(o. 24L60.
24sle Jaarg.
Zaturdag 19 October 1867.
KERMISSEN.
Nieuwstijdingen.
©asteSit&tcw.
Z1ERIKZEESCHE MEIWSRODE
>Ien abonneert ziel*:
Iii Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amcrika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Abonnements-Prijs:
VOOK BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maanden1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Verschynt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentiön:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Adverteutijën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, d. ~\S/Jrmiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzec, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven e* Ingezondcne Stukken, franco.
'oen, ria 1849, een liberaal kabinet aan het bestuur
omen was, toonden de conservatieven zich harts-
itelijke voorstanders van de zelfstandigheid van ge-
nte- en provinciale besturen. Leest men de dikke
:en door, waarin de handelingen van de Staten-Gene-
vervat zijn, dan vindt men jaar op jaar het eerste
isterie Thorbecke beschuldigd van „centralisatie-
stvan pogingen om alles te kneeden naar het
tip van een zelfde model en van miskenning van
historisch karakter van provinciën en gemeenten,
van groote woorden werden gebezigd om eigenlijk
ie zeggengijministerwilt uw wil in allesook in
gemeentebelangen, doordrijven, en alles aan u onder-
feschikt maken.
De tijden zijn veranderd en de partijleuzen evenzeer,
en zoeke toch te vergeefs beginselen bij de conserva
tieven. Thans wil men dat de landsregeering alles doet
men springt over de vroegere bezwaren tegen cen-
;ralisatiezucht heen.
De veepest kwam. Thorbecke spoorde de gemeente-
lesturen aan te handelen. Zoo men hem een verwijt
jan richten, dan is het dat hij, gedachtig aan de vroe
gere kreten tegen zijne richting, bij den weêrstand of
de onverschilligheid van sommige gemeentebesturen,
te lang wachtte om voor de regeering autocratische
jmacht te vragen.
Nu is weder de cholera de aanleiding voor de con
servatieven om in te grijpen in de zelfstandigheid der
[gemeenten. Als zij aan het bestuur zijn, doen zij juist
hetgeen zij als oppositie bestreden.
De mannen, die onder den indruk van de grondwets
herziening van 1848 de gemeentewet tot stand brachten,
door de conservatieven fel bestreden als leidende tot
vernietiging van de vrijheid der gemeenten, men vergete
Tt niet, bepaalden in de artt. 144 en 195, dat de
laad „besluit tot het instellen, afschaffen of veranderen
an jaarmarkten of gewone marktdagen." De goedkeu-
ing van Gedeputeerde Staten der provincie wordt op
'ie besluiten gevorderd.
Toen de cholera zich in dit jaar vertoonde, ging van
e zijde van de conservatieven een betoog uit, dat de
egeering dadelijk tusschen beide moest komen en de
iermissen verbieden. De valsclie redeneeringen, waarop
nen die macht aan den minister van binnenlandsclie
;aken toekende, zijn geen onderzoek waard. De minister
;elf erkende, dat hij die macht niet bezat en zond alleen
iene circulaire aan de gemeentebesturenhun uitnoo-
ügende gezondheidsmaatregelen te nemen. Maar toen
ing de kreet opde regeering moet het recht hebben
!e gemeentebesturen te dwingen.
De minister heeft aan dien drang voldaan door de
idiening van een wets-ontwerp, waarvan de inhoud luidt:
/Achter art. 195 der wet van 29 Juni 1851 {Staats
blad n°. 85) wordt als tweede zinsnede gevoegd:
„Uit hoofde van ziekten die de volksgezondheid be-
Ireigen, of andere bijzondere omstandigheden kunnen
le kermissen, jaarmarkten en andere markten in eene
>f meer gemeenten door ons bij maatregel van inwendig
lestuur worden geschorst, telkens voor niet langer dan
ién jaar."
Deze voordracht is eene sterke kenschetsing van den
eest van het tegenwoordig kabinet.
Is dergelijke wet noodig? Wanneer is gebleken èn
oorleden jaar èn in dit jaar, dat de gemeentebesturen
u Gedeputeerde Staten der provinciën zoover beneden
ïunne taak zijn gebleven om voor de openbare gezond-
ïeid te zorgen, dat de landsregeering tusschen beide
uoet treden Dat bewijs ontbreekt, want het tegendeel
s waar. Zoo al een gemeentebestuur in een of ander
aar te kort mocht zijn geschoten, dan &ullen de inge
zetenen daarvan zoo vreeselijke gevolgen ondervinden,
lat geen tweede maal iets zal worden verzuimd.
De kermissen, zegt men, zijn brandpunten van de
holera. Wat is de cholera? Ziedaar eene vraag, die
iemand weet te beantwoorden. Zoodra men ons kan
eggenwat die ziekte is en welke regelen zij volgt
an men nagaan wat daartegen te doen is. Nu vertoont
e ziekte zich. waar men ze 't minst verwacht en waar
[j 't meeste voedsel zou kunnen vinden, bijv. in de
olkrijke en armoedigste, onzindelijkste en met stinkend
rater vervulde wijken van Amsterdam heerschte de
iekte tot dusverre bijna niet. Maar dit laten wij daar.
De voordracht, die echter uitgaat van het denkbeeld,
at gemeente- en provinciale besturen hun plicht moed
willig verzuimen, vernietigt hunne macht en is eene
eleediging voor het gezond verstand der natie.
Maar er is meer. Onder voorwendsel van bestrijding
an epidemische ziekten wil het conservatieve kabinet
ich eene macht toeëigenen, die alle vrijheid der ge-
ïeenten dooft en een minister als autokraat doet beslissen.
De voordracht wil ook, dat de landsregeering ker
missen, jaar- en andere markten telkens voor een jaar
an schorsen, niet enkel wegens ziekten „en andere
ijzondere omstandighedenWat beteekenen deze uiterst
ïkbare woorden? Wel spreekt de memorie van toe-
chting van „onrustige bewegingen in eene gemeente,"
ie denzelfden maatregel noodig zouden kunnen maken;
aar dat zegt het wets-ontwerp zelf niet.
Zooals deze voordracht daar licht, kan elke week- en
jaarmarkt naar het bon plaisirde willekeur en de luimen
van een minister worden geschorst, tot groot nadeel
van handel en nijverheid. Morgen kan een minister
zeggen, als die bepaling wet wordt: er heerschte onlangs
in Duitschland eene varkensziekte, die men trichine noemt;
er zullen in ons land geene varkensmarkten worden ge
houden; of de pokken heerschen iu Zuid-Holland, dus
geen jaarmarkt in Groningenof onlangs waren er op-
loopen te Amsterdam, Enschedé of te Zierikzee, er zal
geen kermis of jaar- of weekmarkt zijn, al is alles daar
weder rustig, want dat kan op nieuw tot volksbewe
gingen leiden. Zoo hangt alles af van de opvatting van
een minister. Zoo gaan wij den weg op van de meest
onbeperkte centralisatie.
Als men op die wijze voortgaat, zal het rijksbestuur
alles, de gemeente- en provinciale regeering niets worden.
Waarom betalen wij dan nog langer duizenden voor ge-
meente-politie. Stap voor stap wordt één man almachtig
in Nederland en ontneemt men alle vrijheid van beweging
aan allen. Dit is doodend voor vrijheidsmin en energie.
Maar tevens is dit gevaarlijk voor het oppergezag, want
even als in Rusland en Frankrijk zal men ten slotte
alles van de landsregeering eischen. Eerst staatsspoor
wegen en staatswaterwegen, nu wetten die de vrijheid
der gemeenten aantasten. Dat is het gevolg van illibe-
rale regeeringen, aan wie men echter ten slotte wijten
zal, zoo aanleg van werken mislukt en ziekten niet be
dwongen worden, als men zich met alles bemoeit en
eene voorzienigheid op aarde wil worden. Dat stelsel
is echter anti-nationaal en zal nooit de goedkeuring
van het Nederlandsche volk kunnen wegdragen.
Sooi*til)uija24 Aug. Den 22sten dezer kwam
hier ter reede de bark Clara, gezagvoerder P. A. N.
Op zekeren avond kwam deze aan boord en vond, om
ons van eene triviale uitdrukking te bedienen „den hond
in de pot", of met andere woorden het avondmaal ad
patres. Eene dergelijke teleurstelling werkt in den regel
niet alleen op de door den eetlust reeds geprikkelde
maag, maar oefent almede een magtigen invloed uit op
de zenuwen. Aan boord beschouwt een gezagvoerder
of scheepskapitein zich nog altijd(en zulks zeer ten
onregte) als de man die het regt heeft zijn ongenoegen
op eene andere wijze lucht te geven dan door woorden!
Smaad- en scheldwoorden zijn reeds zeer af te keuren voor
al als zij vergezeld gaan van de noodige vloeken, wat zal
men dan wel zeggen van vuistslagen, schoppen en trappen
De aloude gewoonte geraakt bjj onze wakkere zeelieden
gelukkig langzamerhand „hors de saison" maar door de
verregaande nalatigheid van een jongen zich te moeten
behelpen met brood en sardjjntjesdat was voor den
gezagvoerder N. wat al te kras en dat kon hij maar zoo
niet slikken. Dien ten gevolge bekwam de schuldige eene
allergevoeligste correctie liefst toegediend door den
ruwen zeeman in optima forma. Met het gewone flegma
den inlander zóó eigenontving Dieman gelaten de
volgens hem onverdiende en wat al te harde bestraffing
maar toen de gezagvoerder lag te droomen, welligt van
malsche biefstuk en dampende aardappelengreep de
wraakzuchtige Javaan naar eene zware bijl en sloeg met
het scherp zijnen weerloozen meester daarmede op het
aangezigt, zoodat zelfs de steel van dat vreeseljjk wapen
met bloed werd bespat. Na die afschuwelijke daad
sprong de onverlaat over boord en verdween spoorloos
zonder dat het gelukte aan de in een sloep gesprongen
matrozen hem te vatten. Men beweert, dat Dieman op
Grissee te huis behoort. Naar men ons verzekert zoude
de gezagvoerder, onmiddeljjk naar het hospitaal te
Simpang vervoerd, aldaar in zeer bedenkelijken toestand
verkeeren.
Sedert eenige dagen komen afgevaardigden van de
boeren uit verscheidene gouvernementen te Sint-Peters-
burg aan, om den keizer bjj zjjn terugkomst het brood
en zout aan te bieden. De zware schotels en zoutvaten
van verguld zilver zjjn te Sint-Petersburg bewerkt en
kosten verscheidene honderden roebels. Bovendien zullen
door de vereenigde boeren van verschillende gouver
nementen nog afzonderljjke geschenken worden over
handigd waaronder een, eveneens in de hoofdstad
vervaardigde, miniatuur ploeg van zilver en goud met
edelgesteenten versierd. De liefde voor den keizer neemt
bjj de boeren in Rusland toe, naarmate zij tot eene
betere kennis en waardering van de vrijheid geraken,
die de monarch hun geschonken heeft. De deputaties
uit de boeren zullen zich, beginnende op twee stations
van de hoofdstad, posteren en van daar tot aan de stad
zullen zij achtervolgens den keizer complimenteren. De
toespraken zjjn reeds gemaakt en goedgekeurd aan de
makers teruggezonden. Zij hebben over het algemeen
de goede eigenschap welke in den regel de Russische
toespraken kenmerkt, dat zjj zeer kort zjjn. Een schrijver
in de Schles. Zeitungdie het boven medegedeelde ver
haalt, zegt in de gelegenheid te zjjn geweest den inhoud
te lezen van eene rede, die in de voorstad tot den keizer
zal worden gehouden. Zjj luidt woordeljjk: „Alexander
Nikolajewitsch wees harteljjk welkom. Wij zjjne uwe
kinderen, gelijk gij onze vader zjjt; het overige zal de
goede God doen. Hjj zegene u en ons."
\Xi
Te Edinburg heeft laatstleden Woensdag bjj een
vuurwerkmaker een ontploffing plaats gehad, terwjjl de
man aan het werk was. Het gevolg hiervan was, dat
niet alleen de werkplaats, maar ook het geheele huis
met een paar aangrenzende gebouwen grootendeels uit
elkander geslagen en al de huizen aan de overzjjde
zwaar beschadigd werden. Te geljjker tijd veroorzaakte
dit onheil een hevigen brand, waardoor een aantal
personen op eene bovenverdieping zoo eensklaps werden
overvallen, dat er geen ander middel tot ontkoming
overbleef dan zich met hunne kinderen uit de ramen
te werpen, daar de toegang naar beneden door de
vlammen en ten gevolge der instorting totaal was afge
sneden. Het volk beneden bemerkte dadeljjk dat er
voor de ongelukkigen geen andere kans tot redding
overbleef en er zelfs tjjd te kort kwam om ladders aan
te brengen. Men riep hen daarom toe, slechts moedig
den sprong te wagen, daar allen medewerkten om hen
zoo goed mogeljjk te vangen. Met de kinderen slaagde
dit ook, behalve met een twaalfjarig meisje, dat met
hét hoofd eerst op een paal en daarna op de steenen
nederkwam, zoodat zjj onmiddelljjk dood was. Een
ander persoon verloor nagenoeg op dezelfde wjjze het
leven. Naderhand vond men in huis nog twee vrouwen,
waarvan de eene in den rook was verstikt, terwjjl de
andere, die men eerst meende dood te zjjn, later door
geneeskundige hulp werd bjjgebragt. Buitendien hebben
nog vijf andere personen bij deze ramp het leven ver
loren en zijn er negen zwaar gewond.
In het Noorden van Schotland doen zich ver
schijnselen voor van een vroegen en harden winter. De
Northern Ensign zegt, dat het grootste gedeelte van de
te veld staande haver nog niet rijp en op vele plaatsen
zelfs nog groen is. Ofschoon de halmen goed gevuld
zijn, gelooft men toch, dat de oogst zeer schraal zal
zjjn tenzjj het weder wat verbetert. Ook de graanoogst
heeft veel geleden door het regenachtige en ruwe weder,
zoodat een goed deel van het te veld staande verrot
was vóórdat men 't kon binnenhalen. Onder de boeren
heerscht groote verslagenheid. Daarbjj breidt de aardap
pelziekte zich op de onrustbarendste wjjze uit.
HPuttariiiitnfr.
Weenen, 13 Oct. De grootvorst Nicolaas, die
in de jongste dagen te Praag vertoefde, bezocht met
een deel van zijn gevolg den St. Veitsdom en kwam
ook in de Wenzel kapel. Hier vroeg nu de grootvorst,
volgens Narodmi Listynaar eene gouden lamp, welke
zijne moeder bjj de geboorte van zjjn jongsten broeder
Wenzel aan de kapel had geschonken. Niemand, zelfs
niet de conservator van den Dom, wist deswege iets
mede te deelen, en toen de grootvorstin Konstantjjn
zelve bjj haar bezoek van den Dom ook navraag deed en
hetzelfde antwoord ontving, verzekerde zjj, dat zjj be
paalde stappen zou doen om die zaak op te helderen.
De generaal graaf Gondrecourt, die wegens het
mishandelen van een veldprediker tijdens den veldtogt
van het vorige jaar, tot vestingstraf veroordeeld en op
non-activiteit gesteld was, is sedert eenige dagen weder
in active dienst geplaatst.
In Hongarjje is voor ruim 60,000,000 guldens aan
granen gekocht, waarvan het grootste gedeelte naar
Frankrijk is gezonden tot dekking van het tekort van
den oogst.
D«3ii Helder, 17 Oct. Op den 5 November a. s. zal
door de inanslidmaten der Hervormde gemeente alhier een
collegie worden gekozen sterk 38 leden, de stembrieven daartoe
zullen eerstdaags door den kerkeraad worden rondgezonden.
Die 38 leden zullen voortaan gezaraentlijk met den kerkeraad
geregtigd zijn tot het benoemen van ouderliagcn en diakenen
en tot het beroepen van predikanten.
Wenschelijk is het voor de in- en uitwendige belangen van
dit kerkgenootschapdat hare leden zich niet laanw en on
verschillig zullen betoonen iu de uitoefening van het hun
toegekende regt.
Wenschelijk is het dat ieder manslidmaat aan die stemming
deelneme, maar noodzakelijk zg het dau ook, dat hij zich
vooraf eenigzius op de hoogte stelle van deze nieuwe orga
nisatie, zonder dat loopt hij groot gevaar, om door de in
blazing van anderen zijne stem uit te brengen op personen
die zijne denkbeelden en rigting in het minst niet zijn toe
gedaan.
Wenschelijk ware het ook, na dat men zich genoegzaam
op de hoogte heeft gestelddat er zich vereenigingen for
meerden tot het onderling bespreken dezer aangelegenheid
b. v. in den vorm van kiesvereenigingen.
Dit zou ongetwijfeld een goed middel zijn ter voorkoming
om in den blinden rond te tasten.
Wij hebben gemeend in tijds de aandacht hierop te moeten
vestigen opdat een ieder, die gevoelt dat hij meerde» Nrig is
zich meer en meer beijvereom uit eigen oogen te cn en
te leeren waken, dat hij na verloop van den proeftijd (vier
jaren) niet weder onder curatele worde gesteld.
Door een der diakens te Berg-Amhacht is geprotesteerd
tegen het beroepen van een pred. aldaar door den kerkeraad.
Hij beweert namelijk dat de kerkeraad thans onbevoegd was,
om tot die beroeping over te gaan, aangezien bij de plaats
gehad hebbende stemming ter uitvoering van art. 23 van het
algemeene Synodaal reglementde mans-ledematen bij meer
derheid van 99 tegen 50 stemmen hebben verklaard te zijn
vóór de afschaffing van de bestaande wijze van benoeming
van predikantenenz. En daar art. 7 van het nienw Synodaal
reglement zegt: «met de invoering van dit reglement zijn
art. 6 van het Synodaal reglement voor de kerkeraden en
art. 48 van het reglement op de vakaturen vervallen," zoo komt
het den protesterenden diaken voor, dat de kerkeraad zoo
als die thans bestaat, onbevoegd is om eene beroeping te doen.
Brakel, 17 Oct. Dezer dagen is alhier door den
gemeente-veldwachter Brujjnzeel, in hechtenis genomen
de persoon van Hendrik Pellen, laatst wonende te Utrecht,
die, als beschuldigd van bedriegeljjke opligting, onder
n°. 950 der gesignaleerde misdadigers in het politie
blad van 11 Oct. 11. voorkomt. Op last van den Heer
Burgemeester dezer gemeente is genoemde persoon da
deljjk gevankeljjk naar Utrecht opgezonden. {Ingez.)
Zierikzee, 17 Oct. Z. M. heeft eervol ontslagen
J. P. Snoep, heel- en vroedmeester te Wolphaartsdjjk,
op diens verzoek als plaatsv. lid van den geneesk. raad
voor Zeeland; benoemd tot plaatsv. lid van dien raad
J. de Visser, heel- en vroedmeester te Stavenisse.
Wij vernemen, dat bij koninklijk besluit van 27 Sep
tember 11. de Statuten der Naamlooze Vennootschap Kommandiet
Kas, te Rotterdam, zijn goedgekeurd.
De Raad van Commissarissen, gekozen in de algemeene ver
gadering van 14 Augustus 11., heeft zich dezer dagen gecon
stitueerd en is zamcngesteld uit de volgende HecrenJ. A. M.
van Berckel, lid der firma Bonke Co., voorzitter; Rudolf
Baelde. lid der fuma van Overzee Co., 2e voorzitter; J. van
Raalte, lid der firma J. van Raalte Zonen, secretarisJ. II.
Hoogeweegen, lid van den gemeenteraadJ. Hudig, lid der
firma Hudig BlokhuyzenCharles Moens, lid der firma
Mees Moens; B. van Rossem, directeur der Rolterdamsche
Hypotheekbank voor Nederland; J. A. Rueb, lid der firma
J. C. Rueb Zonen; jhr. C. W. baron Sweerts de Landas
Wyborgh, directeur van het postkantoor; J. G. Thooft, parti
culier; jhr. A. C. L. W. Treussart ridder van Rappard, ont
vanger der registratie voor de geregtel. en administr. acten en
zegelregten, allen te Rotterdam, en mr. M. M. von Baumhauer,
referendaris aan het ministerie van binnenl. zaken te 's Hnge.
Het vastgestelde maatschappelijk kapitaal is groot vijf millioen
gulden en verdeeld in 5 serien, waarvan de eerste, bevattende
200 aandeelen op naam, groot ƒ5000, waarop 20 pCt. wordt
gefourneerd, bij onderhandsche inschrijving is volgeteekend.
Zoo als wij verder vernemen, heeft het bestuur besloten, ten
einde de noodige uitbreiding aan zijn werkkring te kunnen geven,
ora bij wijze van publieke inschrijving over te gaan tot het
uitgeven der tweede serie, bestaande uit 4000 aandeelen, elk
groot ƒ250 volgefourneerd.
Z. M. heeft benoemd tot raadsheer in het prov.-
geregtsh. in Zeeland mr. C. J. Pickéthans officier van
justitie bjj de arr.- regtb. te Middelburg; tot officier van
justitie bjj de arr.-regtb. te Middelburg mr. W. G. de
Knokke van der Meulenthans officier van justitie bij
de arr. regtb. te Goes; tot off. van justitie bjj de arr. regtb.
te Goes mr. J. Cohen, thans subst.-officier van justitie
bjj de arr.-regtbank te Middelburgtot subst.-officier van
justitie bjj de arr.-regtbank te Middelburg mr. J. A.
van Hoekthans subst.-officier van justitie bjj de arr.-
regtbank te Goes; tot subst.-officier van justitie bjj de
arr.-regtbank te Goes mr. J. van der Lek de Clercq
thans procureur bij de arr.-regtbank te Zierikzee;
Z. M. heeft herbenoemdtot plaatsvervangend kanton-
regter te Brouwershaven J. M. Locker de Bruijnete
Tholen mr. T. A. Wagtho en C. J. de Vulder van Noorden.
Gemeiig-<le berigten.
Mazzinide oude vriend van Napoleonde mede
ontwerper van het plan om Napoleon eene landing in
Frankrijk te laten doenzal de plaats van Garibaldi
vervullen, en zich aan het hoofd stellen, om Rome als
een geschenk aan te bieden aan Victor Emanuel. Men
zegt dan ook dat Napoleon banger is van Mazzini dan
van Garibaldiwant Napoleon zoude niet gaarne willen
dat Mazzini alles aan het licht bragt wat hjj weet.
Ook zegt men, is Kossutti aan het onderhandelen met
voorname Russen om aan geld te komen om een opstand
te verwekken in Hongarijeom zoodoende Oostenr^k
te kortwieken om tusschen beiden te komen in Italië.
Kossutti gaat van het beginsel uit, dat de volken hun
eigen Koning moeten kiezen, maar de Koningen geen
volken. Te Rome zjjn een aantal voorname Garibal-
dianen doodgeschoten geworden, ten gevolge waarvan
de Paus Rome zal moeten verlaten om met geljjke munt
niet betaald te worden. Men zegt dat hij zich naar
Bejjeren zal begeven, terwjjl er reeds eenige sluipmoor
denaars zjjn ontdekt, die heA
