N.° 2155.
Woensdag 12 October 1864.
2IS,C Jaarg.
Nieuwstijdingen.
II
ke simei1
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
tilen abonneert zich:
In Nederland, bij den Uitgever,
Bij alle Bockhandelaren en Postdirecteuren,
(n Noord-Amcrika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staal Michigan.
Abonnements-Prlj!
Voor beide uitgaven.
Voor 3 maanden
Franco per post, in Nederland
Voor Noord-Amerika, Franco New-York.
f 1,30.
- 1,60.
- 3,90.
Verschijnt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentlën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelrcgt voor iedere plaatsing, 33 cent.
De inzending der Advcrtentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 «re.
Bureau:
Zierikzce, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken Franco.
GOUuEK-f
:iélé Polyteeli-i
en op de Al-I
•t de GROOTEt
:ft zich eene*
ing welen le
hij zon-A
M«iaglijden,f
cl» ook lot de
wijl de aan-f
EXTRACT de'
i
niets I
nadeelig voorn
zeer is «aan lei
welke ilil^
daar mij zulks
redenen?
gerust kan|
i
Batavia, 27 Aug. In het Balaviaasch Handelsblad
lezen wij het volgende:
Wij hebben nog maar even den tijd om van de uit
voerige hcrigtcn welke ons van het looncel dos oorlogs
ter westkust van Borneo gewerden, hel zakclijksle mede
le deelen
De vijand heeft den voorgenomeu aanval niet doorgezet,
maar (ie bezetting te Sintang geheel ingesloten. Onze
troepen verkendei» dientengevolge in et gewapende sloepen.
Hevig verzet door- en heele strijd met den vijand. De
Celebes en de sloomer Kapoeas bleven magtcloos om de
vcrcischtc hulp te vcrlecncn. De Kapoeas geraakte door
laag water vast en werd op eenc moorddadige wijze
door den vijand beschoten. De positie aldaar werd on
houdbaar en om liet drama van de Onrust le voorkomen,
werd de Kapoeas in brand gestoken. Het getal gesneu
velden bedraagt 3 en dat der geblesseerden 18 waaronder
de le luit. G. C. Pragcr de luit. ter zee der 2de klasse
Slruick mitsgaders de onderofficier-schrijver der Celebes.
Alle hcrigtcn doen onze positie als zonder versterking
niet meer houdbaar kennen. Van Singkawang en Pon-
lianak is de laatste mogelijke suppletie naar Sintang
gedirigeerd zoodat dc werkelijke dagelijksclie dienst onzer
troepen op ecrstgemcldc plaatsen niet vol te houden is,
laat staan te Sintang. Dc pogingen door den nieuwen
resident in bet werk gesteld om dc zaken op cene vrede
lievende wijze te beëindigen hebben schipbreuk geleden,
zoodat men nu te beslissen heeft of de gcheele westkust
van Borneo maar op te geven óf 3 bataljons enz. derwaarts
le zenden. De proef is nu genomen maar slecht uit
gevallen.
Ofschoon het zeker bedroevend is lelkcns vruchteloos
oin versterking te moeten sineeken wij blijven evenwel
vol houden bij onze dringende bede tot ontzet onzer
brave strijdbroeders te Sintang
Bovenstaand bcrigt wordt geheel bevestigd door het
volgende: dat wij mede ter plaatsing ontvingen:
»Een paar woorden: Sintang is geheel in opstand;
ik zit hier vast, daar er geen een bidaar naar Ponlianak
mag gaan. Dc stoomer Kapoeas zit op ccnige distantie
van hier op dc Melawie en wordt schrikkelijk beschoten
Je sloepen zijn hier reeds niet 18 gekwetsten aangekomen.
Het schip zit aan den grond; men wil de hoot van
middag laten springen. Drie a vier duizend Dajaks zijn
op een honderd schreden var» ons af. De post gaat
binnen vijf minuten weg met eene kleine sampang."
Dc Oostpost bevat omtrent deze gebeurtenissen nog
liet volgende
Uit eene particuliere correspondentie zijn wij in de
gelegenheid de volgende nog weinig bekende bijzonderhe
den mede le deelen aangaande de laatste gebeurtenissen
op Borneo's westkust voorgevallen voor welker juistheid
wij kunnen inslaan.
Dc bcrigicn loopen van Ponlianak tot' 12 Augustus jl.
Te Sintang duren dc vijandelijkheden voort. Overal
worden van onzen kant bentings opgeworpen, daar dc
vijand zich op een uur afstands in dc bosschen aan de
rivier Melawie genesteld beeft. Overal zijn posten uitgezet,
des nachts op eiken post een officier bij dc manschappen.
Eiken nacht worden schoten gehoord in de nabijheid
der beuling.
De kommandant van Zr. Ms. stoomer Cel* bes besloot
om den 6 Augustus den stoomer Kapoeas met drie sloepen
van de Celebes op verkenning uit le zenden. Door laag
water kon dc boot niet dan moeijelijk over dc zandplaat
tomenOp de plaats aangekomen geraakte liet schip
voor de vijandelijke kampong Kandas, en komt dwars in
dc rivier te liggen inct drie voeten water van voren in
bet zand.
Aan boord van de Kapoeas bevond zich de 1ste luite
nant Pragcr inct 30 man. Naauwclijks zag dc vijand
van den wal dat het schip vast zat of hij begon uit
tn van achter de hoornen te vuren.
Het vuur hield van 4 tot 6'/a uur aan. Wij hadden
loen 1 doodc en 17 gekwetsten, onder dezen ligtelijk de
luit. Pragcr cn dc 2de stuurman van dc Kapoeas, terwijl
«n volgende dag een viertal aan hunne wonden zijn
[Overleden.
Den volgenden morgen opende de vijand reeds vroeg
tijdig op nieuw het vuur. De Kapoeas stelde zich zooveel
hogelijk verdekt op. Het water was weder 11 /2 voet
gevallen.
De kommandant van de Celehes zag het nultelooze in,
°n» meer menschenlevens op spel te zetten, daar ons vuur
"len vijand moeijelijk kon treffen, aangezien deze zich in
oo boomen verschuilt.
Dus werd gelast de ammunitie over boord te werpen,
''o machines onbruikbaar le maken en bet schip te ver
loten. Alzoo is de stoomer Kapoeas prijsgegeven aan den
te Ziorik'tf|"jand, waarop echter dc Hollandschc vlag bleef waaijen.
Als hoofd der opstandelingen wordt zekere Nibong ge-
talen gcdrnH
crlijkc omstandig*
cn.
Ic bekomen hij
r te Zicrikzef.
te Goes.
plaat
le 's Hertogen-
Holloivayi
Maiden Lai no.
om niet raad?'
ie zich, per bf|f|
hem hunne hij-
vr SCHUUR]
genoemd, die zijnen volgelingen de inbezilname van dc
stoomboot Kapoeas moet voorspeld hebben.
Zoowel de officieren der Kapoeas, als de luitenant Pra
gcr met zijne 30 flankcurs, henevens drie officieren van
dc Celebes met huu volk, moeten zich uitstekend hebben
gedragen.
Even voor het verlaten van het schip werd de luitenant
der marine Struijck door een kogel in don buik zeer
gevaarlijk gewond.
Sintang verkeert in eene zeer benarde positie. Officieren
cn manschappen trekken eiken nacht op wacht.
De dames cn kinderen nemen telkens hunne tocvlugt
in dc bcnling, daar zij ieder oogenblik verontrust worden.
Eenc versterking van 50 man is van Ponlianak op
getrokken.
Een paar beruchte boksers, Mace en Coburn, zou
den om den prijs vechten. Dc ontmoeting zou plaats
hebben ii» Ierland in den omtrek van Dublin cn duizenden
Engelschcn waren liet ierschc kanaal overgestoken om ge
tuigen tc zijn van dit nationale feest. De diiblinsche
politie wachtte haar lijd af. Zij liet alle voorbereidende
maatregelen nemen, maar op het beslissende oogenblik
trad zij Lusschcn beiden en belette den onmcnschelijken
strijd
Parijs, 7 Oei. De Moniteur behelst den tekst
der conventie niet Italië; rij luidt als volgt
Art. 1. Italië verbindt zich liet tegenwoordig
Pauselijk grondgebied niet aan Ic lasten cn zelfs
tnel geweld iederen aanval van buiten op gezegd
grondgebied te beletten.
Art. 2. Frankrijk zal zijne troepen uit Roine
terugtrekken, naar male de organisatie der Pauselijke
armee vordert. De ontruiming zal evenwel voltooid
moeten zijn binnen een termijn van twee jaren.
Art. 5. De Ilaliaansclte regering zal gcenerlei
bezwaar opperen tegen dc organisatie eener Pause
lijke armee, zelfs wanneer die uit vreemde Katholieke
vrijwilligers wordt zaïnengesleld, voldoende om liet
gezag des pausen en dc rust zuowel binnen 's lands
als op dc grenzen van zijn staat te handhaven, mits
deze krijgstnagt niet ontaarde in een middel van
aanval op bet Ilaliaansclte gouvernement.
Art. 4. Italic verklaait zich bereid in ccne
schikking Ic treden, ten einde ten zijnen laste te
nemen een geëverircdigd aandeel der oude schuld
van den Kerkelijke» Staal
Art. 5. De tegenwoordige conventie zal gerati
ficeerd en de ratificatieu zullen uitgewisseld worden
binnen een tijdsverloop van 14- dagen, of zoo mo
gelijk vroeger.
(Get.) Drouin deLhuys; Nigra; Pcpoli.
In hel protocol, behoorende bij dit (raciaal, wordt
het volgende gezegd: Deze conventie zal geen
kracht van uilvoering hebben, voor dal de koning
van Italic bevel zal hebben gegeven lot liet over
brengen van de hoofdstad des rijks naar eenc plaats,
later door den koning aan te wijzen. Deze over
brenging zal moeten bewerkstelligd zijn binnen zes
maanden na de ondcrlcekcning der conventie. Het
tegenwoordig protocol zal dezelfde kracht hebben
als de conventie en beide documenlcn zullen tc
gelijker tijd geratificeerd worden.
Zwolle, 8 Oct. Heden is voorliet hof in hooger
beroep behandeld dc zaak tegen den lieer J. G. van
Rijn, ex-predikant tc Zwolle, wegens poging tot
omkoopiiig van een gevangenbewaarder. De beklaagde
en appellant was ter tereglzitting niet verschenen,
als bevindende zicit voortdurend in Zwitserland. Het
O. M., bij monde van den advocaat generaal, heeft
gerequireerd de bevestiging van liet vonnis des eersten
regters. Hel bof beeft de uitspraak in deze zaak
bepaald op IS October c. k.
BBoorn, 5 Oct. Heden nacht is nil hel huis
van correctie alhier onlvlugt de gevangene J. H.
Wcringh zich ook noemende alias Kriegerde zoo
algemeen beruchte liefhebber van kerken bezigtigcu
en wat in zijnen smaak viel uiedc le nemen. Na
uit zijne cel te zijn gebroken is hij op hel magazijn
gekomen en heeft van daar een jas en pet van
den magazijnmeester medegenomen. Hij schijnt zich
met de louwen van de schalen op hel magazijn
aanwezig, naar beneden le hebben laten zakken.
In den nacht van 3 dezer is tc Oudendijk
nabij deze gemeente ten huize van den landman
David Purmer inbraak geschiedt. Men vermoedt
dal in verband slaat met bovengenoemde onlvlugting.
Men zegt dat de justitie den misdadiger reeds op
hel spoor is.
4 Oct. Men is er in geslaagd den bcruchton
dief Krieger te Oudendijk weder in handen tc krijgen.
fitouda, 8 Oct. Heden is door de politie alhier
aangehouden Maria Theresia Beth, geboren le Am
sterdam welke vrouw die met een paar stukken
zeep le koop liep, zich had voorzien van cene lijst,
waarin zij voorkwam als le zijn mevr. de wed. van
Hees, die voor haar cn hare vier kinderen onderstand
trachtte te verkrijgen, co waarop zij reeds een paar
hauiitcekcningen had verkregen cn geld had ont
vangen.
Deze vrouw reisde in gezelschap van een persoon
handelende in potipoden, die opgaf genaamd tc zijn
Arnoldus Johannes Jhr. van Sassen van IJsselt, oud
50 jaren, vroeger als soldaat hebbende gediend in
Indie, Italië en hij de pauselijke troepen.
Werkendam 9 Oct. liet nieuwe kanaal
hetwelk alhier gegraven wordt, vordert geholpen
door de tegenwoordige gunstige weersgesteldheid,
zeer goed er weikeu thans ruim 200 mcnschen
aan. Hoewel de dijk, die langs het kanaal gelegd
wordt, naar men verneemt, door het vergevorderde
saisocn dit jaar niet op de hoogte door hel Stcurgat
zal gebragl worden, hoewel er teeds vele stukken
gezonken zijn. Ingez
SSelIeroetsluls, 8 Oct. Ten bewijze dat
niettegenstaande de verwikkelingen in Amerika, de
lust tot lantiverhuizen blijft beslaan, kan dienen dal
heden morgen door dc slcepboolen Rotterdam 1 en 2
naar Brouwershaven werd gesleept ter opvolging
zijner bestemming naar New-York, hel Brcmer fre
gatschip Leocadia, kapitein J. Wcnke aan boord
hebbende 84 landverhuizers, waaronder vele jonge
lieden, meest allen Dnitschers.
Eieriliz.ee, 11 Oct Met 1863 wenscht de
minister van financiën alle emolumenten van de
kommiezen der belastingen tc doen vervallen en
die in de schatkist te storten maar hun daarentegen
ccnige verhooging van bezoldiging toe le kennen.
Ten gevolge daarvan wordt de post hunner trak
tementen op dc begrooting voor 1863 met f285,980
verhoogd. De schatkist behoeft daarom echter geen
meerdere offers te brengen want de emolumenten
die nu aan het rijk komen bcloopen f210,000 cn
ten gevolge der afschaffing van den accijns op de
brandstoffen zijn enkele posten van uitgaaf, ten
bedrage van f74,000, vervallen.
LI. Zaturdag is iu handen gesteld van den
amerikaanschen consul Ic Amsterdam het volgend
adres, voorzien van de handteekeningen van 160
leden der internationale vcreeniging tot bevordering
der sociale wetenschappen
»Aan Abraham Lincoln president der Ver-
eenigde Stalen.
«Mijnheer de president!
«Sedert zijn ontstaan volgen wij met de grootste
belangstelling den strijd die gevoerd wordt lus
schcn de energieke burgers van hel noorden en de
slavenhouders van hel zuiden. Hoewel betreurende
het vergoten bloed en dc rampen, die de oorlog
na zich sleept, wcuschcn wij ii geluk met dc stand
vastige degelijkheid waarmede gij en het groote volk,
dal u heeft gekozen, hel regt cn de mensehelijkhcid
hebt verdedigd. Overtuigd dat het volk der Ver-
eenigdc Stalen uit deze beproeving sterker dan ooit
zal le voorschijn treden en met eene toekomst voor
zich waarin geen slavernij meer zal beslaan, verwach
ten wij dc aanstaande zegepraal van dc heilige zaak
der vrijheid. Wij zijn verzekerd, dal door u nim
mer dc bestemming van de groote republiek zal
worden uit het oog verloren.
«Dc ondcrteckcnaarsleden der internationale
vcreeniging tol bevordering van dc sociale welen
schappen aanwezig le Amsterdam Sept. 1864."
In de builcnlandscho dagbladen wordt een
verhaal medegedeeld van een misdaad, die teregt
ontzettend wordt genoemd. Een 66jarige vrouw,
die te Eidlitz van de opbrengst eener kleine grond
bezitting leefde, deed den 7 September ccne bede
vaart naar Quiiiauvier of vijf mijlen van hare
woonplaats gelegen. Na den nacht hij twee barer
dochters te hebben doorgebragt, zette zij des anderen
daags ten 5 ure baar logt voort: sedert dat tijd
stip werd zij niet meer gezien. Na een onderzoek
werd baar lijk iu de omstreken van Quiu.au ge
vonden Haar armen en beenen, haar boezem cn
andere deelen van haar iigchaam waren afgesneden
cn werden niet gevonden De dader was onbekend,
doelt drie dagen later nam de justitie zekeren
Frisch Antony, bekend ouder den bijnaam van Rus,
daar hij in 1815 verlaten op het slagveld van
Leipzig gevonden was, op vermoeden iu hechtenis,
terwijl hij als metselaar bezig was aan den ophouw
van een huis. Het vermoeden werd door zijne
dadelijke bekentenis bewaarheid. Hij vertoonde den
policie-ngenteu in zijne woning de kleederen ert
de parapluie van zijn slagtoffer, benevens vijf gulden
welke hij bij haar gevonden had. Voor den rcgler
herhaalde hij zijne bekentenis en verklaarde dal bij
bet voornemen had gehad een meisje tc huwen en
dan zijit brood als orgelspeler tc verdienen; dat de
policic Item geen bewijs van goed gedrag had willen
geven cn zijn verloofde in dien tusscheritijrl met een
ander was getrouwddat hij daarop iu dcu morgen
van den 8 September naar Quinau op weg was
gcgaait met het bepaalde voornemen om de eerste
de beste vrouw die hij zou tegenkomen te ver
moorden; dat hij loen de weduwe Conrad had
ontmoet cn haar gedwongen had hem naar een
afgelegen plek te volgenwaar hij haar wurgde,
vervolgens haar ontkleedde, op verschillende plaatsen
van haar ligchaain stukken vlcesch afsneed, welke
stukken hij, even als de kleederen de parapluie
en de vijf gulden naar zijne woning mctlcuam
met achterlating van hel verminkte lijk. Den vol
genden dag had hij dit tncnschenvlecsch inct aard
appelen gekookt en gegeten, met uitzondering van
het vet, 'l welk hij daarvan afschuimde cn in een
fiesch goot, die men in zijn zak gevonden heeft.
Daarna begaf hij zich koelbloedig aan zijn werk,
waar men hem drie dagen later iu hechtenis nam
en naar dc gevangenis van Kaaken kragl, om daar
zijn vonnis af le wachten. Zou zijne voormalige
verloofde ook spijt kunnen hebben niet met dezen
man getrouwd te zijn?l
GEMENGDE I5EUIGTEY.
Te Amsterdam is weder wat kool verkocht door voor
name mannen op eer» congres, 'l Is cr zelf zoo erg
toegegaan dal er toehoorders ziek zijn geworden en de
zaal moesten worden uitgedragen. Zelfs Rochusscn heeft
het woord gevoerd, cn gezegl, dat het batig slot van
koloniën in 10 jaren 329 milliocn guldens aai» Nederland
heeft opgebragt; en die man zal het wel weten, want
hij is geweest minister van financiën en gouverneur-gene
raal van Ncderlands-Indiëmaar, wonder dat men daar
nooit iels van gezien heeft op de Staalsbcgroolingdus
die sommetjes zullen nog voorhanden zijn cn dus geen
wonder dal alle dc accijnscn zullen afgeschaft worden
zelfs die van de gemeenten terwijl die gemeenten die
geld te kort komen subsidiën vat» het Rijk zullen worden
verleend. Er zal nog ccn lijd komen als het zoo blijft
voortgaan daler geene belastingen meer zullen bestaan.
Ten slotte is er dan ook geklonken en gedronken op
Neêrlands welvaart! op Neêrlands kracht! op Neérlands
roem! maar niet op Neêrlands werkelijke schuld. Be
vallen op de spoorboot varende van Middelburg op Tholen
ccne jonge jufvrouw van Vlissingcn die met mama op
weg was naar Brussel waar de kraamkamer reeds in ge
reedheid was gebragt. Die reis is dus geslaakt, en nu
zal zij te Tholen uitrusten en niet de kleine naar Vlis
singcn terug keeren waar papa met open armen op de
kleine slaat tc wachten. Een scheerder tc Bmoest
nalaten zoo veel onwaarheid niet rond te veulen want
zoo doende zal hij al zijne kalanten verliezen. Eene
dame te G. wordt aangeraden zoo veel bier niet te
drinken daar die bierdamc le volbloedig zal worden.
De stads leugenaar tc B. blijft steeds voortgaan met
het slagtcn van krengen en nuchtere kalveren cn vent
die kluifjes stad cn land doorde onkundige wijsmakende
dat het vlcesch van puike beesten is, hoewel hij soms
