I
No. 2520.
Zaturdag 16 1868.
24sle Jaarg.
Nieuwstijdingen.
tl.ni
tlsffolanfo.
M-jefcierianiï.
Uitslag der Verkiezing
ZUURIKZËËSCHE NIEUWSBOIf E
>Xen abonneert asiohs
lu Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Aincrika bij J QU1NTUS, tè Grand Rapids, Staat Michigan.
Ab o 1111 emen ts-Pr|js:
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maanden1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noovd-Amerika, franco New-York - 3,90.
Y ersch\jnt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentiën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
I)e inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des vooriniddags 10 ure.
Bn reau:
Zierikzee, Hork van de SehnithavenB, No 9 4
Brieven en Ingezondene Stukken, franco.
Dëii 8sten ia de 284 voet hooge noordelijke toren van
de in aanbouw zijnde Michaelskerk te Breslau ineengestort.
Reeds geruimeu tijd was er een scheur in de toren ontdekt,
die voortdurend toenam en de arbeiders eenparig deed beslui
ten om te weigeren aan dit gedeelte van het gebonw te ar
beiden. De ui!komst heeft bewezen dut zij goed gezien hadden.
Niemand 1*9 dan ook bij het ongeluk omgekomen of ernstig
gekwetst. De dreun, door het ineenstorten veroorzaakt, was
hevig, en deed de meening ontstaan dat er eeue aardbeving
plaats had. De 9lag echter wa9 niet groot.
Eenige steenen zijn op het kerkhof teregt gekomen; een hond
werd er door op den kop getroffen. De eigenaar van den
bond, die bij het graf zijner moeder bad, werd slechs ligt
aan den rug gekwetst door een stuk hout. De 9chade wordt
op 50 duizend thaler begroot maar men vreest dat ook de an
dere toren bezwijken zal en de werklieden weigeren voor het
nieercndeel aan de kerk te arbeiden.
Een jongmensch te Pesth heeft zich geëngageerd
met zes meisjes uit zijne stadgenooten, twee uit Ofen,
drie uit Weenen en eindelijk eene uit Waitzen. Dezelfde
week liet hij zich met haar ondertrouwen. Hij gaf zich
bij elk van haar een anderen naam en kende zich eene
andere, maar altijd zeer goede maatschappelijke positie
toe. Op den dag van het huwelijk was hij nergens te
vinden en de politie doet insgelijks vruchteloos onderzoek
naar hem. Misschien heeft hij nu weder een ander
engagement gesloten.
Otmam, 10 Mei. Nadat gedurende de laatste dagen
door de justitie uit Breda het onderzoek betrekkelijk
den moord op het 12jarig meisje Catharina Smeekens
alhier werd voortgezetzijn heden tegen zekeren H.
Hultermans, die het lijk, in bijzijn van den broeder der
vermoorde had gevonden, zulke zware vermoedens gere
zen, dat deze is gearresteerd en naar het huis van arrest
te Breda overgebragt.
Deze persoon was alhier zoo gevreesd dat verscheidene
in deze zaak gehoorde getuigenuit vrees voor hem
zich niet ter ruste durfden begeven.
BraUel, 13 Mei. Gisteren avond, omstreeks half
10 urebrak er ten woonhuize van Peter de Jong
koopman en herbergier te Zuilichem, een hevige brand
uit, tengevolge waarvan het geheele pand, alsmede de
in de nabijheid staande school en onderwijzerswoning
in korten tijd in de asch werden gelegd. De oorzaak
van den brand is tot dusverre onbekend.
De school en onderwijzerswoning en de inboedel van
den bewoner van het huis, waar de brand ontstaan is,
zijn tegen brandschade verzekerd. Van den niet ge
assureerden inboedel des onderwijzers is weinig of niets
gered, 't Verdient opmerkingdat vóór eenige dagen
een begin van brand ontstaan en geblusclit ister
zelfder plaatse waar hij gisteren is uitgebroken.
9 Mei. De zes raadsleden, die na het
gebeurde met betrekking tot het onwettig aan den
onderwijzer H. gegeven ontslag hun mandaat hadden
nedevgelegd zijn allen herkozen. Men wil hierin het
bewijs ziendat de meerderheid van de gestemd heb
bende kiezers het aan dien onderwijzer gegeven ontslag
niet onverdiend achtte.
BCulst, 13 Mei. De aftredende leden der provin
ciale staten in dit hoofdkiesdistrict, de heeren mr. F.
van Dein.se, alhier, mr. P. Dronkers, te Neuzen, dr.
H. J. van Eek en dr. L. H. Janssen beide te Axel
zijn allen herkozen.
ïïoiróoikisso 11 Mei. Onze gemeeutc is weder het
tooneel van een vreesselijk misdrijf. Zekere ongehuwde moe
der, Anna Catharina Kouwijzer, wonende op het gehucht Ter-
Hole, heeft haar kindje, hetwelk tien maanden oud is, door
het luciferskoppen in melk te laten gebruiken, vergiftigd. De
misdadige heeft hare wandaad bekend en is in hechtenis ge
nomen.
12 Mei. Het prov. geregtshof in Zee
land, heeft jl. Zaturdag het volgende arrest uitgesproken:
Cornelis Johannes de Bruin, oud 18 jaren, laatst wonende
te Zierikzee, scheepshofmeestcr, than9gedetineerd alhier, beklaagd
als zon hij 1. in den namiddag van den 16 Oct. 1866, een
zilveren horlogie ter waarde van ƒ8,50 uit de woning van M.
van der Ploeg te Zierikzee arglistig weggenomen en zich ten diens
nadcele toegeëigend hebben; 2. op een dag in de maand Jan.
1867, omstreeks 1x/i uren des avoudsuit eene lade in de
toonbank van het door den winkelier P. Ribbens te Zierikzee
bewoonde hui9 en ten diens nadeele geldstukken, ten bedrage
van 2,50, arglistig hebben weggenomen en zich toegeëigend;
3. omstreeks denzelfden tijd en onder geheel gelijke omstan
digheden getracht hebben andermaal gelden ten nadeele van
genoemden Ribbens te ontvreemden, hebbende hij bereids zijne
hand over de toonbank geslagen om de geldlade te bereiken,
toen hij door de komst van Ribbens verhinderd werd zijn
voornemen ten uitvoer te leggen4. op een avond omstreeks
7'/2 uren in het einde der maand Jan. of het begin der maand
Fcbr. 1867, uit de lade in de toonbank vari liet door de wed.
F. C. Cats te Zierikzee bewoonde huis en ten haren nadeele
geldstukken, ten bedrage van f 1,25 arglistig hebben weggenomen
en zich toegeëigend; 5. in den voormiddag van den 27 Febr.
1867 uit de lade in de toonbank vau het hui9 door den drogist
M. S. Polak te Zierikzee bewoond, geldstukken ten bedrage van
ƒ2, arglistig weggenomen en zich toegeëigend hebben, i9 schuldig
verklaard aan: 1. twee diefstallen gepleegd bij nacht in een be
woond huis; 2. poging tot diefstal bij nacht in een bewooud
hui9, welke poging door uiterlijk bedrijf gebleken en tot eeu
begin van uitvoering overgeslagen, niet dan door toevallige en
van den wil des daders onafhankelijke omstandigheden is ver
hinderd geworden of hare uitwerking heeft gemist; 3. twee
eenvoudige diefstallen en, ouder de aanneming van verzachtende
omstandigheden, veroordeeld tot een correctionele gevangenisstraf
van drie maanden, in eenzame opsluiting te ondergaan, alsmede
in de kosteu der procedure.
IVoord wello, 14 Mei In de namiddag-gods
dienstoefening van Zondag jl., werd voor het eerst de
gemeentezang alhier door orgelspel begeleid. Liefelijk
en welluidend klonken de toonen ran 't schoone instru
mentdat bespeeld werd door den Heer Ezerman uit
Zierikzee ook langs dezen weg worde dien Heer dank
toegebragt voor de genotvolle oogenblikken die hij
door zijn spel velen heeft verschaft. Het orgel ver
vaardigd in de fabriek van de firma FLaes en Bruinjes
te Amsterdam wordt hoogelijk geroemdzoowel om
constructie als toonterwijl het uitwendige aan de
eischen van goeden smaak en eenvoud beantwoordt.
VOOR DE
PKOVINCIALE STATEN.
Zioi'iliasoe. Uitgebragt 478 stemmen van on
waarde 7, geldige stemmen 471. Herkozen de Heeren
C. van der Vliet Dz. met 385 en Mr. J. Moolenburgh
met 379 stemmen terwijl herstemming moet plaats
hebben tusschen de Heeren H. A. van IJsselsteijn met
171 en B. G. van der Have met 128 stemmen. Voorts
verkregen de Heeren C. M. Voorbeijtel 66, J. M. Locker
de Bruijne 39 Jhr. W. M. II. de Jonge 36 Af. de
Glopper 35A. Giljam 35 en B. Koole 28 stemmen.
Goes. Herkozen de Heeren Mr. Af. P. Blaaubeen
met 397 en J. P. J. Buteux met 389 stemmen. Her
stemming tusschen de Heeren J. A. A. Fransen van de
Putte, die 266 J. Af. Kakebeeke, die 160Mr. W. G.
de Knokke van der Meiden, die 120 en Jhr. Mr. J. J.
Pompe van Meerdervoort, die 115 stemmen bekwam.
Herkozen de Heeren G. J. Spen-
ger Mr. T. A. Lambrechtsen Mr. A. Af. BeciusDr.
J. W. Callenfels en Jhr. P. D. van Citters.
Tlioleii. Herkozen de Heeren Af. W. J. de Visser
met 197 en Jhr. F. C. de Casembroot met 194 stemmen.
Micldelharnis. Gekozen de Heeren Mr. P. C.
van Weel met 291 en Mr. J. E. v. d. Broek met 282
stemmen. De Heer D. van Weel verkreeg 261 stemmen.
Dezer dagen heeft Z. M. benoemd tot majoor
provincialen adjudant in Limburg, den Kapitein der
l9,e klasse P. Olreeadjudant bij het 4'le regement
infanterie.
De afloop der aanbesteding op 11 Mei 11. van een
nieuwen steenen windkorenmolen te Eikerzee is geweest,
dat de Heer A. van Bezooijen te Sint-Maartensdijk
daarvan aannemer is geworden voor eene som van ƒ5899.
Men leest in de Arnhemsche Courant:
Men deelt ons uit 's Gravenhage mede, dat onder al
de geruchten, die omtrent de toekomstige ministers in
omloop zijn, echter er een is waaraan men bepaald ge
loof kan slaan namelijk dat door het aannemen van de
portefeuille van koloniën door den gewezen resident
Klein van de Poll, (tegenwoordig een reactionnair op
koloniaal gebied,) het ministerie eindelijk zou zijn tot
stand gekomen. Op 15 dezer zal er eene zitting van de
Eerste Kamer ten 3 ure plaats hebben, waarschijnlijk om
in verband met het optreden van een nieuw kabinet aan
de vijf heeren gelegenheid te geven hun voorstel in te
trekken.
Den 1 Junjj zou de Tweede Kamer weder bijeenkomen.
De commissie tot regeling der feesten te Heiligerlee,
heeft op de uitnoodiging, tot Z. M. den Koning gerigt,
om het feest der eerste steenlegging van het nieuwe
monument voor graaf Adolf, met H.D. tegenwoordig
heid te vereeren, van den particulieren secretaris des
Konings het berigt ontvangen* „dat Z. M. het genoegen
niet kon hebben aan de uitnoodiging tot bijwoning van
dit roemvol herinneringsfeest gevolg te geven.1'
Dat te Genemuiden met spoed aan den weder
opbouw van het afgebrande gedeelte der plaats wordt
gearbeid, is blijkbaar wanneer men weet, dat eerstdaags
p. m. 70 woningen onder dak zullen zijn. Vooral uit
Holland en Noord-Brabant zjjn vele timmerlieden en
metselaars werkzaam.
Te Egmond-binnen heeft eene krankzinnige vrouw
de vorige week haar kind van negen maanden voorover
in een emmer met water gehouden totdat het dood wa3.
Reeds vroeger te Meerenberg verpleegd is zij thans
weder derwaarts gebragt.
Een- en andermaal hebben wij melding gemaakt van het
verongelukken van een aantal visschcr9schuiten vóór de reede van
Terschelling in den ochtend 28 April jl. Volgens officieele be-
rigtcn kwamen bij die ramp om het leven: van de Urker 9chui-
teu 26 personen, nalatende 13 weduwen en 28 kinderen van
die uit Enkhuizen 9 a 10 personen nalatende 6 weduwen en 15
kinderen van de Vollendamer schuiten 6 a 7 personen, nala
tende 4 weduwen en 21 kinderren. In het geheel zijn ruim 40
visserlieden verdronken, en bedraagt het aantal nagelaten betrek
kingen 23 weduwen en 64 kinderen, die bijna allen iu kommer
volle omstandigheden verkeeren.
Onlangs ontstond er in de fabriek van den fabrie-
kant C. te Helmond, twist tusschen de werkliedeneen
twist die op zich zelf niets beduide, maar die gevolgd
is met doodslag. Denzelfden dag dat die oneenigheid
had plaats gehad troffen de belhamels elkander aan op
den kanaaldijkde een sloeg den ander met een ijzeren
eetketel op het hoofd, en wel zoodanig dat hij oogen-
blikkelijk is vervoerd moeten worden naar het liefdehuis,
tevens gasthuis. Dezer dagen is de ongelukkige aan de
gevolgen overleden en de dader gearresteerd, terwijl de
justitie uit Eindhoven eene instructie in loco heeft ge
houden. Zoowel verslagene als dader waren oppassende
menschen; de laatste was bovendien de voorname kost
winner van een talrijk huisgezin.
Eeu schrijven uit Tunis van 3 Dezer behelst verschrik
kelijke mededeelingen omtrent den hongersnood, die sedert een
jaar in het land heerscht. Sedert de laatste vijf maanden is er
typhus-epidemie bij gekomen en heide rampen te zamen hebbcu
reeds een derde van *9 lands bevolking of 500,000 menschen te
grave gesleept.
Donderdag heeft te Nottingham een droevig ongeluk plaats
gehad. Iemand, die voorstellingen gaf in de zwem-en duikkunst,
besloot zijne voorstelling met te duiken van een 90 voet hoogen
toren, toen hij ongelukkig op zijne zijde nederkwam. Eerst na
eenige minuten bemerkte men, dat men vergeefs wachtte hem
boven te zien verschijnen. Een der omstanders dook en bragt
het lijk boven. De ongelukkige onderhield zijne moeder en 4
jongere broeders. Vijf maieu had hij gelegenheid gehad menschen-
levens te redden door zijne zwemkunst, welker uitoefening hem
thans het leven gekost heeft.
Gemeiigïle berigten.
Volgens de verklaring van den minister van de
verwarde zaken, gedaan op zijn politiek sterfbed, ver
keert het land in den meest gewenschten staat van rust
en welvaart. Dit is bepaald onwaar; en een leugenaar
wordt nooit geloofd, al zegt hij bij toeval de waarheid.
Nu de Gordiaansche knoop door den Koning is door
gehakt, en de Koning zijne ministers hun ontslag zal
geven, en zelfs eervolnu zitten er nog al zagers in de
Eerste Kamer te zagen op kwasten, om de Tweede Kamer
andermaal te ontbinden en de oude ministers te behouden,
zonder te begrijpen welk een bespottelijk figuur dit
maken zou. Mogt dit doorgaan, dan zoude waarlijk de
Nederlanders in het buitenland weder genoemd worden
„Europesche Chinezen." „Ondank is 's werelds loon,"
is een oud spreekwoord. Zoo zal de Nederlandsche ge
zant te Parijsdie in 1849 een dolende ridder in
Schotland moest op gaan zoeken, metvervangen
worden door een baron van Zuylen. Drie nacht
vliegers te Brouwershaven worden verzocht zoo laat
niet uit te vliegen, anders zullen zij gevangen worden
inetlijmtakken, en dan gekortwiekt worden. Vertrok
ken uit Oudelande: een kaasraspachterlatende een
Schaap met een lammetje. Die hem vindt en teregt
bezorgt, zal goed beloond worden. De dienstmeid van
een kastelein te H.moest zoo rap niet zijn met haar
spraakdeelwant nu reeds is zij afgekeurd door een
dijkbaas en een timmerman, aan wien zij was aanbevolen;
want zij heeft lengte en breedte genoeg, maar geen rondte.
Willem de bakkers-knecht te Zierikzee, wordt ver
zocht zoo niet van zijn meisje te praten, daar hij den
goeden naam van haar op het spel zoude zetten te
meer daar hij verteld dat het er al door is; laat hij
maai- oppassen dat het niet gaat als met het brood
gevlogen en te ligt bevondenmaar „achzeide eens
een loods „het zit er niet dieper."
In^ezoiKlcne Stukken
HUMANITEIT.
De dagen die wjj beleven zijn zorgwekkend, onheil
spellend ieder die iets meer dan oppervlakkig leeft
beseft en gevoelt het gewigtige derzeive. Hier verryst
voor ons oog aan den staatkundigen horizont hevige
botsingen tusschen regering en volksveitegenwoordiging.
Ginds doemen op, twisten, strijd, zelfs opschudding op
kerkelijk godsdienstig gebied en elders verneemt men
de oorverdoovende klagten van het toenemende paupe
risme helaasook die jeremiaden in onze omgeving.
Wie heeft de treurmare die de stad onzer inwoning
bedreigtniet met hevig geschokt gevoel vernomen
Onze calicotsfabriek (katoenweverij) kan eiken dag de
order wachten staak de werkzaamheden en betaal het
werkvolk voor het laatst hare bezoldiging. Wie ziet
niet met angstige spanning elke aankomst der post te
gemoet? Was zulks nu maar eene tijdelijke schorsing,
doch neen, het zal ongetwijfeld zijn eene voortdurende
staking, eene sluiting voor goed, een order breek uwe
weefgetouwen af, en brengt die in eene publieke veiling
voor brandhout.
Als men de fraajje fabriek passeert zal men ontwaren
dat hare wedergade in ga«sch Zeeland te vergeefs ge
zocht wordten voorwaar Zierikzee mag op haar tuk
zijn desniettegenstaande parelt zich in het oog van
den gevoeligen menschenvriend een zilte traan, en het
ideaal rjjst in hem op, wat hebben onze philantropische
broeders voor 30 jaren niet gedaan om dit schoone
gebouw op denzelfden grond waar voorheen bouwvallen
stondendie het oog van inwoner en vreemdeling be
ledigden daar te stellen, en zou nu liet tegenwoordige
gevoelige menschenhart niet scheuren, wanneer een zoo
uitgebreid sieraad daar doelloos mogt staanzooals
reeds in de laatste jaren den oostelijken vleugel stond,
of dat het welligt zijne slooping te gemoet snelt; maar
datzelfde hart wordt van een gereten wanneer het
denkt aan die vele huisgezinnen die door de te vreezen
order als door een donderslag zullen getroffen worden.
Klaag en treurtoonen baten ook hier niet. Moeten wij
dan met de geduldige Penelope den tijd werkeloos
afwachten Neen in geenen deele Wat dan V Wjj
moeten voor die rampspoedigen ons in de bres stellen.
Het zijn immers onze broeders en zusters uit een en
denzelfden stam gesproten Ons vleesch is immers van
geen schooner gedaanteons bloed van geen edeler
gehalteons gebeente van geen fijner substantie dan
het hunne Als wij van hen onderscheiden zijn dan is
het alleen daarin, dat wij meerder of minder stoffelijke
aardsche goederen beziten, of de verkrijging bij elk en
een iegelijk er van wel gezegd kan worden 'dat het
gaven Gods zijn regtvaardig verworven of door vlijt
en eerljjkheid gewonnen daartoe acht ik mij onbe
kwaam, onbevoegd, ongeroepen om onderzoek of resul
taat te leveren dat zijn zaken tusschen God en het
geweten V Maar de groote vraag waar de spil om draait
is deze Wat kunnen wij voor die ongelukkigen doen.
Wanneer ik daarop beslist antwoord kon geven zou
dat zeker in veler oog van bemoeizucht en meester
achtigheid getuigen, liever wil ik mijne gevoelens voor
een gemengd publiek te luchten hangen en mededeelen,
welke gedachten er in de laatste dagen op mijne
buiten wandelingen zoo al in mij opborreldenden
overvloed van calicot en den geringen handel in dat
artikel zjjn de heeren Salomonson een slagboom in
hunne industriemaar zou nu het gemeentebestuur
zich hier niet kunnen tusschen stellen om bij wijze
van proefneming de fabriek te laten voortarbeiden
en dan eene overeenkomst te bewerken met bovenge
noemde heeren, om aan hen het gefabriceerde over°te
doen Het nadeel dat de gemeente-kas hier zou moeten
torschen, zal wel niet opwegen tegen de veel grootere
uitgavenwelke het burgerlijk armbestuur zich zou
moeten getroosten ingeval het werkvolk afgedankt mogt
worden want waar is voor hen werk te vinden De
betrekkelijk weinige landbouwers alhier hebben over
vloed van arbeiders. Fabrieken handelscheepvaart
en visscherij zijn op enkele uitzonderingen na in kwij
nenden staat, op wier herleving steeds een groot aantal
lediggangers met taai geduld wachten. Aan honger en
gebrek mogen wij de nog werkende wevers niet ten
prooi gevenwaardoor wij hen zouden kweken tot
opligters van huisbazen, winkeliers, hakkersen ambachts
lieden tot luiaardsbedelaarsdieven en wat ik nog
erger zou kunnen noemen terwijl een ieder weet dat
tegen al dit genoemde het christendom met een scherp
zwaard ten strijde trekt. Derhalve iets moet er gedaan
of beproefd worden Ik meen wel eens geboord te
hebben dat de gemeente-besturen te Wilhelminadorp
Westkapelle, Veere, Arnerauiden waar de weverijen nog
altijd spinnen, ook handen aan den ploeg hebben geslagen
om het uurwerk gaande te houden. Het is ten minste
wel een nader onderzoek waard. Ook is de bewuste
fabriek voor andere einden doelmatig, b. v. om garens
en andere stoffen te vervaardigen. Maar zooals ik reeds
te kennen gaf, ik wil en mag mij niet opwerpen om
in zaken van hooger geplaatste mannen te treden wien
het niet aan kennis, vermogen en goeden wil mangelt.
Mijne opmerkingen hebben geen andere strekking dan
om de gedachten van velen die in de laatste dagen
schier bij uitsluiting gerigt waren op de verkiezingen,
nu eens af te wisselen en over te planten op eene andere
aangelegenheid in onze naaste omgevingopdat mijne
welligt onbekookte ideën tot wisseling van gedachten,
tot aanblazing van gloed en bezieling aanleiding mogen
geven, waaruit goede resultaten kunnen geboren worden;
opdat onze stad in bedrijvigheid en nuttigen arbeid
toeneme waardoor eenen grooten struikelblok zal opge
heven worden, om onderwijs, opvoeding, godsdienstzin
en een tal christelijke deugden in der raenschenharten
te doen wortelen, welke zaden hoogst bezwarend ont
kiemen kunnen in ledige uitgehongerde magen doch
wanneer deze gevoed zijn dan kunnen de kapitalen die
men aan doelmatiger arbeiderswoningen en het uitge-
breidener verbeterde onderwijs besteedrente geven.
Den Zaligmaker der wereld heeft gezegd dat men
het eene doen en het andere niet nalaten moet.
C. A. BUIJZENobelstraaf
