o. 2696.
Dingsdag 16 November 1869.
26sle Jaarg.
DE LOOZE WAALE.
Koffieveilingen.
JFrattfetfiift.
Wittel
TE1
ELsl
s,i>Kii
>zijn|
1-,
taan I
ft/ill
ZIERIKZEESCHE MEFWSBORE
31 eli abonneert zich:
In Nederland bij de Uitgevers
Iloelc van de ScliuitliavenB, No. 94,
en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
I„ NoorJ-Amcrika hij J. QUINTUS, te Giana Rapids. Staat Michigan.
Brieven en Ingezondeuc Stukken franco.
A.t>oii ii em eii ts-Pr ij s:
Voor 3 maanden ƒ1.30.
Franco per post, in Nederland1.60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York
3,90.
"Versch ij ii t
Dingsdag, Donderdag en Zaturdag.
A <1 v e r t e n t i ïi
10 cent. per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend.
Advcrtcntiëu voor den werkenden stand a 30 Cents.
Bekendmakingen van ondertrouw of huwelijk a 40 Cents;
dito van 25- of SOjarige Eehtvereeniging ii 50 Cents it contant
en franco aan het Bureau.
De inzending der Advcrtcntiëu kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
eigei
il 7
<1<1
JL/« sieisei (tigcm-ntii
■ninde raaandelijk
i (Smal'J Kanden des jaars
ing dewi^Khans is bij de
h)d het Postkantoor te Zierikzee zijn over de eerste
helft der maand October onderstaande brieven bezorgd
geadresseerd aan personen, wier namen ter plaats
van bestemming onbekend zijnals
een aan D. MONDEELte Apeldoorn.
J. KONSTANJE te Sas in Goes.
I. van de VELDEN te Moerdijk.
N. STRAATMEUR te Rotterdam.
J. F. van LOON te Rotterdam.
J. van DONGE te Utrecht.
Van het Hulpkantoor BROUWERSHAVEN
een aan J. PIETERMAN te Zwijndrecht.
wijze van veilen der koffie beeft meermalen de
aacht getrokken. Vroeger werden in ons land slechts
twee groote veilingen per jaarin het voor- en najaar
bij ^Kou(jen- Men meende zoodoende de markt te be-
rikzet] ||er8cben. Naar mate evenwel de middelen van com
municatie in Europa vermeerderden is men van dat
stelsel afgeweken en sedert eenige jaren hebben zooge-
nide maandelijkscbe koffieveilingen plaats, in negen
ars.
de regeering een plan aanhangig om
wekelijksche veilingen te doen plaats hebben.
A "[■De beer L. W. Schöftereen uitstekend deskundige
heeft dat systeem aangeprezen en een open brief in
?ron* dien geest tot den Minister van Koloniën gericht. Hij
Vof.Kjsfc 0p <je nacjeelen der bestaande veilingen in enorme
velen zal p|rtjjen. Sedert een paar jaren is onze koffijmarkt zeer
geil rukt. De Londensche markt daarentegen neemt steeds
iij belangrijkheid en omvang toe. Daar veilt men
wekelijks en bestaat eene wezenlijke marktterwijl
hier te lande iets dergelijks niet gezegd kan worden
te bestaan. De heerschappij over het artikel ontgaat
ons land meer en meer. Elke acht of tien dagen voor
ne veiling ontstaat in ons land lusteloosheid in den
ndelwant men wacht op de uitkomsten van de
aAnstaande veiling. Londen profiteert daarvan en specu
leert op onze werkeloosheid.
ÉyDe natuurlijke wegzegt de heer S.is de beste,
gjfloe minder kunstmatige invloeden zich op eene markt
kinnen doen gelden des te beter. Verkoop dadelijk
na den aanvoeris de eenige natuurlijke weg en
onii dfarom het meest in het belang van koopers en ver-
."keel h M°pers. Dagelijksche veilingen zijn niet practikabel
Zalf cel daarom veile men wekelijks.
I|jMen moet niet voorbijzien, dat de koffijhandel, bp
oijtzachelijke groote veilingen zich steeds in kunst
matige n toestand moet bevinden. Men heeft dan toch
enorme kapitalen noodig. De staatin ons land de
Hoote koffiehandelaar legt daarentegen zijn kapitaal
Klureiide een tijd vast en derft renten. Waarom zou
!hij het voorbeeld van den algemeenen handel niet
Tafel
tot ft
anneer i
d twon!
de l< wiiil
schijnilii
bel gestel
meest
.^■gilgen die hij aanvoer zoo spoedig en zoo goed mogelijk
tracht te realiseeren In vroeger tijd toen spoor-
0 20 51en waterwegen nog niet de uitbreiding in Europa
5 - 20 9?' vei'kregen hadden waren groote veilingen op gezette
do„ lied tijpen verdedigbaar; thans niet. Ons gouvernement is
koopman welnu, het handele dan als elk koopman,
inothnnilr vrÜ9 raa,'kt van den vrijen inporteur, die te Londen
ord Sire bestaatnadat men de koffie in Brazilië, Ceylon,
'v Biitsch-Indie of elders heeft gekocht, ziet men er heil
7in] den natuurlijken weg te volgen. Kan het nuttig
raagt et] zijn dat voorbeeld in den wind te slaan
rlTJÏTl jEen ander voordeel isdat de kleine kooper zich
naar d hij wekelijksche veilingen in de concurrentie zal mengen.
t last, |Ab deren beweren juist het tegendeel; zij zeggen dat
fabriek de bezwaren aan verplaatsing, bezichtiging van monsters
te ladeUnz. verbonden den kleinen kooper zullen terughouden,
zonder dat meer groote koopers zich zullen opdoen,
ande ei zoorlat wekelijksche veilingen eer teruggang dan voor-
fin, vojuilgang moeten doen duchten. Wie spreken zoo?
xspolde Een aantal makelaars te Rotterdam en Amsterdam.
Wanneer handelaren dit argument voerden wij zouden
H kinnen begrijpen dat zij tegen verplaatsing opzien.
zien tj Maar de makelaar heeft den schijn tegen zich dat
bij d nu de kleine kooper zich niet in persoon op de markt
zal komen voorzien als hij zooveel minder kapitaal
'■Bioeft om in zijne behoeften te voorzien maar dat
■agent tegen meer werk opziet, zonder meer te verdie
nen. Wij bedoelen immers in den regel geenszins den
detail handelaardie per pond verkooptdeze kan
evenmin een paar honderd als een paar duizend balen
Ï?.ÏD1> koffie te gelijk inslaan. De hier bedoelde kleine kooper
te Bro\ is,wat men gewoon is de tweedehand te noemen. En
3B is het ons onbegrijpelijk, dat die kooper zich wel
j Hamburg en te Londen per week zou voorzien
goiuw oldat hij dat daar kan doen, en in Nederland terug
Zl|I1, hlijven als hij direct kan koopen.
■^^■Thans werkt men door groote veilingen speculation in
ixB'lan(h Men heeft de plotselinge daling, die nu weder
SS1 gevolg is van de kortgeleden ondervonden rijzing
11 aan overdreven specnlatien toegeschreven. Het is voor
.o. Effize fiuantien van het grootste belang alles aan te
Muien wat schokken en kunstmatige invloeden op de
Iffiemarkt kan verwijderen. De koffiedie de Staat
ijtoch van Java en Sumatra trekt, vertegenwoordigt eene
et.
■Karde van ruim 40 milioen per jaar,
Daarom achten
wij het van overwegend nut, zoo men een maatregel
kon nemen die de concurrentie vermeerderde en moet
het vóór en tegen degelijk gewikt en gewogen worden.
Eene andere vraag iskan het consignatiestelsel
blijven bestaan, zooal3 het tot dusver werkt? De
Regeering verkoopt steeds meer suiker op Java. Maar
men bepaalt er zich toe 50,000 balen koffie per jaar
daar te veilen. Intusschen zal de doorgraving van de
landengte van Suez Java nader brengen bij sommige
landen die onze koffie voor een gedeelte verbruiken.
Ceylon en Mauritius, onze concurrenten, zullen van
het versnelde communicatie-middel profiteeren want zij
liggen om zoo te zeggen op den weg. Het wordt daarom
meer dan tijd dat de Regeering ten ernstigste nagaat
of het niet zaak is de koffieveilingen op Java uit te
breiden. Als de handel zich na de doorgraving van
Suez, op andere punten gevestigd heeft, verlegt men
dien niet spoedig weder, daarom mag niet gedraald
worden om eene beslissing te nemen. Thans maakt men
geene voordeelige prijzen voor de koffie op Java. Maar
daar bestaat ook geene markt; de concurrentie blijft
uit en dit drukt de prijzen. In vroegere tijden evenwel
betaalden de Engelschen en Amerikanen oneindig hooger
prijs dan men in het moederland kon bedingen. En de
koffieproductie op Java isbij meerdere zorg voor de
gouvernements-tuinen zelfs al spreekt men niet van
de particuliere industrie, voor zoover zij nieuwe tuinen
zal aanleggen, mits zij grond in erfpacht kunne ver
krijgen nog voor vele verbetering vatbaar. Zal die
evenwel plaats vinden zoolang het eigenbelang van den
particulier niet waakt? Verhuur van de koffiegronden
in eene of andere streekwaar zij der Regeering weinig
voordeel geeft, ware eene gewichtige proefnemingdie
men reeds te lang uitgesteld heeft. Zal deze Minister
van Koloniën daartoe den moed hebben
Nieu vvstij dingen.
Het feitdat dezer dagen een fabriek van Holland-
sche boter in de city is ontdektgeeft veel stof tot
klagten. Men zal zich herinneren dat het fabrikaat
bestaat uit fijngewreven vetvermengd mot palmolie.
Dit mengsel wordt naar Nederland verzonden daar
wordt het vermengd met wat boter en komt vervolgens
als „Hollandsche boter11 aan de markt. De bladen
meenen datzoo de Nederlandsche handelaren er prijs
op stellen den goeden naam hunner boter in eere te
houden, zij zich niet moeten leenen tot zulke praktijken.
33
Te Berlijn houdt de politie zich druk met het onderzoek
der volgende tot nog toe niet opgehelderde zaak bezig. Een
ongehuwde spoorwegbeambte werd Maandag II. plotseling in
zijne woning, aan dcu Micklenweg, zoo ziek, en onder zulke
opvallende omstandighedendat dadelijk de hulp van een
doctor werd ingeroepen. Dr. Cohn uit Schöncberg, door
de huisvrouw geroepen geloofde de voorteekenen eencr hals-
ontsteking te erkennen en schreef den patient een sterk braak
middel voor. Dit werkte, maar de toestand van den zieke
verslimmerde gedurig, waardoor de docler als van zeiven op
de vraag kwam wat de patient wel in den laatsten tijd
gegeten had. Men verhaalde hem dat de beambte een groot
getal appelen naar huis had medegebragt en daarvan verschei
dene had genoten. De docter sneed eenige der overgebleven
appelen open, en vond daarin de afgebroken punten van 10
a 12 naalden. De toestand van den man verslimmerde zoo
danig, dat hij op aanraden des docters naar de Charité
gebracht werd. Dr. Cohn gaf de politie van het voorval ken
nis, benevens de rest der appelen, om door zaakkundige» te
worden onderzocht. De huisvrouw zegt dat de patient dik
wijls fruit medebrngt en ook verscheidene malen van zijn
collega's ten geschenke had bekomen. Tot nog toe heeft, men
van hem niets kunnen vernemen, daar hij zeer bedenkelijk
ligt en cr weinig hoop voor het behoud zijns levens bestaat.
In liet oosten van Pruisen heeft op 8 en 9 No
vember een hevige orkaan gewoed. De stad Konings
bergen werd grootendeels overstroomd en daardoor het
verkeer gestremd. De weilanden staan vele mijlen in
het rond onder wateren al de bootvrachten zijn
verstrooid. De schade moet zeer groot zijn.
To Gros-Gerau duren de aardschokken nog steeds
voortzöodat de inwoners niet geheel buiten gevaar
zijn. In den nacht van 8 op 9 November werden er
19 schuddingen waargenomen.
In Duitschland en Zwitserland vinden de aard
appelen meer en meer een sterken concurrent in den
zoogenaamden „Chineeschen knol," een vrucht, die veel
overeenkomst heeft met den aardappelmaar beter
smaakt en voordeeliger oogst geeft. In Fransch-Zwitser-
land wordt deze aardvrucht reeds ijverig aangekweekt.
Volgens berigt uit Zweden treedt de winter reeds
in. In het Noorden van de Oostzee waren de baaijen
reeds met zulk dik ijs bezetdat het overal te voet
kon worden gepasseerd. Twee schepen waren bij Lulea
ingevroren en zullen daar moeten overwinteren.
De beroemde Parijsche advocaat Lachaud heeft
zich met de verdediging van Troppmann belast. Men
vermoedt dat deze zaak in de tweede helft van deze
maand voor liet hof van assisses behandeld zal worden.
ülcfcetlattfc.
's Gravenhage ,13 Nov. Bij de Tweede Kamer
der Staten-Generaal is heden ingekomen een wetsont
werp regelende de voorwaarden waarop aan de cala-
miteuse polders in Zeeland subsidie zal verleend worden.
Dit ontwerp komt geheel overeen met dat hetwelk door
de staats-commissieingesteld bij koninklijk besluit
van 26 Augustus 1867, by haar verslag van 17 Maart
11. is voorgesteld.
't Handelsblad bevat de volgende advertentie:
„Zwaar beproefd door den dood van mijne, wellicht
tekort beweende vijfde gemalin schaart zich een steeds
ontijdig tot den weduwnaarstand gebragte huisvader,
hoewel schoorvoetendop nieuw onder de rijen der
trouwlustigen, in de hoop het medelijden eener vrouw
op te wekkendie hem in staat wil stellen door een
wettig huwelijk een zesde moeder toe te voegen aan
zijne 13 kinderen, nog te jong om het verlies hunner
respectieve levensoorsprongen te beseffen. Brieven wor
den franco ingewacht, onder letter G. A. R.bureau
Handelsblad.
Schetcnin^en13 Nov. Eergisteren namid
dag ten ongeveer 3 ure ontdekte de heer L. de Jager,
lid van het plaatselijk bestuur der Noord- en Zuid-
Hollandsche reddingmaatschappij met het gewapend
oog op een afstand van naar gissing 3/4 uurs in zee een
roeiboot, waarin zich menschen bevonden die den wal
al roeijende trachtten te bereiken.
Terstond werd de reddingboot gereed gemaakt en op
het strand gebragtbemand met negen wakkere zee
lieden stak zij in zee en begaf zichondanks de felle
branding naar de boot. Na verloop van ruim een uur
had de reddingsboot het geluk de schipbreukelingen
drie in getalbehouden aan wal te brengen.
Die drie mannen hadden de geheele equipage uitge
maakt van het Engelsche schoenerschip Hopewell, het
welk met eene lading gebroken glas van Londen naar
Dordrecht was bestemd en gisteren middag ten 12 ure,
-tengevolge van een belangrijk lek gezonken was. De
kapitein George Pearson die tevens eigenaar van het
vaartuig is, had met zijne twee lotgenooten naauwelijks
den tijd gehad zich in de sloep te redden. De Engelschen
die opgetogen waren over het manmoedig gedrag der
Scheveningsche bootsgezellen verklaarden dat zijnaast
Godaan hen het levensbehoud te danken hadden.
Zonder hunne hulp toch waren zij met hunne boot, zoo
zij den wal al hadden kunnen bereiken omgekomen.
Een Amsterdamsch heer, die zich onder de menigte
toeschouwers op het strand bevondwas dan ook zoo
danig getroffen door de onverschrokkenheid en het
beleid van de bemanning der reddingsboot, dat hij hun
een belooning van 50 ter hand stelde.
Zierikzee15 Nov. Mr. N. Olivier, lid dei-
Tweede Kamer van de Staten-Generaal is Zaturdag 11.
overleden.
Bij de algemeene beweging tegen de hooge militaire
uitgaven die zich meer en meer, niet alleen hier te lande
maar in geheel Europa gelukkig openbaartis het
niet onbelangrijk, te wijzen op de cijfers, die alleen
door de Ned. schatkist tot dit doeleinde zijn bestemd:
Hot totaal der uitgaven voor de defensie, in 1870 ge
raamd is: Nederl. Oorlog 14,259,000; Marine
f8,683,518; Koloniën. Oorlog 21,825,964; Marine
7,915,936. Totaal 52,684,418.
Toen den 5den dezer voor het provinciaal geregtshof
in Drenthe zekere A. van der Iluizen zou te regt staan
wcnschte de eerste getuige van de eedsaflegging wegens ge
moedsbezwaar verschoond te blijven, als lid van de doopsgezinde
gemeente. Het openbaar ministerie requircerdc wegens die
weigering de veroordeeliug van den getuige tot hoogstens
één jaar gevangenisstraf. Het hof, in Kamer van Rade ver
gaderd, heeft na langdurige beraadslagingen den getuige zonder
eedsaflegging toegelaten, zoodat hij met ik geloof zal kunnen
volstaan. De zoon, die als tweede getuige gedagvaard, noch
eednoch belofte wilde afleggen is op dien grond veroordeeld
tot ccnc gevangenisstraf van drie dagen.
Men zendt uit Westerbork aan de Veendammer Courant
een uiltreksel uit een schrijven vaneen daar gewoond hebbende
en in het voorjaar van 1803 naar Noord-Amerika vertrokken
boerenknecht, gedagteckcnd»Noordeloos (St. Michigan)28
Sept. 1869." Met het doel om lotsverbetering te zoeken en
te zien of het waarheid was, wat nu en dan werd verteld en
geschreven, vertrok hij niet achterlating van zijne beminde,
die hem evenwel in liet voorjaar van dit jaar derwaarts
volgde.
Het door ons genomen uittreksel luidt aldus:
»J. K. zijn huisgezin en mijn minnares, zijn den 4 Juuij
tot ons overgekomen waarna dadelijk ons hnvvclijk is voltrokken.
In den vorigen winter heb ik in een hosch gewerkt150 mijlen
of 50 uur van hier. Ik verdiende 20 dollars (een dollar 19
ongeveer f 2,40) per maand en den kost, die zoo goed was,
als ik het nog nooit heb gehad. Ik kan liet u niet al opnoemen.
maar spek en vleesch in overvloed. In een ander winter lean
ik wel 26 a 30 dollars verdienen, doordien ik dan reeds beter
met dat werk en tevens met de Engelsche taal bekend ben.
Niet ver van bier heb ik dit voorjaar 120 acres boschgroud
gekocht, a 14 dollars, den besten grond die hier is te vinden
en die in 'tgeheel niet bemest behoeft te worden. Het Gou
vernement wcnschl het bevolkt te hebben, en daardoor krijgen
wij het zoo goedkoop. Het is wel wat moeijelijk, zoo in 't hosch te
beginnen, maar het gaat zoo langzamerhand; alles wat men
hier verhouwt heeft men voor zieh zelf.
»Er zijn hier reeds voorname en welgestelde boeren, die er
voor eenige jaren arin zijn gekomen. Het spijt mij, dat ik hier
niet voor 10 jaar ben geweest.
»Tarwc i9 hier het hoofdproduct, gelijk hij n de rogge; ook
maïs of Oosl-Indi9che tarwe, garst, haver, boekweit en aard
appelen worden hier aangetroffenbonnen niet Veel. Paarden
kosten hier van 100 200 dollars; kneijen van 25 55;
een span trekossen van 150 200 dollars. 40 acres land
(ongeveer twee en half acres is een bunder), gedeeltelijk schoon
en gedeeltelijk bosch, kosten ongeveer 10i)0 dollars. Hier is
veel goed land in den omtrek en raad ik u in uw* eigen belang
aan, om in 't najaar maar tot ons over te konieu.
»Op dit oogcnblik sla ik op vertrek naar mijn land, om
bout te kappen en een huis te bouwen in de nieuwe kolonie,
waar veel volk heentrekt. Als dat zoo voortgaat, zal zij spoedig
geheel bevolkt zijn.
»Ik durf het u allen vrij aanraden, om tot ons over te komen.
Knechten en meiden zijn dwaas, dat zij nog langer in Nederland
blijven. Hier kan een arm mcnsch nog land krijgen, terwijl
er bij u geen avontuur is, oin eigenaar te worden. Men moet
bier wel werken, even zoo goed als bij u, maar dan is nu-»
ook van een goed beslaan verzekerd, en daarom, vrienden,
komt maar gerust over, wie het zij. Berigt A. en B,dal zij
maar gerust overkomen. Wij kunnen aan al onze vrienden niet
afzonderlijk schrijven, maar allen durf ik vrij aanraden om
te komen. Wanneer men hier eerst komt, kan het wel gebeuren,
dat men dadelijk geen werk krijgt, en dan geven sommigen den
moed terstond op, maar wanneer ze maar eerst goed ter plaatse
zijn dan bekennen allen dat het hier vrij wat beter is dan
in Nederland. J. K. heeft hier een plaala gehuurd en R. ook,
liet is hun hier ook wel naar den zin en F. de V. ook. Wees
zoo goed en breng mijn broeder J. M. mee wij zullen u het
geld daartoe ter band stellen. Van Hij ken willen er ook tot
ons overkomen."
Wij vernemen, dat de heer procurenr-gencraal bij het
Prov. Geregtshof van Drenthe heeft te kennen gegeven, dat
de heer mr. \1. Oldcnhuis Grnlnma die naar het buitenland
wa3 gegaan om zich Ie onttrekken aan de uitvoering hij
lijfsdwang van een vonnis der Arr. - Regtbank te Assen waarbij
de doorhem ingebragte versclioouiug, om getuigenis te geven
nopens hetgeen hij aan ecu cliënt had geadviseerd, is afge
wezen kan terugkomen en het bedoeld vonnis, zoolang
bet Hof op het ingebragt appel niet zou hebben beschikt,
niet bij voorraad zon worden ten uitvoer gelegd.
Bedoelde advocaat is mitsdien reeds weder op den terugweg.
fAss. Ct.J
G<Miioiig;<lc berifytoii.
''Oud mal, boven al," zegt men van iemand te N.,
en geen wonder want die man is zoo verzot op zjjne
dienstmeid dat hij haar een mantel present heeft gege
ven en een bijbel. Nu verwacht zij nog een pakje
naar de modedan kan zij pronken en in de kerk
gaan, als de baas nog een goud slot aan haren bijhei
koopt. - Te Arnerauiden zal de goede Mieals de
winter wat streng is, in eene broeikast gezet worden,
want zij kan maar niet tegen de koude. Jonge
dochters die verpast willen raken moeten naar Cali-
fornie gaan daar kunnen zij wel drie mannen krijgen
en volop goud; want: Er was eens een tijd, dat eene
vrouw kwalijk door de straten van San-Francisco kon
gaan zonder dat iedereen bleef staan om haar aan
te gapenzoo zeldzaam was daar eene Eva's dochter,
en een kind niet minder. Toen eens eene vrouw met
een kind in den Schouwburg kwam dat ging schreeu
wen, riep een man„De violen stillaat dit kind
schreeuwen ik heb dat geluid in geen tien jaren ge
hoord." De Italiaansche regering geeft nog al goede
voorbeelden. Zoo heeft zij nu weder de proponenten
en de geestelijken gelijk gesteld met schoenmakers,
kleermakers, enz., door die heeren dienstpligtig te
verklaren. In Frankrijk zal de tijd van dienst met
twee jaren verminderen. Daar nu de Nederlanders nog
al veel houden om de Franschen na te apen moest
de Nederlandsche regering de Fransche daarin ook maar
navolgen. Volgens opgave van Heemskerkmoet
er in den Haag eene ezelin kiezer zijn. Ezels vindt
men nog al overal, maar ezelinnen zeker maar één.
Een Turk zegt„In Parijs had ik voortdurend hoofd
pijn van de onophoudelijke afwisseling van het nieuws,
dat ik dagelijks hoorde; doch in Londen heb ik mijne
oogen voor altijd bedorven door te veel in de dagbla
den te lezen over de kerk-kwestie. Komt die man dus
in Nederland, en hij leest dan veelover de kerk-kwestie,
dan zal hij zeker nog wel blind worden. In Mos-
co u verlangen de vrouwen naar beter onderwijsen
zullen nu zelf de hand aan den ploeg slaan. 80 vrou
wen hebben zich laten inschrijven als studenten in de
godgeleerdheid en wiskunde.
