No. 2677.
26ste Jaarg.
Zaturdag 2 October I860.
DE LOOZE WAALE.
Nieuwstijdingen.
JFrttttftti
Rücbierlitnh.
ZIERIkZEEStflE MEI WSRORE.
Moil abonneert zieli:
In Nederland bij de Uitgevers
Hoek van de Schuithavcn, B, No. 94,,
en bij allo Bockhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Brieven en Ingezondene Stukken franco.
Abonnements-Prü st
Yoor 3 maanden1»80.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Versehynt:
Dingsdag, Donderdag en Zaturdag.
Advertenticn:
10 cent per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend.
Advcrtcutiën voor den werkenden stand it 30 Cents.
Bekendmakingen van ondertrouw of huwelijk a 40 Cents;
dito van 25- of SOjarige Echtvereeniging a 50 Cents a contant
en franco aan het Bureau.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Den 6den Augustus is te Batavia met zijn gezin
uit Nederland teruggekeerd de heer ds. W. H. Ader,
laatst predikant der Evangelisch-Luthersche gemeente
te Batavia.
In den avond van den llden dezer zijn intrek ge
nomen hebbbende in de gastvrije woning van zijn vriend,
den majoor van Haeften op het Landgoed Struiswijk,
had hij reeds het ongeluk des anderen ochtends zijn
veel geliefden oudsten zoon door den dood te verliezen.
In de achter het huis stroomende rivierdie in dit
jaargetijde door den lagen waterstand nagenoeg overal
doorwaadbaar ismet en onder het oog van zijn vader
een bad wenschende te nemen schijnt de knaap eens
klaps boven een verborgen kolk geraakt te zijn en
zijn al de pogingen van don vader vruchteloos geweest
om hem uit het gevaar te redden. Weinig ook heeft
het gescheeld of de predikant Ader, die zijn zoon ter
hulp geschoten zijnde, dezen omklemd hield met hem
naar de diepte getrokken en verdronken ware.
Algemeen is de deelneming in de droefheid van een
geacht ouderpaar, dat, nauwelijks aan de gevaren eener
lange zeereis ontkomen op zulke noodlottige wijze
een veelbelovend pand moest verliezen.
Jl. Maandag heeft men den geheelen dag gezocht
naar liet lijk van Jan Kinckden vader, doch vruch
teloos. Het terrein was door talrijke troepen afgezet
die de duizende aanwezigen terughielden. Drie ploe
gen bespannen met twee krachtige paarden hebben
vijf uren lang 25 a 30 centimeters diepe voren gegra
ven. By ieder oponthoud drong de nieuwsgierige menigte
vooruit, zoodat ruiterij noodig was om de autoriteit
in hare handelingen niet te heiemmeren. Gedurende
de opgravingen deed een der toeschouwers aan de
autoriteit in vollen ernst het voorstel om uit den Jar-
din des plantes een twaalftal jakhalzen te doen halen
die het gezochte lijk wel spoedig zouden vinden. Deze
vruchtelooze pogingen hebben de overtuiging doen ves
tigen dat Jan Kinck niet bij Parijs maar in den Elzas
vermoord moet zijn. De gearresteerde Traupman heeft
niets verder willen bekennen. Zondag zelfs heeft hij
niets willen eten met het voornemen om zich te laten
doodhongeren doch op aansporing van twee medege
vangenen die liem bewaakten heeft hij zijn voorne
men laten varen. Traupman is slechts 21 jaren oud.
Met welke belangstelling alles gelezen wordt, wat op
den moord van Pantin beireklcing hoeft, kan blijken uit de
omstandigheid, dat le petit Journalhetwelk zeer uitvoerige
berigten daarover mededeelt, zijne oplaag van ruim 260,000
exemplaren, heeft moeten vermeerderen tot 403,950 en de
administratie nog aan alle aanvragen niet heeft kunnen voldoen.
Eene verklaring die misschien nieuw licht over de
moord te Pantin werpt, is voor den regter van instructie
afgelegd door zekeren Jules Hercelïn deze man beweert
dat hij in den be wasten nacht tusschen 12 en 1 uur bij het
station van Patin de familie Kinck is tegengekomen
die hij zorgvuldig heeft opgenomen; de vrouw liep
vooruit en hield haar jongste kind op den arm in een
regenmantel gewikkeld; daarachter kwamen vier andere
kinderen en vervolgens drie mannen met zware rottingen
in de hand, en van welke één de bijzondere aandacht
van den getuige had getrokken; het was een lange
man ongeveer 35 jaar oud met liooge zwarte hoed en
cache-nez en knevels. Hij zou hem altoos herkennen
als hij hem zag. De familie ging van Pantin in de
rigting van Abubervilliersniemand sprak een woord,
maar op een teeken van één der mannen ging het
gezelschap de rigting van het moordveld uit. »Waar
gaan die henen?" had Hercelin gedacht, maar hij vond
de buurt wat te onveilig om hen na te gaan en ging
zijn weg. Wij vragen op onze beurt: wat deed gij daar
Hercelin in dat middernachtelijk uur op die eenzame
plaats?
Te Havre is de opgewondenheid en nieuwsgierigheid
bijkans even groot als op de plaats van de misdaad; men
denkt nog altijd Kinck, den vader, daar te vinden,
en de politie is buitengewoon voorzigtigals er een
stoomboot vertrekt worden alle passagiers op het dek
geroepen en hunne signalementen en papieren nagegaan.
Ten gevolge van die waakzaamheid is een tweede mis
dadiger gearresteerd, die niets met Pantin te maken
had, maat- een paar honderdduizend francs aan het
huis Rothschild had ontvreemd.
Boffleaux, 29 Sept. Gisteren avond ten 6 ure
is alhier een groote brand uitgebroken. Aan boord van
een lichterschip, geladen met petroleum en op stroom
voor anker liggende, heeft eene ontploffing plaats gehad.
De vlammen verspreidden zich met eene verbazende
snelheid, terwijl de brandende kisten pretroleum door
de golven werden voortgezweept en het vuur mede
deelden aan de schepen die aan de kade gemeerd lagen.
De brand heeft den geheelen nacht geduurd. Twintig
a dertig groote schepen zijn vernield. Het bedrag der
schade is enorm, doch op verre na nog niet te berekenen.
Verlies van menschenlevens heeft men gelukkig niet in
ruime mate te betreuren. Men zegt dat er twee per
sonen in het water zijn geraakt, waarvan er een ver
dronken is. De prefect, zijn adjunct, de maire, de
havenmeester en alle overige autoriteiten hebben alle
mogelijke krachten ingespannen om den brand te doen
stuiten. De Minister van Binnenlandsche Zaken had de
stad juist een uur te voren verlaten.
30 Sept. Geen enkel schip onder Nederlandsche
vlag is door de vlammen aangetast.
De schade wordt op minstens 4 a 5,000,000 francs
begroot.
Uit Csermund wordt berigt, dat daar een verschrik
kelijke brand heeft gewoed, in de gemeente Radusin.
De geheele plaats, bestaande uit 130 huizen, werd
binnen den tijd van twee uren totaal vernield. Er kon
niet het geringste gered worden; veel vee en zelfs al
het pluimgedierte verbrandde. Maar het verschrikkelijkst
is wel, dat 21 kinderen welke in de huizen waren terug
gebleventerwijl de ouders op het veld bezig waren,
in de vlam omkwamen. Eerst in den nacht en deels
den anderen morgen vonden de radelooze ouders de
verkoolde overblijfselen hunner kinderen onder het puin
der huizen. Het is onmogelijk de ellende te schilderen
die in deze zoo zwaar getroffen gemeente heerscht
daar de meeste inwoners alles hebben verloren. De
brand was zoo hevig en de storm zoo sterk, dat het
vuur naar het een half uur verder liggende dorp Behenz
oversloeg en ook daar een brand veroorzaaktedie echter
met groote moeite nog tijdig genoeg werd gebluscht.
-A-IïmcTö, 25 Sept. Nadat men reeds een paar dagen
eenige gisting ouder de fabriekarbeiders had bespeurd wegens
het inkrimpen der werkuren en het verminderen der arbeids-
loonen sloeg die ontevredenheid heden avond lot dadelijkheden
over; de werklieden trokken bij groote massa zingende de stad
door en wierpen bij onderscheidene fabriekanten de glazen in.
De politie is ijverig in de weer, om de menigte tot bedaren
te brengen, terwijl de schutterij, zoo het niet tot rust komt,
gereed slaat om uit te rukken. Hoewel het vooruitzigt voor
den fabriekarbeider treurig is, daar het te voorzien is, dat,
bijaldien er niet spoedig eene gunstige verandering komt, een
geheele stilstand in het fabriekwezen zal plaats hebben, is hel
te hopen, dat zij niet tot oproer hunne toevlngt zullen nemen,
daar hun dit toch niets kan baten, maar wel tot hun eigen
nadeel moet uitloopen.
Deventer, 26 Sept. Een detachement huzaren, onder
aanvoering van den lstcn luitenant baron Taets van Ameron-
gen, is heden, op verzoek van den burgemeester van Almelo,
per extra-trein derwaarts vertrokken, om ernstige ongeregeld
heden te beteugelen, welke onder de fabriekarbeiders aldaar
zijn ontstaan. Men zegt, dat de slechte toestand van het fa
briekwezen waardoor men aan vier groote werkplaatsen de
arbeid heeft moeten stakendaarvan de oorzaak is,
Zwolle, 27 Sept. Omtrent de ongeregeldheden te
Almelo voorgevallen kunnen wij niet zekerheid, het volgende
melden. Reeds eergisteren avond waren honderde menschen
op de been en werden hier en daar glasruiten ingeslagen; in
den nacht van Zaturdag op Zondag ging het zeer onrustig
toe en herhaling van het voorgevallene noopte den burgemeester
per telegraaf van den commandant te Deventer hulp te vragen
dadelijk is van daar per extra trein een eskadron huzaren
vertrokken. Gisteren ontving de procureur generaal bij het ge-
regtshof in Overijssel kennis van het voorgevallene en gaf
daarvan kennis aan den commissaris des Konings die ten 7
ure per staatsspoor over Deventer naar Almelo vertrokken is.
Ook eene brigade rijks-veldwachters is daarheen gezonden.
Men zegt dat gebrek aan werk aanleiding tot de beweging ge
geven heeft, daar het werkvolk dat dientengevolge reeds
gedurende eenige tijd slechts de helft van zijn voormalig loon
ontving, niettemin het volle bedrag van vroeger vorderde,
waartoe natuurlijk de fabriekanten niet genegen waren.
's Gravoiiliage29 Sept. Gisteren heeft de
hooge raad der Nederlanden uitspraak gedaan in het
beroep in cassatie van het arrest van het provinciaal
gerechtshof in Zuid-Holland in het vierde proces be
treffende de Rotterdamsche ongeregeldhedenwaarbij
L. S. de Hees en A. J. Rueb tot zeven jaren tucht
huisstraf zijn veroordeeld. De Hooge raad heeft het
beroep in cassatie verworpen niet veroordeeling der
beschuldigden solidair in de kosten.
Op de staatsbegrooting voor 1870 is voor de ca-
lamiteuse polders in Zeeland eene gelijke som als in
de laatste jaren uitgetrokken. De regering hoopt na
het advies van de staatscommissie, die het gevoelen
omtrent deze zaak van het gewestelijk bestuur over
weegt in deze zitting eene wettelijke regeling daarvan
voor te dragen; terwijl breedvoerig is uiteengezet de
redenen die hebben geleid om het uitwateringskanaal
in het voormalig 4de district van Zeeland voor rijks
rekening te doen uitvoeren.
Ann het Scheveningsche strand, op het proefveld dei-
artillerie, heeft Zaturdag jl. een knaap van 17 jaren mede be-
hoorende tot liet artillerie-korps (instructie compagnie) en met
verlof uit Schoonhoven aldaar aanwezig, zijne onvoorzigtigheid
niet den dood bekocht. Bij zijne tegenwoordigheid bij de
schietoefeningen schijnt hij zich te ver in dc vuurlijn-te heb
ben gewaagd; althans hij werd door een grnnaatkogel blijkbaar
doodclijk getroffen, gelijk hij ook, dadelijk naar het hospitaal
te 's Ilage vervoerd nog denzelfden avond is overleden.
Briolle, 27 Sept. Dezer dagen is de tongblaar onder
het rundvee, in de gemeenten Nicuwhelvoet en Vierpolders
uitgebroken.
Middelburg29 Sept. Heden is ter arrondis-
sements rechtbank alhier, in de zaak van den heer
Lamb tegen den Engelschen vice-eonsul Ellinckhuysen
te Vlissingon namens laatstgenoemden de exceptie voor
gedragen dat de rechtbank onbevoegd zou zijn uithoofde
van den persoon des verweerders. Dit middel is ont
leend aan de bewering dat de verweerder „in deze
gansche zaak heeft gehandeld in zijne betrekking van
vice-consul van hare Britsche majesteit de koningin en
daarmede heeft voldaan aan de verpligtingen die als
zoodanig op hem rusten."
JEllomeet, 30 Sept. In den afgoloopen nacht heeft
zich de persoon van L. de Witteoud 64 jaren door op
hanging van het leven beroofd. De aauleidiug tot deze
wanhopige daad is onbekend.
Zierkzee1 Oct. Door den minister van oorlog
is bepaalddat den miliciens-verlofgangers der ligting
van 1866 toestemming tot het aangaan van een huwelijk
wordt verleend, waartoe zij zich bij de chefs hunner
korpsen kunnen aanmelden.
Men verneemt dat de internationale tentoonstelling
in het paleis voor volksvlijt langer dan aanvankelijk
was bepaald zal opengesteld blijven, en wel tot en met
18 October a. s.
Men schrijft uit Heerenveen, dd. 25 September:
In Tarrondissement Heerenveen wonen inderdaad oude
luidjes. Te Knijpe zekere T. de Vries, 105 jaar oud,
die nog geregeld 'sweeks naar Heerenveen gaat, om
de door hem gemaakte bezems te verkoopen. Te Hooge-
duurswpld woont zekere Roelof de Jongoud 89 jaar,
die landbouwer van beroep, zijne veld werkzaamheden
als: ploeggen eggen, zaaijen maaijen hoon en enz.
zelf nog verricht en zulks met eene vlugheid, die menigeen
van middelbaren leeftijd tot voorbeeld kan strekken. Te
Haulerwijk wonen Lnitzen Egberts Houkes, (88 jaar)
en Aaltje Luitzen Houkes (86 jaar), die sedert meer
dan 60 jaar door den huwelijksband zijn vereenigd en
beide dagelijks nog hunne veldwerkzaamheden flink
verrichten, terwijl aldaar nog woont zekere Geert Bijlstra,
van beroep timmerman, die ruim 87 jaar oudzijn ge
reedschap nog zoo kras hanteerd, dat menig timmermans
knecht van jeugdigen leeftijd van hem een lesje kan
nemen. Gisteren wandelde hij nog langs de »naald"
van een boerenschuur (eene hoogte van p. m. 15 me
ters), waarvan hij het dak moest herstellen.
Men verneemt, dat het zuiver bedrag van de onlangs
aan de Ned. Hervormde diakonie te Leeuwarden vermaakte
nalatenschap van mejufvr. IJ. Dijxtra, bedraagt f 96.496.75
Met zekerheid berigt men van Blokzijl dat de con
cessie tot indijking van een gedeelte der Zuiderzee, vóór
eenige jaren door wijlen den heer B. P. G. van Diggelen
verkregen, thans aan eenige Engelschen is verkocht die met
het werk der indijking met kracht denken te beginnen.
Sedert een paar dagen is de Engelsche ingenieur John. J.
de Jongh bezig met opmetingen en grensscheidingen te maken.
De voorloopigc werkzaamheden zullen reeds dezen winter plaats
hebben, terwijl men met het hoofdwerk in 't volgende voorjaar
denkt te beginnen. Men rekent dat het werk ongeveer 2 mill,
gulden zal moeten kosten en dat men p. m. 300 bunders land
kan winnen. De bedijking zal naar een nieuw plan geschie
den, waartoe bovengenoemde ingenieur thans bezig is, de
vereischte proeven te nemen.
Men meldt uit Leur: Dezer dagen had hier in den
omtrek een zonderlinge diefstal plaats, welke op slot van rekening
nog tot schade van den dief en ten voordecle van den be
stolene uitviel. Een boer, die voor zijne kinderen eenige konijnen
deed vetten, vond 's morgens zijn konijnenhok opengebroken
en zijne konijnen waren verdwenen. Naast de kooi stond met
krijt op de planken der schuur geschreven: „Boer! als gij
voortaan jou konijnen niet vetter mest, willen wij ze niet
meer halen." De boer daardoor nog meer verstoord, begon
zijne ledige kooi wat naauwer te inspecteren en vond een
versleten zakje met eenige rijksdaalders en ander geld, dat
den dief of dieven in de kooi voorover bukkendewas ont
vallen. Dit bragt den boer in een beteren luim. Mogtcn alle
bestolenen zoo varen 1 Tot heden hebben de dieven zich nog
niet gepresenteerd om het verlorene terug te eischen.
Geheirue minnenhandel in de dierenwereld. Als
eene bijzonderheid kan van Luxwold gemeld worden,
dat Jan D. Minkema, landbouwer aldaar, eigenaar van
een konijn onlangs tot zijn groote verwondering ont
dekte dat dit dier jongen geworpen had ofschoon hij
slechts dit eene dier bezat en in den geheelen omtrek
zich ook geen konijn bevond. Door het oog vervolgens
op haar te houdenbleekdat zij gemeenschap en
drukke verkeering had met een haas, die zich, zoodra
zij zich buitenshuis bevond onmiddelijk bij haar ver
voegde. Dit heeft reeds verschillende keeren plaats
gehad zoodat zij reeds vijfmaal jongen geworpen heeft;
opmerkelijk is het nogdat de moeder genoegzaam
geheel wit is terwijl de jongen allen haaskleurig en
buitengewoon wild zijn.
Gi'inen^de boiigten.
Iemand te Nbezoekt nog al dikwijls eene doch
ter van eene weduwe; maar hoe slim hij ook is, toch
heeft met de kermis een Zaamslagsche boer hem te
knap geweest. Eene boeren-dochterkortbij Sluis
kil wordt aangeraden zooveel snaps niet te hebben
en zoo trotech niet te zijn want waar zij op rekent,
die wil haar toch niet. Iemand te Schore moest
zulke schandelijke praatjes van een ander op straat
niet uitkramen want dit zijn zaken die niet betamen,
en vooral niet van eene boerin. Eene dienstmeid
te 's Heer-Arendskerke wordt aangeraden geen oude
weggegooide schoenon op te zoeken want zij zullen
toch nooit passen dus
Meisjeweest niet langer zot
Want gij wordt nu reeds bespot,
En zjjn moeder is zoo kwaad
Dat hij weer uit 't wandlen gaat
Te Coljjnsplaat verkeerd een schip in een zinkon
den staatwaarvan men zegt
Wat moet een meisje toch niet doen
Om te houden haar fatsoen
Maar als hij u mogt gaan trouwen
Dan zal het hem altijd rouwen.
Eene boerin onder C. wordt verzocht hare tong wat
in toom te houden en ieder zoo niet uit te jakken
daar anders haar eigen kwaad zal bekend gemaakt
worden. Dus, vrouwtje houdt u nu wat stil, want gij
wordt nog zoo wat voor een mensch gegroetmaar
gij zjjt overal bekend voor een varken. Te 'sH. is
het nu zoo vrolijk dat er gezongen wordt
In een huis gaat het niet net
Daar zijn meisjes voot- de pret,
En zij zingen mooi en goed
Dansen zoo als 't wezen moet.
Ant blijft in den donker staan
Als een heer komt aangegaan
Mina springt soms op en neer
Somtijds met een kalen heer.
En de derde is wat rood,
Maar die pakt dan maar een jood
Want die komt daar zoo te pas,
Of hij kind des huizes was.
Te Almelo hebben kooplieden in aardappelen be
rigt ontvaugen dat zij op een belangrijken toevoer van
aardappelen uit Pruissen kunnen rekenenen wel tegen
zeer lage prijzen doordien dit product buitengewoon
gunstig is uitgevallen. In Overijssel en Gelderland
worden de aardappelen gescheept om de twee gulden,
en de oogst valt niet tegen zoodat het te voorzien
is, dat de prijzen dit jaar niet hoog zullen zijn.
Ook in Belgie valt de oogst niet tegen van de aard
appelen en worden gemiddeld verkocht voor 6 franc
de 100 kilo.
Kerknie u w s.
Op het twaalftal, ter voorziening in de aanstaande
vacature, bij de Hervormde gemeente te Deventer komt
o. a. voor Ds. W. F. N. Hügenholtz, pred. te Zierikzee.
Ter voorziening in de met 15 Oct. a. s. te ontstaue
vacature van predikant bij de Hervormde gemeente te
Haamstede, door het eervol emeritaat aan Ds. Niewohof
verleend is door het kiescollegie aldaar bet volgende
twaalftal predikanten geformeerd J. P. Schiltte Burgh;
C. W. Schiillerte Eikerzee; N. J. Telders, te Renesse;
M. Cor s tinsLz. te OostzaanD. C. Nijhoff. te Drim-
melenJ. F. Jvan Goenste SerooskerkeL. TI. van
den Broekte Groote Lindt; L. D. G. Krol, te Schoon-
dijke; II. Worstte Epe; W. A. Terwogtte Aramer-
stol J. Jas Crebaste Westkapelle en D. A. Telj'er,
te Oostburg.
Zaturdag 2 Oct. wordt hieruit een zestal opgemaakt.
"V er^cheidenheden.
Wjj zijn in de gelegenheid gesteld de volgende
opgaven te leveren van de merkwaardigste zeevloeden,
welke in Zeeland hebben plaats gehad van het jaar 1300
tot 1825, voor zoover er thans nog beschrijvingen van
voorhanden zijn.
Over drie nommers wenschen wij dit te verdeelen
waarom wij ons thans bepalen tot de jaren 13041509.
25 Nov. 1304. Walcheren overstroomd en de djjken
zoodanig beschadigd dat de landlieden onvermogend
waven ze te herstellen. Graaf Jan en heeren van Borselen
bedijkten het eiland weder. De heeren van Cats ver
loren in Zuid-Beveland 200 gemeten. Aan dc noordzijde
van Zuid-Beveland werden do dorpen St. Michielsdorp
en Hemerste buiteugedijkt.
23 Nov. 1334. Jn Walcheren waren tusschen Vlissingen
en Avnemuiden 15 dijkbreuken.
6 Dec. 1356. Bij Oud-Arnemuiden en Oud-Westkapelle
vloeiden vele landen weg. Noordbeveland bleef een
jaar met de zee gemeen.
9 Oct. 1376. Het dorp de Piete op Wolphaartsdyk-
weggespoeld en vernietigd.