M
No. 2680.
Zaturdag 9 October 1869.
26sle Jaarg.
Mei) letland.
DE LOOZE WAALE.
Nieuwstijdingen.
Pu
I
X.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Men abonneert sEioh:
In Nederland bij de Uitgevers
Hoek ven de SchuitliavenB, No. 94,
en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika bij J. QU1NTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan
Brieven en Ingczondene Stukken franco.
Abonnemeyts-Pru ta:
Voor 3 maandenƒ1.30.
Franco per post, in Nederland- M°-
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
V ovsoli ij iit:
Dingsdag, Donderdag cn Zaturdag.
A <1 v o r t e n ti e n
10 cent per gewone regel.
GliOOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiëo voor den werkenden stand h. 30 Cents.
Bekendmakingen van ondertrouw of huwelijk h 40 Cent9;
dito van 25- of 50jarige Echtvcreenigiug a 50 Cents a contant
en franco aan het Bureau.
De inzending der Advcrtcntiën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag cn Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Het groote onrecht waarover de Iersche pachter zich be
klaagt, komt hierop neder: Hij heeft een 9tuk woest land
gehuurddoor onvermoeide vlijt is 't hem gelukt, roede na
roede te ontginnen en vruchtbaar te makenhij heeft den
grond omheind, hem gemest, zijn huisje er op gebouwd, door
eigen arbeid zich een boerenplaats in de wildernis geschapen.
Nu echter komt dc eigenaar, zegt hem de huur op en neemt
bezit van den grond en al wat er op 9taat, zonder dat hij
een cent vergoeding behoeft te geven aan den man, die den
grond tienmaal meer waard maakte.
Lord Clarendon heeft als zijn gevoelen omtrent de Iersche
landquaestie te kennen gegeven, dat alle partijen zich moeten
vereenigen om tot stand te brengen, wat tot nog toe geen
kabinet, 't zij liberaal of conservatief, heeft kunnen doenlil.
eeu wet op het landbezit, die genoegzame voldoening geeft
aan allen. De reden waarom men tot dusver niet heeft kun
nen slagen, wa9 daarin gelegen, omdat men eeu partijquaestie
mankte van het gewichtig onderwerp, dat een levensquaestie
is. Voor elke kwaal bestaat ecu geneesmiddel en zoo zullen
ook de gebreken, die het grondbezit in Ierland aankleven, uit
den weg kunnen geruimd worden. Tot dusver inaken de or
ganen der oppositie van deze landquaestie nog geen misbruik
als wapen tegen de regeering. Tus9chen den beroemden
staathuishoudkundige J. Stuart Mill cn Jacob Bright den broe
der van den minister, bestaat een belangrijk verschil van gevoelen
ten aanzien van de middelen welke moeten worden aangewend,
om verbetering aan te brengen. In de Eogelsche bladen
wordt naar aanleiding van dat verschil, in verband met de
vraag hoever de staat alhier zijn gezag moet aanwenden, een
levendige strijd gevoerd.
Berigten van den Rijnkant deelen vele bijzonderheden mede
omtrent de aardbeving in den nacht van Zaturdag op Zondag.
l)e grenspnntenwaar de schok slechts in geringe mate onder
vonden werd, waren Boppard en Keulen. Tnsschen Bonnen
Coblentz was de schok het hevigst. Slapenden werden er door
wakker gemaakt; zij die nog niet sliepen, meenden dat men
hun bed opligtte; anderen, die zich nog niet ter rost hadden
begeven, werden, even nis de meubelen, heen en weder ge
slingerd. Velen sprongen uit bed en ijlden naar buiten.
De aardbeving ging vergezeld van een dof gerommel, ofschoon
de lucht weinig bedekt wn9. De trilling had plaats in de rig-
ting N. N. O. naar Z. Z. W. Op sommige plaatsen duurde
de trilling slechts 2 9cconden, op andere 6 a 7 seconden.
Het geluid maakte op veel personen den indruk, alsof een
aantal menschen op kousen snel de trap afliepen.
Te Berlijn is dezer dagen door het hooggerechts
hof een beul geëxamineerdfamilie-relatie had hem op
de voordracht geplaatst, want zyn broeder bekleedde
dien eervollen post sinds jaren. In den laatsten tijd
is het examen merkelijk verlichtdaar men geeselen
en brandmerken voorloopig van het programma heeft
geschraptde vereischtcn waren nu goed kunnen le
zen en fchrjjve» en een duidelijke Voorstelling geven
van eene terechtstelling; daarbij anatomische kennis
van de halswervelsvooral van diewelke getroffen
moeten worden om oniniddelijk den dood te veroorzaken.
Volgens dc Gazelle de France heeft dc keizerin een koffer
vol decoratien medegenomen voor het personeel van het esknder
in de Levant, voor de hooge ambtenaren te Konstantinopel
en te Kaïro, voor de ingenieurs van het kanaal, en eindelijk
het grootkruis van het Legioen van Eer voor Ferdinand de
Lesseps.
Te Parijs is een boekje uitgekomen van den be
kenden geneesheer Ch. Loude over den schijndood.
Het bevat zeer treffende gevallen die bewijzen hoe
licht men den schijndood met het werkelijk overlijden
verwart. Zoo verhaalt hij, dat in de maand Julij te
Parijs een drenkeling werd opgevischt, een jongeling
van 20 jarigen leeftijd. Hjj was verkleurd én koud
het gelaat was gezwollen en men kon noch hartklop
ping noch ademhaling waarnemen. De drenkeling was
een geruimen tijd onder water geweest. In h^t bijzijn
van Docter Bourgeois was men langer dan 20 minuten
bezig geweest met het zoeken. Het gelukte echter den
waardigen geneesheerna eenige uren inspanning
den schijndoode in het leven terug te roepentot be
schaming der omstandersdie hem al lang bespot
hadden wegens hetgeen zij zijne dwaze koppigheid
noemden. Dr. Bourgeois verklaart zelf in de Jaarboe
ken der geneeskunstdat het meer dan eens is gebeurd,
dat menschendie niet minder dan 6 uren in het wa
ter gelegen hadden weder bijgebracht werden en ook
Dr. Londe verzekertdat hij overtuigd isdat schier
dagelijks schijnbaar verdronken menschen begraven wor
den die men bij meerdere volharding in het leven
zou kunnen terugroepen.
Volgens nadere berigten uit Bordeaux is de scha
de in die haven door den brand van 28 September
aangerigtniet zoo groot als eerst gevreesd werd de
schade aan schepen wordt op 2,800,000 a 3,200,000
francs en die aan koopwaren op ruim een millioen
francs geraamd. Menschenlevens zijn daarbij niet ver
loren gegaan. Volgens officiële rapporten is de brand
ontstaan door de ontbranding van gas, hetwelk uit vaten
petroleum ontsnapt was; een zwavelstok, ontstoken
op eenigen afstand van de plaats waar de vaten lagen,
deed het gas ontbranden. In die rapporten is alleen
van petroleum sprake; niet van naphta of andere vlug-
tige oliën. De kapiteins van drie en dertig schepen
die tijdens den brand in de haven van Bordeaux lagen
hebben in een dagblad van die stad te kennen gegeven
dat de maatregelen door den havenkapitein vóór en
bij de ramp genomen geenszins lof verdienen. Naar
de meening van een dagblad hebben die maatregelen
het ongeluk verergerd. Het gedrag van den haven
kapitein zal het onderwerp van een administratief on
derzoek uitmaken.
Assen4 Oct. Op de annonce van zekere gemeente
in deze provinciedie sollicitanten oproept voor de
vacante onderwijzersbetrekking, salaris Een honderd vijf
en zeventig gulden, is thans veler aandacht gevestigd,
te meer daar het tracteinent van den schaapherder
aldaar grooter is.
Arnliein6 Oct. Een onzer sladgenootcngennnmd
van der Horn, die op de werf van den heer G. T. Coers als
daglooner werkzaam is, heeft op de internationale tentoonstel
ling te Amsterdam geëxposeerd een model van een hollandschen
wind-houtzaagmolen (paltrok), door hem in zijnen vrijen tijd
vervaardigd en uit vele duizenden stukken te zamenge9teld.
Dit model i9 thans aangekocht voor het Polytechnisch Museum
te Londen waar men het. zal gebruiken bij voorlezingen over
Holland. Van Hom 19 uitgenoodigd zijn werk zelf te Londen
te komen brengen en op tc slaanen ontvangt, 180 als koop
prijs en reisgeld. De hoeren Perry en Co. te Amsterdam de
regelings-commis9ie voor dc tentoonstelling, en de provinciale
commissie te Arnhem wedijveren om hem den overtogt gemak
kelijk te maken. Van Hom, schoon in zeer ondergeschikte
heirekking op do werf, heeft getoond een kunstenaar te zijn.
Amsterdam5 Oct. Het provinciaal Geregtshof
alhier heeft, bij arrest van heden, Bernardus Walraven,
van Medemblik, schuldig verklaard aan poging tot moord
op zijn tienjarig zoontje, en hem te dier zake veroor
deeld tot eene tuchthuisstraf van twintig jaren.
'S Ojrivivonlisigfo3 Oct. Hel voornemen bestaat,
op 17 nov. aanstaande, de plegtige onthulling te doen plaats
hebben van het monument ter herinnering aan het herstel van
Neêrlands onafhankelijkheid in Nov. 1813, welk gedenkteeken
dan in eigendom j'.al worden overgedragen aan het gemeen-
tebe9tnnr. Burg. (in weth. zijn van oordeel dal het gemeen
tebestuur niet mag nalaten die plegtige gebeurtenis door openbare
feestelijkheden op te luisterenen zij hebben daarom den ge
ineenteraad verzocht, hun daarvoor eene som van ƒ3000 op
den post der begrootirig voor 1SG9ïkostcn voor openbare
feesten", toe te staan, op welken post bovendien nog een
voorschot is van ƒ2000 ongeveer, afkomstig van de verhoo
ging, die daarop hij raadsbesluit van 1° Junij 18G9 als kre
diet werd bewilligd.
'sGravenliag-e, 5 Oct. In de laatste twee
dagen is in de afdeelingen van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal het onderzoek der staatsbegrooting
voortgezet. Nopens de Indische begrooting is het onder
zoek afgeloopen en do rapporteurs zijn reeds bijeenge
komen tot vaststelling van de hoofdpunten van het
verslag, dat spoedig kan worden te gemoet gezien.
Morgen ten drie ure zitting, waarin nog onderscheiden
ontwerpen, zoowel oude als nieuwe, zullen inkomen.
De strekking der bepaling van de werkzaamheden schijnt
te zijn, om zoo spoedig mogelijk de Indische begroo
ting in beraadslaging te brengen. De geruchten be
treffende de terugroeping des Heeven Mijer houden aan.
Ook het verzoek om gratie, ingesteld door P. Ferwer
da bij arrest van het prov. gerechtshof in Zuid-Holland
van 20 April jl.veroordeeld tot eene correctionele
gevangenisstraf voor den tijd van drie jaren (in het
eerste der Rotterdamsche regtsgedingen) is afgewezen.
„BresUtens, 30 Sept. Volgens een alhier loo
iend gerucht zou er eene compagnie bestaan die het
„plan vormt eene gasfabriek te zetten op de Kruisdijk
„(gemeente Groede), zooals ik u schrijf is zulks een
„gerucht.
„Het voornemen dier compagnie zou zijn om alzoo
//de gemeenten SchoondijkeGroede en Breskens van
„gaslicht te voorzien.
„Vervolgens (maar dit is geen gerucht, maar dit is
„waarheid)Van avond hield de Gemeenteraad voor de
„3de maal vergadering (je moet weten de boel loopt
„in de wasch) en er waren aanwezig: de Voorzitter,
„de heer J. van Malelandbouwer en de Secretaris
„slechts 3 leden.
„Er waren nog al veel af te handelen gemeente-
„zaken. Rekesten enz.het eene is aangenomen en
„het andere tot nadere beslissing.
„Het viel in het oogdat in een zeer lang rekest
„op een groot stuk papierhet woord hygiene voorkwam
„en de Secretaris maar moeilijk verder lezen kon
"mogelijk was het wat onduidelijk geschreven doch
"de Voorzitter kwam de Secretaris te hulp en las het
"geheele rekest de vergadering voor."
Vorenstaand bericht is te lezen in het Sluisch Week
blad van Dingsdag 5 October. Wat de gasfabriek betreit
'tis mogelijk, maar //'tis een gerucht" staat er.
Dat de boel te Breskens in de wasch loopt, daarin
heeft de berichtgever groot gelijk en hij mag waarlijk
wel zeggen maar dit is geen geruchtmaar dat is
waarheid.
„Er waren aanwezig" staat er voorts de Voorzitter,
„de heer J. van Malelandbouwer en de Secretaris
„slechts 3 leden." rk lees; Er waren aanwezig: de
Voorzitter enz. enz., slechts 1 lid. Weet toch dat
Voorzitter en Secretaris geen leden van den raad zijn.
Eindelijk komen we tot de wetenschapdat de
Secretaris maar moeilijk onduidelijk schrift lezen kan.
Voorwaar het is interessant om dat te vermelden.
Gelukkig echter komt de Voorzitter den Secretaris te
hulp en leest het geheele rekest voor. Een knap man
die Voorzitter, maar da's 't minste 'tis ook een hulp
vaardig man, dat blijkt. Hulpvaardig??? Heere mijn
tijd Heere mijn tijd Heere mijn tijd Heere mijn
tijd hulpvaardig. De man helptwaar hij kan. Bij
gelegenheid zal ik 'tje eens vertellen. Maar zwijg.
Ingez
Ml<l<lelfonrgr6 Oct. Het provinciaal gerechts
hof in Zeeland heeft gisteren het volgende arrest in
hooger beroep uitgesproken.
Johannes Blom oud 38 jaren wonende te Zierik-
zeeherbergier beklaagd ter zake dat hij in den
avond van 20 Mei jl. omstreeks 10 uren in de gelag
kamer zijner herberg te Zierikzee Joseph Potwersnie
reizend koopman moedwillig bij de keel heeft gegre
pen en met het hoofd tegen den muur geslagen den
bootsman Willem van der Linde moedwillig heeft vast
gegrepen en achterover geworpen met het achterhoofd
tegen de punt eener aldaar staande tafelwaardoor
hij eene verwonding in zijn achterhoofd heeft bekomen
en hem bovendien in den vinger heeft gebeten en
Joztia Lavenwonende te Zierikzeemoedwillig uit
zijne herberg met het hoofd tegen de straatsteenen
heeft geworpen is bij vonnis der arondissements-
regtbank te Zierikzee dd°. 2 Julij jl. schuldig verklaard
aan het moedwillig toebrengen van slagen, stootcn en
kwetsuren geenerlei ziekte of beletsel van te werken
veroorzaakt hebbende, en hem te dier zake veroordeeld
tot eene gevangenisstraf van vier maanden in eenzame
opsluiting te ondergaan, en in drie geldboeten ieder
van ƒ8, bij wanbetaling, na daartoe te zijn aangemaand,
te vervangen door gevangenistraf van één dag voor
elke geldboete, mede in eenzame opsluiting te onder
gaan, alsmede in de kosten der procedure. Op het
door den veroordeelde en den officier van justitie inge
steld hooger beroep, heeft het hof gemeld vonnis bevestigd,
met veroordeeling van den geïntimeerde en medeappellant
in de kosten ook op het hooger beroep gevallen.
Heden is ter rolle der arrondissements-rechtbank
alhier namens den heer Lamb de in ons nommer van
Donderdag 30 September vermelde exeptie van onbe
voegdheid dezer rechtbank tegengesproken voorname
lijk op grond dat het privilege van exterritorialiteit
zich niet tot de consuls uitstrekt en nog veel minder
tot vice-consulsdiezooals de heer Ellinckhuysen
niet door eene vreemde regeeringmaar door een
consul zijn aangesteldtot staving dier stelling werd
een afschrift overgelegd der aanstelling van genoem
den heer Ellinckhuysen van het jaar 1839, afkomstig
van den toen te Rotterdam resideerenden Engelschen
consul voor Zuid-Holland en Zeeland. Midd. Ct.
Zierilixee, 7 Oct. Heden zijn op de botermarkt
alhier vier personen bekeurd gewordenwegens het
ten verkoop stellen van 40 stukken boter die beneden
het bepaalde gewigt waren.
Is het steeds af te keuren wanneer bedrog in handel
gepleegd wordthoeveel te meer is dit in dezen tijd
nu de boter tot zulk een hoogen prijs gestegen is.
Wenschelijk is het dnsdat onze waakzame policie
voortdurend een gestreng toezigt hierop boudeterwjjl
wij in het vervolg de namen der overtreders zullen pu
bliek maken.
De kamer van koophandel te Dordrecht heeft in
een brief aan den minister van binnenl. zaken hare
gevoelens uitecugezet voor de stoomvaart op Amerika.
Daarin wordt vooral gewezen op het voordeel dat het
Brouwershavensche gat en de ligging van Dordrecht
aanbiedt voor eene bijna onmiddelijke vestiging eener
dienst op Amerika en op Willemsdorp als beter uit-
dereu voor der. dag is gekomen van eer kolossaal dier,
vermoedelijk behoorende tot eene zeer ver teruggaande
periode der aardvorming. Volgens deskundigen schijnen
zij behoord te hebben aan een exemplaar van het ge
slacht der mastodonten of wel der rhinoceros-soorten.
O. a. bevindt zich daarbjj een gedeelte kaak met vrij
goed geconserveerde zeer ontwikkelde kiezen. Waar
schijnlijk zal de vondst naar het Rijks-museum te Leiden
worden opgezonden.
-- Uit Axel meldt men ons, dat in eenige tuinen
aldaar de aardbeziën een tweede vrucht beloven. Reeds
zijn eenige van deze tweede vrucht geplukt, terwijl,
indien het weder zoo blijft binnen eenige dagen een
groot aantal rijp zullen worden.
Het volgende koddige voorval had dezer dagen te
Kampen plaats. Een boer kwam bij een der apothekers,
ten einde daar een preparaat te bestellendoch wenschte
hierop zoo lang te wachtentot het in gereedheid was
gebragt; terwijl de apotheker zich naar binnen in de
kamer begaf, had de boer de aardigheid zijn vinger
nat te maken en die in eenig poeder te doopen 't welk
op een papiertje op de toonbank lag; dit likte hij op
eene heimelijke wijze op de apotheker dit van binnen
ziendeliet hem ongestoord voortgaan met het poeder
dat niets anders dan witte suiker was op te likken tot
het bijna verdwenen was. De apotheker in den winkel
terugkomende, vroeg aan het zoetkaauwerig boertje:
de politie is hier toch niet geweest? Wel neen, ant-
woorde de boer, maar hoe vraagt gij dat zoo? Wel
ik had daar zoo even een papiertje met rattenkrnid
liggen en dat mag ik niet voorhanden hebben, nu
dacht ik soms dat de politie er wat afgenomen had,
omdat ik zie dat de voorraad erg verminderd is. De
boer riep in angst uit: o! mijnheer, help my! help mij!
ik heb het opgelikt, geef mij gaanw wat dat ikain
het braken kom. anders moet ik stervenDe apotheker,
bijna zijn lagclien niet lang'er in kunnende houden, be
zorgde hem dan ook spoedig een middeltje, voorzien
van het noodige Engelsch zout en liet hem dittot
straf voor zijn snoeplust, naar apothekers gewoonte
betalen, de armen stumper was dan ook niet buiten de
stad, of de werking von dit recept begon in ruime mate.
Te Nieuwediep is zaturdag jl. eene vrouw uit den
werkenden stand van twee zoons en eene dochter, een
drieling, verlost. Moeder en kinderen bevinden zich
naar omstandigheden wel. Binnen vijf jaar is dat ge
zin door dit fortuintje met zes leden vermeerderd. Het
zou daar niet onwelkom zijn, wanneer het waar was,
hetgeen wel eens wordt gezegd, dat ieder kind dat
ter wereld komt duizend gulden medebrengt.
Aan Z. Lagerdijk, sluiswachter op de Spieringsluis
onder Werkendamis de medaille uitgereikt voor het
deelnemen aan de expeditie tegen Balie in 1846—1849,
welke door hem in betrekking als stuurman werd bij
gewoond.
Uit Breda schrijft men aan de Midd. Ct. van 6 dezer:
Men verdiept zich in velerlei gissingen omtrent eene
pogingheden door een Franschman die verklaarde
mecanicien te zijn en gewoond te hebben te Ronbaix
(waar, geljjk men weet, de Kinck's ook woonden), in het
werk gesteld om als soldaat bij het Indisch leger te wor
den aangenomen. Daar zijne papieren niet in behoorlijke
orde waren, is zijn verzoek van de hand gewezen. Men
heeft echter zorg gedragen de justitie van het gedane
aanzoek te verwittigen."
Uit eene mededceling van den Belgischen consul-gcncranl
in Peru blijkt, dat de gnano-voorraad op de Chincas eilanden
over drie of vier maanden geheel zal zijn uitgeput, maar dat
op verschillende andere punten van het Peruaansche gebied
nog eene zoo groote hoeveelheid van die meststof voorhanden
is, dat nog minstens 6 jaren in de consumtie daarvan, op
500,000 ton 's jnars geschat, voorzien zal kunnen worden.
Onder den bedoelden voorraad is niet begrepen eene hoeveel-
geid van 100,000 tonnen, op de Loboseilanden voorhanden,
die van eene mindere hoedanigheid is. Bij het afzenden der
berichten lagen in de havens der Chincas-eilanden 54, en
in die der Cuanade-eilanden 97 schepen in lading.
De bewoners der Tidschi eilanden begraven hunne be
trekkingen op de meest kannibaalsche wijze.
Een reiziger, die zulk eene begrafenis bijwoonde, was niet
weinig verwonderd toen hij den tc begraven persoon met
levenden lijve voor zijn graf zag zitten. Dc ongelukkige had
den weg derwaarts te voet afgelegd; hij was lijdende aan hoest
en aamborstigheid en iemand van middelbaren leeftijd. Te
vergeefs bezigde de vreemdeling al zijne overredingskunst, om
den candidaat voor den dood van zijn gruwelijk voornemen
af te brengen. „Ik ben na eenmaal ongeschikt om mijn leven
i naar behooren voort te zetten antwoordde hij vol onderwerping
gaugspunt dun Vlissingen. Tusschen New-Yorlc en Nor- oï„ z|j„ aanstaand lot, cn wil my dns thnns laten begra-
folk als bestemmingsplaats durft de kamer geen oor- ,en." De met dc begrafenis belaste verwanten van den onge-
deel vellen. j Inkkigen man verboden den Engelschman zich verder in hnnne
Men deelt uit 'sGravenhagemede, dat prof. van
Oosterzee weder aangezocht is (en ook zou aangenomen
hebben) om bij de feestelijke onthulling van bet monu
ment in het Willemspark te 'sHage de feestrede te
houden.
Uit Moerdijk wordt gemeld Als eene hoogst merk
waardige bijzonderheid kan worden gemeld, dat, bij de
vergravingen van den rivierbodem op ruim 20 el onder
Amsterdamsch peil, eene belangrijke hoeveelheid been
zaken te mengen, en begaven zich daarna oan den arbeid.
Drie hunner bonden den aanstaande doode eenige roodc doeken
om het hoofd, verwden de eene helft van zijn gezigt zwarten
wreven zijn ligchaam met olie.
Zoo voor het graf versierd vroeg de ongelukkige nog om
een dronk water. „Waarom zondt gij nog willen drinken,
terwijl gij gereed zijt voor dc begrafenis?" vroeg zijn bejaarde
vader. »Rep u wat," voegde hij er bij en zag hem met een
verachtelijkcn blik oan. Thans wikkelde men hem in matten
