ZIERIkZËËSCHE NIEUWSBODE.
No. 2568i
25s,e Jaarg.
Zaturdag 51
October 1868.
Nieuwstijdingen.
JFvetwfevijB.
31 e 11 abonneert zich
lil Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
Iu Noord-Amenka bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
A-1> o 1111 cinents-Priist
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maanden 1,30.
Franco per post, iu Nederland1.60.
Voo Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
V erschy nts
Op Woensdag en Zatnrdag.
Aclvertentiên:
10 cent per gewone regel.
li^OOTE LETTERS worden naar plaatsruimte berekend.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertcntiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddaga 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Tngezondene Stukken, franco.
Berlijn, 25 Oct. In het jaar 1864 heeft de Piuis-
si8che regering het besluit genomen om te Duppel en
Alsen zegeteekenen te doen oprigten ook heeft men een
feest gevierd voor het leggen van den eersten steen. Thans
verneemt men van goed onderrigtte zijde, dat de ont
werpen voor die gedenkteekenen door de Pruissische
regering zijn goedgekeurd, dat met het leggen der fonda
menten nog dit jaar een begin zal worden gemaakt en
dat de oprigting der gedenkteekenen in het volgende jaar
voltooid zal zijn. Op dat te Duppel zullen vier levens-
groote figurende vier wapensoorten voorstellende
worden aangebragtterwijl op het gedenkteeken te
Arnkiel een infanterist in eene boot stijgende den over-
togt naar Alsen zal aanduiden. De uitvoering van dit
plan is een duidelijk antwoord op den eisch van Dene
marken, dat Pruissen Duppel en Alsen weder zal afstaan.
IPturys 24 Oct. De Moniteur de 1' Armee bevat een
Keizerlijk besluit, ingevolge waarvan jaarlijks 7800 burgerlijke
betrekkingen zullen worden gereserveerd, ten behoeve van ge-
reëngageerde militairen als compensatie voor de opgeheven
premie bij weder indiensttreding.
Sedert Keizer Napoleon zijn laatsten bondgenoot heeft ver
loren, breit hij zegt men te Parijs, op een ontwapenings-manifest,
dat aan alle staten van Europa gerigt, meer bepaald op Pruissen
gemunt is. De redeneering zal ongeveer dezen loop hebben:
Prui99en met Zuid-Duïtschland kan een millioen soldaten op
de been brengen; daardoor is Frankrijk wel genoodzaakt ge
worden zijn leger op denzelfden voet in te rigten en alle
overige staten van Europa hebben in evenredigheid hunne strijd
krachten moeten vergrooten. Gevolg vau deze noodzakelijkheid
is, vermeerdering der uitgaven, die, zoo zij nog langer duurt
op bankroet moet uitloopen. Eer het zoover komt is het zaak
te ontwapenen, of ten minste onze legers aanmerkelijk te ver
minderen. Zal dit echter niet voor de leus geschieden, maar
Europa de zekerheid hebben dat de ontwapening ernstig is
gemeend, dan dient een internationaal congres te worden be
noemd, dat voor de uitvoering waakt, en dus noods haar met
geweld afdwingt. De onderscheidene regeringen, zullen dade
lijk na de uitvaardiging van dit manifest, uitgeuoodigd worden,
het in beginsel aan te nemen evenals zij aan het mensch-
lievend voorstel van Rusland, om zich voortaan in den oorlog
niet meer van ontplofbare kogels te bedienen, hare goedkeuring
hebben geschonken, en daarna, onder groote toejuiging der
volken, die van zware lasten worden bevrijd, op een congres,
of hoe men die zaraenkomst anders noemen wil, de uitvoering
der noodige maatregelen te overwegen en de internationale
ontwapening9comraisise te benoemen. De Keizer is maar niet
van zijne congresmanie te genezen, hoe dikwijls ook teleurge
steld, komt hij telkens daartoe terug.
Leeuwarden, 28 Oct. Gister avond, omstreeks
tien uur, arriveerde hier de Minister van Justitie, ver
gezeld vau den hoofd-inspecteur der gevangenissen.
Beide hecren begaven zich onmiddellijk naar de strafge
vangenis, om, onder geleide van den commissaris des
konings en den kommandant dier gevangenisde
slaapzalen, bezet met gevangenen, te bezigtigen. Heden
morgen heeft Z. Exc. andermaal ruim vier uren in de
gevangenis doorgebragt en alles naauwkeurig in oogen-
schouw genomen, in tegenwoordigheid van de commissie
van administratie. Ofschoon het den Minister bleek, dat
Je gebouwen der gevaugenis, op den bestaanden voet,
zeer ondoelmatig en niet voldoende zijn, schijnt Z. Exc.
overigens bijzonder tevreden te zijn geweest. Men
verwachtdat dit bezoek zal leiden tot eene reeds
zoolang gewenschte verbetering in den toestand der
gevangenisgebouwen, gepaard met de invoering van een
eenhoofdig bestuur over die gevangenis, welk laatste zeer
noodzakelijk moet zijn.
Leeuwarden, 26 Oct. Twee der gisteren nacht
uit het tuchthuis ontvlugten, van den Assem en Klok-
kers, zijn reeds weder in hun oud verblijf. De eerst
genoemde is gisteren avondomstreeks 9 urealhier
in de Speelmanstraat gearresteerd door den policie-
dienaar der 1ste kl. van der Veernadat deze kennis
had bekomen, dat een verdacht persoon ten huize van
den in die straat wonenden R. C. geesteljjke had
gebedeld, de laatstgemelde heden nacht op den weg
naar Groningen te Kooten door burgerswaarna hij
eenige uren later onder geleide van twee rijksveldwach
ters hier is aangekomen. Klokkers was in gezelschap
van Schafstal, die het echter wist te ontkomen, doch,
nu men zijn spoor eenigzins kent, des te krachtiger
wordt nagezet. Van Spelleken en Seip weet men tot
dus ver alleen, dat zij gisteren avond op den weg naar
Heerenveen zijn gezien.
Wat de twee schildwachten betreft, die bij betere
waakzaamheid of pligtsbetrachting de vlugt hadden
kunnen voorkomen, zoo verneemt men, dat de een, die
op het zoogenaamde Blokhuisplein stond zich heeft
laten misleiden door de burgerkleedingwaarvan de
gevangenen zich op het magazijn hadden voorzien, en
dat de andereen zeer jong soldaatdie aan den
grachtkant bij de droogerij stondofschoon hij de
ontvlugting bemerktedoor vrees en angst gedreven
zich heeft stilgehoudenLaatstgenoemdedie getoond
heeft zoo weinig zijn pligt te begrijpenbevindt zich
in militair arrest.
De militaire wacht aan het tuchthuis is versterkt.
28 Oct. De ontsnapte gevangenen, Spelleken en
Seip, zijn heden namiddag te 3'/4 ure bij Westergeest
(Kollumerland) gearresteerd en onder sterk gelide met
den Groninger spoorweg terug gebragt. Thans zijn
dus allen weder in hechtenis.
Hei-to«e»l>oseli, 25 Oct. Den 28#Un Febr.
11.kommandeerde de 1ste luitenant van het 2de reg.
huzaren, de heer Thirion, eene kolonne onbereden man
schappen van het garnizoen alhier, op den weg tusschen
deze vesting en de gemeente Vught en had de onvoor-
zigtigheid, rijdende over het voetpad naast den straatweg
gelegen, den aannemer Lathouwers, die over dat voetpad
zijn weg volgde, tegen het lijf te rijden, welke hierover
in drift gerakende den naam van den luitenant ver
langde te weten, te gelijker tijd de teugels van het paard
vastnemende. In plaats van hieraan te voldoen, dreigde
de luitenant hem onder grove uitdrukkingen met zijne
karwats te zullen slaan en bragt op het niet loslaten
der teugels ook werkelijk daarmede eenige slageu toe,
waarna, zoo men zegt, genoemde Lathouwers hem terug
sloeg; van een en ander werd processen-verbaal op
gemaakt.
Beide personen stonden den 16deu April daarna voor
de regtbauk alhier, wegens wederzijdsche mishandeling
teregt. De verdediger van don heer Thirionmr.
Schlesinger, concludeerdena de instructie der zaak
dat de regtbank zich zou onbevoegd verklaren om van
de zaak kennis te nemen, waarop de regtbank op grond
van art 14 van het crimineel wetboek voor het krijgsvolk
hier te lande zich onbevoegd verklaarde om van de
aanklagt tegen den luitenant kennis te nemen. Het
openbaar ministerie kwam van dit vonnis in hooger
beroep en het hof van Noord-Brabant bevestigde het
vonnis van den eersten regter.
Daarna diende deze zaak voor den krijgsraad alleen
en werd de heer Thirionop grond dat hij tijdens het
gepleegde was in de uitoe fening van zijne functievrij
gesproken. Van deze uitspraak werd hooger beroep
ingesteld voor het hoog militair geregtshof, welk regter-
lijk collegie het vonnis van den krijgsraad vernietigde,
den luitenant schuldig verklaarde aan moedwillige mis
handeling, gepleegd onder verzachtende omstandigheden
en hem te dier zake veroordeeld tot 8 dagen kamer
arrest, ter vervanging eener geldboete, benevens in de
kosten van het proces iu beide instantien. Deze sententie
werd gisteren door den krjjgsraad alhier met open
deuren uitgesproken.
Door den hevigen storm van Zaturdag nacht zijn
te 's Hage onder andere twee in aanbouw zijnde huizen
op het Oranjeplein, waarmede men reeds tot de tweede
verdieping was gevorderd, totaal vernietigd en tot op de
fondamenten toe verwoest. Geen steen of balk is op
zijn plaats gebleven.
Broek iii Waterland. Als bewijs, hoe groot
't aantal koortslijders in Noord-Holland nog iskan
dienen dat de predikant alhier Zondag den 18 October
geen collega kon te hulp krijgen om voor hem de
godsdienstoefening te leiden, zoodat de voorzanger der
gemeente die taak heeft op zich moeten nemen.
Zierikzee30 October.
Op 27 October werd te 'sHage aan het ministerie van
marine aanbesteed: het stellen en maken van een ijzeren licht-
opstand met koperen lantaarn, benevens bet maken der daarvoor
noodige fundeering aan de val bij Zierikzee. Daarvoor hebben
ingeschreven: Nardten.Lukerhoffen C.° te Zierikzee, voor ƒ1990:
Schretlen C0., te Leiden, voor ƒ1808; Collignon, te Amster
dam, voor 1385 Vigé, te Haarlem, voor ƒ1848; L.J. Ent
hoven C0., te 'sHage, voor ƒ1583; A. Anker, te Zierikzee,
voor ƒ1559: Nolet en Driessen, te Schiedam, voor 1840;
de Maatschappij tot vervaardiging vau ijzeren schepen en stoom
werktuigen »de IJssel" te Kampen, voor 1372; Broekman
te Amsterdam, voor 1720. De minste inschrijving was
dus die van de laatstgenoemde maatschappij »de IJssel."
Drie weken geleden liep te Amsterdam het gerucht
dat de heer Cd. Busken Huet, redacteur van den Java-
Bode, te Batavia zou zijn overleden. De mailberigten,
na dien tijd aangekomen, bevestigden dat gerucht niet,
hetwelk wij om ligt te begrijpen redenenook niet
hadden medegedeeld. Later kwam het ons weder ter
ooretoen zou te Leiden deze doodtijding zijn ontvangen.
Wij zouden er ook nu over zwijgen, wanneer niet het
Dagblad er melding van had gemaakt. Met het oog op
de eerste verspreiding van het gerucht, meenen wij ook
thans er geen onbepaald geloof aan te moeten slaan.
Dezer dagen las men in een vonnis de vreemde
clausuledat een gevangene per spoorweg naar zijne
gevangenis moest vervoerd worden. Aanleiding daartoe
was, dat men vaak voor gevangenen enz. gebruik maakt
van andere openbare middelen van vervoer.
De minister van justitie heeft den 21 dezer in eene
circulaire aan de procureurs-generaal bij de provinciale
geregtshoven, op dat misbruik gewezen, waartegen hjj
opkomt. Voorts de wenschelijkheid, dat de transporten
per spoorweg zoodanig worden geregeld, dat de geleiders
geen nachtverblijf buiten hunne standplaats behoeven
te houden. Verder moet het vervoer kosteloos geschieden
en er is geen geneeskundige verklaringdat de ge
vangenen niet in staat zijn te voet te reizen noodig.
Wij maken van de gelegenheid gebruik om op te
merken, of bet niet wenscheljjk ware, dat er afzonderlijke
gevangenwagens voor die transporten ter beschikking
werden gesteld, daar het zamenzjjn met gevangenen in
de gewone derde klassen voor de andere reizigers niet
bijzonder aangenaam kan zijn en voor de gevangenen
zeiven eene onnoodige aan de kaak stelling uitmaakt.
Als een bewijs van karige bezoldiging bij het lager
onderwijs, kan worden medegedeeld, dat de hoofdon
derwijzer te Oostellingwerf eener school van 2 a 300
leerlingen een inkomen heeft van p. m. ƒ500. In
diezelfde gemeente is nog een hoofdonderwijzer eener
school van 100 kinderen, die het kolossale traktement
van ƒ300 ontvangt. En dat in dezen duren tijd
Jl. Woensdag is door de arrondd. regtbank te
Groningen een apotheker veroordeeld tot betaling van
vijf geldboeten, ieder van 10 gulden, en twee ieder van
3 gulden, ter zake van: 1°. het wel voorhanden, doch
niet bewaard hebben in eene geslotene kast, zonder
eenig leesbaar opschrift en zonder eenig kenmerk, van
geneesmiddelen, voorkomende op de lijst B. als vergif
volgens de wet van 1 Junjj 18652°. het niet bewaard
hebben als voren van eene flesch met een geneesmiddel
dat voorkomt op de lijst A als vergif; en 3°. het niet
aanwezig hebben van geneesmiddelen, voorkomende in
de Nederlandsche pharmacopoea, in zijn apotheek.
Te Luik meldde zich jl. Vrijdag nacht een heer aan
bjj het bureau van politie en verzocht dat een agent
hem zou vergezellen naar een smidom dezen eene
deur te doen opensteken. Wanneer hij alleen in den
nacht bij een smid met zulk een verzoek kwam, zou
men hem zeer zeker niet ten dienste staan. Toch moest
hij in het huis zijn van zijn zwager, die afwezig was
en hem had opgedragen eenige papieren voor hem uit
zijn kast te halen; bij vergissing echter had hij hem
den sleutel van zijn kelder in plaats van die zijner
voordeur gegeven. De politie vermoedde niets kwaads
de adsistentie werd verleendde smid stak de deur
openwerd betaaldkreeg eene fooi even als de
agent en de zaak was uit. Later bleek het echter dat de
gewaande zwager een dief was geweest, die zich door
de politie had laten helpen om zjjn diefstal te plegen.
Nogtans was hij niet geslaagd, want in plaats van eene
secretairehad hij eene brandkast gevonden die bjj
vruchteloos getracht had open te steken. Hij was du9
maar onverrigter zake heengegaan.
Een kruidkundige te Tunis is thans in het bezit
eener hoogst merkwaardige chinesche plant. Zij draagt
den naam van hias-taa-tomchom. De naam van die
zonderlinge plant beteekent dat zij gedurende den zomer
eene plant is en des winters een insekt. Wanneer men ze
inde laatste dagen van September gadeslaat, onderscheidt
haar niets van eene lange gele ruijs, die de lengte heeft
van ongeveer 15 duim. Hare gedaantewisseling heeft
trapsgewijze plaatsmen ziet als het ware het hoofd, het
ligchaam, de oogen, de buik en den rug ontstaan. Deze
plant is hoogst zeldzaam. Men vindt haar nog het meest
in Thibet, van waar eenige exemplaren zijn overgebragt
in den tuin van den keizer van China. Men wendt
haar als geneesmiddel aan. Chinesche geleerden zeggen,
dat zij zeer versterkend is.
In Pompeji is weder een vond gedaan die de op
merkzaamheid trekt. In een huis in de via Stabiana
ontdekte men twee fresco's, portretten, zoo men meent
van den heer des hnizes en zijne vrouw. Die zich naast
elkander bevindende beeltenissen stellen den man voor
in zijne toga, terwijl de vrouw gezeten is in een pein
zende houding en met een schrijfstift in de regterhand
en de wassen schrijftafeltjes in de linker. Beiden zjjn
zeer uitvoerig behandeld. Zij zijn reeds naar het museum
te Napels overgebragt.
Daar schijnt plan te bestaan om de Trinity church
te New-York aanmerkeljjk te vergrooten en een school
gebouw voor 3000 kinderen daarbij op te rigten. Gaat
het voorgestelde plan doordan wordt deze kerk ge
wis de eerste in rang in de Yereenigde Staten.
In nommer 171 Brodway N.| Y. is door den heer
Bright eene machine ten toon gesteld die 2000 sigaren
per dag vervaardigd. Dit werktuig is gepatenteerd
werkt uitmuntend en verdient door deskundigen in
oogenschouw genomen te worden.
Gemengde berigten.
Te H. in't groot hotel zal ten tooneele worden gevoerd
De grappige schilder, of de omgeschopte olie-kruik,
houtkleuren in alle soorten. Na hetzelve: De razende
boven-baas in de gelagkameronder het gebruik van
olie van rogge, gevolgd door de aankomst van een op-
zigter met veel wind. Het praatzuchtige wagenmakers
dochtertje te H. wordt aangeraden zooveel kwaad niet
te spreken van anderendaar zjj zelf ook zoovee'
bjjzonders niet is;
En omdat zjj zooveel praat,
W ordt zjj overal gehaat
En dat is zeker en gewis
Dat dit juist de waarheid is.
Een schoenmaker te B. wordt verzocht, de schoenei
welke hjj meer dan te lang onder zijne berusting heefi
fehad ter reparatie, ter plaatse te bezorgen waar het
ehoort, daar hjj er anders openljjk in dit blad om zal
gevraagd wordenmet coupletjes uit „het bankeroet
van den schoenlapper." Twee gebroeders en twee
nichten, gaan naar Bergen om wat te verrigten, met
den trein van half tienomdat het geen mensch zou
zien. Dus, die dit raadt, en goed kan lezen, moet gewis
geen domoor wezen. Lenatje te K. moest zoo niet
met haar portret loopen om aan een heer te geven
want anders zal zjj in het zonnetje gezet worden door
dien heer en geene dame wordenen verloren eer, keert
nimmer weer. Een dametje te Hspeelt nu
voor spion om anderen zwart te maken en gaat nu
naar de kerk te Goes om een vrjjer te zoeken met
geld. Het kind heeft ook nog nooit aanzoek gehad om
kermis te houden en nu zal zjj het gaan zoeken in
de kerk denkendedie zoektdie vindt. Jufvrouw
J.eene winkeliers-dochter te H.wordt aangeraden
zoo hoog niet te vliegen, daar zjj haar gedrag in de
laatste dagen leelijk heeft doen kennen. Te X. zal
eene weduwe met een kruk nog verpast raken aan
eon Ossen-rjjder:
Maar door het schreeuwen van een os
Kwamen de buren daarop los
En riepen„Hoe moet dat nu gaan
„Zjjn been nu over 'tbeest te slaan!"
Dit menschhoe oudis nog zoo zot
Zjj houdt somtjjds wel prochie-kot
Maar nu is zjj wel ziende blind
Zoo ook eens was haar eigen kind.
Iemand te Wolphaartsdijk is zoo verliefd op eene
renteniers-dochter, dat hjj zich behoorljjk op Zaturdag-
avond komt aanmelden, en het kind weet niet wat hij
komt doen, maar nu is zjj er achter, en heeft dadeljjk
eene bakkerjj in de maak gedaan van kaartenblad.
De jongelui te Hoedekenskerke zullen nog met eene
collecte moeten gaan voor drinkpenningen want zjj
kunnen geen nieuwe schuld meer maken vóór dat de
oude betaald is.
Kcrknieu ws.
Zioi*ilcK©o29 ()ct. Bjj de op gisteren plaats
gehad hebbende opening der stembiljettenter ver
kiezing van deatien leden in het kiescollegie der Herv.
Gemeente alhier, is gebleken dat de kandidaten der
vrjjzinnige kiesvereeniging „Yrjjheid en Geweten" met
3/4 der uitgebragte stemmen zjjn verkozen.
Op nieuw bljjkt dus hieruit dat 'A der gemeente
leden niet instemt met de heerschende rigting. Waarom
wordt dan het getal predikanten ook niet in dien zin
verdeeld
ZieriUrzoe, 30 Oct. Het kiescollegie der Herv.
Gemeente alhier, heeft gisteren avond uit het vroeger
gemelde zestal het volgende drietal geformeerdDs. H.
A. Gillotj te Assendelft; Ds. O. Geerts, te de Rjjp, en
Dr. P. C. van Wijkte Barchem. In den loop van de
maand November zal het beroep plaats hebben.
Het kiescollegie bij de Nederduitsche hervormde
gemeente te 's Hertogenbosch, heeft een twaalftal van
predikanten opgemaakt, ter vervulling der bjj die ge
meente bestaande vacaturewaarop o. a. voorkomen
Ds. Gillotte Assendelft, en Ds. van Stipriaan Luiscius
te Scherpenzeel.
Ingezoudene Stukken.
Aan de Redactie van den Zierikzeeschen Nieuwsbode.
In andere Gemeenten weten allen wanneer er Raads
vergadering gehouden wordt, en bjjv. leest men in de
N. Rott. Courant van heden ,,De Gemeente-Raad alhier
„zal op Donderdag 29 October 's namiddags 1uur
„precies, eene zitting houden
„Zaken ter tafel te brengen:"
(Hier volgen de zeven punten welke in die vergadering
moeten behandeld worden.)
Namens zeer velen doe ik hier beleefdelijk de vraag,
of de Redactie dezer Courant, de Gemeente-leden ook
niet op dezelfde manier zou willen onderrigten van de
te Zierikzee te houden Raadsvergaderingen? want art.
43. „De Vergadering wordt in het openbaar gehouden
is toch in de Gemeente-wet niet zonder bedoeling op
genomen en evenwel zjjn aléén de Raadsleden vooraf
van die vergaderingen verwittigd.
Of nu de Raadsleden wel op toehoorders bjj hunne
vergaderingen gesteld zjjn, mag de vraag niet wezen,
maar welhoe kan men bjj aftreding weder aanbevelen
of herkiezen als men zich niet zelf overtuigd heeft
in hoever zjj aan het mandaat hebben beantwoord?
Wjj betwjjfelen echter niet of er zal onder de 13
leden, toch althans wel één zijn, die daarom ruiterljjk
genoeg is, de Redactie dezer Courant in de gelegenheid