Mo. 2678.
26,u'Jaarg
Dingsdag 5 October 1869.
lie en
XS.
DE LOOZE WAALE.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
rlanden te
vIONTIJN,
lissements-
E. van i
en
>Ion abonneert zioli:
In Nederland bij de Uitgevers
Hoek van de Sehuithaven, B, No. 94,
en bij alle Bockhandelaren en Postdirecteuren,
lu Noord-Amerika bij J. QUINTÜS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Brieven en Ingezondene Stukken franco.
Abon nements-Prljs:
Voor 3 maandenMO.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Yersehijnt:
Dingsdag, Donderdag en Zaturdag.
A<1 vertentiên:
10 cent per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend.
Advcrtoutiën voor den werkenden stand a 30 Cents.
Bekendmakingen van ondertrouw of huwelijk a 40 Cents;
dito van 25- of 50jarige Echtvereeniging it 50 Cents it contant
en franco aan het Bureau.
De iazendiug der Advcrtentiën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
keuze van I
doen.
N i en wstii j (1 in gen
lOtiiitgdilanfr.
O.-
verzekerde
everdook
der ver-
J.Nz. en
LiOOZEt(
ixsnsG
goedkoopf
:ende
rtelaren en
s die hun
hebben
ig mogelijk
e verantwoor-
ecne stevige
laas wordt zij
een bij zon rler
veranderingen
lke goede ver-
nde afhangen,
j door dc Zalf
verkregen
goede inaclit-
Moeder
geneesmid-
Algemeen
kwalen,
it stelsel niet,
ieg.
evoorzigt van
ablisseinent te
als volgt:
3,50 ƒ20,50.
3,85 - 20,95.
potten te
rukte teregt-
de
in bij den lieer
EU VEN NE te
l-Dépölhonder
Oxford Street
AF in de
/O,— en
voornoemde
eh HAVE.
^TJETJI
►F, te Broi
een
ur 35Cïaiti;
F—Wisse.
MEI!
Adr
te Zierikzt
lord-Amerü
ipslctndteg
iudeiyü
iten 'tverv;
H Brunnde hoofdstad van Moravie is jl. Zondag
avond het tooneel geweest van een zeer ernstige opschud
ding, veroorzaakt door eene handeling van graaf Heinnch
Hlmpesch, welke edelman zich niet ontzien heeft om
zicli zei ven een vermeend regt te verschaffen en een
nilord aan slag op een burger te plegen. De Ferdinands-
gtrjisse was vol wandelaars, die een harddraverij hadden
bijgewoond en huiswaarts gingen. Een digte massa men-
schon stond voor het hotel Neuhauserwaar de meeste
deelnemers na de wedrennen vertrokken. Onder de
nieuwso-ierigen bevond zich Gothard Muller, koopman
in mode-artikelen, met zyne vrouw en zijn kind. Dczo
drie personen stonden juist voor den ingang van het
bijteltoen een equipage daar stilhielden graaf Heinrich
Hbmpesch van den bok van het rijtuig sprong. Het
zoontje van Muller stond den graaf in den weg, en de
graaf stiet het kind op zijde niet alleen maar gaf het
jBstond een slag met zijn rijteentje. Het kind begon
te weenen; de vader sprak toornig den graaf aan en
die hernam: „Schoft, als je niet zwijgt, geef ik je
een klap." Muller bleef het antwoord niet schuldig,
hMzijn stok op en bood den edelman insgelijks oorvijgen
aan. Volgens sommige omstanders zouden de heeren
elkander zekerlijk klappen toegediend hebben doch dit
Mi niet met zekerheid bekend, daar plotseling eene
verschrikkelijke verwarring ontstond. Een schot was
gévallen en Mullerin het aangezigt getroffen viel
op den grond. Graaf Heinrich Hompesch had nl. een
kleinen zeslooper-revolver uit den zak gehaald en tegen
Muller afgevuurd. Een kreet van verontwaardiging,
door al die honderden menschen te gelijk geuit, weer
galmde. Mevrouw Muller wierp schreijend zich op haren
man, van wiens gelaat een bloedstroom vloeide, die een
g&oten plas op den trottoir veroorzaakte. De menigte
liet bedreigingen hooren en het scheelde weinig of
zij hadden een lynchwet op graaf Hompesch toegepast;
dfce was echter gevlugtliet was hem gelukt de kamer
van baron Neubof, op de eerste verdieping van het
hotelte bereiken en daar wilde hij zich opsluiten.
Verscheidene burgers en officieren waren hem echter
onverwijld gevolgd en toen hij zich tegen deze wilde
verdedigen vatten twee mannen hem bij den hals en
dè' borsten terwijl zij met hem voortijlden ontnam een
dérde hem de pistool. In het gevecht met de burgers
werden de graaf de kleederen van liet lijf gescheurd
en de woede tegen hem was zoo grootdat allen die
hein konden naderen hem sloegen schopten stooten
en klappen gaven en hem met zoo veel geweld bij het
haar rukten, datgeheele bosschen in hun handen bleven.
Verschrikkelijk geavend werd hij naar beneden gebragt,
en de politie en militaire magtaangerukt om hem in
hechtenis te nemen, hadden de grootste moeite hem van
een geweldigen dood te redden. Zij zeiven werden ge
stompt, geschopt en geslagen, omdat zij den moordenaar
tegen de menigte in bescherming namen. >.Slaat hem
dood, scheurt hem in stukken!" klonk het uit aller
nflnd en de tot duizenden aangegroeide volksmassa
begeleidde den graaf toen hij naar het stadhuis werd
ovfcigebragt. Daar gekomenonderging hij het eerste
verhoor. De graaf ontkende de daad niet, doch beweerde
dat, hij getergd was geworden hetgeen echter in strijd
is met cle verklaring van vele getuigen. In een rijtuig
werd de graaf vervolgens naar de gevangenis gevoerd
dóch het volk was nog niet tevreden en den geheelen
avond heerscht er oproerbeweging in de stad. Wat
Muller betreft, deze werd bezwijmd in het hotel ge-
drkgen en daar legde een geneesheer, uit Weenen
toevallig aan vvezig hem het eerste verband. De kogel
was onder de linkerwang ingedrongen en zat vast in
het jukbeen. Of de wond doodelijk was, kon men toen
nog niet verklaren zooveel is zeker dat de gekwetste
één oog zal verliezen. Een paar uren na het gebeurde
werd Muller in een rijtuig naar zijne woning gebragt.
J9 T- Omtrent het rijden met een vélocipède zegt prof-
fessor Oppolzer te Weenen dat de menschen nog niet
tevreden schijnen met de reeds hoog genoeg geklom-
sterftecijfers anders zou het niet mogelijk zijn dat
ze door de. vélocipède-man ie de sterflijst nog vergroo-
t.en. Het is ontegenzeggelijkdat iedere al te groote
inspanning der spieren vooral bij het rijden met den
vélocipède, waarbij alle spierdeelen aan zulk eene
vreeselijke overspanning zijn blootgesteld niet alleen
gemakkelijk hypertrophie (bovenmatige vergrooting)
van die spieren en het hart veroorzaaktmaar tevens
tot de meest verschillende hartziekten die er het ge
volg van zijn, aanleiding kan geven. Ook aneurysmen
or ziekelijke verwijding der slagaderen behoort in zulke
gevallen niet tot de zeldzaamheden.
Almelo, 1 Oct. Schijnbnar is de rust hersteld, doch
geheel gerust is men nog niet, daar me nieuwe onaangenaam-
eaen tegemoet ziet, omdat de fabriekanten, wegens de slappe
werkzaamheden genoodzaakt zijn, nogmanls de werklooneu le
verminderen, hetwelk naar men zegt, Zalurdagavond zal plaat'
hebben.
Mocht het alsdan weder tot eene botsing komen, dan ziet
men bepaald bloedige tooncelen tegemoet, daar men op alles
voorbereid is, en strenge maatregelen worden genomen. Gis
teren nacht, is, op een half uur afstand van de slad nog een
tuinhuis van een der fabriekanten afgebrand, wat ook aan moed
wil wordt toegeschreven, en wel als een bewijs van den haat
kan strekken, die onder de fabriekarbeiders bestaat.
Te Enschedé zal een vereeniging worden opgerigt,
tot bestrijding van het schoolverzuim. De deelnemers
daaraan kan geschieden tegen een contributie van 30 cent.
Te Deventer is het schoolverzuim vau 23 pet. op
12'/j gedaald. Dit laatste getal tot basis genomen
geeft over geheel Nederland nog p, m. 85000 school-
verzuimende kinderen.
In de provincie Friesland is de ziekte der tongblaar thans
in alle gemeenten heerschendetot zelfs op Ameland, waar
vroeger nimmer eenige besmettelijke ziekte werd waargenomen.
Daar geen vee van elders op Ameland is ingevoerd, kan niet
gezegd worden, dat de ziekte daar is overgebragt. Men zou
alzoo tot de gevolgtrekking kunnen komen, dat deze ziekte
óf door de lucht wordt voortgeplant óf in het voeder zijn
oorsprong vindt, 't welk dan in 't algemeen met de eene of
andere stof vermengd moet zijn. Zoover bekend, zijn in gen.
provincie nog geen runderen aan de tongblaar gestorven. Som
mige dieren zijn echter zoodanig door die ziekte aangedaan,
dat zij uit de hand moeten worden gevoederd wil men hen in 't le
ven behouden.
Te Genemuiden zal een gasfabriek worden opge
richtwaar het gas uit petroleum zal worden bereid.
Te Oldenburg vierden den 11 September de heer
Fubrken en zijne beide zusters80 jaar geleden als
drielingen ter wereld gekomen den datum van den
gemeenschappelijken dag hunner geboorte.
2 Oct.. Voor de vacature aan een
der nieuw op te rigten diaconiescholen alhier hebben
zich circa 100 sollicitanten aangemeld.
's Gravenliage1 Oct. Het hoofdbeginsel van
het door de Regering ingediende wetsontwep tot regeling
vau het armbestuur is: ondersteuning in de werkelyke
verblijfplaats, de plaats waar de arme zich bevindt op
het oogenblik, dat behoefte aan ondersteuning ontstaat.
Wij vernemen, dat de verzoeken om gratie, inge
diend door Bosman en 8 anderen, die op 20 April jl.
door het Provinciaal Gerechtshof in Zuid-holland zijn
veroordeeld tot vijf jaren tuchthuisstraf, ter zake van
de te Rotterdam plaats gehad hebbende ongeregeld
heden in het vorig jaar, zijn afgewezen.
Aan het Hangsche Dagblad wordt als gerucht
medegedeelddat in den Ministerraad in beginsel be
sloten zou zijn tot terugroeping van den heer Mij er als
Gouverneur-Generaal.
De minister van finanticn te KonstantiuopelSadik pacha,
is in ongenade gevallen en ontslagen, omdat hij geweigerd
had eene groote som gelds voor de persoonlijke behoeften van
den sultan beschikbaar te stellen. Welk een drukkende last des
sultans hofhouding voor het land moet zijn, kan men nagaan,
wanneer men in aanmerking neemt, dut het gezamenlijke per
soneel dat tot het serail behoort en op staatskosten gevoed eu
gekleed wordt, ruim 6000 zielen bedraagt.
-A_H>l»ssoiMÏii.m, 2 Oct. Dezer dagen kwam per
stoomboot aan het Veer te Kinderdijk onder deze ge
meente een met twee honden bespannen kar van een
marktkramer of kermisreiziger, ten einde de kermis
op liet naburig dorp Streefkerk te bezoeken. Heden
nacht aan genoemd veer weder terugkomende, ten einde
gelegenheid tot vertrek af te wachten, bevond zich eene
vrouw op de wagen in slaap toen de honden voort
gingen, het plankier op, en met de vrouw in de rivier
de Noord storten. Een der honden, benevens de kar,
werd opgevischt; de vrouw evenwel was in de diepte
verdwenen, zonder dat men nog haar lyk heeft kunnen
opsporen.
Laren27 Sopt. Men is hier thans druk bezig met
het rooijen der aardappels. Over het algemeen kan men
de opbrengst zeer gunstig noemen. Waren de zooge
naamde negen-wekers ook al slecht opgekomen de op
brengst er van is van uitmuntende kwaliteit. Van de
overige soorten kan men zeggendat ze niet alleen een
ruim beschot opleveren maar ook dat de hoedanigheid
niets te wensehen overlaat, terwijl van ziekte geen spoor
aanwezig is.
Groede, 25 Sept. Dezer dagen is aan liet strand
dezer gemeente aangespoeld een blikken busje of doos,
inhoudende eenige Engelsche papierenwaaronder een
brief van zekeren Richard Wood en de afrekening van
den matroos-timmerman J. Johnson, wegens verdiende
gage aan boord, van het schip Prids of the Ganjes
kapt. Robert Jones, groot 641 ton, te huis behoorende
te Londen de afrekening loopt over het tijdvak van
19 April 1867 tot 18 April 1869 en is opgemaakt te
Callao.
MücltlolLni*»- 29 Sept. Men is in deze streken
druk bezig met het rooijen der winteraardappelende
opbrengst is meer dan middelmatig, terwijl zij boven
dien goed van smaak zijn men verwacht lage prijzen.
Door het fraaije herfstweder staan de weilanden uit
muntend waardoor de Landlieden hunne beesien langer
dan gewoonlijk buiten zullen kunnen houden. Do prijzen
der aardappelen zijn thans ƒ2.40 a 2.50 per mud.
Middelburg1 Oct. Gisteren morgen heeft
achter den Grooten Abeele weder eene vrij belangrijke
afschuiving van den westelijken kanaaldijk plaats ge
had ten bedrage van plus minus 4000 kub. meters
grond.
Wij vernemen dat al de officieren van de ver
schillende wapens, op non-activiteit wegens ziekte, in
hunne respective rangen bij het leger zullen moeten
tertigkeeren of welindien zij ongeschikt bevonden
worden, zullen worden gepensioneerd of eervol ontslagen.
ijzeo4 Oct. Het schip Cadzandria kapt.
II. Hollevan Antwerpen, naar Galatz bestemd, is den
2den dezer van Vlissingen naar zee gezeild.
Volgens schrijven van Kapitein A. L. Hoffmm van
Samarang 16 Augustus, was hij mei zijnen bodem
Scheldena eene rei9 van 112 dagen op den 15den
bevorens aldaar aangekomen. Equigage en schip wa
ren beiden in goeden welstand.
Als eene bijzonderheid deelen wij mede, dat sedert
13 September 10,000 portretten van den heer Jacob
de Vletter door den heer J. Bergé te Rotterdam zijn
verkocht, en in de laatste dagen zijn op nieuw 15,000
exemplaren besteld geworden.
In Nederland klagen velen dat op de openbare
scholen geen godsdienst-onderwijs gegeven wordt, in
Duitschland even velen dat het daar wel onder de
verpligte leervakken is opgenomen. De inspectie
door de dorpsdominésdie bij onze naburen dikwijls
zeer piëtistisch zijn begint ook aan de jongere en
meer ontwikkelde onderwijzers danig te verdrieten.
De nieuwe wet op den ijk heeft eene reorganisatie
van het personeel ten gevolge. De Minister wil het getal
ijkers op 30 bepalen en hunne wedden, bureau- reis- en
verblijfkosten verkoogen; terwijl de schatkist dan de
voordoelen trekt van den ijk der gasmeters en deju-
steerloonen. De Minister wil aan zes ijkers ƒ2200,
aan zestien ƒ1800, aan zes ƒ1400 en aan twee adj.-ijkers
900 jaarwedde toekennen, en bovendien aan vier ijkers
3 te Amsterdam en Rotterdam en één tot het doen
van inspectiënƒ500 toelage toekennen; zoodat het
totaal der ijkloonen dan op ƒ54,200 wordt gebragt.
ïn Pruisenwaar het aardappelen gewas dit jaar
buitengewoon goed is gelukt, worden groote ladingen
aardappelen aangekocht ter verzending naar Nederland.
Men schrijft uit Londen het volgende: Er zijn al
hier 170 schapen en 107 varkens, per stoomboot Nora
van Ilavlmgen aangebrachtbij de aankomst aange
houden om aan de landingsplaats geslacht te worden,
doordien er eenige varkens bij waren die aan tong
blaar en klauwzweer lijdende waren. Dit is reeds de
tweede party Hollandsche varkens, die wegens dezelfde
ziekte in de laatste veertien dagen alhier is aange
houden.
„Er is een nieuw besluit van den Privy Council
uitgevaardigd inhoudende dat als er onder de lading
een schaap isaan bovenstaande ziekte lijdende als
dan de geheele lading schapen aan de landingsplaats
geslacht moet worden. Het is du9 gevaarlijk voor afzen
ders om schapen te verzenden met stoombooten waar
varkens mede verscheept worden."
De overvloed van bankbreukige vennootschappen
firmaas van bankinrigtingen enz., welke Londen in de
drie laatste jaren opleverde, is zoo groot, dat de ver
melding van nieuwe rampen van dien aard letterlijk
stuitend is, door de noodzakelijkheid van gedurig in
wanbeheer, roekeloosheid, misleiding of regtstreekscli
bedrog te moeten wroetenom de ware toedragt der
zaak en het standpunt der lijdende deelhebbers te kunnen
los wikkelen van al de kunstgrepen en slinksche hande
lingen, waarvan zij omringd waren. Nu onlangs heeft de
val der Albert-levensverzekering-maatschappij eene nieu
we verontwaardiging opgewekt, om de ernstige gevolgen
daaraan verbonden, en deze week is de European-assu
rance-society aan de beurtwier valblijkens de mede-
deeling van den Times, nog ernstiger gevolgen zal hebben
dan de ramp der Albert-assurance. De uitstaande polissen
van de European bedragen ongeveer 9 of 10 millioeu
pond sterl., behalve ruim 16,000 pond sterl. jaarlijksche
uitkeeringen. Deze maatschappij maakte hare staten pu
bliek, doch het blijkt, dat zulke mededeelingen van
cijfers in het groot weinig beduiden. Een publieke staat
beduidt niets, wanneer hij niet tot bijzonderheden
afdaalt.
Het ongelukkig lot van de duizenden en duizenden
polissenbouders der Albert-en European- maatschappijen
zal de Britsclie Regering nu wel dwingen het Ameri-
kaansche systeem van Staatstoezicht toe te passen en
het is te hopen, dat andere lauden hetzelfde doen zullen.
Genieiijfdc berigten.
Te Frankfort is den 26 Sept. een congres van philo-
sophen geopend. Daar zal iets wijsheid verkocht worden!
Een blad noemde de gendarmes altijd „schandar-
raen." De uitgever voor de regtbank gedaagd ver
dedigde zich met te zeggen dat schandarm beteekent
„arm aan schande." Hij werd vrijgesproken. De
waarheid zeggen mag niet. In Griekenland is een offi
cier gevangen gezet omdat hij de verstandhouding der
regeering met de roovers aan 't licht heeft gebragt.
In Frankrijk geeft men volgens de Figaro 43 francs
pensioen aan een onderwijzer en dat na een en veer
tigjarigen diensttijd. De Pruisische onderwijzers
moeten droog brood eten en wagen ze 't om een stukje
boter te vragen dan doet de Schiil-Inspector hun een
ernstig verweis toekomen. In Spanje zit bet nog
onklaar. Zoo werd te Tarragoda de secretaris van den
gouverneur in tegenwoordigheid van een generaal door
liet gepeupel op straat vermoord en mishandeld. Vrou
wen en kinderen sleepten hem aan een touw aan de
beenen gebonden door de straten der stad met het
doel om het lijk in zee te werpen dat met welge
vallen door den generaal werd aangezien. Te Parijs
zijn vijf dieven in een wijnkelder gevangen. Die wijn
proevers namelijk hadden in een kelder weten te komen
en er vele nachten goede zaken gemaaktterwijl de
eigenaar van huis was. Toen de man t1 huis kwam
was zijn halve voorraad wegdat hij niet begrijpen
kon. Om dit geheim te ontdekken kroop hij op een
nacht in een leêg wynvaten ten 12 ure werd
de deur opengemaakt en vijf keiels kwamen binnen.
Van schrik sprong de man het vat uitliep do deur
uit die op slot vielen de dieven waren in de val.
Spoedig kwam de man met een aantal policie-agenten,
die de dieven verlosten maar hen overbragten naar
een hötel met betere sluiting. Tusschen Pruissen,
Oostenrijken Rusland moet een heilig verbond ge
sloten zijn met bet doel om bij een mogelijk over
lijden van keizer Napoleon eene revolutie in Frankrijk
te beteugelen, en dan den 14 jarigen keizer te onder
steunen. Een huis te Berlijn heeft van het Belgi
sche gouvernement de citadel van Antwerpen gekocht
voor 14 millioen franc, tot het aanleggen van bassins,
entrepots en eene vrijhaven. Het Suez-kanaal is
reeds bevaarbaar en de dammen zijn weggenomen. De
waterspiegel is nu over het geheele kanaal gelijk, en
een stoomboot heeft in 15 uren het kanaal doorgeva
ren, zoodat dit groote werk als voltooid kan beschouwd
worden.
K o li ii i
e it w ésj.
Uit het in ons vorig No. medegedeelde twaalftal van
predikanten, is jl. Ztlurdag door het kiescollegie der
Hervormde Gemeente te Haamstede het volgende zestal
opgemaakt M. CorstiuaLz. te OostzaanD. Chr. Nij-
hoff, te Drimmelen L. 11. van den Broek te Groote
Lindt; L. D. G. Krolte Schoondijke II. Worstte
Epe c. a. en W. ATerxoogt, te Ammerstol.
Bij de Nederduitsche hervormde gemeente te St.-
Philipsland is beroepen de beer J. II. Muhring, predikant
bij die gemeente te Wilnis.
De heer J. G. Blaauwpredikant bij de Neder
duitsche hervormde gemeente te Oostkappelleis als
zoodanig beroepen te Oud-Vossemeer.
De predikant bij de Nederduitsche hervormde ge
meente te Oostburg, D. II. Teljerheeft een beroep
ontvangen naar die gemeente te Rozenburg.
Re^tszaken.
De Arrondissements-Regtbank te Zierikzee heeft den
lsten dezer maand de navolgende vonnissen in straf
zaken uitgesproken
1°. A. P. V., oud 26 jaren, van beroep schoenmaker,
wonende te St.-Maartensdijk, is ter zake van liet moed
willig toebrengen van slagen en kwetsuren aan iemand,
veroordeeld tot cellulaire gevangenisstraf van vijftien
dagen, betaling eener geldboete van ƒ8.bij wanbe
taling na daartoe te zijn aangemaandte vervangen
door gevangenisstraf van één dag mede in eenzame
opsluiting te ondergaan en in de helft der kosten
terwijl M. V., oud 38 jaren, mede schoenmaker van
beroep en woonachtig te St.-Maartensdijk, bij datzelfde
vonnis te dier zake is vrijgesproken de kosten ten
zijnen aanzien gevallen te dragen door den Staat.
2°. P. S.oud 24 jaren, A. S., oud 21 jaren, boeren
knechts en H. G.oud 29 jaren landbouwer, allen
wonende te Stavenisse, zijn, ter zake van het verbreken
van afsluiting, onder aanneming van verzachtende
omstandigheden veroordeeldeerstgenoemde tot be
taling van twee geldboeten elk van ƒ3.— de tweede
tot betaling van ééne geldboete van ƒ3.— en laatst
genoemde tot betaling van eene geldboete van ƒ10.
bij wanbetaling na daartoe te zijn aangemaand te ver
vangen voor den eersten door 2 dagen voor den tweeden
door 1 dag en voor den derden door 3 dagen gevange
nisstraf en in de kosten.
3°. J. J. van O., oud 32 jaren, arbeider, wonende te
Sint-Maartensdijk, is ter zake van eenvoudige diefstal,
veroordeeld tot gevangenisstraf van eene maand, in een
zame opsluiting te ondergaan, en in de kosten.
4°. G. W. oud 31 jaren logementhouderwonen-