Donderdag 8 Julij 1809.
uiJLIIInijiJikiuiL liiliU 11 3JHFIJ
DE LOOZE WAALE.
No. 2610.
25sl(' Jaai'g'
BERIGT.
Stoffelijke belangen.
Nieuwstijdingen.
aJleWrlanfo.
heele
Men abonneert zich:
In Nederland bij de Uitgevers
Hoek van de Schuithaven, B, No. 94,
en bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amcrika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Brieven eu Ingezondeue Stukken, franco.
AIk>» o in ents-Pr ij s:
Voor 3 maanden 1,30.
Franco per post, in Nederland-1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Versch ij ut:
Dingsdag, Donderdag en Zaturdag.
A. <1 v o r t e ii t i 6 ii
10 cent per gewone regel.
GROOTE LETTERS worden naar plaatsruime berekend.
Advcrtentiën voor den werkenden stand ii 30 Cents.
Bekeudmakiugen van ondertrouwd of huwelijk a -10 C.cnts;
dito van 25- of SOjarige Eehtverccuiging h 50 Cents a, coutaul
en franco aan het Bureau.
De iuzendiug der Advcrtentiën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Alle Advertentiën en Stukken ter plaatsing in deze
Courant, rcg-tstrechs te bezorgen of toe te zenden
„Aan de TJitgoveivs van den Zierik-
zeeschen Niouwsbode te Zierikzee,
Hoek Schuithaven, wijk B, N°. 94."
Men zij in spoedvorderende gevallen indachtig dat
wat later dan voormiddag tien 11111* van
Maandag, Woensdag en Vrijdag, ter plaatsing ontvangen
wordt, in de Courant van dien dag niet meer kan
worden opgenomen. Be Uitgevers.
Op het Postkantoor te Zierikzee zijn over de tweede
helft der maand Mei onderstaande brieven bezorgd,
geadresseerd aan personenwier namen ter plaats van
bestemming onbekend zijn, als:
een aan M. VERHOEK, Cleveland (N.-Amerika.)
Verzonden geweest over Engeland.
Van het Hulpkantoor te Oosterland,
een aan W van LINDEN te Rotterdam.
De drukpers is op den lsten dezer vrij geworden.
Ontslagen van de banden die haar tot dusver knelden
rust op haar de plichtde taak voor eene vrije pers
weggelegdnaar waarheid en met waardigheid te ver
vullen. Reeds zijn allerwege de bladen vergroot of de
uitgave zonder prijsverhooging vermeerderd en uitge
breid. De prijs der advertentien is verlaagd. Zoo geniet
het publiek direct de voordeelen van dezen liberalen
maatregel. Deze politieke maatregel is althans in dit
opzicht geslaagd.
Op stoffelijk gebied is bet tegenwoordige gouverne
ment zeer ijverig werkzaam. Drie uiterst belangrijke
voorstellen zijn dezer dagen door de Tweede Kamer
aangenomen.
Na tweedaagsche discussiën is den 22 Juni met 49
tegen 8 een wets-ontwerp goedgekeurd tot afschaffing
der octrooien. De oud-minister Heemskerk noemde dat
voorstel een reactionairen maatregel. Waarom Omdat
men terugkwam op liet begrip dat aan een uitvinder
een uitsluitend recht toekomt. Sommigen stellen den
eigendom van den uitvinder op het gebied van kunst
en volksvlijt met letterkundigen eigendom gelijk. De
groote maatschappijen van nijverheid in ons land hebben
intusschen allen afschaffing van de octrooien verlangd.
Het privilegie op dat stuk is toch eene belemmering
voor de nijverheid of het beschermt niets hoegenaamd.
Waar beginnen toch de rechten van hemdie eene
vinding verbetert en boe die op eenigermate recht
vaardige wijze in verband te brengen met die van den
uitvinder? Dat is onmogelijk zonder willekeur, en zoo
is liet ook met de octrooien van invoering voor vreemde
vindingen. Wat te doen als twee personen dezelfde
vinding doen Maar bovendien zal elke goede vinding
op practisch gebied in onze dagen van openbaarheid
zonder wettelijk privilegievoor den vinder van nut
en voordeel zijn. Onze industrie en het publiek ver
liezen bij een monopolieaan enkelen toegekenden
de geoctrooieerde zelf wint er niet bij want elke
verbetering moet aan zijn recht ondergeschikt worden
gemaakt of zal hem het gras voor de voeten wegmaaien.
En staat de geest van verbetering in onzen tijd stil
Van nog grooter belang is de aanneming van twee
wets-ontwerpen die de twee laatste schakels van ons
spoorwegnet uitmaken. De Tweede Kamer heeft die na
levendigen strijd aangenomen.
Onder den titel van een wets-ontwerp tot onteigening
van perceelen ten behoeve van den spoorweg van
Dordrecht naar Rotterdamis een voorstel door de
Regeering gedaan dat ten doel had door middel van
een viaduct den staatsspoorweg door Rotterdam door
te trekken en aan den Hollandschen spoorweg aan te
sluiten. Tevens zal de gemeente Rotterdam zich op
Eijenoord kunnen uitbreiden en door groote werken de
havenruimte vermeerderd worden. Algemeen is erkend
dat op geniale wijze het moeilijke vraagstuk van de
aansluiting te Rotterdam is opgelost; die aansluiting
stelt Znid-Holland in de gelegenheid tot direct spoorweg
vervoer naar Belgie en Duitschland over Rotterdam.
Wel pleiten vele redenen voor eene andere richting
van de lijn naar Dordrecht door den Zwijndrechtschen
waard dan reeds bij eene vroegere wet was aangenomen
en zou het scheepvaartverkeer, ook voor Zeeland, met
Rotterdam wellicht beter bevorderd zijn geworden
had men de Boven-Maas niet overbrugdmaar de
richting door den ^Alblasserwaard naar Dordrecht ge
nomen maar dat was eenmaal beslist en de werken
zijn aangevangen.zoodat de Kamer eene motie van den
heer Franse\i van de Putte om op de richting terug te
komen met 50 tegen 15 stemmen verwierp. Intusschen
kon het in geen geval in aanmerking komen den
spoorweg niet door Rotterdam door te trekken. Die
gaping in ons spoorwegverkeer al kon men daardoor
bezuinigen is niet in het publiek belang en zou
1 recht tot stapelplaats maken. Het zou een verkeerd
m locaal Rotterdamsch belang bevorderd hebben,
is een amendement van de heeren Virulij en
Blom met 54 tegen 11 stemmen verworpen en de geheele
wet met 49 tegen 16 stemmen aangenomen.
Eindelijk moest nog steeds de vraag beslist worden
hoe zal Amsterdam met den Noord-Hollandsehen spoor
weg verbonden worden en op welke wijze zijn de lijnen
rond Neêrlands hoofdstad met elkander in betrekking
te brengen? Daarover is te Amsterdam zelf lang strijd
gevoerd.
Een plan door den heer Thurbecke ontworpen dooi
den heer Heemskerk gewijzigd en waaraan de heer Fock
eindelijk de laatste hand heeft gelegdheeft eindelijk
bijval gevonden. Het geldt hier een kolossaal en grootsch
werk. Amsterdam en Zaandam worden door overbrug
ging van het IJ verbonden. In verband met de door
graving van Holland krijgt Amsterdam in plaats van
twee dokken en een onbevaarbaar open havenfront
eene der schoonste havens van Europa, eene uitgebreide,
diepe en gemakkelijke havenkom in het open IJen
langs de haven eene kadewaarlangs het spoorweg
verkeer zich naar alle slagaderen van het Europeesch
verkeer zal uitstrekken. Een goederenstation in de
Rietlanden en een centraal personenstation in het IJ
leveren de gelegenheid op om den Noordhollandschen
spoorweg aan de Hollandsche lijn aan te sluiten
alsmede om eene nieuwe verkorte baan van Amsterdam
over Utrecht naar Duitschland daaraan te hechten, zoo
de Rijnspoorweg zich niet aansluit. Over dat centraal
personenstation is heftig gestreden. Men noemde dat
weelde. Maar wat beteekenen spoorwegen die niet aan
elkander sluiten? Met 48 tegen 15 steramen is de motie
van den heer Insinger verworpen om alleen eene cein
tuurbaan rond Amsterdam aan te leggendie evenveel
per slot zou hebben gekost en de aansluiting niet kon
te weeg brengen de wet is den 29 Juni met 37 tegen
26 jstemmen aangenomen.
Zoo is dan ons geheel spoorwegnet bij de wet ge
regeld. Er is nog meer te doen en nu Java ons 110
milioen heeft verschaftzal men een 30tal milioenen
voor de laatste schakels in het net moeten leenen. Maai
bij de toenemende opbrengst der middelen en de voor
deelen uit de reeds besteede milioenen vo<?rtvloeiende,
bestaat daarin geenerlei bezwaar.
Nederland, schrijft men algemeen in het buitenland
kwam laat met zijne spoorwegen maar wat het thans
doet, wekt de algemeene bewondering op.
Het voorstel van den heer van Kuijk tot wijziging
der armwet komt vooreerst niet in behandeling, want
de Regeering zelve houdt zich bezig met het ontwerpen
van eene verbetering der armwet.
Thans handelt men over eene wettelijke regeling van
de opleiding van officieren te Breda. Veel liever hadden
wij gezien dat de Kamer op de komst van zoo uit
stekende deskundigen als Stieltjes en Knoop had ge
wacht om dan daartoe over te gaan.
m.
Antwerpen3 Julij. Sedert eenigen tijd werd
er in de stad veel gesproken van eene zekere dame
D., die verscheidene jaren te Borgerhout gewoond had
en thans in de V;in Bloerstraat, 5e Wijk, gevestigd
was; deze dame ontleende, vooral van burger men-
sclien of werklieden die spaarpenningen hadden som
men van 100 fr. tot duizenden franks, aan den intrest
van vijf en zes fr. per cent en per week. Van alle
kanten zelfs van buiten kivam men bij haar, om geld
op intrest te zetten.
Alle weken ging deze dame naar bare geldschieters
in een rijtuig gezeten, hebbende bij zich een grooten
korf vol geldom den intrest der bij haar gedepon-
neerde sommen te betalen. Daar deze betalingen sinds
een geruimen tijd regelmatig volgden, won zij al lan
ger zoo meer het vertrouwen, groeiden hare kalanten,
begeerig naar hooge winsten, in ongeloofelijk getal
aanen werden de sommendie men haar in pand
kwam geven, ook hooger en liooger.
Dit duurde reeds, zegt men, aldus zes of zeven
jarenen altoos met den besten uitslag.
Het kon riet anders, of die groote intrest gevende
zaken moesten eens een slecht einde nemen. Langrand
beloofde aan zijne aandeelnemers ook gouden bergen,
en vele der goede sukkelaars zitten thans op strooi
of nog minder.
Al zijne beloften zijn vergaan gelijk zeepbellen.
Gelijk het met Langrand is gegaanis het gebeurd
met de dame I)
Sedert eenige weken bleef de betaling der intresten
achter; de klanten werden ongerust en begaven zich
naar haar huis, waar zij niets konden bekomen. Ver
scheidene deurwaarders werden op hunne beurt gezon
denaltijd zonder eenigen uitslag; de boel was in
duigen gevallen. Mad. D kon niet meer betalen.
Hare meubelen werden in beslag genomen. Gisteren
werden dezelven op een verhuiswagen gedaan, in het
bijwezen van vele barer slachtoffers, die gezichten
trokken, zoo lang als de Lange Nieuwstraat, bij het
gedacht aan bet verlies hunner penningen.
Gelukkig zij, die by middel van den hoogen intrest
hun kapitaaltje terug bekomen hebben.
Heden morgen zijn de meubelen van Mad. D
geregtelijk op de Vrijdagmarkt verkocht geworden.
Dit is eene goede les voor hen die te ligtzinnig met
hunne penningen omspringen, in de hoop van al te
groote winsten te doen. Wie te groote brokken wil
slikken stikt er in. Men vergete dit nooit.
De regtbank had alhier te oordeelen over eene
vordering van het Openbaar Ministerie, waarbij de
verbetering op de registers van den burgerlijken stand
werd gevraagd van de valsche aangifte van geboorte
van een kind, onder zeer bijzondere omstandigheden
gepleegd. Zekere vrouw had namelijkmet het doel
om haren minnaar tot het aangaan van een huwelijk
over te halen eene zwangerschap en bevalling voor
gewend cn het kind van eene andere vrouw als het
hare doen inschrijven. Drie personen zijn daarbij be
trokken en zullen wegens onderschuiving van een kind
en valsche aangifte teregtgesteld worden.
Charleroi 1 Julij. Dingsdag morgen heeft men
te Marcinelle, eene nog jonge vrouwmoeder van vijf;
kinderendood in haar bed gevondenaan de zijde
harer kinderen.
De lijkschouwing heeft bewezen dat die ongelukkige j
gestorven was, ten gevolge van haar avondmaal waar-
op zij te veel nieuwbakken brood had gegetendat
versch uit den oven kwam.
's Gravenhajje 3 Julij. Dezen morgen ten vijf
ure bcgpvf /.ic.U de mniroos Willem van Zaanen naar het strand
omop de hoogte van de Naald een anker, dat aldaar was
achtergelaten, uit zee tc halen. Hij zou na verloop van een half
uur bij zijne vrouw, met welke hij eerst kort geleden gehuwd
was terugkeeren. Maar, helaas! deze wachtte hem tevergeefs!
De brave, oppassende visscher, die slechts 22 jaren telt, was
bij het halen van het anker hoogstwaarschijnlijk in een zooge
naamde trekmui geraakt en noodlottig verdronken. Ofschoon
het worstelen van den drenkeling met den dood door mensclien
op het strand werd gezien, was er toch geene mogelijkheid
om hulp aan te brengen. Het lijk spoelde een uur na het
ongeluk voor het vuurbaken aan.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een adres,
waarbij de aandacht der wetgevende vergadering wordt
gevestigd op de toeneming der brandgevallen inde laatste
jaren. Ofschoon de Kamer dit adres niet in overweging
kan nemen is het welligt niet ondienstig de vraag te
opperenof er niet iets zou kunnen gedaan worden ora
het hooibroeijen en de daaruit zoo dikwijls ontstaande
branden te voorkomen.
Een aanzienlijk landbouwer te Winkel geeft als een
afdoend middel daarentegen het volgende op Bij het
optassen van het hooiplaatst bij in het midden van
den hooiberg een vat en haalt ditnaar gelang de
hoogte van den berg toeneemt, naar boven; zoodoende
ontstaat er eene cilindervormige opening, waardoor de
gassen, welke door broeijing ontstaan, geroedelijk een
uitweg vinden. Bedoelde heer verklaart, dat hij op deze
wijze alle gevaar voor het ontstaan van brand wegneemt.
Seliïe<la.i*i3 Julij. Gislereu had hier een vreeselijk
1 ongeluk plaats: Eeu meisje van ruim zeven jaar had zich gezet
op een sleperswagen met dat noodlottig gevok, dat zij van
den wagen viel en een der achterwielen haar hoofd bijna van
het ligchaam scheidde en zij op de plaats dood bleef.
Zierilcacee*, 7 Julij. Men meldt uit het westelijk
deel van Z. Vlaanderen:
In het brievenvervoer is er sedert July een flinke
verbetering gekomenverbetering althans voor het
meerendeel der gemeenten in dit district. Enkele ge
meenten echter zijn bij de nieuwe regeling van den
dienst al zeer stiefmoederlijk bedeeld. De gemeente
I Groede o. a., die niet minder dan 2500 zielen telt, ont
vangt hare brieven nu te 9 uren des morgens, terwijl
zij ze vroeger te 7 uren ontving. Vroeger had
men tot half acht des avonds tijd om zijne brieven
i te verzenden thans maar tot kwart vóór drie uren.
I Dat dus het woord voordeel voor de gemeente Groede
j door nadeel kan vertolkt worden is ligt te begrijpen,
i Dit is zooveel te meer te bejammeren als men bedenkt,
I dat de dienst tusschen Bresken via Oostburg en Zuid-
j zande naar Sluis en omgekeerd en die thans tweemaal
j per dag over Sehoondijke geschiedt, even goed over
de gemeente Groede kon geschieden. Dan Keulen en
Aken zijn niet op één dag gebouwd. In een filcsch
gesteld adres, dat mij dezer dagen ter teekening werd
aangeboden, worden den minister van finantiën de be
zwaren met bescheidenheid onder het oog gebragt.
Ik hoop hartelijkdat dit adres de verlangde uit
werkingen moge hebben.
Van November 1868 tot Julij 1869 werden dooi
de commissie voor de Leesbibliotheek van het depar
tement Groede der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
ongeveer 700 boekdeelen ter lezing afgegeven.
De bekende Belgische publicist Jan van Rijswijck
is-Maandag morgen overleden.
Gemengdo berigt<M».
tarwe enz.die uitmuntend schoon van kwaliteit is cn e
dubbele oogst schijnt te zijn. De Russische boeréii';mak
ook meer werk van hun land dan voor 100 jaar, zoowel
Zeeuwsche boeren. De Methodisten in Amerika hebb
gebeden, dat Grant van de gewoonte at' mogt zien óm
rooken. Verleden jaar heeft een Poolsch edelman e
ooijevaar gevangen, en na hem een stalen balsband
hebben aangedaan, waarop liet jaartal én Polen stom
heeft hij hem laten vliegen. Die vogel kwam dit jaar ten
met een anderen halsband om, waaruit bleek, dat dit di
in Indie had overwintert. Nabij Lyon heeft een we
strijd met vélocipèdea plaats gehad, waarby 2400 mete
in ruim 4 minuten werden afgelegd,.eene snelheid gelj
staande met de snelste spoortrein. In Frankrijk hei
een schoolmeester bij de laatste verkiezing de stemb
mede naar huis genomen, en al de briefjes er uit gedaa
en die niet naar zijn zin waren ingevuld, verscheurde 1
en deed er nieuwe briefjes bij met den naam van zijm
candidaat. Dus die schoolmeester was alleen kiezer.
Te Kampen wordt zóóveel zeevisch aangevoerd, dat
vischmarkt gehouden wordt van 's morgens 9 uur tot mi
dernacht toe. Ook zijn er aangekomen, een gezelscli.
Zigeuners, bestaande uit 2 mannen, 2 vrouwen, 3 kinöere
2 beeren eri 1 ezel. Schooner gezelschap zag men noo
Te R. heeft een hal ven timmerman en dito wagen mak
hooi gekocht, maar kon geen vee op zijn gezigt kryge
Die man heeft dus nu een kot maargeen varken. Men zi
hier dus weêr, dat die verder-springt als zijn stok lang i
in de sloot valt, en dan met beschaamde kaken staat,
door het geëerd publiek uitgeTagchen wordt. E(
dronken boer te Rh. zoekt alle inenschen te dwinge
maar het zal spoedig gedaan zijn, want zijne vingers wo
den te kort en de kas is leeg. Zelfs gaat hij reeds ge
leenen tegen 20 pet. om zijne arbeiders te betalen. Eei
-kalk- en zanddame te D. wordt verzocht, van jonge li
geen kwaad te spreken, waar niets van te zeggen val
Niemand gaat er voorbij de deur, of zij weet er iets van i
zeggen, zoodat zij wel geheel in het vergeetboek zal rake
Maria uit den Leendert-Abraham-polder moest ni
verder vertellen, dat een krijgsheld zoo geweldig op ba;
verliefd is, want het is maar verbeelding. Zij behoeft he
dus nu niet meer op te komen zoeken op kermissen. -
Iemand te Neuzen mag wel voorzigtig zijn als bij bij nacl
door de vensters kruipt, wanneer eene familie op reis i
ora de dienstmaagd te gaan spreken. Ook op het dijk,
wordt hij zeer geschuwd, niettegenstaande hij groote b
loften doet; maar:
Veel beloven en weinig geven
Doet de gekken in vreugde leven.
Een fortuinzoeker van den Oudendijk, die onder Dirk
land reeds drie blaauwtjes beeft geloopen, is nu te Ou<
dorp aan het zoeken. Te Sint-Maartensdijk is eei
Brielsche dame zoo zwaar getroffen over hetontrouwe v;
haren minnaar, dat zij er ongesteld van is geworden,
heeft eenige dagen het bed moeten houden. Gelukkig
zij nu weder hersteld en bevindt zich weder in hari
vorigen staat.
Kerknieuws.
De beer E. J. Vospredikant te Edens en Spannur
heeft het beroep naar de Nederduitscbe hervormde g
meen te te Goes aangenomen.
Door Ds. J. G. Ormclpredikant bij de Ned. He
vormde gemeente te Zaauislag, is bedankt voor hi
beroep naar die gemeente te St.-Pbilipsland.
Reiftwzaken.
In Rusland is men reeds begonnen met het snijden der
Door de Arrondissements-Regtbank te Zierikzee zij
by vonnissen van den 2"en dezer maand veroordeel»
de navolgende personen
J. B.oud 37 jaren herbergier geboren te Haamstede
wonende te Zierikzee, ter zake van het moedwillig toe
brengen van slagen, stooten en kwetsuren, geenerle
ziekte of beletsel van te werken gedurende meer dar
twintig dagen veroorzaakt hebbende tot e<*»e gevan
genisstraf van vier maanden in eenzame opsluiting te
ondergaan, drie geldboeten ieder van 8, subsidiaire
gevangenisstraf van één dag mede in eenzame opsluiting
te ondergaan en in de kosten van het regtsgeding.
J. v. V., oud 24 jaren en A. v. d. B.huisvrouw
van.J- v. V., oud 51 jaren, arbeidsters, beide geboren
en wonende te Bruinisseter zake van wat de eerste
beklaagde betreft, laster, door op eene openbare plaats
iemand daden te laste te leggendie ingeval zij plaats
hadden, dengene tegen wien zij geduid zijn, aan den
haat en de verachting der burgers zoude blootstellen
en wat de tweede beklaagde aangaat, van laster, door
iemand op eene openbare plaats daden ten laste te
leggen, die ingeval zij plaats hadden, dengene tegen
wien zij geduid zijn aan lijfstraffelijke vervolging zouden
blootstellen onder aanneming van verzachtende om
standigheden ieder in eene gevangenisstraf van één .dag
en solidair in de kosten van het regtsgeding.
J. v. d. J.oud 43 jaren koetsier^ geboren eu wonende
te Zierikzee, A. v. S.oud 30jaren, arbeider geboren
en wonende te NieuwerkerkA. K. oud 34 jaren t
boerenknecht, geborenen wonende te St.-Maartensdijk
L. T., oud 29 jaren, arbeider geboren en wonende te
