No. 2600.
26s"'.Iaai*g.
DE LOOZE WAALE.
Nieu ws tij d ingen
Kunst- en Tooneelnieuws.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
3Ien abonneert zieïi:
In Nederland bij de Uitgevers
Ilock van de Schuithaven, B, No. 94,
en bij alle Boekhandelaren cn Postdirecteuren.
Iu Noord-Anicrika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Brieven en In gezondene Stukken franco.
A-boii em ents-Pr ij ,s:
Voor 3 maandenj 1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerikafranco New-York -3,90.
V er scli Ij ii t:
Dingsdag, Donderdag en Zaturdag.
A<lvertonticii:
10 cent per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend.
Advertcntiën voor den werkenden stand a 30 Cents.
Be.kcndmakingen van ondertrouw of huwelijk a 40 Cents;
dito van 25- of SOjarige Eehtvereeniging h 50 Cents a contant
cn franco aan het Bureau.
De inzending der Advertenticn kan geschieden tot
Maandag, Woensdag cn Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
- De voor liet looprad
Kdienstjaar dezer gemeente kennen ter Secre
tarie worden afgehaald van Maandag den I3den tot, en
met Zaturdag den 18den September e. k.
Uimjsdmj 14 September 1809.
MM
X^ciiven 6 Sept. Het 11de Nederlandscli Taai
en Letterkundig congres is hier geopend. De stad is
volop in feest. Overal wapperen Belgische en Neder-
landsche vlaggen. Heel de bevolking neemt deel aan die
betoging van vlaamscb nationaal leven, welke in baren
schoot plaats vindt. De congresleden zijn zeer talrijk
opgekomenzoowel uit Holland als uit Vlaamscb Belgie.
g Sept. In de algemeene vergadering van het
taal-en letterkundig congres van Maandag-middag droeg
de heer Smits, een priester, een gedicht voor, getiteld
„Oranje boven." Na de lezing van dit stuk nam de heer
Vuijlsteke het woord cn verklarendedat bij hulde
bragt aan de vrijheid, die in deze vergadering bestaat,
om "zijne denkwijze uit te drukken, zeide hij, dat hij
Aan die vrijheid gebruik wilde maken om te verklaren, dat
hij niet kon instemmen met hetgeen de heer Smits in zijn
gedicht had gezegdnamelijk dat de Paus in zijn eigen
land een martelaar is. Hierop barsten van den eenen
kant toejuichingen los en van den anderen kant lieten
zich teekenen van afkeuring hooren. Krachtig protes
teerde nu de heer Vuijlsteke tegen deze afkeuring en
drukte zijne verwondering uit, dat alle meeningen niet
gelijkelijk geëerbiedigd worden. Hierop volgden daveren
de toejuichingen en het incident was daarmede gesloten.
Op de redevoering van professor Vreede ontstond
insgelijks een discussie. Hij deed het gevaar uitkomen,
zoowel van onze verduitsching als van onze verfran-
sching. Hij meentdat er van cle zijde van Duitschland
een streven bestaat om ons te verduitschen. Daarop hield
de beer Hirsche lioofdpastoor te Hamburg een kern
achtige toespraak in bet hoogduitsch waarin hij aan
toonde, dat zoolang Nederland zich aan zijn taal zal
blijven echten het niet moet vreezen in een vreemde
nationaliteit te worden opgeslorpt.
Bestuurders - van den dierentuin te Gent hebben
besloten de namen van de dieren op de hokken in twee
talen te doen plaatsen in het fransch en in het vlaarasch.
Vroeger geschiedde dit alleen in liet fransch. Het vol
gende staaltje bewijst voldoende, dat bestuurders een
goed besluit hebben genomen. Op sommige hokken
staan ook de namen van de personen, die bet dier
aan den tuin hebben geschonken. Op zekeren Zondag
morgen nu waren twee buitenlieden naar de stad ge
komen om den tuin te zien. Zij kwamen voor een hok
waarin een dier zat, dat ze niet kenden. Op een plankje
boven het hok la.s men vooreerst den naam van het
dier in het fransch en ten tweeden de woorden don
de Mr. „van der Steene" (gift van Mijnheer van der
Steene). En nu had het volgende gesprek plaats:
„Peet, kent ge die heeste." „Ik, welja ik, 't staat
er opT Is ne van (Ter Steene."
Er staat te Lichtervelde eene plant, bij den land
bouwer Karei van der Scheldeneene pompoen, waar
van dc ranken achttien stappen lang zijn, en waaraan
men reeds acht en dertig pompoenen telt. De blade
ren dier plant hebben doorgaans veertig centimeters
in de doorsnede; men zegt dat er aan die plant, waar
van de grootste pompoendie nu in hare volle jeugd
staat, omtrent 9 kilos weegt, ten minste 40 kilos pom
poenen zullen groeien.
In de Gentsc.be Mercurius leest men het volgende:
Waar zal den vindingsgeest palen aantreffen? Gewis
zal niets ons meer verwonderen na de volgende tijding,
die medegedeeld wordt door la Science pour tons:
Op eenen eigendom van Tiptres-Hall heeft men eene
proeve genomen met eene nieuwe machien voor het
droogen van hooi on graan. Deze uitvinding zou den
pachter ontslaan van de noodzakelijkheidwaarin hij
zich tot dus ver bevond van zijn hooi te keeren gedu
rende verscheidene weken en van zijne koornaren
blootgesteld te laten aan de stralen en aan de grillen
der zon. In bet toekomende zullen de landbouwers
niet anders meer behoeven te doen dan bij de mijten
een weinig kostend klein toestel te sturen dat de rol
van den grooteu hemelschen vuurstoker zal vervullen.
Een waaier in beweging gebracht door den stoom of
door elke andere beweegkracht, stuwt de heet.e lucht,
die uit een coak-oven komt, op het gras of op de
versch afgesneden graanhalmenna verloop van eenige
minuten is hófc gras vervormd tot een schoon hooi op
den meerscli gedroogd naar de voormalige wijzen. Gaan
de zaken zoo voort, de zon kan maar van hare renten
gaan leven in het hemelsblaauwe rijk.
Antwerpen, 11 Sept. Gisteren woedde alhier
een kort maar hevig onweder, vergezeld van hevige
plasregens. Eenige aardewerkers aan de nieuwe dokken
gingen in een aan den weg staand gebouwtje, ten ein
de te schuilen; bij deze werklieden kwamen ook twee
kinderen, die in den omtrek gespeeld hadden. Eens
klaps doorkliefde de bliksem de lucht en op hetzelfde
oogenblik voélden twee werklieden en de beide kna
pen zich getroffen en werden ter aarde geslingerd. Geen
dezer vier personen verroerden zich, zoodat men eerst
dacht dat allen dood waren. Terstond werd genees
kundige hulp ingeroepen en bevond men dat een der
werklieden was gedood, terwijl de ander in een totale
geestverdooving verkeerde en geheel van het spraak
vermogen beroofd was. De toestand der beide knapen
levert geene bezorgdheid op. Geen der slagtoffere draagt
eenige uitwendige teekens en zelfs hunne kleederen
zijn niet geschonden.
Een dagblad van Charleroi zegt, dat liet. lot van
50,000 franken, in de trekking van Brussel (1S62), tc beurt
gevallen is aan eene maatschappij van Gilly, welke grootcndcels
znmengcstcld is uit werklieden.
Elk lid der maatschappij zal 2500 franken trekken. Er
zijn drie leden, die elk drie actiën bezitten, en bijgevolg
7500 IV. zullen genieten.
Vele leden-werklieden, van hunnen arbeid komende, en
de gelukkige tijding vernomen hebbende, waren er zoo sterk
door aangedaan, dat zij schier niet spreken konden.
Amsterdjini, 9 September. Eergisteren en ook
gisleren en heden was op den Dam alhier eene buitengewone
drukte. De aanleiding schijnt de volgende te zijn. Een ge-
deelle van liet terrein voor bet Paleis en wel het brcede,
eenigermate verhoogd voclpnd wordt beschouwd als wachtterrcin
en, ofschoon daar greuc zigtbare afsluiting gevonden wordt
is de toegang tot dit terrein volgens liet consigne eigenlijk
verboden. Gedurende eene reeks van jaren werd aan dit con
signe niet de hand gebonden en was dus de passage volkomen
vrij. Naar liet schijnt is in den laatsteu tijd last gegeven dit
consigne te handhaven. Eergisteren nu begaf een persoon,
die naar men zegt wilde uitwijken vooreen rijtuig, zich
op deze stoep en werd door den schildwacht aangemaand zich
te verwijderen. De andere zegt men alweder beant
woordde dit met een scheldwoord en werd na ecnig verder
gehaspel gearresteerd. Dit veroorzaakte een oploop van jongens
en nieuwsgierigen, die eergisteren zich bepaalden tot joelen
en jouwen, maar gisteren goedvonden de aftrekkende wacht
op hunne wijze te begeleiden. Gisteren avond was de kring,
die zich om bet verhoogde voetpad had gevormd aanmerke
lijk aangegroeid en werden, bij telkens herhaalde pogingen om
eenige jeugdige overtreders te arresteren, stompen en slagen
gewisseld. Tegen een ure deed eene afdeeling huzaren het
plein ontruimen. Dit ging zeer kalm en gematigd toe, en de
menigte, voor verreweg liet grootste gedeelte uit toeschouwers
bestaande, ging rustig uiteen. lieden is op den Dam weder
hetzelfde waar te nemen als gisteren, op hetzelfde uur.
10 Sept. Gisteren avond had men op den dam weder
gelijksoortige tooneelen als eergisteren en vooreergisteren.
Later op den avond, toen de drukte was toegenomendooi
de velen, die uit verschillende etablissementen huiswaarts keer
den verschenen eene sterke afdeeling infanterie, die post
vatte voor liet. paleis; en een detachement huzaren, dat de
groepen op den Dam uiteen deed gaan. Sommige personen
werden, naar wij vernemen, gearresteerd, maar van kwaad
willigheid of gewelddadig verzet werd niets bespeurd.
11 Sept. Gisteren avond tegen 6 ure rukten twee
compagnien dienstdoende schutterij naar den dam, het
geen natuurlijk den toeloop van nieuwsgierigen deed
toenemen en nu en dan oorzaak werd, dat de passage
eenigermate wieïd gestremd. Niettegenstaande lievige
plasregens, bleef eene talrijke menigte toeschouwers
op de been, die iatusschen, zoodra zij groepen vorm
den, werden uiteen gedreven. Van bepaalde ongeregeld
heden, onder het publiek, hebben wij niet vernomen.
Een twaalftal personen' is, naar men zegt, gearresteerd.
Uit. 's Hagè wordt geschreven
Eenigcn lijd geleden-word modedecling gedaan van een onge
luk, bij de schietoefeningen van de schutterij alhier voorge
vallen, toen een jongeling, onvoorzichtig te werk gaande, een
schot in het gezicht, bekwam, waardoor bij zijne beide oogen
verloor. Gisteren was het bij dezelfde schietoefeningen een
aandoenlijk toonecl, toen dc jongeling, door een jeugdigen
broeder geleid, daar kwam, wel van de wonde hersteld,
maar, zooals de geneesheeren dadelijk vreesden, van liet ge
zicht geheel beroofd. Dadelijk had or onder de schutters,
daar aanwezig, eene inzameling plaats, die blijk gaf van bet
edel hart der manschappen en hoe diep bewogen zij allen wa
ren over het lot van den jongeling, die door de onvoorzich
tigheid van één oogenblik voor zijn leven ongelukkig is.
Men twijfelt er niet aan, dat, het voorbeeld door de gisteren aan
wezige manschappen gegeven navolging vinden zal.
Uit den Haag wordt gemeld, dat de behandeling der
zaak van Jakob de Vletter voor den Iloogeil Raad, is uitge
steld tol. Woensdag 22 dezer.
Horsscle, 11 Sept. Heden had alhier het verge
lijkend examen plaats voor de vacerende hoofdonder
wijzersbetrekking. De negen zich aangemeld hebbende
sollicitanten waren allen tegenwoordig. Op Dingsdag
21 dezer zal de gemeenteraad eene keuze en de be
noeming doen.
Wol4ïiai*ts<llïB<11 Sept. Bij het uitbarsten
van eene hevige onweersbui, gisteren namiddag om
streeks half drie ure, sloeg de bliksem in de kapitale
schuur van de hofstede in den Brooder- en Zusterpolder
alhier, waarin verscheidene arbeiders werkzaam waren,
zou niet d« dorseh-machine als aan andere bazigheden.
Oogenblikkelijk stond dit gebouw in brand, zoodat er
bijna niets dan een rijtuig, eenig paardentuig en een
zevental mudden gedorschen gerst konden gered worden.
Als een wonder is niemand der arbeiders gedeerd ge
worden, en is slechts een kalf bij den brand omgekomen.
Niettegenstaande de twee brandspuiten dezer gemeente
weldra bij de ramp aanwezig waren, en al spoedig ook
gevolgd werden van een 7tal spuiten, uit Goes en
naburige gemeenten, konde men aanvankelijk met het
weinig voorbanden zijnde water slechts liet woonhuis
behouden. Schuur, stalling en arkmet ruim de helft
van den rijken oogst en al de landbouw-werktuigen
verbrandden intusschen geheel, terwijl uit de puinhoopen
en tusschen de staande gebleven muren nu nog voort
durend rook en vlammen opgaan.
De overige helft van den oogst, bestaande in 21
hoopen zijn als van den wind afstaande, nog behouden
geblevenen daardoor ook de aanpalende gebouwen.
Nog laat, en zelfs den ganschen nacht is men werkzaam
geweest, door aanhechting van de spuiten, water aan
te brengen, maar, toen men daarmede gereed was,
bleken alle pogingen verder doelloos te zijn.
Zierikzoe13 Sept. Gisteren woedde alhier een
hevige N. N. W. storm, waardoor aan vele gebouwen,
tenten en kramen meer of min belangrijke schade werd
toegebragt. Op de Oude Haven werden een paar boo-
meii geheel ontworteld. Van de molen „de Hoop" in
de Lange Nobelstraat, is een der roeden afgeslagen en
na een schoorsteen vernield te hebbendoor het dak
in de keuken der woning gevallen. Naar wij vernemen
moet er aan de in herbouw zijnde meestoof de Kapel,
nabij ICapelle in Duiveland, belangrijke schade toege
bragt, en op den straatweg naar Brouwershaven tal
van boomen ter neder geslagen zijn.
Op den 7den July 11. heeft te Utrecht eene ver
gadering plaats gehadbijeengeroepen door het Mode-
ramen van den Kerkeraden-Bondin zake de kerkelijke
goederen.
Schier alle provinciën waren vertegenwoordigd. Het
bestuur bestond uit de HH. prof. baron de Geer van
Jutphaas* R. van Meerlant, Mr. M. M. van Asch van
Wijk, dr. Pb. Hoedeuiaker en dr. A. Kuyper. De
opgekomenen verklaarden zich niet als eene vergade
ring van den Bondmaar zich zelfstandig als eene
meeting ad hoe te constitueeren.
Drie hoofdpunten werden behandeld, als:
le het uitspieken bij resolutie van de houding, die men
tegenover liet algemeen collegie moest aannemen, en
van het standpunt dat men krachtens het koninklijk
besluit voor zich zelf had in te nemen.
2l' Het bespreken van de te volgen gedragslijn ter hand
having, of ter verkrijging van zijn regt, en:
3e Het nemen van die maatregelenwaardoor latere
zamenwerking nu reeds kon worden voorbereid.
Om de beknopte ruimte verwijzen wij onze lezers
naar het verslag dier belangrijke vergadering in de
„Kerkelijke Courant N° 35van Zaturdag 28 Aug. 11.
In de Groninger Courant wordt als een radicaal
middel tegen schoolverzuim het denkbeeld aangegeven
om in de wet op de nationale militie, welke tamelijk
foracli. ingrijpt in de ouderlijke vegten", een artikel te
voegeh van ongeveer den volgenden inhoud: Jongelingen
die hun 20ste jaar zijn ingetreden moeten vóór de loting
een examen afleggen. Blijkt uit dit examen dat zij
dragelijk lezen en schrijven alsmede dat zij de vier
hoofdbewerkingen der cijferkunst kunnen uitvoeren, zoo
worden ze tot de loting toegelaten. Zij die niet aan' de
vereisckten hebben voldaan worden zonder loting bij de
militie van den staat ingedeeld en kunnen geen onbe
paald verlof krijgen vóór zij op de militare scholen de
ontbrekende bekwaamheden verworven hebben."
Uit. Philadelphia wordt van 24 Augustus jl. ge
schreven „In vele deelen der' Unie heerscht groote
droogte met ongemeene hitte. In sommige oorden is
sedert 80 dagen geen regen in noemenswaardige hoe
veelheid gevallen, en nergens is sedert 1 Augustus
veel regen gevallen. Maïs en andere late veldgewassen
lijden daardoor afbreuk. Den 21 Augustus stond de
thermometer nagenoeg alom in den lande boven 100
graden Fahrenheit, hier en daar op 104 of 106."
Genienjjdc bcriffteu.
Eene mevrouw te N. wordt aangeradenbare dienst
boden wat menschelijker te behandelen en niet te denken
dat zij slavinnen zijn want de slavernij wordt overal
afgeschaft. Te Arnetnuiden moest iemand zoo dikwijls
niet met eene goede dame naar den oranje-polder gaan;
want
't Ts niet om boter of om kaas
Maar om 't meisje van den baas.
In Frankrijk bestaat er eene kostschool waar de
leerlingen zich bij geschrifte tot de Heilige Maagd
wenden om hunne wensclien vervuld-te zien Den dag
voor de vacantie worden die epistels aan den voet van
het altaar der Heilige Maagd op een komfoor gelegd
en met veel plegtigheid verbrand
En statig stijgt bij orgeltoon
Die rook dan naar Maria's troon.
Onderstaande advertentie lezen wij in de Schoon-
hovensche Courant.
I£ o r miskla 111.
Een aardig meisjepas 20 jaar
Met rozenwangen gitzwart haar
Neemt, daar geen jong'ling op komt dagen
Haar voor deez' kermistijd te vragen
De Schoonhovensche Courant te baat.
Nu, jongmans die niet zijn gepaard,
Dit, is een kansje naar den aard
Zoo gij mij wiltzal 't u niet rouwen
Daar kunt gij zeker op vertrouwen
Dusbaast u vóór gjj komt te laat
Maar eerst moet ik hier nog verklaren
Dat ik met geen soldaat wil paren
Alleen een knap jong burgerman
Zich franco adresseeren kan
Aan de Uitgevers van deez' krant.
Onder het motto „KERMISKLANT."
Het openen van bet Suez-kanaal is bepaald op 17
November. Voor alle schepen is het kanaal beschikbaar,
onverschillig van welke natie mits de diepgang niet
meer is dan 7 '/2 N. el daar bet kanaal maar 8 el
diep is. Het regt van doorvaart is 10 franc per ton
en 10 franc per passagier, terwijl de kosten van slepen
met stoomsleepboöten op 2 franc per ton is bepaald.
Dit kanaal zal bepaald eene groote verandering in
den wereldhandel brengen en de reisjes naar Oost-Indiën
zullen pleizier-reisjes worden. In Engeland is eene
machine uitgevonden waarmede brood gebakken wordt
vau ongeniale tarwe zoo dat de molens er weldra niet
meer noodig zullen zijn. Een heer met zijne vrienden
te Stad aan 't Haringvliet worden bedankt voor de
weldaden welke zij op 1 September aan een jong meisje
hebben bewezen maar de vrienden zijn gewogen maar
te ligt bevonden, met groote hoofden en weinig verstand.
De Concertzaal.
Zijt ge reeds in de Concertzaal geweest? Zoo neen
verzuimt het dan niet, want het gezelschap dat onder
directie van den beer Ebelsbaclier zich aldaar hooren
laat, zal u veelzijdig genot verschaffen. Heerlijke mu-
zijkstukken worden daar uitgevoerd, die u in de regtê
kermisstemming brengen! De zangeressen streelen oog
en oor, door hare lieve voordragten en schoone zang
stukken. De duitsclie komiek is een komiek par excel
lence en als gij die rot lie Nase van hem niet hebt ge
hoord dan hebt gij het aardigste wat in dat genre
deze kermis oplevert niet genoten. De hollandsche ko
miek zal u ook hartelijk doen lagchen. Hij heeft een
zeer go d repertoire. Hebt ge da&r reeds een bezoek
gebragt, dan zult ge ook zonder onze aanbeveling uw
bezoek da&r herhalen. Het kan ook hier gelden »Goede
wijn behoeft geen krans.
Het I-Iótol van Veen.
Het is van den heer van Veen een allergelukkigst
denkbeeld geweestom behalve een muziekgezelschap
ook het kunstenaars-gezelschap van professor van Oss
te engageren. Verscheidenheid is aangenaam. Kunste
naars zijn ze in den volsten zin van het woord. Vol
bewondering zult ge zijn bij het aanschouwen hunner
acrobatische en gymnastische exercitiën vol bewonde
ring ook voor de prachtige tableaux vivants. Voeg
daarbij de afwisseling door vrolijke zangstukken, dan
kan het wel niet anders of ook daar zult ge de kermis-
uren genoegelijk slijten. Het buitengewoon talrijk be
zoek, dat aan die soirees en matinees reeds ten deel
viel, getuigt voor den bijval, dien zij wegdragen.
Pruscoiirant «lei' Eflectcn.
ROTTERDAM, 11 SEPT.
Premie-Leen. Starl Rollerd. 3
Aand. Rotterd. Bank
Nederlandsche Bank
Java-Batik
Ncderl. Werkelijke Sclinld
Indische Spoorwegen
Spanje Rinnenland 3
dito Binnl. kleine stnkk.
dito te Londen 1867 3
Premie-Leen. Stad Madrid
Portug. te Londen 1856/63 3
dito dito 1867 3
Rush, bij Hope 1866 5
dito Nicolaï 1867 4
dito bij Stieglitz 1855. 5
dito Spoorw.-Aand. f 236
dito dito Nieuwe
dito Jelez-Orcl5
dito Charkow-Azow 5
Metall. in Zilv. uit de conv, 5
dito Aand. 11. 100 18G4
dito dito 11. 100 18G4
Grcn. Uitg. Gestempelde 1%
Vereenigd. Stat. Losb. 1885 G
Laagste
Hoogst
koers.
koers.
88%
81
235
155
°/o
23'/.o
7>
"V,c
27%
33%
3t
90%
60
06%
7>
76%
235%
203
82'/;
80%
1>
5-4%
55%
f
463
4G7
7»
111%
7%
7>
1 36%
87
Gebl.
A
