No. 2557. Woensdag 15 Julij 1868. 24Lsle Jaan>\
De verkiezing te Dordrecht.
Nieuwstijdingen.
JFrttttlltrtjB.
Belgie.
aSleberlanfc.
ZIËB1KZËESCHË
Moii abonneert asiel»:
In Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amcrika bij J. QU1NTUS, te Grand Rapid», Staat Michigan
A-1> o ii 11 ements-Prys:
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maanden 1,30.
Franco per post, in Nederland1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
NIEUWSBODE.
Yerscliynt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentie n:
10 cent voor eiken regel.
Zcgelrcgt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Diugsdag en Vrijdag, des voormiddag» 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingczondcne Stukken, franco.
Bij de eerste ontbinding der Tweede Kamer in 1866
traden te Dordrecht af de heeren Blussê van Oud-Alblas
en de Raadtliberalen. De laatste werd herkozen en
naast hem de anti-revolutionaire heer Bichon van IJssel-
monde. f
Bij de laatste ontbinding weigerde de heer de Raadt
in aanmerking te komen en werden de twee liberalen
Blussé en van Bosse gekozen.
Eeuige maanden daarna treedt de heer van Bosse op
als hoofd van een liberaal kabinet. Bij de eerste stem
ming komen 500 kiezers minder op dan bij de ontbinding
en Bichon van IJsselmonde krjjgt slechts 3 stemmen
minder dan de liberale kandidaat Gevers Deijnóot.
Dingsdag jl. werd de heer Bichon van IJsselmonde
gekozen met 1071 stemmen tegen 915 op den heer
Gevers uitgebracht.
De bloote vermelding van deze feiten is genoeg om
de wispelturigheid van het district Dordrecht te doen
kennen. Daar waar in zeer korten tijd zoo sterk af
wisselende keuzen plaats hebben, moet gemis aan poli
tieke overtuiging onder de meerderheid bestaan. Wie
de meeste steramen weet op te jagen, is tijdeljjk meester
van het terrein.
De uitslag der verkiezing, de eerste na de optreding
van een liberaal kabinet, is bedroevendwij behooren
niet tot hen die op politiek terrein eene nederlaag
verbloemen of loochenen dat is een goochelspeldat
niemand verblindt. Op staatkundig terrein willen wij
onze lezers de waarheid, naar onze innige overtuiging
zeggen.
De beteekenis, die de reactionaire pers aan de keuze
van den heer Bichon hecht, is echter overdreven, omdat
men de feiten gewoonlijk in het Haagsche Dagblad
valsch voorstelt en velen dat nabauwenzonder te
denken. Men zegt: het vorige ministerie is gevallen
door twee stemmen meerderheiddus heeft nu het
liberale ministerie de minderheid in de Tweede Kamer.
Die belachlijke bewering zou grond hebben, indien alle
leden der Kamerdie niet het vorig ministerie tot
aftreden noodzaakten door afstemming van begrotings
wetten vrienden van zoodanig kabinet en daarmede
homogeen zijn. Hoevele leden der Tweede Kamer
steunden echter met hart en ziel het gevallen anti-
constitutioneele bewind? Waren er niet een groot aantal,
die het reeds op eene of andere wijze blijken van gemis
aan sympathie hadden gegeven Men lette slechts op
hetgeen de Boscli Kempervan Goltstein en van Naamen
zeiden zulke voorstemmers zijn eigenlijk tegenstanders.
Zoo waren er meer leden in de Kamer. Het getal leden,
dat het tegenwoordige kabinet steuntis een geheel
ander dan dat de begrooting van buitenlandsche zaken
verwierp. Dat zal de toekomst zonneklaar doen zien.
Als de oppositiemet al hare richtingen30 stemmen
teltis het zeer ruim genomen. De heer Bichon die
een goed man ismaar met weinig kennis en nog
minder redenaarstalent (een sterk nasaal orgaan) zal
ééne stem meer tegen zijn anders niets.
Hoe is de overwinning te Dordrecht door zijne vrien
den behaald
Vooreerst erkent het Dagblad openlijkdat eene
coalitie is gevormd door anti-revolutionairen conser
vatieven ultramontanen en reactionairen. Zulk een
verbond heeft geen levensbeginsel en geen levenskracht.
Strijd tegen het ongeloof willen zij allenzegt het
Dagblad. Maar kan men zijn God niet naar zijn geweten
dienen en de grondwet in milden zin toepassen Zoo
de coalitie meerderheid werd, zouden dan de bondge-
nooten elkander niet verscheuren Zouden Rome en
Dordt vrede kunnen hebben of zou men elkander niet
dadelijk bestrijden als eene dier fractien het roer in
handen kreeg Bij eene milde toepassing van de grond
wet en de wetten wordt ieders overtuiging geëerbiedigd.
Dat kan geen der bondgenooten doen, noch tegenover
zijne tijdelijke helpers noch tegenover de liberale meer
derheid der natie. Zulk een verbond kan afbreken
regeeren kan het niet.
Door welke middelen is de heer Bichon gekozen
Door op de predikstoelen der orthodoxen de landbouwers
aan te sporen voor Bichon te stemmen. Door op nieuw
misbruik te maken van 's Konings naam. Dat men het
Dagblad aan elk kiezer rondzendt, nemen wij niemand
kwalijk. Maar dat men de kwaadwilligste logens ver
spreidt is laag. Om een staaltje te geven van de
middelen die vrienden van Bichon zich in 1866 niet
schaamden te bezigen, herinneren wij dat de Haagsche
Nieuwsbode toen het bewijs in handen haddat er
billetten in het district werden rondgezonden waarin
gezegd werddat de liberalen den Pruis in het land
wilden halen en alles voor goud veil hebben het schot
schrift besloot met te zeggenstemt op Bichon f want
gij zult het te laat met bloedige tranen beweenen, als
vreemde bajonetten u van uw vaderland vrijheid en
godsdienst hebben beroofd! Nu heette het weder: de
verkiezing van Bichon zal zijn eene erkenning van
'8 Konings rechten. Wel, de Koning heeft Zijne ministers
gekozen de voorstanders van de motie-jB/?/sse; die vol
ijverige vrienden van den Koning willen den Vorst dus
tegen Zijn zin en wil verdedigen en meer rechten
schenken dan Oranje noodig acht of bezit, volgens de
grondwet.
Ook van een ander middel is gebruik gemaakt. Het
Dagblad heeft beweerd, dat de Nieuwe Rott. Ct. en de
Dordrechte Ct. „inbreuk maakten op de vrijheid der
pers," omdat z|j advertentien weigerden. De overdrijving
is groot. De D. C. wees alleen advertentien af, die
lasterlijk waren tegen de liberalen in het algemeen of
tegen personen. De N. R. C. ging verder en weigerde
onwaarheden op te nemen. Dat keuren wij af. Men
kan geen blad dwingen eenig stuk op te nemenmaar
als eene advertentie een leugen bevat, zonder lasterljjk
te zijnbehoeft men daarom de plaatsing niet te
weigeren. Alleen kan men, dunkt ons, onderteekening
verlangen en dadelijk den logen refuteeren. Het is nu
eens een treurig feit, dat men elkander bij verkiezingen
alles zegt. Men eerbiedige die vrijheid in ons kamp
maar volge ze niet na.
Maar inbreuk op de vrijheid der pers kan dat niet
zijn; dat is weder de gewone overdrijving van het
Haagsche leugen- en lasterbladdat zelf ingezonden
stukken laat betalen en nog onlangs een stuk van een
Hagenaar, tot zelfverdediging aan dat blad gezonden,
alleen als advertentie opnam en liet betalenterwijl
het stuk uiterst bezadigd was gesteld.
Door kerkelijke driften op te wekken, door onedele
middelendoor eene onzalige coalitie triumfeert de
oppositie tijdelijk te Dordrecht. Die uitslag doet ons
leed wij dachten niet dat de Hollandsche boer zich
daar knollen voor citroenen zou laten verkoopen. Maar
de uitslag oefent geen beslissenden invloed op den
gang van 's lands zaken uit.
Zooate reeds meteukele woorden is berigt, heeft voorlaatst!.
Zaturdag te Duinkerken een hevige brand gewoed. Tegen elf
ure in den morgen braken plotseling de vlammen uit, zonder
dat men in de verte de oorzaak kon vermoeden, in het en
trepot van de heeren Bourdon Co. De daar in depót liggende
voorraad verklaarde iutusschen maar al te goed de spoedige
uitbreiding van de ramp.
De brandklok werd terstond geluid en een angstkreet weer
klonk door de gansche stad, want men vreesde dat al de
huizen lang9 de kade een prooi der vlammen zouden worden.
Gelukkig is dit niet gebeurd. Maar de verwarring die er,
met het oog op zulk een onheil, ontstond, was grenzeloos.
De bewoners van den omtrek, buiten zich zeiven van schrik
en angst, begonnen te redden wat hun mogelijk was. De hitte
werd intusschen zoo groot, dat men tot op 25 el niet meer
naderen kon. Op de kade wa9 eene groole hoeveelheid graan
gelost, ter waarde van ongeveer 25,000 francs. Deze lading
was niet tegen brand verzekerd. Zij stond weldra in vlam.
Op dat oogenhlik kwamen de militairen met hunne spuiten
en de pompiers, terwijl ook de autoriteiten weldra op de plaats
van het onheil verschenen en de vereischte maatregelen namen.
Men zag al zeer spoedig in, dat de magazijnen niet meer
te redden waren en dat men slechts trachten moest de uitbrei
ding van de vlammen te beletten. In het entrepót van de
heeren Bourdon Co. zijn de magazijnen van graanhandelaars
en tabakshandelaars, terwijl daarin teven9 eene zeer groote
hoeveelheid lijnwaad, olie, alcohol, koffij, zout en gom bewaard
worden. Daarboven zijn de bureaux van den entreposeur;
zijne bedienden waren hier aan het werk. Deze slaagden er
in door hunne kalmte en vastberadenheid om de kas te redden
die eene groote waarde bevatte, alsmede de boeken. Intus
schen breidde de vlam zich uit en begon de vaartuigen aan
te tasten die in het bassin lagen en waarvan er een, gelukkig
het meest verwijderde, met petroleum was gevuld. De beman
ning van die schepen legde een bewooderenswaardigen moed aan
den dag; de schepelingen wedijverden als het ware wie het
meest ziju leven zou wagen en dank zij de krachtsinspanning
en den moed van deze, waren de schepen weldra uit de haven.
Daardoor kwam er tevens ruimte in het bassin, zoodat men er
balen wol enz. in kon werpen, die men op deze wijze voor
vernieling bewaarde en later weder opvisschen kan.
De brand nam voortdurend toe zoodat men tegen half drie
hulp moest vragen aan Rijssel. Ten 2 ure 20 minuten kwam
het telegram daar aan cn ten 2 ure 25 minuten vertrok reeds
een extra-trein met een bataljon van het 75ste linie-regement.
Den ganschen dag duurde de brand voort ondanks de werking
der vele brandspuiten en de aflossing om de twee uren van de
manschappen, die bij het blusschen dienst deden. Maar aan ge
heel blussehen was niet te denken men verwacht dat de brand
nog dageu lang woeden zal tot alles wat in het entrepót ligt ver
teerd zal wezen. Het verlies wordt geschat op 5 milioen francs.
De oorzaak moet de onvoorzigtigheid zijn van een der werklieden
die met eene brandende pijp in een magazijn met ontvlambare
stoffen gegaan is.
Te Luik woonde sedert eenigen tijd in eenen winke
eene jufvrouw, die door hare sierlijke lokken en keurige klee-
derdragt algemeen werd opgemerkt, cn die door haren ijve
en oppassendheid de achting barer meesteres' had verworven.
Dezer dagen viel de policie onverwachts het huis binnen, om
de jufvrouw aan te houden, aangezien zij niets minder wa9
dan een recrunf, die, oin zich aan de militaire dienst te ont
trekken, zich als vrouw had verkleed.
IVymeg'eii, 10 Julij. lieden middag 5 ure geraakte
in de stoomfabriek van de heeren Thomassen en de Haan door
eene onzoorzigtige vooroverbuiging een jongen van 14 jaar met
het hoofd onder de schaafmachine. Binnen eenige seconden was
hij een deerlijk misvormd lijk.
Ws\alwijlt10 julij. Heden werd de rijks
telegraaf alhier geopend en met de Harmonie aan het
hoofdde telegrafist door het gemeentebestuur van
zijne woning naar het bnreau geleid. Reeds een paar
dagen geleden werd door den burgemeester dezer ge
meente de eerste dépêche naar den minister van binnen-
landsche zaken geseind en heden maakten zeer velen
gebruik van den telegraaf, om hunne vrienden, familie
betrekkingen en niet het minst hunne handelsvrienden,
met de opening daarvan bekend te maken. Door het
uitsteken van vlaggen en het algemeen verkeer op het
oogenblik dat de optogt, hierboven bedoeld, geschiedde,
gaf het publiek ondubbelzinnig zijne sympathie te
kennen terwijl de welkomstgroet van den burgemeester
aan den telegrafist door dezen met warmte werd be
antwoord en de algemeene goedkeuring wegdroeg.
Verschillende handelshuizen seinden naar het buitenland,
zelfs een naar Konstantinopel en Pesth.
Neuzen, 13 Julij. De tjalk de Vriendschapge
voerd door schipper H. Verheygekomen van Gent
met eene lading ongebluschte kalken bestemd naar
Dordrecht, leggende bij de Axelsche brug, in het Kanaal
alhier, is eergisteren morgen, waarschijnlijk ten gevolge
van een lek, gezonken en zal geheel weg zjjn, doordien
door de werking der lading het schip geheel uiteen
werkt. Van schip noch ladingbeide behoorende aan
de firma Penn Bauduin te Dordrecht, is niets verassureerd.
Toevallig ligt dit schip naast den gezonken aak, welke
nu ruim een half jaar daar is zittende, zoodat op dat
punt thans het Kanaal voor de helft is versperd.
Per telegraaf.
Zieriltseee, 14 Julij. Door de Provinciale Staten
van Zuid-Holland is heden tot lid der Eerste Kamer
herkozen de heer T. P. Virulyt terwijl ter vervanging
van den heer van Weel is gekozen graaf van Bijlandt,
oud-commissaris des konings, met 38 tegen 37 stemmen
op den heer Begrambjj derde stemming. De beide
gekozen leden behooren tot de liberale rigting.
MicUlelVmrgf14 Julij In de zitting der Pro
vinciale Staten van heden is aan Gedeputeerde Staten
opgedragen om pogingen in het werk te stellen ter
verkrijging eener spoorhalte aan de spoorbrug te
Wemeldinge.
In afwachting daarvan zal door de Spoorboot eene
dagelijksche dienst worden aangevangen van Zierikzee
op het Katsche Veer, in verband met den spoortrein,
waarschijnlijk van af 1 Augustus a. 8.
Zierikzee, 13 Julij. Gedurende de jongste zitting der
Provinciale Staten van Zeeland hebben de Gedeputeerde Staten
mcdedeeling gedaan omtrent het bevorderen der gemeenschap
met den Staatsspoorwegzij heeft betrekking op het adres der
kamer van koophandel en fabrieken alhier welke eene
geregelde gemeenschap van Schouwen en Duiveland met den
staats-spoorweg van Goes naar Bergen-op-Zoom verlangt, door
middel van een stoombootdienst tusichen Zierikzee en het Goesche
Sa9, met eene embarcadére ter laatstgenoemde plaats ten einde
haar ook bij laag water te kunnen bereiken, en voorts een
omnibnsdienst in verbinding met den spoorweg.
Uit deze mededeeling blijkt in hoofdzaak, dat volgens den hoofd
ingenieur van den waterstaat aan het maken van een embarcadére
aan het Goessche sas groote bezwaren verbonden zijn niet alleen,
maar volgens de raming dit werk ook veel te kostbaar zoude zijn.
daar de som daarvoor benoodigd, op 42,400 geraamd wordt.
Het schijnt alzoo voorzigtig om slecht9 bij wijze van proefne
ming een maatregel tot bevordering der gewen'schte gemeenschap
te nemen. Ook daaromtrent trachten Gedeputeerde Staten zooveel
mogelijk inlichtingen te verschaffen. Uit het door de Spoorboot
maatschappij van Middelburg aan de Staten ingediende adres na
men zij aanleiding zich met haar te dezer zake in betrekking te
stellen. Van wege die maatschappij is berigt, dat haar stoomboot
de haven van Zierikzee op eiken waterstand zou kunnen in- cn uit
varen dat zij als punt van aanleg het Katsche veer 't verkieselijkst
en derhalve daar eene embarcadére wenschelijk acht, benevens
een paardenspoor naar Goe9; dat zij bereid is dagelijks anderhalve
reis tusschen Middelburgen Zierikzee of omgekeerd te maken, in
dien haar van wege de provincie eene bijdrage worde verleend van
ƒ15 per halve reis tot een maximum van ƒ12,000 per jaar, gedu
rende 3 jaren, behoudens de in haar adres vermelde korting. Later
heeft zij echter toegestemd in eene wijziging dezer voorwaarden,
zoodat zij met de toezegging der genoemde bijdrage voor één jaar
en wel gedurende 1869, genoegen zou nemen.
Uitgaande van het gevoelen dat voor het tegenwoordige slechts
aan eene proefneming gedacht kan worden, kan er volgens gedepu
teerde staten alsnog geen sprake zijn om de aanzienlijke kosteu
cener nieuwe embarcadéreveel inin die van een paardenspoor,
voor rekening der provincie te nemen. Bovendien kan het gemis
eener embarcadére aan het Katsche veer en het aanleggen aan die
bij Wolphaartsdijk weinig ongerief veroorzaken.
Vermits voorts op genoemde wijze ook voor de ingezetenen
van andere deelen der provincie de gemeenschap met den
spoorweg zou worden bevorderd, geven gedeputeerde staten in
overweging; oin bij wijze van proefneming aan de Spoorboot-
maatschappij van Middelburg eene bijdrage van wege de
provincie gedurende 1869 toe te zeggen van 15 per reis
van Zierikzee naar Middelburg of van Middelburg naar
Zierikzee, met een maximum van ƒ12,000 in het jaar, onder
voorwaarde dat éénmaal daags tusschen de beide plaatsen heen
en weder cn éénmaal daags van de eene plaats naar de
andere gevaren worde; dat de uren van vertrek door gedepu
teerde staten worden vastgesteld, daarbij lettende op de uren
van vertrek en aankomst der spoortreinen te Goes; dat
indien de waterstand niet toelaat van of naar Middelburg te
varen dit behoort te geschieden van of naar Veere dat do
maatschappij behoort te zorgen voor geschikte middelen van
vervoer voor reizigers en goederen van de aanlegplaats bij
Wolphaartsdijk naar Goes en omgekeerd, en, in het bovenhe-
doelde geval, van Middelburg naar Veere en omgekeerd en
dat, wanneer de onzuivere opbrengst der vaart gedurende het
jaar meer dan ƒ22,500 mogt bedragen, het gezamenlijk
beloop der voorschreven bijdrage zal worden verminderd met
de helft van dat meerdere.
Brouwershaven had jl. Zondag een dag van rein cn
hartverheffend genot. Het Zierikzeeschc Mannenkoor aLuctor
et Emergo" gaf onder de leiding van den heer Piek en ge
deeltelijk inet orgel accompagnement van den heer Ezerman
na eene ernstige voorbereiding, in het koor der kerk een Concert,
geheel teu voordeele eener bier op te rigten Kinder-Bewaar-
school. Groot waren voorzeker de opofferingen die de leden
daartoe zich hebben getroost.
De plaats, zoo welwillend, door Heeren Kerkvoogden daartoe
afgestaan was uitnemend geschikt voor dergelijke uitvoering.
Waar ergens toch verheft de geest zich beier en wordt der
kunst meer de verschuldigde hulde bewezen, dan in den God-
gewijden tempel Niet minder was de zamenstelling van het
programma volkomen geschikt om dien indruk dieper te doeu
gevoeleu.
De uitvoering zelve overtrof onze hoog gespannen verwach
ting. Pleglig en iudrukwekkend klonk door de stalige gewelven
het eenvoudig maar schoon Choraal »Nun danket alle Gott"
van Rinkart, waarmede het Concert een aanvang nam; de
ademloozc stilte die er heerschte, was het schoonste bewijs
dat het publiek den dichter en componist begreep oneindig
meer en beter dan het levendigst applaus kon uitdrukken
krachtig klonk daarna het «Herrlich ist Gott" van B. Klein,
lieflijk en gevoelvol *Die Kapelle" van Kreutzer, en het *Am
Morgen" van Abt, om straks te worden afgewisseld door de
iudrukwekkende Hymne van Beethoven, »Die Himmel rühmen
des Ewigen Ehre." Het tweede gedeelte van het programma
ving aan met het voorzeker niet gemakkelijk, maar echt gods
dienstige »Preis, Lob, Ruhm" van B. Klein; solisten en koor
wedijverden in de uitvoering; roerend toch was nu het krach:ige
allegro cum brio »Preis, Lob, Ruhrn," Kraft, Dank, Macht sei
den erhab'nen Gott gesungenhet Audante mezzo Coro
Wie heilig, heilig, heilig ist der Herr" met het daarop
volgend kwartet »Dich preiset des Baches Ranscheo."
Niet minder voldeed het altijd schoone «Schilfers Soontags-
lied" van Kreutzer. Ja waarlijk, het was een waar Zondagslied
wij hoorden en baden mede, Mendelssohns «Frohe Wan-
dersman" was eene opwekkende afwisseling en «der 23 Psalm"
van B. Klein een waardig slot.
Volkomen stemmen wij in met den dank, het mannenkoor,
door een lid der Commissie toegebragthet heeft de roeping
der kunst begrepen, onzen Sabbath geheiligd, en eene aanmer
kelijke «om voor het schoone doel bijeen gebragt.
Een jonge man, teSlramdorf, beminde eeu daar woon
achtige dorpsschoone. De ouders van het meisje echter waren
met deze vrijerij weinig gediend. Nadat de gekrenkte minnaar
zich te Ratibor twee pistolen aangeschaft had, begaf hij zich
den 25 II. naar het meisje, dat op het veld bezig was de
koeijen te hoeden en gelastte deze zich regt voor hem te
plaatsen. De bedreigde wierp haar voorschoot over het hoofd
en viel op de knieën, waarop haar miuuaar haar door het
onderlijf, zich zeiven door de borst schoot. Volgens verklaring
van den geneesheer is de wonde van het meisje niet doodelijk
de dader echter komt er niet weer van op.
De president der Vereenigde staten heeft de wet bekrach
tigd, waarbij van de voor rekening van den staat werkende
arbeiders slechts acht uren arbeids dagelijks kan worden ge
vorderd.
Een verpleegde te Ommerschans vertoonde vóór
eenigen tijd aan een ander verpleegde eene acte, door een
Notaris te Arnhem gepasseerd, inhoudende, dat bedoelde
Notaris van den houder eene som van ruim ƒ5000 in han
den had, om op den lsten Junij jl. deze gelden uit te
betalen. Uit de acte moet bljjken, dat de houder op de
som af en toe reeds geld ontvangen hadvertooner
ontving van den anderen verpleegde op dit stuk eenige
gelden ter leen. De aldaar gestationneerde brigadier
8chjjnt hier iets van te hebben vernomenalthans werden
eergisteren de twee verpleegden, schrijver en beleener
dier actegevankelijk naar Deventer overgebragtop
grond van vermoedens van valschheid in geschrift en
het gebruik maken daarvan.
