Woensdag IS
April 1864L
N.° 201)5.
Nieuwstijdingen.
SPmitgsdilaw^»
iiTgasoiTsana
20s,e Jaarg.
Iels over de pokken
NIEUWSBODE.
Men abonneert zich;
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekbandelaren en Postdirecteuren,
in Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids, Staat Michigan
Abonnements-Prijs:
Voor beide uitgaven.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, in Nederland - 1,60.
Voor Noord-Amerika, Franco New-York. - 3,90.
Verschijnts
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentlën:
10 cent voor eiken regel,
Zegelregt voor iedere plaatsing, 35 cent.
De inzending der Advertentiën kan geschieden tol
Dingsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ure.
Bureau:
Zierikzee, Hoek van de Schuilhaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezondene Stukken Franco.
Londen, 7 April Dc landverhuizing naar dc
Ver. Stalen verkrijgt in Lancashire zulk cene uit
gebreidheid. dal het schier onmogelijk wordt voor
hel einde der maand April cene plaats aan boord
van schepen te vinden. l)e voornaamste oorzaak
van deze emigratickuorls wordt gezocht in dc buiten
gewoon hooge daghuren welke de Amerikanen
den werklieden van verschillende ambachten aan
bieden. De agent voor de landverhuizing, de heer
D. Thomas, heeft een blief ontvangen, waarin men
hem verzoekt 3000 arbeiders voor de ijzer- en steen
kolenmijnen, 2000 voor de kopermijnen, 500 tim
merlieden en werktuigkundigen 100 leiwerkers
1000 meisjes in fabrieken, 5000 boerenknechts en
meiden alsmede een onbepaald getal Engelschc
en Schotsche dienstboden over Ie zenden.
In Ierland gaat het nog ganscli andersdaar
worden gchcelc dorpen verlaten en leest men thans
op aller gelaat blijdschap, terwijl vroeger het scheiden
tiissclion de verlrekkcnden en achterblijvende» dik
werf hartverscheurend was.
(Eerlijn 7 April. Op 2 dezer hebben dc
Pruisen, vercenigd met Oosteniijkschc troepen, ten
getale van 15,000 man cene poging gedaan om
den Alseusiiiid op ecne pontonbrug over Ie trekken;
liet hevige kanonvuur des vijands en naar men zegt
liet onstuimige water, hebben dien ovcrlogl ver
liinderd, dewijl er te veel bloed bij verloren zou
zijn geworden Als het punt waar dc overlogt
moest beproefd worden, noemt men Raudsgaard.
Hel schijnt, dat dc Denen op den 2den cene be
storming verwachtten, want hun vuur was gedurende
den nacht vooral gerigt naar die punten waar zij
vermeenden dat troepen waren opgesteld. Latei-
bleek het dal de vrceselijke kannoiiade gedurende
den geheelen nacht ten cenemale doelloos was
geweest want ecne bestorming heeft geen plaats
gehad. In den daarop volgenden nacht was alles
in rep en roer bij de belegeraars, want elk oogen-
hlik zag men een uil-al tegen dc troepen in de
loopgraven tegemoet; de nacht ging echter voorhij,
zonder dat de aanval geschiedde. Onder al de
Decnsche batterijen wordt vooral N°. 2 geroemd.
Niettegenstaande deze aan veel heviger vuur is
blootgesteld geweest van den aanvang der belegering,
is er geenc die het vuur zoo krachtig beantwoordt
als deze.
Volgens eene dépêche uit hel deensche hoofd
kwartier had den 4dcn hel bombardement van Son-
tier burg opgehouden Met derde gedeelte van de
stad was afgebrand, waaronder hel raadhuis. Ook
vele huizen builen hel middengedeelte der stad
waren in brand geschoten. Tusschcn dc voorposten
hadden er vrij belangrijke schermutselingen plaats;
talrijke benden tirailleurs en ecnige patrouilles hadden
de soldaten in dc loopgraven aangetast.
Do Deensclie bladen schilderen de plundering cn
bet geweld, waaraan de Inwoners van Jutland blootstaan,
niet sterke kleuren. Zoo verbalen zij, dat onlangs te
Horsens eene leverantie van paarden uitgeschreven werd.
Alle paarden in dc slad moesten vertoond worden,van welke
15 werden genomen zonder er iets voor te betalen. In
Fredericia zijn in hel algemeen door liet bombardement
gedurende twee dagen, 24 gebouwen afgebrand en vele
anderen sterk beschadigd. Drie cn dertig inwoners ver
loren daarbij bet leven.
Nieuwe Sliep, 8 April. Een iler in dc Noord
zee kruisende Deensclie oorlogschepen, is Woensdag
ochtend ten 7 ure alhier op de rcede geankerdna
zich van steenkolen en waler voorzien Ic hebben is
liet srbip des namiddags ten 5ure weder vertrok-
ken Het was een sloomkorvet van hout gebouwd,
doch naar dc latere construclie gewapend mei 16
stukken geschut cn genaamd Dagmarcommandant
Wrisbcrg. Voorgaats heeft men nog twee Deensclie
oorlogschepen gezien, een frcgal cn een korvet.
Arnhem, 8 April. Gisteren is voor liet prov.
gereglshof van Gelderland, onder voorzitting van den
lieer nu-, Schiieithcr, ecu aanvang gemaakt met dc
behandeling der zaak van Peter Julian Dingemans,
oud 41 jaren, beschuldigd van moord, gepleegd in
den naclil van 25 op 24 jannarij II., op zijne ecitlge-
noote A. M. van Herwaarden.
Een groot aantal getuigen was gedagvaard en hun
verhoor hield gisteren het hof tot in den laten na
middag bezig, zonder dal daaruit nieuwe bijzonder
heden bekend werden. De beschuldigde bleef bij
zijne vroegere beweringen en hield vol dat hij, ill
gronle drift ontstoken, zijne vrouw met dc vuist
zoo hevig op het hoofd geslagen had, dal zij daaronder
was bezweken. Heden voormiddag werd de zitting
hervat en heeft dc advocaat-generaal, dc lieer inr.
Smils, in cene uitvoerige rede de beschuldiging
volgehouden en ten slotte gerequireerd dal Dingemans
zal worden schuldig verklaard aan moord, en
veroordeeld lol de doodstraf, uit te voeren binnen
de gemeente Nijmegen. Daarna weid hel woord
gegeven aan den heer mr. van Essen, die ambtshalve
met de verdediging belast was, en die in zijn pleidooi
tracht aan te tooiien dal hier geen voorbedachte rade
kan worden aangenomen.
Zoowel gisteren als heden was de houding van
den beschuldigde hoogst bedaard, bijna onverschillig.
De uitspraak in de zaak van Dingemans,
beschuldigd van moord op zijne echtgenooteis
lieden door het prov. gereglshof van Gelderland
bepaald op a. s. donderdag, des voormiddags leu
10 ure.
Maasland, 8 April. In deze en omliggende
gemeenten komen thans dagelijks gevallen voor van
de gevreesde longziekte onder het vee. Er zijn
landbouwers, wier veestapel daardoor aanmerkelijk
is afgenomen.
Vlissingen, 4 April Door den krijgsraad aan
boord van Zr. Ms. wachtschip alhier is lieden vonnis
gewezen iri zake de adelborsten, die zicli voor
eenigen tijd aan ongeregeldheden te Middelburg
hebben schuldig gemaakt. Een hunner is veroordeeld
lol veertien dagen cellulaire opsluiting, terwijl de
overigen acht dagen arrest zonder acces hebben
bekomen.
Vlissingen, 9 April LI. donderdag overleed
alhier op 70 jarigen ouderdom de heer D. Uyllenhoo-
vcn, ridder der orde van den Nedcrlandschen leeuw
en der orde van den Roodcn adelaar van Pruisscn.
Hij was geboren te Aardenhurg, den 5 november
1793, cn vestigde zich als procureur binnen Vlis-
singen in liet jaar 1816. In 1831 zijne standplaats
verwisseld hebbende met Zierikzee, keerde hij in
1852 als notaris weder naar Vlissingc» terug.
Zijne veelzijdige kennis en bekwaamheid, die hem
zoo velo en verschillende betrekkingen deden ver
werven, werden ook daar spoedig opgemci kt Reeds
in 1833 werd hij benoemd tot lid van den ge
inecnlcraad, welke benoeming toen echter werd
afgekeurd, omdat hij nog niet lang genoeg binnen
die stad was gedoiniciliëerd. In 1835 benoemd lol
lid, later tot voorzitter der plaatselijke schoolkom-
missie, bleef hij die betrekking onafgebroken bcklee-
ilcn. Als president van dc afdecling Vlissingen der
Maatschappij tol nut van 't algemeen bragl hij veel
bij tol dc oprigting van een standbeeld voor den
admiraal de Ruyler.
In 1842 andermaal gekozen lot lid van den raad,
werd hij den 28 octohcr van dal jaar als zoodanig
bcëcdigil en toegelaten; zes jaren later, in 1848,
benoemde men hem tol wethouder. In 1849 benoemd
tot lid van dc provinciale stalen welke betrek
king hij steeds met ccrc bekleedde werd hij als
zoodanig sedert vele jaren benoemd tot buitengewoon
lid van gedeputeerde stalen. Ook was hij sedert
twee jaren vice consul van Pruisscn en waarnemend
vice consul van Oostenrijk. Hij is ook verscheidene
jaren president der godshuizen geweest.
Met een helder hoofd en zeer vlug oordeel begaafd,
paarde hij daaraan groolcu ijver cu werkzaamheid,
welke zich overal deden gevoelen en opmerken waar
hij geroepen was om mede Ie werken lol eenig doel,
hetwelk volgens zijne overtuiging nul bezat.
In hem verliest de gemeente Vlissingen een barer
gcachlste ingezetenen, die zoowel in liet belang der
gemeente als in dat van onze provincie onvermoeid cn
met talent arbeidde.
GEMENGDE llEIilGTEY.
Dc geestelijkheid Ie Parijs heeft beslist, dal men
in de eeuwige lampen in de kerken petroleum
mag branden in plaats van olijfolie, waarover dc
paus zeer ontevreden is. Ook is de Heilige
Vader zeer verbolgen, dal er in Frankrijk slcarine-
kaarsen op de altaren gebrand worden, en zoo weinig
waskaarsen; terwijl hij verslagen is dat de Fransche
priesters niiskleedcren dragen van katoen, in plaats
van linnen. lu Hongarije ziet men eiken dag
een algcmccnen opstand tc geinoel, die door Poolsclic
zendelingen zal bestuurd worden. De koning
van Pruisscn wordt niet den dag droefgeesliger,
omdat hij niet spoedig genoeg meester is van de
Denen, en dal er zoo veel anne soldaten door
Deensche blaauwe ruslpillcn de eeuwige rust reeds
zijn ingegaan, en er nog zoo veel zullen volgen.
Beklaag dus de man die zich zoo heeft vergist.
Nu het weder wat gunstig begint te worden
begint het plukharen met de Denen en de Pruis
scn maar eerst goed doorgedreven te worden. Het
is maar jammer dat de menschen zoo dom blijven
om zich dood te laten schieten voor de dwaasheden
van hunne Vorsten. De volken moesten de koningen
en prinsen met malkander laten vechten, dan zoude
er zoo veel kruid niet uoodig zijn oin onbeduidende
geschillen Ie vereffenen. Dc burgeroorlog blijft
io Amerika nog maar steeds voort woeden. Nu
hcerschl er weder cene grootc bezorgdheid te New-
York, dat de Zuidelijken de Noordelijken onder de
plak zullen krijgen, en dan zal de bloedige weck
lerog kcereo. Ook de toestand van den Heiligen
Vader geeft grootc bezorgdheid, en wanneer hij het
lijdelijke met liet eeuwige verwisseld, dan is hel Ie
denken, dal dc volken zullen gaan hegrijpen, dat
liet niet uoodig is oin aan één man zoo veci gezag
en magl toe te vertrouwen. Garibaldi wordt in
Engeland met meer dan vorstelijke hulde ontvangen
en begroet, waarover keizer Napoleon zeer uil zijn
humeur is, want men kan daaruit de stemming van
liet Engelschc volk begrijpen. Een heerschap van
IJzendijkc en een heerschap van Axel hebben te Gors
vele merkwaardigheden bezochteerst hebben zij de
regtbank bezocht en daarna hebben zij achter de we
verij dc fokkerij van duiven met een bezoek vereerd
cn zijn niet karig geweest. Aldaar moest een
schippers gast des zaturdags avonds zoo niet loopcu
achter de vliegende duiven, daar hij er locli geen kan
vangen Een goudvink ouder S. wordt aangeraden
zijn spraakdeel wat stil Ie houden van anderen en
zijne dienstmeid gerust Ic laten, daar men dit niet
van hem wachten zou
Dus, zwijg nu van een ander stil,
Gij weet nu wat dit zeggen wil.
Tc B. mag een pikbroek zijne zeiltjes wel wat
lager zcl'en, anders verwacht men processen want
Hoogmoed, wind cn geld te zamen,
Daar moet niemand zich voor schamen,
Maar vol schulden, mooi gekleed,
Dal doet vele kooplui leed.
Onder de beriglen in hel Dagblad van Zuid-
Holland en 's Gravenhagc van 7 dezer, vinden wij
ecne toespeling op de verkiezingen <1 ic in dc laat
ste twee jaren te Zierikzee gehouden zijn.
Is die uil deze plaats ingezonden, dan wenschen
wij het Dagblad geluk alhier een correspondent Ie
bezitten, die volmaakt den geest der redactie toont
Ie begrijpen. Of hij echter in gezegd herigt blij
ken van waren zielenadel geeft mcenen wij Ie
moeten betwijfelen.
Iii 1862 had eene herstemming plaats voor de
provinciale staten lusschcn de Hcercn C. van der
Vliet Dz. en Jli'. W. M H. de Jonge, aftre
dend lid, waarhij de eerste werd verkozen.
In 1865 werd dc Heer J. J. van Kerkwijk, in
hcrsleuiuiing incl Jli'. J. F. S. Boeijelol lid
der 2"' kamer benoemd.
Gaan wij nu dc geschiedenis na van de zit
tingeu dier heide collcgiën,, na hunne benoeming,
en vergelijken wij haar met die, gedurende welke
de Hcerrn de Jonge en Boeije dit district verte
genwoordigden, dan blijkt de goede keuze zoo last
baar, dal geen onbevooroordeelde haar zal wraken.
Wal nu belieft de laatste verkiezing voor den
gemeenteraad, dc zitting der nieuwe leden is nog
Ie kort om hunne daden te kunnen beoordeelen.
Omtrent de keus des llceren M'. J. Moolcnburgh
behoeven wij echtermet het oog op de wijze
waarop hij zijne overige betrekkingen als reglsgc-
leerde, burgemeester van Bommenede cn Zórine-
maire en als lid der provinciale stalen vervult
vooralsnog geen berouw Ie hebben.
Is de ilcer D'. F. Keiler leen niel als lid lier
kozen, daarvan is wel de groolstc schuld Ie wij
ten aan de zoogenoemde Jonkerclub, die, blijkens
de lijst der verkiezing, voor het grootste gedeelte
niet gestemd en dus haren burgcrpligt in dezen
verzaakt heeft.
Zierikzee, 10 April 1864. Civis.
door T. P J. WAS, Heel- en Verloskundige te
Oosterland.
Sedert de elfde eeuw der Christelijke tijdrekening
maakt de geschiedenis gewag van ecne vrceselijke
ziekte die op zekere lijden het bekende gedeelte
des menschdoms bezocht cn slechts zeer enkele
menschen vrij liet. Men noemde haar pokken",
omdat zich gedurende haren loop een aantal puisten
vormden waarmede hel ligchaain oveidckt werd; en
ook wel „kinderziekte" omdat zij vooral kjnderen
aantastte. Zij was voor Europa een ware geessel.
Daar liccischten nu en dan uok wel andere ziekten
die een groot getal lijders leu grave sleepten en die
onder den naam van pest, St -Anlhonie's vuur. zwarte
dood enz. in dc geschiedenis slaan opgeteckeml,
doch aan die vulksplagcu kwam na korter' uf langer
tijd een einde tastten meestal de bevolking eener
meer beperkte streek aan en verdwenen vaak vuor
altijd zoodal liet tegenwoordig levend geslacht ze
slechts meer hij name kent. Dc pokken daarentegen
hielden lot op liet laatst der vorige eeuw niet op
regelmatig de gaiisclie bekende wereld te bezoeken.
De oude menschen onder ons weten liet nog hoe
men er vóór 69 jaren op rekenen kon dat om de 5
of 7 jaren de pokken in hunne genieenie lieerschen
zouden Dan werden schier al de kinderen aangetast
welke in die 5 of 7 jaren geboren waren. Men zag
dan dc kleinen onder eene vrceselijke, aanhoudende
koorts overdekt worden inel ecne menigte puisten
die hen weldra geheel onkenbaar maakten Die
puisten verhieven zich liepen in een cn overdekte
liet aanvallige aangezigt, zoowel als de overige deelon
des ligchaams met cctic afschuwelijke korst. De
lecdersie ouderliefde kon haar afgrijzen niet verbergen
voor zulk een afschuwelijke vlceschklonip. Bij de
verpleging durfde men den lijder naauwclijks met de
handen aanvallen uil vrees dal de vingers de etterende
huid zouden kwetsen. Als men dc ongelukkige in
liet lied wilde verleggen of omkeercu, moesl men dit
daarom niet een laken doen. Na een folterend lijden
van verscheidene dagen waren de krachten uitgeput
cn volgde dc dood. Dal was het lol van dc mceslcii
want in gemeenten van 1000 of 2000 zielen zag men
dan gemeenlijk 2 of 5 lijken daags naar het graf
brengen; cn dc enkelen die er liet leven af braglcn,
droegen voor altoos liet verschrikkelijk treken haier
verwoesting op het aangezigt Zoo zeldzaam als
liet nu is dal ons iemand op straal tegen komt die
door de pokken geschonden is zoo zeldzaam was
hel in den ouden lijd iemand Ie ontmoeten met een