25s,c Jaarg-.
So. 2578.
Zaturdag 5 December 1868.
M
Nieuwstijdingen.
JFrattttrijfl.
ZIËRIKZËESCHE NIEEWSRODE.
l)e Pall Mall zegt: »De bezorgdheid over de
I gezondheid van kiezer Napoleon «chjjnt wel gegrond
te ziin. Hij onthield zich wel niet van paard rijden
en van het deelnemen aan de groote jagt te Conipiègne
doch, in strijd met zijne gewoonte, nam hij hulp aan
bij hét in- en uitstijgen van het rijtuig. Bjj gelegenheid
van de jagtpartjj merkte men op, dat hij zeer moeijelijk
ging en zijne beenen, die vrjj ver van elkander verwijderd
waren met moeite nasleepte als waren zij meer en
meer verlamdterwijl hij zijne armen uitstrekte om
zich op de been te houden, 's Avonds bij de curée
zette hij zich in een leuningstoel, totdat zij afgeloopen
wasofschoon de keizerin en de prinses van Wales
stonden. Ook zag men dat hij, een paar avonden geleden,
in den schouwburg het hoofd op de borst liet zinken
en onbewust scheen van hetgeen er gebeurde.
Heerenveoii, 27 Nov. Zaturdag jl. had zekere
de Jongveerschipper van hier op Leeuwarden het
ongeluk een zak met geld te verliezen waarin zich
pl. m. ƒ400 bevond. Alle pogingen om het verlorene
tent» te krijgen, bleken aanvankelijk vruchteloos te zijn.
Eindelijk: zoo zegt men werd de Jong een brief
gezonden waarin de plaats werd aangeduid waar het
geld te vinden was. Natuurlijk werd de aangeduide
plek spoedig opgezocht, enja, daar werd het ver
miste terug gevonden. Dat men zich in gissingen ver
diept, omtrent deze zonderlinge zaak, zal zeker niemand
bevreemden.
Uit Groningerland meldt men dat de toestand
wat de scheepsbouw betreftallertreurigst moet ge
noemd worden. Op scheepstimmerwerven, als te Hooge-
zand, Pekela, Veendam, Wildervank, Stads-Kanaal enz.
enz.waar vroeger door elkander gerekend, een groot
aantal flinke schepen, zelfs voor de groote vaart, werden
vervaardigd, is nu al sedert ruim een jaar bijna niets
te doen zoodat de meeste bazen genoodzaakt zijn
hunne knechten op enkelen na, te laten loopen. Pornp-
makers, touwslagers, smeden en annexen, ondervinden
daarvan dan ook de nadeeligste gevolgen; terwijl wat
aangaat de algemeene bloei en welvaart in die streken,
zich zulks het meest bepaalt tot beu die 't landbouw
bedrijf en wat daarbij behoort, uitoefenen. Voor 't overige
beginnen alle reizigers uit Holland en meer andere
provinciën het openlijk uit te spreken, dat het lang geen
Groningerland van voorheen meer is. En wat moet men
van dit alles als de groote oorzaak beschouwen?
Niets anders als den onhoudbaren toestand, waarin de
schipperij, die de zoogenaamde groote- of buitenvaart
uitoefent, zich bevindt; de weinige verdiensten die meer
te maken zijn niet alleen wegens het sedert eenige
jaren op ontzettende wijze vermeerderen van het aantal
personen die zicli aan 'tschippersbedrijf gaan wijden
al zien ze als 't ware vooruit, dat het bijkans geen be
staan meer oplevert, maar voornamelijk de stoom, die
groote beweegkracht, overal op groote schaal toegepast
zoowel tot het voortstuwen der booten over alle groote
zeeën als wat betreft hare aanwending tot transport
middel te land. Dit alles heeft, wat zal 't baten zulks
te ontkennen, invloed op den toestand der duizenden
in deze provincie, die tot hiertoe, met achterlating van
vrouw en kinderen overal rondzwierven en bij het
naderen van den wintertijd in den schoot van familie
en vrienden terugkeerden, vroeger ruim voorzien van
middelen om op onbekrompen wijze te kunnen leven,
thans met toezending uit den vreemde van slechts een
spaarzaam deelzonder mede 't genoegen te smaken
zich in den welstand van allen te kunnen verheugen,
al gaat het dan ook minder voor deri wind, toch nog
gelukkig in elkanders behoud. Wat er op dergelijke
wijze van de buiten vaart moet worden, en hoe men
't zal voorkomen dat sommige tot voor eenige jaren
nog zoo welvarende gemeenten niet met den tijd in
verval geraken is ons (we bekennen het gaarne) een
raadsel, doch zeer gemakkelijk is het te zien, dat het
zóó niet lang blijven kan; getuige mede de bijna geheel
geweken sympathie voor 't reederswerk, vroeger steeds
zoovele deelhebbers tellende, thans hoe langs zoo meer
verflaauwende, omdat het niet langer rendeert.
Door den gemeenteraad te Leeuwarden is overeen
komstig het advies der gas-commissie besloten met
ingang van 1 Januarij 1869 den prijs van het gas te
verminderen van 14 tot 12 cent per kub. el.
Zierikzoc, 8 Dec. Jl. Maandag is op den Bau-
jaard gestrand het Ned. schip Dordrecht, kapt Verhoeven,
komende van Batavia. Het schip is gebroken en zit ge
heel onder water. De equipage benevens 28 passagiers
en 40 militairen zijn te Brouwershaven aan wal gebragt,
benevens 700 balen koffij. Ook alhier zijn 300 balen
aangebrngt, terwijl voortdurend scheepjes met bescha
digde koffij en suiker aankomen.
Zïerilizce3 Dec. Het provinciaal geregtshof
in Zeeland heeft jl. Zaturdag het volgend arrest uit
gesproken
Hendrik van der Kliftoud 24 jaren, arbeider,
wonende alhier, vroeger voortvlugtigen bij arrest
van het hof dato 26 September jl. niet nog een mede
beschuldigde weder8pa»nig aan de wet verklaard
doch zich thans vrijwillig in arrest begeven hebbende
beklaagd van met nog zeven andere beschuldigden
die reeds zijn veroordeeld, op den 28 Februarij jl.
vóór zonsopgang, te zamen en in vereeniging eene
hoeveelheid van ruim 23 mud rogge ter waarde van
omstreeks ƒ98 afkomstig van een op de Zeehonden
plaat gestrand schip uit het bewoonde vaartuig van
den schipper J. J. de Rijkewelk vaartuig destijds
alhier lagarglistig te hebben weggenomen en zich
toegeëigend is schuldig verklaard aan diefstal ge
pleegd bij nacht in een bewoond huisen onder
aanneming van verzachtende omstandigheden veroor
deeld tot eene correctioneele gevangenisstraf van drie
maanden alsmede solidair met zijne op den 26 Sep
tember 11. veroordeelde medebeschuldigden in de kosten
der procedure.
Naar men verneemt zal iu bet begin van het vol
gend jaar te Tholen een kantoor van de rijkstelegraaf
gevestigd worden.
Uit Brussel wordt aan de Midd. Ct. medegedeeld
dat, met het oog op de bij de Tweede Kamer aanhan
gige wet tot afschaffing van het dagbladzegel en de
daarmede in verband staande equivalenten, door onze
regering aan de Belgische de vraag is gerigtof zij
genegen is het in België bestaande invoerregt op de
thee van 89 franken op de 100 kilo's te handhaven
en tevens of zij den accijns op het gedistilleerd zou
willen verlioogendit laatste met het oog op de waar
schijnlijkheid van toeneming van den smokkelhandel
wanneer hier te lande de jeneverbelasting op nieuw
verhoogd zal worden. Onze berigtgever meent dat
tegen het behoud van het invoerregt op de thee bij
de Belgische regering geen bezwaar zal bestaan, maar
dat zij niet ligt zal overgaan tot eene verhooging van den
accijns op het gedistilleerd.
De drie serieuse candidate» voor het lidmaatschap
der tweede kamer in het kiesdistrict Gorinchem zjjn
Mr. J. Heemskerk, Az. te 's Hage (conservatief.)
W. J. Knoop te 's Boscli (liberaal.)
Jhr. mr. J. W. van Loon te Amst. (anti-revolution.)
Ook de ambtenaren der provinciale griffie van
Noord-Holland hebben, in navolging van hunne ambt-
genooten in onderscheidene provinciën, onder dagteeke-
ning van 20 Nov.een adres aan de Tweede Kamer
ingediend, ten einde de zoo lang gevraagde, doch steeds
uitgebleven lotsverbetering te erlangen.
LI. Donderdag is door het doorsteken van den dam
op het strandhet kanaal door den Hoek van Holland
voor den nieuwen Rotterdamschen waterweg met de
Noordzee in gemeenschap gebragtzoodat het kanaal
thans aan weerszijden voor de stroomen is geopend.
Te Maagdenburg is jl. Dingsdag, 24 November,
in de Friedrichstadterkerk het zevende huwelijk van
de wed. F. ingezegend. Deze vrouw73 jaren oud
heeft, na zes mannen door den dood verloren te hebben,
thans een dertigjarigen man tot haar zevenden gekozen,
die eigenlijk de achtste is want gedurende haar zesden
weduwstaat verkeerde zij met een jongmensch, die
tot haar echtgenoot bestemd was, maar door een val
van een steiger voor een vuurwerk het leven verloor.
Bij de Baliuesehe expeditie zijn den 20 Sept. gesneu
veld de navolgende ooder-offieren en manschappen.
Sergeanten: Thijs en de Bruin; korporaal: de Bruin;
fuseliers: Erb, Anias Lengacher, van Harlingcti Evers, van
Striemen, Bakker, Cools, van Staveren, Behr en Rensen, allen
Europeanen en de inlandsche fuselier Pitjoe.
Gewond zijn de sergt.-majoor Holzhansen de fuselier
Krommenhoekde inlandsche fuseliers Pasman en Wirodjojo
en de Europ. kanonnier Nispel.
Een treffend geval had onlangs te Brussel plaats. Een
jeugdig meisje, Elisabeth Sprimont, was tot 8 dagen gevange
nisstraf veroordeeld, ter zake van beleediging aangedaan aan
den heer de Grecf van Elterbeek. Eenigen tijd daarna verscheen
Marie Sprimont, de zuster van Elisabeth, voor hetzelfde tribunaal
beschuldigd van valscheid in geschrifte, door haar naam in de
plaats van die van haar zuster geplaats te hebben op het register
van het huis van verzekering te Brussel. Elisabeth Sprimont
die veroordeeld was, was de eenige steun van haar oude moeder,
die gebrekkig en 64 jaar oud was. Marie had een lamme hand
en kon dus niet werken. Om haar moeder voor nood te be
veiligen had zij het treffend denkbeeld opgevat om haar zuster
iu de gevangnis te vervangen. Hot tribunaal echter, gedwongen
om de wet toe te passen veroordeelde M. Sprimont tot 3
maanden gevangenisstraf, terwijl de lieer Heijvaart, substituut-
officier, die de straf had gerequireerd, haar aan 's Konings wel
willendheid had aanbevolen. Een adres aan den Koning ten
hare gunste, door haar advocaat opgesteld, heeft zeer veel
bijval en onderteekenaars gevonden.
Het verhaal uit het Kaapsche Volksblad overnemende
omtrent de gruwelen in Zuid-Afrika op de kaffers gepleegd,
voegt de Friesche Courant daarbij:
Misschien zijn onze lezers in de meening, dat dit schandelijk
en bloedgierig gedrag van onze stamgenooten aan de Kaap
eene uitzondering, eene betreurenswaardige uitspatting is; wij
waarschuwen ze, zich zoo iets niet in te beelden. De hollaudsche
boeren aan de Kaap beschouwen de Kaffers volstrekt niet als
menschenslavernij strijdt met hunne gloeijend orthodoxe
meening ze noemde dus een Kaffer een schepsel. Wan
neer de hollaudsehe Kaapboereu in onmin zijn met de Kaffers
vangen ze zoo veel mogelijk van die bruine menschenwanneer
ze daarop tot een feest zijn verzameld om de victorie te vieren,
worden de arme kaffers gebruikt als schijven in de schiet
baan. Men wedt, »in hoeveel 9choten dat schepsel dood te
schieten," of »in één schot dat schepsel een kogel iu het
hart" enz. Kortom de Zuid-Afrikaansche boeren zijn de
negerstammen van Amerika in bloeddorst jegens vijanden niets
teu achteren. En dat noemt zich nog wel christenmenscheu
Ja, er bestaat misschien in geheel Nederland geen zoo regt-
zinnig orthodox gereformeert metisch als de kaapboeren in
den regel zijn. Geen titel of jota mag er vallen van formulier
of geloofsartikel; de heereu van don Haagschen kerkeraad zijn,
bij deze mensehen vergeleken, nog maar kinderen in het ge
loof en, naar wij willen hopen, in de boosheid. Deze geloovige
Kaapsche booswichten zijn echter ook soms heel domnaïf.
Zeker rondtrekkend predikant gevoelde zich op zekeren tijd
opgewekt den Oranje Vrijstaat dieper iu te trekken, ten einde
ook die boereu een bezoek te brengen welke geheel geïso
leerd wonen en nooit een dominé zien. De goede man komt
bij een der afgezonderde boeren en openbaart zich als den
rondtrekkenden pi;edikantplompverloren valt de geloovige sul
op zijne knieën in de huisdeur neervouwt de handen en
zegt het Onze Vader op.
Gemengde berigften.
zouden er voor landverhuizersdie bij hun vertrek zich van
een voorraad uutslezingen voorzagen, in de nieuwe wereld nog
goede ZHken zijn te maken. Het provinciaul geregtshof van
Noord-Holland, heefteen 1 5-jarig meisje, dat beschuldigd werd
van een 11-jarig buurmeisje iu een put te hebben geworpen,
eu dus poging tot moedwilligen doodslag te hebben gepleegd,
in hooger beroep veroordeeld tot eene correctionele gevange
nisstraf van drie jaren. De Minister van oorlog heeft een
tal van voorschriften uitgevaardigd voor het geval dat een
vreemd oorlogschip een Nederlandschc vesting aandoet of
voorhij vaart. Baas bril te 'sll. wordt verzocht zich wat
minder met zaken van een ander te beinoeijen, en zijn eigen
werk wat beter te maken, want het beste werk komt verkuoeid
terug. De nieuwe photograaf te G. begint nu te zingen:
Komt maar binnen dames hecrcn
Laat bij mij u photograferen
'tZal geen haar, hoe klein niiuikecren.
Maar komt in uw beste klcêren
Doch liet is hier zoo gesteld
Alles kost hier geld.
Een naaldridder te Q. wordt aangeraden wat meer spoed te
maken met deu besteidcu broek; zich wat minder in te laten niet
de kleederdragten uit den tijd van Lodewijk XVI, en zich wat meer
op de hoogte te houden van de hedeudaagsche modes. Te Z.
moest een kwast zooveel niet loopen lusschen zuid cn west, anders
zal hij met haar in het zonnetje gezet worden, terwijl haar vader
zegt: Mijne dochter treedt haast in het huwelijk; maar
Twee gelooven op één kussen
Slaapt de duivel tn9schen.
Willem altlaar zegt, dat Dient je zoo in haar schik is, dat zij zoo
mooi kan praten, waardoor zij een nfgedankten lummel heeft op
gevangen eu wel zoo, dat zij met St.-Nicolaas de laars mag zetten.
sNu" zegt ze „dat zal wat goeds worden." Te Scherpenisse
wordt Betje aangeraden, gcene onwaarheden meer uit te bazuinen
van een jong mensch want
Nu zij niemand krijgen kan
Blijft zij Betje zonder man.
«Ach moeder!" zegt Jansje te Poortvliet
Als ik hem toch niet kan krijgen
Moet gij van eeu ander zwijgen
Maar ik vrees toeh met dat al
Dat ik hem niet krijgen zal.
Te 'sHeerarendslcerke is eene dame zoo verzot op een heer
schap, dat zij hem in den donker gaat opzoeken en
Gaat zij 's avonds naar de kerk
Als mijnheer is klaar met 't werk,
Dan gaan deur en vensters digt
Voor het oog van 'l naauw gezigt.
Keizer Napoleon moet de inagtigste vorst zijn van Europa hij
eet weinig, drinkt nooit te veel en maakt nooit geen aanmerking
al is zelfs de soep wat aangebrand. Tusschen Belgie en Amerika
zal ook een tclegrafischen kabel gelegd worden waarvoor de
noodige rondte reeds wordt opgeschommeld. De Belgen
durven dus ook nog al iets zeer gewigtigs ondernemen.
Als een bewijs, hoeveel er in Noord-Amerika met voorlezingen
te verdienen is, vermelden wij, dat eeu ondernemer te Chicago
aan deu heer Piersbou 50,000 dollars voor een aantal lezingen
gedurende den aanstaanden winter heeft geboden. Misschien
Kerknieuws.
Tot predikant by de Nederduitsche hervormde ge
meente te Stavenisse is beroepen de heer G. C. Boomer
predikant te Ritthem.
Ter voorziening in de vacature van predikant bij
de Nederduitsch hervormde gemeente te Groningen
ontstaan door het eervol ontslag van den heer E. J. P.
Jorissenis door het kiescollege dier gemeente een
twaalftal gevormd waarop voorkomt de heer C. de
Wilde te Poortvliet.
Iiijfczoiulene Stukken.
Dirksland21 November 1868.
Donderdag 11. kwam voor 't eerst het (op hals en
keel uit zoogenaamde liberale elementen zamengestelde)
kiescollegie bijeen om te voorzien in de aanstaande
vacature van ouderling en diaken de kerkeraad (in
geheim consistorie vooraf vergaderd) opende nog tijdig
genoeg de kerkdeuren die voor gemagtigdentot aan
het uur waartegen zij waren opgeroepen waren ge
sloten gebleven. Eenige wat tijdig opgekomene ge
magtigden amuseerden zich zoo lang in de frissche
buitenlucht.
Van de 27 stemgeregtigden waren tegenwoordig 22.
By de eerste stemming bekwam de Heer L. van
Es Cz. 11, F. A. Deijermans 3, P. Zaaijer 2 en de
overige 6 Btemmenwaarvan ongetwijfeld een van
onwaarde waren verdeeld op verschillende personen
van Es zou derhalveindien het stembureau het briefje
voor C. van Es Cz. (onbekend in de gemeente) van
onwaarde had verklaard bij de eerste stemming reeds
de volstrekte meerderheid der geldig uitgebragte stem
men gehad hebben.
Bij de tweede vrije stemming had van Es 10 en
Deijermans 5 stemmen. Tusschen deze personen had
herstemming plaatséén der gemagtigden had zich
inmiddels geabsenteerd en van de 21 stemmen kreeg
van Es 11 en Deijermans 10 stemmen; eerstgemelde is
dus benoemd tot ouderling. Tot diaken werd benoemd
C. van der Schenk die 12 van de 21 stemmen had.
Daags daarna had de inwijding plaats van het Wees
huis; 't zal daarbij vermoeden wij niet ontbroken hebben
aan menige welgemeende toespraak de commissie die
belast was geweest met de zamenstelling dier zoo lang
geweuschte inrigting, legde hare taak neder en regenten
en regentessen zullen hun nu verder vervangen.
Dat het denkbeeld tot het verkrijgen van een Wees
huis in deze gemeente met buitengewone enthusiasmus
is begroet geworden getuige de deelneming voor die
goede zaak geene zelfs de minste daglooner nietis
ten achteren gebleven om daaraan ruim bij te dragen
van daar dat de commissiedie de inviendige zamen
stelling had begroot op ƒ4500, ruim ƒ1000 meer
kreegen toch spreekt men nu nog van een tekort
van ƒ200.
't Kan dus geen bevreemdiug baren wanneer we de
burgerij hooren klagen niet dat het Weeshuis gereed
is in tegendeel een ieder verheugt zich daarin in
't belang der Weeskinderen die reeds te lang rampzalig
werden verzorgd en opgevoedmaar wel
omdat de commissie veel meer kreeg dan zij vraagde
nu nog een tekort heeft;
omdat door de burgerij weinig of niets is geleverd
geworden
omdat de benoodigdheden van buiten zijn aange
voerd geworden en wel in die ruime en roekelooze
mate datnu bereids een aantal dekens worden te
gelde gemaakt en naar men zegt, nog andere goederen
zullen worden overgegevendie overdadig zjjn inge
slagen
't Is dus niet genoeg dat onze nijvere burgerij haar
geld voor de zaak ten beste had maar dat zij haar
eigen geld moest zien heengaan naar huiten; niet alleen
om daarmede te voorzien in de noodige behoeften van
het Weeshuis, maar om met het overdadig ingeslagene
nering te doen waardoor de burgerij is miskend en
benadeeld.
Moge het nu hierbij maar blijvendan toch zal dit
leed spoedig worden verzacht door eene betere toekomst
onzer Weezen maar dan ook is het noodig dat eene
betere overeenstemming moge geboren worden tusschen
gemeenteraad en regenten onderlingdie reeds zoo
danig moet gemist worden dat er nu reeds sprake
schijnt te zjjn van aftreding van eenige regenten dit
ongelukkig beginsel gebazeerd op overheerschingis
echter in deze gemeente niet uitheemsch.
Kunstmatige ocsterteeld in Zeeland.
In de Middelhurgsche Courant van 10 Nov., vindt men
een uittreksel uit een der jongste Regeringsstukken de
oestervisscherjj in Zeeland betreffende. Zoo als dat stuk
daar voorkomtzou de oningewijde kunnen veronder
stellen, dat het met de kunstmatige oeslerteeld in Zeeland
al op een goeden voet staat.
De steller van dat stuk schijnt geen juist denkbeeld
te hebben van kunstmatige oesterteeld en van oesterkwee-
king of planting daar heide handelingen hoezeer he
melsbreed van elkander gescheidendoor hem te veel
op éêne lijn worden gesteld.
Het is van het hoogste belang dat de Regering op de
ware hoogte, dier beide takken van industrie zij, opdat
de belangens van Zeelands visschers niet uit het oog
verloren worden.
De kunstmatige oesterteeldbestaat in het vruchtbaar
maken van onvruchtbare of geen oesters opleverende
gronden, banken, platen en slikken, door het benutti
gen, opvangen en tot ontwikkeling brengen, van het in
het water aanwezig oesterzaad en daardoor genoemde
gronden in oesterbanken herscheppen.
Het oesterzaad dat de moederoester in de maanden
Junij tot October uitwerpt en volgens de beste waar
nemingen op eene verbazende hoeveelheid van honderd
duizend tot een millioen embrijo's van eiken oester mag
geschat worden zweeft in het water en wordt door
golven en stroomingen her- en derwaarts gevoerd; tot
dat hetzelve op eene stille plaats, tengevolge der eenig-
zints meerdere specifike zwaarte dan de middenstof
waarin het aanwezig is, bezinkt, op den grond hecht of
aan eenig voorwerp vastkleeft en in rust komt. Die rust
is de eerste voorwaarde zijner ontwikkeling en groei.
Nu heeft de ondervinding, geleid door de wetenschap,
aangetoond, dat men die zwervende embrijo's kan doen
hechten en alzoo opvangen door werktuigljjke middelen,
alsdoor het plaatsen van takkebossen dakpannen
rasterwerk en steenen om het later als het, door groei,
meerdere vastheid verkregen heeft, van die voorwerpen
los te maken te verzamelen en op die banken, platen
of slikken neer te werpen welke tot de verdere ont
wikkeling geschikt geacht worden. Dit nu noemt men
de kunstmatige oesterteeld. De oesterkweeking of planting
is, daarentegen, het zich aanschaffen van, reeds gevormde
p. m. één jaar oud zijnde, oesters welke dan op een
plaat, bank of slik worden neergelegd, om ze daarna,
als ze groot genoeg zijn weder op te visschen en in
den handel te brengen.
Hemelsbreed is dus het verschil tusschen beide han
delingen.
De kunstmatige teeld geeft een verloren kapitaal terug
doet het onvruchtbare vruchtbaar worden en weet de
rijke gaven der natuur voor de menschheid nuttig te
doen zijn.
De oesterplanting of kweeking vordert groote kapitalen
dio meestal naar den vreemde overgaan of in eigen
boezem aanleiding geven tot grove misbruiken.
Immers worden die kleine oesters het meest in Schot
land aangekocht en daarheen dus een vrij aanzienlijk
kapitaal jaarljjks overgebragt of ook geschieden die
aankoopen wel in Zeeland; hetgeen tot misbruiken moet
leidenwant in Zeeland mogen van de natuurlijk alge
meene oesterbankengeen kleinere dan zeven duim mid
dellijn houdende oesters, in den handel worden gebragt;
hetgeen dus aan enkelen voordeel kan verschaffen moet
eerst aan het algemeen nut onttrokken worden.
Schaars zijn de genomen proeven in Zeeland, wat de
kunstmatige teeld betreft, en schrijver dezes betwijfelt
zeer of nog wel door één der in het Regeringsstuk ge
noemde visschers, daarmede een proef genomen werd.
Wel hebben zij voor het eerst kleine oesters in Schot
land aangekocht, om op hunne in concessie verkregen
banken neer te werpen zooals de visschers van Bruinisse
reeds sedert een tiental jaren op groote schaal doen
welke nog dit jaar voor een kapitaal van ongeveer
ƒ80.000 voor p. m. 4 millioen oesters aldaar aankochten,
ja zelfs uit Ierland en Noord-Amerika dat product
hebben aangevoerd, om op hunne van het Domein in
Zuid-Holland gepachte banken te plaatsen, welke uit
muntende soort oesters sedert jaren in den handel
worden gebragt.
Deze industrie welke een zoo aanzienlijk kapitaal
naar het buitenland verplaatst en bovendien aan zoo
groote risico is onderworpen, kan alleen en uitsluitend
door de kunstmatige oesterteeld vervangen worden.
Bij gebrek aan beter io ook die industrie aanmoedi-
gendswaardig vooral omdat de natuurlijke algemeene
oesterbanken in Zeeland, tegenwoordig niet productief
genoeg zijn om aan de consumptie te voldoen.
Maar geeft de wetenschap omtrent de kunstmatige
teeld de schoonste uitkomsten in den vreemdetot
voorbeeldwaarom dan die middelen ook niet in Zee
land toegepast? Prijzenswaardig is daarom het streven
der Regering om door gepaste middelen ook hier die
schoone uitkomsten te erlangen.
Bij de toepassing der middelen die daartoe kunnen
leiden mag men echter het algemeen belang niet uit het
oog verliezen, zooals de Regering teregt aanstipt daar
zij „zich voorstelt, met de noodige waarborgen voor de
„belangen der publieke oestervisscherij maatregelen te
„ontwerpen ter bevordering der kunstmatige oesterteeld
„in het groot op die gronden welke geene natuurlijke
„oesterbanken zijn
Die natuurljjke oesterbanken in Zeeland, helaas! sedert
