T
No. 2560.
25s,e Jaarg.
Zaturdag 5 November 1866.
Uitslag der Verkiezing
Nieu wstij dingen.
jPwitisflklttwiSir.
Ingezondene Stukken.
ZIER1KZEESCHE NIEUWSBODE
Men abonneert zich:
Iu Nederland bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amcrika Mj J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigai
Aboiniements-Priis:
voor beide uitgaven.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, iu Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerikafranco New-York- 3,90.
V erschynt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentiën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
ZierikzeeHoek van de Schuithaveu, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken, franco.
Hoofitliiesaistrict Zierikzee.
VOOR
ÉÉN LID
der
Tweede Kamer der Slalen-Generaal,
op 5 0 Oer o bk it i 86 0.
Uitgebragt 1027 stemmen, van onwaarde en in
blanco 23 stemmen, blijft 1004 geldige stemmen.
Volstrekte meerderheid 505 stemmen.
Hiervan verkregen de Heeren
J. J. van KERKWIJK
725
stemmen.
Mr. J. F. SCHUURBF.QUE BOEIJE
178
3
J. L. BERNHARDI
50
3
ANTH. de VLIEGER
26
3
Jhr. J. L. de JONGE
8
3
Mr. J. MOOLENBURGII
5
3
J. E van den BROEK
5
3
D. van WEEL Az
3
3
G. GROEN van PRINSTERER.
3
3
J. van KERKWIJK
2
3
J. J. van KERKWERD.
2
C. GOEKOOP
2
3
O. Baron v. WASSENAER KATWIJK
2
3
Mr. W. v. DOORNv. WESTKAPELLE
2
3
P. H. SAA1JMANS VADER
2
3
J. KERKWIJK
3
G. L. van PERNIS
3
J. J. van KERWIJK
1
3
JACOB van ECK Gz
1
3
Z. F. de JONG van ARKEL
I
3
H. C. DU BOIS
1
3
A. Th. de VLIEGER
1
3
J. A. MARIS
I
Mr. J. S. BOEIJE
Zoodat de Heer J. J. van KERKWIJK is herkozen.
"Weenen28 Oct. De opperbevelhebber van het
gereorganiseerd wordende Oostenrijksche leger heeft een
bevel uitgevaardigd, krachtens hetwelk voortaan zal zijn
verboden, dat officieren de haarsclieiding op liet midden
van den schedel makenbuitengewoon groote baarden,
lorgnetten, horologiekettingen en dergelijke snuisterijen
zullen mede streng verboden zijn, even als linnen hals
boorden.
29 Oct. Jl. Zaturdag heeft men te Praag een kleeder-
makersgezel in hechtenis genomen verdacht van een
aanslag op het leven des Keizers te hebben willen plegen.
Een Engelsch kapitein, Palmer genaamd, heeft dien per
soon gegrepen, terwijl hij met de regterhand een geladen
pistool ophief, juist op het oogenblik, dat de Keizer,
uit den Czechischen schouwburg komende, in het rijtuig
wilde stijgen. De dader is aan de justitie overgeleverd.
Met betrekking tot de opheffing der openbare speel
banken te WiesbadenEmsHomburgNauheiin en
Baden-Baden, kan gemeld worden, dat er onderhande
lingen worden gevoerd, om ze allen op hetzelfde tijdstip
te sluiten. Het zou mogelijk zijn, dat ten gevolge daarvan
de speelbank te Baden-Baden niet zoo spoedig werd
opgeheven als aanvankelijk was bepaald, maar de ver
lenging zal in elk geval niet lang van duur zijn.
De proclamatie door den koning van Saksen ter
gelegenheid van zijn terugkeer in zijne Staten uitge
vaardigd, luidt als volgt:
„Aan mijn volk! Na langdurige smartelijke scheiding,
na een rampspoedigen tijd, keer ik heden in uw midden
terug. Ik weet wat gij geleden en gedragen hebten heb het
met u in het diepst van mijn hart gevoeld; maar ik weet
ook, met welke trouw gij onder alle beproevingen uwen
vorst zijt toegedaan gebleven. Deze gedachte was, naast
het vertrouwen op God, mijn beste troost in de dagen
van rampspoed, welke de onnavorschbare raad der Voor
zienigheid over u en mij beschikt heeft. Die gedachte
geeft mij nieuwen moed, om mijn moeijelijk dagwerk
weder te beginnen. Met dezelfde liefde, die door de vele
bewüzen van gehechtheid, welke ik ontvangen heb, zoo
dit denkbaar ware, nog inniger geworden is, zal ik de
dagen, die God mij nog schenkt, aan de genezing van
e wonden des lands, aan de bevordering van zijne wel
vaart, aan de handhaving van regt en geregtigheid en
Üf*11 bezadigde ontwikkeling onzer staatkundige in-
einngen toewijden. Ik reken daarbij op de ondersteuning
van 's lands vertegenwoordigers, welke ik met de ge
wone openhartigheid en het oude vertrouwen te gemoet
zal komen.
Met dezelfde trouw, waarmede ik aan den ouden bond
gehecht was, zal ik ook aan de nieuwe verbindtenis
waarin ik thans getreden ben, vasthouden en, zooveel
ik vermag, alles doen om haar voor ons bijzonder, gelijk
voor ons gemeene Vaderland zoo heilrijk mogelijk te
doen worden. Moge de Almagtige onze gemeenschap
pelijke pogingen zegenen en Saksen, gelijk vroeger, een
land van vrede, van orde, van nijvere vlijt, van beschaving,
van zedelijkheid en van godsvrucht blijven!"
's Heirtog-oiUboscli, 28 Oct. Sedert eenige
dagen hebben hier des avonds in de Vugterstraat onge
regeldheden plaats tusschen de burgers en de politie,
die dagelijks zoodanig toenemen dat de burgemeester
genoodzaakt is geworden eene proclamatie uit te vaardi
gen, waarbij alle zamenscholingen zijn verboden. Dien
tengevolge is de politie versterkt. Gisteren avond was
men beducht voor ernstige gevolgen, de maréchaussees
te voet en te paard joegen met de bajonet vooruit en
met de paarden over de trottroirs het volk, dat tot
duizenden aangroeide, zelfs hen die in winkels stonden,
uiteen, waardoor eenigen zijn verwond geraakt. Reeds
stond op bevel van den kommandant een bataljon gereed
met geladen geweren, om op den eersten wenk op te
rukken. Bij eenige baldadigheden is het echter gebleven
terwijl er ook enkelen zijn gearresteerd. Het volk blijft
echter zeer opgewonden, vooral op het zien der politie.
Men vreest daarom nog voor ernstige gevolgen, want
nog dagelijks duren de ongeregeldheden voort en wat
is nu de zaak?
Uit Antwerpen is alhier komen wonen, en wel in ge
noemde straat, de gehuwde boterkoopman L. Deze per
soon schijnt men zegt bet ten minste behalve zijne
vrouw, er nog andere vrouwen op na te houden waar
over het publiek, te regt of ten onregte, zeer is ge
belgd en begonnen is met kleine baldadigheden te plegen.
Als boterkoopman oefent hij op de botermarkt een grooten
invloed uit, en doet den prijs aanmerkelijk stijgen. Hij
verklaarde, naar men beweert, aan het volk te zullen
zorgen, dat zij den geheelen winter geen boter konden
gebruiken, en daaruit zou de wrevel ontstaan zijn.
Er werden verschillende liedjes op hem gemaakt, die
te Nijmegen bij Jansen gedrukt zijn en waarin zijn
geheele handel en wandel wordt verhaald. Deze liedjes
zijn op de markt door een colporteur met honderden
verkocht, en werden des avonds in optogt door duizenden
langs de straat gezongen. Dat zingen is nu verboden
en van daar de ongeregeldheden, die men algemeen
gelooft, dat nog ernstiger gevolgen zullen hebben.
Omtrent de wijze waarop te 's Hertogenbosch de
orde hersteld is bp de zamenscholingen op straat, deelt
de Nieuwe Noordbrahanter het volgende mede:
,/Bij ons bestaat geen lynchwet, bij ons heeft het volk
volstrekt het regt niet op eigen gezag schuldigen te
straffen.
//Wij gelooven echter, dat ware dit bedaard, vrien
delijk en op heusche wijze aan het volk onder het oog
gebragt door het hoofd der gemeente en door burgers
van invloed, de geheele oploop spoedig zou geweken
zijn. Men sloeg echter dadelijk den weg van geweld in.
Zaturdag avond was de Vughterstraat letterlijk in een
slagveld, in eene belegerde of barricadeuwijk herschapen.
Politie-agenten beukten op het volk, als of 't vee ware,
de maréchaussees renden wild en woest met blanke sabels
in de hand door de straat en deelden links en regts
slagen uit, terwijl anderen met de kolven van de geweren
er op in stomx>ten. We hopen dat een streng geregtelijk
onderzoek al de gepleegde baldadigheden aan het licht
zal brengen, en dat sommige politie-agenten en eenige
maréchaussées in een gunstiger daglicht zullen worden
gesteld. Zijn echter onze berigten juist, dan is zekere
P. H. in de Berenwoudstraat gewond geworden en beeft
hij een sabelhouw over het gelaat gekregen. Vele anderen
zijn op dezelfde wijze gewond. M. v. R., in de Molen
burgstraat, komende van zijn scheerwinkel, werd met
brutaal geweld vast gegrepen, met ketens geboeid, en
wel zoodanig, dat zijne polzen Zondag nog bebloed waren.
Bij den heer P. v. d. M. hakte en bouwde een maré-
chaussée zoo lievig op het volk, dat uit de deurstijl
stukken vlogen. Bij v. M. op de Vughterdijk reed een
maréchaussée den stoep op, zwaaide zelfs zijn sabel in
de woning van dien bewoner en raasde en tierde zoo
hevig, dat eene jonge vrouw, in gezegende omstandig
heden, gevaarlijk schrikte. Twee slagersknechts, die
vleesch rondbragten, ontweken slechts de dreigende
sabelhouwen door bukken en vlugten. De maréchaussées
rende van af den heer Goulmij tot aan den Vughterdijk
iu vollen draf over de trottoirs, en 't is te verwonderen
dat er niet meer aanwezigen door de paarden vertrapt
zijn. Bij van Es zijn de luitenant der maréchaussées en
de commissaris van politie, naar men zegt, met hunne
van top tot teen gewapende manschappen, met geweld
in huis gedrongen, hebben overal rond geloopen en daar
op een bovenkamer een meisje, de dochter des huizes,
zekere Dora, uit eene kast gesleurd, waarin zij zich van
schrik verborgen had. Nog vele andere baldadigheden
zijn ons ter oore gekomen, doch we zullen, alvorens die
bekend te maken, eerst een nader onderzoek afwachten.
//Zooveel is zeker, dat de houding van den burgemeester
door de burgerij algemeen gelaakt wordt. Zondag bevond
hij zich, tot herstel der rust onder de ingezetenen op
straat, en daar heeft hij zelf kunnen ondervinden dat èn
zijn persoon èn zijne burgelijke waardigheid oneindig
beter in staat zijn om het volk tot bedaren te brengen,
dan de brutaliteit van sommige maréchaussées en politie
agenten. Ware de burgemeester van 's Hertogenbosch
reeds vrijdag of zaturdag, omhangen met zijn insignia,
onder het zaamgerotte volk verschenen, hij zou dan dade
lijk de medehulp van alle aanwezige fatsoenlijke burgers
ondervonden hebben. De Bosschenaars zijn rustige, alles
behalve muitzieke lieden. Zij hebben dat meer dan eens,
maar vooral zaturdag-avond getoond. Hadde de gewa
pende magt in Parijs, Brussel of Luik zich zóó vergeten
als dat hier te 's Hertogenbosch heeft plaats gehad, dan
ware onvermijdelijk een oproer uitgebarsten.
„Het ware te wenschen dat de politie haren dienstijver
wat verdeelde, en in plaats van bij deze gelegenheid
dadelijk de uiterste grenzen daarvan te overschrijden,
in gewone tijden het zingen op de straat en het straat-
rumoer, waarover zoo dikwerf geklaagd is, te keer ging." l
Zierikzee1 November. By het openen der
stembriefjes waren er verscheidene met geestige versjes
ingevuldwaarvan wij de onderstaande hier laten volgen:
Ik stem J. J. van KERKWIJK met hart en met ziel,
Schoon anderen wel wenschten dat hij nu eens viel.
Flink, edel en goed, hebt gij, FOKKER gedaan,
Door trouw aan het hoofd van het zestal te staan.
Wij danken U daarvoor en met warmte en klem
Ontvangt g'eens als Raadslid van vriendjes hun stem.
Daar kunt gij op rekenengij hebt het verdiend
Al schelden U anderen gij blijft onzen vriend.
maken op de dorpelingen, daar vader hem anders in
den bak zal moeten stoppen. „Nu kan ik alle mo
lenaars wel om mijn duim windenzegt een molenaars
knecht te Poortvliet, „nu ik hamers heb laten maken
die nog nergens bekend zijn." Die man begrijpt zeker
niet, dat het de handen zijn, en niet bijzondere hamers,
die de steenen goed moeten scherpen. De scherm
school van meisjes en visschers-vrouwen te Middelharnis,
is nog in volle werking, en is verleden week nog bezocht
geworden door twee heeren. Te Ovezande vischt eene
jonge dochter naar een boeren-zoon, met koffij met sui
ker, want zij wil ook wel met paard en ckais rijden;
maar de boer is wijzer, en zal maar alleen rijden.
Burgemeester, al ben ik van de natie,
Ik kreeg toch ook deftig een proclamatie
Yan bode Harinck bij mijn stembiljet.
Nu bad ik er BOEIJE vast op gezet;
Maar 's avonds heel laat, 'twas tijd te gaan leggen,
Daar komt Rosa veraltereerd me zeggen
»Nahmen maakt aan de deer nog lawaaij",
En waaraftig, Westplate van de kaaij
Bragt me van Platteschor een courant,
Die 'k ging lezeneerst 't nieuws van het land
Maar al spoedig las ik verder geen drop,
Dan tegen KERKWIJK GODEFROIJ NIEROP!
Nu wat Izak dorst zeggen van GODEFROOIJ,
Was, 'k sta je te zeggen, ganschlijk niet mooi,
Maar al heel gaauw, dacht ik: „Wat hagel en nikker,
„'tls niet kaucher, er is str... aan den knikker.
„Zooveel poerem zag ik van mijn leven nog niet,
„Yan eerlijke Joden aan een Israëliet.
,/kWerd boos en ik dacht: 'k ga onder den deken,
„Maar verduals 'k mijn stembriefje teeken,
„Dan is J. J. van KERKWIJK mijn man
„Dus dien stem 'k Burgemeester, kalk hem maar an!"
Te Goes moet er eene herstemming plaats hebben
tusschen de heerenMr. J. II. de Laat de Kanter(af
tredend lid) die 501 en P. II. Saai/mans Vaderdie
303 stemmen verkreeg.
Te Middelburg zijn de beide aftredende leden her
kozen; Mr. G. A. Fokker met 1327 en Mr. D. van Eek
met 1328 stemmen.
I =3
Gcmeng-de berigten.
Er zijn uit de stembussen te Zierikzee nog al veel
stembriefjes gekomen met versjes en opschriften, en
ook met randjes blaauw en geel, keurig mooi getee-
kend; maar by de uitkomst was het:
Hoe ook verguisd, gesleurd door 't slijk,
Was 'tweer den edelen Kerkwijk.
Het is al uitgemaakt dat Izaak met zijn Dagblad
er met een lange neus is afgekomen, maar ook met
een volle beurs, en dan kan hij wel loopen met een
lange neus al was het honderd jaar. Maar het is toch
jammer; er werden toch zooveel gelukkige dagen be
loofd en vrijheden dat al de Lypie's met de Sagajone-
wagen nog wel zouden hebben mogen eten Schouwsche
paling met gebakken spek. Ook een halve Turk had
het zoo goed voor; die zoude het mogelijk wel zoo ver
gebragt hebbendat de Haagsche heeren een Harem
mogen hebben en hunne vrouwen verkoopenzonder
dat dit kwalijk genomen werd, zoo min als in Turkije.
Nog gelukkiger dagen zijn er beloofd door de twist-
geleerden; die volksvrienden lieten doorschemeren dat
het geoorloofd is de halstarrigen, even als in 1787, dood
te slaan, te rooven en te plunderen, en dat dan weder
de geregtigheid zoude slapen of geblinddoekt zijn.
Een ambtenaar te IJzendijke moest geen brieven schrij
ven voor een burger, om die ter hand te stellen aan
zijn ver boven bem geplaatst beambte tot nadeel van
zijn kameraad; maar die een put voor een ander graaft,
valt er dikwijls zelf in. De zoon van den veld
wachter te W. wordt aangeraden, geen liedjes meer te
Vlissing's inwoners veroordeeld tot
lijden en tevens tot zwijgen.
Lijden! akelig denkbeeld; ontroerende gedachte.
Wie beeft niet, op het gezigt van, en wie zoekt zich
niet te wapenen tegen alles wat zelfs in de geringste
mate aanleiding zoude kunnen geven, hem daaraan te
onderwerpen?
Lijden! ligter of zwaarder, moeijelijker of makkely-
ker te dragen, al naarmate men de bewustheid in zich
omdraagt van zelve daartoe al of niet aanleiding te
hebben gegeven; of dit door strafbare overtreding van
Goddelijke of menschelijke wetten verdiend te hebben.
Gelukkig sterveling, die, hoe zwaar het kruis ook
drukken moge, hem door God of menschen op de schou
ders gelegdonder en door alles zonder eenig uitbeding
gelooven kan, dat zijn God regeert en dat die het ook
eenmaal alles wel zal maken.
Maar waar en wie is die man? Neen! hoe verre men
het ook in de practijk des Christendoms gebragt hebbe,
al ware men zelfs professor in de leer der Stoïcijnen.
Neen! hoe vast het geloof aan een albesturend God ook
moge geworteld zijn, wanneer het lijden ons direct
van Hem toekomt, is er mogelijkheid voor, maar, on
dragelijk is en blijft lijden en tegenspoed, wanneer men
de overtuiging heeft dat zulks ons toekomt van men
schen die alzoo handelen zonder oorzaak echter niet
zonder doel en verzwaard wordt bij de gedachten
dat die menschen zijn: onze land- en stadgenooten die
zich onze vrienden durven noemen, maar die, even als
een Joab ten tijde van den herdelijken Koning ge
lijk ons de gewijde geschiedenis leert niets anders
zijn dan noodlottige mengsels, van kloekmoedigheid en
laagheid, en die meesterlijk de rol van vriend en vleijer
spelende, onder een: „is 'twel met u," bij een' krach-
tigen handdruk, hun wreveligen toeleg volbrengen,
desgevorderd zelf bij het volle daglicht.
Gelukkig nogthans, dat het woord medelijden bestaat
en dit zij het dan ook schaarsch toch nog door
eenige opregte vrienden der lijdende menschheid wordt
in practijk gebragt; dit toch is balsem in de wonden,
hoe diep ook geslagen.
Maar wee! driewerf wee! waar men het woord: „me
delijden" uit het woordenboek heeft geschrapt, of, zoo
men het nog behouden heeft, dan hetzelve slechts be
zigt om zijn sluwe treken des te bedekter te kunnen
uitvoeren. Ddar, waar zulks plaats vindt, is men niet
alleen veroordeeld om te lijden, maar ook om te zwy-
gen, hoe hooggaand het lijden ter oorzake van ligchaams-
kwalen, achteruitgang, verlies of gebrek ook wezen moge.
Zwijgen is dé&r het wachtwoord, waar het oor steeds
gewoon aan die toonen der feestvreugde, opstijgende uit
de zalen van weelde en wellust niet kan geleend
worden aan klaag- of treurtoonen, en tengevolge waarvan
men dan ook somtijds gewetenloos genoeg is, om den
gene die het wagen durft zijne nooden in het openbaar
te brengen, de onchristelijkste verwijtingen of bedreigin
gen te doen toekomen. Ziedaar eene flaauwe, maar ware
type van hetgeen de wereld zoo vaak te aanschouwen
geeft, en in de gegeven omstandigheden wel eenigzins
van toepassing kan worden gemaakt op Vlissing's in
woners. Sedert de negentiende eeuw, zoo rijk in het
vinden, maar ook in het verliezen, zoo rijk in verlich
ting, maar ook in verduistering, zoo snel in vooruitgang,
maar waarbij de wijsheid de achterhoede uitmaakt, zoo
hoog geroemd in beschaving, maar bij de practijk van
welke de domste heiden vaak bloozen zou. Sedert die
eeuw ook aan sommige wijzen onzer eeuw het middel
heeft aan de hand gedaan om een klein gedeelte van
ons vaderland zoodanig te pantserendat ga dan
ook het overige gedeelte verloren geen Armstrong-
kanonnen noch Pruissische of Fransche naaldgeweren
hetzelve zullen kunnen bereiken, veel minder schaden,
ook zelfs de Engelsche allesvernielende Landings-sloepen
niet zoodat men naar het getuigenis van krijgskun
dige mannen de grootste mogendheid het hoofd zal
kunnen bieden??? Sedert dat tijdstip is men begonnen
Vlissingen even als zoovele andere gewigtige punten
van ons vaderland buiten de zoogenaamde lijn van de
fensie te teekenen en ook te rekenen, want al dadelijk
is men besloten om even alsof de vijand in aantogt
ware, voorbereidende maatregelen te nemen tot het
opruimen van al datgene, wat by onverhoopte inval den
vijand in handen zoude kunnen vallen. De Marine lag
