20s,e Jaanr.
I Woensdag 4 Mei 1864.
N.° 2099.
Nieuwstijdingen.
ZIEHIkZEESdHE NIEUWSBODE
Men abonneert zich:
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan.
Abonnemenfs-Prfjs:
Voor beide uitgaven.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, in Nederland- 1,60.
Voor Noord-Amerika, Franco New-York. 3,90.
Verschijnt:
Op Woensdag en Zaturdag.
idvertentlënt
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advcrtentiën kan geschieden tot
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzec, Hoek van de Schuithaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken Franco.
Te Budweis is onlangs een lSjarige moordenaar
tot 20jarige kerkerstraf veroordeeld. Het jeugdige
monster had op den 12 Januarij dezes jaars te
Wiltingau eene vrouw met haar vierjarig kind
vermoord om haar te bestelen. Hij vond slechts
1 florijn SO kreuzcr in papier en niet voluit een
daalder aan zilvergeld.
Te Triest heeft zich de kapitein van het
gekaapte deensche schip Alfin een aanval van
zwaarmoedigheid door middel van ophanging van
hel leven beroofd. Hoewel hein de oplcllcndste
behandeling ten deel viel, kon hij zich toch over
hel verlies van liet hein toevertrouwde schip niet
troosten en maakte hij een einde aan zijn leven.
Een ontzettend sterfgevalten gevolge van
langzaam verhongeren heeft dezer dagen te Wecnen
plaats gehad. Een zeer vermogend huisbezitter,
kwam eenige weken geleden, des avonds naar huis,
en ging, daar hij zicli niet wel gevoelde iels vroeger
dan naar gewoonte to bed. Den volgenden dag
was hem de slokdarm zoodanig gezwollen, dat het
hem niet meer mogelijk was, de minste spijs of
drank te gebruiken. In spijt van alle pogingen der
bekwaamste en beroemdste gcnceshceren bragt hij
@2 dagen in dien jammervollen toestand door, totdat
eindelijk de dood, den letterlijk tot een geraamte
vermagerden, die tot het laatste oogenblik bij zijne
kennis bleef, uit zijn vreeselijk lijden verloste. Hij
had gedurende deze 22 dagen geen bete spijs, of
slechts een druppel water of medicijn genoten.
Wanneer een straatgevecht plaats heeft tusschcn
twee strijders, die van een zeer ongelijk portuur zijn,
en het verontwaardigd publiek de policie roept om
tusschcnbcide tc komen, dan is het in den regel hel
geval, dat de sterkste van de twee, op het oogenblik
dat de interventie in aantogt is, een uitval tegen den
zwakkere doet. om hem eerst nog een gevoeligen knaauw
te geven. De Pruisen hebben dezelfde gedragslijn in
zake der Duppelcr-schansen en hare bestorming gevolgd.
De conferentie stond op het punt van bijeen tc komen,
en hel was bekend, dat het doel der vertegenwoordigers
van de beide grootste mogendheden in Europa was, een
wapenstilstand lot stand te brengen.
Frankrijk en Engeland waren volkomen op dit punt
eens; men ging zelfs zoover te verzekeren, dat ingeval
liet enkele voorstel tot eene wapenschorsing niet zou
voldoen, zij bereid waren liet in zulke dringende termen
aan te bevelen, dat liet moeijelijk, zelfs onvcorziglig zou
geweest zijn, het te verwerpen.
Pruisen dat zeer wel begreep dat het weldra kon
genoodzaakt zijn zich stil te houden beslootterwijl
het nog tijd was, zijnen dapperen maar betrekkelijk
zwakken vijand een zwaren slag toe te brengen.
De slag is tocgebragt; veel bloed heeft van weerszijden
gestroomd, en de Pruisen verkeeren in het vaste denk
beeld, dat zij eene luisterrijke overwinning hebben behaald.
De gewone godslasterlijke »Te Deums" zijn te Berlijn
gezongen, en de koning heeft het gewaagd, in de eerste
plaats den Hemel, en in de tweede zijne generaals en
soldalen te danken voor eene soort overwinning, die
niet erg vcreerend voor zijn leger is maar alleen eene
nieuwe schrede in eene der onrcgtvaardigsle invallen in
eens anders gebied in den nieuwen tijd.
Parijs, 27 April. Volgens de nieuwste verslagen
bevinden zich in de verschillende krankzinnigen
gestichten hier tc lande niet minder dan 26,000
lijders.
De fransche consul Victor Place, die op de
plek waar eens Nineve stond opgravingen laai doen,
is er ingeslaagd den ringmuur en de zeven poorlen
1c onlblooten, die uit den geweldigen Burg in de
hem omringende stad voerden De vierhoekige
ringmuur is in zijn geheclen omvang bij de twee
uren lang.
Ijceuwarden, 28 April. Dingsdag jl. hccfl liet
provinciaal gereglshof, van Friesland iemand lol vijf
jaren tuchthuisstraf veroordeeld, wegens diefstal van
6 schapen uit de weide, bij nacht. De beschul
digde bekende zijne misdaad volledig. Hij zou zich
eerlang in liet huwelijk begeven en had zijne aan
staande een gouden halsslot beloofd. Het daartoe
noodige geld bezat bij echter niet; om toch zijne
belofte na Ie komen, bad hij geen ander middel
weten te bezigen dan het plegen van genoemden
diefstal.
Zwolle, 28 April, la deo loop dezer weck kwamen
een paar lieeren ten huize van een der ingezetenen
eener kleine stad in de provincie Overijssel ten einde
betaling te vragen voor goederen, die door-de oudste
der beide lieeren geleverd waren, waarvan decredictlermijn
verstreken was.
De schuldenaar niet bij magte zijnde de verlangde
betaling te doen zcide zijn crediteur dat hij zonder
betaald tc worden, niet weder vertrekken wilde, en later,
dan zal ik u door dezen lieer (wijzende op zijn med-
gczcl) die deurwaarder is, terstond al uw goed laten
opschrijven en verkoopen.
De beide lieeren begonnen daarop alles na te zien
cn noteerden dat.
De debiteur begrijpende dat die handeling zoo maar
zonder vorm van proces niet was geoorloofd, gaf aan
liet hoofd van het plaatselijk bestuur kennis van hetgccnc
ten zijnent voorviel, die terstond een der dienaren van
de openbare magt naar hel buis des dibitcurs zond.
De schuldeisclier cn de quasi deurwaarder waren in-
lusschcn vertrokken, de bedreiging achterlatende dat zoo
zc morgen bij hun retour gecne betaling ontvingen, ze
zouden weten wat hun te doen stond.
Ze werden den volgenden dag namens de bevoegde
anlhoriteit opgewacht cn hadden dc eer reeds in den
vroegen ochtend een bezoek bij een der eerste inwoners
van de kleine stad te brengen.
Hoe de lieeren daar ontvangen werden is ons niet juist
bekend, maar zoo wij goed onderrigt zijn zal de kennis
making tot meer uitgebreide conversatie aanleiding geven.
Zwolle, 28 April. Naar wij vernemen is de
door hel prov. kerkbestuur van Overijssel uit zijn
ambt cn bediening ontzette predikant J G. van Rijn,
met het aan hein gegeven ontslag niet tevreden,
en verlangt hij dat zijne zaak zal worden gebragt
voor de algomcene Sijnode der Nedcrlandsch Her
vormde Kerk.
Kampen, 28 April. Door eenige couranten is
gezegd, dat de theologische school van de Christelijke
Afgescheidene gemeenten van hier naar Amsterdam,
Utrecht of Zwolle zoude verplaatst worden. Dit
bcrigt kan volgens ingewonnen information worden
tegengesproken.
Amsterdam, 29 April. Door wijlen jhr. mr.
G. Faas Elias zijn, naar wij vernemen, o. a. de
navolgende legaten gemaakt, als aan de Ned. Ilerv.
Diakonie alhier f40,000 en aan het Burger-Weesbuis
ƒ10,000.
Hapelle, (Zdid Bevei.and) 28 April. Nog voort
durend heerschen dc pokken op ons eiland en slechts
weinige plaatsen zijn op het oogenblik verschoond.
Over hel algemeen zijn zij gelukkig niet van ernstigen
aard, behalve tc Bath, waar in den laalsten tijd
gemiddeld 5 personen in de week aan deze ziekte
stierven. De opmerking dat, komen de pokken in
een huisgezin, bijna alle leden ze krijgen, heeft
velen op de gedachte gebragt, of het niet goed zou
zijn in elke gemeente een huis aan le wijzen voor
het verplegen der zieken, om alzoo aan de besmclling
perken le stellen.
Xierikzee, 2 Mei. Bij de op heden plaats
gehad hebbende verkiezing van een lid voor den
gemeenteraad waren uitgebragt 257 geldige stemmen,
zoodat de volstrekte meerderheid 129 stemmen was.
Hiervan verkreeg dc lieer Jhr. A. O. van <len Sant-
heuvel 86 stemmen, J. Langoumois de Does 57 stem
men, D. Q Mulock Ilouwer 52 stemmen, J. Brood-
man 21 stemmen, A. Buijze Mz. 16 stemmen,
A. Mes Gz. 16 stemmen, P. Schillemans lóslemmen,
en D. van der Maas 4 stemmen, zoodat tusschcn
de twee eerstgenoemde Heeren eene herstemming
moet plaats hebben.
Dezer dagen werd le Purmerend een kalf voor
f 60 tc koop geboden. Een Amslerdainsclic slaglcr,
die dit tc duur vond, omdat dit naar zijne meening
geen 80 pd. zoude wegen, kwam met den verkoopcr
overeen, dat bij 156 oude ponden voor niets zoude
hebben, doch voor dc overige pouden zou betalen
f 16 per oud pond. Nadat het kalf was geslagt
en gewogen bleek, dat de Amsterdamsche slagter
f208 uioest betalen.
Woensdag is le Utrecht eene vergadering
gehouden van Evangelische confessionele Hervormde
predikanten, die door een aanzienlijk aantal leeraren
uit de verschillende oorden van hel rijk is bijge
woond en waarin onderscheidene besluiten zijn ge
nomen tot handhaving der belijdenis van de Nederl.
Hervormde kerk legen hare heden daagsche bestrijders.
Men leest in dc Landbouw Courant
Wij hebben in der lijd twee berigtcn gegeven
over het gebruik van petroleum, om ongedierte te
verdrijven bij schapen cn hij runderen. Landb Cour.
n°. 5 en n°. 9, varia). Dezer dagen werd berigt,
dal andermaal bij runderen dc proef met uitnemend
en spoedig gevolg was genomen, en de heer D.
van Hulst deelt in 't laatste nummer van het Weekblad
van Haarlemmcrm. mede, dal op zijn aanraden kal
veren door middel van petroleum van eene groole
menigte ongedierte in een lialven dag werden bevrijd.
De kalveren werden er mede bestreken, van den kop
tot den staart, langs den loop der ruggegraalhet
ongedierte liep niet weg, maar stierf.
GEMENGDE I5KUIGTEX.
Nu de Indisclie, coiiiplabiliteits-wet door de Eerste Kamer
is aangenomen, zal men dus rekeningen verantwoording
mocteft doen van dc millioenen welke op Java worden
uitgegeven en ontvangen, aan de Statcn-Generaal. Men
zal alzoo de begrooting voor liet Indische bestuur in de
Tweede Kamer ter tafel gebragt zien eer de Indisclie
pluimgraven naar willekeur aan het pluimen kunnen
gaan. Men zal dan zien dat er verbazende sommen noo-
dig zijn om dc Indische ambtenaren aan hun dagclijksch
brood te helpen, behalve dat aan hunne pinken blijft
hangen maar de kat komt een graatje toe. Wordt
verwacht: een oorlog tusschen Frankrijk en Noord-Ame
rika, wegens het vestigen van een keizerrijk in Mexico.
Dit is het eenige middel om de Noordelijke en Zuidelijke
Staten te vercenigen, en dan met Mexico zamen te spannen
om den gezegenden keizer zoo spoedig mogelijk den Oceaan
over te jagen. Voor de nieuwe Russische leening is
te Amsterdam driemaal meer ingeschreven dan men van
Nederland verlangde, cn in Engeland driemaal minder
dan men heeft verwacht. Dit verschil van zaakkennis
komt daar van daan, omdat de Engclsclien hun geld zelf
nuttig gebruiken, en de Nederlanders hun geld geven om
Rusland magtigcr le maken dan noodig is. Een kwast
te St.-M. is weder zoo dolzinnig geworden nu hij zijn
paspoort gekregen heeft, dat hij zijne laarzen van zijne
voeten verloren heeft; en nu zingt rnen
gen kwast loopt naar zijn laarzen zoeken,
£$ijn Koosje is hij nu reeds kwijt,
gn nu zoekt hij in and're hoeken,
pigt vindt hij daar een mosselmeid.
Met de Pinksteren zijn te Middelharnis verkrijgbaar:
vier lobdanies voor heeren en een schoolvorst, benevens
eene gekrulde en de zilverstrepigc. Een kalk en zand
man te B. wordt aangeraden, zoo hoog niet tc vliegen,
want door zijne daden zal hij zoo laag vallen, zelfs al
is hij gespikkeld. Twee fijne dames te Scliore moesten
des avonds dc heeren zoo niet naloopcn en niet luisteren
bij de buren aan dc ramen, anders zullen zij bij name
genoemd worden. Het vertrek der officieren uit Mid
delburg heeft eene dame op de markt ontroostbaar ge
maakt, doch zij hoopt weder in dc gunst te dcelen van
de andere verwacht wordende krijgshelden.
Z3.TG-Ü501TDS1TE SCTZZ33.T.
fiets over de pokken,
door F. P. J. WAS, Heel- cn Verloskundige tc
Oosterland.
Vervolg van No. 2095
Het beste welen is het histo
risch weten.
Groen van Prinsterer.
Reeds lang voor de uitvinding van de inenting
met koepokstof was opgemerkt dat onder dc ver
schillende soorten van huiduitslag, die zich somtijds
op de uijers der kocijcn vertoouen, eene blaauwach-
tige puist voorkomtwier stof op dc huid van den
mensch overgebragt, daar insgelijks eene puisl voort
brengt en dat deze beschut voor de besmetting der
mcnschenpokkcn.
Maar zooals het niet zoo menige schoone cn heil
zame ontdekking is gegaan, de mensch inocst lang
hier op aarde ronddolen zonder dat hij zicb die op
merking ten nutte maakteen zoo ook moesten
eerst milioenen slagloflèrs ten gevolge van het moor
dend vergift der pokken vallen, alvorens met vrucht
baar gevolg de aandacht gevestigd werd op een ove
rigens gemakkelijk waar te nemen natuurverschijnsel.
Wat worden wij menschcn toch moeijelijk wijs cn
wat zijn vaak harde gecssclslagen noodig om ons te
lecreri wat in ons belang is I
Edward Jenner, geboren te Berkelcij in Glouces
tershire, komt de eer toe het eerst de waarneming
betrekkelijk het beveiligend vermogen der koepok
praclisch le hebben locgcpast. De dag waarop dit
plaats had de 14 Mei 1796 verdient met gulden
letteren in de geschiedenis der menschheid tc slaan
aangcleckciid geen schitterend wapenfeitgecne
handige staatsgreep heeft daarop zooveel regt. In
Junij 1798 werd zijne ontdekking in de Philosophi
cut transactions opgenomen. Spoedig werd zij dan
ook algemeen hekend cn zelfs openlijk gewaardeerd.
Inzonderheid gaf dc regering van hel Groothertogdom
Baden cn die van Bcijcren, in dc eerste jaren dezer
eeuw, daarvan een navolgenswaardig voorbeeld, door
dc inenting met koepokstof bij eene wel te verorde
nen. Ook de toenmalige regering van ons land gaf
een openlijk Iceken van de erkenning der waarde
van dc koepokinenting toen zij, in de wel op het
lager onderwijs van 1806 de bepaling opnam dat
elk scholier met koepokstof moest zijn ingeënt, indien
hij niet reeds aan mcnschenpokken geleden had. Kon
het ook anders of ieder moest hoog ingenomen zijn
met een middel dal zoo spoedig bleek aan hel doel
te beantwoorden. De pokken verschenen weer om
de 5 of 7 jaren, maar hoe vreemd! vroeger
spaarde deze zieklc schier geen enkel kind en nu
werden bijna allen verschoond die met koepokstof
waren ingeënt. Dc pokken kwamen nogmaals cn
nogmaal terug en weer bleven zoo vele ingeënlcn
vrijen werden er onder deze ook al door haar
aangetast, zij kregen een geheel andere uitslagzieklc,
een veel goedaardiger vorm van pokken, welke uien
later gewijzigde pokken noemde.
Hooger en hooger klom dan ook de waarde der
koepokinenting in het oog des volks. In dien tijd
naderden onze tegenwoordige grijzen van 70 jaren
en ouder, den volwassen leeftijd en het is daarom
dat men onder hen degenen moet zoeken die het
diepst doordrongen zijn van haar nut. Dc schrik -
tooneelen die zij bij het heerschen der pokken in
hunne jeugd aanschouwden staan hen nog levendig
voor den geest, zij zeiven dragen nog de sporen barer
verwoesling op het gelaat; en gelijk zij zich verwon
deren over de uitwerkselen van sloom cn cleclromag-
netisme, zoo verwonderen zij zich ook over dc uit
werkselen van een nietig prikje en puistje op den arm.
Grootsche magt eener schijnbaar geringe zaak voor
waar 1 Of is hel toeval dat sedert 60 jaren zoodanige
verandering in het heerschen der pokken gekomen is?
Voorzeker neen 600 jaren toch, (en mogelijk nog
langer) bezocht deze zickle met eene vrceselijkc
standvastigheid alle bewoonde doelen der aarde
naar mate Europa inccr beschaafd cn bevolkt werd
groeide hel getal barer slagtoffers aan vruchteloos
hield geen onderwerp van geneeskundige politic, in
de 18d0 eeuw, artsen cn leekeu meer bezig, dan het
beperken van de verwoestingen die dc pokken aau-
rigtlenhoe zou hier nog aan toeval kunnen
gedacht worden.
Maar gelijk alles wat schoon en goed is tegenstand
cn vijanden vindt, zoo bleek hel ook bij de invoering
der koepokstofinenling dat niet alle menschcn de
zegeningen waardig zijn die weienschap cn bescha
ving voortbrengen. Niet lang toch nadat zij meer
cn meer verbreid werd schenen velen zich niet (o
kunnen verbeelden dat dezelfde Oppermagt, onder
wiens bestuur dc pokken zooveel onheil aangcrigt
hadden liefde genoeg zou bezitten om daartegen
aan het inenschdom een middel le openbaren. Dc
schrik die de pokken hadden Ie weeg gebragt was
