ZII IUk/H SI III MLI WSK01IK
K
tralie
Zutiirdtifi 10 September E 805.
way.
lechl
V,
erhulzers
a
N,
BOOTEN',
n zich bij den
VS,
Uitwerpen.
ïi\T
itc recept,
tt maakt
Maagen
i»g; zij zijn
|>te iu hel
zijn zacht
Verzegel ile
verkrijgbaar.
F. Staties,
m tier Toorn
Wagenstraat, r
Leeuwen
Smit Buchel!
Gasille. (3)
no.
iHen sinds
algemeen
en en uit
lieer
Men abonneert zich:
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
I„ Noord-A.ne.ika bij J QUINTUS, te Grand Rapids, Slaat Michigan.
Abonnements - P r Ijs:
Voor beide uitgaven.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord Amerika, Franco New-York- 3.90.
Verse li IJ nt:
Op Woensdag en Zalurdag.
Advertenllën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De intending der Advcrloiiliëu kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormidd.igs 10 ure.
Bureau:
Zicikzee, Hoek van de Schuilhaven. B. No. 94.
Brieven en lngezondcnc Stukken Franco.
N°. v>2i"2.
22sle Jaarg.
c, Xo in. i
eigenhandig
KUFNEN en
ook bevindt
zijn. Wij
te letten, en I
men de
rin een billet
flfen, en zich
amnaksels.
keelge-
\ieu w slijdingcu.
SI merifta»
In een brief dezer dagen uit New-York ontvangen, wordt
gezegd, dat de misdaad in Amerika, sedert het einde van den
oorlog' zoo schrikbarend is toegenomen, dat wanneer de dag
bladen een enkelen dag uitkomen zonder een bijvoegsel bij
de lijst der gruwelen te leverenhet daarop azende publiek
meent dat men het te kort doet, door het den kost niet op
te disschen waarop het verlekkerd is en aanspraak maakt.
De bandelooze toestand der maatschappij in de Vereenigde
Staten van Amerika, is een voldoende en afdoende reden, waarom
de misdaad er zoo vreeselijk de overhand heeft; maar zonder
een dusdanige oorzaak, schijnen wij met rassche schredeu, een
even slechten of zelfs nog slechteren stand van zakeu hier
te lande te naderen. Elk dagblad dat wij openslaan bevat
ten minste een, zoo niet verscheiden berigten van moord, po-
I gingen tot moord, zelfmoord, of beiden vereeuigd. Ouders ver
moorden kinderen; kinderen vermoorden ouders; cchtgeuooten
j vermoorden hun vrouwen; vrouwen vennoorden haar echtge-
nootenvrienden vermoorden vrienden. Geen band hoe
heilig geen verbiudtenis hoe teeder, schijnt meer veiligheid
voor het leven aan te bieden terwijl mindere misdaden of
dwaasheden, die tot misdaad leiden, zoo iets alledaagsch zijn,
dat er niemand meer acht op slaat enz.
onderzoek van bekwaamheden toegewezen worden en dan zal
uw kans zeer klein zijn.
spoedig ge- r
daags
st wordt inge-
een linnenlap H
spoedig
ïs uren, voor-
Het
op den zetel
ander middel
moeten te
worden, ten
veg te nemen.
als volgt;
3,50/20,50
3,85 - 20.95
bij
Zicrikzee.
at
Goes.
Uerlogcti-
Holloway' s
iden Laine.
ite VAARS,
zelve tegen
wachter te
Londen, 11 Sept. Niettegenstaande de ossen, in de
vorige week per het stoomschip Maas, van Rotterdam aange-
bragt, gezond blijven, zullen zij toch worden afgemaakt en het
vleesch naar de markt worden gezonden.
Men vleide zich dat de koningin, na de inauguratie
van het standbeeld van wijlen haar gemaal te Coburg, tot
g het openbaar leven zoti terugkeeren, doch die hoop is gebleken
1 ijdel te wezen. De Shipping Gazelle beklaagt er zich over,
dat er voor dien prins zoo vele standbeelden worden opgerigt,
waardoor hij vreemden alligt het denkbeeld zou kunnen ont-
L staan dat Engeland arm is aan groote mannen.
u en a
schappi
waarinf
ITS en 5
tijd werk
j H. J. E.
inslaande
DUWENS
i liefst in
goed loon
T. B. VAN
EUKICIX-
:l beneden
;ver dezes.
benoodigd,
;en bij den
De bewegingen der Fenians in Ierland verkrijgen meer
en meer uitbreiding, vooral doordien er, sedert het einde van
den Amcvikaanschen oorlog, onophoudelijk afgedankte man
pen uit Amerika aankomen, voorzien van allerlei wapens,
T n uui mede zij te Cork openlijk langs de straat loopen. Die
manschappen worden door de daartoe ijverig werkzame agenten
■der Fenians aangeworven, en langs dien weg bestaan er hier
ven daar corpsen van 4 a 500 man, die zich des nachts in
I Iden wapenhandel oefenen. Inzonderheid geschiedt dit in de
jomstrekeu van Emly en Mealow. Volgens het Dublinschc dag-
l^fblad Freeman telt de vereenigiug ook in de Vereenigde Staten
en Canada een enorm aantal leden, die zich bepaaldelijk de
■omverwerping der Britschc heerschappij op Amerikaansch groud-
j gebied ten doel stellen. Ten gevolge dezer bewegingen zijn
uit Engelaud twee oorlogschepen en eenige kanonneerbooten
I naar de Iersche westkust uitgezonden, om aldaar te station-
meren en tot eene scherpe surveillance mede te werken.
Het is bij de thans hecrschendc veeziekte der vermelding
j niet onwaardig, dat eeu correspondent van den Times uit Kon-
j. atantinopei schrijft, dut hij, eenvoudig door hij wijze van voor
zorgsmaatregel eiken morgen de neusgaten, mond en tong der
koeijen met azijn te wasschen, 400 stuks hoornvee in een dorp
■der Vorstendommen, waar de veepest schrikkelijke verwoestingen
iianrigtte, geheel daarvoor heeft weten tc behoeden, terwijl het
■vee dat die behaudeling niet had ondergaan, overal in het rond
bij hoopen stierf. Ilij zegt ook, dat de pachters aan de Donau
hebben bevonden, dat dalara stramoniumwanneer het in het
drinkwater van het vee gedaan wordt, een uitstekend praeser-
■yettief tegen die ziekte is. Dit zijn beide eenvoudige middelen,
ft eer gemakkelijk aan te wenden, en daarom aanbevelenswaardig.
De vereenigiug tot bevordering der wetenschappen heeft
L onlangs te Birmingham eene vergadering gehouden, ter viering
f van haar 3ojnrig bestaan. Do ontvangsten over het afgcloopen
jaar bleken geweest tc zijn 3S31 pd. st.,de uitgaven 759 pd.
st. minder. Lord Stanly heeft in deze vergadering eene rede
gehouden, waarin hij o a. te kennen gaf, dat cr jaarlijks vuu
'staatswege ongeveer een milliocu pd. st. wordt besteed en
door bijzondere personen wordt tol dat einde nog ccne veel
grootere som aangewend om de kinderen te loeren lezen en
schrijven. ..Want" zeidc hij ..daar komt toch eigenlijk het
Li lager onderwijs hoofdzakelijk op neer en het ware te wenschen dat
I men dat resultaat steeds op voldoende wijze mogt verkrijgen." Hij
merkte ook op, dat door de opheffing van het dagbladzegel en
der regten op het papier enz. het parlement ongeveer anderhalf
millioen aan inkomsten had opgeofferd ten behoeve daarvan
jen dat er toe besloten was hoofdzakelijk op grond der over
tuiging, dat er geen slagboom behoort te zijn tusschen het volk
en de vrije circulatie der weteuschap.
De prins van Wallis en prins Alfred voor eenigeu tijd
net elkander uit rijden zijndebegon de eerste er vau te
preken wat hij zou doen. wanneer hij koning werd. Koning!
liep Pi ins Alfred. ..Gij zult nooit koning worden!" Wanneer
j e tijd daartoe zal gekomen zijn, zal de kroon bij vergelijkend
Op het eiland Majorca is, ondanks alle voorzorgmaatrcgclen,
de cholera in een hevigen graad uitgebroken. Er hcerscht eene
groote ontsteltenis; velen hebben de stad Palnia verlaten en
onder dezen verscheidene doctoren, zoodat de gouverneur
geneceskundige hulp van Barcelona heeft moeten inroepen.
Treurig moet bovenal het lot zijn van hen, die vlugten willen
en daartoe geen mogelijkheid zien, daar de overige eilandbewoners,
uit vrees vau de besmettelijke ziekte ook in hunne woonplaats
overgebragt te zien, de vlugtenden weigeren op te nemen, zoodat
den ongelukkigen geene andere keus overblijft, dan onder den
blooten hemel te huisvesten of naar de noodlottige stad terug
te keeren.
EHuts tb Isiw^.
Wcenen, 8 Sept. De burgemeester der gemeente Ober
Mcidling heeft zich dezer dagen failliet verklaard. Bij het
onderzoek deswege ingesteld is gebleken, dat in de gemeentekas
een aanmerkelijk deficit bestond.
Tusschen de stations Orozlainoz en Szöregh in Hongarije,
hebben roovers den spoortrein aangerand. Zij hadden eenige
rails opgebroken, zoodat de trein derailleerde. Gelukkig waren
er in den trein een paar gendarmes en deze zetten het zestal
roovers na, dat zich in een naburig bosch verscholen had.
Den baanwachter en zijne huisgenooten voud men geboeid in
den kelder. Korten tijd voor de aankomst van den trein waren
eenige zwartgemaakte personen binnen gedrongen, hadden zich
van hen meester gemaakt en hen in den kelder geworpen.
Dc roovers waren vermoedelijk, volgens het dialect dat zij
spraken, Serviërs.
Vele duizende personen bevonden zich gisteren in de
omstrekeu der Ncuc Welt nabij deze hoofdstad, ten einde dc
opstijging van den „bestuurbaren" ballon van den luchtreiziger
Delamarre bij te wonen. Toen het oogeublik daar was, dat dc
ballon moest opstijgen, volgens het programma, haperde er zoo
veel aan, dat niets van dien aard plaats had. De ontevredenheid
van het publiek hierover steeg zoo hoog, dat eindelijk de planken
afstuitingen werden omver gehaald en slechts met groote moeite
gelukte het aan dc polieie, om den Heer Delamarre voor mis
handeling te vrijwaren. De ondernemer van de Neue Welt
verliet ijlings het terrein, uit vrees, dat het publiek ook hem
zijn ongenoegen zon doen gevoelen; ten einde dit zoo veel
mogelijk af te wenden, deed hij door zijne bedienden bekend
maken, dat hij de betaalde entrees den volgenden dag aan de
regthebbenden zon ter hand stellen.
HQUWvlïtnfc.
Maastricht, 8 Sept. Gi steren heeftop de spoorweglijn
Aken-Maastricht-Landen, nabij laatstgenoemd station, een ernstig
ongeval plaats gegrepen. De. personentrein, die uit Maastricht
kwam, ontmoette waggons van een goederentrein, die op denzelfden
weg liep. Dit was nabij eene kromming, en ten 2 ure des
namiddags. Dc machinist ontdekte de waggons eerst toen het
Ie laat was, om de machine te doen stilstaan. Toch had hij
een weinig gestopt. Niettemin was de schok vreeselijk. De
locomotief en de daaraan vastgehechte waggons van den per
sonentrein verbrijzelden letterlijk de goederen-waggons, waarin
roeden en steenkolen waren geladen; terwijl een der andere
waggons, waarin eene kudde varkens werd overgebragt, gespaard
is gebleven. Men kan zich den schrik en de verwarring voorstellen,
welke deze botsing te weeg bragt onder de reizigers, waarvan
sommigen vrij ernstige kwetsuren hebben bekomen. Er is echter
niemand gedood.
Enschede, 10 Sept. Dat dikwijls huisselijke onaan
genaamheden erge gevolgeu kunnen na zich slepen heeft de
ondervinding heden in den vroegen morgen wederom geleerd.
Bij den karremau A. R. was inwonende zijne zuster, welke
vroeger nog al eenige eigendommen had. De behandeling welke
die zuster, zooals algemeen verzekerd wordt, ten huize van
haren broeder vooral ook van diens vrouw, ondervond, moet
haar voor eenen geruimen tijd hebben doen besluiten, hare
goederen aan dezelve over te dragen, hetgeen van geene gc-
wenschtc gevolgen was, daar zij nog erger, zooals de straat
zegt, dan een hond behandeld werd. Iu den afgeloopen nacht
omstreeks een uur werd er een verschrikkelijk leven in dat
huis gehoord, met dat gevolg, dat men omstreeks vijf uur
die zuster op het hoofd in de put zag staan. De broeder ging
toen eerst zijnen zwager, vrouws broeder, roepen, en met be
hulp van dezen is zij toen uit de put gehaald, en door haren
broeder uitgekleed. Deze omstandigheid leert al weder, dat
men zich niet moet uitkleedcn eer men te bed gaat.
Kampen 13 Sept Met het rooijen der late of wiuter-
I aardappelen is men hier en daar begonnen. Over het algemeen,
is de uitslag gunstig, zoowel wat de hoeveelheid als de grootte
van dc aardvrucht betreft. Enkele zieke aardappelen die
I men aantreft, schijnen geen aanleiding tot hoogen prijs te
j zullen geven, althans wij weten, dat een landbouwer, die
eenige honderde mudden gewoon is te verbouwen, zijnen ge-
heelen voorraad tot 1,50 per nederl. mud heeft aangeboden,
die echter nog niet geaccepteerd i9.
Tlel, 9 Sept. Een landbouwer, die thans meer dan 85
jaren telt, herinnert zich van zijn grootvader, die ook meer
dan 80 jaren oud was, in zijne jonge jaren vernomen te hebben,
dat deze eene besmettende veeziekte had gekend, en men toen
heeft opgemerkt, dat op die stallen, die zich op een korten
afstand van eene leeidooijcrij bevonden, geene ziekte of sterfte
onder het vee had plaats gehad dat deze omstandigheid aanleiding
gegeven had aan andere veehouders om hunne stallen met eene
dikke laag run te beleggen, hetwelk ook de geweuschte gevolgen
had. Ook werden hun, die de beesten oppasten, de klcedercn
getaand.
Stolwijk, 9 Sopt. Door den raad dezer gemeente is
besloten, dat de gewone veemarkten, gehouden worden in de
maanden October en November dit. jaar niet plaats zullen hebben.
Omtrent een rijks-ambtenaar, die als zoodanig eervol
ontslag had bekomen, doch zijne betrekking eigendunkelijk had
verlaten, ruim drie weken voor dat genoemd ontslag was ingegaan,
is bij koninklijk besluit bepaald, dat hij nimmer weder voor
ccuigc betrekking in 's rijks dienst in aanmerking zal komen.
Hocnielerwaard 10 Sept. De opbrengst van het
hooi der tweede snede gaat die van het eerste gewin met
ruim twee derde te hoven. Dc hoedanigheid laat niets te
wenschen over. Er wordt veel voor buitenlandsehe rekening
opgekocht, tegen den vrij hoogeu prijs van f 22 de 500 pd.
De in deze streken voor verschillende maatschappijen met beet
wortels bcteeldc landen leveren, tengevolge der gunstige weers
gesteldheid, een schoon gezigt op, en men verwacht veel van
dit gewas.
Utrecht, 9 hm 5<lm jl Itad alhier de
vergadering der maatschappij Ier bevordering der
veeartsenijkunde plaats. Bij afwezigheid van den heer
Ilengeveld, als lid der regeringscommissie, werd hel
presidium waargenomen door dr von Reeken
Hel hoofdonderwerp der beraadslagingen was de run
derpest. De heer Weilzel, mede lid der regerings
commissie, deed, naar de landb. Cl. meldt, aller
belangrijkste mededecling over dc hccrschende
veeziekte
Na het aanhooren van de mededecling des heeren
W.en de naar aanleiding daarvan gehouden lang
durige discussion, besloot dc vergadering met alge
mrene stemmen:
Dal dc thans hecrschendc ziekte is dc runderpest
en niets anders; dat het hoven alles noodig ts te
achten, dal dit helder en duidelijk worde, en be
langhehbendeu, door het uitspreken van dal schrik
wekkende woord wakker geworden, zich hel grootste
gevaar, waarin zij verkeeren, toch vooral klaar voor
«ogen stellen, iu verhand tol de hoogstaanzienlijke
olïeis, die de runderpest in vroegere dagen iu
Nederland na zich sleepte Voorts dat zij hel gebruik
iu de officiële en andere publikalicn van een ander
woord dan runderpest," en meer bepaald hel spreken
van ode thans hecrschendc veeziekte" eene simulatie
acht, uitermate geschikt om den wezenlijken toestand
te verbergen; op die wijs wordt eene decentralisatie
uitgelokt en de verantwoordelijkheid overgebragt op de
autonomie der gemeentebesturen, welk een ander,
naar haar oordeel, niets dan schade kan berokkenen.
Nog gaf /.ij als haar wensch te kennen, dat niet
langci mogt worden getalmd, dc talrijke hclaughcb
benden met den nu toch wel genoeg onderzochten
waren slaat der kwaal bekend te maken, en achtte
zij het onmisbaar dat spoedig krachtige en zeer
doortastende maatregelen genomen woideu, om de
runderpest nu reeds in 4 arrondissementen in Zuid-
Holland voorkomende en zich dagelijks uitbreidende
le onderdrukken, on op die wijs eene nationale
ramp te voorkomen.
's GravenliagC 11 Sept. Gisteren nam een Duit-
scher intrek in eeu hotel op het Spui alhier, ten einde aldaar
nachtverblijf te houden. Hij bestelde een souper, en toen hem
dit werd voorgediend, verzocht hij, iu plaats vau de hem
verstrekte flesch roode wijn, een flesch rijnwijn, welke hij dan
ook verkreeg. Voorts bestelde hij eenige sigaren, ook aan dit
bevel werd stipt voldaan. Nadat onze vreemdeling zich alles
wel had laten smaken, verlangde hij zich naar zijne kamer
te begeven. De kastelein verzocht hem voor hij zich naar
zijne kamer begaf, zeer beleefd de nota te voldoen, doch de
Duitscher moest voor die beleefdheid hartelijk dank zeggen
want nu kwam het uit dat hij meer eetlust had dan geld,
zoodat hij aan het verzoek niet kon voldoen. Door tusschen-
komst van de ingeroepen hulp der politie, verkreeg onze
Duitsche lekkerbek toch nog wat hij begeerde namelijk vrij
logies, maar in het politic-bureau.
Delft, 9 Sept.. Door burgemeester en wethouders is b;\
publicatie van heden bekend gemaakt, dat de alhier op Donderdag
en Zaturdag van elke week gehouden wordende veemarkten
voorloopig zijn geschorst en de daarop betrekking hebbende
verordeningen tijdelijk buiten werking zijn gesteld.
Zlerikzee, 12 Sept. Aan het verslag nopens den Staat
en de werkzaamheden der Vereeniging tot Wering van armoede
alhier, vau 1 Mei 1864 tot u°. April 1865 ontleenen wij het
volgende
Wering van Sterhen drank. Daar de uitsluiting bij de Ver
eeniging mede het gevolg is van misbruik van sterken drank
zoo kunnen wij tot ons genoegen vermelden, dat om die reden
geene huisgezinnen behoefden uitgesloten te worden.
Toestand enz. der huisgezinnen. Het als maximum aaugenomen
getal van 54 hij de Vcreenigingde ingeschreven gezinnen werd ook
dit jaar behouden.
In het Waarborgfonds werd in 1864 geregeld gestort. Ook
aan de Ziekenbeurs is in den regel prompt voldaan.
Geneeskundige hulp werd door ons aan 41 huisgezinnen ver
strekt, waardoor eene uitgaaf van ƒ182,aan geneesmiddelen
I is gevorderd. De heeren doctoren Boom en de Bruine gingen
j voort met op onbekrompen wijze hunne diensten te verleenea
j tegeu eene belooning van f 25,voor ieder; terwijl de heer
j Zuurdeeg steeds kosteloos heelkundige hulp verschafte, waarvoor
I wij dien heer hij deze onzen opregtcn dank betuigen.
1 Op de Ar menbe waar school bevinden zich thans voor rekening
i der Vereenigiug 50 kinderen, terwijl aan de Volksbibliotheek eu
i de Teekenschool ieder ccne subsidie van Tien Gulden werd
1 verleend.
i Door de Commissie van ondersteuning werd onderstaud in
j geld verleend tot een gezamenlijk bedrag van ƒ132,30.
Geldelijk beheer. Door bezuiniging in het administratieve
is het ons gelukt de uitgaven beneden de iukomsten te doen
j blijven, zoodat een goed slot van ƒ12,82 werd verkregen.
Hulpbank. Onzen dank brengende aan het bestuur dezer
hoogst nuttige instelling, verwijzen wij naar het hier achter
I gevoegde verslag van gemeld Bestuur. (Uit dit verslag blijkt
j dat deze inrigtiug aan haar doel blijft beantwoorden eu de stand
harer zaken niet ongunstig is.)
Besluit. Wij willen dit verslag besluiten met nog een enkel
woord over de Vereeniging te spreken.
Dikwerf wordt zij beschouwd als eeue vermomde Armenbe-
dceling, maar die meening zal bij een aandachtig beschouwen
van het hoofddoel verdwijnen.
Wat wil de Vereeniging?
Bestrijding van onzedelijkheid, luiheid, drank, spel, in ééu
woord van al wat onordelijk is. Men zegt wel eenso Dat
alles willen ook de Armbesturen."' Met zij zoo! Maar dik
werf wordt zulk een resultaat door deze niet verkregen, dau
door dwang, dat wil zeggen, met bedreiging van het schorsen
der bedeeling, enz. De Vereeniging echter dwingt uict; zij
helpt slechts oprigten, en weert', zoodat de Armbesturen geen
meerderen last verkrijgen. Daarom ook ondersteunt zij wel
soms in geldelijke bijdragen, maar slechts dan, wanneer de
nood dringt, en een huisgezin voor volslagen armoede en een
daarop volgend verval aan de Armbesturen kan worden behoed
terwijl zij vooral de menscheu leert zich zeiven te helpeu.
i Zicrikzee, 14 Sept. Z. M. heeft benoemd tot bur
gemeester der gem. Noordgouwe R Groeneveld de Kaler.
Bij beschikking van den minister van binnenl. zaken van
8 dezer, is aan Mr. J. M. Isebree Moens alhier, tot wederop-
I zegging, vergunning verleend voor eene stoombootdienst tot
vervoer van personengoederen en vee tusschen deze stad en
Rotterdam.
Onder de iu 5846 Z.-Holland ingeschrevenen voor de
nationale militie, ligting 1864, werdeu 147 gevonden die alleen
lezen en 480 die lezen noch schrijven konden.
Op den 2-isten Sept,, a. s. en volgende dagen zal te'sRosch
eene godsdienstige plegtigheid plaats hebben, waarvan men sedert
drie eeuwen in Nederland geen getuige meer geweest is. Een
edict namelijk van mgr. Zwijseu, aartsbisschop van Utrecht:
enz. roept tegen genoemden dag tot een provinciaal concilie op,
de bisschoppen van Roermond, Breda en Haarlem, de bisschoppen-
coadjutoren van Breda, 's Bosch en Utrecht, de kapittels der
kathedrale kerken, te vertegeuwoordigen elk door 2 kanunnikken,
de abten, de reguliere oversten, de president der seminaricn
en al die geestelijke personen, die regtens of volgens gebruik
dc provinciale conciliën moeten bijwonen. Het concilie zal
's morgens 5 uren in de kathedraal van St. Jan geopend worden.
Na de plegtige geloofsbelijdenis welke iu de eerste zitting
door een ieder zal afgelegd worden, zal uit de katholieke leer
datgene behandeld worden, wat tot dc geopenbaarde godsdienst
en de kerk van Christus betrekking heeft tegen de dwalingeu
van onzen tijd, de hiërarchie en het bestuur der kerk, de functien
der priesters enz.; eindelijk zal gehandeld worden over de
middelen om de kerkelijke en katholieke instelling te verheffeu
en over andere zaken, welke de kerkelijke tucht aangaan.
De geloovigen van Nederland zullen weldra omtrent dit alles
door hunne herders ouderrigt worden, die van deu kansel het
edict zullen voorlezen en hen tot het gebed aansporen, opdat
het voorgenomen concilie rijke vruchten mogen dragen. Op deu
laatsten dag van het concilie zal ieder katholiek, de kathedraal
bezoekende, eeu vollen aflaat kunnen verdienenwelke gunst
door den paus welwillend i9 verleend.
