ZIERÏKZEESCHE NIEUWSBODE
Woensdag (I December S865.
,V. 226S.
22s,e Jaarg.
Redevoering
i\ieuw slijdiitgcn.
JFran&rtjjft.
Men abonneer* ilch:
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
I„ Noord-Aniet ika bij J 0U1NTCS. te Grand Ra,,ld», Staal Michigan.
Abonncincnts - Prijs:
Voor beide uitgaven.
Voor 3 maandenf *-30.
Franco per post, in Nederland- 1.60.
Voor Noord-Ainerika, Franco New-Yotk- 3.90
Verschijnt:
Op Woensdag en Znlurdag.
Advertentiën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere planlsiug, 35 cent.
De inzending der Adverlenliën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzce, Hoek van de Schuilhaven. II. Nu. 94.
Brieven en Ingezondeiie Stukken Franco.
van den Iteer J. J. van KERK.WIJK gebonden
in de zitling van 28 November laatstleden, over de
verlichting op den Roompot.
[k zou gaarne van den Minister van Marine eene in
lichting hebben. Wij hebben onlangs van de Regering
ontvangen hel verslag omtrent den staat der zeevisscherijen
over 1864. Op bladz. 16 en 17 wordt aangedrongen op de
verlichting van den Roompot} men leest aldaar: «Een an
dere maatregel, die zeer zeker gerangschikt mag worden
onder de middelen 0111 schipbreuk te voorkomen, betreft de
verlichting van liet zeegat aan den ingang van de haven
van Arnemuiden; een maatregel welks noodzakelijkheid wij
ook reeds in vroegere verslagen trachten aan te loonen.
Gelijk wij toen zeiden, bestonden erbij het departement van
Marine naar het scheen onoverkomelijke bezwaren tegen de
inwilliging van het gedaan verzoek maar de ernst waar
mode de visschers op de verlichting hieven aandringen en
onze innige overtuiging, dat het hier geldt een hoofdbelang
voor de Zeeuwsche visscherijen, legden ons den pligl op om
nog eens l>ij het gouveriiement op de zaak terug te komen.
Wij vonden te meer aanleiding om niet te berusten in de
eerst genomen beslissing, omdat hel ons bleek dal liet voor
nemen van belanghebbenden, 0111 voor eigen rekening bij
Oosl-Capelle een licht te plaatsen, later weder was op
gegeven.
«Aangezien ons uit de vroegere correspondentie met den
Minister van Marine gebleken was, dat liet groote bezwaar
tegen de inwilliging van bel verzoek der adressanten hierin
lag, dat de verlichting van den zoogenaamden Roompot,
boe wensclielijk misschien ook voor de visschers, niet ge
vorderd wordtin hel belang van de scheepvaart, hebben wij
getracht, alvorens op de zaak terug te komen ons daarom
trent te vergewissen en daarom het advies ingewonnen van
onderscheiden deskundigen, experts, oud gezagvoerderseri
dispacheurs, met de gesteldheid van het vaarwater up de
Zeeuwsche slroonien volkomen hekend, en dus best in slaat
de gerezen quaeslic te beoordeelen. Toen nu deze personen
te kennen gaven, dat hel bedoelde licht inderdaad van teel
nul konde zijn ook voor de groote scheepvaart, verzochten
wij hen van die verklaring een schriftelijk bewijs, en zonden
ditals bijlage van onze missiveaan den Minister van Marine.
«In weerwil echter van deze bewijsstukken, in weerwil
ook van onze opmerking, dat in December 1863 wederom
een der visschersvaartuigen van Arneruuiden met zijne
geheele bemanning was verongelukt, en dat, naarmen-
scliclijke berekening, dit onheil zou voorkomen zijn, indien
de gelegenheid bad opengestaan om nog des avonds de haven
le bereiken, antwoordde ons de Minister, dat bij zich ver-
pligl achtte bij zijn vroeger uitgedrukt gevoelen te volhar
den, vooreerst omdat het belang van dc groote visscherij bij
eene verlichting van de haven van Arnemuiden nog altijd
niet werd ingezien; en ten anderen omdat men, door inwil
liging van het gedaan verzoek, alle andere visschersplaatsen
regt zoude geven hetzelfde te eischen.
wlntusschen voegde de Minister er bij, dat er van wege
zijn departement reeds vro geraan de visschers van Arne
muiden werd le kennen gegeven dat aangezien op de be-
grootiog van Marine eenlgegelden beschikbaar waren, men
uit aanmerking van hun behoefligen toestand voor rijks
rekening een liclilupstaud zoude plaatsen, mits zij zeiven,
de gemeente of de provincie zich verbonden voor hel onder
houd zorg te dragen. Dit aanbod, toen niet beantwoord,
werd nu ten slotte door den Minister herhaald.
»Na ontvangst van dit schrijven hebben wij gemeend
niet beter te kunnen doen dan van onze gevoerde corres
pondentie zoowel aan Gedeputeerde Staten van Zeeland als
aan het gemeentebestuur van Arnemuiden kennis te geven,
en beiden met aandrang te verzoeken van hunne zijde mede
te werken, tot bereiking van liet beoogde doel. Deze auto
riten bchooren thans te beslissen; onzerzijds kan ten be
hoeve der Arncmuider visschers niets meer gedaan worden,
dan wij tot nog toe deden."
Ik meen dat ook van andere zijden, bijv. van den handel
van Rotterdam en Zicrikzee er op aangedrongen is, om den
Roompot behoorlijk le verlichten. Men heeft gevraagd, om
rle plaatsing van twee vuren, en wel een vuur op den noor-
dcrhock van liet fort den Haak en een op dc hoogte van
's Graven hoek. Thans maken, behalve de schepen voor Zic
rikzee, Arnemuiden en Middelburg bestemd, verschillende
schepen, die te Rotterdam worden uitgerust van den
Roompot gebruik. Wanneer liet Kanaal door Zuid-Beveland
zal gereed zijn, zal liet getal dier schepen vermeerderen.
De dagbladen hebben onlangs medegedeeld, dal liet schip
Bordeaux, kapitein Harrison, met man en muis op den
Roompot is vergaan. Men schrijft het verongelukken van
dal schip daaraan loc, dal liet zeegat niet behoorlijk wordt
verlicht. Nu zou ik gaarne van den Minister vernemen, of
liet niet mogelijk zou zijn dat hel zeegat behoorlijk verlicht
wierd. Ik wil aannemen, wat beweerd wordt, dat het zee
gat de Roompot r.icl zoogoed is als liet Brou werslia vensche
zeegat, zoodat, wanneer men te kiezen heeft tusscheii die
twee zeegaten, men aan het Brouwershavensche de voor
keur zal geven maar er zijn omstandigheden waarin uien
"iet kiezen kan en het slechts de vraag is, of men den
Roompot wil inloopen of verongelukken: in zulke geval
len kan het niet behoorlijk verlicht zijn van dat zeegat
de oorzaak wezen van het verongelukken van een Schip
en liet daardoor verliezen van merischeiilevens.
Men leest in de particuliere correspondentie uit New-York
aan het Handelsblad: De kleine aardbeving verwekte niet weinig
verbazing door de zonderlinge omstandigheden, waaronder zij
voorkwam. Het schijut, dat in de maand Juuij alhier een Duit-
scher arriveerde, met name Henry Lührs, en zijn intrek nam
in het Wyoming-hötcl, in een der drukste straten van het drukke
New-York. Behalve zijne koffers, had hij een klein kistje bij
zich met oliën, dat hij niet op zijne kamer deed brengen en
daarom in het kantoortje van het hotel werd gezet. Drie of
vier weken later vertrok de Duitscher en liet het bewuste kistje
achter, dat sedert gebruikt werd door sommige der bewoners
van het hotel om schoenen te poetsen, enz., terwijl het tevens
van tijd tot tijd van den eenen hoek in den anderen gesehoven
werd, al naar het iemand in den weg stond. LI. zondag be
merkte een der gasten dat er rook en vlammen uit het kistje
kwamen, en daar hij er onmiddellijk melding van maakte, gre
pen twee daar zijnde heeren het gevaarlijke ding aan en liepen
er regtstreeks de deur mede uit, tot op den rand van het trottoir,
waar men het liet en in huis terugkeerde, en het was tijd ook,
want weinige seconden later hadden zij hunne heldhaftigheid
met hun leven geboet. Op eenmaal sloeg het kistje uit elkander,
met een geluid dat een donderslag geleek en verscheidene mijlen
in den omtrek gehoord werd. De kracht van de uitbarsting was
ontzettend, de huizen vijf of zes straten in de rondte schudden
op hunne grondvesten en duizende vensterglazen niet alleen,
maar geheele vensters met jalouzien, houtwerk en al werden
uit de huizen geslingerd. De plaats waar het kistje zich be
vonden hadwas kenbaar aan een diep gat en een kolossale
steen was uit het trottoir geslagen. Bijna al wat beweegbaar
was in het Wyoming Hotel was vergruisd deuren uit hunue
sponningen geligt of verbrijzeld, terwijl de geheele omtrek een
zonderling schouwspel van verwoesting aanbood. De verbazing
was algemeen. De Duitscher Lührs werd gearresteerd en ver
hoord, maar het bleek, dat hij niet wist welke gevaarlijke ma
terialen hij met zich gevoerd had. Men had hem de oliën
gegeven in Hamburg om hier te verkoopen, of er orders op
te ontvangen, maar had, andere bezigheden hebbende, het be
wuste kistje vergeten en hij werd gevolgelijk in vrijheid gesteld.
Iutusschen verwekte het voorval veel publieke discussie; gelukkig
viel het voor op zondag en niet meer dan twintig tot dertig
personen waren gekwetst, waarvan slechts één gevaarlijk; had
het in de week plaats gegrepeD, dan is het onmogelijk te zeggen
hoe vele menschcnlevens het zou gekost hebben. Het was be
wezen, dat de kracht der ontplofte olie, die het kistje inhield,
meer dan vijf maal die van buskruid te boven ging en men
meent das dat het dezelfde chemische bereiding is als door
den Duitschen doctor Nobel is uitgevonden, een nieuw geheim
der natuur, dat een verschrikkelijk wapen kan worden, zoowel
tot het doorbreken van eene rotsachtige landstreek voor spoor
wegen of kanalenof tot het vernielen van menschen door
het in de lucht doen springen van forten en bolwerken. Met
zulk een bondgenoot in zijne Petersburgmijn had Burnside Lee's
geheele leger en misschien dat van Grant er bij vernietigd.
Londen 30 Nov. Sedert liet uitbreken «Ier vee
ziekte liier te lande zijn er 14,000 runderen door aangetast
waarvan 12,000 zijn gestorven.
Dc speciale commissie le Dublin heeft den 28 Nov.
eene zitting gehouden. Hel paleis van justitie was door
eene talrijke policiemngt bewaakt. Niemand werd ter
audiëntiezaal toegelaten, dan de getuigen en dc verdedigers
der beschuldig len. De jury heeft verklaard dat de ver
volging tegen Lil by ingesteld wettig is; dc beschuldigde
heeft hij geschrifte te kennen gegeven, dat hij ten onregte
is aangeklaagd. De verdediger van Luhy heeft ccnige
exception opgeworpen, welke door hel hof nietig veiklaard,
maar door hel puhlick. dal de vergunning verkregen had,
om de behandeling van het proces hij tc wonen, op de
levendigste wijze toegejuicht zijn. De president van het
hof heeft gedreigd met ontruiming van de zaal, indien
andermaal bijvalsbetuigingen werden geuit. t)e gevangenis
wordt scherp bewaakt. Tol heden heeft men het spoor
van Stephens nog niet ontdekt.
Graaf Purtalinglori, iviens weervoorspellingen
•lezen zomer alweder lamelijlr goed zijn uitgekomen,
heeft nu een zeer strengen winter voorspeld. Voor
duizenden is het dus le hopen dal hij het voor
ditmaal eens mis moge hebben.
In de gemeenteschool der wijk Neuilly, gehouden door
de geestelijke zusters van den H. Vincenlius da Paulo,
heeft den 17den November eene der zusiers, «lie het
toezigt had over een twaalftal kinderen, die straf hadden
beloopen. omdat zij naar hare iiieening niet gehoorzaam
genoeg waren geweest, eene tang gloeijend gemaakt en
daarmede die kinderen den neus geknepen, zoodal velen,
niettegenstaande de aangehragte geneeskundige hulp,
lidlcckcns zullen behouden. Het jongste der kinderen
was 4, het oudste 12 jaren. Dc pulicic van het feit
onderrigl heeft een onderzoek ingesteld.
Krussel, 5 Hoe. De Moniteur deelt mede,
•lal in den toestand des konings ecuc merkbare
verhoring gekomen is
Ecu Vlaamsch blad, te Diest verschijnende maakt melding
van een groot schandaal dat in de gemeente Engsbergs jongst
leden zondag heeft plaats gehad. Uit Sint Truijen waren twee
paters redemptoristen gekomen bij gelegenheid vau het jubileum.
Een van hen beklom zondag den kansel, en had tot tekst ge
kozen de dronkenschap. De gemeente bemerkte echter al zeer
spoedig dat hij zelf in hooge mate beschonkeu was. De pastoor
van Engsberg wendde toen alle mogelijke pogingen aan om den
redenaar te bewegen den kausel te verlaten, maar vruchteloos
zelfs het orgelspel dat op last vau den pastoor weder aanving,
was niet in staat hem te doen zwijgen. Dc gemeente was uit-
geuoodigd het gebouw te verlaten, maar zeer velen, nieuws
gierig naar den afloop, bleven des ondanks. Eiudelijk wierp
de spreker in het vuur zijner bewegingen de waskaars op den
kansel om, eu liep gevaar zelf te verbranden. De menigte,
beducht voor rampen, ging toen heen, en het gelukte ten
slotte zich van den beschonkene meester te maken eu hem
naar zijn bed te brengen.
Wij vermelden dit voorval op gezag van de Indépendance
die het, even als later het Journal des Débafs, in alle bij
zonderheden mededeelt.
Groningen, 24 Nov. Betrekkelijk den vrecselijken
orkaan, die 22 ''cl. oj) de recdc van Havana, heeft gewoed,
vermelden, particuliere beriglen uit Havana, van 27 Oct.,
het volgende: »Op een rcgcnachligen morgen volgde
weldra een hevige wind, die ten 11 ure: tot een storm
overging Ten 3 ure «les namiddags werd reeds een groot
admiraalschip vuor zijne ankers weggerukt en zwaaide
legen andere schepen aan, en, vóór dat het nacht werd,
zag men reeds zes schepen aan den grond zitten. Ten
8 ure des avonds werd de kringvormige beweging van
den orkaan steeds heviger en rukte onder andere schepen
ook de Nederl. schoener Martha, kapt. L. Jonker, voor
zijne ankers weg; het schip kwam tegen een droogdok
zitten waar hel als verpletterd werd. De bemanning
van dezen bodem heeft zich over dc zalings op hel drooge
dok gered. Bij het aanbreken van den dag hieek, dal
hel gehe< Ie schip uiteengezet was, en dat verschansing
lijf- en iiihoulen stuk waren, alsmede dat cr bijna 300
schepen waren, die zware schade hadden, en dan nog
o groote en nagenoeg 100 kleine schepen, die geheel weg
zullen zijn. Ton einde zich de huilengewone lievigheid
van dezen cycloon beter te kunnen voorstellen, zij nog
j vermelddat gedurende den storm allerlei voorwerpen
door dc lucht en op en over de schepen werden geslingerd.
Zoo werd een geheel dak van een huis op het dek der
Martha geworpen en bleef daar liggen.
's BSertogenboscli, 1 Dcc Men meldt dat dc
rijksveldwachter van W Ic Vughl door den heer
procureur generaal in Noord-Brabant voor eene maand
in zijne betrekking is geschorst, dewijl hij zijn
ambtgenoot le GelTcn niet heeft bijgestaan om den
beluchten van der Lee aan tc houden.
Menigeen die den anders zoo wakkeren en ge
spierden van W. kent zal verwonderd vragen wal
hem bewogen heeft aan de uitnoodiging van zijn
ambtgenoot niet te voldoen. Ziehier dereden: van
W. was dien dag als getuige verschenen voor het
kanlüiigcregl te Oss en had hij die gelegenheid zijn
nieuwen jas aangetrokken; devices dien hij de te
verwachten woisteling le zullen scheuren heeft hem,
die ook als een zuinig huisvader bekend staal ai
leen weerhouden de arrestatie mede te helpen
ondernemen.
Alblasserwaard, 2 Dec. Naar wij vernemen, had
in de vorige week, het volgende plaats: Zeker iemand, klein
van gestalte, ontmoette op den grindweg van Nieuwpoort
a/d Lek naar Neder-Slingeland eenen anderen persoon, die
hem uitnoodigde «behulpzaam te zijn in het vangen van zich
daar bevindende eendvogels." Aanstonds sprong de eenden
vanger te dien einde over de sloot aan dien weg, doch sprong,
naar het scheen, mis, en niet over, maar juist in de sloot.
Zonder hulp scheen hij niet op den wal te kunnen komen,
waarom hij den ander verzocht hem ceue hand te willen toe
reiken. Naauwelijks echter had deze dat gedaan, of de voor
gewende eendeuvanger rukte hem bij zich in liet water, hem
zeggende; »nu is je einde daar", en poogde zijn slagtoffer tc
verdriukendoch deze, hoewel klein, wist zich aan de huilden
van zijnen aanvaller te ontwringen en behouden de gemeente
Nieuwpoort te hereiken. De policie doet onderzoek.
Leyden, 1 Dec De regtbank alhier heeft heden een
persoondie onder de gemeente Alphen eene koe van den
regter Rijnoever, door middel van eene lijn, door het water
naar den linkeroever had getrokken en had overgebragt op den
Hoogen Rijndijk, die uitmaakt de van regeringswege tot wering
der veeziekte bewaakte lijn van afsluiting, veroordeeld tot eene
gevangenisstraf van twee maanden, met verbeurdverklaring
van de in beslag genomene koe.
'S Gravenliage, 30 Nov. Dat zucht voor opschik
soms te verre voert, kan weder uit het volgende blijken
Zekere Antje G., dienstmaagd bij een winkelier te Rotterdam,
maakte zich, zonder dat het in den beginne werd opgemerkt,
schuldig aan verschillende diefstallen van goederen uit den
winkelen nog wel goederen naar den laatsten smaakals
cointures, eene crinoline, glacé handschoenen, een zijden voor
schoot, reukwerk, fluweellint, maar ook voorwerpen, waarvan
zij zich niet bedienen konals overhemdenpapieren mans-
boorden enz., maar misschien waren deze voor haren vrijer
bestemd, althans zij had het geluk er een te bezitten. Eindelijk
werd het door den winkelier opgemerkt, doordien hij voorwerpen
miste, die niemand wist dat zich in zijn bezit bevonden. De
politie trok zich de zaak aan, een onderzoek werd ingesteld en
vele van bovengenoemde voorwerpen werden in dc kist van het
dienstmeisje gevonden. Antje bleef evenwel alles ontkennen en
beweerde al deze voorwerpen van haren patroon ten geschenke
te hebben gekregen, terwijl zij aan een ander meisje vele voor
werpen gaf, onder voorwendsel dat zij die in vroegere diensten
ten geschenke had ontvangen. Heden stonden beiden voor liet
provinciaal geregtshof in Zuid-Holland teregt. Het O. M. bij
monde van den adv.-gen. van Manen, nam de opgaven van de
beide beschuldigden niet aan; cn requireerde voor A. G. schul
digverklaring van het wanbedrijf van diefstal door eeue loon
bediende ten nadeele van haren meester, en voor de tweede
besch. aan medepligtigheid, door het desbewust heelen van ge
stolen goederen, en veroordeeling voor ieder tot eene gevange
nisstraf van 25 jaren. Het hof heeft, na zich in raadkamer te
hebben begeven, uitspraak gedaan, en de beide beschuldigden aan
de haar ten laste gelegde feiten schuldig verklaard en veroordeeld,
de eerste besch. tot eene cellulaire gevangenisstraf voor den tijd
van 1 jaar en de tweede tot eene gelijke straf voor 3 maanden.
Dc Cour riet de la Meuse deelt den volgen
den brief mede
Mijnheer de redacteur
Met verwondering heb ik vernomen, dal men mijne
verklaring in dc laatste vergadering der prov. stalen
door den heer Seydlilz voorgelezen van onopregt-
lieid beeft willen verdacht maken.
Ik verklaar dan bij deze, dat de beer van der
Maesen mij nooit of nimmer van eenigen lioege-
naamden brief van den heer Thorbccke, noch ge
heel noch gedeeltelijk, beeft mededecling gedaan,
noch gewag heeft gemaakt
Heb dc goedheid, mijnheer de redacteur, deze
mijne verklaring in hel eerst verschijnend notnmer
van uw geacht blad le willen opnemen.
UEd. dw. dienaar,
F. Gorten.
Werkendam, 3 Dcc. Zondag jl. is hier in de Her
vormde kerk het nieuw geplaatste orgel ingewijd; de talrijke
opkomst getuigde van de belangstelling om dit feest hij te
wonen. De orgauistde heer Appel van Gorinchem, uit-
genoodigd ter bespeling van hetzelve, had dit welwillend op
zich genomen. De sierlijke vorm, maar bovenal de liefelijke
toon hebben de verwachting er van overtroffen. Eere zij den
heer Witte van Utrecht, in wiens fabriek hetzelve is vervaardigd.
Kierikzee, 4 Dcc. Door de regering is het volgende
wetsontwerp bij de Tweede Kamer ingediend:
Vereeniging der gemeenten Zonnemaire en Bommenede.
Art. I. De gemeenten Zonnemaire en Bommenede worden
vereen igd.
Art. 2. De vereenigde gemeente draagt den naam vau
Zonnemaire.
Art. 3. Alle bezittingen eu lasteu der beide gemeenten
komen geheel ten voor- en nadeele der vereeniging.
Art. 4. De eerste keuze van leden van deu raad der
vereenigde gemeente geschiedt iu de gemeente Zonnemaire op
den dag, door gedeputeerde staten van Zeeland te bepalen.
Het bureau van stemopneming voor deze keuze bestaat uit
den voorzitter en twee ledeu van dcu raad der gemeente
Zonnemairedoor dezen te benoemen.
Art. 5. Het eerste derde gedeelte der leden van den raad
treed af met den eersten Dingsdag van September 1867de
eerste helft der wethouders met deu eersten Dingsdag van
September 1869.
