No. 2585.
25s,e Jaarg.
Woensdag 50 Januarij 1867.
C. M. VOORBEIJTEL,
Arbeiderswoningen.
Nieuwstij d ingen
8
IP ui
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Men tll)o 1111 eert zicli:
In Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amcrika bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
A. 1> o 11 it e ui e ïi t -131" ij
VOOR BEIDE UITGAVEN.
Voor 3 maandenf U^O.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, franco New-York - 3,90.
Verschijnt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentie n:
10 cent voor eiken regel.
Zcgelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentien kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Iugczondcne Stukken, franco.
Bij de aanstaande verkiezing van een lid voor
den Gemeenteraad van Bruinisse op Vrijdag den
1 Februarij a.s. wordt den Kiezers aanbevolen
hunne stemmen uit te brengen op den lieer
Burgemeester aldaar
als zijnde een man, volkomen bekend met de bc-
hoeften der gemeente en tevens "de geschiktheid
bezittende de belangen der ingezetenen met kracht
voor te staan en te bevorderen.
Wij vertrouwen dan ook dat de Kiezers zich
niet door partijzucht zullen laten leiden, maar aan
de slembus zullen bewijzen dat zij hunne belangen
beseffen en behartigen.
De Redactie.
In de Sociëteit St.-Sebastiaan is Vrijdag II. de
tweede meeting gebonden ter bespreking van de
zaak der arbeiderswoningen.
De voorloopige Commissie deelde aan de aan
wezigen mede, dat na gehouden onderzoek en ten
gevolge van verschillende overwegingen het plan
tot stichting van arbeiderswoningen haars inziens
de meeste kans tot slagen had en het best uitvoer
baar zou wezen wanneer zich eene Vereeniging
constitueerde, die aan één der ambachtslieden tegen
lage rente geld voorschoot ten einde deze zoo
danige huisjes voor eigene rekening zou kunnen
bouwen. Bedoelde Vereeniging zou een gedeelte van
het benoodigde kapitaal tegen die lage rente ver
schaffen en daarvoor het regt van toezigt op huur
prijs en onderhoud verkrijgen.
Verschillende heeren konden zich met dit voor
stel niet vereenigen, wijl naar hun inzien het phi-
lanthropisch doel zoodoende op den achtergrond ge
raakte. Kwam er eene Vereeniging tot stand, dan
moest deze geheel voor eigen risico en rekening
bouwen. Tegen dit gevoelen bragt de Commissie
hare bedenkingen in, waaruit levendige debatten
ontstonden.
Ten slotte werd de Commissie uitgenoodigd de
beide voorstellen tot verwezenlijking van liet voor
gestelde plan, de stichting van arbeiderswoningen,
nader te onderzoeken in vereeniging met vier andere
heeren, die de Commissie zich zou toevoegen, ten
einde de aldus zamengestelde Commissie in eene
volgende vergadering rapport zou kunnen uitbrengen
en bepaalde voorstellen van uitvoering overleggen
zou. De Commissie nam deze opdragt aan.
„Luchtspoorweg te New-York". De luclitspoorweg
,1 die te New-York zal aangelegd worden, zal op gesmeed
j ijzeren zuilen van een voet middellijn en veertien voet
1 hoogte rusten. De straten zullen met prachtige bruggen
j overspannen zijn. De beweegkracht zal door stoom-
J werktuigen van 30 paardenkracht aangebragt worden,
I in gewelven onder de straten op een halven mijl af-
stands van elkander geplaatst. Zij zullen een keten
zonder einde, uit ijzerdraad gevlochten, in beweging
J brengen, die over schijven loopende zich een kwart mijl
1 van de machine uitstrekten door een ijzeren koker
H onder het plaveisel doorloopende, terugkeert. De wagens
zullen van een bijzonderen vorm zijn, die elk oogenblik
door den conducteur door middel van een hefboom
ij kunnen stilgehouden worden. De stations zullen op
d gelijke afstanden van elkander geplaatst worden, en de
s wachtkamers op de tweede verdieping van de aangren-
zende gebouwen zijn. De spoorwegpassagiers klimmen
9 langs trappen op en af. Men zegt dat de burgemeester
il van New-York bezwaren tegen de uitvoering van dat
9 werk heeft en zijn toestemming tot nog toe niet heeft
verleend.
Op de Amerikaansche spoorwegen zijn thans rijtui-
9 gen in gebruik, welke aan reizigers, die eene verre reis
9 moeten doen, een onberekenbaar gemak aanbieden. Men
heeft namelijk bij iederen trein wagens, waarin op zeer
gemakkelijke wijze en tegen eene geringe vergoeding
9 voor ieder, die het verlangt, des nachts een bed wordt
gereed gemaakt.
Twee ijzeren 'bouten verbinden de eene zitbank met
9 de andere en hierop wordt een houten raam bevestigd
j een goede en gemakkelijke matras, een kussen en verdere
toebehooren voltooijen de rustplaats. Voor iedere slaap
plaats wordt een gordijn gehangen, zoodat elk reiziger
afgezonderd is, terwijl voor de dames een afgeschoten
gedeelte van den wagen bestemd is. Des morgens wordt
no<* waschwater verstrekt, terwijl ook de kleederen der
reizigers schoongemaakt en schoenen gepoest worden.
Men heeft de bediening der reizigers aan negers toever
trouwd, die eene bijzondere vlugheid verkregen hebben
in het gereedmaken en wegbergen dezer slaapplaatsen.
In vier a vijf minuten is de gelieele bedtoestel verdwenen
of gereed gemaakt.
De Amerikaansche dagbladen, opgaven van de op
brengst der oliewellen mededeelende, geven de hoop te
kennen dat de wetenschap spoedig iets moge doen om
de petroleum ook voor andere doeleinden dan de ver
lichting te doen dienen. De productie van die aardolie
is in het afgeloopen jaar de vraag zooveel te boven ge
gaan, dat het op de onderscheidene markten der wereld
voorhanden overschot, waarmede het loopende jaar begon,
wordt begroot op 733,000 vaten gezuiverde petroleum,
welke, gelijk de bedoelde dagbladen zeggen, verbruikt
zullen moeten zijn alvorens de productie van 1867 aan
de markt kan worden gebragt.
In de lucifers-fabriekte Frankfort (Staat New-York
in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika) worden
jaarlijks verbruikt niet minder dan 700,000 voet dennen
hout (voor de lucifers zeiven), 400,000 voet lindehout
(voor de pakkisten) 400 vaten zwavel en 9600 pond
(4349 Nederl. pond) phosphorus. De machines zijn dag
en nacht in werking, en het aantal arbeiders is 300.
Voor de doosjes, waarin de lucifers worden afgeleverd,
is dagelijks noodigvoor de kleine 226 Nederl. pond.
papier; voor de groote 676 Nederl. pond bordpapier;
voor het plakken 30 Nederl. pond. meel; en het zegel,
dat de regering op de doosjes eischt, veroorzaakt een
uitgave van 1440 dollars daags.
Men heeft berekend, dat het levensonderhoud van
ieder man, vrouw en kind te New-York, in den tegen-
woordigen tijd op 37 cents (92% cents Nederlandsch)
per hoofd te staan komt, en wel naar de volgende ver
deeling: Yleesch 16 cents (40 c. N.); visch, 2 cents
(5 c. N.); eijeren en gevogelte, 2% c. (6% c. N.);
groenten 3 c. (7% c. N.); vruchten 1% c. (3,J/4c. N.);
brood 7 cents (17% c. N.)thee, koffij en suiker, 5 c.
(12% c. N.). De gelieele som, die dagelijks door de stad
voor eetwaren betaald wordt bedraagt 370,000 dollars
(925,000 gulden).
©w
Londen23 Jan. Ten gevolge van de gestremde
scheepvaart op de Theems (die intusschen weldra hersteld
zal zijn, nu dooiweder is ingetreden) waren gisteren eene
massa arbeiders broodeloos, zoodat liefdadige instellingen
en politie-bureaux door hongerigen als het ware belegerd
werden. In de parken waar het ijs op vele plaatsen
eene dikte heeft van 4% duim., wemelde het van schaat
senrijders die zich zelfs des avonds bij fakkellicht
aan hunne geliefkoosde, maar gevaarlijke uitspanning
overgaven; ook de sullebanen waren druk bezocht; men
schat het aantal aanwezigen op p. m. 40,000.
In het dorp Coxhoe (graafschap Durham), hebben
zich 11. Zaturdag gevallen van cholera geopenbaardvan
23 aangetasten zijn reeds eenigen bezwekenslecht drink
water wordt als eene der voornaamste oorzaken van het
uitbarsten der ziekte aangemerkt.
De prachtige kerk van St. John Baptist te Croydon,
een der schoonste meesterstukken van kerkelijke bouw
kunde in Surrey is 11. Zaturdag een prooi der vlammen
geworden. De brand is naar men vermoedt ontstaan
door het te fel stoken van een der verwarmingstoestellen.
Toen de gemeente spuit ter plaatse des onheils aankwam
kon zij geen water geven uithoofde de machinerie be-
vrozen was. Gedurende den brand waaide een hevige
storm, en heeft men aan de omstandigheid dat in de
nabijheid gelegen gebouwen met een dikke laag sneeuw
bedekt waren, te danken, dat zij bp den geweldigen
brand, die niets anders dan de verkalkte muren van de
kerk overliet, gespaard zijn gebleven.
Zekere heer Hall uit Noord-Amerika heeft bij een
onlangs plaats gehad hebbende Noordpool vaart een
gouden horologie en verscheiden zilveren lepels, die aan
de bemanning der Franklijnsche schepen „Cerberus" en
„Terror" toebehoord hebben bij de Eskimos opgekocht.
Hij deelt tegelijkertijd mede, dat eenige lieden der be
manning in de Committee-baai door de inboorlingen onder
een boot in de sneeuw begraven zijn. De heer Hall wilde
zich van deze omstandigheden overtuigen, doch werd
daarin door de Eskimos verhinderd.
Het plotseling ingevallen dooiweder, vergezeld van
regen, heeft de straten zoodanig met ij zei overtrokken,
dat het voor mensch en beest bijna niet doenlijk is zich op
de beenen te houden; in een enkel hospitaal zijn dan
ook reeds meer dan 40 personen gebragt, die arm- of
heenbreuk of andere kwetsuren hadden bekomen; bij
Blackfiarsburg zag men op één oogenblik van den dag
een 20-tal paarden te gelijk op straat liggen. Op de
rivier heeft de ijsgang veel schade aangerigt.
Dezer dagen overleed een vrouw in het werkhuis te
Dublin in den buitengewoon hoogen ouderdom van 104
jaren. Zij was sedert 1824 in dat gesticht verpleegd
geworden.
Aangaande den brand op de Mississippi-stoomboot
Fasbione waarbij meer dan 300 personen zijn omgekomen,
verneemt men nader dat het vaartuig op zeveu mijlen
afstands van Baton-Rouge vlam vatte, vermoedelijk door
vonken uit den schoorsteen. Het vuur breidejp zich zoo
snel uit, dat er aan geen blusschen te denken was, in
zonderheid toen de groote lading katoen2700 balen
werd aangetast. Ongeveer 100 kajuit- en 300 dekpas
sagiers, de laatsten bijna allen negers, waren er aanboord.
Velen wierpen zich in den stroom; de overigen liepen
van de eene naar de andere zijde, totdat ook zij meeren-
deels in bet water werden gedrongen. De kapitein redde
verscheidene vrouwen, die hij in eene boot aan land bragt;
de stuurman bereikte zwemmende den oever. Eene moeder
wierp hare drie kinderen in den vloed en sprong hen
toen na; zij zelve en een harer kinderen werden gered
de beide anderen zag zij voor hare oogen verdrinken.
Er moeten omstreeks 80 menschen gered zijn. Het schip
dreef op eene zandbank en verbrandde bijna geheel.
Weenen, 22 Jan. Anton Pust, die gelijk gemeld
is, uit gebrek aan bewijs in vrijheid is gesteld, verlangt
zijne volkomen vrijspraak en zal van kapitein Palmer
schadeloosstelling eischen voor zijne beleedigde eer en
voor het ondervonden tijdverlies. Het schijnt dat de
dezer dagen hier ontvangen authentieke getuigenissen
omtrent kapitein Palmer niet gunstig luiden en dat dit
aanleiding heeft gegeven om van de verdere instructie
van de zaak van Pust af te zien.
Berlijn24 Jan. De militaire ligting in Sleeswijk-
Holstein is op verblijdende wijze afgeloopen; zij heeft
met dezelfde rust en orde plaats gehad als in de oude
provinciën. Aanmeldingen voor de vrijwillige dienst zijn
reeds ontvangen tot een getal van 1500, waarvan 1000
zijn aangenomen; het is een verblijdend kenteeken dat
rijke boerenzonen vrijwillig bij de cavallerie dienst nemen
met den uitdrukkelijken wensch om ingedeeld te worden
bij een regement dat buiten de hertogdommen in be
zetting ligt.
Frankfort 23 Jan. Uit Regensburg wordt ge
meld, dat op den hertog van Wurtemberg, die in den
omtrek dier stad uitgestrekte jagtvelden bezitdezer
dagen door wilddieven werd geschoten. Gelukkig was
de hertog dik gekleed, zoodat het schroot hem slechts
weinig letsel heeft gedaan. Enkele hagelkorrels kunnen
zonder veel pijn worden uitgesneden.
Brussel, 26 Jan. De Indépendance Beige deelt
heden het volgende mede. De commissie van ingenieurs,
benoemd door Pruissen, Frankrijk en Engeland, zal in
de volgende week het haar opgedragen onderzoek der
Schelde-kwestie aanvangen. Bedoeld onderzoek zal door
de Nederlandsche regering in geenerlei opzigt worden
bemoeijelijkt.
Gi'oningfoii23 Jan. Als eene merkwaardige bij
zonderheid dient gemeld te worden, dat, in de nabijheid
dezer stad, op een stuk land buiten de Steentilpoort,
onder de sneeuw is gevonden een sedert 3 dagen vermist
wordend schaap, hetwelk onder de sneeuw drie levende
lammeren ter wereld had gebragt. Kraamvrouw en zui
gelingen werdennaar omstandighedenredelijk wel
bevonden.
Leeuwarden, 23 Jan. Eenige dagen geleden
is alhier de vrouw van W. Metskes, goudsmidsknecht,
van 3 meisjes bevallen, die allen welgeschapen zijn en
heden nog in goeden welstand verkeerden. Het echtpaar
is in Nov. 1865 gehuwd.
Zekere veldwachter eener Friesche gemeente, wiens
lust het is te verbaliseren, had zijne buren voor en na
bekeurd over het behoorlijk deponeren van asch ter
plaatse waar zulks bij gladheid te doen gebruikelijk is.
De buurvrouwen, die geloofden dat daar wij allen dage
lijks in vele opzigten struikelen, de veldwachter en zijne
vrouw ook wel eens zouden mistasten in hetgeen voor
wet en regt bestaanbaar is, letten met argus-oogen op
het doen en laten dezer^chteliedcn en vonden ze beiden
schuldig aan aschpot-oelicten, waarom van deze ver
grijpen proces-verbaal werd opgemaakt en klagte inge
leverd bij den kantonregter. Deze veroordeelde beiden
tot geldboete of gevangenis. De vrouw verkoos de boete
te betalen, doch de man begaf zich naar de kantonnale
gevangenis aldaar, ten einde twee dagen te zitten. Doch
na een uur gezeten te hebben, zag men hem weer op
straat, hetzij de grendels van de gevangenis niet sloten,
hetzij de behulpzame hand tot zyne ontvlugting was
geboden. De commissaris van politie evenwel liet den
veldwachter weêr oppakken en vastzetten.
Meppel25 Jan. Te Lhee gemeente Dwingelo,
heeft een löjarig dienstmeisje met name II. L.door
middel van lucifers beproefd de boerderij van haren
meester in brand te steken, welke brand echter gelukkig
nog bij tijds is gebluscht. Bii het geregtelijk verhoor
heeft zij dadelijk de misdaad bekend en is gevankelijk
naar Assen opgezonden.
Apeldoorn25 Jan. Men meldt, dat Z. M. de
Koning aan Albart Huisman en Bart Kluin, van Vaassen
door liet prov. geregtshof te Arnhem onlangs ter dood
veroordeeld, gratie van de doodstraf heeft geschonken
en die veranderd in 15jarige gevangenisstraf.
Hoog-Keppel, 24 Jan. De veepest breidt zich
in onze omstreken op eene onrustbarende wijze uit. In
het naburige Wehl zijn gisteren een twintigtal verdachte
runderen afgemaakt, en naar men verneemt, zijn er te
Zevenaar reeds 80 stuks onteigend. Met het oog op die
uitbreiding heeft de gemeenteraad van Hummelo en
Keppel gisteren een besluit genomen, waarbij alle in- en
doorvoer van runderen, schapen, geiten, bokken en var
kens, benevens versch vleesch, huiden enz.verboden
wordt. Verder is bepaald, dat alle honden zullen moeten
vast liggen.
's IIoir4x>g-oii?>osoH, 24 Jan. In de zaak van
de kadetten der Militaire Akademie te Breda, die zich
alhier in cellulair voorarrest bevinden, is na dat arrest
door den audituermilitair en commissarissen nog eene
instructie gehouden, waarbij te Breda aan de akademie
weder 33 kadetten zijn verhoord. De instructie in deze
zoo veel gerucht makende zaak schijnt alsnu eindelijk
te zijn afgeloopen, zoodat men verwacht, dat de gedeti
neerde kadetten eerstdaags voor den krijgsraad zullen
teregt staan.
Mlcï<lolt>ux*g', 25 Jan. Volgens het Sluisch Week
blad is ook in Aardenburg en omstreken een aan ge
deputeerde staten gericht adres in omloop, waarbij ver
zocht wordt de stoomboot „de Zeeland" geheel buiten
dienst te stellen. Het is te hopen dat de adressanten
in hun ons onbekend adres er niet alleen op aandringen,
dat de stoomboot „de Zeeland" worde verwijderd, zonder
tevens te vragen dat zij door een andere vervangen zal
worden. Anders, vreezen wij, zal het met de communicatie
niet beter worden, en zal men vermoedelijk nog zeer
dikwijls herhalingen kunnen lezen van berigten, gelijk
er een in hetzelfde nommer van het Sluisch Weekblad
voorkomt, en waarin gezegd wordt, dat de overtogt van
Breskens naar Vlissingen 11. Dingsdag per sloep is geschied,
daar noch stoomboot noch steigerschuit beschikbaar was.
{M. Ct.)
Uit Brussel wordt aan de Middelburgsche Courant
per telegraaf gemeld, dat het in sommige dagbladen
met name o. a. VIndépendance en VEtoUe beige voor
komend berigt als zouden de Engelsche, Fransche en
Duitsche ingenieurs, voor het onderzoek in de Schelde-
kwestie aangewezen, nog in deze maand hunne werk
zaamheden aanvangen, ten eenenmale onjuist is. Er zyn
namelijk over dit onderzoek van ingenieurs moeijelyk-
heden gerezen met Frankrijk.
Zierikzee, 25 Jan. Een dagblad van Pittsburg
(Vereenigde Staten) deelt een treurigen zelfmoord mede bij
Titusville, in Pennsylvanie gepleegd. Men vond in de laars van
den ongelukkige, de volgende lijst van rampspoeden »Ik huwde
eene weduwe, die een volwassen dochter had. Mijn vader kwam
dikwijls bij ons, verliefde op mijn stiefdochter en trouwde haar.
Op deze wijze werd mijn vader, mijn schoonzoon, en mijn stief
dochter, mijn moeder, omdat zij mijns vaders vrouw was. Kort
daarna beviel mijn vrouw van een zoon hij was de schoon
broeder van mijn vader en mijn oom, want hij was de broeder van
mijn stiefmoeder. De vrouw van mijn vader, mijn stiefdochter,
kreeg ook een zoonhij was natuurlijk mijn broeder, en tegelijker
tijd mijn kleinkind, want hij was de zoon van mijn dochter. Mijn
vrouw was mijn grootmoeder, omdat zij mijn moeders moeder was.
Ik was de echtgenoot van mijn vrouw en tevens haar kleinkind.
En, daar nu de echtgenoot van iemands grootmoeder zijn groot
vader is was ik mijn eigen grootvader.
De bij koninklijk besluit van 7 April 1861, n°. 67,
ingestelde eerepenning voor gratis vaccinatie van min
vermogenden, is in deze provincie over het jaar 1865
toegekend aan de heerenP. J. van Dam, te Domburg
J. C. Hoogendorp, te Cortgene, L. F. Rense, te Koude-
kerke, G. H. Steinigeweg te Brouwershaven en Dr. J.
Strehler, te Veere.
Te Maastricht is een zonderling huwelijk gesloten
de jonggetrouwden telden te zamen 149 jaren, daar de
bruidegom 73 en de bruid 76 jaar oud is.
Men leest in het Nieuw Bat. Hand.:
De gouvernements stoomboot Ardjoeno is gisteren naar
Singapore vertrokken, om den heer P. Mijerafte halen
de vurigste wenschen van Batavia's ingezetenen vergezel
len dat vaartuig dat het onverrigter zake terugkomen
moge.
Jl. Maandag avond was een groot aantal inge
zetenen van Arnhem de dupe eener mystificatie. Door
middel van strooibiljetten en omroeper was aangekondigd
dat des avonds ten 9 ure eene narresledevaart in costuum,
met muziek en fakkellicht, zou plaats hebben, beginnende
van de Groote Markt. Gedurende ongeveer een uur was
het marktplein vol menschen en waren de ramen der
omliggende huizen, waaronder ook die van den commis
saris des konings, met dames bezet. Er verscheen evenwel
geene enkele slede en morrende en ontevreden keerde
de menigte huiswaarts. Een paar snaken, die de grap