ZIERIKZEESCBE NIEUWSBODE
N.o 2080.
20s,e Jaarg.
mmmw
Zaturdag 27 Fe 1804.
Nieuwstijdingen.
jFtanftvijit.
Ibtitsdiliiiitfrs
Ylco abonneert zich:
In Nederland, bij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Atnerika, bij J. QUINTUS, le Grand Rapids, Staat Michigan.
Abonnements-Prljs:
Voon BF. IDE UITG AVEN.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, in Nederland - 1,60.
Voor Noord-Amerika, Franco New-York - 3,90.
T e r s c li ij n t i
Op Woensdag en Zaturdag
Advertentie»:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 38 cent.
De inzending der Adverlentiën kan geschieden tot
Dlngsdag en Vrijdag, des voormiddags 10 ur«
Bureau:
Zlerlkzee, Hoek van de Schuilhaven, B, No. 94.
Brieven en Ingezoudene Stukken Franco.
Charivaride Parijsche Punch prijkle dezer
dagen mei eei'.e plaat, voorstellende een vervaarlijk
gróulen ketel op een lievig brandend vuur geplaatst,
en getiteld: »l>e duilsche bond." Oostenrijk en
Pruisen doen alles wat zij kunnen onr hel lid van de
pijp neer Ie drukken, maar het gaat steeds aan de eene
zijde in de boogie, en men ziel een groot aantal kleine
personaadjes, die hun best doen liet lid langzaam in de
hoogte te lillen. Een onderschrift verklaart dat de
kokende ketel zich niel langer aan de drukking van
boven sloor I.
De vreesselijke ramp in de kerk le Santiago,
waarvan ook het verhaal den lezer waarschijnlijk
meermalen onder de ongen is gekomen, dreigde zich
jl. zondag op kleiner schaal te Saargcniund te her
halen De avonddienst in de feestelijk met gas
verlichte kerk werd door ongeveer 700 personen
bijgewoond Voor liet koor waren 24 glazen hollen
aangebragl, welke inel water gevuld cu waarvan
er een voor elke gasvlam geplaatst was Bij een
dezer bollen was waarschijnlijk door nalatigheid
van den koster de kurken slop niet goed vast
gemaakt, zoodal deze er uitviel en hel water uil
den hol liep Ten gevolge van di! op zich zelf
zoo onbelcckenend voorval, namelijk hel gcruisch
dat liet van ccnc hoogte van 7 voel nrèrvallende
water veroorzaakt, werd de menigte, die zicli in
de kerk bevond en eene gasontploffing vreesde, door
zulk ren paiiischcn schrik bevangen, dal zij, ondanks
de door de koorschei ondersteunde uilnoodigiiig van
den pasloor om le blijven, naar de hoofddeur snelde,
alles omverwerpende wal zij op haren weg ontmoette.
Voor die deur cch'.er ontstond zulk een vrccssc-
lijk gedrang dut vele personen ernstig gewond
werden.
Frankfort, 22 Febr. De Wurzburger Zeitung
berigt dal op dc gehouden conferentie van ministers
der middel-stalen alhier na ccuige discussie het
voorstel van Saksen is aangenomen dat, wan
neer de heide groote mogendheden door geweld
llolslcin wilden ontrukken aan den Duilschen hond,
dc bondsslalen hunne toestemming niet zouden
geven lol zulk eene daad, die de regtcn van de
hertogdommen schenden zou De hond alleen heeft
regl uitspraak te doen in de kwestie der erfopvolging.
Men heeft daarom besloten ten einde zoo noodig
Holslein door bondslrocpen le kunnen bezetten, de
maatregelen Ie nemen die eene mobiel making
voorbereiden
Zwolle, 20 Febr. Naar men verneemt is door
de raadkamer van het prov. gereglshof in Overijssel
beslist, op het verzet van den officier van justiIie
bij dc regtbank alhier, legen het bevelschrift der
rcglbank van 11 February 11.waarbij de legen ds.
J. G. van Rijn, wegens poging tol omkooping van
den gevangenbewaarder in het huis van verzekering
Lengton alhier, gevraagde reglsingang was geweigerd.
Het hof heeft geheel in overeenstemming met hel
requisitoir van den procureur generaal, het bevel
schrift der regtbank vernietigd en de legen den ver
dachlc gevorderde reglsingang met hevel tol dag
vaarding in persoon en instructie verleend.
Men schrijft uil Drenthe:
«Er is geen geld ouder de mcnschenl" is in deze
provincie eene dagelijksche klagt en inderdaad zij
is gegrond. Lieden, vooral onder den boerenstand,
die gewoonlijk wel hij kas zijn en bij wie men,
er regt op hebbende, nooit vergeefs om betaling
vroeg, zeggen thans dikwerf: «voor ditmaal ga
henen I" en dat geeft menige misrekening. Dc min
overvloedige roggeoogsl en hel voor een goed deel
mislukte boekweit-verhouw mag men wel als eene
der hoofd-oorzaken in de gcldeluoshcid Ion platten
lande beschouwen cn «lie gcldelooshcid drukte ook,
zooals natuurlijk is, de handels en nijvere klasse
in de marktplaatsen.
Als bewijs van de verlegenheid om klinkende
specie strekt vooral, dal vrij welgestelde boeren
de gouden Willems (die zij hij de inwisseling niet
ten kantore braglcn omdat liet goud, huns inziens,
altijd zijne waarde behield) en liet pruissisch goudgeld,
dat zij (als liet op de veemarkten in hunne vingers
viel) trouw bewaarden, nu voor zilvergeld ver
wisselen
«Die zich van iets ontdoet, waarop hij zóó gr oo
ien prijs stelt, wordt daartoe gewis wel gedrongen
door den nood."
Middelburg, 24 Febr. Sedert oenige dagen
heeft men ook in de nabijheid van Vlissiugeu een
aanvang gemaakt met dc opnemingen voor den
spoorweg. De rigting, zoo als «lie thans op hél
terrein slaat uilgchakend, schijnt overeen Ie komen
met hel vroegere plan, waarbij hel fort de ft u ij I e r
als uitgangspunt is aangenomen
Of in ile zaak betrekkelijk het kanaal door Wal
cheren reeds op alle punten is heslist is ons
niet hekend, maar de nithakening van den spoorweg
in bovengenoemde rigting, gevoegd hij andere om-
slaiidighedcn geven ons grond lol de meeding
dat het schoone plan, vroeger door ilen heer Fijuje
j ontworpen, en dat zich in zoo vele opziglen hoven
i de andere aanbeveelt, zij het dan ook met ccnigc
wijziging, zal gevolgd worden.
Het schijnt overigens dat de voorbereidende
werkzaamheden met kracht worden voortgezet.
Midd Cl
A'ieuwerlicrh 23 Febr. Gisteren gaf dc
Rederijkers Kamer «Veredeling door Oefening"
uil Zierikzce, eene Soiree déclamaloire et inusi-
cale ten voordcele der Algeinccue Armen dezer
gemeente, in het locaal van A. v. d. Vlugl.
Ben zeer lalrijk cu uitgelezen publiek, zoo uil
ilcz.c gemeente als uil de omliggende plaatsen
woonde de voorstelling bij
Dc rui «tic zaal tot dal einde zeer keurig en
doelmatig ingcrigt, maakte al aanstonds een gun
sligen indruk op ic«lcr, die haar binnen trail.
Hel programma werd geopend mei eene ouver
lure, cn achtereenvolgens werden zoo vóór als ua
dc pauze elf stukken opgevoerd, nu en dan door
muziek verlevendigd of afgewisseld.
De voordraglen waren, over liet algemeen ge
nomen, uitmuntend, en vele naar ons bescheiden
oordeel onberispelijk.
Dc kieschhcid belet ons enkele woordvoerders le
noemen, te meer, daar ieder op zijne heurl wed
ijverde oin den hekenden roem der Kamer te
handhaven.
Het blijspel «Fockenhroch" hragl «Ie menigte
vaak in zoo opgewonilcnc stemming, dal men som
tijds zich waande, hij Jndcls Ie zijn
Bij liet einde ontving de Kamer namens hel
Armbestuur, in wanne laai den welverdienden dank
voor hel offer, dal zij had gebrag!terwijl al de
aanwczeuileii, benevens den kastelein en zijne vrouw
mede dank werd gebragl, zoo voor de talrijke op
komst als voor de moeiten cn zorgen, die waren
aangewend, om een en ander zoo genucgclijk mo
gelijk te maken.
Gedurende den avond cn Ook nog bij het schei
den, betwistic men elkander de eer, wat meer le
roemen, de uitvoering zelve of den beschaafden
cn minzamen loon, die overal hecrschte.
GGHK.\G9)!<: BEKIGTEN.
Den dijkbaas le B. wordt gewaaischuwd, dat hij
op den bestemden lijd op zijn post moei zijn, daar
hij anders de hakken van zijne laarzen nog zal
verliezen, en dan zoo hoog niet meer zal staan.
- Te K is ccnc collecte gedaan, oin een prcsenl
le kooprn voor een scheerder <1 ie 40 jaren zoo
zacht geschoren heeft, dal men hang wordt tegen
er een nieuwen komtwant er komen zelden nieuwe
die de oude verbeteren. Daar ecu herder le K, in
zijne medidaliën zich zoo zeer inmengd mei fiaauwc
wereldsche zaken, zoo wordt hem aangeraden zich
wal meerder niet zijn geestelijk ambt te bemoeijen,
eu niets meerwant
Woorden die wekken,
Eu voorbeelden strekken
Te Neuzen moest een heerschap met veel wind
zoo hoogmoedig niet zijn,» want daardoor zal hij
veel van zijne geleerdheid verliezen maar
Des avonds laat loopen,
'sMoigens lang slapen,
Voormiddags wal gapen,
En 's avonds wal rooken,
Is alles gezegd.
Met een smalle lastertong le Nieuwcrkcrk begint
de bevolking groolo onaangenaamheden te krijgen.
Zoo bazuint «lil gevaarlijk menscli nu uil, dal iemand
Ie Rotterdam een wil krulhundjc present gekregen
liccfl van eene jufvrouw waar hij gelogeerd was,
eu dll hondje heeft hij gekochl voor drie gulden,
in tegenwoordigheid van een vriend van hem, die
Iegelijk ook een hond kocht, welke hondjes thans
le Nicu.vcrkerk hunne woonplaats hebben, eu niemand
lot overlast zijn. En niettegenstaande dit koopeu
eu betalen schijnt lastertong er vermaak in le
hebben, om daardoor hnisselijke twisten le veroor
zaken. Hij zal derhalve weldoen om in liet open
baar le verklaren, dal zijne uitgestrooide praatjes
leuter verzinsels zijn cn zoo niet dan zal zijn
gedenkboek eens opgeslagen eu zijne «laden vermeld
worden. Eene jufvrouw in de Willemstad zal
zich aan geene praatjes meer sloorcn maar zal
zich met den knecht blijven behelpen, omdat die
haar tot laat in den nacht gezelschap blijft houden.
Te W. wordt een grutters knecht aangeraden,
zich wat zediger te gedragen, cu zich vooral op
zulke partijen niet le laten vinden, daar die gezel
schappen voor hein niet passen. Mina te Oud-
Gastel denkt nog altijd dal er een zoon van Vul
kaan op haar af zal komen want zij hoort zoo
graag over zijn klinkend aanbeeld spreken doch
kantjes en kraagjes kunnen niel zuiver gehouden
worden in «le smederij. Te Bommel in het
eiland Flakkee, wordl een Verwaande ODtiger aan
geraden zich zelf niet te verzoeken op avonil-ge-
zelschappcn, want als het op stuk van zaken komt,
dan wordt hij verzocht om l' huis le blijven.
Een smid le Goes moest nalaten om des avonds
niemand meer op te wachten cn le slaan met een
stuk, of hij zal in kennis gebragl worden met de
justitie. Kees le Colijnsplaal heeft nu de over
tuiging «lat hij niel zal vinden wat hij zoekt, want
zijn hiief is dadelijk Icruggezonden.
Het tooncel van den oorlog.
Dc berillen, zaturdag per telegraaf ontvangen, dreigden
aan den dccnsclien oorlog een ganscli ander karakter le
geven. Het overtrekken van dc grenzen van Jutland
is dan ook eene gebeurtenis van zooveel gewigt, dat men
teregl de grootste verwikkelingen ten gevolge daarvan le
gemoet zag. Frankrijk en Engeland zouden, mag men
nog aan hunne verklaringen geloof slaan, terstond hebben
geïntervenieerd cn bel bragt dan ook eene groote sensatie
te Londen en Parijs le weeg, toen daar vernomen werd,
dat de Pr irissen vcreenigd met eetiigc ooslenrijksche
kavalleristen, bij Paaby en Eislrup ten westen van Holding
de grenzen van Jutland waren overgetrokken, terwijl de
Denen zoo spoedig mogelijk Holding hadden ontruimd.
Men verdiepte zich in gissingen wat die beweging le
beleekenen had, omdat de vijandelijke troepen, in plaats
van den marscli voort te zetten, terstond weder halt
hielden. Men meende dat het een antwoord was der
oorlogvoerende mogendheden op de onophoudelijke min
of meer officiële geruchten omtrent een wapenstilstand:
Pruissen wilde loonen dat het van geen schorsing der
vijandelijkheden wilde weten, vóór Denemarken aan zijne
eischen had voldaan. Het was het antwoord van liet
leger der verbondenen aan de diplomatic van Engeland
en Frankrijk.
Maar al zeer spoedig bleek het dat dc verhonden
mogendheden zeiven geen kennis van die gebeurtenis
droegen. Hel kabinet van Wcenen telegrafeerde aan dat
van Berlijn wat die beweging te beduiden had en het
pruissischc gouvernement verklaarde evenmin als het
ooslenrijksche last gegeven te hebben tot het overschrijden
der jullandschc gicnzcn. De veldmaarschalk von Wrange!
schijnt alzoo op eigen verantwoordelijkheid die krijgs
beweging tc hebben uitgevoerd, waarschijnlijk zich sterk
gevoelende door de tegenwoordigheid der pruissische
prinsen en hoogc adellijken, en wetende dat de jonkerpartij
op dit oogenblik toch alles vermag in Pruissen.
Intusschen, zoo tie handeling van von Wrange! niet
wordt gedesavoueerd, de pruissischc regering heeft gezorgd
dat zij hij tijds geslaakt werd. Gisteren avond ontvingen
wij een telegram uit Hamburg meldende dal de gealli
eerden Jutland weder ontruimd hadden.
Men kent thans de nadere hezonderheden omtrent de
paging der Denen om de brug bij) Ekensund te vernielen.
Ten negen ure kwam liet deensche gepantserde schip
Rolk Krake in het gezigt van dc kusten der Ekeusund
eu naderde met volle stoomkracht. Dc pruissischc strand-
batterij bij Hol nis begroette bet met een goed gerigt
vuur, doch hel gepantserde vaartuig zette zijn logt voort
zonder een enkel schot ten antwoord le geven, maar
toen het de batterij le Alsnoer bad bereikt, begon hij
onophoudelijk tc vuren Zijn doel was blijkbaar de
batterij tot zwijgen te brengen en dan dc brug bij de
Ekensnnd te vernielen, waardoor de inneming der duppeler
schansen weder aan nieuwe mocijelijkliederi zou onder
worpen worden. De kommnndant der batterij liet zijn
geschut rigton en nu had er van 10 lot 12 ure ern
gevecht plaats, dat zoo het «il geen reglstreeksch resultaat
opleverde, toch voor Pruissen in zooverre van gewigt
was, dat zij daardoor de werking van de gepantserde
vaartuigen leerden kennen. Dc afstand tusschen de Rolf
Krake en de batterij was 1400 tot 11500 cl: de kogels
van het vaartuig vlogen allen over dc batterij heen en
rigttcn in hel daarachter gelegen dorp groote verwoes
tingen aan, maar het hoofddoel, dc batterij lot zwijgen
le brengen, gelukte niel. Geen Pruis werd getroffen.
Daarentegen miste van deze bijna dan ook geen enkel
schot; de kapitein liet alleen maai vuren als hij zeker
van zijn schot was. Aanvankelijk scheen de deensche
Monitor zich cr niet om le hekommeren, maar plotseling
bleek er eene verandering tc komen. Het schip zonk
dieper, hoewel het zich toch reeds slechts even boven
de oppervlakte van liet water "verhief. Dc scholen werden
onzekerder cn eindelijk nadat liet door 40 van de 60
kogels was getroffen, keerde hel terug, passeerde weder
de batterij van Hol nis zonder het vuur van deze te be
antwoorden. Men kon echter duidelijk zien dal de achter
steven van hel schip zeer veel had geleden cn dal dc
bemanning onophoudelijk aars hel pompen was en eene
waterstraal van 3 a 6 voet oppompte, waaruit men
vermoedde dat er een belangrijk lek was geschoten.
Uit dit gevecht trokken de Pruissen het resultaat dat
kanonskogels uit getrokken geschut op ecu afstand van
1400 tol 2000 ellen veel schade aan een gepantserd schip
kunnen toebrengen.
In een der deensche bladen vinden wij den vol
genden brief van een officier, die wel is waar niets nieuws
omtrent dc krijgsbewegingen bevat, maar den geest der
deensche troepen kennen doet.
»Het was na ecu n;\chlclijken marscli van vier uren
in een vreesselijken sneeuwstorm dat ons regëuicnt in den
morgen van den Sden februarij te Flensburg aankwam.
Wij waren van liet oogenblik af dal de krijg uitbarstte
niet in bed geweest en hadden nacht aart nacht gewaakt,
zoodat tic troepen bijna overmand waren door slaap cn
vermoeijenis.
Bij onze aankomst te Flensburg stonden vele inwoners
voor hunne huizen cn reikten met tranen in dc oogen
aan dc manschappen spijs en drank toe. Het was een
inderdaad treffend schouwspel. Een deel der irocpcn dat
bij den trein behoorde, bleef op straal, daar zij moesten
voorltrekken naar Sonderburg en zicli dus met bel la
den der wagens bezig moesten houden. Ook wij kregen
maar twee uren, daar wij eveneens noordwaarts moesten
voortrukken. Ieder die vrij was haastte zich een huis le
zoeken, waar men iets te eten kon krijgen en de inwo
ners onthaalden ons ruim en kosteloos en smeekten Gods
zegen voor ons af.
In het hotel Rasch hecrschte groote drukteofficieren
en ordounanccn gingen cn kwamen onophoudelijk; zij die
een tliné besteld ba lden vielen in slaap aan tafel, zoodra
zij bun soep hadden gebruikt.
AI die drukte ging gepaard met het gedonder van het
geschut iu dc verte: het was de achterhoede die in gevecht
was met dc ooslenrijksche ulanen.
Toen wij ons lïgcha niel ij k een weinig versterkt hadden,
stonden wij weder op om verder te marcheren. Het schie
ten ten westen der stad werd sterker en trok meer cn meer
noordwaarts, terwijl men nu eu dan ook liet geschreeuw
der strijders liooren kon. Tegen den avond hield het op.
Wij marcheerden voort ook nad.it het donker was ge
worden, en haalden op dc chnussée van Sonderburg den
legertrein in. Het was eene onafzienbare reeks van wagens
die op alle mogelijke wijzen verward waren. Tegen midder
nacht naderden wij eindelijk de stad onzer bestemming
cn de verschillende kompagnien zochten allen een boeren
erf op om daarin den nacht door te brengen. Zooveel
wij konden legerden wij ons in dc hooischelven cn schuren
om een paar uur le kunnen slapen. Wij hadden een
voorgevoel dat den volgenden dag eene niet minder zware
taak ons wachtte. Dat voorgevoel bedroog ons niet,
