j\o. 2659.
25sl° Jaarg.
Dingsdag 6 July 1869.
BERIGT.
1 Julij 1869 herdacht.
Uitslag der Verkiezing
ÉÉN LID
Nieu wstij d i ngen
jpiri
erlang.
Z1E1MKZEESCIIE MEI WMIOItE.
Men abonneert xieh:
In Nederland bij de Uitgevers
DE LOOZE WAALE.
Hoek van de SchuithavenB, No. 94,
en bfj alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Nooi'd-Amerika bij J. QUI NT US, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Brieven en Ingczoiulene Stukken, franco.
Abo n nements-Prijs:
Voor 3 maanden j 1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
V ei-sela ijut:
Dingsdag, Donderdag en Zaturdag.
Adyertontiön:
10 «rent per gewone regel.
GROOTS) LETTERS worden naar plaatsrgime berekend.
Advertentiën voor den werkenden stand a 30 Gents.
Bekendmakingen van ondertrouwd of huwelijk a 40 Cents;
dito van 25- of 50jarige Echtvereeniging a 50 Cents a coutaut
en franco aan het Bureau.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Maandag, Woensdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Alle Advertentiën en Stukken ter plaatsing in deze
Courant, te bezorgen of toe te zenden
,,Aan de Uitgevers van deu Zierik-
zeosclien Nieuwsbode te Zierikzee,
Hoek Schuithavenwijk B, N°. 94."
Men zij in spoed vorderende gevallen indachtig dat
wat later dan 's voormiddag tien uur van
Maandag, Woensdag en Vrijdag, ter plaatsing ontvangen
wordtin de Courant van dien dag niet meer kan
worden opgenomen. De Uitgevers.
Op het oogenblik dat onze courant dank zij de
afschaffing van het Dagbladzegel als het ware een
nieuw leven intreedt, en voor het eerst driemaal 's weeks
het licht ziet, is het behoefte, met onze lezers het
uitnemend belang te herdenkenwaarvan Nederland
in het algemeen en onze omgeving in het bijzonder,
door den eersten Julij J 869 is herinnerd.
Dat is het tijdstip waarop twee groote, geheel za-
nienwerkénde belangen door de Liberale rigting in
het leven geroepen voor goed door de wetten des
Rijks verwezentlijk zijn.
Het zijn de vrijmaking van de pers door de afschaf
fing der zegelbelasting op alle drukwerk, waardoor de
kluisters verbroken zijn die eene snelle ontwikkeling
van den menschelijken geest nog konden tegenhouden,
en de geheele invoering van het Middelbaar onder
lijs, waarvoor bij de wet van 1863, den eersten Julij
1869 als uitersten termijn gesteld was.
Vclk Nederlander z£l daarom het tijdstip niet roe-
p 1 waarop die twee groote belangen, die zelfs in
andere Rijken als voorbeeld gewaardeerd wordenel
kander zamentreffenen daarom zullen velen met ons
instemmen, als wij hulde brengen aan den Minister
van Bossedie, ongeacht al de bezwaren van Conser
vatieve zijde tegen hem aangevoerd, den moed behield
om met kennis en bekwaamheid bij zijne wetsvoordragt
te volhardenals het uitvloeisel van het beginseldat
eene snelle intellectuele ontwikkeling, de kracht en de
welvaart van het Nederlandsehe volk moet blijven.
Is ooit eenige belasting afgeschaft, waarvan het ver
lies voor de schatkist regtstreeks als bate tot de Natie
wederkeert, dan voorzeker is het deze, die de druk
pers belemmerde om aan alle standen der maatschappij
hetzelfde voorregt te doen genieten, als de onkost
bare tolk van alles wat op het gebied van ontwikke
ling beschaving en kennis der gebeurtenissen, voorvalt.
Aan dit onwaardeerbare voorregt paart zich dat der
voltooijing van het Middelbaar onderwijswaarvoor
de wet bepaalt, dat de Gemeente-hoogereburgerscholen
vóór 1 Julij 1869 moeten zijn ingerigt. Kunnen we
ons verheugen dat dit reeds plaats had in meer ge
meenten dan bij de wet als verpligtend is gesteldte
blijder is de herdenking daarvan, omdat met Septem
ber aanstaande ook te Zierikzee eene Hoogere bur
gerschool geopend wordt. Niemand vergete, en vooral
niet zijwelke er dadelijk belang bij hebben dat deze
inrigting niet alleen van locaal .maar van algemeen
belang is te noemen omdat het wettelijk middelbaar
onderwijs voor vele gemeenten te kostbaar is en toch
voor alle standen in de maatschappij hoe langer zoo
onmisbaarder wordt. Wij vestigen daarom op de Hoogere
burgerschool van Zierikzee, met vijfjarige cursus gaarne
de bijzondere aandacht van ouders en voogden ook
buiten Zierikzee, en wenschen ben geluk clat zij in
hunne naaste omgeving, voor hunne kinderen en pu
pillen zich die inrigting van onderwijs weldra zien
opengesteld.
Wij herhalen het, de Hoogere Burgerschool te Zie-
rikzeeis van algemeen belang voor de bewoners dei-
eilanden waardoor deze Gemeente omgeven isen
daarom eene weldaad voor velen, die wel zullen doen
dit niet te laat intezien.
Zoodra de behoefte aan Middelbaar onderwijs algemeen
beseft wordt, zal de Hoogere burgerschool dezer Ge
meente, juist door hare omgeving bloeijender kunnen
zijn dan elders.
Ook voor de genoemde inrigting van onderwijsis
het tegenwoordig oogenblik een zeer beslissend tijdstip
want de Gemeente-Raad houdt zich thans bezigde
Leeraars te kiezen niteen groot getal sollicitanten, voor
de verschillende vakken van studie, en zien wij nu met
een zeker vertrouwen den uitslag dier keuze te gemoet,
toch mogen we het gewigt er van niet loochenendaar
die eerste keuze een voor altijd beslissend oordeel over
onze Hoogere Burgerschool zal doen uitspreken, en wij
kunnen daarom thans den wensch niet onderdrukken
dat de Raad tot eene uitstekende keuze van bekwame en
zeer geschikte Leeraars moge besluiten, opdat zij waarlijk
kunne wedijveren met andere Hoogere Burgerscholen
want dan alleen kan zij tot heil der Gemeente verstrekken
en aan de lang gekoesterde verwachting beantwoorden.
Het tegenwoordig oogenblik is alzoo, voor de alge-
meene en onze locale belangeneen merkwaardig
tijdstip.
VAN
IN DEN
Gemeenteraad te Zierikzee,
op S J ii 1 ij ISO 9.
Uitgebragt
van onwaarde
173 stemmen.
2
blijft 171 geldige st.
Hiervan verkregen:
Mr. W. C. de CRANE 142 stemmen.
Mr. J. M. ISEBREE MOENS 14
Mr. P. v. d. MEER MOHR 6
De overige stemmen zijn op verschillende personen ver
deeld, als: M. C. de Crane 3, P. LabrijnDz. 2 stem
men D. Q. Mulock HomeerDr. J. N. BoomMr. L.
G. Schorer en J. M. Bouvin, ieder 1 stemen is alzoo
herkozen Mr. W. C. de CRANE.
Wij hopen dat dit blijk van symphatie den Heer
de Crane bewegen zal het mandaat weder te aan
vaarden, en te eerder omdat geen enkele aanbeveling
daartoe noodig was, en kieschheidshalve uit aanmer
king van Z. Eds. treurige familie-omstandigheden,
opzettelijk vermeden werd; zoodat de uitslag der
stemming dan ook geacht kan worden de zuivere uit
drukking van den wensch der kiezers en van alle
gemeentenaren te zijn.
De nieuwste Araerikaansche bladen maken gewag
van een wonderbouw te Lancaster in Pensylvanie. In
de vorige maand werd daar een huis van drie ver
diepingen 18 voet breed en 40 voet diep, in 19x/i mu'
gebouwd en drie dagen na het aanvangen van den
arbeid werd het nieuwe huis betrokken.
Rijri-Beijeren, 1 Julij. Zooals bekend is hebben
de burgers in deze landstreek het regt om den aard en
het karakter der openbare scholen bij meerderheid van
stemmen te bepalen. Met overgroote meerderheid ver
klaren zij zich bijna overal voor de neutrale school
daar zij overtuigd zijn dat het bestuur der scholen niet
langer uitsluitend aan de geestelijkheid kan worden
overgelaten en dat het onderwijs eene zaak des volks is.
Te Kaiserslautern de grootste stad van de Rijn palts,
hebben van 1253 Protestanten 1223 voorvan 103 Is
raëlieten 101 voor en van 861 Katholieken 800 voor
en slechts 9 tegen de neutrale school gestemd.
Te Dürkheira heeft men even als te Landau en
te Neustad tot de verandering der „Konfessions-scholen,"
in neutrale scholen besloten. In de eerstgenoemde stad
stemde alle Protestanten ten getale van 810 en 166
van 188 stemgeregtigde Katholieken voor het neutraal
onderwijs.
Men meldt uit Bergen: Mevr. Lopez, weduwe van
den Generaal, die Maximiliaan aan Juarez overleverde
en schuld was van den dood van den ongelukkigen
vorst, woont sedert eenige dagen te Glyan, een schoon
en schilderachtig dorp op een halve mijl van Bergen.
Zij bewoont met haren zoon een schoone villa en rijdt
nu en dan uit met een poneyrijtuig. Deze vrouw is zeer
schoon, blond en met doorschijnende huid, zij heeft een
arends-neus en schitterende oogen. Haar zoon is een
weinig koperkleurig.
Leeuwarden, 1 Julij. Een jonge vrouw pas
3 weken moeder, heeft zich door ophanging in eene
bedstede van het leven beroofd. De aanleiding tot de
ze noodlottige daad schijnt gelegen te zijn in diepe
zwaarmoedigheid, waaraan de overledene meermalen
ter prooi was sedert den dood harer zuster, die zich
ten vorigen jare in een regenbak verdronken heeft.
Harlingen30 Junij. De grève onder onze
houtvlotters schijnt wel een drama in twee bedrijven.
De eisch der werklieden, om verhooging van daghuur,
is toegewezen, maar nu volgt op de actie ook reactie.
De heeren houtkoopers hadden voor de arbeiders een
spaarpot, geformeerd uit loon, dat hun boven de vaste
verdienste werd toegerekend, doch dat, met eene be
langrijke verhooging uit een ander fonds in de
winterweken, als er geen werk was, in de gedaante
van wekelijksche uitkeering werd toegelegd. De heeren
houtkoopers stemden wel toe in de verhooging van
het dagloonmaar verklaarden voortaan niet meer be
doelde verhooging te gullen geven en administreren.
Thans verlangen de balkvlotters maar weder te werken
op den voet van voorheen.
'ss Gravenliagc, 2 Julij.
Bij het Woensdag 11. plaats gehad hebbende ge
tuigenverhoor in de zaak van de Vletter, verzocht de
getuige Dutillieux fiibriekant van zonneschermen, die
met den beschuldigde als schoolknaap op dezelfde banken
gezeten heeftonder anderen verlof iets in het midden
te mogen brengen omtrent het karakter van de Vletter,
hetgeen volgens het Dagblad van 's Gravenhage
hierop neder komt
»Mijne heeren. Ik gevoel mij gelukkig om op deze
plegtige plaats eene verklaring te mogen afleggen ten
voordeele van hem dien ik en dit is mij eene eer en
een voorregt mijn vriend mag noemen. -- De Vletter
heeft een zeldzaam, een eigenaardig karakter, dat bij
lien, die hem niet zoozeer van nabij kennen gemakkelijk
tot verkeerde beoordeeling aanleiding geeft.
»Maar zij, die hetnin zijn dagelijkschen omgang bij
wonen zij vereeren zij achten hem ja er zijn er onder
het volk, die met hem dwepen. Hij is een man. wiens
gelijke men in ons vaderland niet vinden zal. Hij is een
volkomen origineel manin den waren zin des woords.
»En wanneer Diogenes nog op dit aardrijk rond
dwaalde hij zou in de Vletter den man gevonden hebben
dien hijbij helderen dag en met een lantaarn in de hand
niet heeft kunnen vinden.
»Hij is een voorstander van strenge zeden en een van
die weinigen, die nimmer vloeken of »lubrieke woorden"
bezigen. Hij is een braaf, deugdzaam vader en echtge
noot van eene even brave vrouw en vier voorbeeldige
kinderen. Hij is een ijverig, werkzaam en vooral strikt
eerlijk man, een vriend van orde, rust en wet, maar
ook alleen zonder willekeur of ongeoorloofd misbruik
van magt.
»Hij is een man van beginselenedel van hart en
helder van hoofd. Hij ijvert steeds tot bevordering van
het heil des volks, tot veredeling en beschaving van
het algemeen. Sinds 20 jaren of ianger nog is hij lid
soms bestuurslid van de afdeeling Rotterdam der
maatschappij tot afschaffing van sterken drank, waar hij
ook meermalen voordrachten hield, door tal van mannen
en vrouwen bijgewoond terwijl hij immer tractaatjes van
die vereeniging op de openbare straat uitreikte.
//Menigeendie door het misbruik van sterken drank
van den goeden weg gedwaald was, bragt de Vletter
wfeder tot zijn plicht en hervormde dezen tot arbeidzame
en nuttige burgers. Hij is een onverschrokken zwem
mer, die daarbij meer dan gewone physieke kracht bezit
waardoor het hem gegund wasmenigeen het leven te
redden.
/Overigens was de Vletter immer voor iedereen tot
het verleencn van hulp en bijstand en raad gereed en
menigmaal leverden de kundige adviezen, door zijn
helder doorzicht gegevende beste resultaten op. Kort
om, de Vletter is met recht een plilantroop.
,/Door deze en meer ander zoo zeldzame burger
deugden is de Vletter te Rotterdam algemeen geacht
en geëeerd."
In de zitting van Donderdag heeft de proc. gen.
mr. Terpstra, zijn requisitoir in bovengenoemde zaak
genomen en geëischt dat het hof de Vletter mogt
veroordeelen tot eene tuchthuisstraf van 5 15 jaar.
Alstoen was het woord aan den verdediger van den
beschuldigde, Mr. Bergsma, die in eene uitvoerige'rede
welke het overige.gedeelte der zitting van Donderdag en
de geheele zitting van Vrijdag innam trachtte te weder
leggen de bezwaren tegen den beschuldigde omtrent de
gebeurtenissen van de bekende Vrijdag- en Zaturdag-
avonden aangevoerd. Vervolgens bespreekt pleiters het
aandeel van de Vletter in de moeijelijkheden bij het
zwemmen en het verplaatsen der groentemarkt, de
brochures en dagblad-artikején door hem geschreven
waarin pleiter slechts eene vrije en onafhankelijke beoor
deeling van openbare handelingen ziet. Ten slotte trad
hij in eene uiteenzetting van de Vletter's loopbaan,
noemde die voorbeeldig en requireerde tot vrijspraak van
den beschuldigde.
In de zitting van Zaturdag is de behandeling van dit
regtsgeding afgeloopen.
De adv. gen. Mr. Terpstrade verdediger Mr, Bergsma
en de Vletter zelf hebben nog breedvoerig het woord
gevoerd. Het hof heeft de uitspraak bepaald op Zaturdag
10 Julij a. s. des morgeus 10 ure.
De officier van justitie te Rotterdam verzoekt opsporing
aanhouding en opzending, van de persoon van Giranda ofMargare-
tha Bok, oud ruim 40 jaren laatst wonende te Rotterdam, tegen
wie door de arrond. regtb. aldaar regtsingaog is verleend met
bevel tot gevangenneming ter zake van opligting. l)e ambte
naren Van polieie zijn verzocht zeer bijzonder op die persoon
dc aandacht te vestigen, alzoo zij voortdurend gewoon is op
eene zeer overredende wijze bij witkeliers en logementhouders
zich crediet te verwerven tot dat zijgeene aannemelijke gronden
voor bare niet-betaling kunnende bijbrengen, eensklaps verdwijnt
en zich wel vermoedelijk onder een valschcn naam verschuilt.
Zij was te Rotterdam gekomen uit.-Velp, waar zij bij Goossens
had gelogeerd, na door eene huwelijksaanvrage in de couran
ten, voorgevende 40 mille te bezitten, een heer uit Rotterdam
naar Arnhem te hebben geloktdoor wiens tusschenkoinst zij te
Roterdam kamers heeft gehuurd met de kost, die zij gedurende
ruim ééne maand heeft bewoond, waarvan de bedongen prijs
nog moet betaald worden.
Kaclzand13 Junij. Vierde Hendrik Bierens
rustend burger alhier zijn 80sten jaardag, omringd van
een groot deel zijner kinderen en kleinkinderen. Op
merkelijk is 't dat er van zijn 12 kinderen nog 11 in
leven zijn waarvan er in den tijd van ruim een halve
eeuw geen een is overleden en waarvan de oudste
dochter 54 en de jongste zoon 32 jaren telt.
"Vlïs.sing-eti28 Junij. Als een bewijs van wel
ken woesten aard sommige poldergasten zijn, dient,
dat heden twee van die personen op den Steenen Beer
handgemeen werden en de een den anderen bij de
ooren pakte en achterover zoo hevig op den grond
wierp dat hij bewusteloos lag en sterk bloedde, zijn
woede nog niet gekoeld hebbende sprong hij hem met
volle kracht op de borst. De ongelukkigen werd van
de mishandelingen zijns belagers gered die in verze
kerde bewaring genomen is. Het slachtoffer lag bewe
gingloos op de straat. Jhr. Wichers, luitenant ter zee
lste kl.op non-activiteit, in de nabijheid van wiens
woning dit gebeurde, nam hem in huis en zorgde
dadelijk voor geneeskundige hulp.
Bergen-op-Zoom, 29 Junij. Gisteren avond
omstreeks 7 uren, ontstond alhier twist tusscben twee
schoonzusters, die zoo hevig werd dat zij elkander bij
de haren grepen en langs den grond sleurden. Een
harer verkeert in hoogst zwangeren toestand.
Tengevolge dier vechtpartij heeft heden een nog
bloediger tooneel plaats gehadde eene broeder heeft
den anderen (echtgenooten van bedoelde vrouwen) on
verwachts aangevallen en met een mes onderscheiden
wonden toegebragt; zonder spoedig ontzet zou er ver
moedelijk een moord zijn begaan. Den verwonde is
dadelijk geneeskundige hulp verleend en de andere
werd door de polieie in verzekerde bewaring gebragt.
3 Julij. Heden morgen werd door een der
werkliedenbezig met het weggraven van een gedeelte
der batterijen een stukje zilvergeld opgegraven dragende
het jaartal 1793. Langs den rand aan de wapenkant
van het stuk zijnde (romeinsche) letters Arch. aust. d.
burg. loth. brab. c. fi. 1793.
Aan de andere zijde een kruis, met in den bovenhoek
eene kroon en in de onderhoek een vrouwenhoofdin
de regter zijhoek het cijfer IV, de linkerhoek uitge
sleten langs de rand leest men (rom. schrift) Franc,
h. d. gr. imp. a. ger. h. er. hun. bob. r.
ZieiMltzoe5 Julij. Gisteren avond werd door
het muziekcorps der dd. schutterij alhier eene luister
rijke serenade met fakkellicht gebragt aan de nieuw
benoemde lste en 2de luit. bij die schutterijde Heeren
Mrs. J. M. Isebree Moens en J. A. Bolle.
In de zitting der Tweede Kamer van Vrijdag 11.
interpelleerde de heer van Sijpestein den Minister van
Koloniën naar aanleiding van ontvangen berigten van
de kust van Guinea, waaruit bleek dat op 26 Mei 11.
eenige officieren van Zr. Ms. stoomschip de Amstel
gestationeerd ter reede aldaar, den commandant ver
zocht hebben om met eene sloep een togt op de reede
heen en weder te mogen maken. De eerste officier
verkreeg daartoe verlof, en nam nog een ander officier
en onder-officier benevens acht matrozen met zich mede.
Alzoo op- en nedervarende merkte de wachthebbende
matroos dat de sloep naar den wal stevende en dat
de bemanning door een hoop negers omringd en ge
vangen genomen werd. Gelegenheid om deze te ont
zetten scheen niet te bestaan en volgens particuliere
berigtgevers zouden de beide officieren en onder-officier
op gruwelijke wijze zijn vermoord.
Mogt dit laatste berigt zich bevestigen (de minister
van koloniën verklaarde ook in het bezit te zijn van
berigten die deze feiten tegenspraken)dan zou op de
kust van Guinea door eene barbaarsche bevolking op
de wreedaardigste wijze het bloed van Nederlandsehe
onderdauen vergoten en de Nederlandsehe vlag op de
schandelijkste wijze zijn gehoond.
Elk vaderlandsch gemoed wordt door dit vreesélijk
berigt geschokt en verontwaardigd. Mogt het zich
bevestigen dan zal bet gansche land wraak roepen
over eene dergelijke gruweldaad.
In de jaarlijksclie algemeene vergadering van het
Provinciaal Utrechtsch genootschap van kunsten en
wetenschappen is dezer dagen tot Lid benoemdde
Heer J. J. van Kerkioijk te 's Gravenhage.
Z. M. heeft benoemd tot substituut-griffier bij de
arrondissements-regtbank alhier mr. P. Roetert Tak
Ez., advocaat te Middelburg, tot officier van justitie
te Groningen mr. H. C. A. Thierne A.Cz.thans officier
te Middelburg; en tot officier van justitie te Middel
burg mr. J. R. A. Engelenburg, thans substituut-officier
te Utrecht.
Dezer dagen stierf in het krankzinnigengesticht
te Utrecht zekere Johanna van den Heuvel, sinds on
geveer 30 jaren aldaar voor rekening der gemeente
verpleegd. De oorzaak dezer krankzinnigheid is merk
waardig en- leerzaam genoeg om in herinnering te wor
den gebragt.
Als dienstbode niet van uiterlijke schoonheid ontbloot
