Xaturdag 17 December i 8ti 4.
.vla c bi abonneer! i i c h:
in Nederland, bij den Uitgever,
Bij alle Boekhandelaren en Posldireeteurcn.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Slaat Michigan
A bonne ni ents - fi* r ij s
VOOR BEIDF. uitgaven.
Voor 3 maanden1.30
Franco per post, in Nederland- 1.00.
Voor Noord-Anierika. Franco New-York. - 3,00,
Verschijnt:
Op Woensdag en Zatnnlag
A tl v e K f n II ca
10 cenf voor eiken regel,
Zegelregl voor iedere plaatsing, 35 crui
inzending der Advertentien kan geschieden t<*»
Diugsdag en Vrijdag, des vont middags 10 ore.
R a r e
Zierikzcc, Hoek van de Schuilhaven, 1). No, Ui
Brieven en 1 nger.omlcne Stokken Franco.
EKsanofrrxsiaaecsaaa
Jzl Jaarg.
i\' lv 55 wsl ijdis> gen
33 C
s&rnsscl, 9 Dcc. Kenigc maanden geleden in
den vinegen morgen toevallig mij bevindende voor
tie Hagijttcnkerk ie dezer slede, wierp ik een blik
door de openslaande middendeur en zag tla.tr hoe
lal van weiklieden be/ig waien, sommigen mei bel
opslaan eener katafalk, anderen met bel bekleeden
van ile keik mei zwart laken, waarop zilveren
lianen, weer anderen ontstaken bonderde waslichten
Alles bewees dal cene plegiige, dure lijkdienst zoo
straks zon worden gevierd, ter nagedachtenis van
een ontslapen rijke die van zijne schallen had
moeien scheiden. Ik hield slil en dacbi na Wei
nige seconden lalcr werden mijne gedachten cellier
afgeleid door een naderenden lijkstoet Het was
cene begrafenis »van den armen." Voor deze doodt;
werd wel al dien omslag niet gemaakt. Ken vil-
derspaard sleepte een wrakken, linveloozen rouw wagen
voorthel magere dier luisterde zelfs niet meer
naar de zweep van denroodneuz.igen voei in.n, die
half slapende op den hok zal Achter den wagen
volgden schreijende, billet lijk en pijnlijk sclncijende,
een arme werkman, die een /.esj.trtg blond mesje aan
de band hield. Toen «le stoel de kerk genaderd
was, liet men dien behoorlijk wachten. Kjndeiijk
kwam er een vicares aansloffen de lijkwagen werd
geopend, hel zwarlroodc kleed van de vurenhouten,
slecht getimmerde kist genomen tie geestelijke
besprenkelt de planken met zijn wijwaterskwas!
mompelt eenige woorden, neemt een snuifje, geeft
daarop een teekeu dal de plcgtighcid afgeloopcn
is en op sukkeldrafje reed de wagen naar het
kerkhof'voort, tioor vader en kind gevolgd Het
scheen of hunne tranen nog milder en nog pijnlijker
aan de ruodbckieten oogleden ontwelden dan weinige
minuten le voren. Voor moeders lijk was hel
Godshuis gesloten gebleven. Alles was op den dorpel
afgeloopen
Ja, hel is pijnlijk voor zulke arme, van Inniger
en ellende wegkrimpende, van den morgen lot den
morgen steeds lijdende schepselshet zelfs voor
het Huis des Heem» Ie moeten ervaren en gevoelen,
dut zij armen en bedelaars zijn. aan den ingang
van den tempel Hem gewijd, die hel eens zeitle:
dat liglcr 'Ie kemel zou gaai» door hel oog der
naald dan een rijke in het koningrijk der hemelen
Wal ik aanschouwd had, deed mij pijn lol in de
ziel. De komst van den rijken dooie, die wel
binnengelaten zou worden, wachtte ik niet af.
Sas van ftJent, Dee Jl. /alurdag avond
ten 7 ure, brak een hevige brand uil in de schuur
van P. Lammenslandbouwer alhier. Door tie
inmiddels toegesnelde personen weiden uil de be
Icndentle stalling een paard, drie runders, een
varken enz. gered, zoomede uil hel aangrenzende
woonhuis slechts eeuig huisraad en lijfheuoodigd-
lieden Ofschoon de brandspuit mei bel personeel
zeer spoedig op de plaats tegenwoordig was, rnogl
men er echter niet in slagen iets van de gebouwen
le leddeu, zoodat buis, schuur en stalling Inlaat
door de vlammen vernield werden, terwijl ook van
de in de schuur geborgen veldvruchten, hel hooi,
gereedschappen enz niets kon gered worden Aan
de ijverige pogingen vooral van het personeel der
spuit heeft men hel behoud Ie danken van de
n.ibijslaande woningen en bierbrouwerij van den heer
F van de IVattijne. daar die in groot gevaar ver
keerden Naar men vernoemt zijn de nog onlangs
groolemleels vernieuwde gebouwen en z.00 men
zegl o«»k de losse goederen en kleedereu legen
brandschade geassureerd De oorzaak schijn! onbe
kond le zijn.
ftaidB«loBtnarg, 13 Dcc. Zooals wij reeds mededeelden,
werd op 10 dezer voor hel provinciaal gcregtshofin Zee
land behandeld het proces legen Herman Koer, ambtenaar
hij 's Rijks belastingen te Haamslede beschuldigd van
moord. Hel verhandelde in die zilling bepaalde zich lol
liet verhoor van 22 getuigen, waaronder Iwee deskundigen
en 8 getuigen a décharge. Daar wij «Ie akle van b<>-
sehuldiging reeds vroeger mededeelden en onze lezers al/on
met do loedragl dezer treurige '/.aak bekend zijn, zullen
wij slechts korlclijk I getuigen verhoor mrdedeeleu
De beschuldigde werd bijgestaan door dc héereu Mrs.
W. A. van lloek en Ph. van «ten Broccke.
Nadal de beschuldigde, die vóór den aan vang der zilling
hevig ontroerd was, doch overigens v i ij kalm bleef, op
de gebruikelijke vragen naar naam, oud- rdum, enz. ge
antwoord had, werd de eerste getuige gehoord Mr. NV.
II. Krocf, kantonrcglcr te Brouwershaven. Deze heeft,
na op den 16 September d s morgens van hel gebeurde
ten huize van J. Lokker kennis te hebben gekregen,
toen vle hi-schuhligde reeds was gearresteerd, proces-verhaal
opgemaakt. De beschuldigde, die in de,, sloot had ge
legen en alzoo bemorst en ook bebloed was, heeft op de
vragen van den kanlonregler dadelijk zijn naam opge
geven en bekend zich te hebben schuldig gemaakt aan
hel doodschieten van Kaatje Lokker.
De verklaringen van den volgenden getuige, den her
bergier- J Lokker kwamen in hel kort hierop neder.
De beschuldigde had, tijdens hij te Haamslede gestatio
neerd was, hij hem gelogeerd hel kostgeld dal de jongeling
betalen wilde, werd na het openlijk verkeer met zijne
dochter, nimmer aangenomen, hoe dikwijls hij ook hij
Lokker zijn intrek nam. IV/i: tan'sic was hem genegen
en ofschoon zijne vrouwe legen hel verkeer van Koer
met hare dochter was omdat hij. volgens hare meening,
zoo erg julocrsch was, was zij, volgens de verklaring van
haar man, niet legen den persoon «les beschuldigden.
Tijdens het verblijf vat» laatstgenoemde len huize van
L ikker waren daar ook gelogeerd v ijf machinisten, waar
onder de gebroeders Smuldeis en zekeren van Icrsel.
Ken der Smulders had «Ie jaloerschhcid van den beschul
digde opgemerkt en voorts, met het oog op «le mogelijke
gevolgen, geweigerd langer met hem op dezelfde, kamer
te slapen. Hij verklaarde nog dat hij Koer Hollanders
had gekend dan als een fatsoenlijke, opregle en brave
kerel, «lie algemeen bemint was en altijd een slil karakter
bezat.
De dcrile getuige W. van den Broeke, werkster, was
den 16 September-«les morgens precies ten 9 ure len huize
van Lokker gekomen, om als naar gewoonte le werken.
Zij uurkle zoo als zij onder anderen verklaarde, «lat Koer
en do moeder van zijn meisje toen hevige woorden hadden;
de vrouw was niet vo««r het vei keer barer dochter en zeide
op dien morgen lol de getuige, na genoemde woordenwis
seling mei Koer. «lal zij nut (lacht noch hoopte «lat het
verkeer tusschen Kaal e en haar minnaar tut trouwen zou
komen. Toen korten lijil later hel schot viel, «lacht vrouw
Lokker niet dal «lil een schol was, maar meende zij «lat
cr hoven iels brak. Beide zijn daarop naar hoven gegaan
cn zagen het voorgevallene.
De getuige WC. Smulders verklaarde onder anderen
dat hij, toen hij in Augustus en Si'plemher, gedurende
een zevental weken in de herberg van Lokker gelogeerd
had, op zaltirilag 10 September met Koer en zijn meisje
cn een drietal anderen naai de kermis le Zierikzee gereden
is. waarvan bij en Koer «Ie verteringen zamen hebben
betaald, docji zich niet meer met Kaatje dan met anderen
tc hebben opgehouden en niets te hebben gedaan «nu
Koer le plagen. Kaatje Lokker was vriendelijk legen
allen en allen waren vriendelijk legen Kaatje.
Van den zesden getuige. A Liuibregls ambtenaar van
's Rijks belastingen te Brouwershaven, beeft «ie beschnl-
digde vier rijksdaalders geleend welke hij z«*ide uondig
te 11c ben voor h l betalen van kostgeld.
De winkelbediende \V. van Schelven, uil Zicrikzi'e. ver
klaarde op doiuh idag 15 September aan «len beschuldigde
le hebben verkocht een pistool mei dubbelen loop, nadat
hij eerst naar een revolver had gevraagd, dien de getuige
niet in den winkel voorhanden had.
De getuigen J. van Schelven, landmanszoun, Jan van
«Ier Have. kleermaker. J. Plarisneu. veldwachter, J. Kris-
talijn, dijkhaas, en C Macho lse, rijksvehlwachter, alle le
Brouwershaven. doelden een en ander mede omtrent het
geen mot «len beschuldigde na hel plegen «h r daad had
plaats gehadnl. hoe hij uit de woning van Lokker was
gi'loopen over de straal langs hel kerkpad. met een pis
tool in de hand, lol «lal hij in. een sloot was gesprongen.
Na met louwen uit die sloot, waarin hij nul het hoofd
even hoven water in eenigzins half staande half liggende
houding gevonden werd, getrokken te zijn. was do be
schuldigde versufd Volgens de. verklaringen der heide
veldwachters heefi de beschuldigde op hunne vraag naar
de aanleiding tol «le misdaad, geantwoord «lat hij jalocrsch
was; dat hij door zijn meisje en hare moeder alsmede
door den machinist Smulders gi-lergd was; dal hij 's mor
gens vroeg een gesprek met zijn meisje in de keuken
had gehad, waarhij In] haar -zeide wals er geen verandering
komt schiet ik mij voor den kop," waarop zij geantwoord
heeft: wtlan zou ik er nog om lagchen na welk gesprek
zij de keuken heeft verlaten en hij aldaar is achtergeble
ven cn hel pistool geladen beeft dat de moeder hem
toen geroepen heeft en hij naar «Ie gelagkamer is gegaan
en te zamen met haar en zijn meisje aan dc ontbijttafel
heeft gezeten, waai hij is gesproken over hel afbreken van
het verkeer, terwijl zijn meisje vervolgens naar hoven
gegaan en spoedig door hem gevolgd is.
De dertiende en veertiende getuigen, de hoeren G. II.
Sh-inergewog, heelmeester, en II. Goemans, im-il. :|«»ct.,
werden levens gehoord als deskundigen. Zij bevestigden
mumb ling bet «Joor ben uitgebragl verslag hunner bevin
dingen hij hel lijk. «leden aanwijzing van pen en ander
aan «len ter tcregUil ting voorhanden schedel van «Ie
verslageup.cn volhardden hij hel resultaat van hun onder-
zoek, dat «Ie ilooil hel noodwendig g«-v olg is geweest van
een op kuilen afstand gelost schol uil een vuurwapen, j
Vervolgens werden de acht getuigen a décharge gehoord.
Den getuige H. C. Smulders, 23 jaren oml. machinist
le Tilburg, werd o. a. gevraagd of hij Kaatje Lokker niet j
eens in zijn arm gehouden haar gezoend en Koer uit
vermaak getergd had. Hierop antwoordde hij bepaald
ontkennend. De beschuldigde merkte hierdp aan «lat hij,
oj) zijn kousen naar boven gegaan zij mie gmieu lu-efi
dal de getuige Kaatje Lokker in zijne armen hield en haar
kuste, alsmede dat de getuigt* loen een stuk cosmétiqne
in de hand hield om zijn haard zwart le maken en le
gelijkertijd daarmede hel haar van het meisje naar hoven
streek. De getuige anlwoonhlc hierop «lat hij haar wel
eens in den arm had gehad en ook wel haar haar met
cosmélicque had opgestreken.
De laatste getuige a décharge was de heer J. P. II.
Reijers, predikant tc Brouwershaven. Iverklaringen
van dezen getuige, «lie «Jeu beschuldigde mei den kan-
tonregter heeft gesproken onmiddellijk na zijne aanhou
ding. komen in het kort hierop neder. De beschuldigde
zede «len vorigen dag in een door hem nader aaogedui
«lert winkel (dc naam van «len winkelier was hem oiibc- i
kend) hel pistool gekocht l«* hebben. Op «Ie vraag van
den kanlonregler: had ge dan gisteren reeds liet voor
nemen hel meisje todouden? werd door «hu beschuldigde
alsloen. onder een vloed van Iranrn. geantwoord »N«*en,
o neen! «lal niet, maar ik was besloten mij zeiven lol
leven te benemen," en op «Ie vraag: waarom? was het
antwoord: *0, jaloezij O, jaloezij!"
Maandag morgen is de behandeling voortgezet. Ten
gevolge van 's hof hevel werd nog als getuige gehoord
A van l. rscl uil Tilburg. Deze erklaarde iu> hoofdzaak
dat hij van 7 lot 15 September met twee zoons van zijn
meester, «Ie beide Smulders, len huize van Lokker le
Brouwershaven heeft gelogeerd Ofschoon hij geen bijzon
dere» omgang met den beschuldigde gehad heeft zeide
laatstgenoemde op zondag 11 September lot hem: a mijn
meisje zal mij hel leven kosten; zij houdt meer van een
ander dan vat) mij." Ilieroj) wi*r«l door d«*n getuige ge
antwoord; Herman wees toch wijzer, zoek liever een ander
I meisje! De volgende dagen merkte hij uiels bijzonders
op, maar donderdag avond z< ide de beschuldigde Lot hem
dal hij voornemens was aan zijn vroeger geopprnl plan
tot zelfmoord gevolg te geven en wel «len volgentien dag
al-, hij op weg naar Haamstede zou zijn. Hierop had de
getuige geantwoord: Herman! bedenk dat er een oordeel
j beslaat, dal gij u zeiven voor eeuwig ongelukkig en uwe
I famielje tol schande maken zult!" De heschuhlig.le vcr-
zocht den getuige niets van zijn voornemen aan anderen
le openharen. Nadat van Icrsel toen g< zegd had niet le
mogen zwijgen als «Ie beschuldigde bij zijn jilan bleef,
beloofde «leze (lil te zullen laten varen op rjad van
den getuige een ander meisje te zullen zoeken.
Voorts is voorlezing gedaan van «Ie verklaringen van
vrouw Lokker in «le instructie afgelegd.
Het verhoor van den beschuldigde daarop gcvolg«l
duurde ongeveer anderhalf uur. Hij bekende de d.iad
uit jaloezij gepleegd le lu bben, doch hij het knopen van
het pistool dlleeu het plan te hebben gehad zich zeiven
hel lev.n te benemen. Bij (leze opgaaf bleef hij volharden.
Het openhaar ministerie heeft na pene uitvoerige reile
«Ie schuldigverklaring van den beschuldigde geëiseld aan
doodslag met voorbedachten rade (moord), en zijne ver-
oordccHiig lol dc straf des doods.
Vervolgens was het woord aan Mr. W. A. van Hoek.
een «Ier verdedigers. ZEd vestigde in de eerste plaats «le
aandacht op «Ie omstandigheid, dat zeker zelden iemand
hier tcregl stond ouder «Ie zware, beschuldiging van dood
slag met voorhcdachtco rade, die zoo zeer alk* medelijden
en belangstelling opwekte als «k/.e beschuldigde. 0»k de
verdedigers ontvingen van allo zijden blijk van deelneming
in cn medelijden met zijn lol. cn deze blijken zouden zeker
nog gronlei zijn geweest indien «nen even als zij het
levensboek van deu beschuldigde had kunnen raad plegen
Van hetgeen de spreker uil «lal levensboek van den be
schuldigde uilvoerig niciktlcehlc, slippen wij hel Volgende
aan: Dc beschuldigde werd in 1835 le Zwolle geboren,
w «ar zijn va«ler aannemer van publieke werken en bij
zijne mcilelMirgers zeer gezien was. Op achtjarigen leeftijd
was «Ie beschuldigde reeds moederloos, waanloor 11j ver
stoken was van bare zorg bij zijne dikwijls voorkomende
bedwelmingen en duizelingen, waaraan bij in lievige male
leed even als zijn jongeren, sedert overleden, broeder, twee
zijner zusters en zijn vader zelf. Na «len dood zijner
moeder werd hij mei zijn jongeren broeder naar zijn oom
in Hannover gezond-n dien een steengroeve had. Op
licnjorigen leeftijd keertle de beschuldigde naar Zwolle
terug, waarna zijn vader nk weldra nveiked. Toen nam
hij zijn intrek hij zijn oom en voogd, een hakker, wien
hij ccnigen t-jd behulpzaam was. Ten gevolgi* «Ier hille.
waaraan hij in «k bakkerij was blootgesteld, namen echter
zijne duizelingen toe cu ging hij akloeu in «ie lei r Ijj
een timmerman. p achII ienjarigen leeftijd in de loting
«"vallen kekende hij voor z-s jaar. Ilij werd ingedeeld bij
bel 7«: regentenl infanterie cu gedroeg /ieh voorbeeldig.
Zoo dat hij in lumge male deelde in de aehliug zijner
superieuren. Als onder olfieier ging de beschuldigde later
naar Indie, ill de linnp om na examc o 1<>1 ndieii-r le winden
bevorderd. Hel klimaat «keil echter zijne duizi lingi u en
bi'il welmiugen vermeerden-u, en zijn denkvermogen ver
zwakte zondanig dal hij aan geen geregelde studie meer
denken kun. \cht maanden hragl hij daarop in het
hospitaal le Batavia «lonr waarbij hij levens aan een
huiklijden onderhevig werd. Gedeeltelijk hersteld keerde
bij in 1852 in In t vaderland terug i-n werden zijne dien
sten beloond niet «h* bronzen mcdaljc voor iron we dienst.
Uit een overgelegil certificaat bleek de '/.eer gronte bijzon
derheid «lal de bcschuldigile in zijn zes dienstjaren, en
«lal zelfs in Iodic, geen enkele maal slraf he«-ft gehad.
Eervol uil de dienst ontslagen went de beschuldigde
spoedig geplaatst als commies bij 's rijks belastingen nu l
behoud van pensioen boven zijn trai'lrmenl. Hij wi*rd te
Brouwershaven gestationeerd nam zijn inlrek hij den
logementhouder Lokker, maakte kennis met diens dochter
en knoopte later mei haar een openlijk verkeer aan.
De gevolgen van en de handelingen «Ier versL>geue
gedurende «lil verkeer zijn genoegzaam gebleken uil hel
getuigenverhoor, waarom wij deze sierlijke pleitrede be
korten. ei. ons bepalen met te mehlcn «lat ZEd. de waanzin
en overdreven jalnersebbeid des beschuldigde Irachlk le
bewijzen en concludeerde tot vrijspraak van den Inselml-
digde. of subsidiair dal lu-l «len hove behagen mogl alsnog
een geneeskundig onderzoek van dun beschuldigde te hevelen.
De zitting is daarop geschorst lol dir.gsdag voormiddag
ten 10 uur.
In «Ie zitting van heden was hel woord andermaal aan
den procureur-generaal, welke iu cene uiig. wei kle reilt*
«Ie verdediging trachtte te vvcih-rleggen en persisteerde hij
zijn genomen requisitoir.
De duplh-k werd voorgedragen «loer <kn heer mr, Pb,
van «len B-orckc. welke mede trachtte te bewijzen, dal «Ie
oorzaak der misdaad was te zoeken in «h* plagerijen welke
de bcsrhiihligde moest ondervinden, hetwelk gepaard met
zijn zwak hersengestel aanleiding tol «Ie misdaad zoude
gegeven hebben.
Mogtcn m»k al sommige feiten twijfelachtig zijn, ze
zouden moeten komen ten voordcclc van den beschuldigde,
die algemeen bekend is als een braaf en edel mensch.
»Een braaf en edel mensch zoo ongeveer luidde Int
slot van «Ie rede des sprekers kan niet op eenmaal
een laaghartige moordenaar worden. Aan die waarheid
sluit zich naauw eene andere aann I. dat de. beschuldigde,
onmiddellijk na hel plegen der «laad een levendig In rouw
daarover gevoelde. Zulk een onmiddellijk en hevig Be
rouw is hij voorhcd-ichli-n doodslag niet aanwezig: ecu
Petrus kan onmogelijk le gelijker L,d een Judas zijn!
Dachten wij aan «Ie aanneming van premeditatie, wij
zouden op dat berouw van den beschuldigde pleiten en
lu-l minimum der slraf vragen voor eenvoudigen doodslag.
Wie toch is er die aan het berouw van deu beschuldigde.
twijfelt? Wie zal hem door dien twijfel willen heleedi-
gen? Wij vragen: wit* is er iu deze zaal aanwezig, die
niet een diep medelijden mei dezen ongelukkige gevoelt,
die hem niet gaarne «leze woorden van den cdeLlcn
mensehen v ru*nd zou willen Beroepen ga heen en zondig
niet meer Maar neen, die man is niet schuldig voor de
wet; hel feil mag hem niet worden toegerekend. »»Zoo
dan aldus sprak onlangs een jeugdig hooglceraar hij
de aanvaarding vin zijn ambt indien wij oordeelen
als feilbare mensehen. zulh-n wij «lan straffen als onfeil
bare guilen?"" Reglers gij zuil iu uwe stille ra.nl-
kamer overwegen wat g«| van hier vernomen licht, doch
die overweging kan. althans in «len tegenwoordig'*!! stand
der zaak, onmogelijk lot cene veroordeeling leiden."
liet hof heeft na gedelibereerd le hebben hevoh n dal
de door di* verdediging overgelegde stukken dour den
griffier zouden worden voorgeleden en. nadol hietanu was
voldaan, liet onderzoek iu deze /aak gesl ten en de uit-
spraak bepaald op aa tslaanden maandag des middags
t-ii 12 uur.
Zierikzee, 10 Dec Z. Al. hecfi henoomd lol
direct cm van Itt'l postkantoor le Wonnoi voer, dc
lieer (r van der Vlietiliatts comm der posterijen
2 Ie klasse.
<;i meuhh: in UII; ve\
Hel laai zich aanzien dal er cene gnmlo ver-
andeiing zal komen in vele lakken van heslutir
cn vuural in de calatuiteuse puldei s in Zeeland.
