No. 2485.
Woensdag 15
Januarij 1868.
24ste Jaarg.
VERKIEZING.
Wie moeten het Vaderland
uit den nood redden?
Nieuwstijdingen.
Statie.
ZIEBIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Men abonneert zich:
In Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amcrika bij J. QUINTUS, te Grand Rapid., Staat Michigan.
Abonnements-Pitvls!
voob beide uitgaven.
Voor 3 maandenM°-
Franco per poet, in Nederland1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Verschijnt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentiën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondcne Stukken, franco.
Aan alle mcde-Kiesgeregtigden in de Hervormde
Gemeente te Zierikzee.
Op 20 Mei 1867 hebben de Leden van de Hervormde
Kerk alhier, b(j meerderheid van stemmen beslist, dat
volgens art. 23 van het Algemeen Kerkelijk Reglement,
onze predikanten ouderlingen en diakenen voortaan
door de Lidmaten zelf zullen gekozen en geroepen
worden.
Als een hoogst verblijdend gevolg hiervan, zijn thans
alle manslidmaten dezer Hervormde Gemeente opge
roepen om op aanstaanden Maandag
(20 Januarij) 48 Leden uit hun midden af te vaardigen,
ten einde met den bestaanden Kerkeraad één Collegia
uit te maken, waarvan het de gewigtige taak zijn zal,
voor deze gemeente terstond een predikant te beroepen.
Zoo is dan eindelijk de toestand geboren, reeds door
ouders en voorouders zoo vurig verlangd, waarop wij,
ontslagen van alle voogdij, onder Gods genade mogen
handelen, tot heil van onze kinderen vooral, aan wie
wij zoo gaarne de zuivere leer des Bijbelsals de
grootste schat voor hun volgend leven, wenschen zouden
na te laten.
Laat ons hiernaar trachten, door de spreuk op dien
Bijbel uitgedrukt: Eendragt maakt magt thans te ver
wezenlijken, en ons, eendragtiglijk, als één eenig man,
op Maandag 20 Januarij e.k.tusschen 9 en 2 uur
naar de consistorie-kamer der Kleine Kerk begeven
en daar ons stembiljet, behoorlijk ingevuld, inleveren.
Elk blijft volkomen vrij op welke Lidmaten te willen
stemmen, maar kunt gij aan de bij wijze van advertentie,
onderteekend door de heeren Jhr. J. L. de JONGE,
Mr. P. PAULUS, Mr. J. P. N.jERMERINS enz., de voor
gestelde personen uw vertrouwen schenken, vult dan
hunne namen op uw stembiljet inzijn er onder de
kiesgeregtigden die er (en niet zonder reden) tegen
opzien om die 48 namen te schrijven, ook omdat hun
welligt het schrijven moegelijk valt, dan biedt de onder-
geteekende, geheel uit liefde voor de groote zaak die
ons roept, hun allen volgaarne de behulpzame hand,
en noodigt ieder, die het verlangt, uit, het stembiljet
bij hem te brengen, om het, na kostelooze invulling,
terug te halen doch, ik herhaal het, handelt vrij naar
uwe eigene overtuiging.
zlef.ikzee, P. de LOOZE,
18 Januarij 1868. Hoek Schuithaven.
NB. Ten einde alle verwarring te voorkomen, gelieve
men achter de in de vorige advertentie en op
de gedrukte lijst van kandidaten voorkomende
naam van J. LEEUWE Lz. Lammermarkt en
achter de naam van JACOB MANNIE Jr., Pieter-
seliestraat te plaatsen.
In een vorig No. werd aangewezen wie het Vader
land in nood hebben gebragt; het is billijk thans ook
de vraag te overwegenwie moeten het uit dien nood
redden? "Wij zetten al aanstonds voorop, dat wij tot
dezelfde slotsom komen en hopen het overtuigend
aan te toonen, dat ook hier het oog naar de kiezers
wordt gerigt.
Misschien zegt iemand: maar dat is voor alles het
werk der regering. Toegestemd. Maar wacht gij het
van deze regering? Vergeet dan niet, dat zij, blijkens
alle hare handelingener uitsluitend op bedacht is om
haar belang te dienen, zichzelve te handhaven en
dat zij bewijzen te over gaf, dat er van haar geen
heil te wachten is. Wij vechten niet voor eene partij,
voor een stelselmaar wij wijzen slechts op de lessen
door de laatste maanden gegeven. Worden er naar de
Staten-Generaal mannen gezonden, die, vrij en onaf
hankelijk in zamensteinming met den geest hunner
kiezers, de regering op het goede spoor brengen, dan
kan er nog veel worden hersteldmaar wordt deze
regering in haren toeleg gesteund door vertegenwoor
digers die aan haren leiband gaan, dan zal men u
onder den schijn van de alleen zaligmakende politiek
te volgen, het koord om den hals halen en het is met
uwe vrijheid, zelfs met die van spreken, gedaan.
De strijd van het oogenblik kan in korte woorden
omschreven worden. Het ministerie wil zijne mannen
in de Kamer, om de handen vrij te hebbenhet vrij
zinnig volk daarentegen wenscht onafhankelijke, kun
dige, krachtige kamerleden, die het goede helpen be
vorderen, maar ook eiken dwang, alle willekeur, iedere
aanranding van onze staatkundige voorregten moedig
bestrijden. Wie zal den strijd in de eerste plaats be
slissen
De kiezers, bij hunne keuze op 22 Januarij. Van hen
zal het afhangen of de nood klimt, dan wel of het
gevaar afgewend wordt. Tot hen komt dus het ernstig
woord: Ziet wel toe wat gij doet, wien gij kiest!
Dat woord komt tot allen; wij rigten het meer be
paald tot de kiezers in Zeeland. In drie districten
heeft men steeds getoond van den ouden Zeeuwschen
vrijheidszin niet verbasterd te zijn. Er is geene reden
om te duchtendat men daar nu plotseling eenen
anderen weg zal kiezen, en dat te minder omdat zij
waardig vertegenwoordigd werden. De uitkomst heeft
het zegel op hunne keuze gedrukt.
Wp willen niet, dat conservatieven en anti-revolu
tionairen uit de Kamer worden geweerd. De wrijving
van denkbeelden heeft haar nut en iedere partij heeft
regt om vertegenwoordigd te worden. Indien men dan
maar .degelijke knappe menschen zendtgeen Saay-
mannendie slechts den lachlust in en buiten de
Kamer opwekken.
Naauwelijks kan men denken, dat de kiezers ander
maal zich zullen laten beetnemen. Maar't is misschien
goed, om nog eens in enkele trekken aan te wijzen
waarom de keus van een Saaymans Vader onmogelijk is.
Welke kiezers toch zullen hunne stemmen op hem
kunnen uitbrengen? Laat ons hunne onderscheidene
rigtingen nagaan en zien wat zoodanige keus voor den
een en den ander wezen zou.
Van liberalen behoeven wij niet te spreken. Al waren
ook onder hen afhankelijken of lafhartigen, zij zouden
verachtelijk worden in eigen oogenindien zij hem,
al ware het maar doorterugblijven, in de hand werkten.
D e conservatieven dankunnen zij aan Saaymans
hun mandaat toevertrouwen? Maar zij zpn constituti-
oneele mannenzij willen dat de grondwet gehandhaafd
worde en wat hebben zij dan van Saaymans te wach
ten? Deze zet de grondwet eenvoudig op zijde en
zou willen 's mans eigen woorden zpn in het Bijblad
te lezen dat de koning maar in en over alles be
sliste, zoodat er geene begrootingen meer gemaakt of
onderzocht werden en de Tweede Kamer alleen be
stond, om te bewonderen wat zonder haar reeds was
gedaan. Daarenboven, de conservatieven hebben steeds
getoonddat zij het uiterste schuwen der anti-revo
lutionaire partij, hoe zouden zij dan een radikaal man
van die partij hunne stem kunnen geven
Zullen de Katholieken ook met Saaymans medegaan?
Wij kennen het monsterverbond in 1866 gesloten, maar
sedert zijn onze Katholieke medeburgers wpzer ge
worden. Zij hebben in de Nieuwe Goessche Courant,
het orgaan van Saaymans Vaderkunnen zien, hoe zij
week aan week door diens partij worden verguisd en
voor afgodendienaars uitgescholden. Zij hebben het
leeren inziendat de Saaymannen nu de Roomschen
zoekenomeenmaal baashen naar hartelust te
kunnen vertrappén en in hetgeen hun het heiligst en
dierbaarst is, mishandelen. Nog dezer dagen gaf het
op de Roomschen scheldend' blad te kennendat
Saaymans Vader alleen aan de zijde stond dier ver
achters van het Katholicisme, en dan zouden de Ka
tholieken hunne hoogste belangen aan hunnen bittersten
vijand, toevertrouwen? Onmogelpk!
Wié blijven er dan over die Saaymans gebruiken
kunnen? De menschen van de Christelijk-historische
rigting, de orthodoxen, de anti-revolutionairen? Maar
deze zijn in zoovele kavelingen verdeeld, dat er maar
een klein partijtje is, dat juist aan Saaymans aansluit;
voor enkelen gaat hij te ver, voor weinigen nog niet
ver genoeg; voor sommigen is hij te streng kerkelijk,
te confessioneel, en anderen meenen dat hij bij zijne
vrome rigting nog veel te wereldsch en te ij del is.
Daarom zijn er dieanders van hem niet afkeerig
nu in gemoede zeggende mandie reeds zoo rijk
aan aardsche goederen ismoest nu maar van zijn
pensioen a 1200 rustig genieten; en anderen van
zijne partij vertrouwen hem nog niet genoeg, al wordt
hij ook in de N. Goessche Ct. naast Piet van Os ver
heerlijkt.
Voor welke kiezers is dus Saaymans een gewenschte
kandidaat? Voor zeer enkelen en dan vragen wij, of
de groote meerderheid niet doordrongen zijn moet
van de waarheid, dat die enkelen noch den geest der
natie uitdrukken, noch 's lands waar belang regt ver
staan, zoodat er wel geen sprake zijn kan van in de
keuze van Saaymansom welke reden ook, mede te gaan.
Wij moeten thans meer dan ooit mannen hebben
die durven als het noodig ismaar geen die steeds
zooals Saaymans alles goedkeuren en een gek figuur
maken. Wij behoeven mannen van talent, geen veel-
praterskrachtvolle vertegenwoordigers, geen suffende
ouden; heldere koppen die weten te spreken op zijn
pas, geen wamelaars die raedespreken over zaken waar
van zij geen flaauw begrip hebben; wij behoeven in
één woord mannen die niet Saai zpn en gijkiezers
gij hebt te zorgen dat het aantal derzulken in de
Kamer worde versterkt, ook gp kunt door uwe keus
medewerken, om het vaderland te redden uit den nood
waarin het door de mannen als Vader werd gebragt.
Zeeland weet goede keuzen te doen, getuigen Fokker,
van Eek, van Kerkwijk, die zich steeds waardige ver
tegenwoordigers toonden en die, wij twijfelen er niet
aanook thans weder met groote meerderheid het
mandaat ontvangen zullen. Moge Goes dat voorbeeld
volgen en de kiezersdie eenmaal eenen de Kanter
naar 's Hage zondenthans weder eenen afgevaardigde
kiezen, die Zeeland, die het Vaderland tot eere strekt.
Jammer genoeg, dat de heer de Kanter voor de kandi
datuur bedankte. Maar reeds wordt een waardig op-
volger van hem genoemd. Van onderscheidene zijden
vernemen wij dat men de stemmen wil uitbrengen op
Mr. O. J. PICKÉraadsheer in het provin
ciaal geregtshof van Zeeland. Eene naar ons inzien,
uitmuntende keuzedie wp nader wenschen aan te
bevelen.
Door eenige Garibaldiaiien, den 22 Dec. te Mantua aan een
gastmaal vereenigd is het volgende telegram naar Caprera
afgezonden: »Eenigcn van hen, die te Mentana er het leven
afbragten, bieden hunnen aanvoerder bij dezen hunnen harte-
lijken groet aan. Moge hij de voltooijing onzer eenheid ver
haasten Hij roepe ons slechts. Wij zijn gereed I" Het
antwoord van Garibaldi luidde ai» volgt: i>Be aanhouder
winti schreef mij onlangs eene dame. Ik hoop, dat de Italianen
zich in het a. s. voorjaar dat spreekwoord herinneren zullen.""
De berigten uit Italië maken alle melding van den buiten
gemeen strengen winter en de groote massa sneeuw, die er valt.
Op alle spoorwegen in Opper-Italie naar Florence is het verkeer
verbroken. De sneeuw is in zulk eene hoeveelheid gevallen dat
de communicatie niet alleen tusschen Bologne en Pistoja, maar
ook tusschen Bologne en Piacenza, Bologne en Ferrara heeft
opgehouden. Uit Porretto meldt men dat eene sneeuwlawine
van 50 el hoogte en 100 el lengte den weg heeft versperd. Onge
lukken hebben daarby niet plaats gehad.
Ook in Spanje heeft men dit jaar een zeer strengen winter.
De wolven komen uit de Sierra Morena naar de omstreken van
Cordova. In Villefranca en Katalonie was den 3den en 4den
Januarij de koude zoo hevig, dat men de pompen op de openbare
pleinen met warm water ontdooijen moest. Vele fabrieken moeten
stilstaan, daar het water der watervallen, waardoor zij in bewe
ging worden gebragt, bevroren is, iets wat nooit plaats had.
De Llobregat nabij Barcelona is zoo hard bevrorendat de
arbeiders, die aan eene brug werken, op het ijs konden staan.
Het straat-oproer dat in den nacht van 6 op 7 Jan.
te Parijs plaats had, was van ernstiger aard dan men aanvankelijk
meende. Aanleiding daartoe gaf het eenigzins ruw te werk gaan
van een sergeant, die zich aan het hoofd eencr patrouille een
weg wilde banen over het plein du Chateau d'Eau, waar zich
de menigte vermaakte met glijden en slederijden. Het publiek
bestond hier grootendeels uit menschen der geringste klasse
en al spoedig hoorde men de gemeene woorden welke deze
vaak in den mond hebben. De sergeant nam terstond eenige
van die personen in hechtenis. De menigte trok partij voor
deze en stelde ze weder in vrijheid. Toen schaarde de sergeant
zijne manschappen en nam weder een persoon in hechtenis en
nu zou het zeker tot een gevecht zijn gekomen, wanneer niet
een hoofdofficier uit de kazerne ware toegeschoten, den gevangene
in vrijheid had doen stellen en de troepen naar de kazerne
zond. De meuigte was intusschen zeer talrijk geworden en
trok, ten getale van 1500 a 2000, naar de kazerne, bombar
deerde die met sneeuwballen en steenen en rigtte eenige ver
woesting aan. Tegelijk klonk de kreet: »leve de vrijheid!
leve de republiek weg met het gouvernement I" En daartusschen
door werd de Marseillaise en het in de geschiedenis zoo beruchte
caire gezongen. De kommandant der kazernedie van den
aanvang af groote gematigdheid aan den dag legdeverloor
ook nu zijn kalmte niet; hij liet de dingen rustig gebeuren,
en waarschuwde slechts den commissaris van politie in het
naastbijgelegen politie-bureau. Deze zond dadelijk 25 sergeants
de ville en een vrederegter naar het terrein en maande de
menigte aan om zich te verwijderen. Toen zij daaraan geen
gehoor gaf, riep hij militairen ter hulp, die met gevelde bajonnet
de zamenscholing uiteendreven. Ongeveer 30 personen werden
in hechtenis genomen. Wel beschouwd is de zaak zelve van
geen gewigt, vooral wat de aanleiding betreft: maar van veel
belang is hetals een bewijshoe in Parijs het volk weder
tot verzet geneigd is.
Goes, 12 Jan. Alhier worden algemeen groote toebe
reidselen gemaakt voor Vólks-vermakelijkheden, te houden op
Maandag den 209ten e. k.bij gelegenheid van den 70steD ver
jaardag van onzen Hoog Geachten Burgervader. Reeds 26
corporatien hebben zich verbonden voor de deelneming aan
eenen feestelijken optogt. Men verwacht veel bezoekers van elders.
Men zegt dat er op dien dag, tengevolge de tegenwoordige
hooge prijzen der voornaamste voedingsmiddelen, tevens eene
buitengewone armenbedeeling zal plaats hebben.
Wissenkerke 9 Jan. De naar deze gemeente
beroepen leeraar Ds. Broekhuijze, predikant te Ommeren heeft
dit beroep aangenomen.
Zierikzee, 13 Jan. Men schrijft ons uit
's Gravenliage
»Van alle zijden gaan de oogen open en gewich
tige gebeurtenissen hebben plaats. Het ministerie
ontvangt loon naar werk.
»De berichten uit de provinciën, die hier komen,
zijn bemoedigend voor de liberale richting.
»Te Amsterdam zijn de drie aftredende leden
van Ileenen, Godefroi en Heemskerk Hz. tot kan
didaten gesteld, alsmede Thorbcckc, van Bosse en
Stieltjesdie de kandidatuur hebben aangenomen.
Ziedaar 'tbewijs geleverd, dat, God zij dank, de
liberalen hereenigd zijn. De beide liberale ver-
eenigingen hebben zich omtrent de candidaten ver
staan.
»Te Rotterdam weigeren alle andere liberalen,
die, om verdeeldheid te kweeken aanbevolen worden,
in aanmerking te komen tegen de aftredende leden.
Deze nietige manoeuvre van detegenpartij is dus
mislukt. In eene vergadering van 160 leden van de
kiesvereeniging Orde stemden op 6 na alle leden
op de heeren Fransscn van de PutteBlom en Viruly.
«Ook in andere districten bestaat meer eenheid
dan vroeger. Er is veel hoop en de kansen nemen
met den dag toe, dat bet ministerie, zelfs in Lim
burg een antwoord van de Ncderiandsche natie
zal ontvangen op bet rapport lot ontbinding der
Tweede Kamer, dat verpletterend zal zijn.
»Alle welgezinde Nederlanders, van min of meer
geprononceerde liberale richtingkeuren de onop
houdelijke agitatiedie door deze adelijke heeren
verwekt wordt, hoogelijk af.
«Sterk sprekend en van buitengewone beteekenis
is bel feil, dat de minister van staat, directeur van
het kabinet des Konings, Jhr. de Koek, die een
der vertrouwdste en vurigste persoonlijke vrienden
van Koning Willem III is zijn ontslag heeft ge
vraagd en verkregen, omdat hij de ontbinding zoo
zeer afkeurt. Wat meer is, Jhr. de Koek heeft de
kandidatuur van de liberale kiesvereeniging Neder
land in de residentie aangenomen en isals
kandidaat van de oppositie, met Jhr. v. d. Wijck,
oud-lid van den Raad van Indie, daar geproclameerd.
Dit is wel het grootste bewijs, dat hij om politieke
redenen zijn ontslag vroeg. Nederland was in den
laatsten tijd in den Haag sterk in de minderheid.
De atmosfeer wordt daar dagelijks door het Dag
blad verpest. Jhr. de Koek doet dus eene bepaalde
demonstralie tegen het kabinet en de strijd zal
heet zijn.
«Men verzekert ook dat de Commissaris des
Konings in Overijsselvan Bijlandt, om politieke
redenen zijn ontslag heeft gevraagd. Hij wil geene
verkiezings-tripotage.
«Zoo verwijderen alle vrienden van Oranje en
de vrijheid zich van de armzalige coterie, die aan
het bestuur is.
«Zou Zeeland nu ook geen bewijs geven, meer
afdoende dan ooit, dat de fiere Zeeuwen, als altijd,
de vrijheid des volks liefhebben? Hier verwacht
men dit stellig. Het Dagblad heeft de leugen ver
haald, dal te Middelburg tweemalen per week een
politiek conservatief blad zou verschijnen en de her
kiezing van de waardige liberalen van Eek en
Fokker verijdelen. Van Eek is sedert 19 jaren lid
der Kamer en een der warmste liberalen, even als
Fokkerbeide stonden steeds op de breswaar
het de rechten der burgerij en Zeclands belangen
geldt. Voorleden jaar met groote meerderheid ge
kozen, zouden zij nu vallen!? Middelburgers, waakt
vooral tegen knoeierij I
«Vader Saaymans is de eenige Zeeuw, die een
wanklank vormt. De goede man hoort in de Tweede
Kamer niet. De heer Pické, zijn tegenstander, zou
Goes op uitnemende wijze vertegenwoordigen. Toen
hij voor korten lijd minister van justitie werd
maakte hij onmiddelijk eene wet tot afkoopbaar-
steiling der tienden gereed. Ware bij niet zoo
spoedig afgetredende landbouw zou dien zegen
verkregen hebben.
«Van Zierikzee spreek ik niet. Men verwacht
niets anders dan dat dit district den lieer van Kerk
wijk met bijna algemeene stemmen herkiest.
De heeren Wintgens en Luyben stellen zich niet
kandidaat. De minister van Lynden is de eenige
die eene kandidatuur aangenomen heeft. Maar de
twee andere heeren ministers zijn zulke vijanden
van familic-regeering en nepotisme, dat te Delft
de heer van der Kemp, zwager van Wintgens, en
te 's Bosch de heer de Willeboiszwager van
Luyben, in hunne plaats worden aanbevolen. A bon
entendeur, salul
