ZIERIKZEËSCHE NIEUWSBODE
I
Woensdag 51 January 1866.
N®. 2281
Nieuwstijdingen.
Slwertta.
JLrawftrijjfe.
22ste Jaarg.
Verscheidenheden.
IXrgEZOlTDEiTE STITZZE1T.
Ingelanden van Schouwen!
Men «bonneer* ilchs
lil Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren
In Noord-Amerika hij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Abonnemcnts-Prys:
Voor beide uitgiven.
Voor 3 maandenf *>30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Aincrika, Franco New-York- 3,90.
Verschijnt:
Op Woensdag en Zalurdag.
Advertentlën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzec, lloek van de Schuilhaven, B, No. 94.
Brieven en lugezondene Stukken Franco.
In tic Ver. Sinten van Noord-Aineiika is de winter
inel zulk ccne ongcmcenc strengheid ingevallen, dut
men in de laatste eeuw zich daarvan geen voorbeeld
herinnert. Don 8sten Jan stond dc thermometer 12
graden onder nul. Tengevolge dier buitengewone
koude lirersclit dan ook in de Zuidelijke Stalen eene
jammerlijke ellende. Ruim een inilliocu blanken en
negers in die Staten zijn, naar men berekent, van
voedsel en woning ontbloot. De verecniging, welke
ziclt liet lol der vrijgemaakte slaven aantrekt, onder
steunt 200,000 behoeftigen. In Alabama lijden, lui-
dens de opgave van den gouverneur van dien Slaat,
130,000 mensclien gebrek aan al liet noodigc: in
Arkansas 200,000 dal is bijna de gchcele bevolking;
in Virginia 80,000; en zoo is bel overal Hoc al die
ongelukkigen in bet leven moeten blijven (schrijft de
beriglgcver), weel de Hemel; want bonderden en
duizenden hunner kan zelfs de bestgezinde liefdadig
beid niet bereiken.
Parijs, 23 Jan. Onder de belangrijke verbete
ringen in den jougstcn lijd iu deze hoofdstad onder
nomen, behoort o. a ook dat aatulc hoeken van iedere
straat lantaarns met blaauwe glazen worden aan-
gcbragl waarop in groole wille letters, de naam der
straat staal, en dien men op deze wijze gemakkelijk
des nachts kan lezen
Onlangs nam in hel Grand 10tel te Marseille een
Turk zijn intrek, (lie zeide de neef te zijn van den lieer
Kallimaki gewezen gezant der Porto te Londen. Zijn
voorkomen was wel nict geheel daarmede in overeenstem
ming, maar de toon waarop hij sprak, en zijne houding
en gedrag deden den eigenaar van hel hotel begrijpen
dat een voorname Turk nog niet altijd voornaam behoeft
gekleed te zijn: hij gaf dc schuld aan de klcêrmakers te
Konstantinopel en bediende zijn gast op diens wenken,
terwijl hij hem, op diens verlangen, nog ecnige duizend
francs voorschoot. De Turk nam plaats op den trein
naar Parijsmaar hij een «Ier eerste stations te Saint
Chamas ziet hij een meisje wier schoonheid hem zoozeer
aantrekt, dat hij van zijn verder reisplan afziet. Hij
onderzoekt wie zij is en verneemt dal het de dochter is
van den maire zeiven. Hij brengt dezen een bezoek,
noodigt hem te Marseille op een diné, waarop hij de
onbeschaamdheid heeft ook den turkschen consul le
noodigen en vraagt des maires dochter ten huwelijk.
Deze stemt toe, te meer daar de Turk tot de oude gricksche
kerk behoort en zijne aanstaande dus nict alleen niet van
geloof behoeft te veranderen, maar ook in geen harem
zal worden overgebragt Alvorens het huwelijk wordt
gesloten, wint de maire echter ook zijnerzijds eenige
nariglcn in en het blijkt nu dat de Turk een opligter
is. De reglbank te Marseille heeft hem tot twee jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
Helder, 24 Jan. In hel toedienen van den zoogc-
naamden oorlam aan boord onzer oorlogschepen, komt
met 1 Fcbr. a. s. eene nog al belangrijke wijziging. De
ouderdom, vereischt om iu het genot daarvan te declcn.
thans op 18 jaren bepaald, zal in het vervolg op 20
jaren worden gesteld. Ook zal. vanaf genoemden datum
binnengaats op de schepen geen oorlam meer verstrekt
worden dan alleen bij buitengewone gelegenheid. De be
paling, dat zij. die van den oorlam geen gebruik maken,
daarvoor maandelijks eene schadeloosstelling van 70 cents
ontvangen, zal alsdan buiten werking worden gesteld.
Apeldoorn, 24 Jan. Op den huize de Kannenburg
te Vaassen van wijlen den baron F. A. C F. 4'Isemloorn
a Btois, alwaar dezer dagen dc outzcgcling van den inboedel
plaats vond, beeft men o. a. gevonden ccne waarde van
ruim ƒ102.000 aan gouden tienguldenstukken. Bovendien
vele oude wapenen op perkament geschreven boeken
eene verzameling tcekeningen en etsen en eindelijk hel
hoofd van Maarten van Rossum. den heruchtcn krijgs
overste, die vroeger de Kannenburg bewoonde cn in 1538
het oude Loo slichtte.
Zierikzee, 29 Ja» Men zrgl dat in cciic ver
gadering van den raad der gemeente Drcischor is
besloten, om, als liet polder'bestuur zal overgaat) tot
verbetering van een weg door hegrinding lol aanslui
ting aan den straatweg van Zierikzec naar Brouwers
haven alsdan in «Ie kosten van aanleg van dien
grindweg, voor ecu vijfde deel uil de gemeente fondsen
tc zullen bijdragen in dc veronderstelling dal tot be
kostiging van zoodanigen weg een renteloos voorschot
der provincie zal verkregen worden.
Z. M. dc Koning heeft Zalurdag middag een lang
durig onderhoud gehad met de Hecren Mr. J. A. Philipsc,
voorzitter van de Eerste Kaincr, Mr. G. C. J. van Reeuen,
voorzitter van dc Tweede Kamer der Staten-Generaal en
Mr. JE. baron Mackay, vice-president van den raad van State.
Als vermoedelijke leden van liet nieuwe kabinet
worden genoemd de Hll. Gecrlsema als minister van
binnenlandsehc zaken, van Rosse als minister van
finanlicn en Godcfroi voor justitie, maar biervoor
bestaal geenerlei vaste grond want beslist is er
nog niets. Het meest waarschijnlijk is, dal dc heer
Fransen van dc Putte zal belast worden mei de
zamenstelling van het kabinet.
De slagter van Leeuw le Enschedé had 11. Zalurdag
eene koe gekocht, die als zeer onhandelbaar bekend stond.
Om ze naar dc stad te vervoeren, bad men haar achter
eene kar met zand gehouden met den kop naar beneden
gebogen, terwijl zij bovendien door vier personenieder
met een touw in de hand, dal om dc poolen der koe
bevestigd was, in toom gehouden werd. In die positie
bleef zij tot dc rijks ambtenaren kwamen. Deze vonden
dc aangifte te laag en benaderden hel beest. De slagter
waarschuwde hen de koe niet los te maken maar ze
liever op dc plaats en in dien stand le slagten. Deze
waarschuwing werd in den wind geslagen cn naauwelijks
had inen de koe uit hare onaangename positie bevrijd,
of met één ruk was zij los en nu ging bet in dolle vaart
over straten en door stegen. Hel was zeer donker. Op
dc Heurnc werd de bejaarde slagter M. door bet woedende
beest op de horens genomen en toegetakeld. Een jongeling
werd op de horens genomen en over een schutting ge
worpen. doch kwam er onverlet af. De (immerman G.
werd insgelijks door het razende dier ter neder geworpen
en bekwam eenige kneuzingen. Dc achtervolgende ambte
naren zagen zich genoodzaakt op het dier tc schieten en
eerst toen het door een schot getroffen was, stortte het
neder. Dit oogenhlik nam de slaglcr Klein knaphandig
waar om de koe af te maken.
GEMENGDE BERIGTEN.
Nederland is geredThorbecke is voor altijd als minister
afgetreden, maar is er toch beter afgekomen als Jan de Wit
en Oldenbarneveldwant hij heeft zijn hoofd nog behouden,
cn is dus geen professor zonder hoofd. Men voorspelt nu dat
de veeziekte spoedig zal ophouden en dat er geene ongelukken
meer op de spoorwegen zullen plaats hebben. Vervolgens zal
er geen Fransch meer gesproken mogen wordenveel minder
geleerd, terwijl de Fransche modes zullen worden afgeschaft
en de oude Hollandsche mode worden ingevoerd, bestaande
voor ministers, boeren en heeren in een korten broek, driekante
steek en een staartpruik. Ook zullen de oude Hollandsche
wetten de Fransche vervangen, en de toovenaars weder ge
wogen worden en verbrand en de pijnbanken ingevoerd. Be
lastingen zullen er niet meer betaald moeten worden eu de
interessen der staatsschuld zullen worden verhoogd, daar de
koffijboomen op Java meerder zullen afwerpen als de uitgaven
van den staat bedragen. Dit alles hebben wij te dauken aan
de pen van éénen jood, die derhalve Thorbecke wel moest
vervangen. Ook Goes zal gezegend worden voor de mede
werking van een courantje om dien gelukkigen tijd te beleven
en zal verheven worden tot dc hoofdplaats vau Zeelandterwijl
de redacteur zal benoemd worden tot Landvoogd van het Zeeuwsch
gewest, uit erkentenis voor de gewigtigc diensten aan den Lande
bewezenwant r.u eerst zullen groote verdiensten naar waarde
beloond worden en geene kinderen meer benoemd worden tot
minister en soortgelijke baantjes. Tc Ellewoutsdijk is men
druk bezig met het opvisschen der lading vau een verbranden
schooner, waartoe zelfs den zondag wordt gebruikt. Dus, hoe
stipt wordt de godsdienst gevierd als er ccn centje te verdienen
is. Een garnizoens-slagter te V. moest voortaan hooren,
zien en zwijgendaar hij anders moeite krijgen kanzooals
onlangs is gebleken te E. waar hij met veel staatsie de deur is
uitgezet. Twee dames iu dc gemeente Duivendijke worden
aangeraden zich wat fatsoenlijker te gedragen waunecr zij in
de zangschool te S. komen luisteren, daar zij anders niet meer
zullen toegelaten worden. Een zot te Goes is zoo treurig
over deu dood zijner moeder, dat hij dag en nacht aan de
zwier gaat, en verbeeldt zich rijk genoeg om niet meer te
werkenalthans niet meer voor knecht, maar dau zal hij
baas worden, als hij nog geld heeft. Eene schippers-vrouw
te Z. moest zoo mal niet zijn met den knecht, want de schipper
begint het te merken, co wie weet of ze beiden nog niet over
boord zullen vallen. Tc Oost-Knpelle heeft eene vrouw zoo
veel gepeuzeld vau versch varkensvleeschdat er hulp noodig
is geweest om haar in het leven te behouden. Dc madam
van den tol te O. heeft nu een huis van pret geopend, waar jonge
lui zich vermaken met oude vrouwen. Eene jonge dochter
te West-kapelle kijkt naar geen schrikkeljaar meer, maar heeft
nu zelf iemand ten huwelijk gevraagd, doch is gewezen van
de hand. Eeu boer onder C. kan weder wat in de schijven
rammelen, die spoedig vau meester zullen veranderen. Vroeger
zeide hij: dat het geld op zijn rug groeide als de wol bij de
schapen, maar nu kleeft bij hem de schuld als slijk aan zijne
schoenen. Nu de kikvorsch van den ouden vos te
Ais gearriveerd, zal hij de deur van een naaldridder
voorbij moeten gaan, anders zal hij nog in de naai-machine
snappen. »Men zou er vau aan den drauk raken," zegt
iemand te St.-Annaland»daar er nu weer twee partijen zijn
geweest waar ik niet verzocht ben, en ik ben zoo grappig,
cn een ander heeft pret met mijne meid." Eene boeren
dochter onder C. moe9t op zalurdag geen bezoek brengen op
een molen, daar hare moeder dan nog dol zal worden.
i»Ik ga nu niet ineer naar den dominé om te leeren," zegt
eene dame te M»want dan kan ik geen kermis hou
denen dan weet mijn Kloris geen raad met al zijn geld;
dus, ik zal hem wel helpen." Iu het witte paard te O.
zal ten tooneele gevoerd worden: De reuzin met Willem in
eene kamer, zingende:
'kHeb, 'tis waar een wipper neus,
En wel dikke lippen
Maar ik ben ook als een reus,
Dus, laat mij niet slippen.
I
Dc Ministeriële crisis.
Met diep leedwezen, waarom zonden wij liet ver
bloemen, hebben wij mededecling gedaan van liet ver
schil van gevoelen dat zich in den boezetn van het
Kabinet heeft voorgedaan cn van de gevolgen welke
daaruit reeds aanvankelijk zijn voortgevloeid. Nüdat de
begrootingen van alle leden van het ministerie met
ovcrgroole meerderheid, soms met eenparigheid waren
aangenomen, in spijl van alle pogingen van de conser
vatieven nadat bij dc discussion daarover ondubbel
zinnig gebleken was, dat de minister van binucnlandscbe
zaken volstrekt niet verschilde met zijn ambtgenoot
voor dc koloniën over de gewigtigc voordrag! nopens
de culluuraangclcgeiihcdennadat die cultuurwet in
de afilcelingen was onderzocht, zoodal zij tegen hel
einde van het gewone reces (half Febr. a.s rijp kan
zijn voor de openbare discussie eu beslissing, verneemt
men plotseling dat over een ander punt tan koloniaal
regeringsbeleid, hoewel o i. van betrekkelijk veel min
der gewigt, verdeeldheid bestaal tusschcu die beide
ministers cn wel van dien aard, dat liet hoofd van liet
kabinet eu de minister vau justitie hun ontslag aan Z.
M hebben aangeboden eu de vier overige ministers,
waaronder de minister van koloniën, hunne portefeuil
les ter beschikking des konings hebben gesteld. De
beslissing ovei hel geschil zelf en in verband daarmede
over de verdere constitutie van het kabinet of van een
kabinet is derhalve aan den Koning verbleven, die
alzoo een der gewigligsle regeringsdaden van een
constitutioneel vorst heeft te verrigten
Wat den aard van hel gerezen ineeningsvcrschil be
treft, deze bestaat Itieiin dat de heer Thorbecke liet
beginsel is toegedaan, dat de invoering der strafwet
geving in ludië behoort vastgesteld te worden bij de
nel, terwijl de minister van koloniën van oordeel is,
gelijk ook reeds vroeger door hem is verklaard, dat die
invoering plaats moet hebben bij koninklijk besluit.
En nu zullen vele onzer lezers welligt vragen: maar
moet dat mcciiingsvcrseliil dau aanleiding geven tot
ccne formele kabinclskwestic Was dit geschil niet uit
deu weg tc ruimen geweest?
Ware niet b. v. bij eenvoudige welsvuordragl dc
invoering bij koninklijk besluit aan de beslissing der
vertegenwoordiging zelve te onderwerpen geweest?
Wij antwoorden eenvoudig, dat wij op al die vragen
liet antwoord moeten schuldig blijven Vooreerst om
dat wij niet welen of weten kunnen wat deswege in deu
boezem van liet kabinet mogl zijn voorgevallen, en ten
andere omdat dc daad der beschikbaarstelling van dc
portefeuilles ccne difiuitievc onderwerping aan de
iioogc uitspraak des Konings in zich bevat, dat iu den
regel wel geen plaats zal hebben, dan nadat dc pogin
gen lot oplossing in eigen boezem zullen zijn gebleken
vruchteloos tc zijn. Wij wenschcn ons voor den oogen
hlik van alle verdere bespreking le onthouden. 'sKo-
uiligs wijsheid bcslissc. Maar welke die uitspraak ook
zij, in elk geval zal dc natie ccn zwaar verlies lijden,
hetzij, om ons nu slechts lot dc hoofdpersonen tc bc
palen, in den uitstekenden staatsman, die voor Neder
land op materieel en intellectueel gebied sedert liet
vierde eener eeuw zooveel beeft verligt en onze
gausche staalkundige hervorming cn reorganisatie
heeft tot stand gebiagt, hetzij iu den ervaren en door
tastenden minister van koloniën, die reeds zooveel
voor Inilie heeft gedaan of voorbereid cn van wien
Indie verder het begin van verstandige hervorming en
out wikkeling is wachtende.
Maar hoe ook de beslissing des Konings moge uit
vallen, vordeil het belang des lands, dat de liberale
partij eensgezind blijve. Vooral dau zou de tegenwoor
dige crisis noodlottige gevolgen hebben, indien zij tot
eene scheuring der liberale partij leidde.
Wij hebhen te zanten dc vergadering van Ingelanden
onzes Polders, gehouden den 11 Januarij jl. te Zierikzec
bijgewoond waarin ons het rapport der Commissie uit
ons midden in zake der al of niet vrijverklaring, bij monde
van haren Secretaris werd voorgelezen wij hebben de
gevoelens van geachte sprekers daaromtrent met be
langstelling aangehoord, en van den gcachten Voorzitter
der Commissie van onderzoek vernomen, dat zij gedaan
heeft, wat zij iu het belang der zaak meende te kunnen
doenen waarvan dan ook het Rapport getuigd. Wij
konden ons ook vercenigen met ZEd. voorstel om op deze
vergadering onze stem voor de al of niet vrijverklaring
des polders niet uit te brengen.
Wij nemen echter de vrijheid ecnige opmerkingen en
bedenkingen ter zake in hel midden tc brengen, die, naar
wij vertrouwende aandacht van Ingelanden tot zich
zullen trekken en dan moeten wij al dadelijk opmerken,
dat dc zienswijze van den Heer S. Bounian, omtrent het
Rapport, en diens voorstel tot liet benoemen eener tweede
Commissie uil Ingelanden zeer juist was. In de vergade
ring vau 16 Maart 1865, waarbij dc Commissie bad op
zich genomen om een onderzoek iu le stellen naar de staat
van zaken des polders, liet bedrag barer ontvangsten en
uitgaven gedurende eenige vorige jaren enz. er was toen
ook levens sprake (en dit moest liet hoofddeel harcr werk
zaamheden uitgemaakt hebben) om te onderzoeken, wat
al of niet tot het voortdurend onderhoud des polders zou
bcliooren niet de minste aanwijzing dienaangaande komt
er in het rapport voor, te meer te bejammeren, dewijl
daarop inzonderheid eene stem uilbrcnging zon rusten.
Daarom verlangde de Heer Bouinan, dat bepaald bij de
Hoogc Regering zou onderzocht worden, of bijv. de Duin-
beplantingendc Oude Hoevede Rijshoo f den bij Reepert, de
Due d'Alven te Brouwershaven enz. wat het onderhoud
betreft, al dan niet voor rekening van onzen Polder zoude
komen, waartoe bet geschikt zoude wezen, om eene Com
missie van bijv. drie personen uit Ingelanden te benoemen.
Vergissen wij ons niet, dao was de Voorzitter van mecning,
dat het onderhoud dier posleu niet aan Schouwen is ver
bleven. Vreemd is het ons echter, dat het voorstel van
den Heer Boumao, niet door den Voorzitter werd over
genomen ten einde langs dien weg liet gevoelen der Ver
gadering in te winnen, maar nog meer bevreemde het
ons, de voor Bouman wel wal belcedigende uitdrukking
tc hooren uiten »dat hij wel een klok had hooren luiden,
maar niet wist, waar de klepel hing," woorden toch die
daar al vrij ontijdig cn ongepast werden gehoord, te meer
niet, daar ieder sterngeregtigde bevoegd is, al is het al
niet op meesterlijke wijze zijne meeuingen omtrent de goede
zaak te openbaren haar moeten wij niet laten varen
wij vragen: Zal Schouwen dan blijven voortgaan om voor
een gedeelte */3 het onderhoud van het Havenhoofd te
Zierikzce te helpen dragen? zoo ja, op welke grond? be
staal er een contract uit vroeger dagen, waarbij Ingelanden
zich daartoe hebhen verbonden? zoo ja, men make het
openbaar; wij mcenen echter van niet; zal de Polder bij
vrijverklaring ook moeien voorzien in het onderhoud der
Ondcrzeeschc Oevers langs onze kostbare Zeeweringen?
zoo ja, waar zijn de bewijzen, of vallen zij niet in de
termen van artikel 577 en 578 B W: of bestaan er titels
van eigendom, waaruil blijkt dat zij deu polder bt-liooren
zal Schouwen bij vrijverklaring de 15000 subsidie jaar
lijks aan den achterliggcnden Polder Burgh behoeven uit
te betalen? wij betwijfelen zulks, cn bij verschil van
gevoelen bcslissc de regter, doch wij vragen niet verder.
Ingelanden van Schouwen! Neemt dc zaak in ernstige
overweging, en overtuigt V dal het van liet hoogste be
lang is, voor TJ en Uwe kinderen de zaken door kundige
mannen uit ons midden te doen onderzoeken, ten einde
liet vóór cn tegen met de meeste naauwkcuriglieid te
kunnen wikken cn wegen; ten slotte nog deze opmerking.
Iii den Nieuwsbode van 10 Januarij jl. no. 2275 komt de
gctals opgave voor van de onlvang-tcn en uitgaven des
polders, zonder daarnaar nu verder onderzoek tc willen
doen, voegen wij er de opmerking bij, dat op het Bestuur
des Polders wel eenige (luizende guldens konden worden
