NoT2473.
24s,e Jaarg.
Woensdag 4 December 1867.
WAT NU?
Nieuwstijdingen.
ÜUbctlanb.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Uien abonneert zich:
In Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Abonnements-Prijs:
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maandenf
Franco per post, in Nederland1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Versohynt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentiên:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiên kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddaga 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken, franco.
»Men moet aan eiken veroordeelde vier-en-twintig
uren gunnen om zijne rechters te verwenschen," zegt
een Fransch spreekwoord. De woede der ministeriële
pers over de verwerping van hoofdstuk III en het ont
slag der ministers is begrijpelijk. Maar dat de liberale
pers geen even verwoed triumfgeschreeuw aanheft, is
even begrijpelijk. De ministeriëelen durven dit nu voor
vrees en zwakheid uitkrijten en razen om eene nieuwe
ontbinding der Tweede Kamer.
Vrees! Vraag de natie eerlijk en zonder meer: of
zjj met deze conservatieve mannen en speciaal met
graaf van Zuylen gediend is. Het antwoord zal zijn:
gekomen om onderwijs- en koloniale kwestiën op te
lossen verloochenden zij hun oorsprong en stapelen
mystificatie op mystificatie. Maar is een nieuw gewoel
en een strijd binnen dertien maanden wenschelijk en in
het belang des lands? Wij vreezen echter de ontbin
ding niet en tarten deze mannen tot een loijalen strijd.
Zij zullen zien hoe impopulair zij zijn.
Men schreeuwtwie regeertde Tweede Kamer mag
geene begrooting afstemmen. Die oude leus wordt
telkens voor den dag gehaald, als conservatieven eene
afstemming treft. Maar tegen liberalen is elk middel
goed; het doel heiligt de middelen. Altijd zagen de
conservatieven in elke begraoting eene kredietwet en
als zij geen vertrouwen in de regeering hadden, stemden
zij die af. Toen Uhleribeck minister van koloniën was,
stemden drie der tegenwoordige ministers daarom alle
begrootingen af.
Maar, zegt men, het terrein der buitenlandsche zaken
is geen goed veld voor politieken strijd. En wat deden
de conservatieven Toen de heer van der Maesen mi
nister van buitenlandsche zaken was, wilden zij hem
met motiën van orde over de nota aan Rusland over
Polen omverwerpen. Zelfs brachten de heeren Storm
en van Lijnden toen tafelpraatjes, die zij in het Hotel
de V Europe in den Haag gehoord hadden, in de Tweede
Kamer en van Lijnden nam grond uit een daar gehoord
gezegde van een attaché of secretaris van eene vreemde
legatie, om een Nederlandsch minister van «onwaar
heid" te betichten. Wie herinnert zich niet de einde
loos langdradige aanvallen van den ouden heer van
Goltstein over die Poolsche nota en het Maastractaat
tegen het kabinet Thorbecke?
Maar er is meer. In 1863 bestreed de tegenwoordige
minister Heemskerk het budget van buitenlandsche
zaken en sprak onder meer (Bijblad 186364, II. bl. 170):
»Bij de begrooting van buitenlandsche zaken moet men
«zeggen: aan de vruchten kent men den boom." En
nadat hij de regeering bestreden had, eindigde hij met
te zeggen: »dat hij tot verplaatsing van dien boom
«moest adviseeren." Toen goldt het ook eene kabinets
kwestie, want de heer van Diggelendestijds lid der
Kamer, had de vraag aan het liberale kabinet gesteld
en het had rondweg bevestigend geantwoord.
Zoo dacht er ook de Eerste Kamer telkens over.
Men verdringt de hoofdzaakof deze minister het
vertrouwen der meerderheid genoot, door te zeggen,
dat de beer Cremers, oud-minister, geene particuliere
brieven had ontvangen, maar die stukken achterhield.
Wij ontkennen dat met hem. Maar dat is eene per
sonele kwestie. De vraag is: verdiende graaf van Zuijlen
als chef van dit kabinet en als minister van buiten
landsche zaken, vertrouwen? Sprak hij waarheid tegen
over zijne voorgangers? En dan achten wij het genomen
besluit gewettigd. Daarom is de heer Storm van 1s Gra-
vesande ook, in de zitting van 28 dezer, nader opge
komen tegen de wyzewaarop het kabinet de zaak
voorstelt.
»Wij hebben de meerderheid" had van Zuijlen ge
zegd. Dat was onjuist en daarom kan hij niet aan het
bestuur blijven, als men zijne woorden nagaat, en om
hem de Kamer ontbinden. Consequentie was echter
nooit zijn zwak. Toen hij lid-geweest was van het
ministerie van Hallverklaarde hij in de Kamerdat
hij uitgetreden was, omdat het toenmalig kabinet
de meerderheid niet meer had. Dat sluit de constitu
tioneels leer indat niet voor elk ministerdie geen
steun in de vertegenwoordiging vindt, de Kamers telkens
ontbonden moeten worden. Iedereen wist echter dat
de edele graaf heengegaan wasomdat van Hall en
van Heemstra er bezwaar in zagen hem buiten de
Kamers om een vol jaar tafelgeld uit te keeren, daar
hij midden in het jaar opgetreden was. Zij wilden
eene nadere wet indienen en de heer graaf verkoos
dat niet, maar ging heen.
Wij noemden zoo even wijlen den heer van Heemstra.
Hebben^ vele conservatieven er bezwaar in gezien zijne
begrooting af te stemmen en hem hard te vallen?
•Genoeg om aan te toonen, dat zij die de leer ver
kondigen dat om de wille van een paar mannen van
hunne coterie de natie, vertegenwoordigd door de
staten-generaaltelkens moet buigen, vijanden zijn van
de constitutionele vrijheid. De koning regeert; maar
zijne ministers moeten het vertrouwen der staten-
generaal hebben. Wil men een andere leer ingang
doen vindendan komt men tot den toestand van
Pruissen en tot een stryd van de aristocratie tegen
de rechten der burgerij. In zulk een strijd in Engeland
of in Nederland, stond Oranje echter steeds aan de
sijde van de vrijheid. Wy wachten daarom met kalmte
s konings besluit af.
Oivita. Vecchia, 28 Nov. Ter reede zy n hier
acht Fransche oorlogschepen aangekomen. Er is een
begin gemaakt met het inschepen van eene der divisien
van het expeditie-corps.
De TJnion bevat een brief van een oud soldaat van het
legioen van Antibes die te Monte Rotondo door Garibaldi was
krijgsgevangen gemaakt. Deze persoon die waarlijk niet ten
gunste van de Garibaldini spreken zal, verhaalt hoe een van
deze vrijwilligers, die zich aan het leven van een Pauselijk
gevangene had vergrepen, zonder vorm van proces op bevel
van den Generaal werd doodgeschoten. De briefschrijver hangt
een verre van uitlokkend tafereel op van Garibaldi's voorkomen
geheel verschillend van de afbeeldingen die er van hem bestaan.
»IIij maakte op mij den indruk van een oud kleerkoop. Hij
was gezeten op een paard uit de openbaring, waarvan men
de ribben op 30 pas afstands kon tellen. Hij heeft een rood
gemeen gezigt, een grijzen korten ruigeu baard, wat hem niet
mooijer maakt. Zijne kleederdragt bestaat uit een oud paar
schoenen met versleten riemen, een leelijken grijzen pantalon,
een korten grijzen gelapten jas, die zeker niet meer in zijn
eerste jaar was."
Merkwaardig echter is deze brief vooral door hetgeen de
Pauselijke soldaat schrijft over de ontvangst die hem en zijn
medegevangenenten deel viel in de Romeinsche steden; overal
werden zij uitgejouwd, en de bevolking was zoozeer op hen
gebeten, dat de Italiaansche soldaten, welke hen geleidden,
hen niet in die plaatsen durfden laten overnachten. Uit dit
berigt blijkt weder hoe onwaar de bewering is dat de Romeinsche
bevolking voor het behoud van den bestaanden toestand wezen zou.
Weenen, 27 Nov. Uit Praag wordt getelegra-
pheerd, dat in Bohemen een zoo hevige sneeuwstorm heeft
geheerscht, dat op den spoorweg Turnau-Reichenberg
het verkeer sedert Zondag voormiddag onmogelijk is en
de passagiers verpligt zijn zich van sleden te bedienen;
het verkeer is op den spoorweg Budweis-Linz insgeljjks
"Volgens geloofwaardige mededeeling, zoo schrijft
men uit Augsburg, is keizer Napoleon voornemens om
het wereldlijk gezag van den paus te doen opheffen tegen
eene rijkelijke materielo schadeloosstelling. Frankrijk
heeft dientengevolge overal een naauwkeurig onderzoek
doen instellen naar de hoegrootheid der fondsen van de
katholieke kerken en der bijdragen van den staat, om den
paus uit daarmede overeenkomende bijdragen eene civiele
lijst te verzekeren, waartegen de thans betaalde sommen
voor dispensatien enz., zullen vervallen. Rome zal de
residentie van den paus en de zetel van het opperste
kerkelijke collegie zijn. Rome zal tot onzydig gebied
worden verklaard.
Bar^js, 28 Nov. Naar men verzekert heeft de
tweede Fransche divisie te Rome insgelijks bevel gekre
gen, om naar Frankrijk terug te keeren. Deze divisie zal,
naar men gelooft, onmiddellijk worden ingescheept.
De Daily News en Star deeleneene inschrijvingsli^
mede van gelden, die ten behoeve van Garibaldi zyn
bijeengebragt. Daaronder komt o. a. eene anonieme gift
voor van 2000, pd. st. eene andere van 500. pd. st.
Heerenveen, 29 Nov. Het gerucht van een dub
belen moord, die in de naburige gemeente Smallingerland, te
Nyega, zou hebben plaats gehad, heeft zich maar al te zeer
bevestigd. De vermoorden zijn een paar 70-jarige echtelieden,
genaamd Wijtze Tjeerds Hiddema en Sijtske Wopkes Sijtscma,
die als eenigzins gegoed te boek stonden. De misdaad is gepleegd
in den nacht van Maandag jl. en werd voorafgegaan of gevolgd
door diefstal van 1°. twee gouden halssloten met twee strengen
gitten koralen; 2°. twee zilveren scharen met dito kettingen,
de eene voorzien van een speldekussen met een zilveren rand,
van welker, rand eenige puntjes af zijn en met een grooten
zilveren haak, op wiens binnenzijde vermoedelijk is gegraveerd
de naam Christina; 3°. een zilveren horologie met dito kast
met eene bonte wijzerplaat; 4°. een ouderwetsch gouden oorijzer
met smalle beugel5°. een gouden kroontje met drie strengen
bloedkoralen6°. een paar zilveren kuitgespenouderwetsch
model met kapwerk; 7°. een koffervormig zilveren reukdoosje;
8°. een zilveren knipje met beursje. Hoe de moord is toe
gegaan, weet men nog niet zeker; bij de lijkschouwing moeten
nagenoeg geene teekenen van uitwendige verwonding zijn ontdekt.
Algemeen denkt men hier aan verworging of stikking.
yiissiiijyen, 30 Nov. De verzending van artil
lerie-materieel uit deze vesting wordt onafgebroken
voortgezet. Yan de marine zijn reeds een veertigtal
volgeladen tjalken verzonden naar Amsterdam en het
Nieuwediep, en ook daar gaat de inlading zonder op
onthoud voort. Er is echter vooreerst nog geen einde
aan te zien.
29 Nov. Heden heeft alhier de aan
besteding plaats gehad van het leggen van een dijk met bijbe-
hoorende werken bij het dorp Stavenisse, waarvan aannemer
werd de heer H. Ringelberg te Duivendijke voor ƒ6,700.
Goes, 2 Dec. Ten einde drinkwater te krngen
voor de gevangenen in de nieuw gebouwde cellulaire
gevangenis alhier, is men sinds een paar jaren bezig
met het boren van een artesische put; daartoe wordt
een ijzeren buis in den grond geperst, en binnen in
deze buis is een staaf, waaraan een boor zit. Door
middel van deze staaf en boor wordt de grond weg-
geboord en dan de buis met geweld dieper in den grond
gedrukt. Wanneer deze buis eenigzins lang wordt, is
het zeer moeijelijk, die te bewegen en verder in den
grond te drukken; alsdan wordt een tweede buis, die
iets kleiner is dan de eerste en er in past, in deze eerste
buis geperst, en op dezelfde wyze voortgegaan; vervol
gens een derde buis, enz. Thans is men alhier reeds
met de vierde buis bezig; deze is ongeveer 24 Neder-
landsche duimen in middellijn. Men is thans reeds met
de boring en de buis gevorderd tot 150 el onder den
beganen grond, of 146 el onder Amsterdamsch peil.
Het zakken der buis gaat sinds eenigen tijd zeer
moeijelyk; men brengt daartoe met een hefboom een
kracht aan van 14750 pond. Uit de verschijnselen te
oordeelen, hoopt men spoedig water te zullen krijgen.
Te Oostende en Antwerpen heeft men op gelijke wijze
met goed gevolg putten geboord, en goed drinkwater
gekregen. Mogt dit werk slagen, dan zou zulks voor
het geheele eiland Zuid-Beveland een groot geluk zijn.
Zierikzee, 2 Dec. Volgens bekendmaking van
den Inspecteur van het lager onderwijs in Zeeland is
er bij de normaal-lessen te Middelburg eene plaats als
kweekeling opengevallen, waaraan eene rijkstoelage van
ƒ250 voor kost en inwoning is verbonden. Hiervoor
kunnen alleen in aanmerking komen jongelieden van
14—16 jaren, buiten Middelburg woonachtig; die het
vaste voornemen hebben om den onderwijzersstand in
te treden, en die reeds voldoende kennis van de hoofd
vakken van het lager onderwijs hebben verkregen, om
met vrucht de normaallessen te kunnen volgen. Zy,
die naar de gemelde toelage wenschen mede te dingen,
zullen zich vóór of uiterlijk op den 20 December e. k.
in persoon of met vrachtvrije brieven behooren aan te
melden by den schoolopziener van hun district, onder
overlegging van hunne geboorte-acte, van een attest
van goede gezondheid, afgegeven door een geneeskun
dige in hunne woonplaats, en van één of meer getuig
schriften van hun goed zedelyk gedrag. De plaats,
waar, en de dag, waarop het vergelijkend examen zal
worden gehouden, zullen hun later medegedeeld worden.
De benoeming van ouderlingen en diakenen heeft alhier
op de gewone wijze plaats gehad, en niet volgens art. 23 van het
synodaal reglement, doordien het huishoudelijk reglement, door
het provinciaal kerkbestuur van Zeeland, is afgekeurd geworden.
Moest dus deze benoeming op den ouden voet plaats hebben, op
verschillende dorpen in Schouwen en Duiveland, is alles reeds
op orde, zoo dat de dorpelingen de stedelingen reeds ver vooruit
zijn. Het is derhalve te betreuren, dat het huishoudelijk regle
ment zoo is aangesteld dat het niet goedgekeurd is kunnen
wordenmaar tijd gewonnen is veel gewonnen, en men moet
denkers hebben, maar geen sprekers.
Bij deu hevigen N. W. storm die in den afgeloopen
nacht gewoed heeft, bereikte het zeewater dezen morgen alhier
eene buitengewone hoogte. Verschillende lage gedeelten der
stad werden overstroomd terwijl door het spoedig opkomen
van het waterhetzelve in verschillende woningen en pakhuizen
drong en bij velen schade veroorzaakte.
Het is te vreezen dat op deze en naburige kusten scheeps
rampen zullen te betreuren zijn.
Zieirikzoe, 3 Dec. Men schryft ons uit 's Gra-
venkage
//De krisis is nog tot geene beslissing gekomen. Z. M.
de Koning heeft graaf van Zuijlen en de heer Heems
kerk geraadpleegd en hun te kennen gegeven, dat zy
de kredietwetten voor de begrooting van 1868 konden
indienen; daar ook de Eerste Kamer die moet aanne
men, kon Z. M. nu moeilyk reeds een besluit nemen
en zou dit later kenbaar maken, als de loopende zaken
geregeld waren. In de eerste paar weken is dus geen
nieuws te wachten.
„De heer Heemskerk wil van geene ontbinding der
Kamer hooren. Graaf Schimmelpenninck en de minister
van oorlog van den Bosch, overtuigd dat zy met deze
Kamer hunne begrooting zouden zien afkeuren, drijven
daarentegen tot de ontbinding. Het kamerlid Haftmans
bereist Limburg om eene agitatie ten gunste der afgo-
treden ministers te verwekken."
De organen der ministers doen onophoudelijk, ook in de
tegenwoordige krisis weder, een beroep op de natie. De natie
is de kamer moede; de natie verlangt dit, de natie is ver
ontwaardigd over dat, enz. Maar in een constitutioneel land
is maar ééne natie; deze wordt vertegenwoordigd door hare
kiezers en het zijn de kiezers die deze tweede kamer hebben
zamengesteld. Zij hebben die zamengesteld nadat dit ministerie
was opgetreden, en het is inderdaad onbegrijpelijk hoe men nu
nog gedurig beweren kan dat de natie niet zou zijn vertegen
woordigd door deze kamer. Men heeft immers die »oude kamer",
die kamer welke motien van afkeuring van regeringsdaden durfde
aannemen, gezuiverd. Men heeft met gekleurde proclamatien
en ministeriele aanschrijvingen de kiezers bezworen en gedrongen
om toch algemeen hun pligt te doen. Zij hebben hun pligt
gedaan en van de zijde der regerings-organen gingen juichtoonen
op over den uitslag dier vaderlandslievende pogingen. Met cijfers
is het betoogd welke schitterende overwinningen door de reactie
behaald waren; en hoe nu deze kamer gezuiverd was van vele
onreine elementen.En thans, nu de leden van die gezuiverde
kamer gebruik maken van hun regt om af te keuren wat zij
verkeerd vinden, wordt al weder de natie voorgesteld als oute-
vreden over de handelingen der kamer.
Er wordt gezinspeeld op eene nieuwe ontbinding maar
waartoe dienen dan de volksvertegenwoordigingen als zij, zclf-
staudig haar oordeel uitsprekende, telkens naar huis worden
gejaagd? Wat beteekenen zij, wanneer telkens bij verschil van
meening de kiezers al weder uitspraak moeten doen? Dan wordt
de vertegenwoordiging des volks een noodeloos rad in onze
staatsinstellingen. Men neme haar eenvoudig weg en late elk
vraagstuk van belang door de natie beslissen, of spare zich ook
de moeite en late de regering doen wat haar behaagt. Te ont
binden en weder te ontbinden tot men eene kamer heeft die
alles goedkeurt, leidt volkomen tot hetzelfde doelbehalve dat
de willekeur dan gepaard gaat met bedrog.
De natie vergete niet dat eene onafhankelijke vertegenwoor
diging lastig moge zijn voor ministers zonder beleid, zonder
beginsel, zonder kennis, maar noodzakelijk is voor het behoud
harer regten en vrijheden. Wanneer een minister het land in
gevaar brengt, is het de pligt der vertegenwoordiging dien
minister het geld te weigeren, hetwelk hij noodig heeft om te
besturen, al wordt door zijne aftreding ook het aantal oud
ministers vergroot. Beter aan tien het regeren onmogelijk
gemaakt dan een te behouden die door zijn gebrek aan beleid
Nederlandsch welvaart verwoesten zou.
En zoo de wisseling van ministers nadeelig is voor den gang
der zaken, eene herhaalde ontbinding van de kamer die haar
mandaat uitoefent, is noodlottig voor een laud, omdat hare
zelfstandigheid ondermijnd wordt, de hartstogten der natie in
beroering worden gehouden en kuiperij en misleiding dagelijk-
sche verschijnselen worden. fArnh. Ct.J
30 Nov. In de zitting van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal van heden is met 37 tegen 34 stemmen aan
genomen het voorstel van den Heer Dullert, herhaaldelijk be
streden door den minister Heemskerkom de kredietwetten
betreffende de begrooting in de sectien te onderzoeken. Heden
reeds vangt het onderzoek aan.
Eerst Woensdag is de stemopneming te Amsterdam
voor %t kiescollegie der Herv. kerk geëindigd en aan de
270 verkozenen van hunne verkiezing officieel kennis
gegeven. De orthodoxe party heeft de meerderheid ver
kregen; 4/5 van de 3689 stemgeregtigden verklaarden zich
voor hare candidaten.
Een koopvaardij-kapitein had onlangs een proces
voor de arrondissements regtbank te Rotterdam. In vol
vertrouwen op zyn goed regt had hy gemeend, dat hy
zelf zijne zaak wel kon bepleiten, en dus geen advokaat
genomen, maar zyn tegenpartij had een verdediger ge
kozen, die den armen kapitein door zijne welsprekendheid
en betoogkracht geheel uit het veld sloeg. De zeeman
daarover ten hoogste verbaasd en voelende, dat zyn goed
regt gevaa liep van te worden verstikt onder den zond
vloed van woorden, viel midden in het pleidooi dien Cicere
van Rotterdam in de rede met de woordenIk verzoek
dat de zaak uitgesteld worde tot heden over acht dagen.
Waarom dat? vraagde de president. Om een dwarsdrijver
te zoeken, die tegen dien woordverdraayer daar is opge-
Gremengxle berigten.
Het blijft nog maar raadselachtig wat onze Sire doen zal
met zijne weggeloopene ministers, hun ontslag geven of de
Tweede Kamer ontbinden. De Tweede Kamer ontbinden is een
gewaagd stuk, want de natie is weder een jaar ouder en wijzer
ook, geworden, dan verleden jaar. Dus, zal het zeker wezen,
dat er nog meerder laffe vleijers uit de Tweede Kamer zullen
wegvallen, dan verleden jaar. In het buitenland wordt er
schrikkelijk gespot met de Nederlandsche ministers; zij worden
genoemd: joden die te koop loopen met Java, en stukken en
brokken van Nederland. Koopjes zijn er te doen, maar Izaakje
van het Dagblad moet ook een knakkie hebben. Ook zegt
men, dat Napoleon een eind zal maken aan het wereldlijk gezag
van den Paus, om geen keizer te voet te raken. Hij weet het,
zoo wel als Willem III, dat de wil des volks altijd moet zege
pralen. Garibaldi beviudt zich thans te Caprera, en komt er
dus beter af als Maximiliaan, hoewel ze beiden dezelfde mis
daden, of goede daden hebben gedaan. Het is dus altijd niet
hetzelfde voor we(ke regtbank men moet teregt staan. Ver
trokken uit B...: eene logeer-dame naar het land van T
die nog nooit zoo veel van de zweep geweten heeft, dan nu
sedert drie wekenvroeger kende zij geen vogels als katten,
u nu kent zy eene kat uit een kater. Een zot uit eene