Zaturdag 10 J§865.
N.° 2214.
2lsle Jaarg.
Herinneringen
uit den jare
1815.
Nieuwstijdingen.
Z1ERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Hen abonneert ilch:
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan
Abonnements-Prljsi
VOOR BEIDE UITGAVER.
Voor 3 maanden1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, Franco New-York. - 3,90.
Verschynlt
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentlëni
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 38 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschiedea tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
B u r e a a x
Zierikzee, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken Franco.
Slag van den I6den Junij bij Ligny.
De Pruissische armee stond op de hoogtentasschen Brie
en Sombref, en strekte zich over Sombrcf uit, houdende de
dorpen Ligny en St.-Amand in het front sterk bezet. Onder-
tnsschen waren er slechts drie leger-corpsen verzameld; het
vierde, hetwelk tusschen Luik en Hannut gestaan had, was
door allerlei toevalligheden, in zijne beweging eenigzins ver
traagd en niet aangekomen. Desniettegenstaande besloot vorst
Bliichcr den strijd te beginnen, daar lord Wellington reeds
eene sterke divisie van zijn leger, mitsgaders alle zijne bij
Brussel gestationeerde reserve, ter zijner ondersteuning, had
doen oprukken en het vierde leger-corps verwacht werd.
Ten twee ure namiddag begon de slag. Napoleon voerde
meer dan 130,000 man aan. Het Pruissische leger was 80,000
man sterk. Het dorp St.-Amand werd het eerst door de Fran-
schen aangegrepen, en, na een hevigen tegenstand, ingenomen.
Hierop wendde Napoleon zich tegen Ligny. Ligny is een
zeer groot, sterk gebouwd dorp, langs de rivier Ligny. Hier
begon een gevecht, dat tot de hardnekkigste behoort, die ooit
geleverd zijn. Anders worden dorpen genomen en hernomen,
maar hier duurde het gevecht vijf uren lang in het dorp
zelf, en bewoog zich slechts met kleine tusschenruimten voor
of achterwaarts. Onophoudelijk rukten er van beide zijden
versche troepen ten strijde aan. Ieder had achter de afdeeling
van het dorp, welke door hem bezet was, groote massa's
infanterie geplaatst, die het gevecht onafgebroken naderden,
en, van hare zijde, weder onophoudelijk van achteren aan
gevuld werden, en van de aan deze en gene zijde liggende
hoogten werd het vuur van 200 kauonnen der beide legers
tegen het dorp gerigt, hetwelk op verscheidene plaatsen te
gelijk in brand geraakte.
Allengskens had zich het gevecht langs de geheele linie
uitgestrekt; want ook tegen het derde leger-corps, bij Sombref,
had Napoleon vele troepen geplaatstLigny moest genomen
worden, het bezit daarvan was het punt van beslissing.
Er was echter veel dat de Pruissen cene gunstige wending
beloofde; want een gedeelte van het dorp St.-Amand was door
een bataillon, onder persoonlijke aanvoering van den maarschalk
Blücher weder aan de Franschen ontrokt, en eene hoogte was
herwonnen, welke, na het verlies van St.-Amand verlaten was
geworden door de Pruissen.
Dan bij Ligny hield het gevecht met gelijke woede aan,
en het oogenblik was daarwaarop de verschijning der En-
gelschen, of de aankomst van het vierde leger-corps de zaak
beslist zoude hebbenwant ware dit aaugekomeu, dan hadde
Blücher dadelijk een aanval met den regtervleugcl gedaan,
waarvan de goede uitslag niet zoude gefaald hebben. Doch
er kwam berigt, dat de in aantogt zijnde Eugclsche divisie
zelve door een Franscli corps was aangevallen gewordenen
zich niet dan met alle inspanning van krachten in hare stel
ling bij Quatre-Bras gehandhaafd had. Ook het vierde corps
Pruissen kwam niet aan, zoodat Blücher zijn plan niet kon
ten uitvoer brengen en met veel moeite zich staande moest houden.
Reeds viel de schemering, en nog woede de strijd bij Ligny
even moorddadig voort, doch in 't voordeel der Franschen. De
nood klom al hooger en hoogcr, onder het te vergeefs uitzien
naar hulp en redding. Al de divisiëu waren iu gevecht of
hadden gevochtenen er waren geene versche troepen meer
bij de hand. Plotseling greep eene divisie Fransche infanterie,
welke onder begunstiging der schemering, aan den eenen kant
het dorp in stilte omgetrokken was, terwijl eenige regimenten
kurassiers, aan den anderen kant doordrongen, en de Pruissen
in den rug aanvielen. Deze verrassende aanval besliste, en de
Franschen behaalde de zegepraal.
Ofschoon de Pruissen zich tot den aftogt genoodzaakt ziende,
lieten zij zich niet in verwarring brengen. In massa geplaatst,
sloegen zij al de aanvallen der kavallcrie koelbloedig af, en
trokken naar de hoogte terug, van waar de verdere marsch,
hoewel reeds donker, naar Tilly langzaam werd voortgezet.
Het verlies aan dooden en gekwetsten was groot, on de lijken
van Pruissen en Franschen lagen met hoopen op malkander.
Die slag was dus verloren voor de Pruissen, maar hun
moed was niet verslapt en waren verheugd dat hunnen veld
maarschalk, die voor dood werd gehouden, gezond en ODgc-
deerd in hun midden was.
Groot is het gevaar dan ook geweest, waar Blücher zich op
dien bloedigen dag in heeft bevonden. Een aanval der kaval-
lerie, waarbij hij zelf aan de spits stond, was mislukt; en
terwijl de Fransche kavallerie hem met woede vervolgde, werd
het paard van Blücher door een kogel getroffen. Het schot
hield het paard in zijn loop niet tegen; de smart dreef het
veeleer, hoe langer hoe heviger, tot stuipachtige sprongen, tot
dat het eensklaps, in vollen ren, dood ter aarde nederviel,
terwijl Blücher, door den geweldigen val bedwelmd als dood
onder het doode paard lag.
De Franscheu zettede hunne vervolging voort, en snelden den
maarschalk voorbij, zonder hem op te merken, die zich zoo
stil hield of hij wezenlijk dood was. Zoo ook deed zijn adju
dant, die bij hem was, en die besloten had met den veld
maarschalk te sterven. Tweemaal toch snelden de Franschen
hem met wilde overhaasting voorbij en niemaud zag hem.
Met moeite kroop hij van onder het paard, zag daar een paard
zonder ruiter, dat hij bij de teugels greep en besteegzoodat
hij daar eeu bang oogenblik zal hebben doorgestaan. Ook de
adjudant vond spoedig een paard die er in meuigte rond liepen,
beklom het, en rende den maarschalk na.
De Franschen hadden alzoo weder eene complete overwinning
behaaldwaarvan onmiddelijk kennis werd gegeven aan den
minister van oorlog te Parijs, met den volgenden brief:
Exellenlie
De Fransche legers hebben zich andermaal in de vlakten
van Fleurns onsterfelijk gemaakt.
»Den 15den zijn wij Belgie binnengetrokken. In een eerste
gevecht is de vijand overhoop geworpen op alle punten waar
hij weerstand wilde bieden.
»Voor Charleroi zijn verscheidene zijner carrés door weinige
eskadrons doorboord en gevangen gemaakt; van die carrés, die
uit 5 a 6000 man bestonden, heeft men slechts 1700 man
kunnen redden.
«Gisteren, den 16denhebben wij het geheele leger des
vijands bij Fleurus geschaard gevonden. De regtervleugcl, uit
Engelschen zamengesteldonder bevel van Wellington, stond
voor Mcllet, het centrum te St.-Amand en de linkervleugel te
Sombref, eene geduchte stelling, die ook nog door de kleine
rivier de Ligny, gedekt werd.
»De vijand hield mede het dorp Ligny, voor die rivier
gelegen, nog bezet. Ous leger rukte uit in de viakte; de lin-
j kervleugel onder bevel van den maarschalk Neg, door Gosselies;
j het centrum, bij welke de keizer was, door Fleurus, en de
regtervlcugel, onder het bestuur van den generaal Gerard, op
Sombref.
i »Het gevecht begon ten twee ure aan den linkervleugel en
het centrum. Van weerszijde heeft men met eene onbeschrijflijke
verbittering gevochten. Meer dan vier herhaalde malen zijn de
dorpen Ligny en St.-Amand genomen en hernomen. Ten acht
ure heeft de keizer met geheel zijne garde Ligny doen aan
tasten en veroveren. Met den stormmarsch zijn onze dapperen
tegen 's vijands heofd-stelling aangerukt. Zijne armée is in het
centrum overweldigd en gedwongen geworden om in de grootste
wanorde te wijken; Blücher met zijne Pruissen op Namen,
en Wellington op Brussel.
«Verscheidene stukken geschut zijn door de garde veroverd,
die alles voor haar heen het onderst boven geworpen heeft.
Het vuur heeft eerst des avonds ten tien ure opgehouden.
Alles rukte voorwaarts onder het geroep vau: Leve de keizer
Dit waren ook de laatste woordeu, die onze stervende dappe
ren uitspraken. Nimmer heeft men zooveel geestdrift gezien.
«Eene Britsche divisie van 4 a 5000 schotten is in stukken
gehouwen; men heeft er geen gevangenen van gezien. De edele
lord moet beschaamd en verbijsterd staan.
«Op het slagveld liggen acht vijanden tegen eenen Franschman.
«Men zegt dat zij 50,000 man verloren hebben. De kanon-
nade geleek daar die van Moskou.
«Heden morgen, den 17den, is de ruiterij van den generaal
Pajol de Pruissen op den weg naar Namen beginnen te ver-
I volgen. Het is reeds half drie. Zij worden hoopsgewijze bijeen
i geraapt. Zij weten niet waar hunne opperhoofden zijn.
«De vlugt en verwarring is volkomeu, en ik geloof dat men
i zoo spoedig niet weder van de Pruissen zal hooren spreken,
indien het hen al gelukt zich weder te verzamelen.
«Wat de Engelschen betreft, men zal heden zien wat er
van hen wordt. De keizer is daar."
Flf.urus, 17 Junij 1815.
BERTRAND.
Het berigt van deze overwinning werd te Parijs den volke
verkondigd met 100 kanonschoten, en de vreugde was algemeen.
De keizer was zeer vermoeid, en geeu wonder. Met het
aanbreken van den dag van deu 17den, steeg hij te paard, en
ging het leger-corps zien, dat de naar de Maas wijkende Pruissen
najoeg. Vervolgens ging de keizer, na zijne terugkomst, het
leger-corps bezien dat de Engelschen naar Brussel vervolgde,
die de wijk genomen hadden in het bosch van Soigne. Het
weder was afgrijsselijk en de regen stortte met stroomen van
den hemel neder.
Het zag er derhalve op den 17den Junij maar droevig uit,
en dus geen wonder dat Napoleen dacht deu volgenden avond
te Brussel zijn intogt te zullen doen.
Intusschen had koning Lodewijk, die zich nog te Gent be
vond, de noodige bevelen gezonden aan den luitenant-generaal,
graaf de Billonte Brussel, om aan de gekwetste Franschen
alle mogelijke hulp en bijstand te vcrleenen, die ook weer in
menigte, zoowel als andere, te Brussel waren aangekomen.
Wordt vervolgd.)
Roermond, 3 Junij pen 14-jarige knaap,
belast mei bel sluiten ilcr hekken van een overweg
over den in aanleg zijnden spoorweg onder Bcescl
moei zieli, daar bij geboord bad, dat wanneer men
met bet oor op een der rails ging liggen, men
den spoortrein op eeu zeer verren afstand kou booreu
aankomen zich lot dat einde met liet hoofd op
een der rails hebben ncdergelegd, met het noodlottige
gevolg, dal hij zoo liggende in slaap is gevallen
en nog niet ontwaakt was, toen cene locomotief
met eenige kiezelwagcus hem voorbij snorde, een
zijner armen verbrijzelde en lieni eene wonde aan
het hoofd toebragl.
Leyden, 3 Junij. Men berekent thans liet aantal
oude strijders van 1815 1815, die aan de feest
viering op 23 Junij Ie Leyden zullen deelnemen
op 1300 en wij vernemen, dat reeds maatregelen
genomen zijn om liet grootste deel, dat op 's rijks
kosten verlangt te worden gehuisvest behoorlijke
slaapplaatsen te kunnen bezorgen. De feestmaaltijd
zal geleverd worden door iu het vak vermaarde
koks, confiseuts en restaurateurs, zoudat in dat
opzigt boe aanzienlijk bet aantal gasten ook zij
de ontvangst en bel onthaal niets te wenscheu zal
overlaten. Bijzonder luisterrijk zal de eerste bijeen
komst van liet kapittel der Militaire Willemsorde
zijn; maar toch zal de feestviering buofdzakcli|k
de strijders van 18131813 betreffen, want Z M
de Koning moet daarmede bijzonder ingenomen
zijn, zoodat liet feest van 23 Junij in luister al
de feestelijkheden iu de eerste helft van die maand
binnen Leyden zal overtreffen.
Onder de personen, te Delft woonachtig, die tegen
woordig waren bij den slag van Waterloo behoort ook
Johanna Kriek, wed. \an Nicolaas van den Aglersloot.
Zij stond toen als marketcnsler bij de 3<ie comp. van de
ödeafd.inf. en was op het siaglvcld tegenwoordig, terwijl
hare andere bcroepsgcnoolcn zich naar Brussel hadden he
geven. li.iar echtgenoot nam als soldaat hij dezelfde
comp. mede deel aan den slag en overleed, kort na zijne
terugkomst in het vaderland. Deze vrouw heeft zich
aangemeld ter bijwoning van het feest op den 23 Junij
a. s. te Leiden. Daar de uilnoodiging echter alleen gerigt
is tolde v oudsoldaten" is hel onzeker of aan dit verzoek
wel gevolg zal worden gegeven.
Te Utrecht leeft een vrouw, die gehoren is
op hel slagveld tusschen Quaticbias Waterloo den
13den Junij 1813. Haar vader was soldaat bij hel
7de bat. landmilitie, die met zijn vrouw den veldtogl
maakte. Zij beet Frcdcrika Louisa Williclmina van
Boerapasbun.
Leyden, 6 Junij. Eene ovcigroolc menigte,
van heinde en verre opgekomen, verdrong zich lieden
reeds vroeg iu de stralen reikhalzend uitziende
naar hel fraaije schouwspel dal haar wachtte; de
inaskaradc, te houden door de leden van liet Leydsclie
studentencorps. Het onderwerp voor deze maskerade
gekozen, was: De intogt der Hollanders binnen
Zierikzee, in het jaar 1304, ouder Jonker Willem,
Grave van Ooslorvant De episode uit onze ge
schiedenis, die bier aanschouwelijk werd voorgesteld,
doelt op de inneming der stad Zierikzee door de
Hollanders, welke deze plaats, de eenige die, nadat
Witte v. Haemsledc de Vlainingers bij bel Manpad
Ie Haarlem zoo glorierijk bail verslagen nog in
de inagl van laatstgenoemden bleef, belegerden en
op ben veroverden waarna zij er binnen trokken
onder aanvoering van jonkheer Willem grave van
Ooslcrvant, ruwaard van Holland.
Na aan bet academiegebouw op bel Rapenburg
gcrrgcld Ie zijn vertrok de trein lieden namiddag teil
half vijf ure van daar, langs den bij bet programma
voorgeschreven weg De stoet bestond uit 211
personen, waaronder zeer velen te paard Alle ridders
en edelen, die bier vertegenwoordigd werden, op Ie
noemen, laat ons bestek niet toe. Men merkte er
onder anderen op lieer Buudewiju van Yerseke, stad
houder van Zierikzee, heer Jan van Cruyningen,
de stedelijke regering van Zierikzee, en dan om
den hoofdpersoon niet Ie vergelen, jonkheer Willem
grave van Oostervanl. Ook werd de aandacht getrok
ken door tien Zierikzecscbe knaapjes, welke korfjes
met bloemen droegen en eene aangename verscheiden
heid aan den stoet bijzetlenden De coslumcn voldeden
uitstekend, muntten ilit doordegelijkheid en sierlijkheid,
gepaard met historische naauwkeuriglieid.
Niet genoeg kan de goede orde, die er beerschte,
geroemd worden, terwijl overal de vrolijkste stemming
ziglbaar was, niet weinig verhoogd door de bewustheid,
dat HH KK. HIJ. de Prins van Oranje en Prins
Alexander dit feest met hunne tegenwoordigheid
vereerden
Zierikzee 8 Junij Men verneemtdal de
minister van biuuenlandsclic zaken de aanbesteding
der voltooijing van bel kanaal door Zuid-Beveland
vuor de som van ƒ356,000 beeft goedgekeurd.
De twintigste vergadering der gcldcrsclic preili-
kautenvcrcenigiiig is tegen den 7den dezer inaand
te Arnhem beschreven. Onder andere vragen, die
ter behandeling zijn voorgesteld, vindt men eene
betrekkelijk de afschaffing van den doop; cene an
dere betrekkelijk de bepaling van stcclils éénc avond
maalsviering in liet j iar en wel op Goeden Vrijdag
cene derde betrekkelijk liet al of niet aanbevelens
waardige sail zending-meetings, als die te Wolfliezen.
US' Zou men ook nog niet eetie vraag voor
stellen oin alle kerken maar te sluiten en de
predikanten te bedanken?
Tc Nijmegen beeft bij de laatste persoonlijke
kerkvisitatie een ouderling der nedcrduitsch hervormde
gemeente aldaar een formele klagt ingeleverd tegen
de prediking van de leeraren Hooykaas Herderschee
en ter Haar, wegens de antiliervoruide rigling, die
zij op deu kansel, in de kalcchisalien, iu geschriften
en iu openbare wiiilcrvoorlcziiigen voorstaan.
Zierikzee, 8 Junij De dienstdoende schutte
rij alhier, die baren kommaudanl, welke iu Janiiarij
jl. deze betrekking tien jaren bad bekleed en iu
den loop dezes jaars lSj.irigc schutlerlijkc dienst
beeft, een blijk wilde geven hoezeer zij hein hoog
schat had daartoe den Jdeu ilezrrzijn 40slen
geboortedag, gekozen. Zij vereerde hem met een
fraai bcwcikl zilveren schenkblad met toepasselijke
inscriptie en twee incl zilver gemonteerde kristallen
schenkkannen. Het corps uiiizijkaiileii bragl hem
bovendien hulde cu luisterde de feestvreugde van
deu avond op door ten zijnen huize eenige inuzijk-
slukkcn uit Ie voeren
Onder de nadeclige gevolgen door de langdurige
droogte voor den landbouw te weeg gebragt, kan de schier
totale mislukking van het vlas genoemd worden.
Volgens hcrigten is in het voormalig 3e district, in
Noord Bcvcland en Thotcn bijna alles te niet. Ook in
Walcheren moeten dc Zuid-Hullandsche vlasbouwers een
groot gedeelte hebben losgelaten. Ongeveer de helft van
de eerste proef genomen door dc pas opgcrigle vennoot
schap: aMiddelburgsche Vlasserij" heeft geen waarde,
terwijl de wederhelft slechts eene betrekkelijk goede op
brengst belooft.
Uil Hamburg meldt men bet volgende treurige onge
val: Een beer lijdende aan vlagen van krankzinnigheid
verliet vóór eenige dagen in stilte zijn bed. Zijne vrouw bad
dit echter bespeurd en gaf naauwlettend acht op zijne
bewegingen, ten einde te verhoeden, dal bij in gevaar
kwam. Eensklaps nadert hij een geopend venster en doet
eene poging om zich er uit te storten. Zij wil dit ver
hinderen, maar de krankzinnige stelt al zijne pogingen
in het werk om den tegenstand te overwinnen, hetgeen
hem ten slotte gelakt. Een oogenblik daarna vallen
beiden uit de vierde verdieping op de straat en werden
dood opgenomen.
GEMENGDE BEIWGIEX.
Te Domburg zal ten loonecle gevoerd wordenHet
bocren-meisje in danieskleeren, geboren in de kermisweek.
of de wandeling door het boschdaarna: Een té té a-tété
voor het raam, of. wat zijn de meisjes los; en lot slot:
Een uurtje op de canapé, of de beschonken man, hetwelk
zal gevolgd worden door het zingen van eenige nieuwe
couplclten door eene dame. Een waaghals te Oudelandc
wordt gewaarschuwd, des zondags geen eijeren meer te
gaan zoeken in de rogge, want komt liet aan de ooren
van den eigenaar, dan zal liet niet wezen om te lagchen.
Mejufvrouw X. te 's Graven, wordt aangeraden, zulk
een misbaar niet tc maken tegen hare meid over een
grof broodje, daar de ruif toch boog genoeg bij haar hangt.
Het is met baar als niet de meeste dames de strikken
en linten moeten uit de maag der dienstboden komen.
»Jc moet niet vragen wat ik geweest ben, maar wat
ik nu ben," zegt eene vrouw te K., «zonder echter in
formatie tc doen tc Stellendam." Een werkbaas te B.
nioest zoo dikwijls de jenever-flcsch niet aanraken, anders
zal hij spoedig te S. aU rentenier geplaatst worden met.
