No. 2512.
24s,e Jaarg.
Zaturdag 18 April 1868.
ZIERIKZEESCilE NIEUWSBODE
Men abonneert zich:
Iu Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Aboniiements-Pi'ijs:
voor reide uitgaven.
Voor 3 maanden1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Versch^j nt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentiën:
10 cent voor eiken regel,
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advortentiëu kan geschieden tot
Dingsdng en Vrijdag, des voormiddag» 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schnithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken, franco.
Wat nu?
Weldra zal de Tweede Kamer weder bijeenkomen
ter behandeling van de staatsbegrooting voor 1868
waarvoor in het laatst van het jaar alleen kredieten
voor de helft zijn toegestaan. Op nieuw zullen regee
ring en volksvertegenwoordiging tegenover elkander
staan. De meerderheid van de Tweede Kamer heeft
verklaard, dat zij de begrootingswetten zou afstemmen.
Toch blijft het kabinet zitten.
Wat gebeurt nu? Professor Vreede legt te Utrecht
eene verklaring ter teekening, waarbij hij verzoekt,
dat de begrootingswetten worden aangenomen. De
ministeriëele pers weeklaagt of dreigthet afstemmen
der begrooting is een parlementaire coup d'élat, een
greep naar de rechten der kroon, een misbruik en
streven naar parlementair alvermogen. Dat zullen wij
onderzoeken.
Wat beteekent het petitionnementdoor professor
Vreede uitgelokt? Het is eene herhaling van pogingen,
in 1853 en 1856 aangewend, om door volksopruiing
invloed op de vertegenwoordiging uit te oefenen.
Naauwlijks hebben tot tweemalen toe Kamer-ontbin
dingen plaats gehad en heeft de natie dus van hare
gezindheid jegens de ministers doen blijken; nog is de
Tweede Kamer niet weder geheel voltallig; en reeds
komt men op nieuw eene agitatie tot behoud van het
kabinet in het leven roepen. Er bestaat, blijkens den
uitslag der verkiezingeneene onoverkomelijke klove
tusschen de meerderheid en een kabinet, dat anti
nationaal is en inconstitutioneele tendances heeft. Maar
toch teekent men eene verklaring, om het kabinet aan
het bestuur te houden. Op nieuw zien wij extra
parlementaire middelen door de minderheid aanwenden.
Serenades in den Haag hebben niet gebaat om de
eerste ontbinding te doen slagen. De Utrechtsche ver
klaring zal wel niet veel meer uitwerken. Zulke mid
delen doen intusschen ziendat de conservatieven elk
middel aangrijpen om hun doel te bereiken. De con
servatieven verliezen meer en meer het recht zich zoo
te noemenwant zij verwekken op elke mogelijke
wijze agitatie en beweging op allerlei gebied. Waar
zou het heen zoo de liberalen denzelfden weg volgden
Ware iets gemakkelijker dan duizende handteekeningen
voor contra-verklaringen te verkrijgen Neen de af
gevaardigden hebben een mandaat verkregen de natie
is op wettige wijze geraadpleegdde Koning riep
haar daartoe op aan de Kamers is de taak opgedragen
met de ministers te handelenwerpt men zich daar
tusschendan wil men pressie uitoefenenin strijd
met de Grondwetdie de afgevaardigden verbiedt
beloften voor hunne verkiezing te doen of ruggespraak
met de kiezers te hebben. Een afgevaardigdedie
gekozen isomdat men in hem een tegen- of voor
stander van het kabinet meende te zien, is, waar het
een strijd van beginselen geldt, niet gerechtigd zijne
bekende beginselen los te latenmaar niemand heeft
het rechtvolgens onze Grondwethem voor te
schrijven dat lip bp deze of gene gelegenheid voor
of tegen moet stemmen. Stelt hij ons te leurde dag
van afrekening komtwant om de twee jaren na
ontbinding zooals nu, reeds in Juni van het volgende
jaar- - treedt de helft der leden van de Tweede
Kamer af.
De Ministers stellen zich echter op een zeer gemak
kelijk standpunt. De Kamer had in haar eindverslag
verklaard geen strpd alleen over het buitenlandsch
beleid bestaat; het geldt een strijd tegen een geheel
kabinet, dat »niet constitutioneel gezind is; een mi
nisterie dat het begrip van verantwoordelijkheid en
van de rechten der vertegenwoordiging zooveel mogelijk
beperktmaar alleen een proces tot levensverlen
ging voertniet in 's lands belang. Wat antwoordt
de regeering in eene nota Als gij geene grief hebt
tegen het buitenlandsch beleiddat de oorzaak was
van de jongste ontbindingbestaan geene grieven tegen
onsalle verdere beschuldigingen zijn hard en on
bewezen.
Onbewezen Is dit antwoord een nieuwe goochel
toer of waarheid Is de begrooting van graaf van
Zuylen verworpen alleen oui het buitenlandsch beleid
De regeering heeft het tegendeel tienmalen in de
Kamer gehoordmaar zij is Oost-Indisch doof. Ook
nu weder in haar antwoord geeft zij nieuwe bewijzen,
dat de aangevoerde grieven juist zijn. Gaan wij do
feiten na.
Het ministerie trad op om, volgens 's Konings ver
langen »conciliant" te zijn. Het wist dat het tegen
over de liberale meerderheid stond. In plaats van
conciliant te zijn, werd het een fel partijbewind. Let
op benoemingen. Professor Buys wordt, zonder reden,
als secretaris van het collegie voor de zeevisscherijen,
waar hij zoo nuttig was, ontslagen. Men laat den heer
Verheijen, die schoolopziener in Noord-Brabant is, toe
lid der Tweede Kamer te zijn en ontslaat professor
de Bruyn Kopsdie te Delfteen kwartier sporens
van 'sHage, eenige uren per week collegie gaf, ter
wijl de Tweede Kamer nooit voor 11 ure des morgens
vergadert. Mijer wordt Gouverneur-Generaal. Wij komen
niet terug op de wijze, waarop dat geschiedde. Graaf
van Heideneen oud man en de heer Gregoryeen
rechtsgeleerdegeheel vreemd aan de administratie
worden commissarissen des konings in Groningen en
Drenthe. De broeder van den minister van marine wordt
Raad van Indie. De heer van Foreest wordt geridderd.
De heer van Rappard wordt advokaat-generaal in Gel
derland. Zoo gaat het in hooge en mindere betrekkingen.
Overal vrienden en neefjes en bondgenooten. Maar het
is genoeg een liberaal te zijn om niets te verkrijgen.
De regeering heeft daarbij bij elke gelegenheid 's Ko
nings naam vooropgezet, om zijne handelingen te dek
ken. Dit is eene andere hoofdgrief. Worden motien dooi
de Kamers aangenomen, dat is een parlementaire coup
d1 état. Afstemmen eener begrooting, door de con
servatieven altijd en telkens tegen liberale ministerien
gedaan, als zij de regeering bestreden, wij komen hierop
terug, heet in de nota „wegnemen van de waarborgen
voor Koning en volk tegen groot,e •willekeur." Klaagt
de Kamer, dat tijdens de ontbinding nieuwe ministerien
zijn ingesteld, het antwoord is: de koning heeft daartoe
het recht; gij hebt er niet mede te maken.
Wie zal betwistendat de Koning in den constitu-
tioneelen Staat het bestuur voert? Maar de ministers
zijn verantwoordelijk voor elke daad. Zonder hun con-
treseign kan geen besluit worden genomen. Zoo zp den Ko
ning raden stel iets uit, of wij verzoeken Uwe Majesteit
dat niet te verlangen want wij kunnen ons met de
verantwoordelijkheid niet belasten, dan is geen con
stitutioneel Vorst doof voor goeden raad of Hij kan de
ministers wegzenden.
De tegenwoordige ministers voeren ons daarom op
den weg van het Pruissische stelsel, als zij hunne ver
antwoordelijkheid en daardoor de rechten der Staten-
Generaal, om rekenschap te vragen, beperken. Ook de
heer Groen zegt dat openlijk. Er is een strijd tusschen
deze mannen of wp het Pruissische en Fransche, dan
het Engelsche en Nederlandsche regeerstelsel zullen
volgen. Het laatste heeft Oranje in Engeland en hier
te lande gevestigd. De Staten-Generaal zouden, thans
wijkende, de rechten van land en volk prijs geven. De
strijd moet volstreden worden. Men ontveinze zich den
ernst van het oogenblik niet. Zoo graaf van Zuijlen
graaf Schimmelpenninck en baron van Lijnden aan het
bestuur blijven, heerscht de jonkerpartij. Geen minister,
zelfs niet onder Koning Willem bleef toch na ver
werping der begrooting aan het bestuur. Maakt men er
een strpd van beginselen uit, dat die mannen moeten
blijven regeerendan is het eene worsteling van de
wijze, waarop de Grondwet in Nederland voortaan zal
worden toegepast.
Maar is dat de kwestie? Neen, de conservatieven ne
men de rechten der Kroon tot leusomdat zij willen
blijven besturen. Geene andore ministers van welke kleur
ook, achtte 's Konings rechten aangerand, als zij moesten
aftreden en verzochten daarom het land herhaaldelijk
in rep en roer te brengen. Ons land is toch zoo arm
niet aan kundige mannendat die heeren graven en
jonkers met ons land staan of vallen. Men dekt zich
door de Kroon, die men door zijne verantwoordelijkheid
moest dekken, want anders wordt al het goede, maar
ook al het kwade aan den Vorst geweten. Hij is on
schendbaar. Dit ministerie, dat zoovele partp-benoemin-
gen deed; een kabinet, dat onze uitgaven voor oorlog
en marine en in Indie opdreef, zonder eenige nieuwe
bron van inkomst te openen; zoodat wij te korten en
leeningen te gemoet gaandit kabinet, dat Indie in een
toestand brengt, zoodat elke brief met elke mail spreekt
van kwijning, verval en achteruitgang, verwarring en
onveiligheidterwijl deze regeering reeds bijna twee
jaren aan het bestuur is en dus had kunnen handelen,
zoo iets bedorven was; deze regeering wil niet wijken
en acht zich alleen in staat ons land te regeeren.
Op hen is ten volle van toepassing, hetgeen de Staats
raad Elout den 26 April 1861 zeide:
„Mpns inziens is de kracht der grondwettige monar
chie niet gelegen in een beroep op de Koninklijke prae-
rogatieven, maar in de wijze waarop ten gevolge der
grondwettige, nauwgezette en belanglooze medewerking
van de raadslieden der Kroon, die rechten worden uit
geoefend. Wij zijn dus slechts gevaarlijk voor die mi
nisterien, wier medewerking den toets niet kan doorstaan,
en die onder een beroep bij de Kroon op de ministe-
rieele verantwoordelijkheid, en bij de Vertegenwoordiging
op de Koninklijke praerogatievensoms eigen zaken
schijnen te verwarren met 's lands zaken."
Zoo begrepen het de heeren HeemskerkWin tg ens
van Zuijlen en Schimmelpenninck ook als opposanten.
Nu zijn de hekken verhangen, zooals wij zullen aan-
toonenwant dat komt hen nu te stadeom. ondanks
alles, te blijven zitten.
Nieuwst ij <1 i ngen
JFrawllrtjB.
Er is weder sprake geweest van de reis der Keizerin
van Frankrijk met haar zoon naar Rome. Die reis zou,
ofschoon uitsluitend uit godsdienstgevoel en pligtbesef
ondernomen, evenwel stellig aangemerkt worden als een
soort van concessie aan de klerikale partijals een
onderpand van vrede en bondgenootschap tusschen de
kerk en de Fransche regering. Het berigt wordt thans
bepaald weersproken.
Het valt moegelijk een denkbeeld te geven zoo
luidt een brief uit Parijs van de hoogte der onrust
barende onzekerheid, waartoe de thans bestaande toe
stand aanleiding geeft. Met nieuwen aandrang zijn de
geruchten omtrent een aanstaanden oorlog in omloop
en daaronder ook het gerucht der vervanging van den
heer Moustierden minister die het meest voor de
handhaving des vredes ijvert. Men beschouwt hier
als een zeer onheilspellend verschijnsel dat de Deensche
minister van oorlog weder naar Denemarken terugge
keerd is, zonder Londen te bezoeken, gelijk naar men
beweerde zijn plan was. Daardoor toch acht men het
berigt bevestigd dat hem zeer zeker eene politieke
zending naar het Fransche hof was opgedragen.
In hoeverre nu aan elk dezer oorlogzuchtige geruchten
waarde moet worden gehecht, laten wij in liet midden.
Wij vermelden die slechts ter kenschetsing van den
tijdelijlcen toestand, waarin Frankrijk verkeert, welke
een zeer natuurlijk gevolg is van de ontzaglijke wape
ningen, waarmede het keizerlijk gouvernement zich zoo
ijverig bezig houdt. Bovendien is de aanleiding tot deze
algemeene ongerustheid in Frankrpk ook buiten de
grenzen van het keizerrijk gedeeld de overtuiging
dat de toestand, waarin het Napoliontisch rijk verkeert,
eene afleiding noodig begint te maken, welke gewoon
lijk in een buitenlandschen oorlog wordt gezocht. In
zooverre is dan ook de onder inspiratie van prins
Napoleon geschreven brochure over Polen heden in
onzen brief uit Brussel geresumeerd niet onbelangrijk.
Sahutadilattb.
Uit Berlijn wordt geschreven, dat de aldaar in den
laatsten tijd ontstane arbeidersbeweging, die vooral dooi
de duurte der levensmiddelen en het gebrek aan werk is
begunstigd, een feit is, dat zijne politieke beteekenis
houden zal, omdat het de positie der Fortschritts--pa,itij
die hare kracht grootendeels ontleende aan hare tot
hiertoe onverzwakt gebleven invloed op de arbeidende
klasse, dreigt te verzwakken. In goed onderrigte kringen
acht men het nu reeds buiten twijfel, dat de heer Steld,
de bekende democraat uit 1848, tegenwoordig redacteur
van de Staatsburger-Zeitunger onder de bestaande
omstandigheden in slagen zal eene plaats in den rijksdag
magtig te worden en Schulze Delitsch als eene grootheid,
die afgedaan heeft, te verdringen. Werkelijk is het een
feit, dat de invloed van laatstgenoemde aan het wanke
len is gebragt. Dit bljjkt ook uit de houding van de
Volks Zeitung, die tot hiertoe steeds onder de vlag van
Schulze-Delitsch voermaar in den laatsten tijd zeer
toegenadert is tot de sociaal-democratische arbeiders
partij.
Een der woordvoerders van de arbeiders-vereenigingen
is zekere heer Florian Pauldie in der tpd eene rol
gespeeld heeft onder de wevers in Silezië. Deze heer
onderscheidt zich vooral door de paradoxendie hij
verkondigt. Zoo verklaarde hij zich onlangs tegen eene
vermindering der staande legers, op grond dat daardoor
het aantal arbeiders nog vermeerderen zou en alzoo de
loonen nog meer zouden moeten dalen.
Zioi-iltasee, 16 April. Als leden der provinciale
staten van Zeeland moeten met den eersten Dingsdag
der maand Juljj a. s. aftredenuit het hoofdkiesdistrict
Middelburg de heeren G. J. Sprenger, mr. T. A. Lam-
brechtsen, mr. A. M. Becius, dr. J. W. Callenfels, te
Vlissingen, en jhr. P. D. van Cittersuit het
hoofdkiesdistrict Zierikzee: de heeren mr. J. Moolen-
burg, te Zierikzee, J. van der Have Cz., te Ouwerkerk,
en C. van der Vliet Dz.te Zierikzee; uit het
hoofdkiesdistrict Tholende heeren jhr. F. C. de
Casembroot en M. W. J. de Visser, te Tholen uit het
hoofdkiesdistrict Goes: de heeren mr. M. P. Blaaubeen,
A. Kakebeeke Jz., beiden te Goes, J. P. I. Buteux, te
Iieinkenszand, en I. G. J. van den Bosch, te Wolfaarts-
dijkuit het hoofdkiesdistrict Sluisde heeren
I. C. O. Benteyn, te IJzendpke, mr. J. E. Risseeuw, te
Oostburg en J. M. Hennequin te Sluisuit het
hoofdkiesdistrict Hulstde heeren dr. H. J. van Eek
te Axel, mr. F. van Deinse, te Hulst, mr. J. P. Dronkers,
te Neuzen, en dr. L. H. Jansen, te Axel.
Uit het collegie van gedeputeerde staten zpn dit jaar
aan de beurt van aftreding de heeren jhr. P. D. van
Cittersmr. T. A. Lambrechtsen mr. A. M. Becius
alsmede het buitengewoon lid mr. W. Ph. Vis.
Zaturdag is een belangrijke val ontstaan aan den
zeedijk van den Vlietepoldertusschen de Oostnol en
de Nieuw-Noord-Bevelandpolder. De val is ruim 200
el lang, en nadert bij dijkperceel 13 tot op 6 el van
de buitenkruin lijn. Waar men vroeger langs den voet
der steenglooijing bij laagwater nagenoeg droogvoets
kon gaan, staat thans 10 el water. Vermits achter den
val een inlaagdpk ligt bestaat er naar men meldt geen
dadelijk gevaar.
Bij de verkiezing in het hoofdkiesdistrict Appinge-
dam van een lid der Tweede Kamer zijn uitgebragt 1742
geldige stemmen. Gekozen mr. D. de Ruiter Zijlker met
1062 stemmen. Prof. Gratama verkreeg 660 stemmen.
Aan de Nieuwe Utrechtsche Courant wordt uit
's Hage geschreven, dat een der hoofdbepalingen van
het door de regering ontworpen wetsvoorstel tot her
ziening der wet op het lager onderwijs schijnt te zijn
verpligting der gemeenten om op de openbare school
schoolgeld te heffen.
Het departement van de afdeeling Goes der Ned-
maatschappij van nijverheid heeft drie zilveren medailes
bestemd en ter beschikking gesteld van de commissie
voor de tentoonstelling van nijverheid en kunst te
Arnhem te houden.
Ook te Haarlem heeft zich dezer dagen het geval
voorgedaan, dat iemand een biljet van 40 gelukwenschen
voor een bankbiljet van ƒ40 heeft aangenomen. Een
schipper heeft zoodanig briefje in eene tapperij tegen
klein geld doen wisselen.
Men schrijft uit de provincie Groningen, dat het
koude en schrale weder der laatste dagen, gevoegd bij
de vele sneeuw- en hagelbuijen, de landlieden en vee
houders over 't geheel eene schadelijke rekening doet
makendaar velen, die het jongvee reeds in de weide
hadden, genoodzaakt zpn 't weder op stal te zetten.
Een gevolg hiervan is het vermeerderd hooi verbruik, bij
den beperkten voorraad die van dit veevoeder maar
aanwezig is, zoodat de prijzen dan ook zeer stijgende
zpn, bedragende voor de beste soorten ƒ18 tot 22
de 500 ned. ponden.
Gemengde berigten.
Naar het schijnt zullen eenige ministersnu het
schoonmaaktijd is en koks en keukenmeiden gaan ver
huizen, ook hunne matten op gaan rollen om plaats
te maken voor anderen. Maar de nieuwe die hunne
diensten aanbieden zullen het niet verder brengen dan
Allerheiligendaar zij niet bekwaam voor hun vak
moeten zijn, en dus met November ook zullen moeten
verhuizen, echter met aanspraak op pensioen, dat wel
waard is om een half jaar bespot te worden. Lion
van het Haagsche Dagblad zit nu geheel in zak en assche
nu de eigenaars van zijn blad den aftogt rnoeteu blazen,
en nu de goudregen geheel zal ophoudenmaar, Lijp
is wel binnen. Eene dame te Ellepak wordt zoo
hoogmoedig nu zij denkt een vette rat in de val te
krjjgen dat zij bpna niet meer spreekt, hoewel men
vreest dat hij haar nog ontloopen zal. Die vrees moest
zij echter maar geheel van haar afzetten, daar zij anders
nog geheel gek zal worden, daar zij zegt:
Had ik rnjjn buurman met zijn geld
Dat is het wat mij 't harte kwelt,
En 'tis mijn ouders tot verdriet,
Dat die sprong niet eer geschiedt.
Een knecht van een pilleman in Z. B. zoude beter doen
zpn pinkster-pak van vóór twee jaren te betalen, dan
nu met de paschen zijn geld weg te gooijeu. Doet hij
dit binnen kort nietdan zal hij bij name genoemd
worden. Onder Kloetinge moest een boer 's morgens
zoo vroeg geene eijeren zoeken op het land van een
ander; dus:
Blijft maar op uw eigen land
Anders raakt gij uw verstand
Kwijt, voor dat gp 'tzelf weet,
En men van uw epers eet.
Eene dienstbode te Nieuwe-Tonge wordt aangeraden,
om, wanneer zij iemand meer wilt beluisteren, dat voor-
zigtiger te doen, en het niet aan anderen over te brengen
daar zij niet meer in de gelegenheid zal gesteld worden
om te kunnen luisteren. Twee naamgenooten aldaar
moesten zich niet meer onder een raam begeven als
spionnen, want zjj zullen nergens toegelaten worden.
Eene jufvrouw op het Maarland te Brielle wordt aan
geraden, zoo niet te knikken tegen de officieren, daar
zij zoodoende nooit verpast zal raken.
jMarlrtprp/cn te Zierikzee.
16 APRIL 1 868.
Boter, laagste koers ƒ0,54 en hoogste koers ƒ0,60
per 5 ons. Kip-Eperen, laagste koers ƒ0,573 en hoogste
koers ƒ0,65 per 25 stuks. Eenden-Eijeren, hoogste koers
ƒ0,65 per 25 stuks.
35jarig<. EchtTereouiffiug
L. B O O T
e
J. BIL.
Kapelee in duivelaüd, 14 April 1868.
