No. 2444.
24sle Ja a
Zaturdag 24 Augustus 1867.
verkiezing
in Goereê en Overflakkee
Re Sluitingsrede.
Nieuwstijdingen.
23elgic.
ZlllUk/IISCIII NIEUWSBODE
>Xen abonneert zich:
In Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Ara crika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michiga
Abonnements-Prys:
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Vcrschynt:
Op Woensdag en Zaturdag.
A<lvertentiön:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken, franco.
n
yOOB PBOVINCIAUE STATEN
OP DINGSDAG 27 AUGUSTUS 1867.
Zoo ooit eene algemcene opkomst ter stembus
noodig geweest is, dan zal het voorzeker thans
zijn, nu er, na eene tweede verkiezing, andermaal
eene herstemming plaats moet hebben.
Inderdaad, bet is belangrijk te noemen dat de
vierde wedstrijd moest worden uitgeschreven 0111
aan iemand de overwinning te leveren.
Deden wij reeds vroeger de gronden kennen,
waarom de eene Candidaat boven de andere zou
uitmuntenzoo willen wijnu de kans lusschen
twee staat, kieschlieidslialve die gronden niet her
halen maar ons enkel hiertoe bepalendat de
lieer D. v»N WEEL, Directeur der Posterijen te
Dirksland zich door maatschappelijke bekwaamheden
en eene juiste kennis van alle locale belangen des
districts, zóózeer onderscheidt, dat wanneer zijne
kiezers niet door onvoorziene dingen van de stembus
worden teruggehouden, en dien burgcrpligt nogmaals
even getrouwelijk willen behartigen, de uitslag der
herstemming, onzes inziens, niet twijfelachtig zijn
kan, want al verkreeg zijne partij bij de jongste
verkiezing ook al vijf stemmen meerdan zullen
er zich toch nog circa 100 stemmen moeten ver
deden, welke op anderen, of niet werden uitgebragt.
Nu de kampstrijd evenwel zóó staat, kan de
overwinning van de eene, volstrekt geene vernede
ring meer worden voor de andere partijen kunnen
zij, na behaalde zege, elkaar eervol de hand rei
ken hetgeen voor de bestaandeen de toekomstige
belangen van het kiesdistrict zoo hoogst wensche-
lijk blijft.
Zal echter die zege behaald worden zoo dat dit
er het gevolg van zijn kan, dat dan toch op DINGS
DAG 27 DEZER, zich niemand der kiezers aan de
stemming onttrekke, en wel bedenke, dat thans
elke stem, meer of minder, voor zijnen candidaat
een overwegend gewigt zal hebben.
Met verbazing en eerbied zal het volk van Neder
land de rede gelezen hebben, waarmede het conserva
tieve kabinet den 16den de zitting der Staten-Generaal
sloot. Welk eene lange speech, om te doen uitkomen,
dat er eigenlijk weinig verricht is, maar bestemd om
zand in de oogen te strooien. De conservatieve minis
ters openden de zitting en er was geen werk dan de
begrootingswetten. Gedurende de maandendat de
Kamers niet bijeen waren, reisden zij voor liun genoe
gen en genoten, want de lastige Staten-Generaal wa
ren er niet.
De ministers van marine en oorlog gaven toen hunne
nieuwe plannen op.
Gaat nu eens de lange lijst na, in de sluitingsrede
opgesomd, en men zal zonneklaar zien, dat er niets
van eenig belang is gedaan.
De begrooting voor West-Indie werd in een halven
dag door de Kamers afgehamerd. Er was geen discussie
bijna en dus geen bezwaar.
Men geeft verder hoog op van een handelstractaat
met Oostenrijk, een land, waarmede wij weinig handel
hebben. Wij voeren er niet de waarde van 1 millioen
per jaar heen. En dat tractaat is de letterlijke copie
van het tractaat met Italië gesloten, zooals het verslag
van de Tweede Kamer zeide. Het tractaat met Enge
land over de kust van Guinea deugde niet en is bij
protocol, op aandrang van de Kamers, verbeterd. Dan
beroemt de minister van buitenlandsche zaken zich
op een paar nietige postverdragen! Één postverdrag
eischt echter dringend herziening. In Frankrijk wordt
onze briefwisseling nog hoog belast en de meeste lan
den hebben gunstiger tractaten. Daaraan is niets gedaan
ondauks de klachten van handel en nijverheid.
De minister van finantien bluft op de wetjes op de
suiker en de bieren en azijn en. Dat zijn wetjes van
weinige artikelen, die niets beduiden en die geheel en
al door de Tweede Kamer z{jn omgewerkt. Bij de discus-
sien bleek meer dan ooit de onkunde van den minister
van finantien, ja, er zal een voorstel tot wijziging van
de wet op beetwortelsuiker moeten komenomdat hij
er tijdens de discussie in de Tweede Kamer eene dwaze
verandering in bracht. Maar wat is wezenlijk tot ver
betering van ons belastingstelsel gedaan? Niets. Onze
wetten op personeel en patent zijn intusschen ellendig
en verouderd.
De minister van binnenlandsche zaken werkt. Hij gaf
nieuwe wetten op de veepest en een ontwerp op het
hooger onderwijs is by den Raad van State. Maar dat
eenige onteigenings-wetten zijn aangenomen om de spoor
wegen verder aan te leggen, is natuurlijk. Moest, men
onze spoorwegen afwerken of niet? Maar waar blijft
eene in de vorige openingsrede toegezegde nieuwe wet
op stoomwerktuigen?
Wat deed de minister van justitie in een vol jaar?
Waar zijn eene tiendwet, een nieuw wetboek van straf
recht en van burgerlijke rechtsvordering, noodig om
de rechterlijke organisatie van 1860 in te voeren en
ons goedkoop recht te verschaffen, zoozeer noodig? Die
minister voert niets uit. Alleen had men in de slui
tingsrede op een paar naturalisatie-wetten kunnen
wijzen. Dat paste in eene opsomming van zoo weinig
beteekenende wetten.
Wat van eenig belang was, deugde niet of is terug
genomen. Men denke aan de schutterij wet en de inge
trokken wet op de uitgifte in erfpacht van woeste
gronden in Indie.
Gewoonlijk is eene sluitingsrede kort; deze is lang.
Men mag vragenWas ist der langen Rede Tcurzer Sinn
Het beste bewijs, dat men vele woorden noodig hac^,
om werkeloosheid op velerlei gebied te verbloemen en
eene mystificatie te meer.
Aan den Morning Post schrijft men uit Rome onder dag-
teekening van 9 Augustus: Jongstleden Zondag den 9deu waren
te Albano eene ontzaggelijke hoeveelheid bezoekers. Er waren
feesten zoowel te Marino als te Aricia, aan beide zijden van
het stadje, welke kerkelijke feesten gepaard gingen met geheel
wereldsehe uitspanningen, maar dit jaar werden gevolgd door
eene vreeselijke epidemie. In den nacht van Dingsdag brak de
cholera in de stad uit met zulk eene hevigheid, dat de ziekte
van bet eerste oogenblik af een ongekend hevig karakter kreeg;
bij het aanbreken van den dag waren op de 6000 inwoners
niet minder dan 117 gevallen, waarvan 15 doodelijk. Ik bevond
mij toen onder de vreemdelingen te Albano. Eene wandeling
door de stad deed mij terstond de uitgebreidheid van de kwaal
bespeuren. Overal en onophoudelijk ontmoette ik processies
van priesters, die het heilig oliesel naar de stervenden bragten,
draagbaren, waarop de lijders lagen, die naar het gasthuis werden
getransporteerd, of wel lijken, die men ging begraven. Voort
durend zond men telegrammen naar Rome waarbij instructien,
geneesheeren en rijtuigen werden gevraagd.
De kardinaal Altieri, bisschop van Albano, verliet terstond
de hoofdstad en kwam in zijn deocees om de ingezetenen door
zijne tegenwoordigheid moed in te boezemen. In den namiddag
kwamen uit Rome een aantal personen om hunne bloedverwanten,
die zij in het stadje hadden gelaten en voor wie zij zeer ongerust
waren, zoo spoedig mogelijk naar elders te brengen. In den
namiddag begaf ik mij met mijn rijtuig naar Genzano over de
Arcia-brug. Bij Olmoto vond ik den weg afgezet door eene
sanitair cordoD, waardoor niemand passeren mogt dan na eene
berooking te hebben ondergaan.
Toen ik met het vallen van den avond te Albano terugkeerde,
kon mijn rijtuig zich geen weg banen door de vuren, die men
op last van den kardinaal had ontstoken. Gisteren morgen reden
de lijkwagens door de stad om de lijken op te nemen, die in
zeer ruwe kisten waren gelegd, ten einde ze naar het kerkhof
over te brengen. De meeste winkels waren gesloten, daar de
eigenaars dood of verdwenen waren. Tafeltjes met fruit waren
niet meer te ziende wijnhuizen daarentegen waren zeer druk
bezocht. Het verblijf te Albano was even gevaarlijk als onaan
genaam. Ik wilde mij naar eene gezonde plaats begeven, uaar
Genzano of Veiletri, maar de autoriteiten van Aricia hadden
gewapende posten uitgezef die beletten dat iemand uit Albano
derwaarts kwam. Er schoot mij niets over dan mijn paard te
wenden, Albano weder door te rijden en naar Rome te gaan.
Hier gekomen, zoo vervolgt de briefschrijver den lOden
Augustus, vond ik iedereen ten prooi aan de grootste ontsteltenis
over het gebeurde te Albano. Te Rome was de loop der ziekte
in de hoogste mate hevig. Zij tastte de verschillende wijken
en deelen der stad heftig aan, maar de gemiddelde sterfte was
gering. Zij overtrof in den laatsten tijd nooit het getal 15,
terwijl te Albano in drie dagen 200 van de 6000 inwoners
werden aangetast, waarvan 120 bezweken. De bevolking aldaar
vlugtte naar alle zijden, met zich dc Jriem der ziekte mede
nemende, welke zij nu overal verspreidde, terwijl zij bij hunne
aankomst in de plaats die zij zich tot tocvlugtsoord gekozen
had, bezweek.
De Fransche Moniteur zegt omtrent de ziekte in dit berg-
stadju: „Te Albano begint de cholera minder hevig te worden,
maar heeft zij talrijke slagtoffers gemaakt. Na de koningin
weduwe van Napels en de prinses Colonna is de prins Altieri,
kardinaal en bisschop van Albano, daaraan gestorven; deze
prelaat had, zoodra hij te Rome berigt van het uitbarsten dei-
epidemie in zijn diocees ontving, zich derwaarts begeven en aan
het hoofd van de geestelijkheid, de klooster-geestelijkheid zoowel
als de wereldlijke, blijken gegeven van apostolischen ijver en
zelfopoffering, die boven allen lof verheven zijn. l)e kardinaal
Altieri is te Albano aanhoudend, tot dat hij zelf bezweek, bezig
geweest de lijders te bezoeken en de bevolking op te beuren en
te bemoedigen. In deze taak is hij bijgestaan door den kardinaal
die Pietro, die evenmin als hij moeite en zelfopoffering heeft
gespaard. Ook de pauselijke zouaven, die te Albano garnizoen
houden, geven treffende blijken van moed en ijver."
Volgens de Weener Abendpost is van den Oostenrijkschen
gezant te Rome het berigt ontvangen dat de prins Januarius
(graaf van Caltagirone), jongste zoon van de pas overleden
kouingin-weduwe van Napels, den 13den dezer te Albano mede
aan de cholera overleden is.
Brussel, 19 Aug. Op eene interpellatie van den Heer
Gerrits, lid van de regterzijde, over de afdamming van de
Ooster-Schelde, is door den minister van buitenlandsche zaken
in de Kamer der Afgevaardigden geantwoord, dat de Belgische
ingenieurs nog niet gereed waren met hun verslag over de uit
spraak der vreemde ingenieurs. De minister verklaarde voorts,
dat het protest der Belgische regering krachtig zou worden
gehandhaafd. Die verklaring van den minister werd met luide
teekenen van goedkeuring ontvangen.
- Tegenwoordig worden bij het op- en afladen van koop
mansvaartuigen te Antwerpen, vrouwen gebezigd, die zich veel
inschikkelijker en ijveriger in dien arbeid betoonen dan de
Assen, 18 Aug. Men verneemt dat sommige kiezers
het plan hebben den Heer P. van Bosse, oud-minister van finan
cien, het mandaat als volksvertegenwoordiger voor dit gewest
aan te bieden, ten einde eene financiële specialiteit in de Kamer
te brengen.
Braliel, 21 Aug. Dat de dronkenschap den mensch
ontaardt en tot allerlei verkeerdheden vervoert, is reeds door
menig voorval gestaafd. De volgende gebeurtenis geeft daarvan,
helaas! weer een nieuw bewijs. Gepasseerden Zondag namiddag
kwam zekere W. v. B., te Znilichem, een aarts dronkaard, in
beschonken en opgewonden toestand te huis en bragt zijne bij
hem inwonende moeder met een mes eene zoo erge verwonding
aan het hoofd toe, dat geneeskundige hulp moest worden inge
roepen. Hadde zijne huisvrouw niet ijlings de vlugt genomen,
gewis zou hij ook deze handtastelijk hebben aangerand.
Nog denzelfden dag is genoemde W. v. B. gevankelijk naar
Tiel getransporteerd, terwijl van een en ander onmiddelijk proces
verbaal is opgemaakt.
Naardien gemelde persoon eenigen tijd geleden eene maand
gevangenisstraf heeft ondergaan wegens verregaande mishandeling
zijner echtgenoote en alzoo een onverbeterlijk en gevaarlijk
mensch schijnt te zijn, hoopt men, dat de justitie hem een
langdurig verblijf in den kerker moge beschikken. Ingcz
De echtgenoote van zekeren B. T. te Zelhem, welke
sedert negen jaren volslagen blind was, is dezer dagen
geheel ziende teruggekomen uit Utrecht, alwaar zy sedert
Pinksteren onder behandeling van professor Donders
geweest was. Men kan zich de vreugde van haar en
hare betrekkingen eenigzins voorstellen, als men weet
dat zij kinderen heeft, die zij nog nooit, gezien had.
Oliarloi», 21 Aug. Gisteren is een in het nabu
rige Katendrecht woonachtig persoon door de cholera
aangetast $n spoedig daarna overleden. Ook een meisje
uit deze gemeente is, naar men zegt, ernstig aangetast,
doch leefde nog bij het afzenden dezes.
Ook te Ridderkerk zijn twee personen aan cholera
overleden.
Te Maassluis is, volgens de N. R. Cf., een 23jarig
meisjedat Zaturdag en Zondag de Rotterdamsche
kermis had bygewoondDingsdag aan de cholera
overleden.
Bruinisse, 23 Aug. In deze gemeente heerscht
groote verslagenheid door het uitbreken der cholera.
Reeds 5 personen, waaronder 2 volwassenen, bezweken
in deze week aan die vreesselijke ziekte. Gisteren werd
eene vrouw aangetast, wier einde zeer nabij schijnt te
wezendoor haar dood zou een man met tien kinderen
in diepen rouw gedompeld worden.
Aan den Gemeenteraad alhier is 11. Dingsdag een
adres ingediend, hetwelk door 80 personen was onder
teekend, om alhier geen kermis te doen plaats hebben;
hieraan is dan ook dadelijk gehoor gegeven en de
kermis geschorst geworden.
Zïerilcasee21 Aug. Op Zondag en Maandag
zijn 11, öp Dingsdag 8, op Woensdag 16 en op Donder
dag 12 personen tc Rotterdam aan de cholera overleden.
Het blijkt uit deze opgave dat de zoo zeer gevreesde
ziekte op onrustbarende wijze toeneemt en is het niet
te bevreemden dat vele ingezetenen in deze gemeente
met bekommering de aanstaande kermis te gemoet zien.
Er zijn toch voorbeelden te over dat daar waar feesten
worden gevierd en de toevloed van vreemdelingen
groot is, de cholera doorgaans uitbreekt.
De minister van binnenl. zaken heeft dd. 15 Au?, jl.
de volgende circulaire gerikt aan de commissarissen des Konings.
„Enkele gevallen van cholera zijn tc Rotterdam waargenomen.
Hoe betreurenswaardig dit feit moge zijn, geeft het nog geene
aanleiding tot ernstige bezorgdheid, zoo lang die ziekte geene
epidemische uitbreiding erlangt. Het is echter de pligt van de
regering en van gewestelijke en plnatsclijkebist uren, om on
verwijld maatregelen te nemen tot wering der cholera, voor
zoover die maatregelen niet reeds genomen zijn. Bij mijne
circulaire van den 14den Febr. II., no. 236 (9de afd.), wees
ik UI1EG. op de noodzakelijkheid, om met het nemen van
maatregelen niet te wachten totdat de cholera zich in ons midden
vertoonde, maar vooraf al les te doeu wat mogelijk is, om voor
de volksgezondheid schadelijke omstandigheden weg te nemen,
en verzocht u, de aandacht der gemeentebesturen nadrukkelijk
hierop te vestigen, met opsomming van de punten, welke in
de eerste plaats voorziening vereischen.
„Ik acht het niet ondienstig UHEG. thans aan die circulaire
te herinneren, alsmede aan die van mijnen ambtsvoorganger,
van den 23sten April 1866, geplaatst in de Staatscourant van
den 25sten April van dat jaar, en aan mijne circulaire van
den 19den Junij 1866, no. 238 (9de afd.)
„Het is van het grootste belang, dat overal door de Gemeente
besturen de in die circulaires aanbevolen maatregelen onverwijld
worden genomen, en dat zij met kracht en cuergie worden uit
gevoerd, opdat niets verzuimd worde wat in 's menschen magt
is, om de verbreiding der cholera tegen te gaan of, zoo zij
ergens binnendringt hare kracht te verzwakken.
„Ik verzoek UHEG. de gemeentebesturen, bij de mededeeling
van het bovenstaande, te wijzen op de groote verantwoordelijk
heid, die volgens onze staatsinstellingen ten opzigte van de zorg
voor de gezondheidsbelangen der gemeente op hen rust.
„Aan de besturen der gemeenten, waar in den loop van deze
of der eerstvolgende maanden kermissen of jaarmarkten zouden
gehouden worden, zal in ernstige overweging bchooren gegeven
te worden, die dit jaar niet te doen plaats hebben wanneer
de cholera onverhoopt eene epidemische verbreiding in een deel
van het rijk bekomen mogt.
„Aan allen zij verder aanbevolen het vaststellen van ver
ordeningen, zooals te Maastricht en te 's Gravenhage is geschied
waarbij aan de politie de magt wordt grgeven de woningen,
waarin zich gevallen van besmettelijke ziekten, of die als
zoodanig door het gemeentebestuur beschouwd worden, voordoen,
binnen te treden ter reiniging of desinfectie eu straf wordt
bepaald op het niet toelaten of het verhinderen der reiniging
of desinfectie.
Z. M. de Koning heeft, bij besluit van 12 dezer
de Vereeniging het anti-dagblad-zegel-verbond als
regtspersoon erkend.
Z. M. heeft benoemd tot 2de luitenant bij de in
fanterie, de heer F. C. Geselschap.
Op de lijst van aanbeveling tot raadsheer in het
prov. geregtshof in Utrecht komt o. a. voor Jhr. Mr.
C. de Jonge, raadsheer in het prov. geregtshof van Zeeland.
Zierilczee, 22 Aug. Dezer dagen werd onze provincie
bezocht door een der beroemdste mannen dezer eeuw, namelijk
Victor Hugo. Maandag morgen stapte hij te Wemeldinge aan
wal, vergezeld van een viertal leden zijner familie, waaronder
ook zijn zoon Francois Victor, die mede eene welverdiende
vermaardheid heeft verkregen. Na dien dag de merkwaardig
heden der stad Goes bezigtigd hebben, vertrok hij des avonds
naar Middelburg. Dingsdag bezocht hij aldaar dc vergaderzalen
van provinciale en gedeputeerde staten, het archief der
provincie, het provinciaal geregtshof, de kabinetten van het
Zceuwsch Genootschap van wetenschappen, het raadhuis en het
praalgraf der gebroeders Evertscn in de Nieuwe Kerk, terwijl
hem door het bestunr der sociëteit op de groote markt eenige
ververschingen waren aangeboden. Daarna werd door hem het
diner te Domburg gebruikt, in v»!ks omstreken de reizigers
onderscheidene uren met welge--!! i» hebben vertoefd.
Woensdag morgen werd de reis over Vlissingen naar Zierikzee
voortgezet, alwaar hij dien namiddag arriveerde. Bij zijne aan
komst werd hem een bouquet bloemen aangeboden. Dien zelfden
dag bezocht hij het raadhuis, den grooten toren, de Nieuwe Kerk,
waar "men hem met keurig orgelspel begroette, en het verdere
bezienswaardige dezer stad en vertrok heden morgen naar
Brouwershaven. Na aldaar het merkwaardige in oogeuscliouw
genomen te hebben, keerde hij wederom in deze stad terug,
om dezelve ten 12 ure te verlaten, en over het Zijpe naar
Dordrecht te vertrekken.
Alles werd door den heer Hugo bezigtigd met eene belang
stelling, die alleen aan iemand van buitengewoue uitgebreide
kennis eigen is.
Eene volledige levensschets te geven van den beroemden
balling is eene onmogelijke taak. Ülenmin den invloed op te
sommen die hij op verschillende staatkundige gebeurteuisscu
heeft uitgeoefend.
Op 26 February 1802 werd hij geboren, en reeds op vijf
jarigen leeftijd volgde hij zijn vader, kolonel in Fransche dienst,
naar Elba, Parijs, Rome en Napels. Die onstuimige jeugd was
slechts de voorbode van zijn volgend leven. Zijn onderwijzer
werd op last der Napoleonistische regering verraderlijk ter dood
gebragt, en zóó zelfs vervolgt hem de haat der familie Napoleon
dat hem in 1855 door lord Palmerston, die hierin de hand
