Woensdag
Junij 1885.
N.« 2217.
BEKENDMAKING.
Herinneringen uit den jare
1815.
Nieuwstijdingen.
2ls,e Jaarg.
ZSEBIKZEËSCHE NIEUWSBODE
Uien abonneert zich:
lo Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekbandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Abonnements«Pr(Js.*
Voor beide uitgaven.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, Franco New-York. - 3,90.
herschijnt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Ad vertentlën
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 33 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschiedeo tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
B a r e a a
Zierikzee, Hoek van de Schuilhaven, B, No. 94.
Brieven en Ingcxondene Stukken Franco.
Op Zaturdag 21 dezerdes avonds half 8 ure
in hel hervormd diaconie gesticht, zullen Comtnis
sarissen over tic Armenschoolzitting houden voor
de toelating van kinderen op die school en des na
middags ten 5 ure op denzelfdcn dag zitting in hel
schoollokaal van den Hoofd-ondervvijzer Karrkjun,
voor de toelating van kinderen op de Tussehenschoot.
Zoo was dan dit bloedige drama afgespeeld, dat aan meer
dan 30,000 menschen het leven heeft gekost, en waarbij meer
dan 30,000 menschen zijn gewond geworden. Onder de eerste
was de Nederlandsche generaal van Merlendie eene onbemid
delde weduwe naliet; doch zij kreeg een aanzienlijk pensioen
en onmiddellijk f 6000 van koning Willen I. Ouder die 60,000
gesneuvelden en gewonden, waren meer dan 4000 Nederlanders.
Te Brussel kwamen dan ook gestadig zoo veel gekwetsten
aan, dat die niet meer geborgen konden worden zelfs de groote
en prachtige Begijne kerk was voor een hospitaal ingerigt;
terwijl tusschen de Leuvensche en Namensche poorten met den
meestsn spoed in de open lucht een hospotaal werd opgeslagen
om een aantal gekwetsten te kunnen bergen. De grootste voor
zorgen werden genomen, om de stad te hoeden voor de ver
derfelijke gevolgen, welke de al te groote verzameling van
gekwetsten op een en hetzelfde punt haar zoude kunnen
berokkenen.
Gelukkig was het weder koel, dat allergunstig voor de ge
nezing en de vervoering der gekwetsten was, daar bij groote
hitte er zeker velen zonden bezweken zijn die nu hersteld
zijn geworden.
De karren met gekwetste Franschen welke den geheelen dag
van 19 Jnnij te Brussel aankwamen, waren ontelbaar. Ook
voor die ongelukkigen werd de grootste zorg gedragen.
Aan het begraven van alle menschen en paarden kon niet
gedacht wordende meesten werden hier en daar op hoopen
gesleept en verbrand om eene verpestende lucht te voorkomen,
daar t.och de dooden daar niets van wistendoch of er soms
geen enkele onder waren wier levenslamp nog niet geheel was
uitgegaan, zoude wel hebben kunnen zijn, daar bij zulke tafe-
reelen het zeker maar verward toegaat.
Onder het bijeen brengen van wapenen, enz. waren er dui-
zende kurassen, zoo van gewonde en gekwetste kurassiersals
van degenen welke die weggooiden om te gemakkelijker te
kunnen vlugten, zoowel te voet als te paard; welke kurassen
later zijn gebruikt geworden voor de Hollandsche kurassiers,
zoowel de verzamelde helmen.
Ook ontbrak het niet op het slagveld aan zoneu Israëls om
voor spotprijzen een en ander op te koopen, en er dus goede
zaken maakten. Ook dit deden de Belgische boeren die kochten
voor bagatellen de schoonste paarden van de Fransche kavala-
risteu en artillaristen, die met hoopen hunne regimenten ver
lieten en deserteerden.
Brussel was alzoo de verzamelplaats van ellende en van
vreugde; aan feesten ontbrak bet niet, doch ook niet aan hulp.
Het volk Wa3 opgetogen van vreugde en vooral over het behoud
van den prins van Oranje, wiens naam op duizende lippen
zweefde in alle standen en in alle wijken van Brussel, en
werd als een heilige vergood.
Zoo bezocht de prins reeds den tweeden Julij den Schouwburg,
zoo dat zijne wonde spoedig genezen was. Met de uitbundigste
vreugde werd hij ontvangen. Voornamelijk steeg het gejubel
ten top toeu in een der bedrijven toepasselijke coupletten werden
gezongen, welke de gevoelens van de bevolking van Brussel
omtrent den aangebeden prins uitdrukten. Te midden der ver
tooning daalde er eene lauwer-kroon, door eene verborgene en
vindingrijke bewerking, op het hoofd van den jongen overwinnaar
neder. Dit gezigt bragt de algemeene vervoering schier tot
razernij. Nooit heeft dan ook een Volk zijne liefde en dank
baarheid op eene zoo ongekunstelde en zoo volkomene wijze
aan den dag gelegd, als het volk van Brussel op den avond
van dien dag. Zelfs toen de prins de zaal verliet, spande de
burgerij de paarden af en trok de koets naar het paleis van
den prins, onder geleide van dc burgerlijke garde te paard.
Alvorens lord Wellington zich op marsch begaf om de
Franschen te vervolgen, snelde hij eerst nog naar Brussel, om
dan prins van Oranje te bezoeken, en om zich persoonlijk van
zijn toestand te overtuigen, waar hij in den morgen tien ure
van den 19den aankwam.
Geen tijd hebbende om zelf een getailleerd rapport aan koniug
Willem te schrijven, droeg zijne lordschap dit op aan den baron
van der Cap ellenwelke dit deed met het volgende berigt:
Sire!
„Het is niet mogelijk eene meer completere overwinning te
behalen dan die van den vorigen dag. De veldmaarschalk zegt
mij dat hij nimmer een dergelijke slag heeft bijgewooud; heb
bende Bounaparte alle zijne middelen in het werk gesteld, en
met zoodanige hardnekkigheid in zijne pogingen volhard, dat:
hij meer dan eens aan een goeden uitslag heeft getwijfeld, en
tot zes ure in den avond, deswege in de onzekerheid is gebleven.
„Dat hij de dapperheid der troepen niet genoeg kan roemen
en geenen lof groot genoeg vindt voor den prins van Oranje,
door wien de bewegingen den geheelen slag, zoo voortreffelijk zijn
bestuurd, dat hij Z. K. H. van het begin tot het einde van
het gevecht, geene bevelen had toe te zenden, enz. enz. enz.
Baron van der Capellen.
Prins Blücher was den 19 Junij reeds te Gemappe, waar
hij de volgende proclamatie uitvaardigde, die aan ieder batail-
lou moest voorgelezen wordenluidende
Dappere officieren en soldaten 1
„Gij hebt groote dingen gedaan! Gij hebt twee veldslagen
in drie dagen geleverdDe eerste was ongelukkig, en nogtans
bezweek uwen moed niet. Gij had met gebrek te strijden, en
toch droeg gij dit met zelfopoffering. Zonder door eene na-
deelige gebeurtenis ontmoedigd te zijn geworden, begaaft gij u
met standvastigheid op marschvier-en-twintig uren na een
verloren bloedigen slag, tot eenen nieuwen slag, uw oog op den
Heere der Heirscharen gevestigd, met vertrouwen op uwe Op
perhoofden, met trotschheid jegens uwen, door de overwinning
dronkene, envelmoedigen, meineedigen vijand, tot hulp der dap
pere Britten, die, met eene onovertrefbare dapperheid, eenen
zwaren strijd streden. Dan het uur der beslissing moest slaan,
en verkondigen wie voortaan hecrschen zouvreedzame Rege
ringen, of die staatzuchtige gelukzoeker.
„Het lot van dien dag bleef op eene vreesselijke wijze twijfelend,
toen gij uit het bosch, dat u verborgte voorschijn kwaamt,
vlak in den rug van den vijand, met een ernst, de standvastig
heid en het zelfvertrouwen van soldaten van ondervinding, om
wraak te nemen over het, 48 uren te voren, geleden ongeluk.
„Toen vloogt gij in des vijands verschrikte gelederen, en
traadt op de baan der overwinning onophoudelijk voort. De
vijand voerde toen iu zijne vertwijfeling zijn geschut en zijne
beuden tegen u, en uw aanhoudend voortrukken bragt hem in
verwarring, vervolgeus tot wijken, en eindelijk tot de verwardste
vlugt. Eenige honderde kanonnen moet hij u overlaten, en zijn
leger is ontbonden; doch weinige dagen zullen dat trouwelooze
leger geheel en al vernietigen, hetwelk uitgetrokken was om de
wereld te beheerschen en te plundereu.
„Alle groote veldheeren hebben steeds gedacht, dat men met
eeue geslagene armee niet zoo dadelijk daarna weder een slag
kan leveren. Gij hebt het ongegronde van dit gevoelen bewezen,
en getoond, dat dappere en ervarene krijgslieden wel overwonnen
worden, doch hun moed niet uitgebluscht wordt.
„Ontvangt bij deze mijnen dank, onovertrefbare soldaten,
mijne hooggeachte wapenbroeders, gij hebt eenen onsterfelijkeu
naam verworven. Zoo lang er eene geschiedenis is, zal zij van
u gewagen. Op u, onwrikbare grondzuilen der Pruissische Mo
narchie, rust veilig het geluk van uwen Koning en van zijn
Huis. Nimmer zal Pruissen ondergaan, zoo uwe kinderen en
kindskinderen u evenaren.
Gemappe, 19 Junij 1815. Blücher.
„Napoleon was dus niet meer, en kwam den 21sten Junij
des morgens elf ure te Parijs, zelve de tijding brengende van
zijne verschrikkelijke nederlaag, zeggende, dat Engelsch goud
meer aan zijn val had toegebragt, dan Engelsch kruid.
Onmiddellijk ontbood hij zijne ministers in het paleis van
het Elijseé en overhandigde hen eene declaratie welke zij in de
kamer der volksrepresentanten zouden overleggen. Die ver
klaring luidde als volgt:
Aan het Fransche volk!
„Toen ik den oorlog, ter handhaving van de nationale onaf
hankelijkheid, begon, rekende ik op de vereeniging van aller
pogen en van aller goeden wil, als ook op de medewerking
van alle nationale autoriteiten; ik had groud om er een goeden
uitslag van te kunnen verwachten, en ik had al de plannen
der mogendheden tegen mij getrotseerd.
„De omstandigheden schijnen veranderd te zijnIk bied mij
ten offer aan den haat der vijanden van Frankrijk. Mogen
zij opregt zijn, en het alleen op mijn persoon gemunt hebben 1
Mijn staatkundig leven is geëindigd, en ik roep mijnen zoou
tot keizer uit, ouder den titel van Napoleon II.
„De tegenwoordige ministers zullen provisioneel den rege
ringsraad uitmaken; het belang, dat ik in mijn zoon stel, be
weegt mij de kamers uit te noodigenom het regentschap
zonder uitstel, bij eene wet te regelen.
„Vereenigt u allen tot het algemeen welzijn, en om eene
onafhankelijke natie te blijven."
NAPOLEON.
Nadat dit stuk voorgelezen was, deed de minister Touché
zich aldus hooren:
„Het oogenblik is gekomen voor de vertegenwoordigers, om
zich standvastig voor de oogen der natie, om zich getrouw
aan de beginselen en wetten te tooneu, voor welke het Fransche
volk, sedert zoo langen tijd, zijn bloed vergiet.
„Ik kom niet om over Napoleon te spreken. Ik weet dat
gij thans, nu hij ongelukkig is, hem niet aan de woede zijner
vijanden zult prijs gevenmaar ik kom u over de drin
gendste behoeften eu belangen van het Fransche volk onder
houden, en ik vorder, dat de commissarissen, die over den
vrele moeten onderhandelen, staande de zitting worden benoemd
en morgen vertrekken.
„Dit voorstel werd algemeen ondersteund, waarna de heer
Lupin een zestal punten voorstelde, zoo vele maatregelen be-
helzende, die hem, in de tegenwoordige omstandigheden, hoog
noodzakelijk voorkwamen. Voorts ontwikkelde hij ieder dier
punten, ten onderwerp hebbenten eersten
Dat dc akte van afstand van Napoleon, in naam des Franschen
volks, zou aangenomen worden2. Dat de keizer zich tot eene
nationale vergadering zou verklaren3. Dat zij eene commissie
zou benoemen, om met de geallieerden over den vrede te on
derhandelen, daarbij tot grondslagen stellende de onschendbaar
heid en onafhankelijkheid van het grondgebied en de personele
veiligheid van Napoleon Bonnaparte; 4. Dat er eene commissie
van vijf leden zou benoemd worden, drie uit de kamer der repre
sentanten en twee uit die der pairs, welke zich onledig zouden hou
den met de middelen van algemeene verdediging en met al de bij
zonderheden der administratie, en dat de ministers, het vertrouwen
der natie niet verloren hebbende, hunne posten zouden behouden,
en onder die commissie hunne werkzaamheden blij ven voor tzetten
5. Dat er eene commissie van negen leden zou benoemd wor
den om den arbeid eener constitutie voort te zettenwelke
ten waarborg onzer instellingen zou verstrekken, onder zooda-
nigen vorst, als de natie zou goedvinden te verkiezeu; 6. Dat
die resolutie aan de kamer der pairs zonde gezonden worden.
Deze voorstellen gaven aanleiding tot vele debatten en andere
voordragtentoen eindelijk de minister Rignauldhet buiten
deliberatie houden van de voormelde punten voorsteldedaar
men zich, in deze oogenblikken, van de bestaande autoriteiten
moest bedienen en geene nieuwe creëren, betoogende, dat al de
voorgestelde maatregelen eene algemeene onderste bovenkeering
van zaken zou te weeg brengen.
„Ik spreek niet als minister," voegde de heer Rignauld er
bij„maar ik spreek als burger. Ik heb heden opgehouden
minister te ziju. Ik heb in des vorsten kabinet met dezelfde
vrijheid als op dit gestoelte gesproken."
Vervolgens stelde hij voor, dat de dag niet voorbij moest
gaan, of de leden, het bureau uitmakende, moesten zich bij
Napoleon vervoegen, om hem te bedanken, dat hij zijue magt
in handeu der represetanten had overgegevenom het volk
te redden.
„Ik verklaar u," dus eindigde hij, „dat ik de eerste ben
geweest, die den keizer voorgesteld heeft om afstand te doen.
Ik heb hem voorgehoudendat hijna het gedisorganiscerdc
leger te hebben verlaten, geen ander middel over was om de
natie te redden." Al deze voorstellen werden aangenomen.
Vervolgens verklaarde de kamer, dat de oorlog nationaal is,
en dat iederen Franschman, in staat om de wapenen te dragen,
tot de verdediging vau het vaderland moest opgeroepen worden,
en dat ieder militair gehouden zal zijn zich bij zijne vanen
te vervoegen, welke verpligting zich ook moest uitstrekken tot
de nationale garde.
Nog denzelfden middag, ten vier ure, ontving Napoleon de
deputatie bij zich, waar tegen hij zeide: „dat het zijn vurigste
verlangen was, Fraukrijk onafhankelijk, vrij en gelukkig te
zien." Wordt vervolgd.)
Kampen, 17 Junij Als een staaltje van vreemd
overleg of groolcn eenvoud meldl men liet volgende
Hen jongeling uit deze buurtschap, Ie Arnhem als
milicien in garnizoen liggende, verzocht zijne moeder,
eene le Geesteren woonachtige weduwe, out hare
toestemming om voor zes jaren dienst le nemen
naar Oosl-lndic, eu ontving daarop hel volgende
antwoord
»lk ondergcleeliendc get hie dissc promissie an
mien zeunc Grands Julians, die lig in zVrein tun
vuur zes jaor ttaer de Oast le leeken, oondcr dissc
seurwacrdc ten eersten utn liet halfe haaitdgeld
an mic over Ie sleuren, ten anderen urn alle jaor
met verlof Ic kommen, en len darden as ze wicr
umme kompl dalle tic kost kuft hef
Neuzen, 17 Junij Hel vermoeden in onze
vorige geopperd, nopens het vermissen van een soldaat
van het garnizoen alhier, genaamd G Joan Doorne,
milicien-plaatsvervanger uit Rotterdam, heeft zich op
treurige wijze bevestigd zijn lijk is jl donderdag
morgen in hel kanaal, hij dc nieuwe ijzeren brug
alhier drijvende gevonden De sporen van zeer
ernstige verwondingen, door steken en slagen waar
schijnlijk toegebragt, waren aan het hoofd te her
kennen. Van dc twee op vermoeden gearresteerden
is heden morgen een, genaamd A Lebiun, milicien
uit Rotterdam, den waarschijnlijke» dader van dit
giuvvclfeit met militaire geleitic naar Middelburg
vervoerd, om aldaar voor den krijgsraad leregl te
slaan, dewijl tegen den tweeden vooralsnog geene
termen schijnen Ie bestaan van hem als medcpligiige
te beschouwen, daar de bekentenissen van dezen zeer
ten lasle moeten kotnen van den vcrmoedelijken dader,
die alleen schijnt voort le geven handgemeen met
tien vermiste te zijn geweest, en verder niets van
de zaak weet le herinneren.
Bij dc militaire parade, op lieden door liet
garnizoen alhier, hij gelegenheid van den verjaartlag
van onze koningin gehouden, is aan den sergeant-
condticlcur der artillerie alhier, dc aGjarige medaille
met gratificatie, wegens langdurige trouwe dienst,
op pleglige wijze uitgereikt.
Zierikzee, 19 Junij Door tie arrondisscmenls
regtbank alhier is opgemaakt tie voordrag! voor tie
vaceercnde betrekking van kantonrrglcr alhier waarop
ziju geplaatst: mr J. tie Clcreq van Weel, griffier
hij het kanlongerrgt alhier, mr. J. A. van Hoek,
substituut griffier hij de arrondisscmenls regtbank le
Goes, en mr. B. Ermerins, plaatvervangend kanton-
regtcr en procureur bij dc arrondissemenls regtbank
alhier.
Door den raad dezer gemeente is lot hoofd
onderwijzer op de school voor meer uitgebreid lager
onderwijs, in plaats van tien heer (F. Top, benoemd
dc heer G. Kok, Jr. te Voorburg.
20 Junij. De SOjarige herinnering der over
winning bij Waterloo werd hier op eene hartelijke
en tninknsthare wijze gevierd. Reeds op zaturdag, de
verjaardag van II M. de Koningin, wapperden al
vroeg van vele woningen en openbare gehouwen, dc
Nationale vlag niet en zonder wimpels, en deed
het klokkenspel zich hooren; lei wijl op zondag len
12 ure door de stedelijke schutterij parade werd
gehouden en eene promenade gemaakt door tie voor
naamste straten der stad ouder hel uitvoeren van
muziekstukken afgewisseld door den trom Ver
volgens werd er des avonds half zes ure dank en
bedestond gehouden, waarbij vele gebeurtenissen uit
die roemvolle dagen voor den geest werden terug
gehragtdoor onzen nieuw beroepen leeraarde
WelEerwaarde Heer E. C. Jungius, die tol tekst
gekozen had Psalin CXXIV: 8, dat uitmuntend heeft
voldaan.
Verder had er op maandag avond eene roeiboot-
vaart mei vuurwerk in de Nieuwe en Oude Haven
plaats, door de Zangvereenigiog Luclor el Emergo'
onder de leiding van den heer Eisnerbij hel zingen
van toepasselijke liederen, dal door honderde men
schen werd bijgewoond, en lol middernacht heeft
voortgeduurd. Zóó eindigde de 50jarige jubelé
Blijkens tiet programma .oor de feestelijke vereeniging
te Leiden van de oud-strijders, zal de opening van liet
feest Maandag den 26 dezer des namiddags ten zes uren
door kanonschoten worden aangekondigd. Alsdan zullen
de le Leiden met extra-treinen aankomende oud-strijders
plegtig worden ontvangen en naar liet Invalidenhuis ge
leid, waar hen eene feestelijke ontvangst wacht. Dingsdag
den 27slen wordt des morgens ten 8 uren hel feest van
den dag aangekondigd door het lossen van kanonschoten
en liet bespelen van hel carillon. De overige niet de spoor
treinen aankomende ridders en oud-slrijder 0 worden plegtig
ontvangen en naar de Ruïne geleid, werwaarls <le zich
reeds te Leiden bevindende ridders en oud-strijders zich
mede hegeven. De ridders der Militaire Willemsorde bege
ven zich daarop in de ridderzaal, alwaar zij door het ka
pittel der orde worden onUangen. Zoodra de ridders dc
ridderzaal verlaten, begeven dc ridders en otid-slrijdcrs zich
in oplogl naar de St. Pieterskerk, tot liet aanbooren eener
redevoering, welke zal worden uitgesproken terstond na
dc aankomst van Z. M. Na liet vertrek des konings keert
de optogt naar de Ruïne terug, waar dc troepen zullen
defïleeren. Des namiddags ten 5 uren beeft een middag
maal plaats voor dc oml-strijders, de invaliden en de ridders
van 1815 in het Invalidenhuis voor zoo »erre de ruimte
liet toelaat en van de overige gasten in de Hooglandsclte
kerk. Des avonds verschillende festiviteilen. Woensdag
den 2S>len vertrekken de oud-strijders dos morgens len 10
uren eu wordt bun plegtig uitgeleide gedaan.
Zierikzee, 20 Junij. Op Donderdag 8 Junij
behaalden Ie Sl.-Maartensdijk de firma Nardten
Luckerliof en Co. de pretnic van f 15 vuor een
Strousuijder en een zilveren medaille voor een
Boonbrekcr.
Op de in de afgeloopenc week te Hulst gc-
houdene tentoonstelling, en vergadering der Maat
schappij lot bevordering van landbouw en veeteelt
in Zeeland zijn o. a de volgende medailles en
prijzen uitgeloofd voor werktuigen en gereedschappen.