T
25s,e Jaarg.
Zaturrlag 20 Februurij I860.
l\o. 2600.
Nieuwstijdingen.
JTrawferijfe.
Thee-
ZÏEll!KZEESCHE NIEI WSBOUE.
bij
E<'u ernstig woord ustn <le Kiezers
in het Di^ti'iet Ziei'ikzce.
De Grondwet schrijft voor dat voor iedere 45,000
ingezetenen één lid voor de Tweede Kamer der Staten-
Generaal moet gekozen worden. Daar het aantal
ingezetenen van Nederland jaarlijks vermeerdert, moet
ook het getal leden van de Tweede Kaïher der Staten-,
G ene raai toenemen. Bij de Kieswet is bepaalddat er
om de vijfjaar een tabel zal gemaakt worden, waarbij
het Kijk in Kiesdistricten wordt verdeeld. Daar de
laatste tabel bij de wet van 22 April 1864 werd vast
gesteld moet thans deze tabel worden herzien
cn de Regering heeft daartoe een wetsontwerp inge
diend. Uit dat wetsontwerp blijktdat de vermeer
dering van bevolking van dien aard is, dat er vijf
nieuwe leden voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal
moeten gekozen worden. De Regering stelt danrom
voor, om de volgende nieuwe districten te vormen
Heerenveen Zaandam en Brielléeti om de districten
'Tiel en Boxmeeraié thans ieder slechts één lid kiezen
elk twee leden te doen afvaardigen. Tengevolge het
oprigten dezer nieuwe, en het vergrooten der be
staande wordt er nu in vele districten wijziging
gebragt. Tot elks verbazing zien wij evenwel ook in
het wetsontwerp, dat de districten Zierikzee en Goes
die thans ieder één lid voor de Tweede Kamer afvaar
digen tot één district worden vereenigddat twéé
leden zal kiezen. Daarenboven worden de gemeenten
Sommelsdijk en Middelhar nis bij Brielle gevoegd. Tot
toelichting van dien maatregelzegt de; Minister van
Binnenlandsche Zaken „dat zulks geschiedt op ver-
Janhen van Gedeputeerde Staten varf Zeeland en omdat
„men steeds bij voorkeur dubbele kiesdistricten moet
„vormen."
Wij nemen de vrijheid te doen opmerkendat de
Grondwet in geenen deele voorschrijft, dat dubbele
districten gemaakt zullen worden; art. 77 oer Grondwet
ze«-t„Het getal van de leden der Tweede Kamer
„wordt bepaald naar de bevolking, voor iedere 45,000,
één." Bij de herziening der Grondwet in 1848 werd in
de Additionele artikelen een voorloopig kiesreglement
vastgesteld en art. 0 bepaalde„dat elke provincie
„dom* Gedeputeerde Staten verdeeld moest worden in
„zóóveel hoofdkiesdistricten als cle bevolking het getal
„van nagenoeg 45,000 malen bevat." Wel is waar is
door de kieswet van 4 July 1850 dit voorloopig kies
reglement vervallen en zijn bij voorkeur kiesdistricten
gevormd waarin twéé soms meer Leden der Staten-
Generaal gekozen wordenmaar dit is een geheel
vrijwillige daad des wetgevers, en door de Grondwet geens
zins verpligtend gemaaktzooals uit het bovenstaande
blijkt. De groote kiesdistricten ontstonden vooral, omdat
locale invloeden zich dan minder kunnen doen gelden
hier staat -oseuwd -tegenover dat., men door kleine
districten meer dan door grootemannen krijgt die
den geest der bevolking uitdrukken en tevens dat de
meerderheid niet kan beletten dat ook de minderheid
vertegenwoordigers in de Staten-Generaal krijgt.
Het tegenwoordig kiesdistrict Zierikzee bestaat uit
het eiland Goereê met Over-Flakkée en Schouwen met
Duiveland. terwijl het district Goes is samengesteld
uit de eilanden Zuid- en Noord- BeoelandTholen en
Sint-Philipsland. Het nieuwe district Zierikzee zal be
staan uit de eilanden Noord- en Zuid-BevelandTholen
Sint-Philip slandSchouwen met Duiveland en Goedereede
met Over-Flakkéemet uitzondering van de gemeenten
Sommelsdijk en Middelharniswelke bij het nieuwe
district Brielle worden gevoegd. Deze zamenvoeging
komt ons niet gewenscht voor; het baat weinig of men
clit districtZierikzee of Goes noemtwant hierdoor
beslist men alleen waar de stembussen behooren ge
opend te worden.
Zooals de indeeling nu is, zal Goereê met Over-
Flakkée en Schouwen met Duiveland te zamen hebben
ongeveer 1140 kiezers, terwijl het overige gesepareerde
gedeelte van het district 1420 kiezers zoude bevatten
Goes zal dus zijn wil doordrijven en Zierikzee zal als
het ware geannexeerd worden aan Goes.
De tegenwoordige indeeling der districten Zierikzee
en Goes is ook geenszins volmaaktmaar toch veel
minder slecht clan de voorgestelde. Thans zjjn voor het
district Zierikzee, de Stad Zierikzee, en voor het district
Goes, cle Stad Goes, als van zelve aangewezen als cle
plaatsen waar cle kiezers moeten zamen komenmaar
hoe zal het gaan, na die vereoniging? Geen van al
cle plaatsen in het district is zoodanig gelegen dat cle
kiezers er gemakkelijk zamen kunnen komen ook is
Zierikzee niet zooveel grooter dan Goesdat al de
ingezetenen zich aan de uitspraak van eene, te Zierikzee
op te rigten kiesvereeniging zouden onderwerpen. In
den regel zullen de kiezers twéé dagen op reis moeten
zijn om eene kiesvergadering bij te wonen op eenig
middenpunt van het district. Waarlijk zulk eene op-
ofFering van tijdgeld en moeite is niet te verwachten
als men ziet dat in de groote gemeenten weinig of geen
kiezers op eene kiesvergadering komen. De meeste
kiezers in het district komen dan in geene aanraking
met elkander denkt slechts om cle weinige betrekkingen
die er bestaan tusschen cle bewoners van Flakkée en
Tholen of Beveland. Zonderling is voorzeker de zamen-
voeging dezer eilanden als men zietdat volgens de
Memorie van toelichting van het wetsontwerpcle
Zaanstreek van Haarlem wordt gescheiden „omdat
„tusschen haar en cle overige gemeenten van het district
„Haarlem weinig of geen betrekkingen bestaan en dat
„de ingezetenen van beide onderdeelen van het district
„te weinig met elkander in aanraking komen om eene
„gewenschte zamenwerking bij de verkiezing mogelijk te
»tnakenGelden deze zelfde redenen niet tegen de
vereeniging van Goes en Zierikzee
Voor de ingezetenen van Flakkée komt hier nog hij
dat Sommelsdijk en Middelharnis van het district worden
afgenomen en bij Brielle gevoegdmidden uit het
eiland zulk een stuk weg te nemenmaakt alle overleg
tusschen cle kiezers onmogelijk.
Wij hegrijpen niet, hoe do Regering voor kan stellen
om enkele districten te vormen wanneer districten als
Zierikzee en Goes worden vereenigd, waarvan de onder
deelen in geen cle minste aanraking met elkander zijn en
de middelen van gemeenschap duur en slecht. In den
winter bij ijsgang of storm is de communicatie tusschen
de eilanden soms dagen achtereen gestremd.
Ziet daar cle redenen die het ons onraadzaam doen
achten om Zierikzee en Goes tot één kiesdistrict te
vereenigen. Deelen de kiezers ons gevoelen dan hopen
wij dat zij zich tot cle Tweede Kamer der Staten-Generaal
zullen wenden met verzoek orn de beide districten niet
te vereenigen. Eene spoedige toezending van een
adres is wenschelijk omdat het wetsontwerp binnen
zeer korten tijd in de Afdeelingen der Tweede Kamér
zal onderzocht worden.
NB. Bij het ter perse leggenontvangt de Uitgever dezer
Courant reeds een adresin voorschreven zin aan
de Tweede Kamer der Staten-Generaal gerigtmet
verzoek om het ten zijnentter teekening door de
Kiezersneder te leggenen hieraan voldoende zoo
neemt hij de vrijheid hiervan kennis te geven met
■uitnoodiging aan de Kiezers in het district Zierikzee
om door de onderteekening van dat adres van hunne
belangstelling ten deze'p^të"(töeiï Tjlijlcen.
ZierikzeeSchuithaven BNo. 04.)
Op dit oogenblik wordt voor de assises van Nancy
de. zaak behandeld van zekeren Jeanson een kweekeling
van het seminarie van Ppnt-a-Mousson (in het departe
ment der Meurthe, niet ver van Metz.) die, uit wraak
zucht over zijne aanstaande wegzending, welke hij zich
door het herhaaldelijk insluiken van verboden boeken
(laatstelijk van eene complete uitgave van den griekscheti
blijspeldichter Aristophanis) op clen hals gehaald had
het seminarie in brand heeft gestoken, en die bovendien
uit spijt over de verwijdering, die èn wegens zijne weg
zending èn wegens zijne nieuwe misdaad ontstaan moest
tusschen hem en een zeventienjarigen medeleerling (Jon-
attedien hij zeer overdreven lief haddézen te
midden van clen brand, met eeu scheermes, in den slaap,
cle keel heeft afgesneden. Er bestaat geen twijfel aan
de voorbedachtheid der eerstgenoemde misdaad, maar
wel over de vraag, of de beklaagde niet geacht moet
worden tot op zekere hoogte in zijne geestvermogens
gekrenkt te zijn. Men doet zich die vraag zoowel met
het oog op het door Jeanson vermoorden van zijnen
meest geliefden makker, als op verscheidene anteceden
ten van den beklaagde ofschoon deze daarentegen van
eene zelfs vroege verstandelijke ontwikkeling blijk heeft
gegeven, en zijne onderwijzers verklaren, dat zijn werk
wel van opgewondenheid, maar niet van verstandverbijs
tering getuigt. Uit een ten processe voorgelezen brief,
dien de beschuldigde kort voorliet begaan zijner.mis
drijven aan zijne bloedverwanten geschreven heeft, blijkt
niet slechts dat hij dezen een diepen haat toedroeg
en dat hij over 't geheel een even hartstogtelijken als
zonderlingen aardbad (hij onderteekent zich Mis. Alc.
de misanthroop Alceste maar ook dat clen jeugdigen
seminarist alle godsdienstig geloof ontbrak. Jeanson is
tot twintig jaar dwangarbeid veroordeeld.
33$lgic,
Te Verviers is Maandag avond eene poging tot
het plegen vaneen clriedubbelen moord gedaan die, wat
de aanleiclende oorzaak aangaat, den eenigen tijd gele
den volvoerden moordaanslag tegen clen chef van de
Antwerpsche spoorwegstation in herinnering bragt. De
dader, zekere Hallin, is een gewezen spoorwegwachter
die, nadat zijn arm door de locomotief van een nachttrein
verbrijzeld was geworden als bode bij het bureau van
clen Vervierscheu spoorweg was in dienst gesteld. Eene
schorsing voor vijf dagen wegens een op nieuwjaarsdag
begaan pligtverzuimhad hem zoo vergramd gemaakt,
dat hij het besluit had opgevat om zich op degenen
aan wie hij deze straf te wijten meende te hebben
bloedig te wreken. Dit voornemen heeft hij bij de uitbe
taling van zijn maandgeld ten uitvoer trachten te brengen,
door het lossen van revolverschoten op den bureau-chef
en op twee van diens klerken. Gelukkig heeft hij de
twee laatsten gemist en eerstgenoemde slechts licht aan
den schouder gekwetst. Het lag in zijn plan om den
onder-chef insgelijks aan zijne wraak op te offeren
terwijl hij na het dooden van al zijne slagtoffers cle handen
aan zich zei ven schijnt te hebben willen slaan. Twee op
het gevecht toegeschoten politie-agenten en de bedoelde
onder-chef zijn er echter in geslaagd, den wel eenarmigen,
maar buitengewone ligchaamskrachten bezittenden Ha-l-
lin den revolver te ontwringen en zich ook van zijnen
persoon meester te maken.
Jl. Maandag tusschen 12 en 1 ure zat de heer L.,
koopman, wonende op de Place de Meir te Antwerpen, op
zijn bureau voorden lessenaar, toen een welgekleed en zoo
het scheen fatsoenlijk man bij hem werd aangemeld die
verzocht had hem alleen te mogen spreken. Deze persoon
door den bediende in het bureau gebragt zijnde stelde clen
heer L. een brief ter hand, met beleefd verzoek om daarop
terstond antwoord te mogen ontvangen. De heer L. opent
den brief en leest daarin
Mijnheer
„Zoo gij mij niet op het oogenblik de som van 300,000
fres. geeft, dan jaag ik u een kogel door de hersens."
Zoodra de heer L. dezen aanhef gezien had, las hij niet
verder, maar sprong eensklaps vastberaden op clen onbe
kende toe en greep hem stevig genoeg vast, om hem het
gebruik zijner handen te beletten. Dit was voor den heer
L. een geluk, want bij den greep bespeurde hij, dat cle
ander juist eene pistool uit den zak wilde halen. Hiérbij
ontstond eene worsteling, waaruit cle heer L. spoedig be
vrijd werd door de kantoorbedienden, die op het gerucht
uit een ander locaal te voorschijn kwamen en zich handig
van den indringer meester maakten. Terwijl nu een der
klerken de polittie gingjroepen begon de onbekende er
barmelijk oin genade te smeeken en bezwoer dat cle eer
van eene zeer achtenswaardige familie er mede gemoeid
was, als het geval ruchtbaar werd. De heer L. en de kan
toorbedienden door zijne woorden misleid, hielden nu
minder scherp de aandacht gevestigd op zijne bewegingen.
Daarop scheen hij gerekend te hebben, want eensklaps
rukt hij zich los, vliegt, op den heer L. toe, scheurt hem
met dol geweld den brief uit de handen en werpt dien in
den haard, vermoedelijk om zoodoende het bewijs zijner
daad te vernietigen. Doch even snel werd hij zelf op zijde
geworpen door een der klerken, waarbij deze tevens den
brief, die reeds gedeeltelijk vlam had gevat, haastig uit
het vuur sloeg en in veiligheid bragt. Naar het scheen,
was de heer L. eerst door zijn bidden en smeeken bijna
bewogen geworden om aan de zaak geen gevolg te geven
doch nu viel natuurlijk daaraan niet meer te denken, zoo
dat de lastige bezoeker dan ook aan cle politie werd over
geleverd. Naar men zegt, is het gebleken dat de pistool
die hij in den zak gereed had, geladen was.
Er worden thans uit België bijzonderheden gemeld
betreffende den storm van den nacht van Vrijdag op
Zatnrdag jl. Te Antwerpen was liet gevaarljjk zich op
straat te wagen; het regende letterlijk dakpannen en
schoorsteenen. In de haven en de dokken werden de
schepen ontzettejid^^dsUagördeiikelc-wijn gezorrkrum
eenigen heeft men op het strand moeten zetten. In den
omtrek der stad werden verscheidene hoornen ontworteld.
De laatste trein van Brussel, een goederentrein, stootte
bijna op een hinderpaal veroorzaakt door een hoogen
boom welke op de rails gevallen was en in zijn val een
telegraafpaal en de daaraan verbonden dratien welke op
dien weg bijzonder talrijk zijn, medegesleept had. In de
omstreken van Bergen is eveneens groote schade veroor
zaakt. Te Dour is een geheel dak midden in de Grand-
Rue nedergestort waardoor verscheidene personen
gevaar liepen verpletterd te worden. Ook te Luik zag
men overal ingestorte schoorsteenenweggewaaide dak
pannen en verbrijzelde vensterglazen. Zelfs geheeleramen
zijn met gedeelten van daken vernield en zelfs muren
omgeworpen. Een groot aantal boomen zijn op verschil
lende plaatsen ontworteld. Te Gent en te Charleroi is
veel schade toegebra.gter waren berigten ontvangen
dat verscheidene huizen in de omstreken van hunne
daken beroofd zijn.
'él «Wrijunb.
Sloten, 14 Febr. De verwarring in deze gemeente
neemt bij den dag toe. De secretaris is ontslagen, omdat
hij niet harmonieerde met den burgemeester, de gemeente
geneesheer heeft ziju ontslag genomen, om hetaangezegde
lot van den secretaris te ontgaan de aschman is in zijne
betrekking geschorstcle veldwachter krijgt van tijd tot
tijd huisarrestde school wordt soms 5 maal in de maand
door den burgemeester (in costuum) bezocht. Zoo de
ged. staten of de minister van binnenlandsche zaken niet
tusschen beide komen is de ellende nog niet te voorzien.
St. Jan Stooii 15 Fobr. Tusschen Vrijdag en
Zaturilag nacht heeft alhier een stonn gewoed aan een orkaan
g lijk, waardoor veel schade werd toegebragtde wijzers van
het uurwerk der kerk werden afgtrukt.eu weg geslingerd-
twee nieuw gebouwde huisjes werden in een oogenblik in een
puinhoop veranderd, in een van die huisjes waren vijf menschen
aanwezig, doch wis!en zich bij lijds te redden, een boom
werd door den storm ontworteld en viel vlak door een schuurtje
Mkldelharnis17 Febr. Ofschoon de bevol
king dezer gemeente niet toeneemtbestaat er toch
behoefte aan visschers- en arbeiders-woningen zelfs
zóó dat men begonnen is eene geheele nieuwe straat
met 24 woningen aan te bouwen.
Het laat zich dan ook aanzien dat de oude spelonken
weldra door de bewoners zullen worden ontvlugt, .terwijl
de zoogenaamde huisjes-melkers zich niet schamen om
,de huur van die hokken nog met 10 en 20 cents per
jweek te verhoogen.
Er zal dan alzoo in eene lang bestaan hebbende behoef
te worden voorzien en de huisbazen leeren om hunne
huizen beter te onderhouden en die niet te verhuren
tegen schandelijk hooge pry zen. (Ingez.)
I£ral>t>ett«li|l*e16 Febr. Dezer dagen had
hier een treurig ongeval plaats. Vrijdag morgen ging
de algemeen gejachte heer G. v. D. van hier naar Waarde
om verschillende ambts-bezigheden te vervullen. Des
avonds niet op den verwachten tijd terug gekeerd be
gon men zich ongerust te maken en ging men eindelijk
allerwege naar hem zoeken. Dien geheelen guren nacht
vernam men niets van hem, doch eerst 's morgens werd
hij gevonden liggende doornatmet slijk bemorsd
verkleumd van koude en bewusteloos op een dijk in
eene geheel andere rigting dan die hij had moeten volgen.
In dezen toestand opgenomen in een nabyzynd arbei
dershuisje bleef hij in bewusteloozen toestand, totdat
hij Maandag ochtend den laatsten adem uitblies. Men
verdiept zich in allerlei gissingen, hoe hij op de plaats
waar hij gevonden werd gekomen is. Aan verdwalen
valt niet te denken van iemand die zóó bekend was
met al'e voetpaden als de overledene. Te meer indruk
maakt, deze treurige omstandigheid bij allen omdat
de heer v. D. de algemeenen hoogachting van een
ieder genoot. Heden morgen arriveerde hier reeds vroeg
tijdig eene commissie uit de regtbank te Goesten
einde een onderzoek naar de oorzaak van dit ongeval
in te stellen. Verschillende getuigen werden gehoord,
doch men weet nog niet in hoeverre het der justitie
gelukt is, eenig licht in deze duistere zaak te verspreiden.
ZieriKaseo, 16 Febr. Volgens het wetsontwerp
tot herziening van de kiestabel, zal het getal leden der
Tweede Kamer met 5 vermeerderd en op 80 gebragt
worden. Als nieuwe kisdistrioten zijn voorgedragen
Heerenveen, Brielle en Zaandam, terwijl Tiel en Boxmeer
dubbele kiesdistricten worden.
Zierikzee, 17 Febr. Naar men uit eene echte
bron verneemt zal den WelEerw. Heer F. W. Stutter-
heimproponent bij de Evang. Lnthersche gemeente,
eene prediking op aanstaanden Vrijdag avond in de
Concertzaal houden.
Zierikzee18 Febr. Bij de op gisteren ge
houden stemming voor leden der Tweede Kamer zijn
gekozen te Groningen mr. van Houtente Haarlem
mr. Mirandolle.
Zierikzee19 Febr. De 52'le verjaardag van
Z. M. den Koning werd heden alhier op den gebruiklijke
wijze gevierd. Van alle openbare en vele particuliere
gebouwen wapperde de nationale vlag terwijl het
klokkenspel zich liet hooren. Ten 12 ure werd door
de schutterij eene parade gehouden waarbij het muziek
corps eenige stukken uitvoerde.
De vélori|>éili-, lu?t nieuwe voettui^r, 'jlat m«n oi»l? CL
hier le lande begint ie gcbniikun en te Purijs vooral bnrgtfk-
regt heeft verkregen deelde zoowat een zestig' ^jaar geleden
reeds in de gunst der toenmalige incroyahlesToen ecluer
werd het juister dan thans vêhiofSre genoemd terwnh-de
persoon die, het, bestuurde, velocipede heette:
De sJarflih de llnnovre" leverde toen It pMwjTMtomsrnnal
hel sehnuwspel van een vélncipedeu-wedstrijd op, die ook wel
van het terras op den boulevard des ((aliens begon oin in
de Champs Ely-ées en Ie Cour de la Re.inc te worden heslist.
Den 29 florenl van 't.jnar XII (19 Mei 1804) werd in de
vaudeville te Parijs een comedie opgevoerd, getiieid de ,Y.oW
ciferes geschreven door Dupatay Chazus en Morftrfrnfr. Hc£.
succes was colossanl cii men juichte vtwroamelijy
regels toe, die we hier vertaald laten volgen
Gij mannen van den sukkeldraf.
Koetsiers, die u niet durft te were!
Wilt gij er spoedig gun, teij ,#UaL_
V!i'n* (Pijl va a rt iter" véTocif<!fh\ii
Gebruikt dan, uit nood'weudïjffleid,
Voor spoed, vrat meer behendigheid.
berigte».
Onder Dreischor wordt Keetje opmerkzaam gemaakt
op de hanen
Want als de hanen kraajfên
En men begint te jnaajjen
En aR de koeijen loeyen,
Zal zij zich niet verrnoeijeu
Hoe men haar doet bemerken
Dat zij ook vroeg moet werken
Maar zij blijft meest lang slapen
Tot dat de bóeren-knapen
Soms roepen op de steê
„Wordt wakker luije Keê
Te Scherpenisse moest eene eerbare jonge dochter
zooveel onwaarheden niet uitbazuinen cn zoo hoog niet
vliegen want een pikdraad kan ligt breken. -- De
vroomachtige man te W. wordt verzocht, wanneer er
meer voor kerkelijke zaken moet gestemd worden, geen
27 stembriefjes meer mede te nemen,om die aan
anderen ingevuld op te dringen, oin zoodoende zijn
doel te bereiken want:
Zulke werken zijn bedrog.
Blijft dus zemel bij u trog.
En laat ieder dien hij wil
Kiezen, en houdt u dan stil.
Iemand te Ovezande heeft bij de stemming voor
notabelen alles gedaan wat hij maar kon om stemmen
op zich te vereenigen, met belofte van schoone vooruit-
zigten in de toekomst, welk plan ondersteund werd door
twee philosophische boerenmaar zij hebben gelukkig-
gespeeld op een viool zonder snaren. Het twist-
zoelcende gekje te Bruinisse moest geen verstoring in
de zang-vereeniging brengen daar dit volstrekt niet
te pas komt
Dus, twister! houdt toch uw fatsoen,
En wil die dwaasheid niet meer doen,
Want anders zult gij met veel pret,
Worden uit het lokaal gezet.
Wor$t verwacht in Noord-Beveland: de vlugt van
een boertje met K rij na. In N. B. wordt een witrok
aangeraden geen 10 pond meel te veel uit een mud
te scheppen of zijn molen zal genoemd worden.
Een schipper in Zuid-Beveland wordt aangeraden, het
niet meer aan te leggen om een ander te overvaren
en ook niet in verboden waters ten anker te komen.
In het groot gekkenhuis van een meelzak te C.
worden de gekken gesticht door een dubbelen gek, die
tevens ook de penningen weet op te duikelen vooreen
klein gekkenhuis, dooreen slnwen witrok verzonnen dus:
Vat gij het niet, o! domme schaar,
De deugd van een molenaar?
'tIs om uw geld, en om zijn eer,
Dat zij u doen mooi bij den beer.
Kerknieuws,
De heer C. W. Schoor el, predikant bij de Nederdnitsche
hervormde gemeente te 's Heer Abts- en Sinoutskerke
heeft het beroep naar die gemeente te Axel aangenomen.
Boeliaankon<li«jiiig.
De Schoolquaestiedoor Jhr. Mr. M. .T. Scuuuit-
beque Boei je oud-distficts-Schoolopziener.
Zierikzee, S. Octitman, Jz. 1868.
Is er eene zaak, waarover thans bijna alle gemoede
ren in beweging gebracht worden, het is voorzeker
die betrekkelijk het lager onderwijs op de openbare
scholen in ons Vaderland zoodat de vraag hoedanig
dat onderwijs moet ingericht zijn in den tijd, welken
wij beleven, als tot de questions brüldntes behoort. Het
zal dus wel niemand verwonderen, dat de W.Ed. Heer
Schuurbeqüe Boeije, vroëger Schoolopziener, zich be
voegd geacht heeft, om in dien strijd mede zijn gevoelen
daaromtrent in het openbaar uit te spreken. Hij heeft
zulks gedaan in eene hoogst belangrijke brochure, onder
boven vermelden titel, welke alleszins verdient gelezen
en herlezen te worden naardien de geëerde schrijver
hier eene beknopte, maar tevens duidelijke geschiedenis
levert van ons schoolwezen en van den daarover ge-
voerden strijd. De geschiedenis is toch een spiegel
waarin wij de.dingen in hare werkelijkheid aanschou
wen. en gelijk zij ons de oorzaken der bestaande qnaestie
doet kennen kan zij mede welligt hoe moeijelijk
het probleem dan ook schijnen moge den weg tot
hare oplossing doen vinden. Uit die geschiedenis worden
clan pok door den schrijver belangrijke resultaten af
geleid, en baarbij ten duidelijkste aangetoond, wat eigen
lijk de oorzaak is van dien strijd; gelijk hij tevens uit
haar aanleiding neemt tot beantwoording van de ge-
wigtige vraag, of cle Staat al of niet zich met de zorg
voor het lager onderwijs belasten clan of dit aan de
kerk en de particulieren moet worden overgelaten, daarbij
in het licht stellende, dat de zorg der Regering voor
het lager onderwijs onmisbaar is. En vraagt men nu
