i\o. 2652.
25sU'Jaarg.
Donderdag 5 Augustus 1869.
Uitslag der Verkiezing
B uurtspoorwegen.
Ni e u wst ij dingen
ZIERIKZEESCIIE NIEUWSBODE.
Mon abonneert seich:
In Nederland bij de Uitgevers
DE LOOZE WAALE.
Hoek van de Schuilhaven, B, No. 94,
en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren,
lu Noord-Amerika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Brieven en Ingezondene Stukken, franco.
Abon ii em en ts-Prij s:
Voor 3 maandenj 1,30.
Praüco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Anierikafranco New-York -3,90.
"V* erseliijnt:
Dingsdag, Donderdag en Zatnrdag.
Ad ver tentiën:
10 cent per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruimc bérckcud.
Advertentiéu voor den werkenden stand ii 30 Cents.
Bekendmakingen van ondertrouwd of huwelijk a 40 Cents;
dito van 25- of öOjarige Eclitvcreeniging ii 50 Cents a contant
en franco aan bet. Bureau.
De inzending der Advertentfën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
van
EEN LID
in den
Gemeenteraad te Zierikzee,
op 3 Augustus 1869.
Uitgebragt253 stemmen.
GEKOZEN:
Mr. J. M. TSEBR.EE MOENS met 179 stemmen
Mr. P. van der MEER MOHR verkreeg 74
Aan het Koninklijk Instituut van Ingenieurs zijn
door den heer J. J. van Kerkwijk lid van het Instituut,
betreffende de zoogenaamde buurtspoorwegen in het
buitenland eenige mededeelingen gedaanwaaraan de
beschouwingen van den steller over eene toepassing op
ons land een zeer practisch karacter geven.
Wij ontleenen aan die mededeelingen de volgende
bijzonderheden.
Een groot gedeelte van ons vaderland is niet in staat
om uit een finantiëel oogpunt beschouwd, een goeden
uitslag voor den aanleg van gewone spoorwegen te
beloven. Van daar, dat men er op bedacht moet wezen,
om zoogenaamde buurtspoorwegen aan te leggen, het
welk in andere landen met goed gevolg is geschied.
Door buurtspoorwegen verstaat men spoorwegen die
op goedkoope wijze worden aangelegdmen maakt
daarom groote hellingenneemt kleine stralen voor de
bögtengebruikt ligte rails en eenvouclig materieel, en
bouwt kleine onkostbare gebouwen voor station, halten
en andere inrigtingende treinen hebben slechts eene
snelheid van 20 tot 30 kilometer per uur. Ter ver
mijding van kosten wordt de spoorweg, zooveel mogelijk
voor enkel spoor aangelegd en alleen daar, waar zulks
hoog noodig is, door slooten of heggen afgescheiden.
Terwijl bij gewone spoorwegen eene groote snelheid
en het vervoer van personen hoofdzaak is, bestaat de
voornaamste bron van inkomst der buurtspoorwegen uit
het vervoer der voortbrengselen van landbouwveeteelt,
handel en nijverheidhet transporteren van reizigers
is bijzaak. De treinen der buurtspoorwegen houden zoo
noodig op bij iedere fabriek of stuk land; de fabrieken,
die niet aan den spoorweg liggenworden er door een
zijtak mede verbonden. De spoorwydte moet even groot
zijn. als van gewone spoorwegen, opdat de geladen
wagens zonder overladen op de gewone spoorwegen
door zouden kunnen loopen. Om dit laatste te bereiken
moeten de buurtspoorwegen aan een station van eene
bestaande groote spoorweglijn eindigen.
Daar de kosten van de buurtspoorwegen betrekkelijk
hoog zijn behooren de uitgaven voor de directie en het
exploitatie-personeel zoo klein mogelijk te zijn. Voor de
directie kieze men belanghebbenden die deze betrekking
gratis waarnemenin de nabijheid van den weg wonen,
en daardoor met de behoeften en klagten van de be
woners dier streken bekend worden. Ten einde het getal
ambtenaren voor de exploitatie te beperkenis het
wenschelijk te bepalen, dat de goederen moeten worden
geladen door de afzenders en gelost door de geadres
seerden.
Het belang der bestaande spoorwegen vordert, dat
buurtspoorwegen worden aangelegd want zij openen
nieuwe bronnen van inkomst door de goederen en j
reizigers, die zij aanvoeren.
De landerijen in de nabijheid van buurtspoorwegen
rijzen in waarde omdat de voortbrengselen en de mest
goedkoop kunnen vervoerd worden de fabrieken be
hoeven minder geld uit te geven voor den afvoer haver
producten en den aanvoer der grondstoffen; de handel
wordt er zeer door gebaat.
"Voor de exploitatie der buurtspoorwegen zou men
tender-locomotieven kunnen gebruiken wegende met
inbegrip van water en brandstof 17 a 18 tonen
ongeveer 2.60 M. breed buitenwerks.
De personen-wagens behooren deuren te hebbendie
naar binnen openslaan.
Wanneer de rails 25 kilogram per meter wegende
dwarsliggers iets korter zijn dan van gewone spoor
wegen en de ballast iets minder dikdan is zulks
voldoende. Deze opgaven zijn natuurlijk slechts zeer
globaal.
Op sommige plaatsen waar de bestaande wegen breed,
egt en niet sterk hellende zijn kan de berm van
estaande straatwegen gebruikt worden voor den aanleg
van een buurtspoorweg, ten einde daardoor de kosten
van aanleg te verminderen. De bestrating wordt naar
ie >^ene zijde van den weg verlegd. Wordt de spoorweg
>p zijde van een bestaanden weg aangelegd, dan is het
cnsehelijkhem door een heg. staketsel of iets
do-'gelijks van den gewonen weg af te scheiden. In zulk
worden aangelegddie worden afgesloten door een van
zelf digtvaller.d hek.
Vervolgens bewijst genoemde heer dat zulke buurt
spoorwegen in Duitschland eu Frankrijk met goed
succes worden in werking gebragt en door de regering
bevorderd, waarna hij ten slotte de middelen aanwijst,
die in Nederland zouden kunnen aangewend worden,
om tot zoodanige spoorwegen te geraken.
Wij hebben gemeend, deze zaak onder de aandacht
onzer lezers te moeten brengen, daar den aanleg van
zoodanige buurtspoorwegen het middel worden moet
om ook de eilanden SchouwenDuiveland en Tholen
met een stoomvlot over 'tZijpe, aan het algemeene
spoorwegnet te verbinden.
Arlon1 Aug. Be Echo van Luxemburg deelt
de volgende tijding mede
»Op het oogenblik dat wij deze regels schrijven ont
last zich een verschrikkelijk on weder boven de stad
Arlon. Het is één uur namiddag en het is duister gelijk
ten half negen ure 's avonds. De hemel is paarsch de
wind verheft zich met woede; de hagel stort knetterend
neer. Van menschen geheugen heeft men zulk weder
in Arlon nog niet beleefd."
cn geval moeten om toegaug^e geven tot de lande-
ien bij de tot uitweg dienencfe dammen overwegen
Groningen31 Julij. Als eene bijzonderheid
deelt men ons mede dat zich hier in deze week een
paar ten huwelijk heeft aangegeven, waarvan bruidegom
en bruid beiden op den 21sten December 1816 zijn ge
boren en die ieder thans hun derde huwelijk ingaan.
I>ïi*ii:sl«tii<l30 Julij. Een zesjarig knaapje viel
gisteren spelende in de kerkgracht, en zou zeker ver
dronken zijn, zoo niet de jongeling Jan van der Meulen
dadelijk gekleed in de gracht gesprongen was en spoedig
't geluk had gelia.d het knaapje, dat niet meer zigtbaar
was, te redden. Eere hebbe den wakkeren jongeling,
die reeds tweemalen met goed gevolg te water ging
om drenkelingen te redden.
In het Slwiscli Weekblad leest men
Sluis-Aardenbur^, 23 Julij. Men deelt ons
het volgende mede, waaraan wij de meeste publiciteit
wenschen te geven
Gisteren avond voer de stoomboot van Vlissingen op
Breskens af, toen reeds de stoomboot Stad Vlissingen,
van Rotterdam komende, in 't zigt was. Op de laatste
boot bevonden zich eenige reizigers, die nog over wilden,
waaronder ook eene familiedie bij het bestuur dei-
stoomboot schriftelijk onderzoek gedaan had of de
Scheldeboot op die van Vlissingen—Rotterdam wachtte,
en daarop een bevestigend antwoord had ontvangen.
Desniettegenstaande wachtte de Scheldeboot niet. Zoo
iets nu noemen wij liegen en bedriegen of de schuld
ligt bij den gezagvoerder of den conducteur. Gebeurde
zoo iets in Engeland of Amerika, de onderneming zou
tot schadevergoeding veroordeeld worden. De bedoelde
passagiers, wier rijtuig te Breskens den nacht overbleef,
werden dus onschuldig veroordeeld tot de kosten van
nachtverblijf voor zichzelven te Vlissingen en voor den
rijtuighouder met zijne paarden te Breskens. Indien we
vermoedens mogten aannemen, zouden we eene bijzon
dere qualificatie kunnen geven aan de autocratie door
commissaris van het veer, gezagvoerder en ondernemers
uitgeoefend. Wij zelf vermoedendat men het er op
toelegt om den dienst op te heffen.
„Geen geld en slagen toe is een spreekwoord
dat te 's Gravenhage van toepassing is gebragt. Vier
slagersknechten vonden goed een mooi rij toertje te doen,
met de flesch in de hand, vrolijk en wel. Toen zij op
gewonden waren, stapten zij af en begaven zich naar
eene herberg, op den hoek van de Boekhorststraat. Maar
van betalen aan den koetsier was volstrekt geen sprake.
Toen nu 'de koetsier afstapte en met nadruk op do
betaling aandrong, werd hij geslagen, mishandeld, ver
wond en deerlijk gehavend. Vier tegen een dat was
ook niet om uit te houden. De kloppartij ging zoo
hevig, dat door de omstanders of bewoners van de tweede
nieuwe Molenstraat naar de politie gezonden werd, die
bij hare komst een der beschonken slagers in hechtenis
nam. De anderen namen de vlugt. De koetsier werd
zonder betaling maar met bebloed hoofd, in zijn eigen
rijtuig naar zijne woning gebragt.
Vlissingen, 31 Julij. Gisteren avond, omstreeks
8 ure, viel een knaap van 8 jaar in de Pottekade alhier,
terwijl het nog bijna volle vloed was. Naauwelijks ziet
zulks de kapitein Erdtsieck, van het 3de reg. inf., of
hij springt dadelijk in het water en heeft het geluk
den knaap nog juist bij tijds te grijpen en aan een der
omstanders toe te reiken. Met moeite gelukte het hem
zelf daarna uit het water te komen. Eene aanzienlijke
schare, getuige van deze edele en moedige daad, juichte
den redder bij zijne komst op bet drooge toe.
Goes3 Aug. Bij herstemming werd heden tot
lid van den Gemeenteraad herkozen Dr. C. A. van
Renterghem met 176 stemmen terwijl Mr. J. G. de
Wilt Hamer 99 stemmen verkreeg.
Tlioleii4 Aug. Per Telegraaf). Bij de op heden
plaats gehad hebbende herstemming voor een Lid van
den Gemeenteraad alhier, werd gekozen de heer M. G.
van Stapele met 74 van do 119 uitgebragte stemmen.
De heer A. Geluk. J.Az. verkreeg 45 stemmen.
Zierikzeo3 Aug. De minister van Oorlog, ont
vangen hebbende een aautal requestenwaarbij milicien-verlof
gangers, die ziju of eerlang zullen worden opgeroepen oin in
werkelijken dienst op te komen, ten einde gedurende vier weken
in den wapenhandel geoefend te worden vrijstelling vau die
opkomst verzoeken.
Brengt, bij deze, ter kennis van de adressanten, dat de
belangen van den dienst niet toelaten hnn verzoek te bewil
ligen.
Te dezer gelegenheid wordt den milicien-verlofgangers in
het algemeen herinnerd
1°. dat zij, die door ziekte verhinderd worden op den be
paalden dag onder de wapenen te komenvan die omstandig
heidonder overlegging van eene verklaring van den geneesheer,
tijdig kennis behooren te geven aan den burgemeester hunner
woonplaats, waarna zij één maand lang hunne herstelling
kunen afwachten, alsvorens eene nieuwe geneeskundige ver
klaring in te dienen
2°. dat zij, wier tegenwoordigheid te huis bepaald noodza
kelijk is, hetzij als eenige kostwinner van hun gezin of van
hunne naaste betrekkingen, hetzij uit hoofde van gevaarlijke
ziekte van de lnatstcn of wegens andere ernstige redenenwel
gehouden zijn zich naar hun korps te begeven doch voor
zooveel zij door den burgemeester hunner woonplaats afgegeven
of door hem gelegaliseerde bewijzen van dien toestand mede
brengen, van den commandant van hef. korps een tijdelijk
verlof zuilen bekomen, of daartoe termen zijnde, zoodra doenlijk
met groot verlof naar hunne haardsteden zullen worden
teruggezonden.
Ten slotte wordt, den inilieien-verlofgangers der lichting van
1865, tot de infanterie behoorende, kenbaar gemanktdat zij
hoogstwaarschijnlijk in de eerste dagen van September a. s.
onder de wapenen zullen worden geroepen.
Naar wij vernemen heeft Mevr. Lamb van Bristol
aan den heer Mr. B. van Eek, te 'sHage, de behartiging
opgedragen van de belangen haars echtgenoots, die on
langs door Engelsche agenten te Rotterdam met geweld
aan boord eener Engelsche stoomboot is gebragt.
Wij naderen weder den tijd, dat de kippen minder
eijeren leggen en de behoefte aan versche en goedkoope
e ij eren grooter wordt. Er is toch wel wat op te vinden
om dat gebrek meer dragelijk te maken. Men houde
versche eijeren in een netje een minuut lang in koud
water. Hierdoor stolt het wit van binnen langs de
schaal een weinig en wordt de inwerking der lucht
door de poriën belet. Daarna plaatst men de eijeren op
het rek zonder dat het noodig is er verder iets aan te
doenen zij blijven een geruimen tijd zoo goed als of zij
pas gelegd zijn.
Te Krakau in Polen heeft een belangrijke opschud
ding plaats gehad doch de orde is hersteld. De reden
was dezede regtbank ontving dezer dagen een onge-
teekenden brief, waarin haar werd kennis gegeven dat
in het klooster der Carmelieter-nonnen aldaareen
der zusters sints 21 jaren in een cel gevangen werd
gehouden. Tot in bijzonderheden werd in dezen brief
alles met zooveel naauwkeurigheid geschreven dat de
regtbank meende onderzoek te moeten doen.
De bisschop gaf niet dan op de bedreiging van het ge-
regtdat men anders tot geweldige maatregelen de
toevlugt zou nemen zijne toestemming tot het onderzoek
en gaf den regters een geestelijke mede tot geleider.
Aanvankelijk vonden zij niets dat hun achterdocht wekte,
tot zij eindelijk aan een ijzeren deur kwamen die de
non, welke hen vergezelde, weigerde te openen. Een
uitdrukkelijk bevel des regters was noodig om hiel
den toegang te verkrijgen. Men kwam in een donker,
vunzig hol waar in een hoekineengedoken op een
hoop vuil stroo een vrouwelijk wezen lag dat op het
zien van licht en menschen een aantal verwenschingen
uitstortte en om brood riep. Bij nader onderzoek bleek
het, dat deze vrouw de non Barbara Ubrik was, geb.
in 1817 en op 24jarigen leeftijd in het klooster gekomen.
Sinds het jaar 1848 was zij hier opgesloten.
De bisschop was diep verontwaardigd over het voor
gevallene heeft terstond de abdis geschorst en de kerk
van het klooster verzegeld. De ongelukkige non is ge
bleken krankzinnig te zijn misschien tengevolge der
onmenschelijke behandelingwelke zij heeft moeten
verduren.
Het volk was buiten zich zeiven van woede, en niet
alleen het grauw ook het meer gegoede deel nam aan
de demonstratie deel. Het gevolg hiervan is geweest
dat men een 50tal der hevigste oproerlingen in hechtenis
heeft genomen zonder evenwel te kunnen beletten
dat het verwoede volk in een groot aantal kloosters de
glazen inwierp. Eindelijk bedaarde de storm nadat de
abdis en twee kloosterzusters :n verzekerde bewaring
waren gebragt.
In de stad gaat een adres ter teekening rondwaarbjj
verbanning der jesuiten en carmelieter-nonnen geëischt
wordt.
Omtrent de zaak van Barbara Ubryk te Krakau verneemt
men nader, dat evenals de overste zuster van het kannelielcr
vrouwenklooster en hare plaatsvervangster, ook de biechtvader
van het klooster in arrest is genomen. Tevens is gebleken dat
de zaak het eerst aan het lielit is gekomen door pater Lcw-
kowiez, die vroeger biechtvader in het klooster is geweest en
aan een geestelijke te Trzebinia dezer dagen het geheim mede
deelde. Deze had hiervan aan een derde kennis gegeven en
zoo was de zaak eindelijk ter kennis van de justitie gebracht.
Het getuigenis van genoemden pater Lewkowiez zou dus ver
moedelijk over de zaak veel licht kunnen verspreiden doch
dit zal nu het geval niet zijnaangezien hij in den nacht
van 25 dezer plotseling is overleden. Het lijk is opgegraven,
omdat men reden heeft te vermoeden dat de pater vva9 ver
giftigd.
Men verneemt nader dat ook de zaak van de Heer
en Rueb, betreffende de Rotterdamsche ongeregeldheden,
even als die van Jacob de Vlettereerst na de vacantie
bij den hoogen raad zal worden behandeld.
Uit een brief van den luit.-ter zee Zegers Veeckens
den 25sten Junij te Cape Coast, ten huize van den gouver
neur geschreven, blijkt omtrent het gebeurde met een ge
deelte der bemanning van de Amstel (behalve hetgeen
reeds door de Staats-Courant is medegedeeld), dat het doel
waarmede de sloep van boord werd gezonden, dit was, dat
men wilde trachten eene rivier te vinden, die op de kaart
was aangewezen, maar van boord door de kijkers niet ge
vonden werd. Na verhaald te hebben, hoe de sloep tenge
volge der hooggaande zee was omgeslagen, hoe hij zelf
en vier matrozen zwemmende het strand hadden bereikt,
en hoe de geredden besloten hadden, te trachten langs het
strand het Hollandsche fort Cham te bereiken toen het
opdagen van een troep negers hen belette, dat voornemen
ten uitvoer te brengen, vervolgt de schrijver aldus
„Ik zag den vijand op geene 20 pas van ons. Ik wenkte
met de hand, dat wij niet zouden schieten en dat zij
moesten ophouden met vuren, (in den aanvang hadden de
negers geschoten en daardoor een der matrozen in den arm
gekwetst,) waarop ik den matrozen toeriep geene vijan
delijkheden te plegen, en regt op den vijand toeliep. Twee
of drie mannen pakten mij, even als andere de matrozen
deden, aan, rukten mijn pistool uit de hand en al mijne
kleederen van het lijf, zoodat ik in een ondeelbaar oogen
blik geheel naakt voor hen stond. Daarop liepen zij met
ons de struiken in, bragten ons voor eene rivier en voerden
ons in kano's naar den anderen oever, waarna zij ons in
hun krom voerden onder groot krijgsrumoer, en ons
dreigden den hals af te snijden. Wij dachten ook niet
anders dan dat ons laatste oogenblik gekomen was. In
hunne krom werden wij (voornamelijk door vrouwen) met
klappen in het gezigt begroet en daarop in het huis van
het Hoofd van het krom gevoerd. Zij zetten ons naast
elkander op den grond doch in plaats van vijf waren wij
nu slechts vier. Later vernam ik, dat de ontbrekende had
willen vlugten en, toen hem dat onmogelijk was, tegen-
stribbelingen had gemaakt, toen zij hem wilden mede
voeren, waarop zij hem op den grond hadden geworpen
en het hoofd afgesneden hadden.Wij waren alzoo met
ons vieren, als boetvaardige zondaars geheel naakt, voor
eenige hoofdpersonen gezeten. Van het strand naar het
krom gevoerd wordende, had ik mij in het Engelsch tot
iemand gewend, om hem te zeggen, dat wij door een on
geluk op strand gegooid waren en geene vijandelijkheden
wilden plegen. Deze zelfde man diende als tolk tegenover
het Hoofd en eenige grooten, en toen ik hnn alles zoo
naauwkeurig mogelijk had medegedeeld, verzocht ik hen
ons niet te dooden, daar het Hollandsche gouvernement
wel geneigd zou zijn een losprijs voor ons te betalen.
Daartoe schenen zij over te hellen; zij stelden ons wel in
het minst niet gerust, doch ik begreep, dat wij dien dag
gespaard zouden blijven." De tijd heeft den schrijver
ontbroken om het overige zijner lotgevallen mede te deel en.
Een bcriglgever der Nieuwe Rotter dam sche Courant zegt
dat de minister van finantien in de volgende zitting gewigtige
finantiele plannen aan dc Kamer zal indienen. Hij zal beproe
ven uit den niet te miskennen voorspoeddie hiér te lande
hecrschtnienwealthans ruimer vlocijendc bronnen van in
komst voor de schatkist te 9chcppen.
Dat de dieren het in trouw van vele menschen nog
winnen, bewees vrijdag avond weder het volgende: Een rei
ziger, die op het punt van vertrek des holI. ijzeren spoortrein
te Amsterdam nog een kaartje namwilde ook een bagage-
reiju voor zijn hond nemen, doch daartoe ontbrak de tijd.
Noode liet bij dan ook zijn buisvriend achter; doch wie schetst
zijne verbazingtoen hij onderweg uit het portier ziende
zijn hond op de loopplank van den trein zag zitten. De afstand
tot Haarlem was nog verre, maar werd gelukkig volbrngt en
het dier gaf even als zijn meester, door teekenen tc kennen
dat het hun goed deedelkander wedergevonden te hebben.
Te Kidderminster, in het Engelsche graafschap Worces
ter, heeft eene in sfaat van beschonkenheid verkeerende vrouw
haar kind voor eene hoeveelheid jenever ter waarde van vier
pence, aan een bedelaar verkocht.
Een zeer gevreesd rooverlioofdman Manoli ge-
heeten, die tien jaren lang de Fra-Diavolo van Bithynië
geweest is, heeft opgehouden te bestaan. Een Grieksche
piessenslijperhij wien hij een ponjaard liet aanzetten
heeft hem onvoorziens den schedel met een bijl ver-