inogt de menigte van
toeschouwers, zoowel in als rondom St. Pieter, onaf-
zienbaar heeten.
Naar men verzekert, bedroeg het aantal aanwezige
Kerkvaders 648, buiten en behalve een vijftigtal
Kardinalen.
gevolgd door de Generaals en Vicarissen-Generaal van
H alle godsdienstige orden. Na eenige minuten voor het
altaar in gebed te hebben doorgebragt, heeft Z. H. op den
H troon in de groote raadzaal van het Concilie plaats
genomen; en dadelijk daarop maakte de Kardinaal
Patrizzi een aanvang met de viering van de H. Mis.
Toen men tot het B e n e d i c am u s D o mi n o genaderd
was, heeft Mgr. Piiescher-Passavalli, na den zegen des
Pausen te hebben ontvangen, van den kansel de openings
predikatie gehouden. De Paus heeft, na afloop der Mis,
zjjn pontificaal gewaad aangetogen; en heeft de onder-
werping van al de Kardinalen, Patriarchen, Primaten,
Aartsbisschoppen. Bisschoppen en Abten ontvangen. Men
weet dat bij dergelijke gelegenheden de eerste cathegorie
van hooge geestelijken den Heiligen Vader de hand, de
vier volgende cathegoriën zijne rechter knie, en de Abten
zijn regtervoet kussen. Hierop zijn, gedurende een uur,
hymnen gezongen en liturgiën opgezegd; en eindelijk
heeft de Paus de allocutie uitgesproken. Thans was het
oogenblik gekomen om het consistorimn voor het publiek
te sluiten. Men liet echter, ingevolge's Pausen welwillend
bevel, de deuren open, zoodat «le menigte alles wat verder
voorviel heeft kunnen aanschouwen. Msgr. Fessier, Secre
taris van het Concilie, besteeg den kansel, en las het
decreet ter opening van de Kerkvergadering voor, met
verzoek aan de prelaten om, volgens den regel, hunne stem
men uit te brengen. Ook aan deze vormelijkheid is niet
voldaan, wijl de bischoppen allen opstonden om, bij accla
matie, van hunne goedkeuring blijk te geven. Placet!
Placet! riepen zij éénstemmig. Intusschen naderde de
plechtigheid, die reeds zes uren geduurd had, haar einde.
Tot sluiting werd een Te Dewn gezongen; en hierop verliet
de gansche heilige vergadering de kerk van het Vaticaan.
Volgens le Monde is er eene Pauselijke verorde
ning uitgevaardigd tot regeling der verkiezing van eenen
nieuwen Paus voor het geval dat Pius IX gedurende
de kerkvergadering overleed. De verkiezing zou uit
sluitend door de kardinalen geschieden het concilie
zou intusschen geschorst zijn en eerst na eene oproeping
▼an den nieuwen Paus hervat mogen worden. Tegen
kanting tegen deze voorschriften wordt met de excom
municatie bedreigd.
Loeuwarden11 Dec. Een der groote, schoone,
ovcr de sia.lsgraolit, gelegen ijzeren bruggen die bij de voor
malige Vrouwenpoort, is bij het afdraaijen met een vrij hevigen
knal vnn elkander gesprongen, zoodat aan iedere zijde van de
penant de helft in het water is gestort. De brug is over zijne
g'heele breedte geheel gebarsten en zal ongetwijfeld niet. weder
kunnen worden gerepareerd. J)e brugwachter die zich op de
">g bevond, i9 met den schrik vrijgekomen. De passage i9
duur dit ongeval tijdelijk gestremd. Het zal ook veel moeite
kosten, de zware stukken uit den weg te raimen; maar wat
nog het meest zegt is, dat der gemeente door deze ramp
een aanzienlijk nadeel is toegebragt.
De heer van Motman, te Marrurn, heeft onder dagtee-
kening van 6 dezer het volgend adres opgezonden aan den
Koning
Nadert door deze met den meesten eerbied tot Uwe Majesteit
F. C. G. van Motman, te Mnrrum, provincie Friesland, en
heeft hij de eer aan Uwe Majesteit te kennen te geven,
»dat zijn onvermoeid streven thans met den gimstigsten
uitslag is bekroond, en bij eene machine in het groot heeft
doen vervaardigen, waarvan het resultaat is, dat deze de
kracht van den stoom verre overtreftterwijl bovendien bij
dc noodige en betrekkelijk geringe krachts-aanwending niets
daarvan nutteloos behoeft verloren te gaan;
»dat een locomotief, naar zijn model, van 10,000 kilo-
grammen oneindig meer trekken en sneller zal werken, zoodra
hij in zijne volle kracht isdan een van 50,000 kilogrammen
terwijl, in evenredigheidde moeite afneemt bij zwaarder ge-
wigt, om de machine in beweging te brengen
treden waarom hij het waagt, zijne belangen, tevens die
van 't algemeennogmaals bij Uwe Majesteit aan te bevelen
en Uwe Majesteit met vorigen eerbied verzoekt, een onder
zoek van deskundigen te willen doen instellen, waartoe voortaan
de gelegenheid bij hem is opengesteld. (Mg. Bagh/.J
Zwolle, 18 Dec. Heden is in de bossehen van
het landgoed Boschrijk een lijk gevonden zonder hoofd,
hetwelk op eenigen afstand gevonden is. De kleeding
van dat lijk bestond uit blaauwe kiel, zwarten broek,
schoenen lakensche pet en wit ondergoed in een der
zakken een jagtpijpje. Een en ander werd in het digtste
kreupelbosch gevonden en schijntte oordeelen naar
den invloed dien het weder daarop gehad heeft, reeds
eenigen tijd aldaar gelegen te hebben. Het had zulk
een akelig aanzien dat ieder huiverde het aan te raken.
Men verdiept zich in gissingen omtrent deze gebeur
tenis. De juatitie gaat andermaal derwaarts.
I>i*itoloor<l14 Dec. Ruim twee maanden ge
leden werd zekere Willem de Keyzer, molenaarsknecht
alhier, wegens poging tot vergiftiging vervolgd. Twee
verschillende keeren had hij in het meeldat hij moest
bezorgen bij zijn buurman niet wien hij woorden
wisseling had gehaden waarover hij zich niet kon
koelen de eerste maal voor 10 en de tweede maal voor
25 cent rattekruid gemengd om te vergiftigen. Toen hij
bemerkte dat men op zijne arrestatie uit waspoogde
hij zich het leven te benemen met een mes bragt hij
zich eene zeer diepe snede in den hals toe die zijn
leven in het hoogste gevaar bragt. Toch werd hij ge
arresteerd en naar Breda overgebragt, waar hij twee
maanden is verpleegd. Niettegenstaande men beterschap
verwachtteis hij heden plotseling aan eene zware
benauwdheid overleden. Men denkt tengevolge van het
indringen van lucht in de niet gesloten wond. Het
aanvangen geregtelijk onderzoek is alzoo geëindigd.
IVeuasen, 14 Dec. Aan den sluisknecht, C. Scheele
alhier, gewezen matroos der 8de klasse, is dezer dagen
ook het eereteeken uitgereikt, ingesteld bij 'sKonings
besluit van den 19 Februari] 1869, no. 13, als hebbende
deelgenomen aan de expeditiën naar Boni in 1859, en de
Zuid-Oostkust van Borneo in 1859 tot 1861aan boord
van Zr. Ms. korvet met stoomverinogen Prinses Amelia
en het stoomschip Groningen.
Oiiwerkerk in Duiveland, 15 Dec. Yan
hier is verzuimd te berichten, dat ook in deze gemeente
een afdeeling schoolverbond tot stand kwam. In
't begin dezer maand vergaderden een vijf-en-twintigtal
ingezetenen op de oproeping van onzen waardigen Bur
gemeester, die zich onmiddelijk tot een afdeeling con
stitueerden, na inlichting van den Heer Schoodie de
algemeene vergadering te Utrecht had bijgewoond.
Mag dit ledental reeds groot genaamd worden voor
een gemeente als deze, toch verwacht men met grond,
dat nog andere zich aan dezen edelen bond zullen aan
sluiten die verhinderd werden de vergadering bij te
wonen: om een kwaad, 'tschoolverzuim, tegen te gaan,
dat niet meer aangetroffen moest worden in een be
schaafde maatschappij. Op bovengenoemde vergadering
werd ook een Bestuur verkozen, en benoemd tot Voor
zitter Burgemeester J. van der Havetot Secretaris
Ds. B. Bakkeren tot Penningmeester de Heer B. G.
van der Iiave.
Zierikzee, 16 Dec. Gisteren avond had alhier in
het Societeits-locaal der Boogschutten] eene vergade
ring van Vrienden en Voorstanders van het volkson
derwijs plaats, door den Districts-schoolopziener Dr. P. J.
Andrea: bijeengeroepen, waarin de oprigting eener plaat
selijke afdeeling van het schoolverbond besproken werd
met dit gevolg, dat ten slotte 31 der aanwezigen voor-
loopig als leden eener in deze gemeente te vestigen
afdeeling toetraden, in afwachting van hetgeen omtrent
de zaak nader bij algemeen en plaatselijk reglement
bepaald zoude worden. Het voorloopig gekozen Bestuur
bestaat behalve uit den Districts-schoolopziener uit de
Heeren Mr. M. Isebree Moens, R. KooleA. Buijze Mz.
en J. Th. Oosterman.
Z. M. heeft benoemd ter vervanging van de met
31 dezer aftredende niet herkiesbare leden van den
geneeskundigen raad in Zeeland de heeren dr. J. C
de Man, te Middelburg, dr. E. J. F. p. j. G. Vogelvanger,
te Hulst, dr. W. J. Jansen, te Kruiningen, S. G. Nauta
van der Grijp te Zierikzeeen tot plaatsvervangende
leden: de heeren dr. M. H. Damme, dr, J. P. Berdenis
van Berlekom beide te Middelburg, dr. J. Kosten de
Bruyne te Zierikzee en P. M. de Ligny, te Middelburg.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger der registra
tie en domeinen te Ommen E. Groeneveld de Cocq
te Cortgene en tot ontvanger te Cortgene J. van der
Laan thans surnemerair.
Naar wij vernemen is de tonghlaar onder het
rundvee andermaal binnen deze gemeente uitgebroken,
en wel hij den landbouwer W. van Westen.
Ten gevolge van het door den Heer J. van der
Vliet genomen ontslag als lid van den gemeenteraad,
zal eene verkiezing plaats hebben op Dingsdag den
11 Januaijj 1870.
Men schrijft uit Duiveland aan het Vaderland
Er zijn van die officiëele onwaarheden, die gedurig opnieuw
mei zooveel fiezag.worden herhaald, dat ten slotte schier niemand
vermoedt, dat zij onwaar zouden kunnen zijn. Reeds op de
schoolbanken werd ons geleerd, dat Zeeland o. n. uit de eilanden
Schouwen'en Duiveland bestaat, een onwaarheid die nog telkens
bij alle mogelijke gelegenheJen door alle mogelijke autoriteiten
wordt herhaald.
Eu toch maken sinds twee eeuwen Schouwen en Duiveland niet
twee, maar samen slechts één eiland uit, en heeft de Gouwe het
water, dat de voormalige eilanden gescheiden hield, plaats
gemaakt voor den Gouweveerpoldoren rijdt men sinds twee
honderd jareu over een onverslijlbnren keiweg uit Duiveland
Zierikzee binnen.
De echt vaderlijke provinciale Regeering hpefi voor een dertig
tal jaren genoemden keiwrg door middel van klinkers verlengd tot
Zijpe en zich het recht van tolheffcrn door de verschillende ge
meenten doen afkoopen voor ettelijke houderde guldens, terwijl
beloofd is dat de onbeschaafde keien langzamerhand ook door
vlakke klinkers zouden vervangen worden.
Wat dat langzamerhand aangaat wordt de briofte prompt
nagekomen; drie- a vierduizend strekkende ellen onbehakte keien
doen nog altijd op de hotsende boerenwagens de zakken onzer
geduldige boeren bersten, als zij hunne erwten en granen te
Zierikzee gaan verkoopen, en bevorderen de spijsvertering van
hen die er met hunne rijtuigen anders dan stapvoets wagen te
passeereu, terwijl de rijtuigfabrikanten of smeden, die assen of
veeren levL'reu voortdurend van een beschermend straatmaker-
stelsel kunnen profiteeren, en de kosten voor onderhoud van
genoemden weg op de nieuwe prov. begrooting belangrijk lager
zijn uitgetrokken qfudat de keien zich zoo perfect houden.
Schitterend vooruitzicht voorwaar! Intusschen lag er tot voor
enkele maanden naast den keiweg een aardebaan, wnnrvan vooral
mejt het hooihalen in den zomer, wanneer die baan zeer goed
pleegt te zijn de boeren trouw gebruik maakten om niet
de helft van hun vracht te verliezen; maar ziel daarlegt.de
Regeering een telegraaflijn van Zierikzee naar Bruinissoen de
aannemer of wegopzichter of ingenieur vindt goed de palen zoo
dicht naast genoemde baan te zeiten, dat de baan of verlaten
worden moet, of bij eiken telegraafpaal de eene helft van den
wagen op de hooger liggende keien gewrongen worden.
Algemeen gepruttel der boeren.
Eu zij hebben klacht op klacht ingediend.
Dat zou men zoo denkenmaar een boer klaagt niet ligt op
officiëele wijze; dit is zoo'n omhaal en duurt zoo lang cu baat zoo
zelden; helaas! hoe vault heeft hij in ons landje geen gelijk.
Maar het sterke Departement Duiveland der Maatschappij
»Tot Nut van 't Algemeen" heeft hier voor eenigen tijd het
beroemde werk Help u zelf verspreid was het dan mogelijk
wat sommigen hunner een schier Amerikaansch plan deed op
vatten t. w. die spreuk te gaan beoefenen
Men moet weien dat Duiveland al is het geen afzonderlijk
eiland meer, tocli van Schouwen nog grootendeels door water
geseheiden i9 welk water het dijkwater heet.
Dwais door dat water ligt tnsschen DreNchor en Nieuwerkcrk
een dam, onder den naarn van Verste Sas bekend, naar een
sas, sluis, hetwelk Zierikzee hierin vroeger bezat, inaar dat
nu reeds sinds ruim een halve eeuw verdwenen is.
Ware die dam maar goed berijdbaar, men zou dan om uit
Duiveland naar Dreischor, Brouwershaven en geheel Oostelijk
Schouwen te komen, met geen keiweg meer noodig hebben, en
doorgaans een omweg van p. m. twee uren uitwinnen.
De onkosten, om over dien dam een 's zomers althans, goed
berijdbaren weg te leggen met wisselplaatsen, zou niet meer dan
f 200 behoeven te bedragen.
Een der ontwikkelde landbouwers uit on9 eiland stclt zich a
tête om een request aan Zierikzee, eigenares van 't Verste Sas
j te presentee re n met verzoek van vergunning. Velen haastten
i zich om het te teekenen en verbonden zich daarbij tevens de
onkosten te dragen.
Zierikzee bad geen direct belang bij de zaak, eer het tegendeel,
maar burgemeester en raad waren liberaal genoeg de vergunning
officieus toe te zeggen mits eenige corporatie zich tot het
voortdurend, ook nis watei keering voldoend onderhoud van het
Verste Sas verbond.
Die vordering was niet onbillijk de dam vordert thans geen
onderhond, en toch! vandaar al die tranen.
De burgemeester van Oosterland hoewel deze gemeente niet
de meest belanghebbende was deed in zijn gemeenteraad het
voorstel gezamenllijk niet de aan 't Ver9te Sas grenzende ge
meenten aan den eisch van Zierikzee te voldoen de raad
keurde het voorstel goeden de officiëele vraag werd aan de zes
besturen der meest belanghebbende gemeenten gericht, of zij
zich wilden aansluiten en het ongelooflijke gebeurde
Alleen Ouwerkerk trad tot het voorstel toevan de audere
besturèn weigerde' ttruiuiase formeel en de overige hadden een
maar of bezwaar, vragen of ophelderingen.'
En toch wisten zij Ms iedereendat het een uitgave gold
vatija mogelijk een gulden zeker geen rijksdaalder
'sjaars voor elke gemeente.
Zou het werkelijk mogelijk zijn dat, terwijl 'tverontwaardigd
gemeentebestuur van Oosterland zich terugtrekt en de zaak
niet verder leiden wil en betrekkelijk ook moeilijk kan, in «Ie
provincie, waar een spoorweg overeen Scheldedain snort, er
een andere dam nogmaals een halve eeuw in on be rijd ba ren
toestand kou blijven liggen die met een paar honderd gulden
is iu orde te brengen alleen omdat geen aangrenzend gemeente-
of polderbestuur zich een weinig moeite in eigen belang en in
't belang vnn honderden geven wil
Als voorbeelden van krassen ouderdom meldt men
dat de oudonderwyzer Arnoldus van der Dossen te Dongen,
op gisteren zyn 101 verjaardag vierde en nog in het
volle bezit van al zijne geestvermogens is. Van de
91jarige, te Griethuizen algemeen bekende Anna Marie
wordt vermeld, dat zy gisteren door eene beroerte getrof
fen werdals gevolg van liare drift. Zij was boos op
hare bij haar inwonende 88jarige zuster, 'tZonderlingste
is, dat haar toestand verre van hopeloos is en de91jarige
dns den moed niet behoeft op te gevenook een gansche
eeuw te beleven.
Gei»ieiiöf«le berig;t«'n.
Een lijkdienaar te C. wordt aangeraden, zijn mantel
maar af te leggen, rlan zal lip niet meer uitgelagchen
worden als hij bekendmakingen doet van overlyden
met zyn pet op, in plaats van met zyn hoed; dus.
Man pas beter op uw zaken
Anders zal het klaar gaan raken
Want een ander neemt patent,
En maakt dan de dood bekend
Met een korten broek en steek
Al was 't zes maal in de week.
Te Sirjansland moest een schippers-knecht geen
brieven meer schrijven aan een meisje dat by toch niet
ltrygen kan daarom
Schryf toch nooit geen brieven meer,
Want gij doet uw scheenen zeer.
Het gekke ventje onder Pikgat wordt aangeraden
te zwijgen wanneer hij een brief schryft aan eéue
vriendin; want nu zegt men reeds:
Wel gek wat zijt gij zot,
Uw scheenen weer kapot,
Het straatje was te naauw,
En gy was niet te gaauw,
En 't padje was te smal,
Daarom die groote val.
Te Neuzen is ten tooneele gevoerd: De bedwelmde
snor; en nu zingt men:
Beter moet gy u gedragen,
Anders zal men u wegjagen.
Een kinderachtig mensch te Bmoest zich
schamen, om zoo gansche dagen op zijn stoep te staan
om zyne medeburgers te bespieden; dus:
Geen drank meer van dien man te drinken
Dat zal hem best in d' ooren klinken.
Een meisje te K. wordt in overweging gegeven
of het mooi staat, om zich met. een ander in te laten
als haar vrjjer ver van haar af is? Komt hij er achter
dan zal schoppen troef wezen als hij t1 huis komt.
Te S. wordt een boerinnetje verzocht, om den vleermuis
weder in te halen tegen Kersmis voor haar dochtertje
anders zal zij nog dol worden en nu zingt men
Wat is een vledermnis
Op dorp of in het huis?
Hij heeft toch groote vlerken
Dat iedereen kan merken.
Aldaar wordt een boeren-zoon aangeraden, zyne schul
den te komen betalen by eene weduwe, of liij zal nog
voor de regtbank komen. Te Cortgeen moest eene dame
hare tong wat in toom houden, en zoo veel niet op straat
loopen, daar zij beter in huis is en
Niet te veel van andren spreken
Letten op haar veel gebreken,
Dat is 't wat het beste staat
Zoo in huis, als op de staat.
Kerknieuws.
Aangenomen het beroep naar Haamstede, doorDs. L. II.
van dety Broekte Groote Lindt.
IJ«^tszak«Mi.
De Ai rondissements-Regtbank te Zierikzee, heeft de
navolger ide vonnissen in strafzaken uitgesproken
1°. 1iP vak A.oud 32 jaren arbeider geboren te
Stavenisrsewonende te Poortvlietis ter zake van
diefstal van een loonbediendeten nadeele van zjjn
meester. veroordeeld onder aanneming van verzachtende
omstandi arheden tot gevangenisstraf van acht dagen.
2°. A. oud 13 jaren, J. van V., oud 12 jaren,
en g. dl .*1.allen wonende te St.-Annalandzyn
