J
I
DE LOOZE WAALE.
to. 2708.
f
Dingsd(U) 14 iiïeceaiber 1869.
20sh flaari»
Nieu wstij d ingen.
italic,
JFVuniti
I
ZIERIKZEESCHE MEHVSRORE.
K
>lcn abonneert zich:
In Nederland bij de Uitgevers
Hoelc van de Schuithaven, B} No. 94,
cu bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren
r„ Noord-Amerilta bij J. QUINTÜS, te Grand RapidaStaat Michigan.
Brieven cu Ingczondene Stukken franco.
A_bonnemcnts-Prij
Voor 3 maandenƒ1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amcrika, franco New-York - 3,90.
V erschij ut:
Dingsdag, Donderdag en Zaturdag.
Advertonticn:
10 cent per gewone regel.
GltOOTE LETTEltS worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën voor den werkenden stand a 30 Cents.
Bekendmakingen vau ondertrouw of huwelijk ii 40 Cents;
dito van 25- of öüjarigc Echtvereeniging it 50 Cents it contant
en franco aan het Bureau.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Ki„„e, 8 Dec. Heden, de dag der opening van
t concilie verdringt zich eene onafzienbare menigte
,or het vaticaan en op den weg, dien de processie
1 aflegoen. De Paus, voorafgegaan door ongeveer
10 prelatenheeft zich, onder het luiden der klokken
het lossen van het geschutnaar de vergaderzaal
ui het concilie begeven en de kerkvergadering vol
eis het vastgestelde programma geopend. De Paus zag
zeer welvarend uit. De tribunes m de vergaderzaal
in het concilie waren ingenomen door de hier aan-
ezige vorsten, het corps diplomatique en vele andere
loggeplaatste personenonder welke de generaals
uinonfc, Kanzier, enz. De vergaderzaal bood een indruk-
ekkend en schitterend schouwspel aan.
- De plegtigbeid der opening van het concilie is
ten 3 nre afgeloopen. Er is den geheelen dag regen
gevallen en de illuminatie daardoor verhinderd. Er
heerscht de volmaaltsle orde.
De correspondent van de Times schrijft omtrent het con
cilie, onder dagteekening van 28 November.
Juist heb ik vier uren in de St. Pieterskerk doorgebragt
waar, in tegenwoordigheid van misschien 20,000 personen,
de mis op den Advent-Zondag gegeven werd. Reeds vroeg in
den morgen was ik van huis gegaan. Van de brug St. Angelo
af lot aan de kerk was de weg aan beide kanten bezet door
ruiterij en voetvolk: overal mannen in uniform, die eiken
voorbijganger naauwlettend opnamen. Binnen in den St. Pietcr
was het donker en somber; een woud van verbazend groote
waskaarsentegenover het graf van den Apostel gerangschikt,
beloofde e\Tn\vcl eene schitterende verlichting. Daar men mij
voor een priester, of, ten minste, voor een niet gevaarlijk
individu aanzag, geleidde een kerkeknecht mij naar het noorde
lijke transept, waar ik, onder een groepje geestelijken en
digt bij eene tribune voor dames, plaats nam. Ten 9 ure
rukte de zwitsersche garde den tempel binnen, en vormde
een cordon tiissehcn het altaar en het schip der kerk, dat
niemand passeren inogt dan priesters, dames, of heeren van
aanzien. Intussc'hen stroomden monniken, soldaten en leeken
onophoudelijk het heiligdom binnen. Nu en dan maakte een
bisschop zijne verschijning; eindelijk zag men hetgausche
korps der hooge prelaten, twee en twee, vier aan vier, tien
aanjien, aftreden. Sommigen onder hen wandelden lier en
met het hoofd omhoog: anderen schenen eénigzius met hun
figuur verlegen. Velen droegen lange baarden; de meesten
hadden iets waardigs, iets aartsvaderlijks in hunne trekken
en houding. Wat hunne kleeding betreft, deze was over het
algemeen donker van kleur: violet, bruin, of aschgraauw. Voor
zoover ik ze kon tellen, zijn er ongeveer 300 bisschoppen
bijeen geweest behalve de kardinalen, patriarchen en pri
maten, welke laatsteu ik waarlijk niet van de overigen weet
te onderscheiden.
Gaandeweg hadden de ruimten van liet onmetelijk gebouw
zich tot stainpens toe gevuld. Daar slapte, met getrokken
zwaard, de guarda nobile binnen en beschreef een wijden kring
rondom het altaar. Daar klonk van huiten het ruischcu van
stemmen en het schitteren van militaire muziek. Ten laatste
lopende zich de deuren van de nieuwe raadzaal en paus
Pins IX vertoonde zich aan aller blik. De grijsaard is in de
laatste 12 jaren zeer verouderd; toen reeds was hij bleek,
thans is hij nog bleeker; doch zijn gang is vast, en in zijne
oogen staat vastberadenheid te lezen. Naauwelijks had de paus
op den hoogen troon tegenover het altaar plaats genomen of
de dienst begon. Ik zal niet trachten den indruk weer te geven,
dien de plegtigbeid op mij maakte. Hier stond ik, omringd
door al den kelkelijken toestel van de middeneeuwen aan den
voet van een troon die eenmaal zich verhief boven al de truo-
nen der oude wereld.
Een monnik hield met schelle stem een predikatie, over
»de standvastigheid der heiligen." De rede was grootcndeels
tot den paus gerigfvoor het overige kwam het mij voordat
zij niet bijzonder de aandacht trok. Toen de dienst was af
geloopen, untying elke bisschop een aangestoken waskaars vau
vier voet lang, waarop de gansche stoet, met den heiligen
vader en de kardinalen aan het hoofdeene processie door de
kerk hield; vervolgens trok zich de paus in tie raadzaal
terug. Het uitgaan der kerk bood mede een onovertroffen
schouwspel. De gansche Piazza was als een zee van leven,
wanr geestelijken van alle natiën monniken van alle orden
soldaten, reizigers, vrouwen, in bonte mengeling dooreen war
relden. Nooit, behalve in het Cliamp de Mars en een paar
malen in het Ilyde-Park, zag ik zóóveel menschen opeengehoopt.
De keizerin van Frankrijk heeft een witte kameel
uit Egypte medegebragtdien zij aan het museum
ten geschenke heeft gegeven men vindt te Parijs dat
geschenk wel wat duur, wanneer men nagaat, d.it dit
het eenige souvenir is, dat Frankrijk ontvangt voor
de paar millioen francs door Eugénie aan de boorden
der Middellandsche Zee verteerd.
Loeuwürden7 Dec. Gisteren voormiddag
zijn de officier van justitie, regter-commissaris en waar
nemend griffier, benevens de burgemeester van Leeu-
warderadeelvan hier naar. Stiens vertrokkenten
einde onderzoek te doen naar een vermoedelijk geval
van vergiftiging in het armhuis aldaar. Dit onderzoek
moet, naar wij zijn onderrigt, aan het licht hebben
gebragt, dat van een in dat gesticht verpleegd wordend
echtpaar de reeds bejaarde mandie Zondtig na het
gebruik der gewone spijzen zeer ongesteld was gewor
dendoor zijne vrij wat jongere vrouw is vergiftigd
geworden. De spoedig toegediende hulp heeft echter
het misdadige plan in duigen doen vallen. De vrouw,
die hare snoode daad reeds heeft bekend, is in voor-
loopige bewaring gesteld.
In het hoofdkiesdistrict Zuidliorn is tot lid dei-
Tweede Kamer gekozen Mr. E. Cremersoud-minister
van buitenl. zaken.
Vóór eenige dagen werd een ingezeten van het dorp
O. wegens schulden te Leeuwarden in gijzeling gebragt.
Bewogen met het lot van den ongelukkigen huisvader
wisten familie en goede kennissen eene som van twee
honderd gulden tot opheffing der gijzeling hijeen te bren
gen, terwijl aan een der zonen van den schuldenaar de
uitvoering van het menschlievend plan werd opgedragen.
Deze echter is den hem opgedragen last niet getrouw
gebleven maar de ontaarde zoon heeft zich met het
zoo moeijelijk bijeen verkregen montant heimelijk naar
Noord-Amerika begeven, tot groote smart van zijn ge
vangen vader en tot niet geringe teleurstelling dei-
edele gevers.
1ST!verdal7 Dec. Gepasseerde jaar werd alhier
door eene vrouw op eene publieke verkooping een oude
leuningstoel gekocht, welke zij nu, daar zij om geld
verlegen was, wilcle sloopen ten einde van het paarde-
haar dat in het kussen zat, nog eenige centen te maken.
Doch wie beschrijft hare verbazingtoen zij bij het
openmaken daarvan onderscheiden oude muntstukken
ontdektemet een briefjen daarbijwaarop stond dat
het den vinder van dit geld eerlijk toekomt. De vrouw
was nu weder gered, daar zij alleen uitliet zilvergeld
29.3-3 heeft gemaakt terwijl zij het kopergeld als eene
gedachtenis aan den ouden stoel heeft bewaard.
Boschlsapelle8 Dec. De waardige hoofd
onderwijzer aan de openbare school dezer gemeente
de heer W. de Kostergeboren te Middelburg den 25
Dec. 1808 mogt op den 1 dezer gedachtenis vieren van
zijne 40jarige dienst alhier. Vereerd met eene gratifi
catie van Z. M. den Koning en met eene prachtige
pendule van wege de gemeenteleverde die feestdag
een vreugdevol genot op, zoo voor oud als voor jong.
ZiiitlxjinKlo 10 Dec. Den 6 dezer is alhier de
plaatselijke commissie voor het Nationaal gedenkteeken
van 1813 ontbonden geworden. Aan elk der leden werd
de gedenkpenning uitgereikt, den voorzitter door Z. K. H.
prins Frederik toegezonden. Voorts werd besloten aan
Z. K. H. een telegram van dankbetuiging te zenden
hetgeen den volgenden morgen plaats had. Nog werd
besloten van deze vergadering verslag te zenden aan
den secretaris der hoofdcommissie alsook het bestuur
der gemeente te verzoeken om alle stukken de com
missie toebehoorende te deponeeren in het archief der
gemeente alhier.
10 Dec. Den 6 dezer werd alhier het stof
felijk overschot van den heer P. Renier ter aarde besteld.
Behalve door familiebetrekkingen, leden van den ge
meenteraad, predikant enz. enz. werd het lijk ook dooi
de leden van de afdeeling Sluis en omstreken van het
Metalen Kruiseen deputatie van de beoefenaren dei-
geneeskunst in deze streekalsook door een veertigtal
burgers naar de begraafplaats gevolgd. De predikant
Moquette, sprak een krachtige en treffende lijkrede uit.
De heer G. B. liekaarvoorzitter van de afdeeling van
het Metalen Kruis sprak een treffend woord van hulde
aan de nagedachtenis van den heer Renier waarna de
zwager des overledenen, de heer W. P. V. Hennequin,
het woord nam om zijn dank te betuigen voor de laatste
eer den overledene aangedaan.
Eindelijk nam de heer G. H. van Dale, nog het woord
om zijn medeburgers te dankenvoor nunne trouwe opkomst
een bewijs, dat het voor veler hart een behoefte was
geweest een laatste hulde te brengen aan de nagedachte
nis van een man die grijs geworden was in een dei-
edelste maar tevens een der moeilijkste en ondank
baarste beroepen.
12 Dec. Onze nieuwe Leeraar, Ds.
W. J. Ramakervan Zoutelande herwaarts beroepen
kwam jl. Dingsdag van daar tot ons over, en aanvaardde
heden namiddag hier zijn dienstwerk, na des voormid
dags op plegtige en indrukwekkende wijze daartoe te
zijn ingeleid door zijnen behuwdbroeder, Ds. F. Rage
van Wolfaartsdijk.
Goes ,11 Dec. De commissie welke alhier ijverig
werkzaam is om het getrouw schoolgaan te bevorderen,
beeft dezer dagen alhoewel bestaande uit bepaalde
voorstanders der openbare schooleen aangenaam blijk
van onpartijdigheid gegeven. Kinderen aantreffende
welke niet ter school gingen naardien de ouders ge
moedsbezwaren hadden tegen de openbare school niet
alleenmaar wier bekrompen inkomsten ook geene
uitgaven toelaten voor schoolgeld op de bijzondere
schoolheeft de commissie daarvan aan het bestuur
der laatstgemelde school onverwijld kennis gegeven
met uitnoodiging tot het beramen van middelenom
die kinderen niet van onderwijs verstoken te doen
blijven, waaraan dan ook terstond een gewenscht gevolg
is gegeven.
11 Dec. Gisteren namiddag ten
1 ure is de van Rotterdam komende stoomboot Stad
V lissin gennabij den wal van Stavenissetengevolge
van dén mist, tegen een steenen berm gevaren, waardoor
een gat ontstond en het schip van voren vol water liep.
Er bevonden zich 40 passagiers aan boord waaronder
vrouwen en kinderen. De sloep werd onmiddelijk uit
gezet en zoowel daarmede als met later van den wal
opdagende hulp is men er in geslaagd allen te redden.
Van de lading en de bagage heeft men zooveel mogelijk
geborgen waartoe twee in de nabijheid zijnde schepen
behulpzaam zijn geweest. De stoomboot is geheel ge
zonken zoodat daarvan niets meer te bespeuren is.
Ziei-iliasoe13 Dec. Naar wij vernemen, is bij
den landbonwer Joh. van der Jagt alhier de tongblaar
onder het rundvee uitgebroken.
De post van ƒ200,000 voor een nieuw uitwatering
kanaal in liet voormalig vierde district van Zeeland, op
de begrooting van binnenlandsche zaken voorkomende,
is door de Tweede Kamer met 26 tegen 24 stemmen
goedgekeurd,
Volgens een «ingezonden stuk" in het (Rotter-
damsche) «Volksblad" heeft Z. M. de Koning aan de
weduwe van den werkman die onlangs van het ko
ninklijk paleis viel en dood op de plaats bleef liggen,
een vast inkomen van ƒ8 's weeks verzekert, benevens
een jaargeld van ƒ100 tot aan het tijdstip der meer
derjarigheid aa-n ieder kind, wier opvoeding verder ge
schiedt op kosten des Konings, die eindelijk den bij het
regiment grenadiers en jagers in dienst staanden zoon
nog bijzonder heeft aanbevolen, om tot bevordering in
aanmerking te komen.
Men verneemt, dat de publieke aanbesteding der
Militaire lakens dit jaar aan het rijk het niet onbe
langrijke voordeel van 70,000 gulden opgeleverd heeft.
De arrondissements-regtbank te Middelburg heeft
Vrijdag de volgende vonnissen uitgesproken.
In het nornmer dezer courant van 7 October jl. deelden
wij mede dat eene boerendochter te Brigdamme buiten
haar woonhuis door een persoon, die zich onkenbaar
gemaakt had, aangevallen en mishandeld was. Deze
zaak maakte de vorige week bij de regtbank een on
derwerp van behandeling uit. Als beklaagde stond
teregt Jan van de Putte, oud 26 jaren, landbouwerszoon,
wonende te Brigdamme. Ten huize zijns vaders diende
onder anderen Elizabeth Bosselaar, die een indertijd dooi
den beklaagde gedaan aanzoek tot verkeering had afge
wezen en, uit vrees dat hij zijn aanzoek herhalen mogt,
zich tegen hem steeds onvriendelijk betoonde waar zij
welwillend jegens anderen was. Voor beiden was die
toestand pijnlijk en beiden wilden dan ook het huis
verlaten, doch de vader van den beklaagde wilde nog
zijn zoon noch zijne dienstbode missen en gaf als zijn
bepaald voornemen te kennen om ingeval een van beiden
heenging, zijne hofstede te verkoopen. In den namiddag
van Zondag 3 October nu ging de beklaagde, in eene
opwelling van boosheid over de onvriendelijkheid van
het meisje, naar de schuur zijns vaders (waarbjj hij den
schijn aannam of hij zich naar Serooskerke ter kerk begaf),
waar hij wist dat Elizabeth Bosselaar ter verzorging
van het vee komen moest. Hij deed zich een schort
over het hoofd en verborg zich onder het stroo, waar
hjj anderhalf uur lang heeft gewacht; volgens zijne op
gave wist hij zelf niet wat hij voornemens was en wilde
hij herhaaldelijk zijne schuilpaats verlaten doch was het
hem alsof hij vastgehouden werd. Eindelijk te half vier
uur komt Elizabeth Bosselaar in de schuur, en nauwelijks
is zij daarbinnen of zij wordt tegen den grond geworpen,
bij de keel gegrepen en hevig op de oogen gedrukt
waardoor deze gezwollen en verwond werden. Zij kende
den dader niet, doch had een flauw vermoeden, zoodat
zij riep: „Jan! Jan! laat me los!" Toen was de kracht
van den beklaagde gelijk hij zelf verzekerde ge
broken, toen kwam hij tot zichzelven, liet hij het meisje los
en ging heen. Daar hij geen woord sprak werd hij echter
niet bepaald herkend. Op de spoedig tegen hem gerezen
vermoedens heeft hij aanvankelijk ontkenddoch latei-
volledig bekendterwijl de kosten van heelkundige
behandeling door hom zijn vergoed en verder toege-
bragte schade insgelijks is hersteld.
Zoowel het openbaar ministerie als de verdediging
gaven als hunne overtuiging te kennen dat, hoe ernstig
het bedreven feit ook zijde dader geen misdadiger is
maar iemand van zeer gunstige bekendheid die zich
bij cle niet beantwoording zijner genegenheid en de steeds
ondervonden onvriendelijke bejegening van het meisje
in een oogenblik van boosheid en onberaden drift heeft
laten vervoeren tot eene daad waarover hij zelf ten zeerste
berouw heeft en waarvoor hij evenzeer medelijden ver
dient als de mishandelde zelve.
Heden heeft de regtbank den beklaagde schuldig
verklaard aan het met voorbedachten rade moedwillig
toebrengen van slagen of stooten zonder dat daardoor
ècnigorlei ziekte of beletsel oin te werken van meer dan
twintig dagen is ontstaan, en heni onder aanneming
van verzachtende omstandigheden veroordeeld tot twee
maanden gevangenisstraf, in eenzame opsluiting te
ondergaan alsmede in de kosten.
De minister van justitie heeft eene circulaire ge-
rigt aan de Gedeputeerde Staten dor provinciën en de
procureurs generaal, fungerende directeuren van politie,
waarin hij hun eenige wijzigingen van de jagtwet in
overweging geeft, ten einde die in eene voordragt tot
herzienig van genoemde wet aan de Staten-Generaal
te onderwerpen.
Een boer uit de omstreken van Utrecht, zoo ver
haalt men, kocht onlangs op eene publieke verkooping
een oud rommeltje, waaronder een oud kistje, met
verschillende kleine voorwerpen bonevens een halsketen
dezen laatsten deed de landman om den hals van zjjn
dochtertje; een koopman, die dikwerf de woonplaats
van den boer bezocht, om handel te drijven, maakte de
opmerking dat de keten te kostbaar was om door het
kind gedragen te worden, daar deze zeer veel waarde
bezat; de vader gaf echter gevat te kennen dat hij dit
wel wist; en gebruik makende van de eerlijkheid van
den koopman, verkocht hij den volgenden dag den hals
keten zijnde een paarlsnoer voor de som van 450
aan een goudsmid.
Naar men verneemt, zal men eerlang verrast worden
door een nieuw weekblad namelijk de Brandweer-
Courant die ouder redactie van de heeren W. C. en
O. K. Pasteur te Rotterdam met 1870 het licht zal zien.
Door dat blad zal men op de hoogte komen van alles,
maar vooral wat het technische van het artikel brarui-
bluschmiddelen betreft.
Men maakt zich te Amsterdam vrolijk over de
volgende geschiedenis. Een dief plunderde het vertrek
van eene weduwe die nog jong en niet misdeeld van
schoonheid was. Bij het doorsnuffelen der laden vond
hij een brief, waarin naam en toenaam van de weduwe
vermeld stonden. Te midden zijner bezigheid werd hij
echter gestoord door de weduwe, die te huis kwam.
Tijdig bemerkte hij haar nog en schoof voorzigtig den
grendel voor de deur. Terwijl zij nu verschrikt de buren
ging roepen, deed hij het licht uit, opende het venster
en de deur, en stapte in het bed. Toen nu de weduwe
met de buren in de stik-donkere kamer kwam klonk het
met bewogene stem uit het bed»Zijt gij het, lieve Laura?
Waar zijt ge zoo lang geweest? Ik ben naar bed gegaan,
want het wachten duurde zoo lang!" Zonder eenige
explicatie van de weduwe te willen hooren. maakten de
buren zich, om geen onbescheidenheid te begaan, zoo
spoedig mogelijk uit de voeten. De dief had nu gele
genheid om te ontsnappen.
Donderdag is te 's Ilage aanbesteedHet maken,
leveren en stellen van den bovenbouw der draaibrug
in het kanaal door Walcheren minste inschrijver de
Heer Cocquerill te Seraing voor ƒ26,704.
Te Dalfsen begaven zich Donderdag een aantal
heeren en dames op het ijs, om zich met schaatsenrijden
te vermaken. Het ijs was echter nog to broos om de
zwaarte te kunnen dragen zoodat een twintigtal dames
er doorzakten. Allen werden echter, door de aanwezige
heeren bijgestaan gered en kwamen alzoo met den
schrik en een koud bad vrij.
Gemoa«j(le berijjtcn.
Sscharr van wien wij onlangs spraken is eindelijk
te Zurich binnengebracht. Als er ruzie komt gedu
rende het concilie heeft Napoleon plan er 25000 man
versterking heen te zenden. In Californie staan
duizenden lasten tarwe in zakken langs de afgelegen
rivieren aan wind en weder blootgesteld. Kwamen ze
maar naar Europa! De keizer glimlachte toen
Rochefor's naam werd afgeroepen bij de opening der
kamers. De keizerlijke prins en de aanhangers van
't hof volgden dat voorbeeld. Zal men 't nu Rochefort
verwijten kunnen als hij lacht bij het afleggen van
den eed aan den keizer. Het Handelsblad van Ant
werpen zegt„Wij komen aankloppen om eenige gel
delijke bijdragen te bekomenten einde Pius IX in
zijne groote onderneming te ondersteunen. Geeft geld
Voor de Pausselijke Zouaven om den hoofdpriester
der wereld zich te laten verlustigen in het soldatenspel,
dat wij in ons eigen land bestrijden. Geeft geld voor
Rome om de gansche zamenleving te redden
De Aartsbisschop van Peru heeft nog al een aardig
geschenkje van de dames van Lima voor den Paus
medegebragt, zijnde een net gevuld met vischjes van
massief goud, hebbende eene waarde van 500,000 franc.
De Paus heeft dit geschenk zeer bewonderd, als zinspe
lende op de vischvangst van Petrus. „Wij zullen
zeide Hij „er ducaten van laten slaan en er gewe
ren voor koopen." Het eerste koopvaardijschip
een Fransche bark, van Bcrdeaux naar Bombay be
stemd, is het kanaal van Suez gepasseerd, en op 86
mijlen van Suez gestrand. Een slecht begin. De
keizerin van Frankrijk is van hare reis naar Egypte,
op 7 December te Parijs teru/jgekeerd overladen met
geschenken voor den keizer en uVm prins. De sultan
