TVoensdag 5 Feb1868.
tem uuwmxm opmurkisu.
m
Nieuwstijdingen.
ten.
M efct tlstnfc
ZIERIKZEESCHE \!MY\mhuh
Men abonneert seioli:
In Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren cit Postdirecteuren.
In Noord-Amerika bij J. QU1NTUS, te Grand Kapids, Staat Michigan.
Aboniieinents-Prijs;
VOOR BEIDE UI TG AVE
Voor 3 maanden1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
"V ersohijnt:
Op Woensdag en Zaturdug.
Ad vertentiën:
10 cent voor eiken regel.
Zegclrcgt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingczondcne Stukken, franco.
24,sie jaa|.o>.
Tijdens den verkiezingsstrijd verscheen te Groningen
een viertal vluchschriftjes, onder den titel„wat staat
mij te doen op 22 Januari!" over de gebeurtenissen
van den dag. Daarin komen vele zeer juiste beschou
wingen voor. Van blijvende waarde is hetgeen wij in
het tweede stukje lezen over het herstel der departe
menten van Eeredienst. Wij laten het gedeelte volgen,
waar de schrijver het daartoe strekkende rapport van
de ministers Schimmelpenninck en Heemskerk bespreekt,
dat in de Staats-Courant van 3 Januari jl. opgenomen
werd. Hij zegt: Wij lezen in het bedoelde rapport:
De verandering (de opheffing der departementen voor
e zaken der Eerediensten bij Koninklijke besluiten van
ien 21 April 1862) scheen haar ontstaan alleen te dan
ken aan de omstandigheid, dat de werkkring der beide
ministers van Eeredienst van te weinig omvang geacht
werd, om het bestaan van afzonderlijke departementen
te wettigen, tenzij de maatregel moest dienen als over
gang, om tot eene werkelijke opheffing der departe
menten te komen.
In hoe ver dit laatste in de bedoeling lag van Uwer
Majesteits raadslieden, toen zij Hoogstdenzelve, de aan
gehaalde besluiten hebben voorgedragen, kan niet met
■.ekerheid uit de bewoordingen van die besluiten worden
pgemaakt
Wat hiervan zij, Sire," dus gaan de ministers voort,
.dit staat vast, dat dezelfde ministers, die de bedoelde
'oordracht in het jaar 1862 gedaan hebben, tot op
ïunne aftreding in 1866 geen afdoenden stap voor de
verwezenlijking van dit denkbeeld hebben gedaan."
z/Tegen deze redenering teekenen wij protest aan.
Wij durven als zeker aannemen, dat hier wederom ge
dooid en gewrongen is. De tegenwoordige ministers van
Zuijlen, Heemskerk en Schimmelpenninck konden bepaald
weten, waarop de vroegere opheffing der departementen
gegrond was.
„Zij konden dit weten uit al hetgeen gedurende on
derscheidene jaren bij de behandeling dezer onderwer
pen in de Staten-Generaal was voorgevallen. Zij konden
zulks volkomen weten uit hetgeen daaromtrent voorze
ker in het archief der vroegere departementen voorkomt
en in de notulen van den ministerraad vermoedelijk wel
zal zijn opgenomen. Zij moesten het begrijpen uit de
duidelijke bewoordingen van de besluiten van 1862.
„Wij herhalen slechts den considerans van die be
sluiten.
„Overwegende," lezen wij daar, dat de aan de kerk
genootschappen verzekerde volkomen vrijheidom alles
wat hunne godsdienst en de uitoefening daarvan in hun
eigen boezem betreft, te regelende voortdurende instand
houding van afzonderlijke departementen voor de zaken
der verschillende Eerediensten niet noodzakelijk maakt."
„Legt deze overweging nu naast het rapport der
tegenwoordige ministers, behoeft men dan nog te vra-
*enwat is waarheid? Is de bedoeling der Koninklijke
jesluiten van 1862 duidelijk of niet? Is er in de verste
verte uit af te leiden, dat de geringe omvang van den
werkkring der ministers van ^eredienst alleen de oor
zaak der opheffing was?
„En nu ten slotte, de bedoeling der opheffing van
de departementen blijkt zonneklaar uit de circulaire
van den minister van justitie, afd. Hervormde Eere
dienst enz. n.° 17, van den 9 Julij 1862.
De heer Olivier schreef daarin:
„De opheffing van de afzonderlijke departementen
van Eeredienst is niet enkel een maatregel van ver
eenvoudiging, maar heeft voornamelijk ten doel, om de
kerkgenootschappen meer volledig dan tot hiertoe de
volkomen vrijheid te doen genieten, welke hun bij de
grondwet is verzekerd.
„Elk verder betoog is overbodig. Schrijver dezes zal
altijd trachten de waarheid hulde te doen en schroomt
daarom niet te erkennen, dat de maatregelen tot vol-
tooijng der scheiding van kerk en staat in de jaren
sedert 1862 verloopen, verder hadden kunnen zijn ge
vorderd; maar even stellig is zpne overtuiging geves
tigd, dat de bevordering dier scheiding volstrekt niet
lag in de houding van den minister R. J. S'himmel-
penninck, en deze gaarne zou hebben afgebroken, wat
vroeger te dien opzigte was opgebouwd."
De vroeger reeds wegens meerdere moorden ver
oordeelde inlander Karieman heeft zijn laatste helden
feit om namelijk uit de gevangenis te Padang te
ontvlugteneindelijk met den dood geboet. Weder
wegens moord veroordeeld en naar Padang overgebragt,
was hij de schrik voor alle bewakers; alleen do cipier,
de heer Streithorstscheen hem nog onder bedwang
te kunnen houden. Den 17 bij de avondvisitatie, door
den cipier in persoon verrigt, trachtte Karieman hem
een kruikin een hoofddoek gebondennaar het
hoofd te slingeren hetwelk evenwel misluktedoor
dein een den cipier verzeilende inlander dien slag met
zijn arm opving. Van de verwarring maakte Karieman
echter gebruik, om te ontvlugten naar de binnenplaats
der gevangenis, alwaar hij door den cipier achterhaald
werden een worsteling tusschen beiden aanving
waarbij misschien de cipier het onderspit zou hebben
moeten delvenindien de laatstgenoemde den woestcn
Karieman niet door drie opvolgende schoten met zijn
revolver had neergeschoten. De cipier bekwam slechts
eenige ligte wonden.
London 29 Jan. Het is thans gebleken dat
in den voorbeeldeloos hevigen storm, die op 22 dezer
langs de kust van Wallis heeft geheerscht, 13 schepen,
die den vorigen avond bij fraai weder van Llanelly
waren vertrokkenzijn vergaan en 52 opvarenden
daardoor het leven hebben verloren.
De orkaan, die vrijdag 11. te Edinburg woedde,
had buitengewone uitwerkselen. Ten gevolge der on
gekende hevigheid, werden mannen, vrouwen en kinde
ren in de straten tegen den grond geslagen of door
vallende voorwerpen bezeerd. Een man werd met zulk een
kracht tegen de spaken van een ijzeren hek geworpen,
dat dit zijne kin doorboorde. Groote uithangborden van
winkels, als: klokken, laarzen, hoeden enz. voorstellende,
werden door de lucht geslingerd. Het ijs in de meren
verbrokkelde en de gebouwen, die het kasteel belenden,
verloren hunne daken. Een der vier personen, die ten
gevolge van het verbrijzelen der verdieping van een huis,
waarvan de schoorsteen viel, om het leven kwam, werd
gevonden in een houding van iemand die schreef, een
bewijs hoe plotseling de dood moet geweest zijn. Een
man werd op bijzondere wijze behouden, doordien er te
gelijk met zijnen val tot in cle benedenste verdieping van
het huis ook een schrijflessenaar vieldie zoodanig
nederkwam, dat de man daardoor tegen het vallende puin
beschermd bleef.
De Leeds Mercury deelde dezer dagen mede dat
eene jonge dame, die ruim een millioen bezat, zich uit
de omstreken van Leeds naar de hoofdstad begeven had
om daar in een der grootste winkels onbekend werk
zaam te zijn, en op iemand te wachten, die haar, niet
om haar geld, maar om haar persoon zelve tot echtgenoot
wilde nemen. Naauwelijks was dit nieuws bekend, of
de winkels der hoofdstad werden bestormd door trouw
lustige spekulanten, en binnen eenige dagen waren er
een aantal jonge dames van achter de toonbank ver
dwenen, en in het huwelijk getreden. Of zich onder
deze dames echter de bezitster van het millioen bevond
hiervan maakt genoemd blad geen melding.
De laatste berigten uit Noord-A frika maken gewag
van tallooze moorden, allen gepleegd ter wille van een
stuk brood of eenige geldstukken. De hongersnood wordt I
nu nog verhoogd door de groote koude. Dagelijks vindt
men lijken aan den weg liggen van ongel ukkigen, die
het slagtoffer der ellende zijn geworden. Een echtpaar
heeft zijn eenig kind voor drie francs verkocht. De
echtgenoot der dame, met wien de koop gesloten was
vernietigde dezenen kreeg ter antwoord toen hij de
ouders op het schandelijke van hun gedrag wees, dat
zij het kind slechts verkochten om het te behoeden voor
den hongerdood.
Veertig jaró.n gcleilen verliet een boerinnetje uit de omstre
ken van Lyon hare geboorteplaats en trad te Parijs in dienst bij
gegoede burgers. Zij was zeer schoon en twintig jaar oud. Na
eeuigen tijd gediend te hebben, stierf hare meesteres en zij had
zulk een gunstigen indruk op haar meester gemaakt, dat deze
haar ten huwelijk vroeg; waaraan zij gehoor gaf. Het boerinnetje,
nu tot dame geprovomeerd, leefde op grooten voet en nam rijkelijk
deel aan bals eu partijen. Toen haar man stierf, liet hij
haar toch een som van ongeveer 300,000 fr. na. Wat deed zij
echter nu? Zij vertrok weder naar haar geboorteland en werd
op nieuw boerin. Zij tooide zich weder iii haar oud gewaad, nam
de zeden en gewoonten van het land weêr aan en deed zulke
goede zaken, dat zij, onlangs overleden, een vrij aanzienlijke
vermogen achterliet, dat niet onwelkom wa3 aau hare veelvul
dige betrekkingen.
Op den spoorweg tusschen Bergen en Quievrain
heeft donderdag een vreeselijk ongeluk plaats gehad.
De weg is met dubbel spoor belegd. Op het eene spoor
bevond zich de treindie omstreeks ten 7 ure van
Bergen vertrok, op het andere eene locomotief, dio van
Quievrain naar Jemmapes stoomde. Deze locomotief
bevond zich op ongeveer honderd ellen afstauds van
den passagierstrein, toen hij door een onbekende oorzaak
uit het spoor en dwars op den weg geworpen werd.
De botsing was vreeselijk; de goederenwagen liep boven
op de locomotief, het postrijtuig werd geheel verbrij
zeld even als een rijtuig, waariu zich een vijftiental
personen bevonden.
De machinist en stoker op de locomotief, die van
Quievrain kwam, werden gedoodeene bejaarde vrouw
had het hoofd verbrijzeld en meest alle personen, die
zich in het eerste rijtuig bevonden, werden ernstig ge
kwetst, zoodat men voor het leven van eenigen hunner
ernstige vrees koestert. De reizigersdie zich in de
overige rijtuigen bevondenzijn met ligte kneuzingen
en den schrik vrijgekomen. Opmerkelijk is het dat de
beambten der posterijen geen ernstige wonden hebben
ontvangen hun toestand moet echter daarom niet beter
zijn, en men vreest dat zij inwendige wonden ontvangen
hebben.
's Ilertogenboscli1 Febr. Uit Rome zijn
gisteren en heden eenige Zouaven, van het Pauselijke
corps herkomstiguit deze stad en omliggende ge
meenten wegens volbragten diensttijd met paspoort
teruggekeerdwaaronder "zelfs een gedecoreerde.
Er bestaat eene aanschrijving van de hooge regering,
die eerstdaags aan de gemeentebesturen in ons land zal
worden medegedeeld en waarbij deze wordt opgelegd,
eene opgave te doen van die jongelingen, welke hoewel
militiepligtigzich bij opgenoemd corps hebben ver
bonden van diewelke hoezeer zij aan de militie
hebben voldaanzich daarbij in dienst begaven en
voorts van alle anderedie uit hunne gemeente zich
in Pauselijke dienst hebben verbonden.
Seliooiiooï*«l, 29 Jan. Door de algemeene duurte
der eerste levensbehoeften, maar vooral door vorst en
sneeuw in den laatsten tijdheerscht hier in menige
woning schaarschte of gebrek. Geen wonderdat
sommige aardappelkuilen buitenshuis nachtelijk bezoek
kregen en ondervonden welk een scherp zwaard de
honger is. Gelukkig komt er spoedig verademing, als
het dooiweder blijft. De voorbereidende werkzaam
heden in de veenderijen toch zijn reeds weêr aange
vangen en zoo zullen spoedig de burgerlijke en
kerkelijke armbesturen geen overlast meer lijden.
De liefdadigen in Rotterdam dieuit vriendschap
voor onzen geachten predikant Moulijnden armen
veenwerker B. V.indertijd door brand van alles be
roofd, mede van het noodige hielpen voorzien, hebben
de zelfvoldoening, dat juist hunne bijdragen het moge
lijk maakten om de laatste hand te leggen aan ons
werk der liefdadigheid.
Bi-aTcel31 Jan. Te Pouderoijen had gisteren
namiddag, omstreeks vijf ure, een zeer treffend en be
droevend ongeluk plaats. Zekere Gerrit Bok Mz aldaar
een eerste jagtliefhebber. schoot in de nabijheid zyner
ouderlijke woning naar eene eend. Zijn geweerdat
reeds eenigen tijd geladen was geweest, barstte, tenge
volge waarvan hij de geheele lading in zijn hoofd kreeg
en onmiddelijk een lijk was. Ingez
Stol wij li, 30 Jan. Bij het huiswaarts keeren
van de weekmarkt te Gouda hadden twee jongelieden
het ongeluk, door het omkantelen der kleine door hen
gebruikte schouw, in de aldaar zeer diepe vaart te
storten, waardoor een derzelve, een 23jarig jongeling
levenloos er uit gehaald werdnadat men een half
uur naar hem gevischt had. (Ingez.)
Zioi'ilcseoo3 Febr. Gisteren middag ten 12
ure werd door de schutterij alhier parade gehouden
bij welke gelegenheid de nieuw benoemde officieren
Mr. B. Ermerins 1ste luitenant en Mrs. J. M. Isebree
Moens en J. C. v. [d. Lek de Clercq 2de luitenants
werden geïnstalleerd.
Des avonds werd door het muziekcorps aan de be
noemde officieren eene serenade gebragt.
Jl. Zaturdag woedde alhier gedurende den ge-
heelen dag een hevigen storm waardoor veel schade
aan daken en schoorsteenen is toegebragt. Ook aan
de zeeweringenvooral van den polder Burgh moet
nog al aanmerkelijke schade toegebragt zijn. Ook de
telegrafie schijnt nog heden stoornis door den storm
te ondervinden daar onze graanberigten ten 12.30 te
Rotterdam aangeboden eerst ten 4 ure werden ont
vangen.
Ziei-ilcxoe 4 Febr. Gisteren avond trad bij
de Evangelisatie in de Concertzaal alhier als voorganger
op Ds. C. de Wilde Cz.pred. te Poortvliet. ZEerw.
had tot tekst gekozen Matth. 25 6b. De opkomst uit
deze stad en dit eiland was zóó groot, dat de zaal al
de aanwezigen niet kondè bevatten. Voorzeker wel
een bewijsdat er nog velen gevonden worden die
met de hedendaagsche rigting op godsdienstig gebied
geen genoegen nemen.
In het Handelsblad leest men
Naar wij vernemen, bestaat het voornemen om aan
het werkvolk op 's rijks marine-werven des zomers en
des winters een gelijk dagloon toe te kennen en het dus
niet meer, zoo als nu geschiedt, per werkuur te bereke
nen, waardoor die werklieden des winters eene groote
vermindering in hunne verdiensten ondervonden.
Laatstleden maandag ontdekten de bewoners van
Middelharnis, dat men hen eene zonderlinge verrassing
had toegedacht. Men zag aldaar namelijk, dat in den
letterlijken zin des woords »de bordjes verhangen"
waren. Van daar dat de docter, blijkens het uithang
bord aan zijn gevel, gedegradeerd was tot bedienaar
ter begrafenis. Bij den predikant prijkte het opschrift
y>Hier verkoopt men zuurkool" Het raadhuis pronkte
heel deftig met een bord, waarop het gebouw vermeld
stond als een Logies voor den reizenden man." Ook
aan de maatschappij „Let op uw einde" hadden de
liefhebbers zich vergrepenmet haar die zinspreuk te
ontnemen, om daarmede het oude-mannenhuis te ver
sieren. Een der ingezetenen stond niet weinig verbaasd,
toen hij in zijn gevel zag aangekondigd, dat hij voor
oud lood en andere artikelen den hoogsten prijs gaf.
Om kort te gaan, de liefhebbers hadden het blijkbaar
toegelegd op eene algemeene onderlinge verwisseling
van ambten, bedieningen, beroepen en bedrijven. Zij
hebben intusschen reeds ondervonden, dat de politie
ten dien opzigte het beginsel van behoud eerbiedigt
en wat meer zegt, dat zij het ook wil handhaven. En
als de openbare magt dat wil, kan zij zeker veel doen
om de voorstanders van behoud tevreden te stellen.
Maarof dat overal en altoos zoo geregtvaardigd
is als bij het verhangen der bordjes" te Middelharnis
dit is nog de vraag.
Een Italiaansche uitgever heeft een'kalender uit
gegeven, welke een horlogie voorstelt. In het midden
van de wijzerplaat ziet men het gelaat van Napoleon
en de uren zijn als volgt aangeduid: 1 uur republica,
2 uur presidenza, 3 uur 2 Decembre, 4 uur Sebastopol,
5 uur proclama di Milano, 6 uur Magenta e Solferino,
7 uur Villa Franca, 8 uur Nizza e Savoia, 9 uur Mes-
sico, 10 uur occupazione di Roma, 11 uur guerra alla
Prussia, 12 uur caduta del trono.
Gemengde bexdg^tèn.
„De wereld is een hangklokhet gewigt er van is de
geldzak en de onrust het vrouwelijk geslachtwerd ver
leden week weder bewezen wel voor de duizendste keer in
den groenen Uil op de varkensmarkt. In de beste
harmonie, namelijk, ging de dame met een jong mensch
naar het Stadhuis om zich te laten aanteekenen als
passagiers voor de huwelijksboot; maar toen het zoo
genaamde eerste gebod moest gevierd worden, was de
bruid nergens te vinden. Er werd overal gezocht, in
den regenbak, en in de wel, op zolder en in de keuken,
bij de biggen, bij de geit en bij den bok op staltot
zoo lang zij gevonden werd in eene cel met nat beweende
oogen. Toen kwam het raadsel uit: een Engelschman
had onder het mes geweest, en onder het inzeepen en
scheren had hij zich laten ontvallen, dat hij wel een
halve ton te commanderen had, dat de dame zóó beviel
dat het huwelijk moest gestaakt worden, om met den
Engelschen lord de reis te aanvaarden. Komt er nu
geen Russische graaf of een Japansche prins of zoo
iets, dan zal men vóór Paschen nog bruiloft hebben.
Te Nieuwe-Tonge heeft in eene jenever- en water-herberg
een oneffentje plaats gehad met een koopman in varkens
en een landbouwer in suiker-peeënover 21 glaasjes
punch a ƒ4,20. Zegt het voort. Een kastelein te
Stad aan 't Haringvliet heeft de zware rouw aangenomen
vau 30 dagen wegens het overlijden van een zijner
kalanten. „Ik heb drie vrijers moeten wegzenden,"
zegt eene dame onder Ooltgensplaat, „terwijl het mij
zóó lastig wordt gemaakt door jonge heeren van Soin-
melsdijkdat ik niet weet waarheen ik mij wenden
moet; want:
Liefde maakt mij 'thoofd op hol,
Liefde maakt mij dikwijls dol!"
A. te G. begint de krolleman te vreezen en verzoekt,
bidt, smeekt daarom aan den Redacteur van een blad,
om geene stukken te plaatsen, die op haar betrekking
hebben. Wat eene kleingeestigheid! De Aurora ganzen
zullen Vrijdag e. k.in de nabijheid van een oud Slot
op het eiland Zuid-Beveland, ten tweeden male (publiek!!)
voor den dag komen; wanneer het ten minste zal
blijken dat er geen jager in het veld is. Vier dames
te Brouwershaven moesten zich niet laten opsluiten
om gevonden te worden door kapiteinsdoor hotel-
meesters. Een brug-kneclifc te Wemeldinge zegt:
„Ik weet het beter gevondenals de vaart gestremd
is laat ik goud en zilver verloten en dan verdien
ik mijn geld veel gemakkelijker als met het draaijen."
Een heerschzuchtig ambachtsman te B. moest zich
zoo niet verstouten om fatsoenlijke meisjes te beledigen,
daar dit in zijn vak niet te pas komt; want:
IViemand mag zoo iets verdragen
.AJlen storen zich er aan;
I?as daarom in later dagen
Op hetgeen gij hebt gedaan.
Laat vooral de meisjes loopen
En ziet naar uw eigen kwaad
Of gij zult het duur bekoopen
IVeem toch aan dien goeden raad.
Ingezondene Stukken.
Mijnheer de Redacteur
De verkiezingen op staatkundig en kerkelijk gebied
in onze stad zijn alzoo afgeloopen. Wel moet er voor de
laatste nog een paar herstemmingen plaats hebben
doch die zullen geen overwegenden invloed uitoefenen.
Heeft de verkiezing voor den Staat veler liartstogten
opgewekt, niet minder die voor het kiescollegiedie
zelfs tot alle standen doordrong.
